مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۱.
۲۲.
۲۳.
۲۴.
۲۵.
۲۶.
۲۷.
۲۸.
۲۹.
۳۰.
۳۱.
۳۲.
۳۳.
۳۴.
۳۵.
۳۶.
۳۷.
۳۸.
۳۹.
۴۰.
مهندسی فرهنگی
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر، به بررسی رابطه بین فن آوری ارتباطات و اطلاعات و مؤلفه های مهندسی فرهنگی در دانشگاه آزاد اسلامی پرداخته است. روش پژوهش توصیفی، از نوع همبستگی بود. جامعه آماری، مدیران و کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری در سال 1392 بود. نمونه گیری به روش تصادفی طبقه ای انجام شد و نمونه آماری از میان جامعه انتخاب شد که شامل 22 مدیر و 120 کارمند بود. ابزار گردآوری داده ها، مشتمل بر دو پرسش نامه محقق ساخته فن آوری ارتباطات و اطلاعات و مهندسی فرهنگی بود. در تحلیل داده ها، از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شد. یافته های پژوهش بیان گر آن بود که بین فن آوری اطلاعات و ارتباطات با مؤلفه های ارزش های محوری مهندسی فرهنگی (68/0=r)، استراتژی مهندسی فرهنگی (67/0=r) و رهبری مهندسی فرهنگی(64/0=r)، بیشترین همبستگی و با مؤلفه معیارهای موفقیت در مهندسی فرهنگی (51/0=r)، کمترین همبستگی در دانشگاه وجود دارد. در کل، بین فن آوری اطلاعات و ارتباطات با مهندسی فرهنگی دانشگاه ارتباط وجود دارد. نتیجه این که؛ فن آوری اطلاعات و ارتباطات در اجرای هر یک از مؤلفه های مهندسی فرهنگی می تواند نقش مهم و به سزایی داشته باشد.
بررسی میزان تفاوت توانایی بالقوّه و بالفعل تشکّل های دانشجویی در تأثیرگذاری مهندسی فرهنگی در دانشگاه از نگاه دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)
هدف: تحقیق حاضر به منظور شناخت نقش تشکّل های دانشجویی در مهندسی فرهنگی از نگاه دانشجویان دانشگاه تهران انجام و در آن از نظریه های شاین، هافسد، پارسونز و غیره ... استفاده شده است. روش: روش این تحقیق مبتنی بر روشهای مطالعه اسنادی و توصیفی- تحلیلی با استفاده از روش پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق، دانشجویان دختر و پسر دانشگاه تهران می باشد. تعداد 500 نفر با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی ساده در پژوهش انتخاب شده است. یافته ها: 1. بین توانایی تشکّل های دانشجویی در تأثیرگذاری مهندسی فرهنگی و تأثیرگذاری واقعی آنها در دانشگاه تفاوت وجود دارد. 2. بین توانایی تشکّل های دانشجویی در تأثیرگذاری مهندسی فرهنگی در بعد فرهنگی و تأثیرگذاری واقعی آنها در دانشگاه تفاوت وجود دارد. 3. بین توانایی تشکّل های دانشجویی در تأثیرگذاری مهندسی فرهنگی در بُعد اجتماعی و تأثیرگذاری واقعی آنها در دانشگاه تفاوت دارد. 4. بین توانایی تشکّل های دانشجویی در تأثیرگذاری مهندسی فرهنگی در بعد سیاسی و تأثیرگذاری واقعی آنها در دانشگاه تفاوت وجود دارد. نتیجه گیری: به هر میزان توانایی بالقوّه تشکّل های دانشجویی به توانایی بالفعل تبدیل شود، می توان شاهد تأثیر بیشتر این تشکّل در مهندسی فرهنگی بود. تشکّل های دانشجویی می توانند تأثیر زیادی در مهندسی فرهنگی در دانشگاه داشته باشند. هر چند فعلاً سهم آنها در مهندسی فرهنگی کم است، ولی می توان با یک برنامه ریزی منسجم و هدفدار در آینده، شاهد تأثیر بیشتر آنها در عرصه فرهنگی دانشگاه بود.
بررسی آسیبهای فرهنگی- روان شناختی اساسی در بین دانشجویان دختر و پسر(مقاله علمی وزارت علوم)
هدف:مطالعه آسیب شناسی و تعیین آسیب پذیرى هاى جوانان، گام اساسى در مصون سازی آنان در برابر تغییرات ارزشى و فرهنگى است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی آسیبهای فرهنگی- روان شناختی اساسی دانشجویان بود. روش:پژوهش حاضر از نوع تحقیقات زمینه یابی است. جامعه آماری تحقیق حاضر عبارت است از کلیه دانشجویان دختر و پسر دانشگاههای پیام نور استان آذربایجان شرقی که از بین آنان نمونه ای به حجم 1369 نفر برای آزمون انتخاب شدند. یافته ها:روش تحلیل عاملی، هشت گروه عمده آسیب شناسی را استخراج کرد که به ترتیب عبارت بودند از: ضعف باورهای دینی ،احساس بی ارزشی، گرایش به غرب و قانون گریزی، گرایش به داروهای روان گردان، ناامیدی و افسردگی، مسائل مرتبط با ازدواج و دوستی با جنس مخالف، مسائل مرتبط به اوقات فراغت، گرایش به مد و جلب توجه. نتایج نشان داد که گرایش به غرب و قانون گریزی، مسائل مرتبط با ازدواج و دوستی با جنس مخالف، ناامیدی و افسردگی، بیشترین میزان شیوع را در بین دانشجویان دارند. گروه مذکر در مقایسه با گروه مؤنث در بیشتر عاملهای مذکور نمرات بیشتری به دست آوردند. نتیجه گیری:پیشنهاد می شود سه اولویت اول برنامه ریزی فرهنگی دانشگاه به ترتیب بر اساس مسائل مرتبط با گرایش به غرب و قانون گریزی، ازدواج و دوستی با جنس مخالف و ناامیدی و افسردگی تنظیم شود
بررسی ارتباط بین شایستگی حرفه ای اساتید و مهندسی فرهنگی از دیدگاه دانشجویان دکتری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران و دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)
هدف:مطالعه حاضر، به بررسی ارتباط بین شایستگی حرفه ای اساتید و مهندسی فرهنگی پرداخته است. روش:جامعه آماری شامل تمام دانشجویان دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه و دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران در سال تحصیلی 1395 به تعداد 750 نفر بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 157 نفر از دانشگاه آزاد اسلامی کرمانشاه و 97 نفر از دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران انتخاب شدند. ابزار پژوهش، دو پرسشنامه شایستگی حرفه ای اساتید و مهندسی فرهنگی بود. ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه شایستگی حرفه ای اساتید 96/0 و پرسشنامه مهندسی فرهنگی 79/0 به دست آمد. برای ارزشیابی ماتریس همبستگی از آزمون KMO و کرویت بارتلت، برای مقایسه وضع موجود و مطلوب از آزمون تی وابسته و برای بررسی ارتباط بین شایستگی حرفه ای و مهندسی فرهنگی از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها:صلاحیت حرفه ای اساتید کمی بالاتر از حد متوسط ارزیابی شد؛ اما بین وضع موجود صلاحیت حرفه ای با وضع مطلوب آن فاصله وجود دارد. همچنین بین شایستگی حرفه ای اساتید و مهندسی فرهنگی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. نتیجه گیری:برخورداری از دانش و مهارت مورد نیاز برای انجام وظایف به صورت کارا و مؤثر، منجر به ایجاد حس اعتماد به نفس و خود ارزشی و احساس شایستگی در اساتید و در نتیجه، مهندسی فرهنگی در آنان می شود. این مقاله برگرفته از طرح پژوهشی ""بررسی صلاحیت های حرفه ای اساتید و تاثیر آن بر مهندسی فرهنگی کشور"" و با حمایت دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه می باشد.
نقش امام علی بن محمد(ع)در مهندسی فرهنگی امت اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
امام علی بن محمد(ع)، رهبری و پیشوایی فکری و فرهنگی شیعیان را در عصری پُرتلاطم و سرشار از فتنه و آشوب سیاسی در فاصله سال های 220 تا 254هجری بر عهده داشت. آن حضرت، علاوه بر دارابودن مقام امامت الهی، از یک تربیت متعالی، بصیرت و آگاهی و هوش و دانش فرهنگی گسترده و رفتار فرهنگی والا برخوردار بود. امام هادی (ع) به همین سبب، برای مهندسی و راهبری فرهنگی، دارای استراتژی و انگیزه قوی فرهنگی بود. ازاین رو، دارای راهبرد برای رهبری و هدایت فرهنگ جامعه و نظام سازی فرهنگی، توسعه علمی و تربیتی بود. آن امام همام، با تأکید بر پیشرفت علم و دانش، توصیه به تعلیم و تولید علم و اندیشه، ایجاد کانون ارتباطات سرّی وکالت، کادرسازی و تربیت نفوس، تدوین منشور سبک زندگی، وضع قانون و ترسیم حقوق شهروندی، تبیین قواعد همزیستی مسلمانان با اهل کتاب و مبارزه فرهنگی با رفتار جاهلی خلفای عباسی همچون متوکل، موفق به تغییرات فرهنگی در میان امت اسلامی گردید و مسیر را برای تحصیل سلامت و سعادت جامعه اسلامی هموار ساخت. این مقاله، به روش توصیفی تحلیلی به بررسی مهندسی فرهنگیِ امت اسلامی توسط امام هادی(ع) خواهد پرداخت و این فرضیه را به آزمون خواهد گذاشت که: «امام هادی(ع) به عنوان یک رهبر الهی، با شناخت جریان های فکری و فرهنگی زمانه خود با محوریت هدایت جامعه، مسیر مدیریت فرهنگی را با بهره گیری از راهبردهای متنوع در بستر فرهنگی هموار نمود و موفق به ایجاد تغییرات هوشمندانه و هدایت جامعه گردید.»
مهندسی فرهنگی و الگوی تعامل سازمان های فرهنگی کشور(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
دین و سیاست فرهنگی سال اول تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱
173 - 193
ایجاد همکاری و هماهنگی میان سازمان های فرهنگی از دیرباز مورد توجه و دغدغه مدیران و دلسوزان نظام فرهنگی جمهوری اسلامی ایران بوده است. اکنون که نزدیک به دو دهه از تصویب اولین قانون در راستای ایجاد هماهنگی میان دستگاه های فرهنگی می گذرد به مراتب بیشتر از گذشته، دغدغه عدم هماهنگی میان سازمان های فرهنگی، ذهن و فکر مسئولان را به خود مشغول کرده است. این امر مبین این نکته است که راهکارهای ارائه شده تا کنون نتوانسته است این دغدغه را برطرف سازد و همچنان نیازمند الگویی کارآمد و اثربخش در این زمینه ایم. هدف ما در این مقاله این است که در ابتدا ضمن بیان مسئله و مشکلی که در حال حاضر وجود دارد، به بررسی انتقادی راهکارها و تحقیقاتی که تا کنون در این زمینه ارائه شده، بپردازیم و در ادامه با استفاده از دو رویکرد شبکه ای و مسئله محوری، الگوی پیشنهادی خود برای ایجاد تعامل و همکاری میان سازمان های فرهنگی را با عنوان «الگوی شبکه ای مسئله محور» ارائه کنیم.
مطالعه نقش توأمان قومیت و جنسیت در دریافت های رسانه ای: دریافت زنان سنندجی از سریال قهوه تلخ(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۴۸
101 - 128
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر به مطالعه توصیفی نقش توأمان قومیت و جنسیت در نحوه مصرف و دریافت سریال قهوه تلخ توسط زنان شهر سنندج می پردازد. علاوه بر این، تحلیل چگونگی شکل گرفتن گونه های متفاوت خوانش در میان مخاطبان و مطالعه تأثیرگذاری عوامل فردی و اجتماعی بر نحوه خوانش مخاطبان با توجه به متغیرهای سن، تحصیلات، وضعیت تأهل و شغل، مورد مطالعه قرار می گیرد. بدین منظور از روش کیفی و تکنیک مصاحبه عمیق با 28 نفر از زنان شهر سنندج با اتکا به رویکرد مطالعات فرهنگی و تئوری دریافت استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که از یک سو سریال قهوه تلخ به دلیل قرار گرفتن در ژانر طنز، باعث ابهام در زمینه جدی بودن و طنز بودن محتوا می شود. بنابراین امکان چندخوانی را برای مخاطب فراهم می کند و به همین دلیل، خوانش مرجح ندارد. از سوی دیگر زنان شهر سنندج با مصرف این سریال، تشکیل جماعتی تفسیری را می دهند که به دلیل تجربه های روزمره مشابه، قومیت و جنسیت مشابه در برخی زمینه ها دارای تحلیل های مشابه هستند. به گونه ای که بیشتر آنها از روایت سریال برای صحبت در مورد دغدغه ها، مشکلات اجتماعی و فردی خود استفاده می کنند، اما همین زنان به دلیل تفاوت در متغیرهای ذکر شده، تفاوت هایی در نحوه مصرف و دریافت سریال با یکدیگر دارند. به عنوان نمونه، زنان دارای تحصیلات بالا، سریال را با دقت و تمرکز تماشا کرده و به موازات لذت بردن از سریال، نسبت به آن انتقاداتی محتوایی نیز مطرح می کردند. علاوه بر این زمینه های اجتماعی و سیاسی جامعه، وجود گفتمان دیگری، قومیتی و فمینیستی حاکم بر شهر سنندج نیز یکی از عوامل تأثیرگذار بر خوانش مخاطبان بوده است.
مهندسی فرهنگی در شکل گیری الگوی معماری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات هنر اسلامی سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۶
29 - 48
حوزه های تخصصی:
فرهنگ به عنوان شکوه هنجارهای جامعه از جایگاه بالایی در نظام جمهوری اسلامی ایران برخودار می باشد. همچنین معماری به عنوان نمونه بصری قابل رویت، می تواند مهم ترین بستر اصلی فرهنگ یک ملت باشد. بدینوسیله الگویی کارآمد با موضوع فرهنگ اسلامی ایرانی در معماری نیاز مبرم می باشد. در این پژوهش به تبیین مولفه های فرهنگی الگوی معماری اسلامی - ایرانی پرداخته شده است. این مولفه ها سبب ایجاد فضاهای معماری بر اساس الگوی فرهنگ اسلامی – ایرانی و افزایش کیفیت فرهنگی فضا می شوند. ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻃﯽ ﺷﺪه در پژوهش، ﭘﺲ از ﺑﯿﺎن ﻣﻘﺪﻣﺎت و مفاهیم ﺿﺮوری پیرامون موضوع معماری اسلامی ایرانی و اشتراکات این مباحث با مفاهیم فرهنگی، ﺑﺎ ﻃﺮاﺣﯽ اﻟﮕﻮی ﮐﺎرﺑﺮدی و ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ با رویکرد پیوست فرهنگی ﮐﺎﻣﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد، برای تایید علمی این الگو و مولفه ها توسط جامعه متخصص از تکنیک دلفی استفاده شد و طی پرسش نامه ای به روش مقیاس لیکرت با جامعه آماری شامل نخبگان وابسته این مباحث، عناوین و شاخص ها اولویت بندی امتیازی شدند. پس از ﺳ ﻨﺠﺶ رواﯾ ﯽ و ﭘﺎﯾ ﺎﯾﯽ پاسخ ها در نرم افزار spss، که شامل تحلیل توصیفی واریانس، میانگین و آزمون کرونباخ است، مقدار آمار ها نشان می دهد که اولا سوال های پرسش نامه که شامل ارتباط مولفه های معماری و شاخص های فرهنگی هستند، همبستگی بالایی با یکدیگر دارند و دوما پرسشنامه از پایایی بالایی برخوردار است. اهداف پژوهش: 1. تبیین مولفه های فرهنگیالگوی معماری اسلامی- ایرانی (مهندسی فرهنگی در معماری اسلامی ایران) 2.تبیین استانداردی برای طراحان و همچنین معاونت های مدیریتی معماری جهت ﻧﯿﻞ ﺑﻪ اﻫﺪاف و ارزیابی طرح های معماری سوالات پژوهش: 1. خصوصیات مشترک معماری اسلامی ایرانی و فرهنگ ایران اسلامی چیست؟ 2. مولفه های فرهنگی الگوی معماری اسلامی ایرانی بر اساس شاخصه های پیوست فرهنگی چیست؟
تحلیلی بر سیاست گذاری فرهنگی جمهوری اسلامی ایران: آسیب ها و راهبردها؛ با تاکیدبر مفهوم «مرجعیت»(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و سوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۸۹
159 - 178
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، مطالعه ی میزان انطباق سیاست گذاری فرهنگی با مفهوم «مرجعیت» و چالش های ایجادشده برای سیاست گذاری جمهوری اسلامی ایران و نیز راهبردهای بیرون آمدن از این وضعیت است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی بوده و مقوله هایی هم چون: رویکردهای کلان به سیاست گذاری فرهنگی، مرجعیت در سیاست گذاری، گفتمان های حاکم بر سیاست گذاری فرهنگی در ایران، آسیب شناسی سیاست گذاری های فرهنگی در جمهوری اسلامی ایران، راهبردهای سیاست گذاری فرهنگی در انطباق با مفهوم مرجعیت در جمهوری اسلامی ایران بررسی شده اند. نتایج نشان می دهند که در سیاست گذاری فرهنگی ایران، مرجعیت، واحد نبوده و کثرت مرجعیت منجر به کاهش اثرگذاری سیاست ها و تعارض میان سیاست ها شده و سیاست گذاری را با شکست مواجه کرده است. باید توجه داشت که عدم تعیین سیاست، منجر به ارائه ی تفسیر های چندگانه از سیاست می شود و به تعارض اقدامات برخاسته از یک سیاست می انجامد.
ضرورت مهندسی فرهنگی در فرآیند توسعه روستایی (مطالعه موردی استان کرمانشاه)
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱
167 - 185
حوزه های تخصصی:
امروزه طرح های روستایی مختلفی از جمله یکجانشین کردن عشایر و ارایه نوآوریهای مختلف فنی و سازمانی در روستاها اجرا می شود که واکنش مردم به آن ها و پذیرش یا عدم پذیرش این طرح ها از مسایل مهم روز است . در این راستا فرهنگ عاملی مهم در پذیرش یا عدم پذیرش این ایده ها و طرح ها در محیط روستایی است و لذا نقش مهندسی فرهنگی به جهت حل مشکلات احتمالی پیش پای متخصصان روستایی اهمیت می یابد . هدف از این مقاله بررسی ضرروت مهندسی فرهنگی در روستاها به عنوان بخشی از فرایند توسعه روستایی است . در ابتدا تعریفی از مهندسی فرهنگی و ارتباط آن با توسعه ارایه می شود . به تاریخچه مهندسی فرهنگی در روستاها پرداخته و کشور چین ، شوروی ، رژیم شغالگر قدس و ایران را به عنوان مثال هایی ذکر می کنیم . اشاره می شود که در روستاها مهندسی فرهنگی با ایجاد نهادهای فرهنگی ، تغییر الگوهای فرهنگی نامناسب و بعضاٌ حذف آن ها در جهت پذیرش یا استفاده بهینه از نواورها گام بر می دارد . در عین حال حل مشکلات ناشی از نابرابری روستایی و مهاجرت از وظایف مهندسی فرهنگی است . اشاره می شود که در یک برنامه فرهنگی روستایی باید به هدف ، زمان ، هزینه و منابع مالی توجه زیادی نمود و عناصر مشارکت ، واثع گرایی ، مدیریت همه جانبه و یکپارچه از اهمیت زیادی در آن برخوردار است .در انتها اشاره می شود که مهندسی فرهنگی رهیافتی از بالا به پایین است که می تواند در بعد کلان یا بعد محلی نظیر یک روستا به اجرا درآید .
از تنوع فرهنگی تا مهندسی فرهنگی؛ چالشی بین حقوق بشر و حقوق شهروندی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات حقوق عمومی دوره ۵۱ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲
441 - 459
حوزه های تخصصی:
مهندسی فرهنگی و تنوع فرهنگی در حقوق داخلی تنها ضمن و ذیل حقوق شهروندی معنا دارد و این دو در حقوق بین الملل به شکل وضعی در قالب گفت وگوی بین فرهنگی می توانند مقبول ملل باشند. با این حال آثار حقوقی تنوع فرهنگی بسته به مخاطب آن متفاوت است. با این مفروض که بین حقوق بشر و حقوق شهروندی تفاوتی فاحش در حد حقوق بین المللی و حقوق ملی وجود دارد، قبول تنوع فرهنگی در سطح نظام حقوقی بین الملل می تواند همسو با حقی بشری تفسیر شود که البته برای اجرا و ضمانت آن تفاهم بین المللی لازم است، درحالی که تنوع فرهنگی به عنوان حق شهروندی همواره مبتنی بر حقوق داخلی و ملی، قابل شناسایی است. ازاین رو الزامات هریک متفاوت است، البته آثار آن دو هم متغیر. یکی از مهم ترین آثار حقوقی به رسمیت شناختن تنوع فرهنگی به مثابه حقوق بشر، قبول ارزش ثابت و مساوی همه فرهنگ های بشری در سطح جهانی است که البته اراده دولت ها باید بر حفظ کامل ارزش تنوع فرهنگی همچون تنوع زیستی در طبیعت باشد. قبول این فرضیه به قبول عدم نسبیت در فرهنگ و سد مهندسی فرهنگی در حقوق داخلی منجر خواهد شد، درحالی که با فرض قبول تنوع فرهنگی به عنوان حقوق شهروندی، عملاً فرهنگ نسبیت پذیر و مهندسی فرهنگی مشروع جلوه می کند.
بایسته های مهندسی فرهنگ در جامعه از منظر قرآن با تاکید بر نقش فرهنگ ایثار
منبع:
شاهد اندیشه دوره اول تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱
139 - 176
حوزه های تخصصی:
یکی از عوامل مهم و بسیار تأثیرگذار در مهندسی فرهنگی کشور، روشن سازی جایگاه دین در مهندسی فرهنگی است. تعیین معنای دین و فرهنگ، قلمرو دین و فرهنگ و خاستگاه این دو از مهمترین مباحثی است که به کشف رابطه دین و فرهنگ کمک می کند در عصر حاضر با تحولات و پیشرفت های صورت گرفته اندیشمندان و جامعه شناسان در تمام جوامع بشری این نیاز را احساس کرده اند که فرهنگ فردی و اجتماعی مانند سایر علوم نیاز به برنامه ریزی و مهندسی دارد. زندگی اجتماعی و توجّه به روح جامعه و ترویج فرهنگ ایثار یکی از اساسی ترین تعلیمات قرآن است. هدف از این پژوهش بایسته های مهندسی فرهنگ در جامعه از منظر قرآن و روایات با تاکید بر فرهنگ ایثار است. پژوهش حاضر به روش توصیفی نگارش شده و اطلاعات آن به روش کتابخانه گردآوری شده است و یکی از نتایج این مقاله این است که برای داشتن جامعه قرآنی با فرهنگ ایثار باید فرهنگ به صورت کاملا مهندسی شده توسط دولت برنامه ریزی گردد و با اجرای برنامه های مدون موجب سرلوحه قرار گرفتن آموزه های قرآن و سنت در زمینه ایثار در تمامی زندگی و امور اجتماعی قرار گیرد.
چالش های فراروی جمهوری اسلامی در مهندسی فرهنگ انسجام و وحدت در جهان اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جستاری که در پی می آید تلاشی در بازنمود چالش ها و موانع مهندسی فرهنگی در عرصه انسجام و وحدت در جهان اسلام است. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی سامان یافته، و بر حسب دستاورد یا نتیجه تحقیق از نوع توسعه ای کاربردی و از لحاظ هدف تحقیق از نوع اکتشافی و به لحاظ نوع داده های مورد استفاده، یک تحقیق کیفی است. نتایج حاصل از تحلیل و ترکیب داده های جمع آوری شده نشان می دهد که «تعارضات ایدئولوژیک فرهنگی»، و «چندفرهنگی گرایی در جهان اسلام»، «شکاف بین تغییرها و تدبیرهای فرهنگی»، «حاکمیت ساختار قومی و قبیله ای» «فقدان درک مشترک فرهنگی از وحدت و انسجام»، «حاکمیت نگرش امنیتی به مطالبات قومی و مذهبی» از جمله موارد مهم در چالش های فراروی جمهوری اسلامی در مهندسی فرهنگی وحدت و انسجام در جهان اسلام است. این پژوهه «امکان پذیری رویارویی با چالش ها» را یکی از مهم ترین برون دادهای بازنمایی این چالش ها می داند.
حکمرانی فرهنگی در نظام اسلامی
منبع:
حکمرانی متعالی سال دوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵
211 - 236
حوزه های تخصصی:
هدف تحقیق حاضر، بررسی مسئولیت و نقش دولت اسلامی در حوزه ی فرهنگ از منظر آموزه های حکمرانی و سازه های مفهومی همانند آن(سیاست گذاری، مهندسی، مدیریت) است. مساله ی تحقیق، شناسایی نقش بایسته یا اولویت دار برای نظام اسلامی در قبال فرهنگ و سوال تحقیق از چگونگی اداره ی امور عمومی در حوزه ی فرهنگ است. روش تحقیق، تحلیل محتوای بیانات امام خمینی(ره) در کتاب صحیفه می باشد. ایشان در مقام فقیه، دغدغه دار و پرچمدار حراست از حوزه ی فرهنگی اسلامی، رهبری انقلاب فرهنگ ایران و بنیان گذار جمهوری اسلامی، محوری ترین مرجع برای چنین تحقیقی می باشند. بررسی 335 متن استخراج 68 کد غیرتکراری و مقوله بندی آنها در 8محور نشان می دهد نظام اسلامی بسته به بسط ید و مبتنی بر نظریه ی ولایت مطلقه ی فقیه به عنوان زمینه ی اصلی طرح و اجرای هرگونه نظریه ی حکومتی و مدیریتی در جغرافیای ایران، نخست نسبت به حوزه ی فرهنگ و ورود به آن برای هدایت و راهبری، مسئول و مکلف و مجبور است و دوم این تکلیف را در موقعیت های گوناگون به اقتضای قدرتی که دارد و وضعیتی که حوزه ی فرهنگ دارد بایستی یا می تواند به شکل سیاست گذاری، مهندسی، مدیریتی یا حکمرانی انجام دهد که مستلزم فرانقشی نظام اسلامی در حوزه ی فرهنگ است.
اقتصاد سیاسی توسعه و مهندسی فرهنگی در ایران پس از انقلاب مشروطه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه علوم سیاسی سال هفدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۶۷)
153 - 194
حوزه های تخصصی:
پارادایم دولت توسعه گرا و مقایسه آن با نوع دولت و سیاست های در پیش گرفته شده از سوی حاکمیت ایران در دوره های مشروطه و پهلوی می تواند به توضیح چرایی وضعیت کلی حاکم بر اقتصاد سیاسی ایران یاری رسانده و تا حدودی تفاوت های معنی دار در سطوح توسعه ای مناطق مختلف ایران و همپوشانی این تفاوت ها با شکاف های هویتی در این دوران را تبیین نماید. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی نسبت اقتصاد سیاسی توسعه در ایران با سیاست های مهندسی فرهنگی پس از انقلاب مشروطه است؛ در این راستا با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و علت یابی پسارویدادی، ماهیت دولت در ایران و کارکرد سیاست های اجتماعی و فرهنگی آن در چارچوب اقتصادسیاسی مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش در پاسخ به این پرسش که اقتصادسیاسی توسعه در ایران و سیاست های مهندسی فرهنگی پس از انقلاب مشروطه چه نسبتی با یکدیگر داشته اند؟ نشان داده است که دولت در ایران چگونه با اتخاذ سیاست های مهندسی فرهنگی و با مشارکت بخشی از جریانات روشنفکری و دانشگاهی، مسیر توسعه ملی را در عمل به سمت تامین منافع نخبگان حاکم منحرف می کند.
پروژه تطهیر فرهنگ شنیداری و میدان موسیقی در دهه شصت ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و سوم تابستان ۱۴۰۱شماره ۵۸
143 - 164
حوزه های تخصصی:
موسیقی همواره بخشی چالش برانگیز در ایران پساانقلاب بوده است و این مسئله به دهه شصت ایران، اولین دهه پس از پیروزی انقلاب 57، باز می گردد که مقاله پیش رو با هدف واکاوی آن نوشته شده است. چگونه موسیقی ایران با تاریخ به ارث رسیده از دوران پهلوی در میدان رخداد انقلاب و دهه شصت دچار دگرگونی شد؟ برای پاسخ به این پرسش به سراغ موسیقی دان های آن دهه از ایران رفتیم تا چالش های تولید شکل جدید موسیقی را در قالب سرود و آهنگ های انقلابی بررسی کنیم. به سبب اهمیت مسئله پخش موسیقی، تجربه زیسته دو نفر از نوار کاست فروش های آن دوران را هم در این بحث شریک کردیم. نتایج نشان داد که در گذار از جامعه آمیخته با فرهنگ غربی ایران پهلوی به امت اسلامی با فرهنگ جهادی و انقلابی موسیقی دیگر نمی توانست آوایی برای بزم و طرب باشد؛ بلکه باید آواز جنگ و انقلاب و جهاد را سر می داد. از این رو، ساختار تولید و مصرف موسیقی ضرورت و همتی فوری را برای تطهیر فرهنگ شنیداری ایران به وجود آورد.
تربیت اسلامی (گذر اهداف کلی به اهداف رفتاری)
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با هدف ترسیم و ارایه مدلی برای اهداف تربیت اسلامی و به تبع آن مشخص کردن اهداف کلی؛ واسطه ای و تأکید بر اهداف رفتاری در تربیت اسلامی صورت پذیرفت. روش این پژوهش از نوع مفهومی و تحلیل محتوای متون دینی به صورت نظری (با استفاده از روش شناسی استنباط از متون دینی) بود. بدین منظور، تمام متون درجه اول دینی و بعضی از آثار صاحب نظران اسلامی، مورد جستجوی موضوعی و سپس، موضوعات یافت شده مورد مطالعه دقیق و دسته بندی در رده های مختلف قرار گرفت. از دستاوردهای این پژوهش عبارت است از یک مدل جامع برای اهداف تربیتی که به صورت مخروطی تا سه چهار ردیف ریز شده است و بعضی از قسمت های آن به عنوان نمونه، محتوی دهی شده است، از ویژگی های این مدل این است که با همه زوایای زندگی روزمره ارتباط مستقیم دارد و در عین حال به نگرش های زیرین تربیت اسلامی نیز توجه کرده است.
نسبت مفهوم فرهنگ و تمدن نوین اسلامی در گفتمان رهبری انقلاب اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
فرهنگ در گفتمان رهبری و نقشی که در تحقق تمدن نوین اسلامی دارد، از موضوعات مهمی است که نیازمند تحقیق و پژوهش بسیار است. از آن جا که فرهنگ در دیدگاه مقام معظم رهبری از اهمیت بسیاری برخوردار است و جایگاهی محوری دارد. بر این اساس، اهمیت جایگاه فرهنگ در اندیشه مقام رهبری ایشان را به طرح دیدگاه مهندسی فرهنگی واداشته است. مهندسی فرهنگی، از این منظر تلاش در جهت تقویت اجزای اصلی فرهنگ اسلامی و ملی کشور و پاسداشت آن در برابر نفوذ و تاثیر فرهنگ مخرب غربی، در پرتو چینش مناسب و تعیین جایگاه صحیح تمامی ابعاد و ویژگی های فرهنگی جامعه است و دستیابی به نتیجه در خور این تلاش ها، نیازمند طراحی صحیح مهندسی فرهنگی می باشد. این نوشتار با هدف بررسی جایگاه فرهنگ در گفتمان رهبری و نقش فرهنگ در شکل گیری تمدن نوین اسلامی درصدد پاسخگویی به این پرسش است، که چه رابطه ای میان مفهوم فرهنگ و تمدن نوین اسلامی در گفتمان رهبری انقلاب اسلامی ایران وجود دارد؟ در پژوهش حاضر، از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است و برای گرداوری داده ها از روش اسنادی و کتابخانه ای بهره برده است تا مهمترین بنیان های فکری تمدن نوین اسلامی متاثر از فرهنگ را از دیدگاه مقام معظم رهبری با استناد به مجموعه اثار گفتاری و نوشتاری ایشان استخراج و ارائه نماید. این مقاله در قالب نظریه تمدن نوین اسلامی بر این فرضیه استوار است که از نظر مقام معظم رهبری فرهنگ زیربنای شکل گیری و گسترش تمدن نوین اسلامی در جامعه را فراهم اورده است. نتایج پژوهش نشان داده است که رابطه وثیق و معناداری میان فرهنگ و تمدن نوین اسلامی برقرار است. به گونه ای که فرهنگ در تحقق تمدن نوین اسلامی تاثیرگذار بوده و با توجه به مهم ترین مولفه های تمدن اسلامی که همانا خدا محوری بر مبنای کرامت انسانی و ارزش های فرهنگی و معنوی است، این گزاره تایید می شود
نقش خداترسی در اصلاح جامعه با تأکید بر مناسبات جنسی و جنسیتی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۵ بهار ۱۳۹۲ شماره ۱
7 - 24
حوزه های تخصصی:
هدف این مقاله آن است که تأثیر روحیه خداترسی به عنوان یکی از مهم ترین نشانه های معنویت دینی را در اصلاح جامعه به ویژه مناسبات جنسی و جنسیتی در خانواده و اجتماع نشان دهد و از این رهگذر، به ارائه راهکارهایی در جهت تقویت و گسترش این روحیه در سطح خانواده و اجتماع به منظور کاهش مشکلات و آسیب های مربوط به روابط زن و مرد بپردازد. از نظر رویکرد می توان نوعی روش سه جانبه مشتمل بر نگاه های درون دینی، جامعه شناختی و مهندسی اجتماعی را در مقاله مشاهده کرد. از نظر میزان اثربخشی نیز می توان گفت هرچند خداترسی آموزه ای آشناست و آثار مثبت اجتماعی، به ویژه جنبه بازدارندگی آن در برابر کج روی ها قابل انکار نیست، اما یادآوری مجدد این فضیلتِ تقریباً فراموش شده و بیان مشروح تر آثار اجتماعی اش، می تواند کمک مؤثری به ادبیات حوزه جامعه شناسی دین قلمداد گردد، ضمن آن که تطبیق این بحث بر حوزه های جامعه شناسی خانواده و جنسیت می تواند کمک مهمی به پیشبرد ادبیات این دو حوزه تلقی شود.
ارائه الگوی مهندسی فرهنگ با رویکرد آینده پژوهی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
مدیریت فرهنگی سال دوم زمستان ۱۳۸۷ شماره ۲
23 - 39
حوزه های تخصصی:
در این مقاله د ر راستای تبیین مفهوم مهندسی فرهنگ با رویکرد آینده پژوهی ، نخست ضمن ار ائ ه مفاهیم مهندسی فرهنگ و رویکردهای مختلف در این خصوص و معرفی روشهای آینده پژوهی نسبت به بررسی فرهنگ موجود و شناخت نقاط قوت و ضعف آن اقدام گردیده و راههای رسیدن به فرهنگ مطلوب با استفاده از رویکردهای آینده پژوهی مشخص می گردد . در ادامه ، سطوح مولفه ها و شاخص های مورد نظر بر اساس دیدگاه ادگار شاین و با کمک تحقیقات انجام شده توسط هافستده، محسنی و چلبی جهت اعمال تغییرات در فرهنگ موجود با رویکرد آینده پژوهی شناسایی شده و سپس مولفه ها و شاخص های فرهنگ مطلوب در آینده بر اساس و سایر روشه ای MATLAB نظر سنجی از نخبگان فرهنگی جامعه مشخص شده و در نهایت با استفاده از نرم افزار آماری چون میانگین هندسی و ... اطلاعات جمع آوری شده تجزیه و تحلیل و الگوی فرهنگ مطلوب ارائه شده است . پس از انجام مراحل فوق با توجه به وجود شکاف بین فرهنگ موجود و فرهنگ مطلوب سعی گردیده تا با استفاده از تکنیک های آینده پژوهی از جمله سناریو نویسی را ه کارهای پر کردن انحرافات و شکا فهای موجود بین دو وضعیت فرهنگ در قالب یک الگوی مهندسی فرهنگ ارائه شود