مطالعات انقلاب اسلامی

مطالعات انقلاب اسلامی

مطالعات انقلاب اسلامی سال هجدهم تابستان 1400 شماره 65 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تحلیل اصول و راهبردهای رهبری آیت الله خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: رهبری معنوی هوشمند اصول رهبری راهبردهای رهبری آیت الله خامنه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۸۷
این پژوهش درصدد تحلیل اصول و راهبردهای رهبری آیت الله خامنه ای (دام عزه) با روشی توصیفی تحلیلی است که در آن برای جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل گفتمان انتقادی بهره گرفته است؛ نتایج تحقیق نشان می دهد معظم له در رهبری خود دارای اصول مهمی در ابعاد رهبری نرم و رهبری سخت است؛ مهم ترین اصول در رهبری نرم، دربرگیرنده مواردی همچون اسلامیت، آرمان خواهی و نظام سازی با تمدن سازی اسلامی است؛ افزون بر این، اصولی نیز در رهبری سخت همچون امنیت و اقتدار اسلامی، تمامیت ارضی، حفظ ثبات و صلح منطقه ای و جهانی مورد توجه قرار گرفته است؛ در کنار این اصول، ایشان دارای راهبردهای نرم همچون تزریق معنویت و خداگرایی، دشمن شناسی و بصیرت افزایی، تصویرسازی قدرت بازدارندگی، دانش توام با تهذیب و اخلاق و دعوت هوشمند وجدان های بی آلایش جهانی و همچنین راهبردهای سخت مانند استکبارستیزی، ایجاد عمق راهبردی و اقتصاد مقاومتی است.
۲.

رویکرد تحلیل محتوای دکترینال و استراتژیک تاریخ در تحلیل کتاب «انسان 250 ساله»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحلیل تاریخ تحلیل دکترینال تحلیل استراتژیک انسان 250 ساله آیت الله خامنه ای (مدظله العالی)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۸ تعداد دانلود : ۱۷۵
رویکرد تحلیل محتوای دکترینال و استراتژیک تاریخ به عنوان یکی از روش های تحلیل، کمتر در تاریخ مورد استفاده بوده است. در این پژوهش سعی شده است با استفاده از قابلیت های فراوان این رویکرد و بر اساس روش تحلیل کیفی، کتاب انسان 250 ساله حضرت آیت الله خامنه ای را که در خصوص تحلیل های تاریخ صدر اسلام و تاریخ امامت است مورد سنجش قرار گیرد. این پژوهش سه رهاورد داشت. نخست اینکه قابلیت استفاده از این رویکرد در تحلیل تاریخ و توان مدل سازی تاریخی توسط آنرا به اثبات رساند. دوم میزان تسلط بالای رهبر انقلاب در هر سه حوزه تاریخ، دکترینولوژی و علوم استراتژیک آشکار گردید و سوم دکترین ها، استراتژی ها، تاکتیک ها و تکنیک های ائمه^ برای تشکیل حکومت و یا دفاع و گسترش آن از دیدگاه رهبر انقلاب در چارچوب کتاب بیان گردید.
۳.

تأثیر منازعات بحران ژئوپلیتیکی سوریه بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بحران ژئوپلیتیکی امنیت ملی سوریه جمهوری اسلامی موازنه تهدید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۴ تعداد دانلود : ۱۸۲
بحران ژئوپلیتیکی سوریه، یکی از مهم ترین چالش های امنیتی است، که طی یک دهه اخیر منطقه خاورمیانه را تحت تأثیر قرار داده است. با توجه به اهمیت این مسئله، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال است که منازعات بحران ژئوپلیتیکی سوریه چه تأثیری بر امنیت ملی جمهوری اسلامی داشته است؟ فرضیه مقاله گویای آن است که، بحران سوریه ابعادی فراتر از نارضایتی سیاسی و چالش های قومی، مذهبی داشته و ریشه در دخالت منفی و رقابت های ژئوپلیتیکی قدرت منطقه ای و فرامنطقه ای دارد. با اتکای بر نظریه موازنه تهدید، نتایج پژوهش حاکی از تهدیدهای ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی در حوزه های نظامی، سیاسی، فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی است و پیامدهایی همچون افزایش تهدیدات قومیتی و فرقه گرایی در کشور، ظهور و تقویت گروه های تروریستی تکفیری در ایران، افزایش تهدیدات مرزی، افزایش حضور قدرت های فرامنطقه ای، تغییر موازنه قوای منطقه ای، تضعیف محور مقاومت دارد.
۴.

چالش های فراروی جمهوری اسلامی در مهندسی فرهنگ انسجام و وحدت در جهان اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: وحدت انسجام مهندسی فرهنگی جمهوری اسلامی چالش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۸۹
جستاری که در پی می آید تلاشی در بازنمود چالش ها و موانع مهندسی فرهنگی در عرصه انسجام و وحدت در جهان اسلام است. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی سامان یافته، و بر حسب دستاورد یا نتیجه تحقیق از نوع توسعه ای کاربردی و از لحاظ هدف تحقیق از نوع اکتشافی و به لحاظ نوع داده های مورد استفاده، یک تحقیق کیفی است. نتایج حاصل از تحلیل و ترکیب داده های جمع آوری شده نشان می دهد که «تعارضات ایدئولوژیک فرهنگی»، و «چندفرهنگی گرایی در جهان اسلام»، «شکاف بین تغییرها و تدبیرهای فرهنگی»، «حاکمیت ساختار قومی و قبیله ای» «فقدان درک مشترک فرهنگی از وحدت و انسجام»، «حاکمیت نگرش امنیتی به مطالبات قومی و مذهبی» از جمله موارد مهم در چالش های فراروی جمهوری اسلامی در مهندسی فرهنگی وحدت و انسجام در جهان اسلام است. این پژوهه «امکان پذیری رویارویی با چالش ها» را یکی از مهم ترین برون دادهای بازنمایی این چالش ها می داند.
۵.

تحلیل مبانی انقلابی و نقد مدرنیته در اندیشه غرب ستیزان فلسفی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدرنیته انقلاب اسلامی غرب زدگی هایدگر فردید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۲ تعداد دانلود : ۱۹۲
یکی از مهمترین گفتمان های غرب ستیزی در ایران، گفتمان جریان حامیان هایدگر است. پژوهش حاضر با روش تحلیل محتوایی، محورهای اصلی آرای متفکران این گفتمان را مورد بررسی قرار می دهد. نظریه پردازان این گفتمان ابتدا به نفی مبانی معرفت شناسی غربی و ارائه تفسیری مناسب با زمینه های دینی جامعه ایران پرداخته و رهایی از بحران های موجود در غرب را در دوری جستن از ایدئولوژی های غربی و برقراری یک انقلاب دینی می دانند. اما در مرحله ایجابی در ارائه یک الگوی عملی و بدیل توفیق چندانی به دست نیاوردند.
۶.

ارزیابی رویکرد تشکل مذهبی «جامعه تعلیمات اسلامی» در برابر مسئله آموزش (بازه زمانی شهریور 1320 تا کودتای 28 مرداد 1332)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش نوین آموزش سنتی جامعه تعلیمات اسلامی تشکل مذهبی دهه 1320

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۴۲
پژوهش حاضر به بررسی چرایی ورود تشکل مذهبی «جامعه تعلیمات اسلامی» به عنوان یکی از گروه های مذهبی پیشرو در زمینه پذیرش آموزش نوین بعد از سقوط رضاشاه می پردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد این تشکل مذهبی با توجه به روند تحولات اجتماعی و لزوم حضور موثر در جامعه و ایجاد توانایی در مواجهه اصولی و مناسب با تهدیداتی که از ناحیه جریان های فکری منسوب به کمونیسم و ناسیونالیسم و همین طور القائات فرق ضاله مانند بهاییت می شد، با درک اهمیت پذیرش آموزش نوین، سیاست طرد و نفی آموزش جدید را که تا این زمان سیاست رایج مذهبی ها بود، کنار گذاشته و با ساخت مدارس جدید و توسعه آنها، خود را پیشرو و الهام بخش یک حرکت و رویکرد جدید در فضای آموزشی کشور در میان مذهبی ها قرار می دهد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و اسنادی- کتابخانه ای این مسئله را بررسی کرده است.
۷.

تحلیل سیستمی فرهنگ اقتصادی مطلوب در اقتصاد مقاومتی (دلالت هایی بر برنامه هفتم توسعه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نظریه سیستمی فرهنگ اقتصادی مؤلفه راهبرد برنامه هفتم توسعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۱۹۳
اقتصاد مقاومتی به دنبال افزایش قدرت اقتصادی کشور می باشد. مسئله اصلی در این تحقیق آن است که سیستم فرهنگ اقتصادی مطلوب در اقتصاد مقاومتی از چه سازوکارهایی برخوردار است؟ فرضیه پژوهش گویای این است که فرهنگ اقتصاد مطلوب ظرفیت آن را دارد که بتواند زمینه تحقق اقتصاد مقاومتی را فراهم سازد. به منظور اثبات این فرضیه با استفاده از روش سیستمی ضمن تبیین مولفه های اقتصاد عمومی و فرهنگ اقتصادی مطلوب در اقتصاد مقاومتی، به تبیین راهبردهای فرهنگ سازی اقتصادی و مکانیسم سیستمی، اثرگذاری این مؤلفه ها بر تحقق اقتصاد مقاومتی پرداخته شد. شواهد نظری و عملی حاکی از آن است که این فرهنگ منجر به هم افزایی رشد پویا و غیرشکننده، عدالت و حاکمیت ارزش های اسلامی می شود و از این رهگذر به افزایش درجه مقاومت اقتصادی کشور کمک می نماید.
۸.

تحلیل گفتگوهای برنامه «چهل سال، چهل گفتگو» رادیو فردا در چهل سالگی انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رادیو فردا انقلاب اسلامی جریان اصلی حکومت پهلوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۱۷۹
در چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی، وب سایت «رادیو فردا» به عنوان یکی از رسانه های جریان اصلی معارض و معاند با جمهوری اسلامی با هدف ارائه خوانش و روایت مطلوب خود از تاریخ انقلاب، مجموعه گفت وگوهایی با فعالان سیاسی و فرهنگی با عنوان «چهل سال، چهل گفت وگو» شکل داد. در این پژوهش تلاش اصلی متمرکز بر ادراک نحوه بازنمایی و چارچوب سازی رسانه ای رادیو فردا از تاریخ انقلاب اسلامی برای افکار عمومی بوده است. در مقام گردآوری داده، متن گفت وگوها جمع آوری شد و در چارچوب رویکرد تفسیری با بهره گیری از روش تحلیل مضمون، شبکه مفاهیم و مضامین مورد بررسی قرار گرفت. بررسی و تحلیل این مصاحبه ها نشان می دهد که بازنمایی و برساخت تصویری مطلوب از دوره حکمرانی پهلوی دوم به همراه ایجاد نگرش و تصویری سلطه طلب از انقلابیون و امام خمینی+ و سیاه نمایی از جمهوری اسلامی، مضمون اصلی حاکم بر این مصاحبه ها بوده و در نهایت وحدت اپوزیسیون نظام به عنوان ضرورتی اجتناب ناپذیر برای برون رفت از وضعیت موجود معرفی می شود.
۹.

راهکارهای مواجهه رسانه ای جمهوری اسلامی ایران با سلطه رسانه ای آمریکا در آمریکای جنوبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: راهبرد نفوذ امریکای جنوبی صدور انقلاب رسانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۱۶۵
ایالات متحده در راستای اهداف استثماری خود در آمریکای جنوبی به دنبال سلطه رسانه ای، فرهنگی و سیاسی است. جمهوری اسلامی نیز بر اساس اهداف متعالی و هماهنگ با ملت ها ودولت های منطقه در پی مقابله با نفوذ رسانه ای و تربیت نیروهایی با تفکر انقلابی است. سؤال اصلی پژوهش این است که برای صدور انقلاب اسلامی و مقابله با آمریکا در آمریکای جنوبی، نظام جمهوری اسلامی چه راهبردها و راهکارهای رسانه ای بکار گرفته است؟ محققان از طریق روش مصاحبه با کارشناسان رسانه ای، سیاسی و دیپلمات در منطقه آمریکای جنوبی این مسیر را پیموده اند و دریافتند با توجه به دوری جغرافیایی و حس ناسیونالیستی فعال در این منطقه، صدور یا تقویت گفتمان با مدیریت از دور، گزینه مناسبی است. برای این راهبرد تقویت گروه های سیاسی ضدآمریکایی به وسیله رسانه، بیان اهداف استعماری ایالات متحده در قالب تولیدات رسانه ای، تولید محتوا از سرگذشت و تاریخ چپاول ایالات متحده در این منطقه، تولید محتوا برای بازگرداندن اعتمادبه نفس ملی، برندسازی افراد مخالف با سیاست های ایالات متحده و شبکه سازی گروه های مخالف جهت انتشار تولیدات رسانه ای، پیشنهاد کارشناسان می باشد.
۱۰.

رابطه منافع ملی و امت واحده اسلامی با تأکید بر اندیشه امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: منافع ملی اندیشه امام خمینی دولت ملت امت واحده اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۱ تعداد دانلود : ۱۶۷
وحدت سیاسی مسلمانان از دغدغه های مصلحان از جمله، حضرت امام خمینی(ره) بوده است. چرا که موجب افزایش قدرت و ارتقای جایگاه مسلمانان در نظام بین الملل می شود. از طرفی با توجه به سیستم دولت- ملت حاکم بر جهان، «منافع ملی» اصول راهنمای دولت ها در روابط بین الملل انگاشته شده و وانمود می شود تشکیل امت واحده اسلامی با منافع ملی کشورهای اسلامی در تضاد است. هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه امت واحده اسلامی، منافع ملی و رابطه بین منافع ملی و تشکیل امت واحده اسلامی در اندیشه امام خمینی(ره) می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد دو مفهوم امت واحده اسلامی و منافع ملی افزون بر آن که با یکدیگر پیوستگی و ارتباط عمیقی دارند. ضامن حفظ منافع ملی کشورهای اسلامی نیز می باشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۹