مطالب مرتبط با کلیدواژه

امنیت


۵۰۱.

بررسی پیامدهای عضویت ایران در سیستم امنیت منطقه ای در آسیای مرکزی با تأکید بر سازمان همکاری شانگهای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۴۱) 196 - 215

کلیدواژه‌ها: امنیت ایران آسیای مرکزی منافع ملی امنیت منطقه ای سازمان همکاری شانگهای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۳ تعداد دانلود : ۴۴۰
امروزه با پیچیده تر شدن تهدیدات جهانی امنیتی، سازمان های جهانی را در حل مسائل و بحران های بین المللی با مشکل مواجه نموده است، لذا کشورها را متوجه تشکیل سازمان های منطقه ای نموده تا بتوانند در چارچوب محدودتری منافع ملی و همکاری های سیاسی و اقتصادی را دنبال کنند. از این رو پژوهش حاضر درصدد بررسی پیامدهای عضویت ایران در سیستم امنیت منطقه ای در آسیای مرکزی با تأکید بر سازمان همکاری شانگهای است. پس از بسط فضای مفهومی موضوع تحقیق، به بررسی موضوع امنیت و سیستم امنیت منطقه ای می پردازد. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این پژوهش، با روش توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات کتابخانه ای، سایت های اینترنتی به مسئله تحقیق پرداخته شده است. پرسش اصلی مقاله آن است که: عضویت ایران در سیستم امنیت منطقه ای در قالب سازمان همکاری شانگهای چه پیامدهایی برای ایران در پی خواهد داشت؟ یافته های این پژوهش نشان می دهد که عضویت جمهوری اسلامی ایران در ساختار امنیت منطقه ای در آسیای مرکزی باعث کاهش حجم تهدیدات، ارتقای سطح مشارکت و همکاری ها در زمینه های امنیتی، سیاسی و اقتصادی شده و افزایش قدرت ملی جمهوری اسلامی ایران را در پی خواهد داشت. بنابراین موضوع حاضر، در چارچوب نظریه مجموعه امنیتی منطقه ای باری بوزان مورد تبیین و تحلیل قرار گرفته است.
۵۰۲.

مخارج دفاعی، تهدیدات خارجی و رشد اقتصادی: مطالعه تجربی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم و فنون نظامی سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴۸ 41 - 69

کلیدواژه‌ها: مخارج دفاعی رشد اقتصادی تهدیدات خارجی امنیت هم انباشتگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۵ تعداد دانلود : ۲۳۷
یکی از مهم ترین مباحث مطرح شده در اقتصاد دفاع بررسی تأثیر مخارج دفاعی بر رشد اقتصادی می باشد و تاکنون در این زمینه مطالعات متعددی با استفاده از مدل های گوناگون انجام شده است. در یک تصریح جدید، آیزنمن و گلیک (Aizenman & Glick, 2003, 2006) فرض می کنند که تأثیر مخارج دفاعی بر رشد اقتصادی، یک تابع غیرخطی از تهدیدات نظامی مؤثر کشورهای خارجی است و در صورت وجود تهدیدات خارجی گسترده، افزایش مخارج دفاعی می تواند به رشد اقتصادی کمک کند. در این راستا، هدف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر مخارج دفاعی بر رشد اقتصادی ایران با توجه به سطح تهدیدات خارجی طی سال های 1394-1358 می باشد. به این منظور، بر اساس مطالعات آیزنمن و گلیک، یک مدل برای اقتصاد ایران طراحی و برای برآورد آن از روش هم انباشتگی یوهانسن-یوسلیوس استفاده شده است. هم چنین، از متوسط بار دفاعی کشورهای خاورمیانه به عنوان شاخص تهدیدات خارجی استفاده شده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که تأثیر بار دفاعی بر رشد اقتصادی ایران به سطح شاخص تهدیدات خارجی وابسته است؛ به گونه ای که با افزایش سطح تهدیدات خارجی، اثر منفی مخارج دفاعی بر رشد اقتصادی کاهش می یابد و می توان انتظار داشت که با گذشت سطح تهدیدات خارجی از مقدار آستانه آن، تأثیر مخارج دفاعی بر رشد اقتصادی کشور مثبت نیز گردد.
۵۰۳.

چگونگی همکاری های نظامی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای همسایه دریای خزر در تأمین امنیت خطوط کشتیرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم و فنون نظامی سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۴۹ 5 - 27

کلیدواژه‌ها: همکاری نظامی دریای خزر خطوط کشتیرانی امنیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۲۵۴
تأمین امنیت خطوط کشتیرانی یکی از وظایف نیروی دریای هر کشور است که ممکن است در قالب همکاری نظامی بین کشور های دریایی انجام شود. هدف از این تحقیق تبیین همکاری جمهوری اسلامی ایران با کشورهای همسایه دریای خزر در تأمین امنیت خطوط کشتیرانی در حوزه های ایجاد ساختار امنیت جمعی، مبارزه با تروریسم و تعاملات نظامی عملی است. داده های این پژوهش در دو سطح کیفی و کمی تحلیل گردید؛ تحلیل کیفی با استفاده از اسناد و مدارک و مصاحبه با 8 نفر از صاحب نظران نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران انجام شد و با توجه به نتایج حاصله، پرسشنامه تهیه و بین 51 نفر از افسران ارشد منطقه چهارم نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران توزیع گردید. برای تعیین میزان اهمیت همکاری های نظامی ایران با کشورهای همسایه دریای خزر از روش تحلیل رتبه بندی فریدمن استفاده شد و چون فرضیه ای برای این پژوهش در نظر گرفته نشده بود اهداف تحقیق مورد بررسی و درنهایت موردپذیرش قرار گرفت. در پایان مشخص گردید همکاری های نظامی در سه حوزه تعاملات دریایی، ایجاد ساختار امنیت جمعی و مبارزه با تروریسم می تواند در تأمین امنیت خطوط کشتیرانی در دریای خزر حائز اهمیت باشد.
۵۰۴.

تحلیل تأثیر آمایش سرزمین بر توسعه گردشگری و امنیت در استان گلستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال دوزادهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 123 - 140

کلیدواژه‌ها: آمایش سرزمین توسعه گردشگری امنیت مدل معادلات ساختاری استان گلستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۸ تعداد دانلود : ۳۸۵
زمینه و هدف: آمایش سرزمین از راه توجه به شناخت توانمندی ها و ظرفیت های خاص مناطق، کارآمدی اقتصادی، وحدت و یکپارچگی سرزمین، گسترش عدالت و تعادل منطقه ای، حفظ محیط زیست و احیای منابع طبیعی، حراست از میراث فرهنگی و رفع محرومیت ها بر امنیت و گردشگری تأثیر می گذارد. بر همین مبنا، هدف پژوهش حاضر، تحلیل تأثیر آمایش سرزمین بر توسعه گردشگری و امنیت در استان گلستان است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش شامل گردشگران استان گلستان است که با  استفاده از روش کوکران،  400 نفر از آنها انتخاب شده است. در این راستا از مدل معادلات ساختاری، آزمون سوبل و ضریب رگرسیون برای تجزیه و تحلیل داده ها  استفاده شده است.  یافته ها: یافته ها نشان می دهد متغیر آمایش سرزمین و توسعه گردشگری 64% بر امنیت ملی تأثیرگذار هستند و آمایش سرزمین 11% بر توسعه گردشگری تأثیرگذار است. بین آمایش سرزمین و امنیت ملی (با ضریب مسیر 444/0) و همچنین بین آمایش سرزمین و توسعه گردشگری (با ضریب مسیر  329/0)  ارتباط معنی دار و دوسویه ای برقرار است. رابطه بین توسعه گردشگری و امنیت ملی یک رابطه دو سویه و معنادار است (با ضریب مسیر 329/0 ). بر اساس آزمون سوبل، تأثیر توسعه گردشگری به عنوان یک متغیر میانجی بین آمایش سرزمین و امنیت ملی در سطح 95 % تایید می شود. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد توسعه گردشگری بر امنیت ملی تأثیر مثبت و معناداری دارد. در سطح 95 % تأثیر توسعه گردشگری به عنوان یک متغیر میانجی بین آمایش سرزمین و توسعه گردشگری تأیید شد. توسعه گردشگری با مقادیر (p<0.01، t=7.0212) تأثیر آمایش سرزمین بر امنیت را میانجی گری می کند و نقش تسهیل گیری را بین این دو متغیر ایفا می نماید.
۵۰۵.

بررسی تعامل پلیس با شهروندان و جامعه ناشنوایان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی سال بیست و دوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۸۶) 1 - 26

کلیدواژه‌ها: زبان معلولیت شنیداری شهروندان ناشنوا تعامل پلیس امنیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۴ تعداد دانلود : ۲۲۳
زمینه و هدف: در هر جامعه ای با هر زبانی گروهی از افراد باهم زندگی می کنند که قادر به استفاده از زبان نیستند. ازنظر جامعه این افراد دارای معلولیت هستند. بدین معنی که قادر به شنیدن، ادای کلمات و استفاده از زبان متداول نیستند. این افراد با زبان اشاره با یکدیگر و با افراد جامعه ارتباط برقرار می کنند؛ بنابراین تعامل پلیس با افرادی که دارای معلولیت شنیداری هستند، بسیار مهم و تأثیرگذار است که هدف این پژوهش بررسی تعامل پلیس با شهروندان و جامعه ناشنوا نایان بوده است. روش پژوهش: روش تحقیق به صورت تحلیل مفهومی و اسنادی بوده و برای گردآوری داده ها به منظور دستیابی به نتایج تحقیق، از ابزار کتابخانه ای، اینترنت، کتب و مقالات علمی فارسی و لاتین و پایان نامه های مرتبط با موضوع تحقیق استفاده شده است.   یافته ها: در یافته های پژوهش به بررسی نظریه های زبانشناسی و چهارچوب مفهومی مرتبط با ناشنوایان، نظریه فلسفی و ادبی در رابطه با ناشنوایان، نظریه جامعه شناسی تعامل با ناشنوایان و تأثیر مؤلفه های آموزشی در تعامل بین پلیس، شهروندان و ناشنوایان با محوریت پاسخ به دو سؤال مرتبط به تحقیق پرداخته شده است. نتایج: حاکی از آن است که پلیس با شهروندان و جامعه ناشنوایان در ارتباط است و تعامل دارد و در حقیقت هر چه تعامل این دو قشر به درستی صورت گیرد باعث افزایش امنیت شهروندان ناشنوا در جامعه می شود. آموزش هم در حوزه پلیس و هم در جامعه ناشنوایان نقش اساسی و حیاتی دارد. جایگاه این قشر جامعه باید مشخص و بر اساس آن برنامه ریزی و رفتار شود. هرچقدر تعامل میان پلیس، شهروندان و افراد با ناتوانایی شنیداری بیشتر شود درصد خطا و اشتباه کم و احساس امنیت بالا می رود.
۵۰۶.

بررسی رویکرد و راهبرد شورای همکاری خلیج فارس با تأکید بر راهبرد امنیتی جمهوری اسلامی ایران

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ سیاست و رسانه سال اول زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ 547-570

کلیدواژه‌ها: امنیت راهبرد منطقه خلیج فارس شورای همکاری خلیج فارس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۶ تعداد دانلود : ۱۱۵۲
شورای كشورهای عرب حوزه خلیج فارس كه به نام «شورای همكاری دولت های عرب خلیج فارس» شناخته شده است، به دلیل برخورداری از جایگاه استراتژیك در خاورمیانه و ثروت های عظیم طبیعی، جبهه ای مهم و بانفوذ در جهان عرب محسوب می شود كه تصمیماتش بر روند جریانات مختلف در خاورمیانه تأثیرگذار است. در 25می 1981م. شورای همكاری خلیج فارس با گردهمایی كشورهای بحرین، كویت، عمان، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی به طور رسمی تشكیل شد. این شورا در حالی تأسیس شد كه همه ی كشورهای حوزه خلیج فارس در آن حضور نداشتند. با این كه ایران و عراق در حوزه خلیج فارس قرار دارند؛ امّا این دو كشور در شورای همكاری خلیج فارس عضو نمی باشند. در این پژوهش درصدد پاسخ به این سئوال هستیم که شورای همکاری خلیج فارس به چه میزان در رسیدن به اهداف اعلانی خود (مخصوصاً تأمین امنیت) موفق بوده است؟ و راهبرد ایران در قبال آن چه می باشد.
۵۰۷.

تاثیر شایعه فضای مجازی بر نظم و امنیت جامعه؛ دیدگاه پژوهی کارمندان شهرداری تهران

نویسنده:
منبع: علوم خبری سال هشتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۲۹ 156 - 175

کلیدواژه‌ها: امنیت شایعه بعد سیاسی بعد اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶۱ تعداد دانلود : ۹۱۲
شایعه یا همان دروغ بزرگ اجتماعی یکی از معضل های اخلاقی جامعه ما است که هر روز در لباسی جدید رخ نمایی می کند. شایعات سایبری، اخبار جعلی و دروغ بطور فزاینده ای به عنوان نیروهای مخالف در برابر  عملکرد دولت هستند. خصوصا زمانیکه امنیت ملی به خطر می افتد شایعات سایبری شکاف عمیق تری بین ملت و دولت بوجود می آورند این پزوهش با هدف کاربردی به این سوال می پردازد که آیا شایعه در فضای مجازی بر امنیت تاثیر دارد یا خیر؟ جامعه آماری این پژوهش کارمندان شهرداری در 4 منطقه شمال، جنوب، شرق و غرب تهران است. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 346 نفر انتخاب شدند. روش این تحقیق میدانی با ابزار پرسشنامه است.  پرسشنامه محقق ساخته که روایی و پایایی آن با تحلیل عاملی تاییدی مورد آزمون قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و PLS انجام گرفت. و نتایج فرضیات تحقیق مبنی بر آنست که بعد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی شایعه بر امنیت تاثیر دارد.
۵۰۸.

تدوین اصول و مبانی طراحی ریزفضاهای دانشگاه با تأکید بر عوامل فرهنگی و اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی دوره یازدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 151 - 181
تعداد بازدید : ۴۰۰ تعداد دانلود : ۳۵۵
فضا و محیط مصنوع نقش مهمی در شکل گیری هویت، ساختار فکری و فرهنگی و سبک زندگی افراد داشته و می تواند در ایجاد، تشدید و یا کاهش معضلات روانی و اجتماعی آن ها تأثیر گذار باشد. مقاله حاضر با هدف دستیابی به راهکارهایی جهت تسهیل روند هویت بخشی و کاهش تنش های فکری، اجتماعی و فرهنگی دانشجویان در فضا یا فضاهای آموزشی دانشگاه تهیه و تولید شده است. ساختار اصلی مقاله برآمده از یک تحقیق میدانی است. پژوهش در میان پنج دانشگاه منتخب دولتی در شهر تهران  به روش تحقیق آمیخته انجام شده و داده ها به صورت ترکیبی از دو روش مصاحبه و پرسشنامه گردآوری شده است. یافته های مصاحبه از اساتید دانشگاه ها و مسئولین و کارشناسان فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با روش دلفی گلوله برفی و یافته های حاصل از پرسشنامه و مصاحبه در نیازسنجی از دانشجویان از روش نمونه گیری خوشه ای به دست آمده و تحلیل یافته های این بخش با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفته است. برای تحلیل وضعیت کنونی اجتماعی فضایی دانشگاه های مورد مطالعه نیز، با فعالان فرهنگی دانشجویی مصاحبه انجام شده است. نتایج نشان داد که از نظر خبرگان دانشگاهی، دو معیار «ایجاد حس تعلق» و «اجتماع پذیری» نسبت به عوامل دیگر اهمیت بیشتری دارد. دانشجویان نیز بر این باورند که فضاهای فرهنگی و اجتماعی و نیز کالبدی موجود در دانشگاه ها جواب گوی نیازهای آن ها نبوده و به مشکلاتی از قبیل نداشتن فضای کافی، امکانات و تجهیزات مناسب، عدم انعطاف پذیری، عدم وجود نور کافی در این فضاها اشاره داشته اند. در پایان نیز پیشنهاداتی برآمده از یافته های پژوهش، به صورت دسته بندی شده ارائه شده است.
۵۰۹.

بحران آب و امنیت منطقه ای خلیج فارس: واکاوی بسترها و راهکارها

نویسنده:
منبع: سیاست و روابط بین الملل سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 9 - 34

کلیدواژه‌ها: بحران آب امنیت محیط زیست خاورمیانه خلیج فارس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۲ تعداد دانلود : ۲۷۷
بحران آب با گذشت زمان در منطقه ی خلیج فارس به یکی از عناصر موجد وضعیت خطرناک از لحاظ سیاسی تبدیل شده و این امر محتمل به نظر می رسد که در آینده ای نه چندان دور، یک عامل زیست محیطی مثل کمبود آب ممکن است به تنهایی مسیر را برای ایجاد تنش سیاسی هموار سازد. در این راستا نوشتار حاضر، با تأکید بر اهمّیت بحران آب و تأثیر آن بر امنیت کشورهای حوزه ی خلیج فارس در پی ارائه ی پاسخ به این پرسش است که تأثیر بحران آب بر امنیت کشورهای حوزه ی خلیج فارس چیست و چه راهکارهای منطقه ای در جهت رفع بحران آب و دفع ناامنی و بی ثباتی سیاسی اتّخاذ شده است؟ این مقاله با تأکید بر سطح تحلیل منطقه ای و استفاده از روش توصیفی- تبیینی، در قالب فرضیه بر این اعتقاد است که مسأله ی کمبود آب در بلندمدّت و در صورت تداوم، به بحران زیست محیطی آب تبدیل شده که در این صورت به نظر می رسد شرایط تعارض و نهایتاً تخاصم بین کشورهای منطقه ی خلیج فارس محتمل باشد. با این حال، یافته های این پژوهش نشان می دهد که شیوه های مدیریت جمعی در قالب همکاری مانند: بهره برداری بهینه از منابع آبی مشترک در منطقه ی خلیج فارس، سرمایه گذاری عمومی در زیر ساخت های بهره برداری از منابع آبی، تصفیه کردن آب دریا، توسعه ی سرویس های جمع آوری آب های زائد و همکاری های مسالمت آمیز نهادها در سطح منطقه ای، بر روند جلوگیری و غلبه بر بحران زیست محیطی آب و همکاری در ایجاد ثبات سیاسی تأثیرگذار است.
۵۱۰.

شبکه های تروریسم در ژئوپلیتیک نوین جهانی و استراتژی های مدیریت آن

نویسنده:
منبع: سیاست و روابط بین الملل سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۴) 31 - 52

کلیدواژه‌ها: تروریسم مدیریت استراتژیک امنیت ژئوپلیتیک ناپایدار ائتلاف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳ تعداد دانلود : ۸۹۷
نظام بین الملل و پویش های گوناگون روابط بین الملل از یک سو در تلاش برای تولید نظم و ساختاری نوین می باشد تا ضمن همسویی با منطق مسلّط سیاسی- اقتصادی بین الملل، چارچوب سیاسی-حقوقی پایداری را هژمون نماید. از سوی دیگر، ظهور گروه های غیر حکومتی به ویژه تولید شبکه ها و قطب های تروریستی که در تلاش برای ریزش نظم مسلّط بین الملل و چینش نظمی نوین و یا آنارشی بین المللی می باشند، تهدیدات گوناگونی را در سطوح مختلف به بار آورده است. در این پیوند، شبکه های تروریسم قدیم و جدید بین الملل، سپهر ژئوپلیتیک جهانی و منطقه ای را ناپایدار ساخته است و توسعه ی ابعاد مختلف امنیت را به یک گروگان تبدیل کرده است. اهتمام پژوهش حاضر این است که ضمن شناسایی شبکه های تولید تروریسم، مکانیسم های مدیریت تروریسم بین الملل را تبیین نماید. مهندسی سیاسی، مکانیسم های نهادی، ساختاری و ابزاری در سطوح بین المللی، منطقه ای و ملّی از یک سو و دیپلماسی چندجانبه ی مدیریت، حاکمیت پاسخگو و تلفیق استراتژی های نرم افزاری و سخت افزاری از سوی دیگر، قابلیت مدیریت و مقابله با فعّالیت های تروریستی را دارا می باشد. این پژوهش با استفاده از روش شناسی مدیریت تطبیقی و استراتژیک و تئوری چانه زنی و ائتلاف، به آزمون فرضیه خواهد پرداخت.
۵۱۱.

آیا اقتصاد ایران از کاهش در بودجه دفاعی منتفع می شود؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بررسی مسائل اقتصاد ایران (اقتصاد تطبیقی سابق) سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۱)

کلیدواژه‌ها: بودجه دفاعی رشد اقتصادی عدم تقارن امنیت خودرگرسیون با وقفه های توزیعی غیرخطی (NARDL)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۳۳۹
یکی از سؤالات اساسی در علم اقتصاد دفاع این است که آیا بخش دفاعی به فرآیند رشد و توسعه اقتصادی کمک می کند و یا بالعکس، منجر به کندشدن رشد اقتصادی می شود. از طرفی شواهد تجربی نشان می دهد که اثر افزایش در بودجه دفاعی بر رشد اقتصادی، به اندازه کاهش آن نیست (اثر نامتقارن). در این راستا، مقاله حاضر سعی دارد به این سؤال پاسخ دهد که آیا اقتصاد ایران از کاهش در بودجه دفاعی منتفع می شود؟ به این منظور از آزمون های هم انباشتگی نامتقارن و داده های آماری سال های 1395-1358 استفاده شده است. نتایج برآورد مدل با استفاده از رهیافت خودرگرسیون با وقفه های توزیعی غیرخطی (NARDL) نشان می دهد که در کوتاه مدت و بلندمدت، تکانه های مثبت و منفی بودجه دفاعی، رشد اقتصادی را افزایش داده؛ اما تأثیر تکانه های منفی بیشتر از تکانه های مثبت است (تأیید تأثیر نامتقارن). بر این اساس می توان گفت که کاهش در بودجه دفاعی و تخصیص بیشتر مخارج عمومی به سایر بخش های غیردفاعی، می تواند منجر به تسریع بیش تر رشد اقتصادی شود. البته این نتیجه فقط با درنظر گرفتن بعد اقتصادی آثار مخارج دفاعی اتخاذ شده و تصمیم در مورد این مخارج بایستی با درنظر گرفتن ابعاد سیاسی و امنیتی نیز همراه باشد. بر اساس سایر نتایج، نرخ رشد نیروی کار، سرمایه فیزیکی و سهم صادرات نفتی از صادرات غیرنفتی به ترتیب اثر منفی، مثبت و منفی بر رشد اقتصادی داشته اند.
۵۱۲.

باززنده سازی فضا های باز اطراف رودخانه های شهری و نقش آن در کیفیت زندگی و امنیت شهروندان (مطالعه موردی: رودخانه النگدره در شهر گرگان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۲ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۱) 199 - 219

کلیدواژه‌ها: امنیت باززنده سازی رودخانه النگدره رودخانه های شهری شهر گرگان کیفیت زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۰ تعداد دانلود : ۳۷۴
رودخانه های شهری یکی از عناصر طبیعی در شهرها هستند و قابلیت هر شهر برای ایجاد فضاهای پُرجنب وجوش و موفق نظیر پارک های شهری درنظر گرفته می شوند. امروزه، از رودخانه ها به منزله یک ظرفیت بالا برای توسعه و برنامه ریزی شهری استفاده می شود.همچنین، رودخانه ها، با ایجاد فرصت های تفریحی، نظیر پارک ها، مدیریت شهری را دررسیدن به ایجاد امنیت بیشتر در فضاهای غیرقابل دفاع نزدیک می کنند؛ شکل گیری پارک ملت در کنار رودخانه النگدره در شهر گرگان یکی از این نمونه هاست. در همین راستا، مقاله حاضر با هدف ارزیابی متغیرها و شاخص های امنیت و کیفیت زندگی شهروندان در اطراف رودخانه النگدره در کنار پارک ملت شهر گرگان انجام گرفته است. این پژوهش از نظر روش توصیفی-تحلیلی و نوع آن کاربردی است. جمع آوری اطلاعات از طریق توزیع پرسش نامه در میان 384 نفر به عنوان حجم نمونه انجام شد و با استفاده از آزمون های آماری T تک نمونه ای به تجزیه و تحلیل پژوهش پرداخته شد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که میانگین کلی امنیت در پارک موردبررسی 95/2درصد است که نزدیک به حد متوسط قرار گرفته و شاخص های دسترسی فیزیکی، طراحی خوانا، روشنایی، امنیت فیزیکی، احساس امنیت، و آسایش محیطی در بُعد آلودگی محیطی (ایمنی، بهداشتی) با میانگین های 41/3، 07/3، 89/2، 85/2، 83/2، و 64/2 به ترتیب در وضعیت متوسط رو به پایینی قرار گرفته اند. در پایان نیز، باتوجه به یافته های پژوهش، پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت کیفیت زندگی و امنیت شهروندان در اطراف منطقه موردپژوهش ارائه شده است.
۵۱۳.

جستاری بر نقش و جایگاه امنیت شهری در پدافند غیرعامل (مورد: شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال یازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۰ 189 - 200

کلیدواژه‌ها: امنیت شهر پدافند غیرعامل شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۶ تعداد دانلود : ۳۹۱
امنیت دارای دو عنصر اساسی تهدید و فرصت است و برقراری امنیت منوط به رهایی نسبی از تهدید و بهره گیری بهینه از فرصت هاست، از طرفی پدافند غیرعامل در راستای حفظ جان مردم، تضمین امنیت افراد، صیانت از تمامیت ارضی و حاکمیت ملی در همه مواقع در برابر هرگونه شرایط، موقعیت و هرگونه تجاوز برای دفاع از شهر در برابر هر نوع تهدیدی مطرح می گردد.  بر این مبنا در پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش امنیت شهری در پدافند غیرعامل در شهر شیراز، با استفاده از روش دلفی، پرسشنامه ای تهیه گردید که توسط 30 نفر از متخصصین پاسخ داده شد و جهت تحلیل اطلاعات آماری از نرم افزار spss استفاده و تحلیل آماری داده ها در 2 گروه توصیفی و تحلیلی انجام شد. با توجه به داده های به دست آمده، به ترتیب اولویت های متغیرها شامل: ایمنی و امنیت با 5/18%، ابعاد کالبدی و زیست محیطی با 4%، ابعاد فرهنگی و اجتماعی با 2% و بعد اقتصادی با 9/0% معیارهای تأثیرگذار بر ارتقاء پدافند غیرعامل در شهر شیراز می باشند. همچنین با سطح معنی داری 000/0 که بین شاخص های پدافند غیرعامل و امنیت شهری است نشان دهنده وجود رابطه معنی داری بین شاخص های امنیت و پدافند غیرعامل است.
۵۱۴.

بررسی چشم اندازها، اهداف و برنامه های فضایی رژیم اشغالگر قدس بر امنیّت جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم و فنون نظامی سال نهم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲۴ 81 - 100

کلیدواژه‌ها: رژیم اشغالگر قدس فضا برنامه فضایی ماهواره فعالیت های ماهواره ای امنیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۲۶۲
یکی از پارامتر های اساسی در کسب قدرت هر کشور دستیابی به فناوری های نوین از جمله فناوری فضایی است. پیامدها و مزایای فناوری فضایی علاوه بر امنیت ملی، تأثیرات برجسته ای در  جامعه بین الملل دارد. رژیم اشغالگر قدس با درک موقعیت منزوی خود در جامعه بین الملل توانسته است به پیشرفت قابل ملاحظه ای در زمینه فناوری فضایی دست یابد، به طوریکه برنامه فضایی به عنوان بعد چهارم در امنیت ملی این رژیم قلمداد می شود. از آنجائیکه دشمنی دیرینه ای میان رژیم اشغالگر قدس با نظام مقدس جمهوری اسلامی وجود دارد، این رژیم از همه ابزارها در جهت تضعیف و نابودی نظام جمهوری اسلامی ایران استفاده می کند. یکی از این ابزارها برنامه فضایی است که بوسیله آن انجام اقدامات جاسوسی، شنود، شناسایی مراکز و تاسیسات حیاتی و حساس، شناخت آرایش نیروهای دفاعی کشور و... انجام می گیرد. از این رو شناخت برنامه های فضایی رژیم اشغالگر قدس و قابلیت ماهواره های آن ضرورت می یابد. این تحقیق که با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی انجام شده و اطلاعات مورد نیاز از منابع معتبر اسنادی و کتابخانه ای گردآوری شده است، می کوشد تا به روشنی به این سوال پاسخ دهد؛ که وجود برنامه فضایی این رژیم و توسعه روزافزون آن چه پیامدهایی بر امنیت کشورمان خواهد داشت؟ هدف این تحقیق ارائه قابلیت های فضایی رژیم اشغالگر قدس بر اساس بررسی ویژگی های ماهواره های پرتاب شده این رژیم و تاثیر آن بر امنیت کشورمان می باشد؛ نتیجه تحقیق به این منجر شد که رژیم اشغالگر قدس با توجه به ذات دوگانه فعالیت های فضایی در لوای توسعه برنامه فضایی خود و بهره برداری از اقدامات جاسوسی اقدام به توسعه برنامه نظامی موشکی خود بوسیله بهینه سازی موشک های ماهواره بر می نماید، که این خود تهدیدی برای منطقه پر التهاب خاورمیانه بویژه کشورمان می باشد. 
۵۱۵.

روابط امنیتی - استراتژیکی عربستان سعودی و ایالات متحده آمریکا با تاکید بر تاثیر تحولات خاورمیانه در روابط دو کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم و فنون نظامی سال نهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۲۵ 101 - 128

کلیدواژه‌ها: عربستان سعودی ایالات متحده آمریکا امنیت نو واقع گرایی موازنه قوا روابط استراتژیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۴۵۷
عربستان سعودی به علت برخورداری از منابع عظیم نفتی و موقعیت فرهنگی بالقوه ای که در بین کشورهای عربی دارد، یکی از تاثیرگذارترین کشورهای خاورمیانه محسوب می شود. به همین جهت این کشور برای آمریکا نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. حجم عظیمی از درآمدهای نفتی این کشور صرف خرید تجهیزات وتسلیحات مدرن از آمریکا گردیده که پیامد آن ایجاد همکاری های نظامی و روابط امنیتی گسترده بوده است. با وجود برخوردار بودن دو کشور از منافع حاصل از همکاری نزدیک در طول چند دهه، این دو کشور در بسیاری موارد در سطوح مختلف سیاسی، ایدئولوژیکی و فرهنگی دارای اختلافات عمیق می باشند. موضوع قدرت افزایی ایران و قدرت گرفتن شیعیان در منطقه و همچنین برخی مخالفت های داخلی، تاثیر قابل توجهی در سوق دادن عربستان به سمت آمریکا داشته است. اگر چه اخیراً و پس از توافق نامه هسته ای ایران و 1+5، عربستان سعی در ارائه یا حداقل نمایش سیاست مستقل داشته و حتی به بررسی گزینه های دیگری به جز آمریکا به عنوان متحد خود پرداخته است، ولی به نظر می رسد این اقدامات در کوتاه مدت تاثیر قابل توجهی در سطح روابط سعودی ها با آمریکا نخواهد داشت. در این پژوهش سعی شده است با بررسی روابط امنیتی واستراتژیکی عربستان سعودی و ایالات متحده آمریکا با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، قابلیت و تاثیر این روابط را در تامین و تداوم اهداف امنیتی دو کشور مشخص نماییم. ما ابتدا سعی می کنیم تعریفی از امنیت ارائه دهیم. سپس به تشریح دیدگاه تئوریک جهت تبیین موضوع می پردازیم، پس از آن به توصیف روابط دو کشور با اشاره به تحولات خاورمیانه و در پایان به نتیجه گیری اقدام خواهیم ورزید.
۵۱۶.

بررسی نقش آمایش سرزمینی در امنیت جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم و فنون نظامی سال دهم بهار ۱۳۹۳ شماره ۲۷ 29 - 48

کلیدواژه‌ها: آمایش سرزمین امنیت مناطق مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۹ تعداد دانلود : ۲۷۰
  برنامه ریزی در دنیای امروز یکی از ابزارهای ساماندهی محیط جغرافیایی است. به عبارت دیگر برنامه ریزی به صورت اصولی، نوعی تفکر در باره ی مسائل اقتصادی، سیاسی، دفاعی، اجتماعی و فرهنگی است و به صورت قطعی جهت گیری آینده نگری دارد؛ و به گونه عمقی به روابط، اهداف و تصمیمات همه جانبه توجه دارد؛ و به شدت در زمینه ی خط مشی و برنامه، جامعیت را می طلبد. اساس هر برنامه ریزی فضایی، قانون آمایش سرزمین است. اقداماتی که برای انجام دفاع نظامی و آمادگی برای حفاظت مردم در مواقع رویارویی های نظامی ضرورت پیدا می کند مستلزم درخواست های عظیم فضا است. این انتظارات باید مورد توجه قرار گرفته و هماهنگ شوند. از این رو توجه به مقتضیات دفاع غیرنظامی و نظامی در تدابیر و اقدامات مؤثر فضایی به عنوان امری بدیهی مورد تأیید قرار گرفته است. لذا یافتن راهی که منتهی به این هدف شود و اسباب و شرایطی را که خاص رسیدن به این هدف است ضروری است و آن جز در سایه مراعات ملاحظات امنیتی-دفاعی در مکان گزینی ها امکان پذیر نیست. در این مقاله هدف از آمایش سرزمین در رابطه با بخش دفاع استقرار بهینه ی واحدهای نظامی در فضا برای تأمین حداکثر قابلیت دفاع و حداقل آسیب پذیری می باشد. از آنجایی که قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران حفظ منابع حیاتی و دفاع سرزمینی را به عهده نیروهای مسلح گذاشته است و تأمین اهداف دفاعی و نظامی، پاسخ گویی مناسب و به موقع به تهدیدات در چارچوب مبانی و اصول، جزو وظایف اصلی این نیرو می باشد این مقاله در پی تبیین رابطه بین آمایش سرزمین با معیارها و اصول امنیتی می باشد.
۵۱۷.

تبیین علل اهمیت خلیج فارس و تنگه هرمز در امنیت ایران، با تحلیل فرایند سلسله مراتبی AHP(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم و فنون نظامی سال دهم بهار ۱۳۹۳ شماره ۲۷ 131 - 162

کلیدواژه‌ها: خلیج فارس ایران آمریکا امنیت روشAHP

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹۰ تعداد دانلود : ۳۷۸
خلیج فارس منطقه ای ژئوپولتیکی است که از زمان های گذشته در کشورهای جهان جایگاه والایی داشته است. تراکم کشورهای نفت خیز در این منطقه، اوضاع متشنج و ضعف داخلی کشورهای منطقه، متکی بودن به قدرت های خارجی، مجاورت ژئوپولتیکی با شبه قاره هند و نیز تمایز عمده در بافت و ساختار سیاسی - اقتصادی خلیج فارس از ویژگی های متمایز این منطقه در مقایسه با سایر مناطق ژئوپلتیکی جهان است، منطقه خلیج از زمان کشف و صدور نفت، و هم چنین تحولات در نظام های سیاسی، اقتصادی و امنیتی درکانون توجه قدرت های جهان مبدل کرده است. موقعیت حساس و استراتژیک ایران در منطقه خاورمیانه و وجود بحران ها و عدم ثبات سیاسی در کشورهای مجاور و وجود چالش های سیاسی با همسایگان استراتژیک باعث به وجود آمدن تهدیدهایی برای امنیت جمهوری اسلامی ایران می شود. ایالات متحده آمریکا بزرگ ترین تهدید فرامنطقه ای است که حوزه نفوذ آن به این منطقه حساس و استراتژیک گسترده شده است. این مقاله در تبیین علل اهمیت خلیج فارس وتنگه هرمز برای امنیت ملی ایران و آمریکا  است کهبا استفاده از روش AHP و مقایسه معیارهای موقعیت جغرافیایی، ذخایرعظیم نفت و گاز، بازارمصرف، نقش فرهنگی و ایدئولوژیکی، علل اهمیت خلیج فارس و تنگه هرمز برای امنیت ملی ایران وآمریکا تبیین می نماید.
۵۱۸.

شناسایی نقش و کارکردهای اقتدار اطلاعاتی در دفاع همه جانبه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم و فنون نظامی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۳۴ 39 - 56

کلیدواژه‌ها: اطلاعات اقتدار اطلاعاتی دفاع دفاع همه جانبه امنیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۷ تعداد دانلود : ۲۵۴
برقراری امنیت و حفظ کشور در برابر هجوم و هیمه ی دشمنان یکی از دغدغه های اساسی دولتها و دولت مردان است. در رویکرد یا برداشت مدرن از مفهوم دفاع ملی، تهدیدات خارجی سرشتی صرفاً نظامی نداشته و می تواند شامل جنگ سیاسی، جنگ اقتصادی، جنگ فرهنگی و جنگ اطلاعاتی به مفهوم گسترده آن نیز بشود و علاوه بر این، همه این سطوح و انواع گوناگون جنگ ها می توانند از ابعاد سخت افزارانه و نرم افزارانه، به گونه ای توأمان برخوردار باشند، بالطبع در چنین شرایطی و برای دستیابی به اهداف منطبق با منافع ملی کشور، اقتدار اطلاعاتی - امنیتی امری اجتناب ناپذیر خواهد بود. بنابراین دغدغه اصلی این پژوهش شناخت نقش اقتدار اطلاعاتی در دفاع همه جانبه بوده که به روش توصیفی – تحلیلی موردپژوهش قرارگرفته است. نوع تحقیق توسعه ای- کاربردی، روش جمع آوری داده ها اسنادی- کتابخانه ای با ابزار فیش برداری و روش تجزیه وتحلیل به صورت کیفی و مباحثه ای با تعداد 15 نفر از نخبگان اطلاعاتی و امنیتی است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که با توجه به گستردگی مؤلفه های دفاع همه جانبه در حوزه های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و نظامی، نگاه اطلاعاتی نیز با رویکرد ایجاد اقتدار اطلاعاتی کشوری به مضامین تهدیدشناسی و دشمن ستیزی منطبق با ویژگی های بررسی شده در این مقاله، همواره در نظام تصمیم گیری کشوری با امکان پیوند بخشی روش مند فی مابین حوزه های دفاعی، امنیتی و اطلاعاتی نقش بسزایی خواهد داشت.
۵۱۹.

تزاحم اخلاقی میان دو اصل احترام به حریم خصوصی و حفظ امنیت کاربران در شبکه های اجتماعی سایبری و ارائه راهکار(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: دین و سیاست فرهنگی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۷ 75 - 94
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۲۸۶
مأموران امنیتی و خانواده ها در ارتباط با کاربران شبکه های اجتماعی سایبری، با دو اصل اخلاقی «حفظ حریم خصوصی» و «حفظ امنیت» مواجه اند؛ این دو اصل، در مواردی، با یکدیگر در تزاحم قرار می گیرند و مأموران امنیتی و سرپرستان خانواده نمی توانند هر دوی آن ها را رعایت کنند و به ناچار باید برای ترجیح سیاستگذاری کرد. حال پرسش این است که در چنین مواردی چه باید کرد: آیا به هیچ یک عمل نکنند و هر دو را کنار بگذارند یا یکی را فدای دیگری کنند؟ در این صورت کدام یک را باید فدای دیگری کرد؟ آیا می توان در تمام موارد یکی را بر دیگری مقدم داشت و یا اینکه برحسب موارد و با توجه به پیامدهای مراعات آن ها باید تصمیم گرفت. برای حل تزاحم اخلاقی، چهار راهکار وجود دارد: جمع میان دو اصل، دفع هر دو، ترجیح یک طرف و تخییر. این مقاله با پذیرش اصل ترجیح و با تبیین مراحل آن، یعنی؛ محاسبه مصالح، تطبیق با اهداف اخلاقی و تقدم امر دارای اهمیت بیشتر، حفظ امنیت کاربران را امری اَهَم معرفی می کند. در پایان، با ترجیح حفظ امنیت کاربران نسبت به حفظ حریم خصوصی، شرط هتک حریم خصوصی کاربران را از منظر اخلاقی بررسی می کند.
۵۲۰.

راهبردهای بومی سازی امنیت در مراسم اربعین مبتنی بر تجربیات بسیج مردمی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: نامه فرهنگ و ارتباطات سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۵) 69 - 92

کلیدواژه‌ها: امنیت اربعین بسیج مردمی تروریسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱ تعداد دانلود : ۳۰۹
حفظ و تأمین امنیت در مراسم عظیم اربعین با مشارکت میلیون ها نفر از ملیت ها و مذاهب مختلف که در آن شرکت می کنند، نقشی بسزا در گسترش کمیت و کیفیت آن در سال های آتی خواهد داشت؛ مبتنی بر تجربیاتی که بسیج مردمی در ایران و عراق در مقابله با گروه های مختلف تروریستی و تکفیری کسب نموده اند و همچنین آسیب شناسی سال های گذشته، راهبردهایی برای ارتقاء سطح امنیت و بومی سازی آن با دریافت نظرات خبرگان و کارشناسان ارائه می گردد. این پژوهش با روش فرایند عمومی برنامه ریزی با مدل دیوید و ترسیم ماتریس سوات و با استفاده از چارچوب نظری مکتب امنیتی کپنهاگ انجام و مهمترین راهبردهای بدست آمده گسترش استفاده از ظرفیت های حشدالشعبی در تأمین امنیت مراسم اربعین، آموزش و آگاه سازی زائران و موکب داران و شبکه سازی تخصصی مستقیم حشدالشعبی از آن ها در مسیرهای مراسم اربعین برای تأمین امنیت است.