مطالب مرتبط با کلیدواژه

مشارکت سیاسی


۱۰۱.

سنجش تأثیر شبکه های اجتماعی بر مشارکت سیاسی: مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و هشتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۶۵)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی رفتار سیاسی شبکه های اجتماعی مجازی سرمایه اجتماعی شبکه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات گروه های ویژه بررسی مخاطب
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی شبکه های اجتماعی
تعداد بازدید : ۱۸۱۵ تعداد دانلود : ۹۳۹
مشارکت سیاسی که یکی از انواع مشارکت است، از شاخص های توسعه اجتماعی و سیاسی در کشورها به شمار می رود. نظریه پردازان علوم اجتماعی و سیاسی و سیاست ورزان همواره به انتخابات به صورت بارزترین شیوه و تجلی این مشارکت توجه کرده اند. در جمهوری اسلامی ایران نیز مطالعه رفتار انتخاباتی، به ویژه در دهه اخیر، به طور جدی در دستور کار پژوهشگران حوزه های مربوط قرار داشته است. پرسش اصلی مقاله حاضر این است که آیا بین استفاده از شبکه های اجتماعی با مشارکت سیاسی رابطه وجود دارد یا خیر؟ و در صورت وجود رابطه میان استفاده از شبکه های اجتماعی با مشارکت سیاسی، استفاده از شبکه های اجتماعی چه تأثیری بر ابعاد مشارکت سیاسی دانشجویان دارد؟ هدف از نگارش این مقاله، بررسی رابطه میان شبکه های اجتماعی و رفتار انتخاباتی در میان دانشجویان دانشگاه مازندران است. با تقسیم شبکه های اجتماعی (سرمایه اجتماعی شبکه) به سه بعد تعاملی، ساختی و کارکردی و مشارکت سیاسی (رفتار انتخاباتی) به سه سطح تماشاگرانه، متوسط و فعال، یافته های پژوهش نشان داد رابطه ای کاملاً مثبت بین شبکه بندی اجتماعی (سلسله مراتب شبکه و انواع مشارکت) و مشارکت سیاسی وجود دارد و بعد ساختی شبکه های اجتماعی بیشترین تأثیر را بر رفتار انتخاباتی دانشجویان داشته اند. برای آزمون فرضیه ها از روش تحلیل همبستگی و تحلیل رگرسیون چندمتغیره استفاده شد.
۱۰۲.

بازنمایی فرهنگ سیاسی در شعر کردی: تحلیل محتوای اشعار هژار و هیمن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و هشتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۶۵)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی تغییرات اجتماعی - سیاسی عدالت اجتماعی تحلیل محتوا فرهنگ سیاسی نگرش به فرد نگرش به جنسیت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی ادبیات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ مطالعات فرهنگی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی قوم شناختی قومیت ها
تعداد بازدید : ۱۳۶۸ تعداد دانلود : ۸۶۴
این مقاله با هدف نحوه بازنمایی فرهنگ سیاسی در اشعار کردی، اشعار عبدالرحمن شرفکندی (متخلص به هژار) و سید محمدامین شیخ الاسلامی موکری (متخلص به هیمن) را بررسی می کند. معیارهای اصلی انتخاب شاعران، مقبولیت اجتماعی و فرهنگی و جایگاه نخبگی بوده است. دوران حیات دو شاعر (1369-1300) دوره تجربه ظهور و توسعه مدرنیزاسیون و  ناسیونالیسم در کردستان است و ادبیات این دوره مجرایی برای شناسایی تغییرات به وجودآمده در مناسبات فرهنگی و سیاسی اجتماع کردی است. در این پژوهش، از تحلیل محتوای آثار این دو شاعر بهره گرفته شده است که در فواصل زمانی 1320- 1369 سروده شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد ابعاد و مؤلفه های فرهنگ سیاسی سنت گرا، بازتابی بسیار اندک در اشعار مورد بررسی داشته است و چرخشی به سوی فرهنگ سیاسی تجددگرا دیده می شود. غلبه نگاه عاملیت گرایانه و بازاندیشانه به ساختار اجتماعی و فرهنگی مناطق کردنشین که بخشی از جامعه ایران است، تأکید بر ضرورت وجود مجاری نهادمند تغییرات مسالمت آمیز و خشونت زدایی از زندگی سیاسی از مشخصه های اصلی این اشعار محسوب می شود. در میان ابعاد و مؤلفه های فرهنگ سیاسی، بیشترین مشابهت به بعد نگرش به آزادی های فردی معطوف است. ابعاد عدالت اجتماعی و مشارکت سیاسی در اشعار هژار و ابعاد نگرش به جنسیت و نگرش به تغییرات اجتماعی و سیاسی در اشعار هیمن بیشتر بازنمایی شده است.
۱۰۳.

بررسی رابطه میان استیفای حقوق شهروندی با نوع مشارکت سیاسی در شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و هشتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۶۶)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی حقوق سیاسی حقوق مدنی حقوق اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
تعداد بازدید : ۱۳۸۲ تعداد دانلود : ۸۳۰
به دنبال رشد شهرنشینی، مفاهیم جدیدی مانند شهروندی و حقوق شهروندی وارد گفتمان سیاسی کشورها شده و حقوق و تکالیفی را متوجه جامعه و دولت کرده است. وجه تمایز انسان پیشامدرن به عنوان یک فرد «مکلف» از انسان پسامدرن به عنوان یک فرد «محق» است. در این میان، میزان استیفای حقوق شهروندی،  مشارکت سیاسی را به لحاظ کمّی و کیفی می تواند تحت تأثیر قرار دهد. بر اساس این، هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه میان استیفای حقوق شهروندی با نوع مشارکت سیاسی است. پژوهش حاضر، توصیفی پیمایشی و مبتنی بر تکمیل پرسشنامه است. داده های پژوهش از مناطق مختلف شهر اصفهان به دست آمده و سپس با تکمیل 385 پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شده است. بر اساس یافته های مطالعه حاضر، بین حقوق شهروندی (012/0=r) با مشارکت سیاسی محدود، ارتباط معناداری وجود نداشت. این مقدار برای ابعاد حقوق شهروندی یعنی حقوق مدنی برابر (11/0=r)، حقوق اجتماعی، (16/0=r) و حقوق سیاسی برابر (10/0=r) است. همچنین بین حقوق شهروندی (135/0=r) با مشارکت سیاسی تبعی، رابطه ای معنادار وجود داشت. این مقدار برای ابعاد حقوق شهروندی یعنی حقوق مدنی برابر با (38/0=r)، حقوق اجتماعی (35/0=r) و حقوق سیاسی برابر با (38/0=r) است. درنهایت بین حقوق شهروندی (81/0=r) با مشارکت سیاسی فعال، رابطه ای معنادار وجود داشت و این مقدار برای ابعاد حقوق شهروندی یعنی حقوق مدنی برابر با (11/0=r)، حقوق اجتماعی (13/0=r) و حقوق سیاسی برابر با (33/0=r) است. به طور کلی می توان گفت با توجه به رویّه مذهبی و ارزشی نظام سیاسی جامعه ایران و نقش نهاد مذهبی در آن به خصوص بعد از انقلاب اسلامی، از یکسو بخش هایی از افراد جامعه به مشارکت سیاسی تبعی روی آوردندو از سوی دیگر با توجه به رشد آگاهی سیاسی، گروه هایی از افراد جامعه، مشارکت سیاسی فعال داشته اند.
۱۰۴.

تأثیر مؤلفه های مذهبی بر رفتار رأی دهی و مشارکت سیاسی در جمهوری اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیستم بهار ۱۳۹۶ شماره ۷۷

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی انتخابات دینداری گروه های مرجع مؤلفه های مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱۳ تعداد دانلود : ۷۸۸
با توجه به ساختار نظام جمهوری اسلامی ایران و باورهای راسخ مردم به مذهب در طول دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تأثیر مؤلفه های مذهبی بر رفتار رأی دهی و مشارکت سیاسی در ایران انکارناپذیر است. تأثیر نگرش و باورهای مذهبی، چه در میزان مشارکت و تشویق آحاد مردم به شرکت در انتخابات و فعالیت های سیاسی و چه در نوع رفتار و گزینش کاندیداها قابل مطالعه و بررسی است. این در حالی است که در مطالعات به عمل آمده، کمتر به این موضوع پرداخته شده و اطلاعات موجود بسیار اندک و پراکنده است. مقاله حاضر با بهره گیری از مدل مشارکت پیپا نوریس به بررسی تأثیر مؤلفه های مذهبی در ابعاد انگیزه های مذهبی در فرد (مذهبی بودن)، انتخاب شخصیت مذهبی (در داوطلب) و میزان تأثیرپذیری از گروه های مرجع مذهبی (روحانیت و مراجع تقلید) در انتخابات مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری می پردازد . در این تحقیق از داده های به دست آمده از مطالعات انجام شده در ادوار مختلف انتخابات مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری بهره گرفته شده و تمرکز بر دهمین انتخابات دوره ریاست جمهوری در سال 1388 بوده است. نتایج نشان می دهد تأثیر مؤلفه های مذهبی به عنوان یک شاخص کلی در مشارکت سیاسی و رفتار انتخاباتی در ادوار مختلف انتخابات مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری، همواره یکی از مهم ترین شاخص های رفتاری مشارکتی است.
۱۰۵.

تأثیر جنبش دموکراسی خواهی در جهان بر رابطه دولت و جامعه در ایران (1384-1376)

نویسنده:
منبع: پژوهش ملل مهر ۱۳۹۶ شماره ۲۲
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۴۷۲
بی شک امروزه دموکراسی بعنوان تنها شکل مقبول نظام های سیاسی جهان است و این پیروزی نظام های دموکراسی بر سایر نظام های سیاسی که با آغاز شکل گیری نظام های مشروطه در جهان به وجود آمده، مدیون سلسله جنبش های دموکراسی -خواهی است که طی چهار موج از اوایل قرن نوزدهم تاکنون به تفوق نظام های دموکراتیک بر سایر اشکال نظام های سیاسی انجامیده است. مقاله حاضر ضمن نگاهی گذرا به نحوه شکل گیری و فرایند تکامل این جنبش های اجتماعی در جهان ، درصدد است تا با بررسی تأثیر این جنبش ها بر رابطه دولت و جامعه، تأثیرات این نوع جنبش های دموکراسی خواهی را بر رابطه دولت و جامعه در ایران از آغاز شکل گیری نظام مشروطه تاکنون موردبحث و بررسی قرار دهد. البته نقطه تمرکز این نوشتار سال های 1376 الی 1384 است، بگونه ای که تقویت فعالیت احزاب و سازمان های غیردولتی، توجه به جهانی شدن در برنامه توسعه و گفتمان مردم سالاری دینی به همراه مشارکت سیاسی از عمده عناصر متأثر از این جنبش می باشند که تأثیر عمده ای در تقویت رابطه دو سویه دولت و جامعه در مقطع زمانی فوق داشته اند، بگونه ای که در عرصه بین المللی نیز اسباب تنش زدایی را فراهم نمود.
۱۰۶.

حدود آزادی فعالیت زن از دیدگاه وهابیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی زنان سال نوزدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۷۴

کلیدواژه‌ها: زن مشارکت سیاسی انتخابات وهابیت ماهیت زن آزادی زن

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در تاریخ، مکاتب و جنبش ها
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در اسلام جایگاه زن
تعداد بازدید : ۲۱۸۵ تعداد دانلود : ۱۵۱۱
در نظام حقوقی اسلام زن و مرد از آن جهت که هر دو انسان اند حقوق و تکالیف برابر دارند، اما در برخی موارد به دلایل خاصی از جمله ویژگی های فیزیکی، اخلاقی و رفتاری متفاوت که خداوند در وجود زن به ودیعت نهاده، حقوق و تکالیف متمایزی برای وی تعریف شده است. تفاوت های موجود سبب شده تا برخی از گروه های افراطی بر اساس مبانی فکری و روش شناسی خاص خود از جمله تقدیم نقل بر عقل، حجیت قول صحابه و... ماهیت زن را در حد یک شی ء واره تنزل داده و نگرش های حداقلی همراه با افراط و تفریط را فراتر از چارچوب شرع نسبت به حقوق و آزادی های وی اعمال کنند. وهابیت یکی از فرقه های ساختگی در تاریخ معاصر جهان اسلام است که حقوق فردی، اجتماعی و سیاسی زن در چارچوب وحی را در موارد بسیاری نادیده انگاشته و او را از حقوق طبیعی و الهی خود محروم و آزادی فعالیت را از وی در عرصه های گوناگون سلب کرده است. نوشتار حاضر با روش اسنادی و تحلیلی قلمرو آزادی فعالیت سیاسی اجتماعی زن از دیدگاه وهابیت را واکاوی کرده است.
۱۰۷.

پژوهشی جامعه شناختی درباره تأثیر دینی بودن و نوع مذهب برمشارکت سیاسی در ایران : یک تحلیل کلان نگر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره سوم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی میزان دینی بودن نوع مذهب نرخ رأی دهی مطالعه ملی مقطعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی
تعداد بازدید : ۱۳۲۵ تعداد دانلود : ۱۳۰۴
مقاله پیش رو بخشی از یک پژوهش ملی و معطوف به مسأله تأثیر میزان دینی بودن و نوع مذهب برمیزان مشارکت سیاسی در ایران است که از طریق یک تحقیق مقایسه ای درون کشوری با واحد تحلیل شهرستان ودر یک مقطع زمانی ۱۶ ساله صورت پذیرفته است.مدعای کلی ما آن بود که میزان دینی بودن شهرستان ها بر میزان مشارکت سیاسی آنها تأثیر مثبت و معناداری می گذارد؛ اما با توجه به تفاوت های مذهبی در ایران (از حیث موقعیت نهادی، آموزه های مذهبی و ظرفیت سازمانی مذاهب مختلف) چنین فرضیه سازی کردیم که تأثیر میزان دینی بودن در میزان مشارکت سیاسی برای شهرستان های شیعه نشین (مذهب مسلط و غالب) مثبت و برای شهرستان های سنی نشین (مذهب اقلیت) معکوس می باشد. یافته های این تحقیق نشان داد که میانگین میزان مشارکت در شهرستان های شیعه نشین و سنی نشین در مقطع مورد بررسی، تفاوت معناداری با یکدیگر داشته اند. اما برخلاف انتظار نظری و فرضیه تحقیق، ضرایب استاندارد رگرسیونی سازة دینی بودن و مشارکت سیاسی برای هر دو دسته شهرستان های شیعه نشین و سنی نشین، هم جهت و بلحاظ شدت قریب به یکدیگر محاسبه شده اند. حاصل آن که می توانیم در بررسی ارتباط میان دینی بودن و مشارکت سیاسی، عامل نوع مذهب را کنار بگذاریم و ارتباط میان این دو را به طور کلی و صرف نظر از تنوع مذهبی بسنجیم.
۱۰۸.

تأثیر اقلیت های فضایی بر قدرت ملی (با تأکید بر اقلیت های قومی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۴۹ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۱)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی قدرت ملی اقلیت های فضایی ترکیب ملت کمیت اقلیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴۲ تعداد دانلود : ۵۷۸
مفهوم قدرت ملی بعد از پیدایش و شکل گیری دولت های ملی از اروپا به سایر نقاط گسترش یافت و اکنون دستیابی به آن برای همه کشورها، مهم ترین سازوکار تحقق منافع و اهداف ملی محسوب می شود. قدرت ملی با منشأ و مبادی گوناگون نظامی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فناورانه، جغرافیایی و... در یک کارکرد جمعی حاصل می شود، درحالی که عوامل مختلفی دولت ها را در حصول و تحقق آن مرتب با تهدید روبه رو می سازد. درنتیجه، گسترش کشمکش های قومی و افزایش اهمیت آن در سیاست بین الملل، وجود قومیت ها و به تبع آن تصور تضعیف قدرت ملی به فرضیه ای تعمیم پذیر در تحلیل مناسبات قومیت و چالش حاکمیت سیاسی تبدیل شده است. در همین راستا، «ترکیب ملت»، «کمیت اقلیت» و «مشارکت سیاسی مردم (اقلیت)» از نظر اینکه نشان دهنده میزان همگونی یا ناهمگونی جمعیت کشور و میزان مشارکت سیاسی مردم جامعه در مشروعیت بخشیدن به نظام حاکم است، همواره به عنوان عاملی قدرت آفرین مدنظر دولت هاست. براساس استدلال پژوهش حاضر، روابط متقابل گروه های اقلیت (قومی، مذهبی و...) و حاکمیت کشورها بر افزایش یا کاهش قدرت ملی نقشی مؤثر دارد. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی است و نتایج آن نشان می دهد تلفیقی از خواست اقلیت ها، ضعف حاکمیت ملی و همچنین حمایت های عوامل خارجی ممکن است نقش اقلیت ها را در کاهش قدرت ملی کشورها افزایش دهد.
۱۰۹.

بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی زنان (مطالعه موردی:معلمان شهرستان پارسیان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۳۱)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی اعتماد سیاسی تعهدات مذهبی سطح فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۴۱ تعداد دانلود : ۱۳۸۸
مشارکت سیاسی زنان در کشورهای در حال توسعه و بسیج آن ها در چارچوب مشارکت سازمان یافته در فرآیند توسعه پایدار جایگاهی ویژه دارد. این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی زنان (مطالعه موردی: معلمین شهرستان پارسیان) انجام گرفت. پژوهش یاد شده با استفاده از روش توصیفی و به شیوه پیمایشی انجام گرفته است. نمونه مورد مطالعه  335 نفر از زنان معلم شهرستان پارسیان بودند که با روش نمونه گیری تصادفی ساده 180 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. برای گرد آوری داده ها از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد و با استفاده از روش های آماری پارامتری و ناپارامتری به وسیله نرم افزار spss نتایج داده ها مورد تحلیل قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آماریt  و تحلیل واریانس و فریدمن انجام شد. نتایج پژوهش نشان دادند که عملکرد و برنامه های آموزش و پرورش، باورهای مذهبی و پای بندی به آن، سطح فرهنگی خانواده ها و اعتماد سیاسی تأثیر معناداری بر مشارکت سیاسی زنان دارند.
۱۱۰.

«جایگاه حقوق اساسی بانوان در راستای مشارکت سیاسی آنان» با نگاهی به زمینه ها، موانع و راهکارهای توسعه ی سیاسی این مسئله در قوانین جمهوری اسلامی ایران

نویسنده:
منبع: فصلنامه مطالعاتی صیانت از حقوق زنان سال سوم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱۱

کلیدواژه‌ها: حقوق زنان مشارکت سیاسی توسعه سیاسی حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴۸ تعداد دانلود : ۲۵۷۹
مشارکت سیاسی به عنوان یکی از معیارهای سنجش میزان توسعه یافتگی سیاسی جوامع در سطوح مختلف همواره از سوی پژوهشگران متعددی مورد بررسی قرار گرفته است؛ چنانچه در راستای کارآمد کردن نظام اجتماعی و سیاسی امری مقبول است. روح قوانین جمهوری اسلامی ایران به ویژه قانون اساسی بر اساس مبانی اسلامی خود به حقوق طبیعی زنان و حق مشارکت سیاسی اجتماعی آنان نگاهی متفاوت داشته، آنان را به رسمیت شناخته و قوای حاکم را به بسترسازی مقتضی برای نیل به آن موظّف کرده است. به رغم وجود بسترهای قانونی برای مشارکت سیاسی بانوان، در عمل پاره ای از محدودیت های ساختاری بر سر راه این مشارکت وجود دارد. چنانکه سهم اندک زنان جامعه ما در عرصه سیاسی به ویژه در سطح نخبگان و مناصب عالی سیاسی مؤید این نکته می باشد. هرچند این پژوهش بر مبنای شیوه اسنادی، نه پژوهش میدانی، تنظیم شده است، امّا به منظور غنای مطلب، تلاش شده است در تشریح نظرات از یافته های پژوهشی سایر محققان نیز استفاده گردد. در پایان نگارنده ضمن بیان ظرفیت های قوانین جاری ج.ا.ا به بیان راهکار هایی در جهت رفع موانع مشارکت بانوان به عنوان نیمی از جامعه ی مدنی می پردازد.
۱۱۱.

نقش و مشارکت زنان در توسعه پایدار

نویسنده:
منبع: فصلنامه مطالعاتی صیانت از حقوق زنان سال سوم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱۱

کلیدواژه‌ها: توسعه پایدار حقوق زنان حقوق بشر مشارکت سیاسی مشارکت اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۵۸ تعداد دانلود : ۵۸۴۸
مشارکت زنان برای دستیابی به توسعه سیاسی و اقتصادی ضروری است. چون موقعیت زنان در جامعه عمیقاً تحت تأثیر شرایط و سطوح توسعه در کشورها است، هرچه کشورها توسعه یافته تر باشند شکاف بین توسعه یافتگی زنان و مردان کاهش می یابد. از این رو بهبود وضعیت زنان جزء الزامات اصلی در بهبود شاخص های توسعه در هر جامعه است. به عبارتی، بدون توجه به شرایط زنان، دستیابی به توسعه برای هیچ کشوری میسر نخواهد بود. همچنین واقعیات موجود در بسیاری از جوامع نشان از آن دارد که علیرغم اعلامیه ها و بیانیه ها و تأسیس نهادها و سازمان های مختلف در تحقق حقوق زنان و علیرغم هزینه های قابل توجه، زنان از مسائل و مشکلات ناشی از فقر اقتصادی و فقر فرهنگی در رنج هستند. یکی از شاخص های تأثیرگذار بر روی مشارکت سیاسی و اقتصادی زنان آموزش و توانمندسازی آنان است. به هر میزان بر روی آموزش و مهارت آموزی زنان برنامه ریزی و سرمایه گذاری گردد، اثر مستقیم و غیرمستقیم بر روی مشارکت اقتصادی و سیاسی کشورها دارد.
۱۱۲.

تبیین تأثیر تلگرام بر رویکرد مشارکت سیاسی (مطالعه موردی دانشگاه اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۲۹ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۱)

کلیدواژه‌ها: وب 2 مشارکت سیاسی رأی دادن شبکه اجتماعی تلگرام گوشی هوشمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۴ تعداد دانلود : ۶۲۵
مشارکت شهروندان در سیاست از اصلی ترین عوامل دموکراسی در جامعه محسوب می شود، که از بسیاری عوامل تأثیر می پذیرد. از جملة این عوامل پیشرفت فناروی های اطلاعاتی و ارتباطی، نظیر فناوری های وب2 (Web2 ) است که فرصتی برای مشارکت سیاسی افراد فراهم می کند. اخیراً این فناوری ها به ویژه شبکه های اجتماعی نظیر تلگرام و دسترسی آسان به این نرم افزار از طریق گوشی های هوشمند، سبب تقویت گفت وگوی عمومی در بین شهروندان، به خصوص جوانان شده است.  در این پژوهش، تأثیر استفاده از شبکة اجتماعی تلگرام در گوشی های هوشمند بر رویکرد مشارکت سیاسی بررسی شده است. پژوهش حاضر، به صورت پیمایشی، با استفاده از پرسشنامه طراحی شده و با حجم نمونه 375 نفر، بین دانشجویان دانشگاه اصفهان سال 1396 انجام شد و در پی پاسخگویی به این پرسش است که آیا بین ابعاد استفاده از شبکة اجتماعی تلگرام در گوشی های هوشمند با رویکرد مشارکت سیاسی، رابطه معناداری وجود دارد یا خیر؟ برای آزمون فرضیه ها نیز از روش تحلیل همبستگی پیرسون و رگرسیون استفاده شده است.  نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل پرسشنامه نشان می دهد، بین مدت زمان استفاده و فعالیت کاربر در شبکة اجتماعی تلگرام با مشارکت سیاسی، اثربخشی سیاسی و آگاهی سیاسی رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد. به گونه ای که زمان استفاده و فعالیت کاربر در تلگرام از طریق گوشی های هوشمند، سبب تقویت مشارکت سیاسی، آگاهی سیاسی و اثربخشی سیاسی داخلی و خارجی می شود
۱۱۳.

عوامل مؤثر در بهبود مشارکت سیاسی از دیدگاه روستاییان مورد شناسی: شهرستان اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و آمایش شهری - منطقه ای سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۶

کلیدواژه‌ها: مشارکت مشارکت سیاسی توسعه اجتماعی توسعه روستایی شهرستان اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۷ تعداد دانلود : ۱۰۷۲
هدف این مقاله بررسی عوامل مؤثر در بهبود مشارکت سیاسی از دیدگاه روستاییان شهرستان اردبیل است. در مرحله نخست، عوامل مؤثر در بهبود مشارکت سیاسی در محدوده مورد مطالعه، از دیدگاه نخبگان محلی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته مورد شناسایی قرار گرفت. برای نیل به این مقصود، با 35 نفر از ساکنان منطقه مورد مطالعه که دارای تحصیلات دانشگاهی با حداقل مدرک تحصیلی فوق دیپلم بودند، مصاحبه های جداگانه ای به عمل آمد. در مرحله دوم تحقیق، برای شناخت و تحلیل دیدگاه اجتماعات روستایی و میزان توافق نظری آن ها با نتایج مرحله نخست، 38 علت شناسایی شده مبنای طراحی پرسش نامه به روش لیکرت قرار گرفت. گفتنی است جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش، شامل کل روستاییان بالای 15 سال ساکن در مناطق روستایی شهرستان اردبیل است (85053. N= ) که از این میان تعداد 383 نفر با استفاده از فرمول کوکران و با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. روایی صوری پرسش نامه توسط پانل متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS ، پایایی بخش های مختلف پرسش نامه تحقیق 72/0 الی 84/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل تحلیل عاملی استفاده شد و نتایج این مدل نشان داد مهم ترین عوامل مؤثر در بهبود مشارکت سیاسی از دیدگاه روستاییان در منطقه مورد مطالعه شامل چهار مؤلفه ( بهبود زیست سیاسی و یادگیری اجتماعی، بهبود زیست اجتماعی و شبکه سازی، شکوفایی اقتصادی و اعتمادسازی، بهبود زیست محیطی و تقویت انگیزش) است که مقدار واریانس و واریانس تجمعی تبیین شده توسط این شش عامل 54/58 است و در نهایت بر اساس نتایج تحقیق پیشنهادهای کاربردی ارائه شده است.
۱۱۴.

بررسی تطبیقی نسبت حق تعیین سرنوشت و حقوق اقلیت ها در حقوق بین الملل و نظام جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات حقوق عمومی دوره ۴۷ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ 665-687

کلیدواژه‌ها: اقلیت ها حق تعیین سرنوشت قاعده آمره بین المللی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مشارکت سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۱ تعداد دانلود : ۵۲۴
امروزه حق تعیین سرنوشت ملت ها به منزله یک قاعده آمره بین المللی و به تعبیری تعهدی عام الشمول شناسایی شده است که کشور ها نسبت به این تعهد، در قبال جامعه بین المللی متعهد و مسئول اند. این حق تمام جنبه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... را شامل می شود و دارای دو بعد داخلی و خارجی است. در بعد داخلی علاوه بر عموم شهروندان، حق مزبور، اقلیت های موجود در داخل مرز های کشور را نیز حمایت می کند و شامل می شود. مطابق حقوق استناد اقلیت ها به حق تعیین سرنوشت، به معنای جدایی طلبی و استقلال نیست، بلکه استفاده از این حق درخصوص اقلیت ها به معنای رفع تبعیض، مشارکت سیاسی در امور حکومت و تضمین حقوق آن هاست که قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تحت تأثیر دستورات اسلامی و قرآن کریم، فراتر از حدودی که حقوق بین الملل برای اقلیت ها در زمینه حق مشارکت سیاسی مشخص کرده است امتیازاتی را در جهت مشارکت اقلیت ها در زمینه های مختلف حکومتی و امور جاری اداره کشور پیش بینی کرده است. از جمله این حقوق می توان به حق انتخاب نامزد موردنظر در تمام انتخابات اشاره کرد، ضمن اینکه حق تعیین نماینده اختصاصی اقلیت ها در مجلس شورای اسلامی، حق تشکیل حزب و آزادی در مراسم دینی و مذهبی و ... را نیز باید به این فهرست افزود.
۱۱۵.

رسانه های اجتماعی و مشارکت سیاسی در انتخابات (رابطه استفاده از فیس بوک، تلگرام و اینستاگرام و مشارکت سیاسی دانشجویان در انتخابات هفتم اسفند 1394)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال دوم بهار ۱۳۹۵ شماره ۵ 34-75

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی رسانه های اجتماعی فیس بوک اینستاگرام تلگرام

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات گروه های ویژه رسانه ها و حوزه عمومی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی شبکه های اجتماعی موبایل محور
تعداد بازدید : ۱۸۲۴ تعداد دانلود : ۹۸۷
در عصر کنونی، رفتار سیاسی شهروندان در جوامع گوناگون تحت تأثیر رسانه ها و فناوری های جدید ارتباطاتی قرار گرفته و تغییر شکل و ماهیت داده است. یکی از مهم ترین رفتارهای سیاسی شهروندان، مشارکت سیاسی و رفتار رأی دهی آنان است که بیش از هر چیز دیگری، در محدوده عمل و تأثیر وسائل ارتباط جمعی و به ویژه رسانه های اجتماعی نوپدید قرار گرفته است. در این راستا، پژوهش حاضر تلاش دارد، تأثیر رسانه های اجتماعی- فیس بوک، اینستاگرام و تلگرام- بر مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی را در انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری (هفتم اسفندماه 1394) بررسی و مطالعه نماید. روش پژوهش، پیمایش و ابزار گردآوری داده ها نیز پرسشنامه محقق ساخته است. با استفاده از فرمول کوکران از جامعه آماری 8569 نفری - که تمام دانشجویان شاغل به تحصیل در دانشکده های پردیس اصلی دانشگاه علامه طباطبائی را شامل می شد- 370 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب و بررسی شدند. یافته های پژوهش نشان می دهد که بین میزان استفاده از رسانه های اجتماعی منتخبِ تحقیق با مشارکت سیاسی (413/0)، میانِ میزان اعتماد به رسانه های اجتماعی موردبررسی و مشارکت سیاسی (318/0) و میزان اثربخشی در استفاده از رسانه های اجتماعی با مشارکت سیاسی (523/0) رابطة مثبت و معناداری وجود دارد. در ارتباط با دو متغیر زمینه ای مقطع تحصیلی (401/0-) و سن پاسخگویان (دانشجویان نمونه تحقیق) با مشارکت سیاسی (431/0-) نیز رابطه معکوس و معنادار است. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی نیز نشان می دهد، که حدود 32 درصد از کل واریانس مشارکت سیاسی دانشجویان با این پنج متغیرِ معنادار یعنی میزان استفاده، میزان اعتماد، میزان اثربخشی، مقطع تحصیلی و سن قابل پیش بینی است.
۱۱۶.

بررسی رابطه اینترنت و فرهنگ سیاسی دانشجویان " مطالعه موردی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان "(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۲۹ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۲) 19 - 34

کلیدواژه‌ها: فرهنگ سیاسی مشارکت سیاسی اینترنت انتخابات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۲۰۳
امروزه اینترنت وتأثیرات آن، به عنوان رسانهای نوین، مورد توجه نظریهپردازان قرارگرفته است. زمینههای مختلف فرهنگی، به ویژه در سطح دانشجویان و نقش فعال آنان در تحولات سیاسی و اجتماعی، اهمیت موضوع را افزایش میدهد و با توجه به گسترش سریع کاربران اینترنت در ایران و درصد بالای جمعیت جوان و دانشگاهی، مطالعه اشکال گوناگون این تأثیرات را ضروری میکند. این پژوهش با هدف بررسی رابطه اینترنت و فرهنگ سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد تاکستان انجام شده و در پی پاسخگویی به پرسشهایی در مورد ارتباط بین اینترنت و تمایل دانشجویان به مشارکت سیاسی و حضور در انتخابات بوده است. فرضیههای پژوهش، به وجود رابطه معنادار بین اینترنت و تمایل دانشجویان به مشارکت سیاسی و حضور در انتخابات اشاره داشت. در این پژوهش، با روشنمونهگیری 420 دانشجو از دانشجویان دانشگاه آزاد تاکستان انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه کتبی در قالب طیف لیکرت و بر اساس نظر اندیشمندان و منابع علمی معتبر تهیه و از نظر روایی قابل اعتماد است. پایایی آن نیز با روش آلفای کرونباخ سنجیده شد که ضریب اعتبار 82/0 نشان از اعتبار بالای پرسشنامه دارد. فرضیهها در سطح معناداری 5 درصد مقایسه شد. یافتهها نشان داد که بین حوزه عمومی اینترنت و مشارکت سیاسی رابطه معنادار با همبستگی ضعیفی وجود دارد؛ ولی بین اینترنت و حضور در انتخابات رابطهای به دست نیامد؛ از این رو استنباط میشود اینترنت و دنیای مجازی با توجه به قابلیتهای منحصر به فردش، به تنهایی در شکلدهی وجهتگیریهای دانشجویان نسبت به مشارکت سیاسی و حضور در انتخابات مؤثر نیست.
۱۱۷.

بررسی ارتباط بین ابعاد مختلف دینداری و مشارکت سیاسی در بین شهروندان شهر ایذه(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۴۱) 61-86

کلیدواژه‌ها: مشارکت مشارکت سیاسی دینداری ابعاد مختلف دینداری شهر ایذه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۲۴۲
تأثیر «دین» به عنوان یکی از مهم ترین عوامل گسترش مشارکت مردمی در طول تاریخ به ویژه در جهان اسلام انکارناپذیر است. با توجه به اینکه، یکی از اهداف تلاش استعمارگران برای سکولارسازی جوامع مسلمان، بی تفاوت ساختن آنان در قبال سرنوشت اجتماعی خود و زمینه سازی برای تسلط آسان بر جوامع اسلامی بوده است توجه به تأثیر دینداری بر مشارکت سیاسی به عنوان یک مسئله ی اجتماعیِ مهم قابل بررسی می باشد. با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش، ابزار تحقیق پرسشنامه و استفاده از نرم افزار SPSS، به دنبال بررسی ارتباط بین ابعاد مختلف دینداری و مشارکت سیاسی در بین شهروندان به عنوان هدف اصلی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی شهروندان 18 سال به بالای شهر ایذه می باشد که تعداد 376 نفر از آنها با استفاده از فورمول کوکران به عنوان حجم نمونه مورد بررسی قرار گرفته شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین میزان کل دینداری (34/0 =P)، و ابعاد آن یعنی بعد پیامدی دینداری (40/0 =P)، بعد مناسکی دینداری (38/0 =P)، بعد اعتقادی دینداری (35/0=P)، بعد تجربی دینداری (20/0=P) و بعد شناختی دینداری (25/0=P) با مشارکت سیاسی شهروندان شهر ایذه ارتباط مثبت و معنادار وجود دارد؛ بنابراین تمامی فرضیه های پژوهش تأیید می شوند.
۱۱۸.

آزمون رابطه دموکراسی و نسبت مالیات بر مخارج دولت ها: یک مطالعه بین کشوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اقتصادی سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۵۰) 155-168

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی دموکراسی مالیات الگوی هزینه فایده رأی اکثریت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۲۴۰
از منظر اقتصاد سیاسی، قاعده رأی اکثریت مبنایی برای اخذ مالیات و تأمین مالی تدارک کالاهای عمومی است. آشکار است که رضایت شهروندان در مورد میزان و نحوه تدارک کالاهای عمومی عامل تعیین کننده ای در پذیرش عمومی برای پرداخت مالیات و تأمین مالی کالاهای عمومی خواهد بود. این در حالی است که اگر دموکراسی (رأی اکثریت) با اندازه بار مالیاتی نسبت به خدمات دولت مرتبط باشد، متضمن الگوی هزینه فایده است که در آن شهروندان هزینه های تأمین بودجه دولت را نسبت به منافع دریافتی خود می سنجند. با بهره گیری از این الگو، در این مطالعه اثر دموکراسی بر نسبت مالیات بر مخارج دولت در 148 کشور مختلف دنیا به کمک رویکرد الگوی پانل بین کشوری و با مجموعه داده های دوره زمانی2010- 1996، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از این بوده که این نسبت مالیاتی به میزان مشارکت سیاسی مردم وابسته است و افزایش سطح مالیات را می توان در نظام های دموکراتیک به شکلی قوی تر شاهد بود.
۱۱۹.

مشارکت سیاسی در نظم های غیرمردم سالار (نظم ولایت، خلافت و سلطنت)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و یکم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۸۲ 7 - 30

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی مردم سالاری نظام ولایت نظام خلافت نظام سلطنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۹ تعداد دانلود : ۲۹۰
مشارکت سیاسی مردم در گونه های متفاوت از نظام سیاسی و متناسب با مبانی و ساختار آن نظام، رویکرد متفاوت یافته است. در حالی که در نظام های مردم سالار، مردم، رکن اساسی در تعیین کارگزاران و تصمیم سازی شمرده می شوند، در نظام های غیرمردم سالار نیز مردم از جایگاهی متناسب با ساختار آن نظام برخوردارند. برخلاف نظام ولایی که گستره مناسبی از جایگاه مردم و مشارکت سیاسیِ آنان را باور دارد، در نظام خلافت و سلطنت، نه تنها جایگاه مضیّقی برای مشارکت سیاسی مردم در نظر گرفته شده، بلکه نظام سیاسی به گونه ای است که ظلم و نابرابری (تعدی به حقوق مردم) در ساختار آن به صورت نهادینه وجود دارد. این مقاله، ضمن تبیین و توصیف مؤلفه های سه گونه نظام سیاسی ولایت، خلافت و سلطنت، جایگاه مردم و ظرفیّت های هرکدام از این نظام های سیاسی را در خصوص مشارکت سیاسی مردم بر اساس سیر تحوّل تاریخ مدار شکل حکومت در تاریخ اسلام، یعنی نبوّت، ولایت، خلافت و سلطنت مورد بررسی و مقایسه قرار می دهد؛ گرچه حداکثری یا حداقلی بودن مشارکت سیاسی، دلیلی بر مطلوبیّت گونه نظام سیاسی نیست و این قضیه ملاک ارزشیابی نظام سیاسی نخواهد بود، بلکه آنچه ملاک ارزیابی و مطلوبیّت نظام است، مبانی و هنجارهایی است که گونه متفاوت و متمایز مشارکت سیاسی بر آن مبتنی است.
۱۲۰.

رفتارشناسی مشارکت کنندگان در راه پیمایی روز 13 آبان نمونه موردی؛ راه پیمایی 13 آبان 1395، شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۵۱ 71-92

کلیدواژه‌ها: 13 آبان مشارکت سیاسی استکبارستیزی جامعه پذیری سیاسی شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۶ تعداد دانلود : ۴۷۷
در تاریخچه انقلاب اسلامی، لحظاتی وجود دارد که به صورت دال های متعدد گفتمان انقلاب درآمده اند و انقلاب را می توان با آنها فهم و درک کرد. 13 آبان، یکی از مهم ترین این لحظات است. این پژوهش با رویکرد کیفی به رفتارشناسی مشارکت کنندگان در راهپیمایی 13 آبان 1395 در شهر تهران می پردازد. بررسی کارکردهای راهپیمایی 13 آبان از دیدگاه مشارکت کنندگان، انگیزه آن ها و نیز ویژگی های آن ها، اهداف اصلی پژوهش را تشکیل می دهد. روش پژوهش از نوع کیفی با حجم 31 مشارکت کننده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده ها از «تحلیل سیستماتیک» استفاده شده است. یافته ها و نتایج نشان می دهد؛ راهپیمایی 13 آبان از دیدگاه مشارکت کنندگان کارکردهای نمادین (زنده نگه داشتن وقایع 13 آبان)، تربیتی و آموزشی برای نسل جوان، تقویت انسجام و هم بستگی اجتماعی دارد و حرکتی در راستای مشروعیت بخشی به نظام و روحیه استقلال طلبی مردم است. عمل به وظیفه دینی و شرعی، گام برداشتن در مسیر اعتقادات و ارزش های فردی و اجتماعی، کمک به بازنمایی و بازتولید اسکتبارستیزی و ظلم ستیزی و عمل کردن در راستای منویات رهبری از جمله انگیزه و اهداف مشارکت کنندگان است."