مطالب مرتبط با کلیدواژه

مشارکت سیاسی


۸۱.

بررسی رابطه مشارکت مردمی و توسعه یافتگی روستایی (نمونه موردی: شهرستان های سیروان و چرداول)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی مشارکت سنتی توسعه روستایی مشارکت اجرایی شهرستان های سیروان و چرداول

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی توسعه جامعه شناسی توسعه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی روستایی و عشایر
تعداد بازدید : ۸۷۰ تعداد دانلود : ۴۷۳
امروزه، اهمیّت مشارکت مردم و نقش مؤثر آنها در حرکت به سمت توسعه پایدار روستایی بر کسی پوشیده نیست و روشن است که آنها برای حرکت به سمت توسعه ای پویا و پایدار که متعلق به نسل های امروز و آینده باشد، باید از دسترسی به فواید توسعه، احساس رضایت کنند. در این تحقیق با استفاده از روش اسنادی و میدانی، رابطه مشارکت مردمی و توسعه روستایی در روستاهای نمونه شهرستان های سیروان و چرداول - از توابع استان ایلام - بررسی شده است که در آن 316 نفر از سرپرستان خانوار، در 6 روستای نمونه، مورد مطالعه قرار گرفتند. برای گردآوری اطلاعات و شناسایی وضعیت مشارکت در روستاهای نمونه، از تکنیک تکمیل پرسش نامه، استفاده شد و برای دستیابی به این هدف، پرسش نامه ها پس از تهیه و بررسی اعتبار و روایی، در بین افراد نمونه، توزیع و از نتایج آنها برای تأیید یا رد فرضیه ها استفاده گردید. اطلاعات گرد آوری شده در بخش توصیفی به وسیله نرم افزار Excel و در بخش تحلیلی با استفاده از آماره تحلیلی (یومان ویتنی و ویلکاکسون) در نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که در مؤلفه مشارکت های سنتی - اجتماعی، تعداد 5 شاخص، از مجموع 6 شاخص، رابطه معناداری با توسعه روستایی نداشتند و در مؤلفه های مشارکت در امور سیاسی و مشارکت در امور اجرایی (از نوع مشارکت های جدید)، به غیر از یک شاخص، در تمامی شاخص های دیگر، رابطه معنادار با توسعه روستاهای شهرستان های سیروان و چرداول مشاهده شد.
۸۲.

گزارشهای کمیته منع تبعیض علیه زنان در خصوص مشارکت سیاسی زنان در کشورهای اسلامی عضو؛ ترجمه و تحلیل مختصر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زن مشارکت سیاسی حقوق بشر کشورهای اسلامی کنوانسیون منع تبعیض علیه زنان فمینیست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۴ تعداد دانلود : ۵۶۷
زنان در برهه ای از تاریخ از حق مشارکت سیاسی در جوامع گوناگون محروم بوده اند. متأسفانه این تبعیض ناروا که ریشه در تفکر فیلسوفان سیاسی مغرب زمین داشت، تا اواسط قرن نوزدهم در کشورهای مدعی دموکراسی و حقوق بشر ادامه یافت. اسناد حقوق بشر با درک نابسامانی اوضاع، تلاش نمود حق سیاسی زنان را به طور مستقیم و غیر مستقیم احیا کند که مهم ترین اقدام آن، تدوین کنوانسیون منع تبعیض علیه زنان است. دین مبین اسلام از ابتدا این حق را برای زنان به رسمیت شناخته بود، اما با توجه به تحولات روزافزون دنیا، نحوه مشارکت سیاسی آنان تغییر کرد. بنابراین، ضروری است که نحوه عملکرد کشورهای اسلامی با توجه به معیارهای بین المللی امروزی سنجیده شود که گزارشهای ارائه شده به کمیته منع تبعیض علیه زنان منبع خوبی در این زمینه است.
۸۳.

تاثیر انتخابات بر پایداری و ثبات نظام سیاسی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی انتخابات استبداد نخبگان استعمار احزاب سیاسی نهضت ملی شدن نفت سیستم سیاسی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران احزاب
تعداد بازدید : ۲۵۰۰ تعداد دانلود : ۱۳۲۷
امروزه کمتر متفکر یا اندیشمند آگاه از مسایل سیاسی اجتماعی را می توان یافت که از اهمیت حیاتی مشارکت سیاسی برای بقا و پایداری سیستم های سیاسی غافل باشد و در مورد زیان های ناشی از فقدان آن هشدار ندهد. تا آنجا که به کار ما مربوط می گردد، شاید مهم ترین نتیجه و حاصل مشارکت سیاسی، تاثیر آن بر حفظ وحدت و یکپارچگی سیستم سیاسی و ایجاد ارتباط میان الیت سیاسی و مردم به گونه ای منطقی و صحیح به دور از عوام زدگی یا عوام فریبی می باشد. این امر به ویژه در مورد کشورهای جهان سوم که همواره در معرض رهبران پوپولیست هستند، صدق می کند. روشن است مشارکت سیاسی همانند مفاهیم سیاسی دیگر برای تحقق خود نیازمند مکانیزم مناسبی می باشد. در اینجا مهم ترین مکانیزم انتخابات می باشد که چنآن چه به درستی انجام پذیرد، می تواند ضریب ایمنی سیستم های را در برابر مشکلات و مسایل مختلف افزایش دهد. مقاله حاضر می کوشد با فرض نظریه سیستمی به بررسی این امر در شانزدهمین دوره مجلس شورای ملی بپردازد که بدون تردید یکی از مهم ترین ادوار تاریخ معاصر ما می باشد. در این دوره از یک سو نهضت ملی شدن صنعت نفت و از سوی دیگر تقلب-های انتخاباتی گسترده ای رخ داد که این امر موجب اعتراضات گسترده مردمی واقع شد. این اعتراضات که در پرتو پیوند میان مردم و الیت سیاسی صورت گرفت، پیامدهای عمیقی برای کل سیستم سیاسی به همراه داشت. اگر چه سیستم سیاسی در نهایت توانست از طریق کودتا زمام امور را در دست گیرد، اما به واسطه ی انسداد در گردش نخبگان و بستن مجاری مشارکت سیاسی هیچ گاه نتوانست خود را از کژکارکردهای مبتلابه رهایی بخشد و سرانجام نیز در انقلاب 1357 فروپاشید. از دیدگاه این مقاله، ثبات و پایداری هر سیستم سیاسی در وجود رابطه ای ارگانیک و قانونمند میان مردم و الیت سیاسی می باشد.
۸۴.

توانمندسازی زنان و مشارکت سیاسی در ایران «مطالعه موردی؛ دوره جمهوری اسلامی»

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی سیاست گذاری توانمندسازی تغییر الگوهای سیاسی و فرهنگی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران زنان
  3. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مسایل ایران مباحث توسعه و مسایل مربوط به آن تاریخ توسعه در ایران
تعداد بازدید : ۱۹۶۲ تعداد دانلود : ۳۱۹۹
یکی از شاخص های اساسی توسعه پایدار، توانمندسازی زنان در فرآیند تصمیم گیری های ملی است. مقوله اساسی در بحث توانمندسازی زنان نیز «مشارکت سیاسی» ایشان می باشد. بر این مبنا تحقیق حاضر در پی پاسخ گویی به این سؤال اصلی می باشد که «چگونه زنان با راهکارهای توانمندسازی نظیر مشارکت سیاسی می توانند سهمی تعیین کننده در ساختار تصمیم گیری ملی ایفا نموده و سیاست گذاری و مدیریت تغییر الگوهای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را بدست گیرند؟» .به همین منظور تحقیق حاضر با روش «توصیفی - تحلیلی»، تأکید بر لزوم توجه بیش از پیش به نقش زنان در تصمیم گیری ملی دارد و در این راستا، با جمع آوری داده-ها (به روش کتابخانه ای) و تجزیه و تحلیل آنها، در پی پاسخ به سوال اصلی، فرضیه خود را این گونه بیان می دارد که «توانمندسازی زنان در مشارکت سیاسی و شرکت در تصمیم گیری سیاسی در سطح ملی، می تواند باعث تقویت و تسهیل سیاست گذاری شود» و با توجه به داده-های موجود به این نتیجه دست یافته ایم که عمل کرد توانمندسازی زنان در امر مشارکت سیاسی سبب تقویت ساختار تصمیم گیری ملی نیز می گردد.
۸۵.

نقش ارتباطات میان فردی در مشارکت سیاسی مطالعة موردی: انتخابات نهمین دورة مجلس شورای اسلامی در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی رسانه ارتباطات میان فردی رهبران افکار

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات و فرهنگ ارتباطات بین فردی
تعداد بازدید : ۱۱۶۵ تعداد دانلود : ۶۳۳
مقالة حاضر حاصل مطالعهای درباب ارتباطات میانفردی و بررسی نقش آن در مشارکت سیاسی و مقایسة تأثیر ارتباطات میانفردی و رسانهها در انتخابات است. به این منظور، نظریة جریان دومرحلهای ارتباطات لازارسفلد، که رابینسون آن را تکمیل و اصلاح کرده است، مبنا قرار گرفت. براساس نظریة رابینسون، جامعه دستکم به سه بخش رهبران، پیروان و افراد غیرفعال تقسیم می شود و جریان اطلاعات انتشاریافته از سوی رسانه همة بخش ها ی جامعه را تحت تأثیر قرار میدهد. علاوهبرآن، اطلاعات ونفوذ از رهبران به پیروان جریان مییابد. نمونة آماری این مطالعه 840 نفر تعیین شد که با روش پیمایش و تکنیک مصاحبة ساختمند، دادهها از مناطق 22 گانة شهر تهران در انتخابات مجلس « ارتباطات میانفردی » جمعآوری شدند. طبق نتایج به دست آمده شورای اسلامی در سال 90 قویتر و مؤثرتر از رسانه ه ای جمعی بوده است. علاوه براین، شهروندان در این تحقیق براساس ارتباطات میان فردی در رفتار سیاسی به پنج دستة فردگرا، منفعل، پیرو، رهبر و گفتوگویی تقسیم شدند و مشارکت سیاسی و مصرف رسانه ای هریک بررسی شد.
۸۶.

تبیین جامعه شناختی صور مختلف مشارکت در بین شهروندان شهر خلخال و عوامل مؤثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی مشارکت اجتماعی مشارکت اقتصادی اعتماد اجتماعی رسانه های جمعی پیوند گروهی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی
تعداد بازدید : ۱۱۰۱ تعداد دانلود : ۴۷۷
پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه شناختی صور مختلف مشارکت(اجتماعی، سیاسی، روانی، فرهنگی و اقتصادی) در بین شهروندان شهر خلخال و عوامل مؤثر بر آن انجام شده است. در این پژوهش آنچه مورد توجه است، ضرورت اهمیت دادن به ابعاد مشارکت است. چارچوب نظری و مدل نظری با استفاده از نظریه ی نظریه پردازانی همچون تالکوت پارسونز، لیپست، هابرماس، دوتوکویل، لرنر، روستو و... ارائه شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد، از اعتبار صوری و سازه ای استفاده شد و قابلیت اعتماد نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد. جامعه ی آماری پژوهش شامل شهروندان 18 سال به بالای شهر خلخال هستند که تعدادشان طبق آمار اداره ی ثبت احوال 36000 نفر است. با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 380 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب گردید. در تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از دو شیوه ی آمار توصیفی و استنباطی و با بهره گیری از نرم افزار spss، پس از تهیه ی جدول ماتریس، اطلاعات در قالب جداول یک بعدی و دوبعدی تنظیم شد. یافته های پژوهش نشانگر این بودند که متغیرهای مستقل اعتماد اجتماعی، پیوند گروهی، رسانه های جمعی و پایگاه اجتماعی و اقتصادی با متغیر وابسته مشارکت رابطه ی معنا داری دارد.
۸۷.

نقش مشارکت سیاسی روستائیان در افزایش خدمات رسانی به روستاهای شهرستان ممسنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی فرهنگ سیاسی ممسنی طایفه گرایی خدمات رسانی روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۵ تعداد دانلود : ۴۶۶
یکی از مهم ترین شاخص ها در توسعه سکونتگاه های روستایی، تمایل گسترده به مشارکت مستمر روستائیان در فعالیت های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است. در این راستا و در جوامع سنتی مشاهده می شود که مشارکت سیاسی افراد به ویژه روستانشینان منجر به آگاهی بالا و توسعه همه جانبه اقتصادی و اجتماعی روستاها نمی شود؛ بلکه علاوه بر ایجاد کشمکش و افزایش اختلافات درونی، عرصه ای برای سهم خواهی های اقتصادی و خدماتی است. در منطقه ی ممسنی از توابع استان فارس ملاک های مشارکت افراد بر اساس معیارهای جامعه باز نیست، بلکه اصل مشارکت سیاسی افراد بر پایه های طایفه ای و توقعات ایلی استوار است. در این مقاله تلاش شده است تا با واکاوی روند مشارکت سیاسی روستائیانِ منطقه با توجه به هویت طایفه ای، به اثر مشارکت روستائیان در خدمات رسانی اقتصادی و اجتماعی به روستاها پرداخته شود. در این راستا تعداد 90 نفر از سرپرستان خانوار چهار روستای بالاتر از 1000 نفر جمعیت، از طوایف منطقه به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شده است. به منظور تحلیل داده ها در یک حالت تطبیقی میزان مشارکت روستاییان در انتخابات و هم چنین رابطه ی بین هویت طایفه ای نمایندگان مجلس و خدمات متفاوت ارائه شده به روستاها مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج نشان داد بیش از 85 درصد از رأی دهندگان منطقه با تکیه بر هویت طایفه ای کاندیداها به انتخاب نماینده خود دست زده اند. هم چنین خدمات رسانی و توزیع منافع و منابع اقتصادی- رفاهی در روستاهای مورد مطالعه با انتخاب نماینده از یک طایفه ی خاص و نگاه ویژه ی نماینده به روستاهای هم طایفه عموماً ارتباط مستقیم و تنگاتنگی دارد.
۸۸.

چالشهای انتخابات دومین دوره مجلس شورای اسلامی و مواضع امام خمینی

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی امام خمینی شورای نگهبان انتخابات مجلس دوم شورای اسلامی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی انقلاب اسلامی جریانها
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی انقلاب اسلامی حوادث تا سال 60
تعداد بازدید : ۲۶۲۰ تعداد دانلود : ۱۰۸۴
انتخابات مجلس دوم شورای اسلامی در شرایطی متفاوت با دوره نخست برگزار شد. با کناره گیری تدریجی نیروهای ملّی - مذهبی از ساختار سیاسی نظام، انتخابات این دوره از مجلس، منحصراً صحنه رقابت نیروهای موسوم به خط امام و یا مکتبی بود؛ بنابراین برخی با خوشبینی تصور می کردند که یک دست بودن داوطلبین نمایندگی مجلس، فضای سیاسی کشور را از هرگونه چالش مصون می دارد، اما شرایط به گونه ای دیگر رقم خورد. مدتی پیش از آغاز انتخابات، بذر اختلاف نظر و چالش در میان نیروهای مکتبی پاشیده شده بود. به تدریج، دو جناح معروف به «چپ» و «راست»، از دل نیروهای مکتبی سربرآورد، که بدیهی بود انتخابات نمی توانست بدون هیچگونه چالشی برگزار شود. یکی از ویژگی های انتخابات این دوره مجلس، حضور هدایت گرانه امام خمینی بود. ایشان به درستی متوجه جوّ حاکم بر انتخابات و شکل گیری منازعات جدید شدند، بنابراین به طرق مختلف تلاش نمود دسته بندی ها و جناح بندی های سیاسی، حق انتخاب را از مردم سلب ننماید. از آن جایی که ایشان اهمیت و ارزش ویژه ای برای جنبه مردم سالارانه، نظام جمهوری اسلامی قائل بود، در شرایط و موقعیت های مختلف، کاندیداهای مجلس را از درگیری های جناحی و گروهی برحذر می داشت. این مقاله درصدد است تا با رویکردی توصیفی به بررسی و شناسایی مواضع امام خمینی در باب چالش ها و منازعات سیاسی انتخابات این دوره از مجلس بپردازد. مسئله اصلی این است که در آستانه برگزاری انتخابات مجلس دوم شورای اسلامی، چه چالش ها و منازعاتی در درون حاکمیت سیاسی جمهوری اسلامی ایجاد شد و مواضع امام خمینی به عنوان رهبر نظام در جهت دهی انتخابات و هدایت جریان های سیاسی چگونه بود؟
۸۹.

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت سیاسی شهروندان در مناطق حاشیه نشین شهرها (نمونه مورد مطالعه: مناطق حاشیه نشین شهر کرمانشاه)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی هویت ملی دینداری اعتماد اجتماعی سیاسی بودن اطرافیان مناطق حاشیه نشین کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
تعداد بازدید : ۱۰۶۲ تعداد دانلود : ۱۴۱۱
مشارکت سیاسی در نظام دموکراسی غیر مستقیم، نقش حیاتی ایفا می کند. انتخاب، ساز و کار اصلی برای تحقق حاکمیت مردمی است. قدرت نهایی از آن مردم است و مردم این قدرت را از طریق فرآیند مشارکت سیاسی به نمایندگان واگذار می کنند. در این میان مشارکت به شهروندان امکان می دهد تا مقامات مسئول را جایگزین کرده و دولت را تغییر دهند. از این رو، مشارکت باعث می گردد تا متصدیان امور در مقابل ملت پاسخگو و مسئول باشند. مقاله حاضر که نتیجه پژوهشی تجربی در حوزه سیاسی - اجتماعی است، به دنبال بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت سیاسی شهروندان در مناطق حاشیه نشین شهر کرمانشاه است. به عبارت دیگر سئوالات اساسی این است که عوامل اجتماعی مؤثر بر مشارکت سیاسی شهروندان در مناطق حاشیه نشین شهر کرمانشاه کدامند؟ برای پاسخگویی به سئوال مطرح شده، تعداد 384 نفر از شهروندان 18 سال به بالای مناطق حاشیه نشین شهر کرمانشاه به صورت نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردیده و مورد بررسی قرار گرفتند. روش پژوهش به کار گرفته شده، روش میدانی، تکنیک پیمایش و ابزار مورد استفاده، پرسشنامه می باشد. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد، بین میزان سیاسی بودن اطرافیان، گرایش به هویت ملی، اعتماد اجتماعی، دینداری، جنس و وضعیت تأهل با مشارکت سیاسی شهروندان ارتباط وجود دارد؛ اما بین پایگاه اقتصادی با مشارکت سیاسی شهروندان ارتباط معناداری مشاهده نشد.
۹۰.

مقایسه زیر مؤلفه های مؤثر نقش های اطلاع رسانی، مشارکت اجتماعی، آموزش و فرهنگ سازی رسانه ملی در ورزش همگانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی دانشجویان مصرف رسانه ای رسانه های جمعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۶ تعداد دانلود : ۳۶۸
با توجه به نقش انکارناپذیر رسانه ملی در شکل دهی و جهت دهی به باورها، نگرش ها و افکار جامعه و همچنین فراهم آوردن بستر مناسب برای پرداختن به ورزش؛ مقاله حاضر در صدد پاسخ به این سؤال است: آیا بین زیرمؤلفه های مؤثر نقش های اطلاع رسانی، مشارکت اجتماعی، آموزش و فرهنگ سازی رسانه ملی در ورزش همگانی تفاوت معنادار وجود دارد ؟ در این پژوهش روش تحقیق، توصیفی مقایسه ای، نوع تحقیق، کاربردی، روش اجرا، پیمایشی و گردآوری داده ها، به صورت میدانی بوده است. جامعه آماری تحقیق؛ کارشناسان ورزشی و رسانه ای را در بر می گیرد و روش نمونه گیری غیرتصادفی (در دسترس) و تعداد نمونه 120 نفر بوده است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد بین زیر مؤلفه های مؤثر نقش چهارگانه رسانه ملی در ورزش همگانی، تفاوت معناداری وجود دارد. به نظر می رسد رسانه ملی میتواند با به کارگیری نیروهای متخصص و متعهد در راه اعتلای ورزش همگانی و همچنین افزایش آگاهی افراد جامعه گام های مؤثری بردارد.
۹۱.

بررسی نقش شبکه های فارسی زبان ماهواره ای بر فرهنگ سیاسی جوانان (مطالعه موردی: جوانان مناطق 1 تا 5 شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جوانان مشارکت سیاسی فرهنگ سیاسی اعتماد سیاسی آگاهی سیاسی شبکه های ماهواره ای فارسی زبان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۷ تعداد دانلود : ۴۸۴
هدف مقاله حاضر، بررسی نقش شبکه های فارسی زبان ماهواره ای بر فرهنگ سیاسی جوانان شهر تهران بوده است. این مطالعه به روش پژوهش پیمایشی، با جمعیت نمونه 417 نفری از جوانان مناطق 1 تا 5 شهر تهران و در اردیبهشت سال 1394 انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد، بین تماشای شبکه های ماهواره ای فارسی زبان و فرهنگ سیاسی جوانان همبستگی معکوس وجود دارد؛ به بیان دیگر، جوانانی که شبکه های ماهواره ای فارسی زبان را تماشا می کنند، فرهنگ سیاسی منفعلانه ای دارند. همچنین با افزایش تماشای شبکه های ماهواره ای فارسی زبان از میزان اعتماد سیاسی جوانان (اعتماد به نهادهای مختلف جامعه) کاسته می شود. باز شدن فضای نقد و بررسی عملکرد قوای سه گانه و سایر نهادهای دولتی در رسانه ملی به منظور تعامل با مردم و مسئولان، یکی از گام هایی اساسی است که می تواند در راه مقابله با برنامه های خبری شبکه های ماهواره ای فارسی زبان برداشته شود.
۹۲.

عوامل محدود ماندن مشارکت سیاسی زنان (بررسی عوامل محدود ماندن تعداد نمایندگان زن در مجلس شورای اسلامی از دیدگاه زنان)؛ (جامعه مورد مطالعه: دانشجویان دختر دانشگاه های بین المللی امام خمینی، علامه طباطبایی، تهران، امیرکبیر، اصفهان، و تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زنان مشارکت سیاسی مجلس شورای اسلامی نمایندگان زن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۰ تعداد دانلود : ۶۱۶
تعداد نمایندگان زن در نهاد قانونگذاری جمهوری اسلامی ایران همواره محدود وانگشت شمار بوده اند. این در حالیست که برای حضور زنان در مجلس شورای اسلامی هیچ گونه محدودیت قانونی وجود ندارد. لذا سوال این است که چرا تعداد نمایندگان زن در نه دوره مجلس شورای اسلامی محدود مانده و افزایش نیافته است ؟ و عوامل موثر در بروز این وضعیت کدامند؟ با توجه به اینکه نیمی از جمعیت جامعه را زنان تشکیل می دهند، اگر آنان با مشارکت فعال در انتخابات حضور یابند و به کاندیداهای زن رای بدهند چنین وضعیتی پیش نخواهد آمد. بنابر این باید بخش مهمی از عوامل موثر در محدود ماندن تعداد نمایندگان زن در مجلس را در جامعه زنان و رفتار انتخاباتی آنان جستجو کرد. بر این اساس در این مقاله سعی شده است با مطالعه نظر و دیدگاه زنان در باره مشارکت در انتخابات مجلس، عوامل محدود ماندن تعداد نمایندگان زن در مجلس شورای اسلامی بررسی شود. بر این اساس دانشجویان دختر در حال تحصیل در شش دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، علامه طباطبایی، تهران، امیرکبیر، اصفهان و تبریز انتخاب و دیدگاه آنان مورد مطالعه قرار گرفته است. حجم نمونه ی مورد بررسی 300 نفر است که به روش تصادفی انتخاب شده اند. روش تحقیق در این مقاله روش توصیفی- تحلیلی، و روش گردآوری اطلاعات و داده ها پرسشنامه ای است. نتایج پژوهش نشان می دهد عوامل درونی که گرایش زنان را شکل می دهد از یک سو و عوامل مختلف محیطی که فعالیتهای زنان را جهت می دهد از سوی دیگر در بروز وضعیت مورد مطالعه موثر اند. در این میان عوامل فرهنگی و چگونگی جامعه پذیری زنان مهمترین عامل محدود کننده مشارکت سیاسی زنان و محدود ماندن تعداد نمایندگان زن در مجلس شورای اسلامی است .
۹۳.

رقابت سیاسی و راهبرد جمهوری اسلامی ایران در ترسیم وضعیت مطلوب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی امام خمینی جمهوری اسلامی ایران آیت الله خامنه ای رقابت سیاسی م ردم سالاری دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۰ تعداد دانلود : ۴۵۳
این مقاله به بررسی وضعیت رقابت سیاسی در جمهوری اسلامی و مقایسه وضعیت موجود و مطلوب پرداخته است. با توجه به ویژگی های بنیان سیاسی این نظام، تلاش شده است علاوه بر استفاده از منابع رایج، با تکیه بر منابع بومی همچون بیانات و آرای بنیان گذار انقلاب اسلامی و مقام معظم رهبری و همچنین بررسی اسناد بالادستی و به طور ویژه قانون اساسی، چهارده مؤلفه بررسی رقابت سیاسی در جمهوری اسلامی استنتاج و با روش پیمایشی عملیاتی شود. نتایج نشان می دهد که میانگین وضعیت موجود از نقطه متوسط پایین تر و حاکی از شکاف معنادار بین وضعیت موجود و مطلوب رقابت سیاسی کشور است. همچنین وضعیت موجود در مؤلفه های قانون مداری، اخلاق مداری، وحدت و دین مداری مطلوب نیست و آسیب پذیر است
۹۴.

بررسی رابطه میان سرمایه اجتماعی و مشارکت سیاسی زنان در بین دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی شبکه های اجتماعی اعتماد اجتماعی انجمن های داوطلبانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۶ تعداد دانلود : ۴۶۵
مشارکت سیاسی به عنوان یکی از انواع مشارکت، از شاخص های توسعه اجتماعی و سیاسی در کشورها به شمار می رود. یکی از گروه های عمده جامعه که شرکت آنان در روند اداره جامعه و توسعه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ضروری به نظر می رسد، زنان می باشند. مشارکت سیاسی دانشجویان دختر که بزرگترین گروه جمعیتی در کشورهای در حال توسعه و مسئولان اداره جامعه در آینده محسوب می شوند، اهمیت خاصی برای ثبات سیاسی و پویایی جامعه دارد. هدف از نگارش این مقاله بررسی رابطه میان سرمایه اجتماعی و مشارکت سیاسی دانشجویان دختر در دانشگاه فردوسی مشهد می باشد. روش تحقیق پژوهش در جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها، روش پیمایشی است . این مطالعه بر روی 288 نفر از دختران دانشجوی دانشگاه فردوسی مشهد صورت گرفته و برای جمع آوری اطلاعات، از پرسشنامه استفاده شده که اعتبار آن، به روش صوری، و پایایی آن، به کمک آماره آلفای کرونباخ سنجیده شده است و داده ها از طریق نرم افزار SPSS16 و AMOS18 تحت محیط ویندوز تجزیه و تحلیل شدند. با تقسیم سرمایه اجتماعی به سه متغیر (اعتماد اجتماعی، شبکه های اجتماعی و انجمن های داوطلبانه)، به همراه در نظر گرفتن پنج وجه از مشارکت سیاسی مشاهده می شود که همبستگی های معناداری میان ابعاد سرمایه اجتماعی و میزان مشارکت سیاسی پاسخگویان وجود دارد.
۹۵.

بررسی و رتبه بندی عوامل موثر بر بی تفاوتی سیاسی در دانشگاه اصفهان با استفاده از تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی گروهی G-AHP(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی بی تفاوتی سیاسی تکنیک G-AHP

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۶ تعداد دانلود : ۴۹۰
در متون جامعه شناسی غالبا از بی تفاوتی سیاسی به عنوان پدیده ای آسیب شناختی، مانعی در راه مشارکت سیاسی و از عوارض شهرنشینی در عصر مدرن یاد میشود. بی تفاوتی حالتی از نبود احساس درونی و عاطفه ، عدم علاقه و درگیری هیجانی نسبت به محیط خود است. پژوهش حاضر به بررسی علل بی تفاوتی سیاسی براساس نظزیه هومنز، در دانشگاه اصفهان و اولویت بندی آنها با استفاده از تکنیکAHP گروهی پرداخت. نتایج حاصل از رتبه بندی نظرات خبرگان، نشان دادکه معیار آگاهی سیاسی و زیر معیار مغایرت منافع شخصی با هزینه مشارکت، بیشترین تاثیر را در بی تفاوتی سیاسی دارد.
۹۶.

بررسی رابطه ی میان هوش اخلاقی و مشارکت سیاسی؛ مطالعه ی موردی دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی مسئولیت پذیری اجتماعی هوش اخلاقی دانشگاه اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۲ تعداد دانلود : ۵۱۳
اخلاق و اخلاق مداری از مؤلفه های اساسی هر کشوری جهت پیشرفت و تعالی در زمینه های مختلف است. در راستای پژوهش پیش رو، هوش اخلاقی که یک شاخص قابل اندازه گیری برای مدیران و کارمندان سازمانی تلقی می شود، دارای چهار مؤلفه درستکاری، مسئولیت پذیری، دلسوزی، بخشندگی می باشد. به نظر می رسد که این عوامل می تواند مسئولیت پذیری افراد در قبال جامعه را افزایش داده و به تبع آن امنیت و منافع ملی یک کشور تأمین شود. اگر بپذیریم که مشارکت سیاسی، شرکت داوطلبانه و آگاهانه افراد در تعیین سرنوشت خود است و در عین حال پاسخی است به حس فطری بشر که از تنهایی گریزان است و کمال خود را در اجتماع و در کمک به همنوعان می جوید، این موضوع می تواند مبین رابطه بین مشارکت و هوش اخلاقی باشد. با توجه به ادبیات مزبور، نوشتار حاضر به دنبال یافتن رابطه ی تأثیر هوش اخلاقی بر مشارکت سیاسی است. بدین سان سوال اصلی تحقیق این است که هوش اخلاقی چه تأثیری بر مشارکت سیاسی با توجه به مطالعه موردی دانشگاه اصفهان دارد. فرضیه ی مورد نظر عنوان می کند که بین هوش اخلاقی افراد و میزان مشارکت سیاسی آنها رابطه ی معناداری وجود دارد. روش پژوهش حاضر در جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها روش پیمایشی است، این مطالعه بر روی 300 نفر از کارمندان و اساتید دانشگاه اصفهان صورت گرفته است. جمع آوری اطلاعات از طریق پرسش نامه انجام شده است و داداه از طریق نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شده اند.
۹۷.

بررسی عوامل اجتماعی اقتصادی موثر بر رفتار انتخاباتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ریاست جمهوری مشارکت سیاسی دموکراسی انتخابات رفتار انتخاباتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲۱ تعداد دانلود : ۱۱۱۴
هدف: مطالعه رفتار انتخاباتی به عنوان یکی از مباحث مطرح در جامعه شناسی سیاسی که عمدتاً در پی شناختِ چگونگی و شیوه رأی دهی در میان اقشار و گروههای مختلف در جامعه است، از اهمیت شایان توجهی برخوردار می باشد. یکی از وجوه این دسته از مطالعات، شناخت و تعیین مهمترین مؤلفه های تاثیرگذار بر رفتار انتخاباتی و بیان میزان اهمیت و تاثیرپذیری جوامع مورد مطالعه از متغیرهای مختلف می باشد. به فراخور این اهمیت، تحقیق حاضر در صدد شناخت مهمترین متغیرهای اجتماعی اقتصادی تاثیرگذار بر رفتار انتخاباتی می باشد. روش تحقیق: روش تحقیق در این پژوهش پیمایش و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه کلیه افراد واجد شرا یط رأی در شهر کرمانشاه می باشد که تعداد 385 نفر از آنان بر اساس روش سهمیه ای بر اساس متغیرهای منطقه ای مانند محل سکونت، گروه سنی و جنس به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شدند. از روایی صوری برای ارزیابی سوألات و آلفای کرونباخ برای پایایی آنها و از روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون برای آزمون فرضیات استفاده شده است. نتایج: بر اساس نتایج حاصل از رگرسیون در این تحقیق مشخص گردید که متغیرهای تبلیغات، گروههای مرجع، طبقه اجتماعی و تحصیلات به ترتیب بیشترین تاثیر گذاری را در جامعه آماری مورد مطالعه در انتخابات ذکر شده داشتند. البته این موضوع اهمیت دیگر متغیرها را رد نمی کند، چرا که از 10 فرضیه مطرح شده 7 فرضیه مورد تائید قرار گرفتند که نشان دهنده تاثیر گذاری دیگر متغیرهای مطرح شده در این فرضیات علاوه بر موارد ذکر شده بر مسئله رفتار انتخاباتی می باشد.
۹۸.

بررسی کارکردهای توانمندسازی جنسیتی در توسعة مشارکت سیاسی زنان مورد: کشورهای حوزة آسیای مرکزی و قفقاز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی آسیای مرکزی و قفقاز شاخص توسعة انسانی توسعة انسانی شاخص توانمند سازی جنسیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۰ تعداد دانلود : ۴۷۴
بستر و شرایطی که جایگاه نسبی زنان با توجه به آن ها سنجیده می شود، در بی ثباتی مداوم است و در تأثیر پیشرفت های تکنولوژیکی، روابط موجود میان دولت و بازار، آموزش و پرورش و متغیری بی اندازه بی ثبات به نام «نگرش» قرار می گیرد. در این نوشتار که به صورت توصیفی تحلیلی و با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای ترکیبی و بررسی های اکتشافی گزاره های کمی و کیفی گزارش توسعة انسانی سازمان ملل متحد، در چارچوب نظریه های توسعه صورت گرفته است، نویسندگان درپی مشخص کردن جایگاه کارکرد شاخص های توانمندسازی جنسیتی در ارتقای سطح مشارکت سیاسی زنان در کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز بوده اند و به مطالعة براوردی و موردی جایگاه زنان این کشورها در دو بعد مشارکت سیاسی و مشارکت اقتصادی پرداخته اند. در ادامه با تحلیل کیفی و تحلیل محتوایی ژرف نتایج به دست آمده و بررسی شواهد منطقی، موقعیت کنونی زنان این منطقه را در دو حوزة مشارکت سیاسی و اقتصادی مشخص کرده اند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که ضعف ساختارهای زیربنایی، حاکمیت نظام های سیاسی تمامیت خواه، تأثیرهای عمیق نظام کمونیستی گذشته، ساختارهای فرهنگی آموزشی ضعیف و سلطة نظام مردسالار و همچنین نگرش منفی زنان به ماهیت مسائل سیاسی از مهم ترین عوامل مشارکت سیاسی اندک زنان در کشورهای مورد مطالعه اند.
۹۹.

تجزیه وتحلیل عوامل موثر بر رفتار انتخاباتی با تاکید بر نظریه اقتصاد سیاسی وایدئولوژی مسلط در انتخابات دهم ریاست جمهوری(مطالعه موردی: بخش جلگه ی اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی اقتصاد سیاسی رفتار انتخاباتی انتخابات دهم ایدئولوژی مسلط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۳ تعداد دانلود : ۵۹۷
مشارکت سیاسی یکی از پیچیده ترین مسائل جوامع جدید و در عین حال پر طرفدارترین حوزه های مشارکت در عصر حاضر است. در این پژوهش، انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری ایران به عنوان یکی از وجوه مشارکت سیاسی یا بهتر بگوئیم مهمترین آن ها در این کشور، با توجه به رویکردهای رفتار انتخاباتی موجود در این زمینه مورد بررسی قرار می گیرد. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر سیاست های اقتصادی و مناظرات تلویزیونی در پیروزی محمود احمدی نژاد است. در واقع فرضیه اصلی این تحقیق بر این مبنا قرار دارد که دولت نهم سیاست های خود قبل از انتخابات را عمدتا بر سیاست های اقتصادی برای کسب پیروزی در انتخابات دهم تنظیم کرده است. برای انجام این پژوهش از روش پیمایش استفاده شد و طی آن 385 پرسشنامه به تناسب جمعیت در بخشهای شهری و روستایی بخش جلگه توزیع گردید. محیط پژوهش بخش جلگه از توابع استان اصفهان است و جامعه آماری تحقیق نیز رأی دهندگان در انتخابات دهم ریاست جمهوری هستند. چارچوب نظری این مقاله اقتصاد سیاسی و نظریه ایدئولوژی مسلط است.
۱۰۰.

تحلیل فضایی الگوی مشارکت سیاسی شهروندان در چهارمین دوره انتخابات شورای اسلامی شهر آمل (1392)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مشارکت سیاسی آمل الگوی فضایی انتخابات شورای شهر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری جغرافیای رفتاری و فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی سنجش از راه دور GIS
  3. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی جغرافیای سیاسی
تعداد بازدید : ۱۱۰۰ تعداد دانلود : ۴۶۵
شورای شهر یکی از مهم ترین ارکان تصمیم گیری و اداره امور شهر به شمار می رود که با گذشت بیش از صد سال از تصویب اولین قانون رسمی در این زمینه، در سال 1377 کار خود را به طور جدی شروع کرد. شهروندان ایرانی با حضور در چهار دوره انتخابات شورای شهر، در مدیریت شهری خود تأثیرگذار بودند. پژوهش حاضر چگونگی حضور مردم را از دیدگاه فضایی - سیاسی در شهر آمل بررسی می کند تا نشان دهد الگوی فضایی مشارکت در چهارمین دوره انتخابات شورای شهر چگونه بوده است. با استفاده از نتایج تفصیلی انتخابات دوره چهارم و توابع آمار فضایی، الگوی فضایی تمایل ساکنان مناطق مختلف شهر به هر یک از نامزدهای حاضر بررسی شد. تحلیل درصد آرای نفرات برگزیده به کل آرا نشان دهنده کم بودن مقدار آن در کل دوره های انتخابات است. به طوری که این نسبت هیچگاه از 36 درصد بیشتر نشده است. شاخص موران برای چگونگی توزیع آرا 07/0 است که حاکی از فقدان تشابه و همبستگی بین محلات در توزیع آرا و همچنین پراکندگی در الگوی توزیع فضایی آرا است. بر اساس یافته ها، الگوی مشارکت در شهر یکسان نبوده و پهنه شرقی - غربی از مشارکت بیشتری برخوردار بوده است. نتایج نشان می دهد که بین وضعیت اقتصادی و اجتماعی محلات و مشارکت سیاسی رابطه معنادار وجود دارد. ضریب همبستگی بین میزان مشارکت شهروندان و نرخ اشتغال 41/0 و جمعیت شاغل 73/0 است که از نرخ بیکاری با 28/0 و جمعیت بیکار با 63/0 بیشتر است. این ضریب برای بار تکفل عمومی 4/0 به دست آمد. از دیگر نتایج این پژوهش، تأثیر نقش همسایگی در انتخابات شورای شهر آمل است، به گونه ای که پیامد عوامل و زمینه های جغرافیایی مؤثر در رفتار رأی دهندگان مناطق مختلف شهر آمل باعث شده رأی گیری در این شهر به صورت محلی گرا، طایفه گرا و قومی دربیاید. بنابراین چنین زمینه فرهنگی، یکی از بازدارنده های اساسی در تحقق فرایند مردم سالاری محلی به شمار می رود.