پژوهش در ورزش تربیتی (دانشگاهی)

امروزه شرکت های زایشی در مأموریت نسل جدید بیشتر دانشگاه های کشورهای توسعه یافته به عنوان ارزش عمده تجاری و اقتصادی مد نظر قرار گرفته است. اما این شرکت ها در دانشگاه های ایران به ویژه در حوزه ورزش نتوانسته اند به طور مطلوب مأموریت اصلی خود را انجام دهند. از این رو پژوهش حاضر با هدف شناسایی راهبردها و پیامد های تأسیس شرکت های زایشی دانشگاهی در صنعت ورزش کشور انجام شد. این پژوهش با استفاده از روش کیفی و با ماهیت اکتشافی- بنیادی انجام گرفت. داده های پژوهش از طریق نمونه گیری هدفمند و بر اساس مصاحبه های عمیق نیمه ساختار یافته با خبرگان این حوزه (اساتید دانشگاه، مدیران شرکت های دانش بنیان، استارت آپ ها، شرکت های زایشی دانشگاهی، پارک های علم و فناوری، مراکز رشد، نخبگان حوزه کارآفرینی ورزشی) جمع آوری شد. شمار مشارکت کنندگان در این پژوهش با استفاده از شاخص اشباع نظری به 22 نفر رسید و تحلیل یافته ها به صورت کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. پس از تکمیل یافته ها مقوله هایی از قبیل زیر ساخت های انسانی، محیطی، قانونی، پیوند های محیطی، شرکت زایشی مادر ورزشی، تحولات آموزشی، تیم های مشاوره ای، منابع مالی، منابع فنی، ایده محوری، خلاقیت و... از جمله راهبردهای های این پژوهش بود که می تواند به خودکفایی اقتصادی کشور، اشتغال زایی، کسب و کارهای جدید ورزشی، فراگیر شدن شرکت های زایشی دانشگاهی در حوزه ورزش، رشد همه جانبه ورزش، تجاری سازی یافته های ورزشی و کارآفرینی دانشکده های علوم ورزشی در ایران کمک شایانی نماید.

هدف این تحقیق، ارائه الگوی عوامل مؤثر بر پویایی و شاداب سازی مدارس؛ و روش پژوهش از نوع توصیفی-پیمایشی و ازنظر هدف کاربردی بود. جامعه آماری شامل کلیه معلمان و کارشناسان تربیت بدنی اداره آموزش وپرورش استان گیلان بود (892 نفر) که نمونه آماری به تعداد قابل کفایت برای مدل سازی (302 نفر) به شیوه تصادفی- طبقه ای انتخاب شد. ابزار تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته ای با طیف پنج ارزشی لیکرت بود. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه در یک مطالعه مقدماتی توسط 30 متخصص، پایایی آن نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ (94/0=α) و اعتبارسازه (اکتشافی و تائیدی) بررسی و تأیید شدند. از روش مدل سازی معادلات ساختاری نرم افزار ((PLS3 برای تحلیل یافته ها استفاده شد و نتایج نشان داد محیط فیزیکی، اجتماعی، دیجیتال و ویژگی های فردی به ترتیب به میزان 26/0، 27/0، 19/0 و 25/0 از تغییرات پویایی و شاداب سازی مدارس را تبیین می کنند. همچنین محیط فیزیکی، اجتماعی، دیجیتال درمسیرغیرمستقیم با میانجی گری ویژگی های فردی دانش آموزان به ترتیب به میزان 19/0، 18/0 و 33/0 بر پویایی و شاداب سازی مدارس تأثیر داشتند. محیط اقتصادی به طور مستقیم و غیرمستقیم با میانجی گری ویژگی فردی اثر مثبت و معنی داری بر پویایی و شاداب سازی مدارس نداشت؛ بنابراین سیاست گذاران و برنامه ریزان، مدیران و معلمان تربیت بدنی می توانند از طریق تغییر و دستکاری در محیط اجتماعی، فناوری آموزشی و محیط فیزیکی مدرسه در جهت پویایی و شاداب سازی مدارس، برنامه ریزی و تمهیداتی داشته باشند.

هدف از انجام این تحقیق ارائه مدل توسعه سرمایه اجتماعی بواسطه داوطلبی در ورزش دانش آموزی بوده است. پژوهش حاضر بر اساس هدف از نوع تحقیقات کاربردی و برحسب گردآوری اطلاعات اکتشافی و با استفاده از نظریه داده بنیاد (اشتراوس و کوربین) انجام شد. جامعه آماری کلیه اساتید، کارشناسان و متخصصان و اساتید خبره فعال در حوزه مدیریت ورزشی و فعال در حوزه ورزش دانش آموزی ایران بودند و از روش نمونه گیری هدفمند نظری (17 نفر) و بر اساس معیار اشباع نظری استفاد شد. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. داده های جمع آوری شده با استفاده از کدگذاری باز، محوری و انتخابی تجزیه وتحلیل شدند و مدل نهایی استخراج گردید. بر اساس نتایج به دست آمده عوامل علی در مقوله های ارزش اجتماعی داوطلبی دانش آموز، اوقات فراغت و سرگرمی، کارکرد داوطلبی ورزشی و پیش گیری از انحرافات و مفاسد اجتماعی ؛ شرایط زمینه ای در بستر اقتصادی، بستر ساختاری-قانونی و بستر مدیریتی؛ عوامل مداخله گر در دو بعد موانع و تسهیل گرها؛ راهبردها در عواملی همچون مناسب سازی اماکن ورزشی، سیاست گذاری کلان، تخصیص اعتبارات و منابع مالی، مدیریت نیروهای داوطلب، ترویج و اشاعه فرهنگ داوطلبی، مشارکت فعال و مسمتر دانش آموزان در رویدادهای ورزشی و در نهایت پیامدها در پنج بعد فردی، اجتماعی، تحصیلی، فرهنگی و اقتصادی احصا شده اند. توجه و زمینه سازی برای شرکت فعال دانش آموزان در فعالیت های داوطلبی ورزشی منجر به رشد اخلاقی و تحصیلی، دانش اندوزی و هم چنین لذت بردن از زندگی در سایه ی ارتباط با دیگران می شود و رفتار فرد در روابط اجتماعی بهبود پیدا می کند.

هدف از پژوهش حاضر، تدوین الگوی راهبردی مشارکت دانشجویان در فعالیت های ورزش همگانی بود. پژوهش حاضر به صورت کیفی اجرا شد و داده های مورد نظر با بهره گیری از رویکرد نظریه زمینه ای و الگوی استراس و کوربین (1990) گردآوری و تحلیل شد. در این پژوهش، جامعه آماری شامل 19 نفر از متخصصین و خبرگان ورزش همگانی بود که با روش نمونه گیری نظری و الگوی گلوله برفی انتخاب شدند. گردآوری و تحلیل داده ها از طریق انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته تا دستیابی به اشباع نظری انجام گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق اجرای سه فرآیند کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام گرفت. الگوی نهایی تحقیق از چهار عامل علی؛ پنج عامل زمینه ای، پنج عامل مداخله گر؛ نُه عامل راهبردی و سه پیامد تشکیل شد. نهادهای متولی ورزش دانشجویی می توانند از این مدل به عنوان الگویی راهبردی و کلان برای سیاست گذاری و توسعه ورزش همگانی در بین دانشجویان بهره گیرند. پیشنهاد می شود اداره کل تربیت بدنی وزارت علوم و ادارات تربیت بدنی دانشگاه ها با گسترش آموزش و پژوهش در این زمینه راهکارهای تشویقی برای افزایش مشارکت و جذب منابع مالی برای توسعه زیرساخت ها را ایجاد نمایند. پیشنهاد می شود اداره کل تربیت بدنی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با هماهنگی ادارات تربیت بدنی دانشگاه ها با تکیه بر راهبردهای توسعه آموزش، توسعه پژوهش، ایجاد انگیزه، تبلیغ و ترویج، جذب حامی، مدیریت فرایندها، توسعه زیرساخت ها، مدیت مالی و مشاوره ورزشی برای مشارکت دانشجویان در ورزش همگانی اقدام نمایند.

هدف از پژوهش حاضر آزمون مدل عوامل موثر بر پیاده سازی سازمان تحول گرا در ورزش تربیتی بود. تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از حیث روش تحلیل از نوع توصیفی- همبستگی بود که به صورت میدانی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه معاونین، کارشناسان مسئول و کارکنان حوزه تربیت بدنی و سلامت در وزارت آموزش و پرورش، ادارات کل استان ها و شهرستان های کشور به تعداد 357 نفر بودند که نمونه آماری بر اساس جدول مورگان و کرجسی، تعداد 186 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب شد. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته 56 سوالی عوامل موثر بر پیاده سازی سازمان تحول گرا انجام شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی با کمک نرم افزار اس.پی.اس.اس نسخه 21 و آموس، انجام شد. یافته ها نشان داد که مدل عوامل موثر بر پیاده سازی سازمان تحول گرا در ورزش تربیتی کشور دارای برازش مطلوب و قوی بود. رتبه بندی عوامل موثر بر پیاده سازی سازمان تحول گرا نشان داد که بالاترین رتبه مربوط به بعد سازماندهی و پایین ترین رتبه مربوط به بعد ارزش ها بود. با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که معاونت تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش با استفاده از مدل بدست آمده می تواند تبدیل به یک سازمان تحول گرا شود و در محیط در حال تغییر کنونی، بموقع به نیازهای محیطی پاسخ دهد و در جهت تعالی سازمان حرکت نماید.

پژوهش حاضر با هدف نقش رضایت از تحصیل و امید به تحصیل در پیش بینی سازش یافتگی تحصیلی دانشجویان تربیت بدنی انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری پژوهش را تمامی دانشجویان کارشناسی دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 2021-2020 تشکیل می دادند که از میان آنها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 116 دانشجو به عنوان نمونه انتخاب شدند. از پرسشنامه ی رضایت از تحصیل، پرسشنامه ی امید به تحصیل و پرسشنامه ی سازش یافتگی تجصیلی برای جمع آوری داده ها استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین رضایت از تحصیل و امید به تحصیل و ابعاد ان با سازش یافتگی تحصیلی دانشجویان رابطه ی مثبت معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون آشکار کرد که تقریباً 37 درصد از کل واریانس سازش یافتگی تحصیلی بر اساس رضایت از تحصیل و امید به تحصیل قابل پیش بینی است که متغیر رضایت از تحصیل سهم بیشتری داشت. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که رضایت از تحصیل و امید به تحصیل از متغیرهای مرتبط با سازش یافتگی تحصیلی دانشجویان می باشند.

هدف از این پژوهش، ارائه و آزمون مدل همگراسازی منطقه ای و همسوسازی فرابخشی توسعه ورزش به صورت مطالعه موردی برای حوزه ورزش همگانی و قهرمانی در استان های حاشیه دریای خزر بود. روش تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی، از نظر هدف کاربردی و از نظر اجرا پیمایشی است. جامعه آماری شامل مدیران و کارشناسان اجرایی مدیریت و توسعه ورزش در استان های گیلان، مازندران و گلستان بود. نمونه آماری 143 نفر برآورد و به روش هدفمند و قابل دسترس نمونه گیری شد. ابزار پژوهش پرسشنامه مستخرج از مرحله کیفی نظام مند بود. روایی ابزار در دو بخش؛ روایی محتوایی (با نظر 11 متخصص) و روایی سازه (شاخص های برازش مدل) به همراه پایایی (آلفای کرونباخ و ترکیبی) تأیید گردید. چارچوب مفهومی شامل 4 سطح، 9 منظر، 36 بُعد و 86 مؤلفه کلیدی بود. نتایج مدلسازی در نرم افزار پی ال اس وایی سازه (مطلوب بودن شاخص های برازش) و روابط متغیرهای مدل (معنی داری روابط بین متغیرها) را مورد تأیید قرار داد. براساس نتایج روابط تعریف شده در مدل به ترتیب شامل سطوح؛ ظرفیت محیطی، راهبری سیستم توسعه، همگرایی ورزش همگانی و قهرمانی و کارکردهای همگرایی توسعه است. بر اساس نتایج به سازمان های متولی توسعه ورزش در استان های شمال کشور پیشنهاد می شود با توجه به اکوسیستم مشترک و مشابه سه استان، راهبرد همگرایی بین استانی و منطقه ای در توسعه ورزش همگانی و قهرمانی را در اولویت قرار دهند و از الگوهای علمی مانند نتایج این پژوهش استفاده نمایند.

هدف این پژوهش کیفی، تدوین الگوی طراحی برنامه درسی برای واحد درسی کارورزی رشته آموزش تربیت بدنی در دانشگاه فرهنگیان بود. در طراحی مطالعه، از راهبرد تثلیث و شاخص های اعتبارپذیری، اعتمادپذیری، تأییدپذیری و انتقال پذیری به منظور افزایش اطمینان پذیری یافته های پژوهش استفاده شد. اطلاعات از طریق مصاحبه های نیمه ساختارمند با ذینفعان دوره های کارورزی (13 استاد راهنما، 17 معلّم راهنما، 21 دانشجو معلّم) و تحلیل محتوای اسناد بالادستی و تحولی گردآوری شد. شرکت کنندگان با استفاده از نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و مصاحبه ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه داشت. مصاحبه های ضبط شده پس از تبدیل به نوشتار با استفاده از تحلیل محتوای کیفی با رویکرد قیاسی براساس مضامین مدل مبناء (اهداف، محتوا، فعالیت های یادگیری و روش های ارزشیابی) تحلیل شدند. کدگذاری باز و مقوله بندی میانی در فرایند تحلیل محتوا، به استخراج 59 مفهوم اولیه و 11 مضمون میانی منتهی شد که این مضامین در قالب چهار عنصر اهداف (دانشی، نگرشی و رفتاری)، محتوا (پیش نیازها، محتوای مبتنی بر دانشگاه و مدرسه)، فعالیت های یادگیری (دانشگاه محور و مدرسه محور) و روش های ارزشیابی (زمان، روش و مرجع ارزشیابی) طبقه بندی و تشریح شدند. علاوه براین، عوامل اثرگذار بر اثربخشی دوره های کارورزی براساس یک پرسش فرعی مورد شناسایی و بحث قرار گرفت (30 مفهوم اولیه در قالب 7 مضمون میانی و 3 مضمون نهایی). یافته های پژوهش حاضر بر لزوم کاهش شکاف بین تئوری و عمل، توجه به نیازهای عملی تدریس در کلاس های تربیت بدنی و همکاری نزدیک بین مدرسه و دانشگاه در طراحی برنامه درسی کارورزی تأکید دارد.

پژوهش حاضر باهدف طراحی مدل توسعه سواد ارتباطی معلمان تربیت بدنی طراحی و اجرا گردید. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی، ازنظر شیوه گردآوری داده ها آمیخته بود. جامعه ی آماری بخش کیفی این پژوهش را نخبگان و صاحب نظران آگاه به موضوع پژوهش تشکیل دادند و در بخش کمی؛ نیز جامعه آماری شامل معلمان تربیت بدنی شهر همدان بود. ابزار پژوهش حاضر شامل پرسشنامه و مصاحبه های نیمه ساختارمند بود. جهت بررسی داده های بخش کیفی از کدگذاری مطابق با روش داده بنیاد مبتنی بر رویکرد اشتراوس و کوربین استفاده گردید و در بخش کمی از روش معادلات ساختاری استفاده گردید. کلیه روند تجزیه وتحلیل داده های پژوهش حاضر در نرم افزارهای SPSS نسخه 20 و Smart PLS نسخه 2 انجام گردید. همچنین نتایج نشان داد که راهبردهای این حوزه شامل راهبردهای مدیریتی، اجتماعی و شغلی می باشد. نتایج پژوهش نشان داد که در جهت توسعه سواد ارتباطی در میان معلمان تربیت بدنی؛ نیاز است تا عوامل زمینه ای شامل توسعه مسائل فردی، محیطی، ماهیتی، تکنولوژی، آموزشی و مدیریتی ایجاد گردد. همچنین پیاده سازی این مدل می تواند پیامدهای فردی، شغلی و اجتماعی را داشته باشد. ازاین رو در جهت توسعه سواد ارتباطی می بایستی فعالیت های جدی از جمله غنی سازی دوره های ضمن خدمت بر اساس سواد ارتباطی، ایجاد کرسی های مشورتی و همچنین ایجاد دستورالعمل های شغلی جهت توسعه سواد ارتباطی معلمان تربیت بدنی انجام شود.

هدف تحقیق حاضر؛ طراحی الگوی توسعه کیفی آموزش مربیان استان آذربایجان غربی براساس گراند تئوری با ماهیت اکتشافی- بنیادی بود. روش پژوهش کیفی بوده که براساس نظریه داده بنیاد با رویکرد استراوس و کوربین است. جامعه آماری تحقیق: کلیه مدیران، معاونین و کارشناسان مجرب و صاحب نظر در حوزه تحقیق در اداره کل و ادارات ورزش و جوانان شهرستان های استان آذربایجان غربی، مربیان ورزشی نخبه و فعال شاغل زیر نظر باشگاهها و هیئت های ورزشی استان و همچنین اساتید مجرب و صاحب نظر دانشگاهی می باشند. نمونه آماری نیز به شیوه اشباع نظری و رعایت حد اشباع از نظرهای 27 نفر از افراد نخبه و متخصص نمونه تحقیق استفاده شد. ابزار مورد استفاده تحقیق مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. خروجی پژوهش مدل پارادایمی بررسی عوامل توسعه کیفی آموزش مربیان بود که از شرایط علی، مقوله محوری، شرایط مداخله گر، شرایط زمینه ای، راهبردها و پیامدها تشکیل شده است. موارد ذکرشده از کدهایی در مرحله اول کدگذاری؛ یعنی کدگذاری باز در چند مفهوم نظیر کاریزما و ویژگی های شخصیتی، اخلاق حرفه ای، سواد شناختی، شایستگی مهارتی ورزشی و نهایتاً عوامل مدیریتی بدست آمده اند. همچنین در مرحله دوم کدگذاری نیز، کدگذاری محوری توسعه کیفی آموزش مربیان و سطوح فرعی نظیر مهارت های عملکردی-رفتاری فردی، تخصصی-شغلی و عمومی-سازمانی شناسایی شد. نتیجه اجرای راهبردهای تحقیق حاضر در سه سطح تخصصی، فردی و عمومی، باعث توسعه کیفی آموزش مربیان و مشخصاً استقرار نظام توانمند سازمان دانش بنیان مربیان و هویت و شخصیت بخشی به حرفه مربیگری و افزایش مربیان نخبه در سطح و کلاس جهانی می شود.