۱.
از زمانی که تعداد نشریات علمی رو به فزونی گذاشت، مسئله کنترل اطلاعات این نشریات بصورت امری ضروری تجلی کرد. علی الرغم نیاز مسلمی که به وجود نمایه نامه ها برای جستجوی مطالب و آثار و مجموعه ها احساس می شد، اصولا حرکت هماهنگ و قاطعی در جهت تهیه آنها، به هنگام نیاز، انجام نمی گرفت. انفجار اطلاعات در طول جنگ دوم جهانی و پس از آن، نقطه عطفی در این حرکت بود. افزایش فوق العاده میزان اطلاعات همراه با ضرورت دستیابی سریع به این اطلاعات و لزوم کاهش زمانی که باید به پردازش و اشاعه اطلاعات تخصیص داده می شد، موجب تمرکز فراوان کوششها و توجه جدی به امر نمایه سازی گردید. گرمی بازار پردازش اطلاعات سبب شد تا فنون مختلفی برای نمایه سازی سریعتر و یکنواختر مواد اطلاعاتی بوجود آید و در این راه از تدابیر مختلف، از جمله ماشین، برای انجام مراحل کار استفاده گردد.
۲.
منظور از این نوشته ارائه پیشنهادهایی است برای ترجمه متنهای علمی و تحقیقی بویژه آثار یونسکو در کتابداری و دانش اطلاع رسانی، تجربة نویسنده در ترجمه این آثار در مرکز اسناد و مدارک علمی و ویرایش بعضی از آنها انگیزة نوشتن این مقاله بوده است. مقاله در دو بخش است. در بخش اول دشواریها را شرح داده ایم و در بخش دوم در ضمن چند مثال، پیشنهادها را ارائه کرده ایم.
۳.
در این مقاله نقشی را که خدمات بین المللی اطلاع رسانی کشاورزی می تواند در فرآیند توسعه ایفا نماید، نشان داده می شود. رئوس مهمترین مشکلاتی که کارکنان خدمات اطلاع رسانی در کشورهای در حال توسعه با آن رو به رو هستند، بیان می گردد. سپس از چگونگی سازمان دادن بهترین خدمات اطلاعاتی برای استفاده کنندگان در کشورهای جهان سوم بحث می شود.
۴.
متخصصان علوم اقتصادی و سیاسی تقسیمبندیهای متفاوتی را برای کشورها قائل شده اند؛ مثل کشورهای پیشرفته، صنعتی و جهان اول، در مقابل کشورهای توسعه نیافته، در حال توسعه، جهان سوم و نظایر آن. در این مقاله هدف، تائید، تکذیب و یا بررسی درست و یا غلط بودن این عنوانها نیست؛ بلکه منظور، بررسی مسائل مربوط به انتقال اطلاعات به کشورهای گروه دوم است که از میان عنوانهای فوق، عنوان جهان سوم بمناسبت مصطلحتر بودن آن، برایشان انتخاب شده است.
۵.
یادآوری: در شماره های (1 و 2 از دورة هفتم نشریه اطلاع رسانی)، مفهوم اطلاع را در پنج مبحث مورد بررسی قرار دادیم. اینک به بررسی قسمتی از مبحث ششم: مفهوم اطلاع در علوم و مهندسی ارتباطات می پردازیم. بقیه مطلب از مبحث 6 را در شمارة بعد ملاحظه خواهید کرد.
