درخت حوزه‌های تخصصی

نوآوری آموزشی با به بارآوردن اندیشه های نو در نظام آموزشی سر و کار دارد. رویکرد "محیط فراگیر یادگیری-پسند"(مفید)را می توان موردی از نوآوری آموزشی به شمار آورد. ازطریق این رویکرد، می‌توان فرصت های آموزش و یادگیری را برای همه‌ی کودکان، بدون توجّه به ویژگی‌های آنان(ازقبیل: جنسیّت، توانایی‌های جسمانی، تفاوت های زبانی،قومی و غیره)فراهم کرد. در محیط فراگیریادگیری‌پسند، فعّالیّت معلّم درجهت ارتقای کیفیّت محیط یادگیری و کیفیّت عملکرد یادگیرنده است.این امر به ویژه در پرورش مهارت‌های زندگی قابل توجّه است.علاوه بر آن، نوآوری یادشده رویکردی مناسب برای تحقّق برنامه ی "آموزش برای همه"(EFA)است. برنامه‌ی "EFA" که به وسیله‌ی چندین سازمان بین‌المللی و164کشورجهان مورد تـأییدقرارگرفته است، شش هدف اساسی رادنبال می کند. در این مقاله ابتدا به هدف های برنامه ی "EFA" اشاره می‌شود, سپس ویژگی‌های "مفید" مورد تحلیل قرارمی‌گیرد و چگونگی استفاده از آن در برنامه یاد شد و نیز در ارتقای کیفیّت یادگیری بحث می‌شود.

هدف: هدف از این پژوهش بررسی تاثیر درمان شناختی- رفتاری بر عملکرد حل مساله ریاضی دانش آموزان دختر دچار اختلال در ریاضیات پایه پنجم ابتدایی شهر یزد بوده است. روش: نمونه پژوهش 30 نفر از دانش آموزان دختر دچار اختلال در ریاضیات پایه پنجم ابتدایی شهر یزد در سال تحصیلی 86-1385 بودند که به روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای با استفاده از آزمون تشخیصی ایران کی مت دچار اختلال در ریاضیات تشخیص داده شدند و در گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. در مرحله بعدی پیش آزمون حل مساله ریاضی (فرم الف) بر روی هر دو گروه اجرا شد. سپس گروه آزمایش به مدت 10 جلسه گروهی تحت درمان شناختی- رفتاری قرار گرفت و در پایان مجددا پس آزمون حل مساله ریاضی (فرم ب) بر روی دو گروه اجرا شد. یافته ها: نتایج به دست آمده از روش آماری تحلیل کوواریانس نشان داد که درمان شناختی- رفتاری عملکرد حل مساله ریاضی دانش آموزان دختر دچار اختلال در ریاضیات که تحت درمان شناختی- رفتاری قرار گرفته اند (گروه آزمایش) نسبت به دانش آموزان دختر دچار اختلال در ریاضیات که تحت درمان شناختی- رفتاری قرار نگرفته اند (گروه کنترل) را بهبود می بخشد. همچنین بین عملکرد حل مساله ریاضی، نمرات هوش، نمره امتحان ریاضی ترم قبل، معدل و نمره آزمون تشخیص ایران کی مت آزمودنیها رابطه معناداری وجود داشت، در حالی که بین عملکرد حل مساله ریاضی با وضعیت اقتصادی- اجتماعی آزمودنیها رابطه معنادار وجود نداشت. نتیجه گیری: با استفاده از درمان شناختی- رفتاری می توان عملکرد حل مساله ریاضی دانش آموزان دختر دچار اختلال در ریاضیات را بهبود بخشید.

"بر مبنای دو متغیر سطح تحصیلات و وضعیت اشتغال، میزان خشم مادران دارای فرزند استثنائی (دیرآموز و عقب مانده عقلی) بررسی شد. 100 مادر دارای فـرزند دیرآموز و عقب مانده عقلی آموزش پذیر، پرسشنامه خشم چند بُعدی (سیگل، 1986) با زیرمقیاسهای برانگیختگی خشم، موقعیتهای فـراخوان خشم، نگـرش خصمانه، خشم بیـرونی و خشم درونی و فـرم اطلاعات جمعیت شناختی را تکمیل کردند. نتایج تحلیل واریانس دو راهه نشان دادند سطح تحصیلات با میزان برانگیختگی خشم و خشم درونی ارتباط معنادار دارد و مادران با سطح تحصیلات بالاتر از سطوح پایین تر برانگیختگی خشم و خشم درونی برخوردارند. "

هدف:نابینایی ازجمله اختلالاتی است که برای فرد مبتلا رنج روانی و مشکلات فراوانی در زندگی روزمره ایجاد می کند. به نظر می رسد عمده ترین مشکل نابینایان یافتن مسیر و حرکت در جهت آن باشد. این پژوهش با هدف مقایسه جهت یابی فضایی در بین افراد نابینا، کم بینا و سالم اجرا گردیده است. روش:روش تحقیق علی مقایسه ای از نوع مورد شاهدی بود و نمونه تحقیق 116 نفر نابینا، کم بینا و سالم با ترکیب دو جنس در دامنه سنی 10 الی 49 سال بودند که به شیوه نمونه گیری هدفمند در شهرستان بوشهر انتخاب شدند. هر سه گروه طی مصاحبه ساختمند بررسی شدند و در دو مرحله به وسیله دستگاه ماز لابیرنت مورد سنجش قرار گرفتند. یافته ها:تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد بین سه گروه افراد بینا، کم بینا و نابینا ازنظر حافظه فضایی تفاوت معناداری وجود دارد (001/0> P). همچنین تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد بین سه گروه افراد بینا، کم بینا و نابینا با کنترل اثر مرحله اول، تفاوت معناداری ازنظر جهت یابی فضایی وجود دارد (001/0> P). نتیجه گیری:این تحقیق نشان می دهد که نابینایی عاملی در جهت تقویت حافظه فضایی و جهت یابی فضایی است.

این پژوهش به منظور بررسی تاثیر آموزش مهارت های ارتباطی بر باورهای خودکارآمدی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر زنجان انجام گردید. روش پژوهش، آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل می باشد. ابزارهای مورد استفاده عبارتند از پرسشنامه باورهای خودکارآمدی، معدل پایان ترم اول و دوم دانش آموزان و برنامه آموزشی مهارت های ارتباطی یونیسف (2004). جامعه آماری را 4935 نفر از دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر زنجان در سال تحصیلی90-1389 شامل می شود که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 60 نفر از آنها که در پرسشنامه باورهای خودکارآمدی و پیشرفت تحصیلی نمره پایین تر از متوسط گرفته بودند، انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایشی و کنترل جایگزین شدند و مهارت های ارتباطی شامل مهارت های آشنایی با ارتباط، پل ها و موانع ارتباطی، انتخاب دقیق کلمات، خوب گوش دادن، قاطعیت در رفتار، بیان نظر خود و نه گفتن، بر اساس بسته آموزشی یونیسف به مدت ده جلسه 90 دقیقه ای برای گروه آزمایش به روش پرسش و پاسخ و ایفای نقش آموزش داده شد. به منظور تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماریspss14، از آزمون های آماری تحلیل کواریانس چند متغیری و تک متغری (ANCOVA MANCOVA ,) استفاده گردید. نتایج حاصله از تحلیل کواریانس حاکی از موثر بودن آموزش مهارت های ارتباطی در بهبود باورهای خودکارآمدی (7/33F= و001/0P<) و پیشرفت تحصیلی (25F= و 001/0P<) دانش آموزان می باشد.

فناوری اطلاعات و ارتباطات، تأثیر شگرفی بر فرصت های یاددهی- یادگیری در موقعیت های آموزشی گوناگون؛ از جمله صنعت داشته است. هدف پژوهش حاضر، مقایسه میزان اثربخشی رویکردهای آموزش الکترونیک و ترکیبی در آموزش های صنعتی بود. این پژوهش در مجموعه پژوهش های شبه آزمایشی قرار گرفته؛ در آن از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه استفاده شد. جامعه آماری شامل منابع انسانی شرکت هپکو اراک در دو سطح کارشناسی و مدیریتی بود. در سطح کارشناسی، 90 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و به سه گروه گمارش تصادفی یافتند. در سطح مدیریتی به علت محدود بودن افراد، از سرشماری استفاده شد. برای اجرای پژوهش، در آغاز دوره آموزشی «حل مسأله» به سه شکل الکترونیکی، ترکیبی و حضوری طراحی و سپس بر روی کارشناسان گروه آزمایش اجرا شد. گروه کنترل همین دوره آموزشی را به شکل حضوری گذراندند. برای طراحی هر سه دوره آموزشی، از مدل طراحی آموزشی گانیه و بریگز استفاده شد. به منظور ارزیابی اثربخشی، سه متغیر وابسته شامل: رضایت فراگیران، رضایت مدیران و یادگیری سنجش شد. ابزار اندازه گیری این متغیرها به ترتیب پرسشنامه، مصاحبه و آزمون بود. تجزیه و تحلیل داده ها نیز در دو بخش کمّی و کیفی صورت گرفت. نتایج پژوهش بیانگر آن است که میزان رضایت فراگیران از رویکرد یادگیری ترکیبی به طور معناداری بیش از دو گروه دیگر است(000/0>p). مدیران فراگیران حاضر در دوره نیز ابراز رضایت بیشتری از یادگیری ترکیبی در قیاس با دو رویکرد دیگر داشتند. در زمینه یادگیری هم نتایج نشان می دهد میزان یادگیری کارشناسانی که در دوره آموزشی ترکیبی حضور داشتند، بیشتر از سایر دوره هاست. (000/0>p).

هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر استفاده از بازی های رایانه ای بر ابعاد رفتاری دانش آموزان پسر پایه سوم مقطع ابتدایی مدارس دولتی شهر کاشمر بوده است. پژوهش حاضر، از نوع علی مقایسه ای است. تعداد 250 نفر از دانش آموزان پسر پایه سوم ابتدایی از طریق نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند . پس از انتخاب تصادفی این 250 نفر، دو گروه 30 نفره از بین این نمونه غربال شدند. برای تعیین دو گروه از بین 250 نفر، 30 نفر اول که دارای بیشترین میزان استفاده از بازی های رایانه ای بودند انتخاب شدند و برای انتخاب گروه مقایسه، 30 نفر که دارای کمترین میزان استفاده از بازی های رایانه ای بودند، یا اصلاً از بازی رایانه ای استفاده نمی کردند، انتخاب شدند. در این پژوهش برای گرد آوری داده ها از پرسش نامه شخصیتی سیاتل (SPQ) استفاده شد که ابعاد شخصیتی کودکانی را که به مدرسه می روند (در سن رفتن به مدرسه قرار دارند) مورد ارزیابی قرار می دهد. برای تحلیل داده ها، از آزمون t مستقل استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد، دانش آموزانی که از بازی های رایانه ای استفاده می کنند، دارای میانگین بالاتری در افسردگی ، اختلالات سلوکی، اختلال جسمانی و احساس تنهایی در مدرسه هستند. تفاوت بین دو گروه معنا دار بود و می توان نتیجه گرفت که استفاده از بازی های رایانه ای در افزایش افسردگی ، اختلالات سلوکی و اختلال جسمانی و احساس تنهایی دانش آموزان مؤثر بوده است.

طراحی و اجرای طرح ارزشیابی توصیفی یکی از تحولات اساسی سال های اخیر در آموزش و پرورش مقطع ابتدایی، بود که نسبت به نظام سنتی از مقبولیت بیشتری برخوردار است و لذا در تحقیق حاضر دیدگاه معلمان مدارس ابتدایی پیرامون نقاط قوت طرح یادشده مورد بررسی قرار گرفت. معلمان رسمی مقطع ابتدایی آمورش و پرورش ناحیه یک و سه اهواز جامعه آماری تحقیق را تشکیل داده اند که 190 نفر آنان (66 مرد و 124 زن) به صورت تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسش نامه محقق ساخته به دست آمد. تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که از نظر معلمان ابتدایی شهر اهواز نقاط قوت طرح ارزشیابی توصیفی عبارت اند از تثبیت یادگیری (12 ماده)، امکان ارزشیابی آموزشی همزمان چند نفر (8 ماده) و کاهش اضطراب امتحان (5 ضعف). از پیامدهای طرح ارزشیابی توصیفی تثبیت یادگیری، امکان ارزشیابی آموزشی همزمان چند نفر و کاهش اضطراب امتحان است.

"هدف تحقیق حاضر که به صورت شبه تجربی انجام شد مطالعه تاثیر روش مدیریتی مهندسی ارزش بر پیشرفت تحصیلی ریاضی بود. جامعه تحقیق 54 نفر از دانش آموزان پایه دوم راهــنمایی نواحی هـفـت گـانـه مـشهـد است، که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. آزمون پیشرفت تحصیلی ریاضی ابزار اساسی تحقیق بود. به منظور تجزیه و تحلیل یافته ها از آزمون t استفاده شد. نتایج حاکی از تاثیر جالب توجه روش مدیریتی مهندسی ارزش برپیشرفت تحصیلی ریاضی است. بر اساس نتایج به دست آمده نمره پیشرفت تحصیلی ریاضی در پیش آزمون گروه آزمایشی و شاهد به ترتیب 11/8 و 33/8 بوده که این عدد در پس آزمون به 48/12 و 07/10 رسیده است. مطالعه یافته های پژوهش حاضر برای مدیران آموزش و پرورش، برنامه ریزان درسی و معلمان سودمند است. "

هدف از پژوهش حاضر، مقایسه پرخاشگری دانش آموزان استفاده کننده از بازی های رایانه ای خشن با دیگر دانش آموزان مقطع ابتدایی شهرستان الیگودرز بود. روش تحقیق حاضر علی- مقایسه ای بوده که در آن محقق تأثیر استفاده از بازی های رایانه ای خشن توسط دانش<em> </em>آموزان را در پرخاشگری مقایسه کرده است. جامعه آماری پژوهش حاضر را دانش<em> </em>آموزان پسر مقطع ابتدایی شهرستان الیگودرز در سال تحصیلی 95 -1394 تشکیل می دهند که تعداد آنها 3908 نفر می باشد. با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 50 نفر از دانش آموزان از چهار مدرسه به صورت تصادفی به عنوان نمونه انتخاب و سپس، آزمون پرخاشگری آیزنک که دارای 29 سؤال دو گویه ای بود در اختیار آنها قرار داده شد. برای آزمودن فرضیه پژوهش از آزمون <em>t</em> مستقل در سطح معنی داری 0/50 استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین میانگین<em> </em>های مورد مقایسه، تفاوت معنی داری وجود دارد. به بیان دیگر، استفاده از بازی<em> </em>های رایانه<em> </em>ای خشن بر میزان پرخاشگری دانش<em> </em>آموزان پسر مقطع ابتدایی شهرستان الیگودرز تأثیر داشته و بین استفاده<em> </em>کنندگان و استفاده نکرده<em> </em>ها نیز تفاوت معنی دار بود. هم چنین، نتایج نشان داد، بیش از نیمی از استفاده<em> </em>کنندگان از این بازی ها تمایل به بازی<em> </em>های رایانه<em> </em>ای خشن داشته و تمایل دارند، این بازی ها را به صورت فردی انجام دهند. علاوه بر آن، یافته<em> </em>ها نشان داد که استفاده گروهی تأثیر بیشتری در پرخاشگری داشته است.

" مقاله حاضر که هدف آن دست یابی به تصویری روشن از دیدگاه های روش شناسی پژوهشگران حوزه تعلیم و تربیت و روان شناسی در ایران می باشد، از پنج بخش تشکیل شده است نخست به سابقه چرخش روش شناسی و عوامل مؤثر بر آن پرداخته شده است. سپس نویسنده به آشکار سازی چارچوب نظری پژوهشی می پردازد که مقاله حاضر حاصل آن پژوهش است. این مبحث با ملاحظه نقادانه ای درباره تفکیک روش شناسی ها به کمی و کیفی آغاز می شود و به دنبال آن گزاره های هفده گانه ای که مبین تمایزات میان روش شناس های رقیب بوده و مبنای تدوین ابزار پژوهش را تشکیل می دهد شرح داده شده است. در پایان موضع تفکیکی نویسنده درباره تمایز میان روش شناسی علوم زیستی با روش شناسی علوم انسانی تشریح شده است. در بخش بعد روش تحقیق و شیوه تجزیه و تحلیل اطلاعات که همان تحلیل محتوا و استنتاج مضامین از آن هاست توضیح داده شده است. در این پژوهش از دو گروه پژوهشگر حوزه علوم تربیتی و روان شناسی به عنوان نمونه انتخاب شده که معرف دو نسل متفاوت از پژوهشگران (متقدم و متأخر) هستند. این تدبیر زمینه را برای مقایسه باورهای روش شناسی این دو گروه در بخش تجزیه و تحلیل داده ها فراهم ساخته است. حاصل این مقایسه نیز نیل به این نتیجه امید بخش است که با گذشت زمان ، نه تنها نزد نسل متأخر بلکه نزد نسل متقدم نیز کثرت روش شناسی مشروعیت یافته و در مقام باور و نظر پژوهشگران حوزه تعلیم و تربیت و روان شناسی ، به ویژه متأخرین، دوره انحصار روش شناسی که متضمن مشروعیت یگانه روش علمی و کمی در پژوهش است را پایان یافته می دانند. این موضوع در بخش آخر مقاله که باهم نگری، مقایسه، بحث و نتیجه گیری شده، به تفصیل مورد بحث قرار گرفته است. "

هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش حافظه کاری بر کاهش مشکلات خواندن و بهبود حافظه کاری کودکان نارساخوان بود.این مطالعه، نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون بدون گروه کنترل انجام شد.جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر نارساخوان پایه دوم تا چهارم ابتدایی تمامی مدارس دخترانه تربت جام بود که که با استفاده از ملاک های تشخیصی پژوهش که شامل آزمون سنجش خواندن و آزمون حافظه کاری بود 15 نفر به عنوان گروه آزمایشی انتخاب شدند. گروه آزمایشی توسط نرم افزار تقویت حافظه کاری به مدت 8 جلسه 30 دقیقه ای تحت آموزش قرار گرفتند. نتایج تحلیل واریانس و تی همبسته نشان داد که: تقویت حافظه کاری بر بهبود بازشناسی لغت، افزایش توانایی درک متن و همچنین بهبود حافظه کاری دیداری و شنیداری کودکان نارساخوان تاثیر معنادار داشته است. بنابراین نتیجه گیری شد که تقویت حافظه کاری در بهبود نارساخوانی و بهبود حافظه کاری کودکان نارساخوان تاثیر دارد.

انسان موجودی اجتماعی است و باید مهارت های مقابله ای و سازگاری اجتماعی را بداند و از رفتارهایی که برای او و دیگران مشکل آفرینی می کند، بپرهیزد؛ نمونه آن، رفتارهای پرخاشگری است. پرخاشگری نوعی هیجان و واکنش روانی است که طی آن فرد به طور ناخودآگاه فشارهای ناشی از محرومیت ها و ناکامی های خود را به صورت واکنش های حمله، تجاوز، رفتارهای کینه توزانه و پرخاشگرانه نشان می دهد. پرخاشگری به عنوان مشکل بهداشت عمومی مطرح است و شناخت عوامل مؤثر بر آن نقش مهمی در پیشگیری و حل آن دارد. بر اساس مشاهدات انجام شده از گفتار و رفتار دانش آموزان مقطع ابتدایی در مدرسه و محیط های دیگر مانند میدان ها و معابر تا حد زیادی رفتارهای پرخاشگرانه تا حد شدید آن که خشم و عصبانیت است، از آن ها دیده شده است. این گونه رفتارها نه تنها در دانش آموزان مقطع ابتدایی بلکه در دانش آموزان مقاطع تحصیلی بالاتر نیز مشاهده می شود؛ درگیر شدن دانش آموز با معلم، نزاع های دانش آموزان با یکدیگر از نمونه های این گونه رفتارها است. دبستان مناسب ترین جایگاه برای شناسایی و برطرف کردن مسئله پرخاشگری است؛ چون آن ها در سنی هستند که این مشکل و مسئله هنوز در آن ها نهادینه نشده و دانش آموزان انعطاف پذیری بیشتری دارند و ایجاد تغییر در آن ها آسان تر از ایجاد تغییر در سنین بزرگ سالی است. ما در این اقدام پژوهی بر آنیم تا با برسی و شناسایی عوامل مؤثر بر پیدایش و تشدید پرخاشگری، راهکارهای علمی و عملی برای این مسئله ارائه کنیم و امید آن داریم مشکل پرخاشگر را در دانش دانش آموزی که این مشکل در او شناسایی شده، برطرف سازیم.

هدف این تحقیق آسیب شناسی برنامه درسی آموزش زبان انگلیسی در مقطع متوسطه شهر بوشهر بوده است. این پژوهش، تحقیق توصیفی (غیر آزمایشی) از نوع پیمایشی است و جامعه آماری آن شامل کلیه دبیران زبان انگلیسی و دانش آموزان مدارس دولتی دوره متوسطه شهر بوشهر درسال تحصیلی90-91 بوده اند. حجم نمونه برابر 343 دانش آموز دختر بوده است که از طریق فرمول کوکران و به صورت تصادفی طبقه ای با توجه به پایه های تحصیلی از بین 3187 و هم چنین 27 نفر از دبیران زبان انگلیسی است که شامل کل جامعه آماری دبیران می باشد. جمع آوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته صورت گرفت. نتایج حاصل از تحلیل عاملی و آزمونt نشان داد که عوامل آموزشی شامل (استفاده از الگوها و روش های تدریس نامناسب، عدم وجود امکانات و تسهیلات لازم، رویکردهای ارزشیابی غیرمعقول برنامه آموزش زبان انگلیسی و فقدان نگاه کاربردی به یادگیری درس زبان انگلیسی) و عوامل برنامه درسی تحت عنوان، (نبود پیش زمینه فرهنگی، ناتوانی در استفاده از روش های جدید و مدرن آموزش زبان انگلیسی، استفاده از متون و محتوای نامانوس و کم بودن تعداد ساعات آموزش زبان انگلیسی) از مهم ترین آسیب های برنامه درسی مورد مطالعه می باشند. بنابراین مشخص می شود که این هشت آسیب عوامل آسیب زای نظام آموزشی زبان انگلیسی در ایران و برای ارتقای وضعیت آموزش زبان انگلیسی در مدارس باید به اینها توجه شود.