درخت حوزه‌های تخصصی

معماری کاربردی

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
تاریخ هنر جنبش ها/سبک ها/مکاتب گروه های ویژه منابع و کلیات نقد و بررسی کتاب هنرهای زیبا هنرهای کاربردی
طراحی داخلی طراحی صنعتی معماری کاربردی معماری منظر هنرهای صناعی
ایران و اسلام تئوری جهان مطالعات شهرسازی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶٬۳۲۱ تا ۶٬۳۴۰ مورد از کل ۷٬۶۸۹ مورد.
۶۳۲۱.

مرور سیستماتیک شناسایی ابعاد، مولفه ها و شاخص های تاب آوری شهری با بررسی چالش ها و فرصتها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر ایمن سال ۲ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۸ 100 - 119

کلیدواژه‌ها: تاب آوری زیرساختهای شهری بحران مرورسیستماتیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۳۲۲
افزیش تراکم جمعیتی، پتانسیل آسیب پذیری شهرها را در برابر تهدیدات ناشی از بحران های طبیعی و انسان ساخت افزایش می دهد. بنابراین، به منظورکاهش پیامدهای متصور این تهدیدات، می بایست برنامه ریزی و اقدامات مقابله ای متناسب پیش بینی گردد. این مقاله با هدف ایجاد یک رویکرد سیستماتیک در مورد تاب آوری شهری برای ارتقاء توانایی عملکرد شهرها در برابر حوادث و عدم تعادل های سیستم های شهری به مرور سیستماتیک مفاهیم، ابعاد، مولفه ها، شاخص ها، چالش ها و فرصت های روش های ارزیابی، تاب آوری شهری پرداخته که درنهایت، کمبود ابزار و روش برای ارزیابی تاب آوری، بعنوان یک چالش و فرصت اصلی برای توسعه آتی مطالعات جامع در مورد تاب آوری شهری، شناسایی شد بطوریکه این مطالعات امکان شناسایی موثرترین اقدامات برای افزایش مقاومت در برابر سیستم های مختلف شهری را فراهم می کند.
۶۳۲۲.

پنجره ی هوا جریان عنصری کارآمد در کاهش مصرف انرژی ساختمان در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی دوره ۲۰ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ 13 - 22

کلیدواژه‌ها: پنجره ی هواجریان تهویه انتقال حرارت کاهش مصرف انرژی بازیافت حرارت کنترل کیفیت هوای داخل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۲۱۴
در چند دهه ی گذشته و مقارن با شروع بحران انرژی در جهان، تلاش ها در جهت کاهش مصرف انرژی در حوزه ی ساخت وساز، منجر به عایق کاری های وسیع پوسته در ساختمان های نوساز و قدیمی شد. عایق کاری به معنای جلوگیری از انتقال حرارت و نیز جلوگیری از نشت و نفوذ هوای سرد، متخصصان صنعت ساختمان را در سراسر جهان با چالش جدیدی در ارتباط با کیفیت هوای درون و چگونگی تأمین هوای تازه مواجه کرده است. این چالش، هنگامی که در کنار گرایش به استفاده از سطوح گسترده ی شیشه ای در ساختمان ها قرار گرفته است، منجر به ابداع نوع جدیدی از پنجره گردیده که تا حدی به مشکلات با شیوه ای نوین پاسخ می دهد. هدف مقاله ی حاضر، معرفی و امکان سنجی استفاده از این پنجره ی جدید به صورت بومی است. برای دست یابی به این هدف، به بررسی ساختاری پنجره با استفاده از شبیه سازی های کامپیوتری و انجام محاسبات عددی پرداخته شده است تا در پرتوی آن، به بهترین ساختار با عملکردی بهینه در اقلیم شهر تهران دست یابیم. نتایج پژوهش نشان دهنده ی توانایی بالای این پنجره در راستای افزایش بهره وری سطوح شیشه ای (کاهش مصرف انرژی در هر دو بخش انتقال حرارت و تهویه) در مقایسه با پنجره های چند جداره ی معمولی است.
۶۳۲۳.

فرایند ایمن سازی لرزه ای بافت های تاریخی؛ مطالعه موردی: روستای نایبند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی دوره ۱۸ پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ 53 - 68

کلیدواژه‌ها: مقاوم سازی بافت تاریخی ارزیابی آسیب پذیری مدیریت بحران سطوح هدف عملکردی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳ تعداد دانلود : ۱۸۱
در کشور ما علی رغم وجود تعداد زیاد بافت های تاریخی در معرض زلزله، تحقیق جامع و روشمندی در زمینه کاهش آسیب پذیری آنها صورت نگرفته و اسناد موجود عمدتاً به توصیف تجربه های پراکنده مقاوم سازی در مقیاس تک بناها اکتفا کرده اند. نایبند  در 200 کیلومتری طبس، روستایی با ارزش های تاریخی است که در مجاورت گسل بزرگ نایبند قرار دارد. به دلیل وجود بافت منحصر به فرد کالبدی و شکل گیری روابط اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و پیروی از الگوهای بومی ساخت و ساز در تعامل با آن و همچنین اجرای طرح جابه جایی ساکنین و تخلیه بافت، این روستا گزینه خوبی جهت انجام مطالعات ایمن سازی لرزه ای است تا بتوان از فرایند تعریف شده برای آن به عنوان الگویی برای دیگر بافت های تاریخی استفاده کرد. فرایند معرفی شده در این مقاله دارای دو بخش اصلی می باشد. بخش اول به شناخت آسیب پذیری های کالبدی روستا در برابر زلزله اختصاص دارد که طی آن با مطالعه تطبیقی 19 روش تحلیل آسیب پذیری، در نهایت روش FAMIVE که در سطح جهانی از اعتبار بالایی برخوردار است، انتخاب و انواع آسیب پذیری ها از طریق آن استخراج گردید. در بخش دوم، نظر به تنوع خصوصیات بناهای تاریخی و لزوم بهینه بودن سطح مداخله در آنها، سطوح هدف عملکردی به صورت روش مند پیشنهاد گردید.
۶۳۲۴.

برخی علل اهمیت یافتن صورت های هندسی و بازتاب آن در معماری و شهر سازی تاریخی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه معماری و شهرسازی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۴ 157 - 173

کلیدواژه‌ها: نمادهای هندسی معماری شهرسازی شکلهای هندسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۱۶۰
چگونگی شکل گیری برخی صورت های هندسی (شکل ها و حجم ها) به عنوان نشانه های آیینی مهم یا نماد و بازتاب آنها در فضاهای معماری و شهری موضوع مورد بررسی این پژوهش است. هدف از انجام این پژوهش نخست توجه به علل شکل گیری شکل های مربع، دایره، مثلث، مکعب، کره و هرم به عنوان صورت های مهم هندسی و نمادین و سپس بررسی بعضی از بازتاب های آنها در فضاهای معماری و شهری است. پرسش های تحقیق این است که چرا این ترکیب های هندسی اهمیت یافته اند؟ و چگونه در فضاهای معماری و شهری بازتاب پیدا کرده اند؟ مبانی نظری پژوهش بر این نظریه استوار است که جهان بینی و فرهنگ در جوامع کهن نقش مهمی در شکل گیری معنا و مفهوم های پدید آمده برای صورت های هندسی داشته است. از روش تحقیق تاریخی-تفسیری برای بررسی داده های این پژوهش استفاده شده است، زیرا داده های مورد مطالعه به طور عمده جنبه ای تاریخی دارند. جهان بینی، فرهنگ و برخی پدیده های محیطی، متغیرهای مستقل و صورت های هندسی نمادین، متغیرهای وابسته در این تحقیق به شمار می آیند. نتایج تحقیق نشان می دهد که جهان بینی، فرهنگ، طبیعت و برخی از پدیده های محیطی در شکل گیری نمادهای هندسی نقش داشته اند و این نمادها در برخی از فضاهای معماری و شهری بازتاب یافته اند.
۶۳۲۵.

بازاندیشی در رفتارهای آموزشی معماری بر پایه آسیب شناسی آموزش متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی دوره ۲ زمستان ۱۳۸۹ شماره ۴۴ 15 - 26

کلیدواژه‌ها: آموزش متوسطه آموزش معماری راه کارهای پرورشی - رفتاری کنکور

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲ تعداد دانلود : ۱۹۴
مقاله حاضر دست آورد پژوهشی میدانی در ارزیابی کیفی تاثیر فضای آموزش متوسطه بر دانشجویان معماری است و سعی دارد تا با شناسایی ویژگی ها و خصوصیت های آموزش دوره متوسطه علت بروز ناهنجاری های موجود در آموزش دانشجویان سال های اول معماری را ریشه یابی نماید. انگیزه پژوهش آشنایی با پیشینه ذهنی - روانی دانشجویان جهت تبیین و تدوین راه کارهای پرورشی و رفتاری در کارگاه معماری است. تحلیل و ارزیابی کیفی آموزش متوسطه از طریق انجام یک تمرین در میان جمعی متشکل از 35 دانشجوی مقدماتی معماری به شکلی نا محسوس انجام شده است. پرسش تحقیق در قالب درخواست طراحی یک «موزه تحصیلات متوسطه» از طریق طراحی و ترسیم لحظه به لحظه فضاهای موزه در برابر دانشجویان قرار گرفت. هدف پنهان این تمرین انشاء خاطرات، بیان احساسات و دریافت موضع دانشجویان نسبت به دوران تحصیلات متوسطه بود. برون داد تمرین، بیان نگرش دانشجویان از این دوران بود. با طراحی «موزه تحصیلات متوسطه» و تحلیل تصاویر ارایه شده توسط دانشجویان برخی از واقعیت های آموزش متوسطه در ایران و پاره ای از دلایل خستگی و افسردگی دانشجویان، هنگام ورود به دانشگاه آشکار گردید. این پژوهش در نهایت با تفسیر و آسیب شناسی گوشه هایی از آموزش دوره متوسطه، به ارایه راه کارهایی در آموزش معماری برای تخفیف آسیب ها و ترمیم فضای ذهنی و رفتاری دانشجویان می پردازد.
۶۳۲۶.

Critical Design Factors for Wayfinding in Hospital Environment in Nigeria(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Architecture and Urban Development, Volume ۱۱, Issue ۳ - Serial Number ۴۱, Summer ۲۰۲۱ 5 - 12

کلیدواژه‌ها: Critical factors Hospital environment wayfinding Wayfinding sys tem designs

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۱۴۵
In the hospital environment, the complexity of the building configuration causes wayfinding difficulties for hospital users. This results in s tress, anxiety, discomfort, loss of time, and missed appointments. This research es tablishes the critical factors that influence the ease of wayfinding in a hospital environment with consideration for the design sys tems. The s tudy was carried out at Jos University Teaching Hospital, Plateau S tate, Nigeria. Also, a descriptive research design was employed with a survey ques tionnaire for data collection, adminis tered on outpatients on a sample size of 96 respondents (48 males and 48 females), using a simple random sampling technique. Findings from factor analysis and multiple regressions showed that some factors have a high influence on the ease of wayfinding in the hospital environment concerning their loadings at significance value. These factors include landmarks, crowdedness in the circulation spaces, circulation intersection (nodes), and visual access. The s tudy recommends that local landmarks should be designed to be visible from a dis tance at decision-making points in the hospital during wayfinding. Furthermore, circulation intersections (nodes or junctions) should be dis tinctive with directional signs and should have visible cues to reduce wayfinding errors at such decision points. This implies that spatial and visual factors should be considered in hospital wayfinding designs.
۶۳۲۷.

Public Space in Urbanisation Area: A Case Study of Xihuangcun Road(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Architecture and Urban Development, Volume ۲, Issue ۱ - Serial Number ۳, Winter ۲۰۱۲ 5 - 10

کلیدواژه‌ها: public space Urbanisation Xinhuangcun Road Space feature

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۲۵۵
Urbanisation is still one of the social themes in developing countries. In China, the rapid process of urbanisation and economic growth bring to people not only more opportunities for creating new life and pursuing happiness, but also the challenge to face various and complex social, economical and environmental problems. Among them some are outstanding, like the shrinking plowland devoured by urbanisation, the withering of village abandoned by urbanisation, the inflating price of house and rent pushed by urbanisation, and the severe-completing and fighting for public resources evoked by urbanisation. While local dwellers are moving out and the out-comers flooding in, the traditional public context is heavily destroyed, and various environment issues are also emerging. Basing on a survey of Ro. Xihuangcun in Beijing, China, this article has made a near analysis on public space, trying to cast light on a model in urbanisation, and to draw some constructive suggestion and solution to this selected area as well.
۶۳۲۹.

بررسى سیر تحول و تکامل مفهوم هنر عمومى(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه معماری و شهرسازی سال اول بهار و تابستان ۱۳۸۸ شماره ۲ 5 - 18

کلیدواژه‌ها: هنر عمومى فضاى عمومى هنر هنرمند مدار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۱۷۲
در سه دهه اخیر، هنر عمومى و ظهورش در قلمرو همگانى توجه بسیارى از هنرمندان و متخصصان زمینه هاى مرتبط با این مقوله را، از قبیل طراحان و برنامه ریزان شهرى، معماران، جغرافیدانان، جامعه شناسان و سیاستمداران به خود جلب کرده است. یکى از مهمترین سئوالات مطرح در مورد هنر عمومى این است که آیا هر اثر هنرى با حضورش در قلمرو همگانى و فضاى بازِ در دسترس عموم به یک اثر هنر عمومى تبدیل مى شود یا خیر. از آنجا که اصول هنر عمومى نیز مانند دیگر پدیده ها با گذر زمان دچار تحول شده است، یکى از راه هاى ایجاد زمینه براى پاسخ به این سئوال، بررسى روند شکل گیرى و تکامل این پدیده و پایه هاى نظرى آن است. این مقاله با معرفى سال هاى آغازین دهه 1990 میلادى به عنوان دوره تحول پارادایم و مبانى نظرى هنر عمومى، دوران تکامل هنر عمومى معاصر را به فرآیندى با دو مرحله کلى تقسیم بندى مى کند: دوره اول از آغاز دهه 1960 م. تا آغاز دهه 1990 م. که در این دوره هنر عمومى معاصر خاصیتى هنرمند مدار دارد و دوره دوم که از دهه 1990 م. شروع مى شود و مبناى نظرى آن معرف فرآیند شکل گیرى اثر هنر عمومى در بستر هاى اجتماعى است. با توجه به بررسى هاى صورت گرفته، در پایان این مقاله تعریفى از هنر عمومى معاصر ارائه شده است.
۶۳۳۰.

رویکرد طراحی مبنا سلامت ساکنان در تعامل انتخاب مصالح ساختمانی و محیط زیست سالم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نقش جهان سال ۱۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ ۱۴۸-۱۲۹

کلیدواژه‌ها: شیمی ساختمان سلامت ساکنان آموزش و مدیریت محیط زیست مصالح دوستدار محیط زیست رایانش زیستی معماری سرآمد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲ تعداد دانلود : ۲۴۸
اهداف: در رویکرد جامع به «معماری سالم»، فضای داخل و خارج ساختمان به عنوان یک محیط زیست یکپارچه تحلیل می شود؛ موضوعی که با درک جامع از محیط زیست آغاز شده، به حوزه استفاده از مصالح نوین ساختمانی منتهی می شود. هدف اصلی پژوهش، معرفی الگوی «ساختمان سالم» در تعامل انتخاب مصالح ساختمانی، رایانش زیستی و محیط زیست سالم است. روش ها: روش شناسی پژوهش بر «اشباع نظری» حاصل از پیشینه پژوهش استوار شده است. برای تایید روایی و پایایی پژوهش از جمعبندی نظرات متخصصین در حوزه سلامت ساکنان در خانه و سلامت کارکنان در محل کار استفاده شده است. بر اساس چارچوب نظری پژوهش در نظریه معماری سرآمد، مقایسه «کیفیت ساختمان سالم» با سه متغیر «شیمی ساختمان»، «بیولوژی ساختمان» و «فیزیک ساختمان»؛ و «نظر ساکنان» با سه متغیر «بهره وری انرژی»، «رضایت ساکنان» و «سلامت ساکنان»؛ ارزیابی می شود. یافته ها: نتایج کمی و عددی پژوهش بر اهمیت و رابطه مفهوم «کیفیت ساختمان سالم» با مقوله «نظر ساکنان» اشاره دارد و نشان می دهد که می توان با کمک الگوهای مبتنی بر غربالگری با کارایی بالا، نسبت به کنترل مواد شیمیایی خطرناک در صنعت ساختمان، و استفاده بهینه از مصالح نوین ساختمانی در فرآیند طراحی و اجرا تاکید داشت. نتیجه گیری: دستاوردهای پژوهش مدلی یکپارچه از فرآیند طراحی و اجرای ساختمان مبتنی بر دانش شیمی ساختمان را معرفی می کنه که با تاکید بر سلامت ساکنان، کارکنان و استفاده کنندگان؛ بر اهمیت جایگاه آموزش و مدیریت محیط زیست، در انتخاب بهینه مصالح دوستدار طبیعت و رایانش زیستی مصالح نوترکیب تاکید دارد.
۶۳۳۱.

ارزیابی رابطه آموزش دانشگاهی و فعالیت حرفه ای در رشته های معماری و شهرسازی؛ نمونه تفصیلی: دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی دوره ۲۵ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 43 - 54

کلیدواژه‌ها: معماری شهرسازی دانشگاه حرفه ارزیابی آموزش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۱۹۹
وجود فاصله میان آموزش دانشگاهی و فعالیت حرفه ای در رشته های معماری و شهرسازی در ایران مسئله ای جدی و رو به رشد است. مطالعه دقیق این فاصله، علل و وجوه مختلف آن و همچنین ارزیابی صحیحی از انتظارات و رویکردهای طرفین، لازمه اصلاح وضع موجود و دستیابی به فضای عمومی سالم در این رشته ها است. ابتدا عمق آسیب موجود، وجوه و دلایل مختلف آن و اهمیت تلاش برای اصلاح آن از مصاحبه با صاحبنظران حرفه و برخی مسئولین ارگان های دولتی و دانشگاهی روشن می شود. سپس ارزیابی دقیقی از وضعیت دانش آموختگان، با ارائه پرسش نامه ای در دفاتر حرفه ای انجام می شود، که نتایج آن به صورت قیاسی با پرسش موازی از دانشگاه، در محدوده اساتید و دانشجویان، و نگاهی به فضاهای آموزشی و حرفه ای در کشورهای دیگر مورد بررسی تفسیری قرار می گیرد. در نتیجه این پرسش مشخص می شود که بیشترین مشارکت دانش آموختگان این رشته ها در فعالیت حرفه ای در تهیه مدارک است و از سطح تخصصی پایین تری نسبت به کشورهای دیگر برخوردار است، توانمندی دانش آموختگان از نظر دانشگاه نزدیک به متوسط و از نظر حرفه ، به خصوص در زمینه دانش فنی و اجرایی و دانش علمی و حقوقی، بسیار ضعیف است و همچنین مهمترین معیارهای دفاتر بر خلاف کشورهای دیگر بر موضوعات اخلاق و انگیزه متمرکز است.
۶۳۳۲.

نقش نواحی صنعتی در توسعه روستایی (مطالعه موردی: ناحیه صنعتی کوهپایه در شهرستان اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسکن و محیط روستا دوره ۳۳ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۴۸ ۹۸-۷۹

کلیدواژه‌ها: مناطق صنعتی اشتغال روستایی توسعه اقتصادی - اجتماعی دهستان جبل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۱۹۶
در سال های بعد از انقلاب اسلامی تأسیس نواحی صنعتی در روستاها به عنوان سیاستی برای تنوع بخشی فعالیت های روستایی مد نظر قرار گرفته است. ساختار اجتماعی- اقتصادی نواحی روستایی با تأسیس مناطق صنعتی مذکور تحولاتی را پذیرفته است. مقاله حاضر پیامدهای تأسیس نواحی صنعتی در مناطق روستایی را با تأکید بر ناحیه صنعتی کوهپایه بررسی کرده است. ناحیه صنعتی کوهپایه در دهستان جبل مرکب از 13روستا قرار دارد. این دهستان با روند مهاجرت جمعیت روبرو بوده است. اهداف اصلی تحقیق، تحلیل نقش ناحیه صنعتی کوهپایه در ایجاد فرصتهای شغلی، افزایش درآمد، کاهش روند مهاجرت روستایی و نهایتاً توسعه اقتصادی و اجتماعی ناحیه روستایی بوده است. از این رو، پرسش های اساسی تحقیق به شرح زیر مطرح شده است: آیا ایجاد منطقه صنعتی کوهپایه فرصت های شغلی و درآمدی ایجاد کرده است؟ آیا ایجاد منطقه صنعتی کوهپایه روند مهاجرت روستا- شهری را کاهش داده است؟ و آیا تأسیس منطقه صنعتی کوهپایه به توسعه اجتماعی و اقتصادی ناحیه منجر شده است؟ داده های مورد نیاز از طریق مطالعه محلی و برخی اسناد جمع آوری شده است. 205 پرسشنامه توسط جامعه نمونه تحقیق که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، تکمیل گردیده و داده های جمع آوری شده از طریق آمار استنباطی در سیستم SPSS تجزیه و تحلیل شده است. نتیجه نشان می دهد که ایجاد این ناحیه صنعتی پیوند بین بخش کشاورزی و صنعت را تقویت نکرده و در نتیجه به توسعه کشاورزی و دامداری منجر نشده است. اثرات اقتصادی احداث ناحیه صنعتی، بیشتر از اثرات اجتماعی و فرهنگی آن بوده است. استفاده از کالاهای مصرفی بادوام، تغییر الگوی مصرف مواد غذایی، گسترش ابعاد مشارکت، افزایش فرصت های شغلی و درآمد بهتر، بهبود خدمات بهداشتی و دسترسی بهتر به امکانات آموزشی مهم ترین پیامدهای ناحیه صنعتی در نواحی روستایی بوده است. در اثر احداث ناحیه صنعتی برون کوچی کاهش یافته، ماندگاری جمعیت روستایی بیشتر شده است؛ فرصت های شغلی و درآمد ساکنان روستایی افزایش یافته و ناحیه در حال حرکت به سوی توسعه اقتصادی و اجتماعی می باشد.
۶۳۳۳.

طراحی خانه در بافت سنتی شهری؛ مطالعه موردی: طراحی در بافت سنتی قم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی دوره ۱۸ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ 55 - 68

کلیدواژه‌ها: خانه معماری بافت ارزش سنت طراحی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۲۴۹
خانه به عنوان قرارگاه رفتاری خانواده، از لحاظ عملکردی و کالبدی، مکان شکل گیری رفتار، فرهنگ و اخلاق واحد اجتماع است. خانه ی سنتی ایران مکانی سازنده و مناسب برای این مهم بود. اما معماری مسکن امروز ایران، ظرف مناسبی برای این مهم نیست! چرا که خصوصیت ایرانی بودن خود را از دست داده و به تبع آن قابلیت پرورش فرهنگ ایرانی از آن سلب شده است! لذا از الزامات معماری ما در عصر جدید، توجه به معماری اصیل سنتی و احیای معماری و بافت های تاریخی، ارزشمند، مردمی و دیرپای ایران است. زیرا زندگی، تمدن و فرهنگ زیست ما، اعم از شهری و روستایی در آنها متبلور شده و یکی از ضروریات تامین زندگی سالم و آرام، بازگشت به ارزش های زندگی پر معنی گذشته و احیا و به روز کردن معماری با هویت و ارزشمند سنتی ایران است. این مقاله با نیم نگاهی به معنای سنت، خانه و معماری سنتی و یادآوری ارزش ها و معیارهای آن، به بررسی و تحلیل طراحی یک مجموعه ی مسکونی در بافت قدیم شهر قم می پردازد. با تکیه بر مبانی و معیارهای طراحی سنتی و نیازمندی های زندگی امروز، الگویی ارائه شده، تا ضمن اقتباس از معماری سنتی، پاسخ گوی نیازهای امروز جامعه در کالبدی شایسته برای فرهنگ ایرانی باشد.
۶۳۳۴.

بررسی وجوه پدیدارشناختیِ زندگی در خانه های ایرانی با بهره گیری از روش نحو فضا (مطالعه موردی: خانه های همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات محیطی هفت حصار سال ۱۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۵ 55-70

کلیدواژه‌ها: خانه ایرانی سکونت پدیدارشناسی زندگی نحو فضا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۲۱۷
تصور بشر به منزله فاعل شناسا (سوژه) و جهان به منزله موضوع شناسایی (ابُژه)، قراردادن اُبژه در مقابل سوژه و خرد در مقابل اُسطوره، تحقیر گذشته، تنزل یافتن ارزش ها، استانداردگرایی، ساده گرایی، اصالت دادن به خرد، عملکردگرایی افراطی و سرعت چونان کلیدواژه های شهر ماشینی، تبلور رویکردهای راسیونالیسم و پوزیتیویسم در اصول معماری و شهرسازی مدرن است که پیامد آن فضاهای تهی و خالی از روح است. این امر، به ویژه در کشورهایی که خاستگاه مدرنیته نبوده اند و از تاریخ و سنتی دیرینه برخوردارند، مانند ایران، در عین ایجاد تغییرات گسترده در سبک زندگی مردم، موجب تعارضات گسترده با سنت نیز شده است، تحولات و تعارض هایی که در همه سطوح و وجوه زندگی چنین جوامعی به ویژه در امری عینی، مانند «خانه» به وضوح آشکار است. در پی آن پدیدارشناسی «خانه» در بسیاری از مطالعات به درک کیفیت خانه و مفاهیم آن می پردازد و بر ساحت هستی بخش زندگی در خانه تأکید دارد. این پژوهش بر آن است تا مولفه های متناسب با پدیدارشناسی زندگی در خانه های ایرانی را اخذ کند. این پژوهش در سامانه تحقیق پدیدارشناختی با رویکردی تأویلی/تفسیری جای دارد. توصیف و تحلیل داده ها در حوزه راهبرد استدلال منطقی با روش کمی و کیفی و تکیه بر نحو فضا (دستور زبان) انجام شده است. انتخاب نمونه ها هدفمند بوده و از خانه های تاریخی و معاصر شهر همدان گزینش شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که خانه ساختار و ساحت مناسبی برای تبلور وجوه پدیدارشناختی زندگی که شامل مؤلفه هایی همچون خلوت، نمادی از خود و جهان، مرکز، عرصه درون - برون، امنیت و آرامش، عشق و احساسات، تقدس و جاودانگی، مأنوس بودن و هویت فراهم می کند که علاوه بر نیازهای فیزیکی و مادی ساکنین، نیازهای معنوی و روحانی آنان را نیز برآورده می کند.
۶۳۳۵.

تحولات کالبدی و عملکردی حیاط در مسکن روستایی؛ مطالعه موردی: روستاهای دشت مرکزی گرمسار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسکن و محیط روستا دوره ۴۱ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۷۸ ۱۸-۳

کلیدواژه‌ها: مسکن روستایی حیاط مسکن روستایی تحولات کالبدی وعملکردی حیاط

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۲۲۴
تغییرات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و اجبار نهادهای دولتی به منظور شکل جدید زندگی و بهبود شرایط روستائیان، تغییراتی در مسکن روستایی به وجود آورده است، به طوری که حیاط که جزء لاینفک خانه روستایی و بخشی از مساحت آن محسوب می شود دچار تغییرات اساسی در کالبد و کارکرد خود شده است. پژوهش حاضر، باتوجه به نقش حیاط در زندگی روستایی و با هدف دستیابی به عوامل تاثیرگذار بر تغییرات کالبدی و عملکردی آن، به مطالعه و بررسی سکونتگاه های روستایی شهرستان گرمسار می پردازد. نوع تحقیق کاربردی و روش مطالعه به صورت توصیفی - تحلیلی است. گردآوری اطلاعات ازطریق مشاهده میدانی، برداشت ها، اسناد و منابع کتابخانه ای انجام شده است. روستاها به صورت هدفمند و غیرتصادفی و حجم نمونه 5 درصد جامعه آماری و به روشی تصادفی برگزیده شده است. آنالیز داده ها با نرم افزار SPSS و تحلیل عاملی (Factor Analysis) برای دسته بندی عوامل کالبدی و کارکردی حیاط انجام شده است. سپس به روش تحلیل واریانس یک طرفه (One-Way Anova) به توصیف و تحلیل اطلاعات پرداخته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که از میان 4 عامل شناسایی شده در تغییرات کالبدی حیاط، 2 عامل مربوط به تنوع و انعطاف پذیری و دیگری فضای باز، دارای ارتباط معنادار میان بناهای سنتی و معاصر است و بیشترین اثربخشی را در خانه های سنتی و بازسازی شده دارند. به عبارتی سلسله مراتبی در ساخت حیاط در مسکن روستایی وجود دارد که در مسکن جدید روستایی، تنوع پذیری و فضای باز نیز کمتر می شود. در این پژوهش فضای باز بخشی از حیاط است که ملزومات زندگی روستایی را در برمی گیرد و صرفاً فضاهای ساخته نشده را شامل نمی شود. همچنین نتایج بررسی تغییرات کارکردی نیز نشان می دهد، از میان 3 مؤلفه شناسایی شده، تنها عامل مربوط به کارکرد زیستی دارای ارتباط معناداری است و کارکرد فضاهایی چون: سرویس بهداشتی، انبار تجهیزات، آشپزخانه، پیش ورودی و تراس ها در حیاط خانه های قدیمی و بازسازی نقش موثرتری نسبت به حیاط مساکن معاصر دارند.
۶۳۳۶.

بررسی نقش هنرهای عمومی در مطلوبیت ایستگاههای مترو تهران؛ (مطالعه موردی: ایستگاه های ولیعصر(عج) و تجریش)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هویت شهر سال دهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۲۵ 75 - 91

کلیدواژه‌ها: توسعه حمل و نقل گرا ایستگاههای مترو هنرهای عمومی ایستگاه مترو ولیعصر (عج) ایستگاه مترو تجریش تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۲۴۵
مبتنی بر تفکر حمل و نقل پایدار و دیدگاه «توسعه حمل و نقل گرا »، ایستگاههای مترو نقاط گرهگاهی مهمی در سامانه حمل و نقل شهری بوده و در محدوده پیرامون تأثیر بسزایی دارند. به این ترتیب میتوان این فضاهای عمومی شهر را با استفاده از تمهیداتی به فضاهای شهری فعال و زیرسطحی تبدل کرده و بر کارایی آنها افزود. به نظر میرسد هنرهای عمومی میتواند از این تمهیدات باشد. این مقاله به دنبال آن است تا نقش هنرهای عمومی را در افزایش مطلوبیت ایستگاههای مترو مورد بررسی قرار دهد. این پژوهش بر روش تحلیلی و رویکرد کمی-کیفی استوار است. بررسیهای صورت گرفته در ایستگاههای مترو ولیعصر)عج( و تجریش تهران با استفاده از روش رگرسیون خطی چندمتغیّره نشان میدهد که هنرهای عمومی بر مطلوبیت ایستگاههای مترو مؤثر هستند. در این میان، هنرهای ثابت و هنرهای بصری تأثیرات بیشتری بر مطلوبیت ایستگاهها داشتهاند.
۶۳۳۷.

تبیین شاخص های طراحی و مکان یابی فضاهای شهری دوستانه ﺑﺎ ﺭﻭیﮑﺮﺩ ﭘﺪﺍﻓﻨﺪ ﻏیﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮﺭﺩی: محله سورو بندرعباس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر ایمن سال ۴ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۶ 102 - 87

کلیدواژه‌ها: فضاهای شهری دوستانه پدافند غیر عامل روش سلسله مراتبیAHP کاهش خطرپذیری محیط امن تهدیدات نظامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۲۰۷
 فضاهای شهری دوستانه، به عنوان عمومی ترین فضاها، می تواند کانون بستر حیات مدنی و شهرگرایی باشند، پدافند غیرعامل شهری جزئی از دستورالعمل اجرایی با هدف تداوم فعالیتهای ضروری شهر در  مقابله با اقدامات نظامی دشمن می باشد. در مقاله حاضر، الگوهای اصلی مد نظر در پدافند غیر عامل که در طراحی و تبیین فضاهای شهری دوستانه شهری کاربرد دارند مطرح شده،سپس مکان یابی فضاهای شهری دوستانه با رویکرد پدافند غیر عامل درمحله سورو بندرعباس انجام گرفته است ، برای دستیابی به اهداف تحقیق  شش شاخص های منتخب استخراج، که جهت وزن دهی به شاخص ها از مدل AHP1   استفاده شده ، در نهایت دو سایت مناسب برای مکان یابی فضای شهری دوستانه در محله سورو2 بر اساس شش شاخص ، انتخاب شده است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی، و از لحاظ روش شناسی توصیفی- تحلیلی ، روش جمع آوری اطلاعات بر مبنای  مطالعات کتابخانه ای - میدانی بوده است.  با توجه به روندی که در این پژوهش در پیش گرفته شده، الگوی ورود مفاهیم پدافند غیرعامل شهری در  تبیین  طراحی فضاهای شهری دوستانه با رویکرد کاهش آسیب پذیری شهری حین بحران های نظا می و طبیعی  پیشنهاد گردیده است.
۶۳۳۸.

گروه های متفاوت روستایی و حفاظت از محیط زیست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسکن و محیط روستا دوره ۳۵ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۱۵۵ ۱۵۷-۱۴۳

کلیدواژه‌ها: محیط زیست گروه های روستایی آگاهی زیستی عملکرد زیستی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۱۹۶
محیط زیست یکی از ابعاد حساس و آسیب پذیر به ویژه در روستاها می باشد و با توجه به پیوند روستا با طبیعت ضرورت حفاظت از محیط زیست مشهود می باشد. این حفاظت نیازمند مشارکت تمامی گروه های جامعه می باشد. زیرا افراد و گروه ها به شیوه های متفاوت با محیط زیست تعامل برقرار می کنند. در این تحقیق مشکلات زیست محیطی موجود در روستاها شامل منابع آب، منابع خاک، پوشش گیاهی، پسماند - فاضلاب و مشکلات کالبدی – فیزیکی بوده و گروه های روستایی نیز شامل شش گروه بوده اند: کشاورزان، زنان روستایی، مردان روستایی، مدیران محلی (دهیارها و اعضای شورای اسلامی)، سالمندان و کودکان. با تعیین مشکلات زیست محیطی و سپس تفکیک روستائیان به گروه های متفاوت نگرش هر کدام از این گروه ها نسبت به اهمیت حفاظت از محیط زیست از طریق توجه و اقدامات آن ها در برخورد با این مشکلات بررسی گردیده است. این مقاله به شیوه توصیفی- تحلیلی و از نوع کاربردی می باشد. به منظور دستیابی به اهداف تحقیق، براساس جدول مورگان و کرجسی 300 پرسشنامه پس از تعیین روایی به صورت تصادفی در دهستان ترکمان از بخش مرکزی شهرستان ارومیه تکمیل شده است. سوالات پرسشنامه در دو بخش نگرش و آگاهی زیستی و عملکرد زیستی و در قالب طیف لیکرت بوده و نتایج از طریق تحلیل واریانس یک طرفه تحلیل شده اند. نتایج حاکی از تفاوت بین گروه های مورد بررسی در آگاهی و عمل زیستی بوده و با توجه به نتایج تحلیل می توان دریافت که کشاورزان گروهی بودند که نسبت به مسائل زیستی و اقدام در راستای این مشکلات نسبت به سایر گروه ها در سطحی بالاتر بوده و کودکان در مقایسه با سایر گروه ها، میانگین پایین تری در دو بخش مورد بررسی داشته اند. در مجموع تمامی گروه های مورد بررسی در رابطه با هدف تحقیق در سطحی متوسط قرار دارند.
۶۳۳۹.

پیشینه سازه های چوبی با مصادیق مذهبی در روستاهای ایران به منظور توسعه بناهای مذهبی در روستاها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسکن و محیط روستا دوره ۳۷ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱۶۳ ۱۴۸-۱۳۵

کلیدواژه‌ها: چوب سازه چوبی توسعه بناهای مذهبی چوبی پهنه های روستایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۲۱۶
نوشتار حاضر با طرح این سوال که چوب ، چگونه در معماری بناهای مذهبی روستایی ایران استفاده شده در جستجوی آن است که آیا امروزه چوب قابلیت آن را دارد که در توسعه بناهای مذهبی روستایی به کار گرفته شود؟ روش تحقیق، مبتنی بر مشاهدات میدانی و رجوع به مکتوبات است و از حیث هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت، توصیفی- تحلیلی است. در جریان بررسی، پیشینه ای غنی از سازه های کاملاً چوبی تا نیمه چوبی در هفت پهنه از هشت پهنه روستایی، در فهرستی بالغ بر هشتاد مصداق شناسایی شد که تعدادی از آن ها به تفصیل، معرفی و تحلیل می شوند. عناصر اصلی سازه های چوبی عبارتند از تیر، ستون ، خرپا، شبکه الیاف چوبی و عناصر فرعی از توفال کوبی، نی یا حصیر. در پوشانه از خار، کاهگل، لته های چوبی، سفال یا ورقه های فلزی استفاده می شود. از نتایج پژوهش آن است که امروزه در توسعه بناهای مذهبی روستاها ، گزینه ساخت با چوب، در تعدادی از پهنه های روستایی امکان پذیر و راهکارهایی برای آن پیش بینی شده است. لذا تلاش برای احیای چنان شیوه ای از ساخت به دلایل زیست محیطی، اقتصادی، فرهنگی و رابطه معمارانه چوب با مکان های مذهبی و در نهایت پایداری اجتماعی ضرورت دارد. در این میان موانعی در انتخاب سازه های چوبی وجود دارند که عبارتند از عدم حمایت لازم از سوی مقررات ملی ساختمان برای ساختن با مصالح بومی، عدم اطمینان به دوام چوب در مقابل زلزله، آسیب پذیری سازه های چوبی بومی در حریق، کمبود استادکاران، تصورعدم امکان مقاومت چوب در دهانه های بزرگ و تمایل به نو خواهی افراطی(مسئله فرهنگی) که می بایست از طریق راهکارهایی آن ها را برطرف ساخت.
۶۳۴۰.

بهبود کیفیت فضای شهری با افزودن به غنای محرک های حسی محیط (نمونه موردی: گذر هوسم، رودسر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی سال ۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۴)

کلیدواژه‌ها: محرک های حسی کیفیت فضای شهری گذر هوسم فضای شهری رودسر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۲۲۵
فرایند ادراک فضای شهری امروز، بیشتر برگرفته از داده های حس بینایی است؛ چراکه دیگر محرک های حسی محیط در ذهن و روان کاربر فضا انگیزشی پدید نمیآورند. پیشفرض این پژوهش این است که اگر محرکهایی، در محیط بهکار گرفته شده باشند که بتوانند تجربه ای چندحسی پدید آورند، بر کیفیت و غنای فضای شهری افزوده می شود. هدف این پژوهش، بررسی راهکارهای بهبود کیفیت فضای شهری با افزودن به غنای حسی محیط و برانگیخته شدن همه حواس، برای همه گروه های گونه گون اجتماعی، سنی و جنسی و کم توان از نظر ادراک و حواس است. راهبرد این پژوهش، کیفی است؛ و روی نمونهای از محیط شهری کار شده که در شهر رودسر است و گذر هوسم نام دارد. مسیر پژوهش بدینگونه است که پس از بازشناسی گونههای محرک های حسی محیط بر پایه نگرش پدیدارشناسی و راهکارهای افزایش غنای گذرهای محلی در نمونه، معیارهای ارزیابی کیفیت محیط در سه سطح برای آن استخراج می شود. سپس بر پایه معیارهای سطح سوم، پرسشنامه لیکرت تنظیم میگردد؛ و با مشاهده میدانی، مطالعات حسگردی، مصاحبه و پرسشنامه، کیفیت این محرک ها در گذر هوسم، برداشت، ارزیابی و تحلیل میشود. یافتهها نشان میدهند که کیفیات فضایی گذر هوسم با داشتن محرک های حسی غنی، خشنودی و رضایت بالایی فراهم میکنند؛ و کیفیت هایی چون آرامش و سکوت، ایمنی، احساس و ادراک چندگانه، برانگیختن تخیل و خاطره، تجربه فضا و تصویر ذهنی وحدت بخش در فضا را بیشتر می کنند. از نظر میزان تأثیرگذاری، محرک های چشایی بیش از دیگر محرک های حسی و سپس محرک های بساوایی، شنوایی، بویایی، عضلات و بینایی مؤثرتر هستند. نتایج نشان میدهند که راهکارهایی چون پیونددهی مناسب کوچه و بن بست به گذرگاه اصلی، نورپردازی کوچه های پنهان فضا در شب، کاستن از سر و صدای خودروهای عبوری، کف سازی مناسب گذرگاه برای حرکت پیاده و نابینا و ایجاد کاربری ها و فعالیت در زمان مختلف در این گذر، توصیه هایی سودمند هستند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان