درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: رویکرد ایفلا در حرکت به سمت تدوین رهنمودهای کیفی بیشتر، بررسی قابلیت پیاده سازی این رهنمودها در کشورهایی است که از آن ها استفاده می کنند. پژوهش حاضر با هدف استخراج رهنمودهای کیفی مرتبط و بررسی قابلیت پیاده سازی آن ها در بافت کتابخانه های عمومی ایران انجام شده است. روش: پژوهش حاضر از نظرِ هدف کاربردی و از نظرِ روش انجام از نوع آمیخته (ترکیبیِ اکتشافیِ متوالی) است. در بخش کیفی، با روش گروه کانونی به بررسی رهنمودهای ایفلا و تهیه سیاهه وارسی برای دسته بندی رهنمودها و تعیین گروه های ارزیابی کننده انجام شد. جامعه پژوهش در این بخش شامل 5 نفر از متخصصان تدوین استاندارد در کشور بودند که به روشِ نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. در بخش کمّی، ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه بود. جامعه پژوهش در این بخش 4 گروه ارزیابی کننده استانداردهای ایفلا در نهاد کتابخانه های عمومی کشور بودند که شامل 80 نفر از مدیران و کارشناسان سازمانی، 111 نفر کتابدار، 21 نفر متخصص، و 342 نفرکاربر و در مجموع 559 نفر بودند. هر گروه با روش نمونه گیری و استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعیین شدند. با توزیع پرسش نامه ها در میان 4 گروه ارزیابی کننده، جمع آوری داده ها انجام شد. تعداد پرسش نامه های بازگشتی از مدیران و کارشناسان سازمانی 81 پرسش نامه، کتابداران 110 پرسش نامه، متخصصان 21 پرسش نامه، و کاربران 342 پرسش نامه است. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی، درصد فراوانی و میانگین ها و آزمون کروسکال والیس با استفاده از نرم افزارهای اکسل و اس پی اس اس انجام شده است. یافته ها: در بخش کیفی این پژوهش، از رهنمودهای مختلف ایفلا در 12 حوزه خدمات و برنامه های کتابخانه های عمومی برای گروه های مختلفِ جمعیت خدمت گیر، استخراج و در سیاهه وارسی در گروه کانونی تأیید شد. از مجموع 12 رهنمود (51 گزاره رهنمودیِ) بررسی شده، به طور کلی در 8 رهنمود از نظرِ گروه های ارزیابی کننده، بیشترین درصد فراوانی به «قابلیت پیاده سازی دارد» تعلق گرفته و در 4 رهنمود، بیشترین درصد فراوانی به «قابلیت پیاده سازی مشروط دارد» تعلق گرفته است. یافته ها در بخش کمّی و مقایسه میان 4 گروه در گزاره های مشترک با استفاده از آزمون ناپارامتریک کروسکال والیس نشان داد که اختلاف معناداری میان دیدگاه های گروه های ارزیاب در سه گروه کتابداران و متخصصان و مدیران و کارشناسان سازمانی وجود ندارد و این گروه ها نظرات یکدیگر را تأیید می کنند؛ اما بین دیدگاه این گروه ها و کاربران اختلاف معنادار وجود دارد. برای افزایش قابلیت پیاده سازی رهنمودهای ایفلا در کتابخانه های عمومی ایران راهکارهایی ارائه شده است. بازبینی یا تجدیدنظر در برخی دستورالعمل ها، شناخت جمعیت خدمت گیر، نیازسنجی کاربران، ایجاد کارگروهی متشکل از مدیران، کتابداران، متخصصان و کاربران در تنظیم و طراحی فعالیت های کتابخانه از جمله این راهکارها است. اصالت/ارزش: بررسی منابع و پژوهش های مختلف داخلی و خارجی نشان داد که تاکنون پژوهشی به مدوّن سازی رهنمودهای کیفی ایفلا در زمینه خدمات و برنامه های کتابخانه های عمومی و بررسی قابلیت پیاده سازی آن ها از دیدگاه گروه های سیاست گذار و متخصص و ذی نفع نپرداخته است. یافته های این پژوهش می تواند در تصمیم گیری ها و سیاست گذاری ها در ارائه و اجرای خدمات و برنامه ها و تدوین استانداردها برای کتابخانه های عمومی مفید باشد.

هدف: تعیین کمیّت حضور عناصر مرتبط با خواندن در ادبیات داستانی تألیفی در مقایسه با عناوین ترجمه شده طی سال های 1390-1395. روش شناسی: پژوهش کاربردی حاضر با روش تحلیل محتوا روی پرشمارگان ترین کتاب های حوزه ادبیات در گروه سنی بزرگسال انجام شده است. 34 عنوان کتاب با نمونه گیری هدفمند مطالعه و تحلیل شده است. کدها، واژگان، جملات، یا بخش هایی از داستان هستند که به نحوی درباره خواندن، مطالعه، و مضامین مرتبط با کتابداری است. از سیاهه وارسی برای گردآوری داده استفاده شد. یافته ها: درمجموع، 791 کد شناسایی شد. شش کتاب تألیفی و یک کتاب ترجمه شده هیچ گونه کدی نداشتند. پرتکرارترین کد در هر دو گروه آثار مربوط به واژه کتاب (شیء)، و کمترین میزان فراوانی در گروه آثار تألیفی به استفاده از شخصیت کتابفروش و در گروه آثار ترجمه شده به حضور واژه کتابخانه (شئ) بازمی گردد. نتیجه گیری: با اینکه میزان رخداد عناصر مربوط به خواندن در هر دو گروه آثار مطالعه شده ضعیف است، نویسندگان آثار ترجمه شده توجه بیشتری برای کاربست این مضامین در آثار خود داشته اند.

پژوهش های اخیر نشان می دهد که داده یکی از ارزشمندترین سرمایه های سازمان ها و کسب کارها است. پردازش و تحلیل داده ها به شرکت ها وسازمان ها کمک می کند تا بینش لازم را کسب کرده و از آن در راستای تصمیم گیری استراتژیک بهره گیرند. انتشار و فراهم کردن دسترسی باز به اطلاعات به یک فرایند متداول و نیاز حیاتی سازمان های دولتی و خصوصی مبدل شده است. داده های جمع آوری شده در سازمان ها حاوی اطلاعات خصوصی افراد است که انتشار آنها می تواند منجر به افشای اطلاعات حساس و نقض حریم خصوصی شود. اطلاعات حساس همچنین اسرار دولتی و اسرار تجاری را نیز شامل می شود. چالش اصلی حوزه حفظ حریم خصوصی در انتشار داده، انتشار یک شکل تغییریافته از داده های جمع آوری شده است که بتواند حریم خصوصی مالکان داده را حفظ نماید و قابلیت پاسخ به پرس وجوها و تحلیل های داده کاوی را با دقت مناسب داشته باشد. در سناریوی انتشار داده حفاظت از حریم خصوصی مالکان در حضور دانش پیش زمینه مهاجم مهم است. چارچوب گمنامی به عنوان یکی از راهبردهای حفظ حریم خصوصی، سودمندی داده راکاهش می دهد. در این پژوهش برآنیم یک چارچوب گمنامی برای ممانعت از حمله دانش پیش زمینه، افشای هویت و ویژگی مالکان طراحی کنیم که سودمندی داده های گمنام را بیشینه کند. برای این منظور بعد از مدل سازی دانش پیش زمینه مهاجم، مدل حریم خصوصی تعیین و در ادامه الگوریتم گمنامی ارائه می شود. تمرکز این پژوهش بر مدل های حریم خصوصی نحوی مانند k - گمنامی و توسعه های آن است. الگوریتم پیشنهادی رکوردها را به چندین گروه افراز می کند به نحوی که در هرگروه مدل حریم خصوصی برآورده می شود. نتایج به کارگیری چارچوپ پیشنهادی بر روی دو مجموعه داده ارزیابی و تحلیل می شود. برای ارزیابی کارایی چارچوب پیشنهادی از معیارهای سودمندی و حریم خصوصی استفاده می شود. نتایج آزمایشات نشان می دهد چارچوب پیشنهادی از نظر سودمندی بر الگوریتم های ارائه شده در جدیدترین پژوهش ها برتری دارد.

هدف مطالعه حاضر مروری نظام مند بر پژوهش های حوزه استانداردهای فراداده ای سازماندهی در کتابخانه های دیجیتالی به منظور شناسایی استانداردهای مطرح در این حوزه است که در منابع مختلف مورد اقبال پژوهشگران قرار گرفته است و کوشیده است تا آن ها را بر حسب حوزه عملکردی و نقشی که در کتابخانه های دیجیتالی ایفا می کنند، مقوله بندی کند. ، با تبیین جایگاه استانداردهای مورد مطالعه، این امکان فراهم می شود تا موقعیت عملکردی استانداردهای دیگری که در حوزه کتابخانه دیجیتالی گسترش یافته اند و از لحاظ کارکردی شبیه استانداردهای جامعه این پژوهش هستند، مشخص شود. روش پژوهش نظام مند برای مطالعه استفاده شد. برای انجام مطالعه با چند مرحله جست وجو در پایگاه های اطلاعاتی در نهایت42 منبع پژوهشی مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که کتابخانه های دیجیتالی در بخش سازماندهی منابع خود در هفت حوزه توصیف منابع، تعیین ساختار منابع، مدیریت منابع، ساماندهی محتوای منابع، تعیین قالب محلی در نظام مدیریتی پایگاه داده کتابخانه دیجیتالی، تعیین بستر معنایی و مبادله از استانداردهای فراداده ای و پروتکل ها استفاده می کنند. در هر حوزه عملکردی استانداردهای آن مشخص و معرفی گردید (در مجموع 50 استاندارد). در بین جامعه پژوهش MARC با سهم 5/60 %، DC با 7/44 % و OAI و MODS با سهم 1/42 % جز شناخته شده ترین استانداردهای فراداده ای سازماندهی در جامعه مورد بررسی بودند. در این میان Audio-MD، VIDEO –MD با سهم 3/5 درصدی کمترین میزان شناخت را داشتند.

هدف پژوهش پیش رو بررسی روند حرکت کتابخانه های عمومی در استان کرمانشاه به سمت کتابخانه های سبز و توسعه ی پایدار بود. پژوهش از نوع پژوهش های کاربردی بوده که به شیوه ی توصیفی و پیمایشی انجام شد. ابزار گردآوری داده ها سیاهه وارسی و پرسشنامه محقق ساخته بود. جامعه ی پژوهش مسئولین کتابخانه های عمومی استان کرمانشاه بودند که تعدادشان 96 نفر بود. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 76 نفر برآورد شد که بعد از ارسال سیاهه وارسی و پرسشنامه تعداد 63 عدد به شکل صحیح تکمیل و عودت داده شد. یافته ها نشان داد بیشترین صرفه جویی در مصرف کاغذ و کمترین در حمل ونقل بود. میزان رعایت مصرف کاغذ بالاترین میانگین (70/3) و رعایت استانداردهای زیست محیطی در حمل ونقل کمترین میانگین (83/1) را کسب کرد. کتابخانه های موردبررسی ازلحاظ حرکت به سمت کتابخانه های سبز و توسعه ی پایدار از دیدگاه مسئولین آن ها در وضعیت نسبتاً خوب و کمی بالاتر از متوسط قرار دارند. میزان اهمیت استانداردهای زیست محیطی در اهداف راهبردی و برنامه های مدون و اساسی کتابخانه های عمومی و آموزش مسائل زیست محیطی در کتابخانه ها پایین تر از متوسط و ضعیف بود. همچنین یافته ها حاکی از آن بود که مسئولین کتابخانه های عمومی موردبررسی تمایلی بالاتر از متوسط (73/3) جهت ایجاد یک اتاق یا دفتر سبز برای بررسی و پیگیری استانداردها و مسائل زیست محیطی در کتابخانه های عمومی داشتند. نیاز است نهاد کتابخانه های عمومی کشور با ایجاد بخشنامه ها و مقررات اداری لازم الاجرا حرکت به سمت کتابخانه های سبز و توسعه ی پایدار را هدفمندتر دنبال کند. اگرچه وضعیت کتابخانه های عمومی موردبررسی از دیدگاه مسئولین آن ها نسبتاً خوب ارزیابی شد، اما تا رسیدن به وضعیت ایده آل راه زیادی در پیش است.

هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل استقرار مدیریت دانش در آموزش وپرورش شهرستان دورود با استفاده از تکنیک های داده کاوی بوده است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان اداری مدیریت آموزش وپرورش شهرستان دورود که تعداد آن ها 155 نفر بود. ضریب پایایی پرسشنامه مورداستفاده از طریق آلفای کرونباخ 90/0؛ و از طریق روش دونیمه کردن 69/0 به دست آمد که در هر دو روش مورد تأیید بود. برای تحلیل داده ها از روش های داده کاوی استفاده شد. دقت پیش بینی با استفاده از رافست 7235/0، درخت تصمیم گیری 9525/0، تئوری بیز 985/0، شبکه های عصبی مصنوعی 9835/0 به دست آمد. قوانین توسط الگوریتم ژنتیک، جانسون، هولتس و درخت تصمیم گیری ارائه گردید. بر اساس این قوانین، انتقال دانش، حفظ کارکنان دانش در گرو استفاده مدیران از نظرات و پیشنهاد های کارکنان، نقش بسزا و عمده ای در استقرار مدیریت دانش در آموزش وپرورش ایفا می کنند. این تحقیق ازآن جهت دارای نوآوری بود که برای تجزیه وتحلیل داده ها از تکنیک های داده کاوی استفاده می کند. در پژوهش حاضر از بین عوامل زمینه ای، بدون تمرکز روی عاملی خاص و در نظر گرفتن فرضیه ای به بررسی موضوع پرداخته شده است. حفظ کارکنان دانش گر باعث می گردد که تجربیات، مهارت ها و دانش نهفته در این افراد از سازمان بیرون نرود و دیگر آن که استفاده از دانش و نظرات این افراد و سایر کارکنان سبب ظهور دانش در سازمان می گردد که در پی آن سبب انتقال دانش در سازمان می شود.

هدف: هدف از این پژوهش ترسیم آینده های ممکن پیشِ روی کتابخانه های عمومی ایران از نظر کتابداران، مدیران و اعضای منتخب است. روش: در پژوهش حاضر، با تمرکز بر روش سناریونگاری و رویکرد شبکه جهانی کسب وکار در آن، روندهای محیطی مؤثر بر آینده کتابخانه های عمومی مورد دیدبانی قرار گرفته، و سپس با استفاده از روش کارگاه های آینده و با رویکردی مبتنی بر اقدام پژوهی مشارکتی و بهره مندی از نظرات کتابداران و مدیران منتخب و نیز اعضای فعال منتخب کتابخانه ها (در پنج کارگاه) به ترسیم سناریوهای ممکن پیشِ روی آینده کتابخانه ها پرداخته شده است. یافته ها: در هر کارگاه، گروه های پنج گانه بر اساس انتخاب دو عدم قطعیت کلیدی، در مجموع، به طراحی 25 دسته سناریوی چهارگانه اقدام کردند. تیم پژوهش نیز از تجمیع و پالایش ذهنیت گروه ها به چهار سناریو بر اساس تلاقی دو عدم قطعیت پربسامد دست یافت که عبارت اند از: 1) شیوه مالکیت/ حکمرانی متمرکز یا نامتمرکز و 2) نقش محوری کتاب یا تجربه کاربر. سناریوی تلفیقی اول با عنوان دانش رانی کتابخانه ای تجربه گرا را در فضای حاکمیت دولتی توصیف می کند. سناریوی تلفیقی دوم کتابداری است و یک کتابخانه کتاب گرا را در فضای حاکمیت دولتی به تصویر می کشد. سناریوی تلفیقی سوم دانش یابی نام دارد و یک کتابخانه تجربه گرا با حاکمیت خصوصی را توصیف می کند. سناریوی تلفیقی چهارم با عنوان کتاب کاری یک کتابخانه کتاب محور است و در فضایی که بخش خصوصی حاکم است به فعالیت می پردازد. اصالت/ارزش: پژوهش هایی که به ویژه در ایران در حوزه آینده کتابخانه های عمومی صورت گرفته و در آن ها از رویکرد سناریونگاری بهره گرفته شده است تاکنون رویکرد کارگاهی و اقدام پژوهی مشارکتی این پژوهش را مدنظر قرار نداده اند.

هدف : شناسایی قابلیت داوری های آزاد در بازشناخت مقالات پزشکی براساس شباهت آنها به مقالات مربوط. روش شناسی: آزمونی متشکل از 2212 مقاله اف هزار ریسرچ و نظر ات داوری آنها ساخته شد. 100 مقاله به عنوان مدرک پایه به صورت تصادفی انتخاب شد. شباهت نظرات داوری و محتواهای مدارک براساس سنجه شباهت کسینوسی مقادیر <span lang="X-NONE" dir="LTR">TF-IDF در سطح تک واژه ها و دوواژه ها محاسبه شد. شباهت محتوا و نظرات با تحلیل همبستگی اسپیرمن تحلیل شد. صحت پیش بینی شباهت محتوای مقالات براساس شباهت نظرات دریافت شده به کمک منحنی مشخصه عملکرد سامانه آزمون شد. یافته ها : توان نظرات داوران در بازشناخت مقالات مشابه تأیید شد. میان محتوا و نظرات، همبستگی معنادار وجود دارد. منحنی های تحلیل عملکرد سامانه نیز نشان داد شباهت نظرات داوری، خواه در سطح تک واژه ها و خواه دوواژه ای ها توانایی شناسایی مقالات با محتوای مشابه را دارد. نتیجه گیری : اعتبار نظرات داوران ریشه در توان تخصصی و شناختی آنان دارد. بنابراین، نظرات می توانند در شبکه مدارک، در زمره منابع مرتبط اثربخش در بازشناخت مدارک به شمار آیند. این یافته راه را برای پژوهش در کاربرد نظرات کاربران در حوزه های بازیابی، ارزیابی، یا طبقه بندی متون هموار می کند که شباهت محتوایی در آنها اهمیت دارد.

هدف این پژوهش ارزیابی عملکرد و اولویت بندی کتابخانه های عمومی شهرستان های استان فارس منتهی به سال 1396 با استفاده از رویکرد تلفیقی برنامه ریزی آرمانی و تحلیل پوششی داده ها بوده است. این پژوهش بر اساس هدف از نوع پژوهش های کاربردی بوده و ازنظر روش جمع آوری داده ها و ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی بوده است. داده های مورداستفاده از اداره کل کتابخانه های عمومی استان فارس منتهی به سال 1396 اخذ گردید. بر این اساس از 29 شهرستان استان فارس، داده های موردنیاز به دست آمد و پس از ایجاد مدل های خطی موردنظر برای هر شهرستان از طریق نرم افزار لینگو، یافته ها استخراج شد. بر اساس یافته های پژوهش، شهرستان های ارسنجان و خرم بید کارا بود و دیگر شهرها ازجمله شیراز ناکارا بودند. با استفاده از رویکرد ابرکارایی اندرسون- پترسون مشخص شد که خرم بید نسبت به ارسنجان کاراتر است. درنهایت بر اساس اولویت بندی صورت گرفته به ترتیب خرم بید، ارسنجان و فیروزآباد حائز بالاترین رتبه و فراشبند، سپیدان و رستم دارای پایین ترین رتبه بودند. نکته حائز اهمیت در نتایج این پژوهش، قرار گرفتن شیراز به عنوان مرکز استان در جایگاه چهارم مشترک با شهرستان داراب بود. اگرچه بر اساس شاخص های ورودی، میزان امکانات شیراز از سایر شهرستان های استان فارس بالاتر است، اما میزان خروجی ها متناسب با امکانات توزیع شده نبوده است. از سوی دیگر نتایج به کارگیری وزن دهی فازی نشان داد که تعداد کل نسخ موجود مهم ترین ورودی و تعداد مراجعین کل مهم ترین خروجی است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی روند موضوعی حوزه بیوشیمی و زیست شناسی مولکولی ایران به منظور شناسایی موضوع های داغ و نوظهور و بررسی سیر تحولات انجام شده در ساختار فکری این حوزه، در یک بازه زمانی ده ساله است. این پژوهش از نظر نوع، توصیفی و از نظر هدف، کاربردی است. ساختار فکری حوزه بیوشیمی و زیست شناسی مولکولی ایران با استفاده از فنون تحلیل هم رخدادی واژگان و تحلیل ارجاع ها مورد مطالعه قرار گرفت. جامعه پژوهش حاضر را کلیه مقاله های پژوهشی و مروری منتشر شده توسط پژوهشگران ایرانی در طول سال های 2008-2017 در مجله های نمایه سازی شده در پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس موسوم به وبگاه علوم تشکیل می دهد. ابزار گردآوری داده ها، پایگاه اطلاعاتی وبگاه علوم است و ابزار تجزیه و تحلیل یافته ها جهت ترسیم ساختار فکری این حوزه نیز نرم افزار سایت اسپیس است. نتایج نشان داد که واژگانی مانند: بیان ژن، پروتئین، برون تنی، استرس اکسیداتیو، پیوند، آپوپتوز و سلول در زمره مباحث داغ پژوهشی ایران و اصطلاحاتی چون کیتوسان، نانوکامپوزیت، فعالیت ضدباکتری، دینامیک مولکولی، سلول های بنیادی، سلول های بنیادی مزانشیمی و ایموبلیزاسیون بیانگر موضوع های نوظهور در پژوهش های ایران در بازه زمانی مورد بررسی بوده است. افزایش تولیدات حوزه بیوشیمی و زیست شناسی مولکولی ایران در سطح جهانی و قرار گرفتن آن در اولویت های پژوهشی کشور باعث شد تا این حوزه از دیدگاه علم سنجی مورد بررسی قرار گیرد. از این رو، با توجه به موضوع های داغ و نوظهور شناسایی شده در این پژوهش، از این گونه پژوهش ها میتوان به عنوان یک نقشه راه برای برنامه ریزی ها و سیاست گذاری های کلان علمی کشور استفاده نمود.

هدف: هدف این پژوهش، نشان دادن تعدد ذهنیت های کتابداران دانشگاهی در مورد خودرهبری و ارائه الگو می باشد. روش پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی و روش پژوهش، آمیخته است. از روش شناسی کیو برای شناسایی ذهنیت های کتابداران و از تحلیل محتوا و فن دلفی برای ارائه الگواستفاده شد. جامعه آماری، کتابداران و مدیران کتابخانه های دانشگاهی ایران و اعضای هیات علمی گروه علم اطلاعات و مدیریت هستند، نمونه گیری هدفمند به روش نظری است. داده های مصاحبه و پرسشنامه ها با با نرم افزار spss تحلیل شد. یافته ها: تعداد 7 ذهنیت شناسایی و نامگذاری شد و الگوی خودرهبری سازمانی با 5 بعد و 23 مولفه و 56 شاخص ارائه شد. نتیجه گیری: ذهنیت های سلسله مراتبی، محافظه کار، تیم گرا، خود اتکا، خوداثربخش، توانمندساز و خودارزیاب هریک ویژگی های خود را دارند، ابعاد الگوی خودرهبری سازمانی عبارتند از بعد فرایندی، راهبردی، سازمانی، فرهنگی و روانشناختی-اجتماعی کلیدواژه ها: خودرهبری سازمانی، ذهنیت، کتابخانه های دانشگاهی، کتابداران دانشگاهی، دانشگاه های ایران، روش دلفی، روش شناسی کیو، الگو

هدف از پژوهش حاضر طراحی سیستم یادگیری الکترونیک مبتنی بر هستی شناسی است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش از نوع پژوهش های توصیفی است. در پژوهش حاضر برای استخراج مفاهیم اصلی حوزه آموزش الکترونیک به بررسی مقاله ها و منابع اطلاعاتی منتشر شده در مورد آموزش الکترونیک پرداخته شد و درنهایت مقوله های اصلی حوزه آموزش الکترونیک شامل منابع انسانی، زیرساخت های فناوری و محتوای آموزشی شناسایی شدند. در پژوهش حاضر مبنای روش به کار گرفته شده در استخراج مفاهیم و روابط معنایی، راهکار مهندسی دانش و مبنای روش به کار رفته در ایجاد هستی شناسی، روش بالا به پایین بود. همچنین جهت ساخت هستی شناسی از نرم افزار پروتژه ویرایش 3.5 استفاده شد. یافته ها: در پژوهش حاضر از هفت مرحله برای ساخت هستی شناسی استفاده شد که شامل تعیین دامنه و پوشش هستی شناسی، تعیین سلسله مراتب هستی شناسی، تعیین جفت های مفهومی، تعیین رده ها، توصیف ویژگی ها، تعریف چهریزه ها و ایجاد نمونه بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش می توان از روش ارائه شده برای تکمیل و توسعه هستی شناسی پیشنهادی برای حوزه آموزش الکترونیک استفاده کرد.

هدف: بررسی رابطه ی بین مهارت های چندزبانگی و رفتار اطلاعاتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی می باشد. روش شناسی: پژوهش از نوع پژوهش های کاربردی است که به روش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی انجام شد. جامعه ی آماری تمام دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی بود که در نیمسال دوم سال تحصیلی 1396-1395مشغول به تحصیل بودند. نمونه گیری به صورت طبقه ای دو مرحله ای صورت گرفت. حجم نمونه با فرمول کوکران 365 نفر برآورد شد. داده های مورد نیاز پژوهش با ابزار پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار اس.پی.اس.اس. نسخه ی 23 انجام شد.یافته ها: بین مهارت های چندزبانگی و رفتار اطلاعاتی به طور کلی رابطه ی معنادار دیده نشد. از بین چهار متغیر سن، جنسیت، سطح تحصیلات و شاغل بودن، تنها دو متغیر سطح تحصیلات و شاغل بودن با رفتار اطلاعاتی دانشجویان رابطه ی معنادار و مثبت داشت. بین آشنایی با انواع زبان ها و رفتار اطلاعاتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی رابطه ی معنادار وجود نداشت.ارزش(اصالت): با بررسی تاثیر متغیر زبان بر رفتار اطلاعاتی دانشجویان، می توان هم رفتار اطلاعاتی آنها را پیش بینی کرد و هم منابع اطلاعاتی بهتری که مورد نیاز آنهاست را تهیه کرد و از صرف هزینه برای منابع بدون استفاده جلوگیری خواهد شد. نتیجه گیری: به نظر می رسد دانشجویان به قدرت مهم ابزار زبان در رفتارشان واقف نیستند، بنابراین لازم است هم دانشجویان و هم دانشگاه ها بیشتر به این مساله اهمیت دهند. یکی از راهکارها برگزاری کلاس های آموزش و تقویت مهارت های زبان است که هم می تواند توسط دانشگاه ها برگزار شود و هم خود دانشجویان در محیط های خارج از دانشگاه، این دوره ها را بگذرانند

در عصر اطلاعاتی رقابتی امروز کتابخانه ها چه سنتی و چه دیجیتال بیش از هر زمان دیگری باید در تکاپوی ارائه خدمات نوین برای راضی نگه داشتن کاربرانشان باشند. اینترنت اشیاء از جمله پدیده هایی است که می تواند در ارائه خدمات کتابخانه ای تازه به کمک کتابخانه های دیجیتال آید. هدف کلیدی این مقاله ارائه الگویی جهت بهره برداری از اینترنت اشیاء در ارائه خدمات در کتابخانه های دیجیتال ایران است. برای دستیابی به این هدف، نخست نوشته هایی در پیوند با این موضوع کاوش و معیارها و شاخص های الگوی مذکور از آنها استخراج شد. این معیارها و شاخص ها با مشاهده کتابخانه های دیجیتال در دنیای واقعی پرداخته شده اند. یک پنل دلفی دربردارنده 14 متخصص در سه دور اعتبار الگوی پیشنهادی را بررسی کردند. سرانجام، الگویی دربردارنده شش معیار فراگیر (ویژگی های سخت افزاری، امکانات نرم افزاری، زیرساخت های شبکه ای و مخابراتی، استانداردهای لازم، مسائل امنیتی، و ویژگی های منابع انسانی) و 83 شاخص برای کاربست اینترنت اشیاء در خدمات کتابخانه های دیجیتال ارائه شد. این الگو می تواند نقشه راهی برای کتابخانه هایی باشد که درصدد بهره برداری از اینترنت اشیاء برای ارائه خدمات نوین هستند. نتایج این پژوهش در ارتقاء سطح کیفی کتابخانه های دیجیتال و تسهیل تعامل بین کاربران و این نوع کتابخانه ها مفید و موثر است .

هدف: بهینه سازی بازیابی معنایی اطلاعات با استفاده از روش های برچسب گذاری و هستان شناسی. روش شناسی: این پژوهش کاربردی با رویکرد تحلیل محتوا انجام شده است. 313 مقاله فارسی در موضوع بازیابی اطلاعات در یک پایگاه اطلاعاتی با قابلیت های جستجوی موضوعی برای دو گروه پیش آزمون و پس آزمون گردآوری شد . پس از برچسب گذاری 5700 واژه به کمک نرم افزار پردازش زبان طبیعی دانشگاه فردوسی مشهد، هستان شناسی مفاهیم و روابط معنایی آنها در محیط پروتژ طراحی و پیاده سازی شد. دقت نتایج بازیابی شده در دو مرحله پیش و پس آزمون سنجیده شد. یافته ها: سطح معنا داری آزمون Z ، به لحاظ آماری و اطمینان 99/0 ، تفاوت معنا داری را میان میزان دقت نتایج مرتبط بازیابی شده در دو گروه پیش آزمون و پس آزمون نشان داد. بنابراین، این ابزارها کارایی پذیرفتنی دارند. نتیجه گیری: دو روش پردازش زبان طبیعی و هستان شناسی به ارتقای بازیابی معنایی اطلاعات منجر می شود.

هدف: هدف پژوهش حاضر مشخص کردن نرم افزارهای ذخیره سازی مبتنی بر ابر که دارای قابلیت آرشیوی هستند و بررسی میزان امکانات و ویژگی های آن هاست تا مناسب ترین نرم افزار از نظر دارا بودن امکانات مشخص شده و به مراکز آرشیوی داخلی معرفی شود. روش شناسی: این پژوهش با دو روش مطالعه کتابخانه ای و پیمایش توصیفی انجام شده است که ابزار گردآوری داده در هرکدام از روش ها به ترتیب، عبارتند از فیش برداری و سیاهه وارسی محقق ساخته. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل 22 نرم افزار ذخیره سازی مبتنی بر ابر که قابلیت آرشیوی دارند می باشد که بر اساس شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که نرم افزارهایی که قابلیت چند سکویی دارند مزایایی زیادی هم برای کاربران و هم برای طراحان نرم افزار دارند و بیشترین ضعف نرم افزارهای پژوهش حاضر در زمینه سکوی ارائه نرم افزار، مربوط به سکوهای سیستم عامل IOS و سیستم عامل Android می باشد. در زمینه ویژگی های فضای ذخیره سازی ابری نرم افزارها نیز ویژگی های رمزنگاری، اشتراک گذاری پرونده ها، کنترل دسترسی و پشتیبان گیری بیشترین میزان پشتیبانی را داشتند؛ همچنین بیشترین ضعف نرم افزارهای جامعه آماری در این زمینه نیز ضعف در ویژگی کنترل نسخه است. نتایج: نتایج این پژوهش، دو نرم افزار X Cloud و luckycloud را به عنوان مناسب ترین نرم افزارهای ذخیره سازی مبتنی بر ابر که دارای قابلیت آرشیوی، جهت استفاده در مراکز آرشیوی داخلی، معرفی می کند.

هدف اصلی پژوهش، مطالعه تطبیقی وبگاه کتابخانه های دانشگاهی ایران و ایالت متحده آمریکا از منظرکسب بازدیدکاربران به واسطه ی رسانه های اجتماعی بوده است. تحقیق حاضر از حیث هدف، کاربردی محسوب می گردد و با رویکرد اکتشافی انجام شده است. جامعه پژوهش تعداد ۲۱ وبگاه کتابخانه مرکزی یا دیجیتالی دانشگاه های دولتی ایران وابسته به وزارت علوم واقع در شهرهای بزرگ ایران شامل تهران، اصفهان، مشهد، تبریز و اهواز و ۱۶ وبگاه کتابخانه دانشگاهی واقع در ایالت متحده آمریکا بودند.مطالعه با روش پیمایشی توصیفی و به صورت مقطعی در بازه زمانی سه ماهه ی فوریه ، مارس و آوریل سال ۲۰۱۹ میلادی با ابزار مشاهده مستقیم در پایگاه هوشمند تحلیل رفتارکاربران «سیمیلاروب» انجام شد. یافته ها نشان داد ، در ایران میزان ۱۹٪ و در ایالت متحده آمریکا میزان ۱۰۰٪ از کل تعداد وبگاه های کتابخانه های دانشگاهی ،از طریق رسانه های اجتماعی ، کاربران را جذب کرده بودند. میزان بازدیدکاربران (کلیک ) به وسیله رسانه های اجتماعی از وبگاه کتابخانه های دانشگاهی در ایران حداکثر تا ۳٪ از کل بازدیدها از وبگاه کتابخانه مشاهده شد که این رقم در مورد ایالت متحده آمریکا حداکثر تا ۱٪ از کل بازدیدها بود( به استثنای وبگاه کتابخانه دانشگاهی ام آی تی که این رقم ۱۱٪ مشاهده شد ). به ترتیب اولویت، رسانه های اجتماعی «فیس بوک»،«یوتیوب» ،«توییتر» ،«ردیت» ، «ریسرچ گیت» و «پینترست» به عنوان برترین رسانه هایی که وبگاه کتابخانه های دانشگاهی امریکا از طریق آنها ، بازدید وبی، کسب می نمایند، شناسایی شدند.

هدف: پژوهش حاضر بر آن است تا با نقد اثری کمتر شناخته شده به نام محامد حیدریه بر مبنای رویکرد نقد متنی و روش تحلیل کیفی، الگوی شناخت نامه تحلیلیِ اثر را ترسیم نماید. مطابق این الگو، متن مورد بحث از حیث شناسنامه متن شناختی، نقد منابع، روش تصحیح مرتبط با هویت نسخه شناختی، تحلیل محتوا و از حیث سبک زبانی- ادبی نثر مؤلف در سطوح سه گانه واژگانی، نحوی و بلاغی بررسی شده است. روش شناسی: در این مقاله برای تهیه شناخت نامه تحلیلی محامد حیدریه با رویکرد نقد متنیِ مبتنی بر شناخت اثر در دو سطح «درون متن» و «برون متن»، از روش تحلیل لایه ای متن استفاده شده است. یافته ها: نظریه پردازان علوم زبان شناسی، امروزه دیگر زبان را توده ای از آواها و نشانه های بی نظم نمی دانند؛ بلکه به زعم ایشان، زبان شبکه ای نظام مند از سطوح به هم وابسته ای است که برونداد هر سطح زبانی، دروندادی برای سطح دیگر است. از دریچه این نوع نگاه، در عملیات تصحیح، وجود نقشه سبکی از یک متن، ذوق و اجتهاد مصحح را جایگزین استدلال های سبکی برای برتری واریانت نزدیک به سبک «نسخه مادر» می کند و به نقد متنی، چهارچوب نظری می بخشد. نتیجه گیری: محامد حیدریه اثر ارزشمندی به نثر است که توسط محمدصادق خان اختر با قلمی فاخر و پندآموز تألیف شده و به پادشاه شهر اَوَده یعنی غازی الدین حیدر تقدیم می گردد و در جایگاه یک متن ادبی- تاریخی با رویک ردی تعلیمی از یک شاعر شیعی و یکی از آثار برج ای مانده از روزگارِ اقتدار زبان فارسی در هند، دارای اهمیت فراوان و ارزش زبانی- سبکی بسیاری است.

هدف: در پژوهش حاضر، ساختار مدارک علم اطلاعات و دانش شناسی ایران در وبگاه علوم از منظر تحلیل الگوهای نویسندگی، هم نویسندگی، و شاخص های مدل نفوذ علمی مورد بررسی قرارگرفته است. روش : این پژوهش از نوع کاربردی است که با رویکرد علم سنجی و تحلیل شبکه های اجتماعی انجام گرفته است. رکوردهای پژوهش بر مبنای مقالات انتشاریافته پژوهشگران ایران در 35 مجله علم اطلاعات و دان ش شناسی نمایه شده در وبگاه علوم در خلال سال های 1970 تا 2016 گردآوری شده است. ترسیم و تحلیل ساختار منتج از تحلیل هم نویسندگی بر اساس نرم افزار سایت اسپیس، و محاسبه شاخص های مرکزیت، اچ، جی و اچ. سی، به ترتیب به کمک نرم افزارهای یو. س.ی آی. نت، بایب اکسل و اکسل صورت پذیرفته است. یافته ها : نتایج بررسی ها نشان داد که الگوی نویسندگی غالب در رکوردهای علم اطلاعات و دانش شناسی ایران، الگوی دونویسندگی است. جمالی با 25 مقاله و کوشا با 481 استناد، به ترتیب، عنوان پرتولیدترین و پراستنادترین نویسندگان را در بین نویسندگان علم اطلاعات و دانش شناسی ایران به خود اختصاص داده اند. عنوان بیشترین سهم همکاری با مؤسسات خارجی در بین دانشگاه های ایران به دانشگاه آزاد اسلامی تعلق گرفت. بر اساس شاخص های مدل نفوذ علمی، جمالی در مجموع شش ملاک، شاخص ترین پژوهشگر مطالعات ایران در بازه زمانی مورد بررسی محسوب می شود. همچنین بررسی ها نشان داد که قریب به نیمی از مقاله های بخش ایران (46/3 درصد) با همکاری نویسندگانی از سایر کشورها تهیه شده است و پژوهشگران ایرانی علم اطلاعات و دانش شناسی، در بین کشورهای آسیایی، بیشترین همکاری را با پژوهشگران مالزیایی داشته اند. نتیجه گیری: وجود ارتباط معنی دار میان دو شاخص توان علمی (Productivity) و تأثیر نشان داد که نویسندگان مطالعات علم اطلاعات و دانش شناسی ایران، در عین توجه به افزایش تعداد مقاله ها و سطح توان علمی خود، به کیفیت مقاله ها نگاشته شده نیز توجه داشته اند. نتایج نشان داد که صرف میزان استنادهای دریافتی یک نویسنده، به تنهایی، معیار مناسبی برای قضاوت در مورد میزان اثرگذاری یک نویسنده نیست.

مقدمه: خلق دانش در کتابخانه ها می تواند با یکپارچه سازی سرمایه های دانشی کتابخانه ها و تأثیرگذاری مستقیم بر مفاهیم سازمانی همچون مشتری مداری، اعتلای فرهنگ سازمانی منجر به ایجاد دانش جدید شود. با توجه ویژه به کتابداران به عنوان ارکان اصلی کتابخانه ها فضای خلق دانش و خلاقیت بهبود می یابد و موجب ارائه خدمات بهتر به کاربران و بهبود کارایی و اثربخشی خدمات می گردد. هدف این پژوهش تعیین رابطه عوامل توانمندساز دانش با خلق دانش در کتابخانه های عمومی استان کردستان بوده است. روش شناسی: پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه کولونیاری، ورایماکی و فاسولیس استفاده شد. جامعه آماری پژوهش کلیه کتابداران کتابخانه های عمومی استان کردستان در سال 1397 بود که تعداد آنان 120 نفر بودند. برای تجزیه وتحلیل آماری داده ها از شاخص های آماری فراوانی، میانگین، واریانس، انحراف معیار، چولگی، رگرسیون، آزمون های کولموگروف-اسمیرنوف و شاپیرو-ویلک و آزمون دوربین واتسون، استفاده شد. یافته ها: در میان مؤلفه های مربوط به عوامل توانمندساز خلق دانش در کتابخانه های عمومی، به ترتیب پیاده سازی راهبرد دانش، فرهنگ سازمانی و فناوری اطلاعات با میانگین (98/2)، ساختار سازمانی با میانگین (87/2) و اقدامات مدیریت منابع انسانی با میانگین (2/2) تأثیرگذار بودند. همچنین ارتباط معنی داری بین پیاده سازی راهبرد دانش، فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی، مدیریت منابع انسانی و فناوری اطلاعات با خلق دانش وجود داشت. نتیجه گیری: با توجه به رقابت روزافزون سازمان ها با یکدیگر ضروری است مدیران و مسئولان کتابخانه های عمومی به عنوان برنامه ریزان، فرآیند خلق دانش را موردتوجه قرار دهند؛ زیرا اگر خلق و به کارگیری دانش با سرعت و کیفیت بیشتری صورت پذیرد، مزیت رقابتی سازمان در سطح بالاتری شکل خواهد گرفت. با توجه به چهار نوع راهبرد خلق و تبدیل دانش (اجتماعی سازی، برونی سازی، ترکیب و درونی سازی) تشکیل جلسات منظم و به روز برای کتابداران ضروری است و نیز بازآموزی دانش و شرکت در سمینارها به منظور آشنایی با دانش نوین دارای اهمیت است.