سرمایه اطلاعاتی

هدف این مقاله ارزیابی تأثیر فنّاوری های ارتباطی و اطلاعاتی بر سازگاری زیست محیطی شهروندان ایرانی به منظور دستیابی به توسعه پایدار محیط زیست ایران است. برای تحلیل یافته های این مطالعه از یک سنتز نظری که رویکردهای پایداری اکولوژیک، توانمندی اجتماع، و توسعه مشارکتی را به هم پیوند می دهد، استفاده شده است. روش شناسی این مقاله، کمّی و بر اساس پیمایش بوده و از نمونه گیری هدفمند و خوشه ای چندمرحله ای برای انتخاب نمونه ها استفاده شده است. این مقاله برای دستیابی به اهداف پژوهش، نگرش فعالان محیط زیست را مورد سنجش قرار داده است. برخی یافته ها نشان می دهند که متغیرهای استفاده از فنّاوری های ارتباطات و اطلاعات و سازگاری زیست محیطی شهروندان هم تغییر بوده و رابطه همبستگی دارند (4/0). همچنین میزان تأثیر فنّاوری های ارتباطی و اطلاعاتی بر سرمایه اطلاعاتی و آگاهی زیست محیطی به ترتیب دارای میانگین های 84/22 و 62/25 است. تأثیر فنّاوری های ارتباطی و اطلاعاتی بر توانمندسازی زیست محیطی و مشارکت زیست محیطی شهروندان به ترتیب میانگین های40/26 و 61/53 را نشان داده که نسبت به حد متوسط از مقادیر بالاتری برخوردار بوده اند. از سوی دیگر، مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد فنّاوری های ارتباطات و اطلاعات با ضریب مسیر 58/0 بر سرمایه اطلاعاتی تأثیر می گذارد. نتایج دیگر تحقیق نشان داد سرمایه اطلاعاتی با ضریب 65/0 بر آگاهی زیست محیطی شهروندان تأثیرگذار بوده است. همچنین، تأثیر سرمایه اطلاعاتی بر توانمندی زیست محیطی مقدار 45/0 و تأثیر سرمایه اطلاعاتی بر مشارکت زیست محیطی شهروندان مقدار 52/0 را نشان می دهند.

در عصر حاضر رشد روزافزون فناوری های اطلاعات و نیازمندی سازمان ها به این مهم جهت بقا و رقابت، موجب شده هر سازمانی که این موضوع را نادیده بگیرد دچار افول و از چرخه رقابت حذف شود. براین اساس، هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر یادگیری استراتژیک بر تقویت سرمایه اطلاعاتی با تحلیل نقش میانجی معماری دانش سازمانی است. پژوهش حاضر، ازلحاظ هدف کاربردی و ازنظر روش جمع آوری داده ها، توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری شامل 600 شرکت دانش بنیان مستقر در پارک علم و فناوری تهران می باشند که بر اساس جدول مورگان تعداد 235 نفر از کارکنان این شرکت ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی اتفاقی انتخاب شدند. ابزار اصلی جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه و تجزیه وتحلیل اطلاعات نیز با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری انجام گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهند، یادگیری استراتژیک بر تقویت سرمایه اطلاعاتی شرکت های دانش بنیان تأثیر مستقیم و معناداری دارد و هم به طور غیرمستقیم و از طریق متغیر میانجی معماری دانش سازمانی بر تقویت سرمایه اطلاعاتی اثر می گذارد. نتایج نشان می دهند، یادگیری استراتژیک یکی از عوامل مهم تأثیرگذار بر تقویت سرمایه اطلاعاتی شرکت های دانش بنیان است که هم به طور مستقیم و هم از طریق معماری دانش سازمانی بر تقویت سرمایه اطلاعاتی اثر می گذارد. همچنین، نتایج در خصوص مباحث یادگیری استراتژیک، معماری دانش سازمانی و سرمایه اطلاعاتی، نوآوری های نظری به همراه داشته و به مدیران و ذی نفعان شرکت های دانش بنیان در درک و چگونگی تأثیرگذاری یادگیری استراتژیک بر تقویت سرمایه اطلاعاتی با تأکید بر معماری دانش سازمانی کمک می کند.

استراتژی های ارزش آفرینی از مدیریت دارایی های مشهود به استراتژی های مبتنی بر دانش و مدیریت دارایی های نامشهود در حال تغییر جهت می باشد. در این راستا تنظیم استراتژی ارتباطی مناسب و اندوخته اطلاعاتی می تواند روند خلق ارزش را تحت تاثیر قرار دهد. بر این اساس، هدف از پژوهش حاضر بررسی بازتاب ارتباطات استراتژیک بر ارزش آفرینی کارکنان با نقش میانجی و تعدیل گر سرمایه اطلاعاتی و هوش سازمانی است. این مطالعه بر اساس هدف، کاربردی و از نظر نحوه جمع آوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را کارکنان چهار شرکت زیر مجموعه سازمان صنایع هوایی تشکیل داده اند که بر مبنای نمونه گیری طبقه ای- تصادفی و با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 204 نفر به عنوان نمونه تعیین گردیدند. . تجزیه تحلیل داده ها با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی به کمک نرم افزار اسمارت پی ال اس انجام شد. یافته های پژوهش نشان داد که ارتباطات استراتژیک هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر مستقیم با میانجی گری سرمایه اطلاعاتی بر ارزش آفرینی کارکنان تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین هوش سازمانی موجب تعدیل رابطه ارتباطات استراتژیک و ارزش آفرینی شده است. نتایج پژوهش در حوزه ارزش آفرینی نوآوری هایی داشته و به مدیران و کارکنان در درک اهمیت ارتباطات استراتژیک و مدیریت دارایی های نامشهود به عنوان محرک های خلق ارزش کمک خواهد کرد.

هدف و مقدمه : در دنیای پیچیده کنونی یکی از عناصر اصلی جهت مصون ماندن از رقابت های سهمگین و تغییرات گسترده این است که سازمان بداند چگونه و چه موقع از اطلاعات استفاده کند. نیاز به اطلاعات به هنگام، موثق و ساختار اطلاعاتی قدرتمند، واقعیتی انکارناپذیر برای هر سازمان و نهادی محسوب می شود و اهرمی ارزشمند برای اخذ راهبردهای دقیق و صحیح است. قرن اخیر که هر روز آن، شاهد حوادث و تحولات جدیدی هستیم و اندیشمندان لقب «عصر آشوب» را برای آن در نظر گرفته اند؛ خود گواه محکمی است از نیاز بشر و سازمان ها برای پیشگیری یا مقابله با آشوب است. امروزه از سرمایه اطلاعاتی به عنوان اطلاعات استراتژیک یاد می کنند چرا که می تواند یک سازمان را به سمت نوآوری، افزایش بهره وری و تولید ارزش برای مشتریان هدایت کند و یک مزیت رقابتی مطرح گردد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل اثر سرمایه اطلاعاتی در بهبود عملکرد کسب وکارهای نوپا با نقش میانجی فرصت شناسی منابع انسانی انجام پذیرفت. روش شناسی : این مطالعه از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش و ماهیت جزء تحقیقات توصیفی- پیمایشی است. در این پژوهش برای سنجش متغیرها از پرسشنامه استاندارد بهره گرفته شد. بدین شکل که برای سنجش متغیر سرمایه اطلاعاتی از پرسشنامه وو و هو (2012)، از پرسشنامه هرسی و همکاران (2008) برای سنجش متغیر بهبود عملکرد کسب و کارهای نوپا استفاده شده است. به علاوه برای سنجش متغیر فرصت شناسی منابع انسانی از پرسشنامه هیلز و همکاران (1997) و لی و همکاران (2015) بهره گرفته شد. برای سنجش روایی ابزار گردآوری اطلاعات از روش روایی صوری با استفاده از نظر اساتید آشنا با موضوع و ارزیابی از طریق روایی سازه پرسشنامه با دو معیار روایی همگرا و روایی واگرا استفاده شد که براساس آنها روایی پرسشنامه تایید گردید. برای پایایی پرسشنامه از آلفای کرونباخ که همبستگی درونی گویه را نشان می دهد و همچنین معیار دیگری که پایایی ترکیبی (برای تعیین پایایی سازه ها) گفته می شود؛ برای سنجش بهتر پایایی استفاده گردید. برای پایایی هر دوی این معیارها میزان بالای 7/0 مناسب ذکر شده است. همچنین جهت بررسی اعتبار درونی متغیرهای تحقیق از شاخص (AVE) به عنوان شاخص روایی همگرا استفاده شد. لازم به ذکر است که اگر AVE ≥ 0/5 باشد، میزان مطلوب بودن آن را گزارش می کند. در ارتباط با جامعه آماری باید گفت که جامعه آماری پژوهش حاضر کسب و کارهای نوپا در شهر تهران هستند که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس اعضای نمونه آن انتخاب شده اند. در خصوص برآورد حجم نمونه نیز لازم به ذکر است که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه در سطح اطمینان 95% برابر 186 نفر تعیین شد. در نهایت داده ها با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزارهای  Amos و SPSS تحلیل گردید. یافته ها : در این تحقیق از روش مدل سازی معادلات ساختاری برای آزمون مدل پژوهش و همچنین برای آزمون فرضیه های تحقیق استفاده شده است. یافته ها نشان داد که در سطح اطمینان 95/0 سرمایه اطلاعاتی تأثیر مثبت و معناداری بر عملکرد سازمانی و فرصت شناسی منابع انسانی دارد. به علاوه تحلیل مسیر غیر مستقیم گویای نقش میانجی فرصت شناسی سرمایه های انسانی در تاثیر سرمایه اطلاعاتی بر عملکرد سازمانی می باشد.   بحث و نتیجه گیری : سرمایه اطلاعاتی می تواند یک سازمان را به سمت نوآوری، افزایش بهره وری و تولید ارزش برای مشتریان هدایت کند و به عنوان یک مزیت رقابتی مطرح گردد. با توجه به اهمیت بی بدیل سرمایه اطلاعاتی، بدیهی است که بکارگیری مؤثر آن نویدبخش این است که بتوان داده های ارزشمندی را برای اخذ تصمیمات مهم و اثربخشی فعالیت های سازمان ارایه نمود. سرمایه اطلاعاتی تأثیر مثبتی بر بهبود عملکرد کسب و کارهای نوپا دارد. این بدان معناست که پیاده سازی سرمایه اطلاعاتی و دسترسی هرچه بیشتر و بهتر مدیران و کارکنان به اطلاعات مربوطه به افزایش کیفیت کالا و خدمات، ارتقاء عملکرد سازمانی و رضایت مندی مشتریان منجر خواهد شد. سرمایه اطلاعاتی تأثیر مثبتی بر فرصت شناسی منابع انسانی دارد. اطلاعات نقش و ارزش متفاوتی نسبت به سایر منابع در سازمان ایفا می کند و این به خاطر ویژگی منحصر به فرد آن است. بدون شک در اختیار قرار دادن اطلاعات به منابع انسانی و توزیع مناسب آن در سازمان باعث می شود به منابع انسانی در شناخت فرصت ها و درک بهتر مسائل کمک کند. فرصت شناسی منابع انسانی تأثیر مثبتی بر بهبود عملکرد کسب و کارهای نوپا دارد. اساساً ذهن خلاقانه افراد می تواند تغییر و تحولات محیطی را به خوبی رصد و با شناخت فرصت ها و ارائه راه حل های درست عملکرد سازمان در این محیط متلاطم را بهبود بخشند. پر واضح است که پیشتازی در صنعت و محیط رقابتی به مدد درک و کشف بهنگام موقعیت ها و فرصت ها رقم می خورد.