فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۵۲۱ تا ۱٬۵۴۰ مورد از کل ۹٬۱۵۱ مورد.
حوزههای تخصصی:
باتوجه به اینکه ما در جامعه ای با اصول و قواعد دینی زندگی می کنیم، آشنایی با اهداف تربیت دینی و خصوصاً ازمنظر دین مبین اسلام، از ضرورت های قابل توجه تربیت صحیح افراد به سوی مسیر سعادت است. ازآنجاکه بخش بزرگی از تربیت، در مدارس اتفاق می افتد، مربی باید با اهداف تربیت دینی آشنا باشد و لذا با شناخت اهداف تربیت دینی می توان گامی درست درجهت آموزش دانش آموزان برداشت. پژوهش حاضر به منظور بررسی اهداف تربیت دینی نوجوانان با رو یکرد نشاط آوری، انجام شده است که ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش، تحلیل محتوای کیفی است. جامعه آماری قرآن و روایات (شامل کتاب های منبع در زمینه حدیث و روایت) و استفاده از دیدگاه اندیشمندان در رابطه با تربیت دینی است. در این تحقیق ابتدا داده های موردنیاز از بررسی متون اسلامی استخراج شد. سپس تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام گرفته و در مراحل بعد مقوله بندی، یکپارچه سازی و پالایش انجام شده و مقوله مرکزی به نام « اهداف تربیت دینی نشاط آور» حاصل شد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که مهم ترین اهداف واسطه ای تربیت دینی با رویکرد نشاط آوری عبارتند از: اهداف اعتقادی شامل: تقویت روحیه حقیقت جویی، خداشناسی وتقویت ایمان به خدا، اهداف اخلاقی شامل: خودشناسی، خودباوری و خودسازی و اهداف علمی و آموزشی شامل: تقویت روحیه تعقل، تفکر و تحقیق، پرورش روحیه مشارکت و همکاری، پرورش روحیه تعلیم وتربیت مستمر و روحیه کتابخوانی و مطالعه که همگی درراستای تحقق هدف غایی که قرب الهی است، انجام می شود.
پژوهش درباب رویکرد تربیت اخلاقی طرح کرامت در مدرسه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف اصلی پژوهش حاضر، مطالعه و شناسایی رویکرد تربیت اخلاقی طرح کرامت در مدرسه است. برای دستیابی به این هدف، از سه روش کاوشگری فلسفی انتقادی، تحلیل مفهومی و تحلیلی تطبیقی استفاده شده است. پژوهش حاضر، حاوی دو قسمت عمده است؛ در بخش نخست، به بیان رویکردهای مهم تربیت اخلاقی ازحیث مبانی، اهداف و روش و ارزیابی آنها پرداخته می شود. بخش دوم، ناظر به مقایسه طرح کرامت با هر کدام از این رویکردها و شناسایی رویکرد تربیت اخلاقی حاکم بر آن است. یافته اصلی این مطالعه نشان می دهد که در زمینه مبانی، اهداف و روش ها، طرح کرامت در مدرسه با مبانی، اهداف و روش های دو رویکرد تربیت منش و رویکرد دینی اسلامی به تربیت اخلاقی قابل انطباق است. همچنین، مطالعه حاضر، امکان قراردادن دو رویکرد تربیت منش و رویکرد دینی اسلامی در ترکیبی سازوار را اثبات کرده است.
رعایت اصول اخلاقی کاربرد فناوری اطلاعات در پیشگیری وضعی از جرائم ثبتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تدابیر مبتنی بر پیشگیری از وقوع جرم از اصول سیاست کیفری سیستم های حقوقی به شمار می آید؛ فرآیند پیشگیرانه از جرم مجموعه ای از اقدامات کیفری و غیرکیفری در حوزه های تقنینی، قضایی و اجرایی را در بر می گیرد. رفتارهایی که در قلمرو موضوعات ثبتی با نقض قوانین و مقررات این حوزه ارتکاب می یابد، تحت عنوان جرایم ثبتی مورد بررسی قرار می گیرند. در جرایم ثبتی نیز، همانند هر جرم دیگری، اقدامات پیشگیرانه مورد توجه می باشد. در یک سیستم کیفری چگونگی پیشگیری از جرائم از حیث نوع و تناسب آن با جرم ارتکابی و نیز میزان کارآیی و موفقیت آن از جمله مسایلی است که دستیابی به آن همواره مورد توجه دست اندرکاران امر بوده است؛ استفاده از راهکار پیشگیری از وقوع جرم از نوع وضعی می تواند بهترین و موثرترین و کامل ترین شیوه پیشگیری از جرائم ثبتی را تامین نماید و لذا ما در این مقاله تلاش نموده ایم ضمن بررسی راهکارهای متعدد پیشگیری وضعی و تبیین آ ن ها در قلمرو جرائم ثبتی به طور خاص و عینی با کاربرد فناوری اطلاعات در این حوزه و روند اجرایی آن در ایران آشنا شویم و از طرفی به واکاوی و ارزیابی رعایت اصول خلاقی و حفظ حریم خصوصی اشخاص در جهت کاربرد فناوری اطلاعات در پیشگیری وضعی از جرائم ثبتی خواهیم پرداخت.
شناسایی واعتباریابی ویژگی های فضای کالبدی مدارس بر اساس معماری اسلامی و از دیدگاه مربیان پرورشی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف از انجام این پژوهش بررسی ویژگی های محیط کالبدی مدارس در تربیت دینی بود. روش پژوهش ترکیبی از نوع اکتشافی-متوالی بود. در بخش کیفی از روش تحلیل محتوا و در بخش کمی از روش پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری بخش کیفی شامل دو گروه بود. دسته اول متون و مقالات معماری اسلامی بود که به روش هدفمند انتخاب شدند. گروه دوم مربیان پرورشی مدارس بودند که 9 نفر از آنان به روش نمونه گیری هدفمند از نوع موارد مطلوب و بر اساس قاعده اشباع نظری انتخاب شدند. در بخش کمی نیز 118 نفر از مربیان پرورشی با استفاده از روش سرشماری در پژوهش شرکت نمودند. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه و پرسشنامه بود که روایی و پایایی هر دو مورد تایید قرار گرفت. یافته های پژوهش در بخش تحلیل محتوایی نشان می داد که تنوع فضایی ، بهره گیری از هنر و جذابیت بصری ، توجه به جامعه پیرامونی (پایگاه عبادی مشترک)، طراحی فضای نیایشی (تأکید بر محراب و گنبد)، توجه به مرکزیت حیاط، تأکید بر عناصر طبیعی و دسترسی آسان به امکانات (وضوخانه) از مواردی هستند که در طراحی محیط فیزیکی مدارس در تربیت اسلامی باید رعایت شوند. در بخش مصاحبه نیز مربیان پرورشی به زیبایی مکان نیایش، امکانات رفاهی ، طراحی انعطاف پذیر و چند عملکردی ، محوریت داشتن فضای نیایشی، نمایان و دعوت کننده بودن، اشاره کردند. در نهایت نتایج تحلیل عامل تاییدی، پنج ویژگی تنوع فضایی، زیبایی و جذابیت بصری، توجه به جامعه پیرامونی، فضای نیایشی مطلوب،مرکزیت حیاط و توجه به طبیعت را به عنوان ویژگی های فضای کالبدی مدارس در تربیت دینی نشان داد.
جواز «خلف وعده» در ترازوی فقه و اخلاق(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه اخلاق سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۰
25-44
حوزههای تخصصی:
مشهور فقهای امامیه، فتوا به جواز خلف وعده داده اند؛ از نظر ایشان تحفّظ بر وعده، مادامی که منشأ قراردادی نداشته باشد، نهایتاً مشمول ادله استحباب است. لکن تحلیل قول مشهور حکایت از آن دارد که دست ایشان از دلیل لفظی تقریباً تهی بوده و مفاد ادله اجتهادی، جملگی بر وجوب وفای به وعده دلالت دارند. تمسک به «تلقی متشرعه» و «سیره متدیّنان» دلیل پربسامدی است که در کلمات فقیهان مشاهده می شود؛ اما چنین دلیلی با این مناقشه مواجه است که اولاً: احراز اتصال آن به عصر معصوم ^ ناممکن است؛ و ثانیاً: بعید نیست چنین سیره ای بر اثر کم توجهی و غفلت متشرعه حادث شده باشد. تحلیل مسئله در پرتو اخلاق نیز مؤید این است که تخلف از وعده در زمره رذائل اخلاقی تلقی شده و مرتکب آن مستوجب مذمت عقلا است؛ لذا بایسته است با محور قراردادن اخلاق به مثابه غایت احکام، در حکم فقهی مزبور تجدیدنظر شود.
واکاوی رویکرد «اخلاق شناختی» قرآن کریم در مواجهه با تبعیض قومی و نژادی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه اخلاق سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۰
105-124
حوزههای تخصصی:
برتری دادن برخی گروه های انسانی به دلیل اتصاف به ویژگی های غیر اکتسابی یا اکتسابی و فاقد أصالت، باوری است که منشأ بسیاری از بی عدالتی ها در تاریخ حیات اجتماعی بشر بوده است. قرآن کریم به عنوان عالی ترین منبع معرفتی، الگویی از جامعه پردازی را ارائه نموده که در آن ارزش های وراثتی و نژادی به کلی ملغی و با ارائه ی راهبردهای متناسب اخلاقی در مقام بیان ویژگی های نظام اجتماعی متعادل و متکامل برآمده است. بررسی ها دراین باره، حاکی از این مدعاست که مجموعه راهبردهای قرآن کریم دراین خصوص، حداقل بر سه رویکرد «تنذیری»، «تبدیلی» و «تثبیتی» استوار است. رویکردهای مزبور که به صورت تحلیلی توصیفی و با روش کتابخانه ای در قلمرو علوم قرآنی تشریح گردیده اند، ضمن این که تمهید تئوریک جامعی برای ارتقای نظام حقوق شهروندی در جمهوری اسلامی ایران محسوب می شوند، می توانند چارچوب های مفهومی مناسبی جهت تکوین و تکامل هنجارهای عادلانه و ضد تبعیض قومی و نژادی در نظام بین المللی حقوق بشر ارائه نمایند.
پیش بینی فضیلت گرایی معلمان براساس مؤلفه های «سرمایه معنوی» و «التزام حرفه ای»(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، پیش بینی فضیلت گرایی معلمان براساس مؤلفه های «سرمایه معنوی» و مؤلفه های «التزام حرفه ای» در سال1398 است که به روش توصیفی از نوع همبستگی انجام شده است. جامعه آماری شامل 278 نفر از معلمان ابتدایی شهرستان ترکمن است که حجم نمونه براساس جدول کرجسی و مورگان به تعداد 162 نفر از معلمان با روش تصادفی طبقه ای براساس جنسیت انتخاب شده است. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه های استاندارد سرمایه معنوی گل پرور، مصاحبی، عابدینی، ادیبی و عبدلی (1394) ، التزام حرفه ای معلمان ایمانی (1389) و فضیلت گرایی سازمانی کمرون، برایت و کازا (2004 ) است. تجزیه و تحلیل داده ها ازطریق آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره بااستفاده از نرم افزار اس.پی.اس.اس 18 صورت گرفته است. یافته ها نشان می دهد بین مؤلفه های ارزش گرایی معنوی، خلوت با خدا، اهمیت معنویت و اثرگذاری معنوی با فضیلت گرایی معلمان مدارس ابتدایی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین بین مؤلفه های مشارکت شغلی، پایبندی به ارزش های کاری، وابستگی سازمانی و وابستگی حرفه ای با فضیلت گرایی معلمان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از رگرسیون چندمتغیره نیز نشان می دهد همه مؤلفه ها به جز مؤلفه های ارزش گرایی معنوی، اهمیت معنویت و وابستگی سازمانی در فضیلت گرایی معلمان اثرگذار هستند. مؤلفه خلوت با خدا، اثرگذاری معنوی، پایبندی به ارزش های کاری و مشارکت شغلی بیشترین نقش را در پیش بینی فضیلت گرایی معلمان دارند. بنابراین چنین نتیجه گیری می شود که با رشد و افزایش سرمایه معنوی و التزام حرفه ای معلمان، فضیلت گرایی آنان نیز افزایش می یابد.
اخلاق ژنتیک؛ چالش ها و ملاحظات اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تأملات اخلاقی دوره اول پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳
109 - 130
حوزههای تخصصی:
توسعه چشمگیر و رشد فزاینده فناوری های نو پدید - در دهه های اخیر و به ویژه در زمینه ژنتیک - بارقه های امیدی بر دلها تاباند و افقهایی کران ناپیدا پیش چشم بشر گشود- اما ظرفیتهای بی بدیل و بالقوه این فناوریها و ترس از تبعات ناشناخته و ناخوشایند بکارگیری غیر مسولانه آنها بر دلنگرانی ها و دهشت بشر افزود و ضرورت توجه به ملاحظات اخلاقی این حوزه و به ویژه «اخلاق ژنتیک» را دوچندان ساخت. اخلاق ژنتیک - به عنوان شاخه و شعبه ای از اخلاق زیستی - مجموعه ای از معضلات اخلاقی بغرنج و بحران آفرین را در برگرفته است و به بحث از ملاحظات اخلاقی و مرزو محدوده بکارگیری و مهار و محدودسازی مهندسی ژنتیک و پژوهش های ناظر به ژن می پردازد. در این مقاله ضمن اشاره به جایگاه و قلمرو اخلاق ژنتیک و طرح مهمترین موضوعات مطرح در این حوزه ، با رویکردی جستارگشایانه و تحلیلی، گزیده ای از چالش بر انگیزترین مسایل حوزه اخلاق ژنتیک مربوط به این حوزه - به اجمال و ایجاز- واکاوی، برجسته /تبیین می شوند.
فضیلت بخشودن از نظر موافقان و مخالفان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تأملات اخلاقی دوره اول پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳
9 - 27
حوزههای تخصصی:
عفو و بخشودن، در متون دینی و اخلاقی یکی از مفاهیم بنیادی و کاربردی در راستای اصلاح و تعالیِ فردی و اجتماعی محسوب می شود. امروزه یکی از مباحث مطرح در این حوزه، آن است که آیا بخشودن، همواره یک فضیلت است یا نه؟ در سنت مسیحیت، گذشت، یکی از ارکان دین محسوب شده و امید به بخشوده شدن از سوی خداوند منوط به بخشودنِ فرد دانسته شده است. یونانیان باستان و نیز عده ای در فرهنگ غربی، امروزه نه تنها گذشت را فضیلت تلقی نکرده، که آن را حاکی از ضعف نفس و زبونیِ شخص می دانند. در این مقاله دلایل موافقان و مخالفانِ بخشودن طرح شده و مورد ارزیابی قرار می گیرد. با توجه به آموزه های اسلامی به نظر می رسد بخشودنِ هر خطاکاری با هر درجه از لغزش و خطا، امری فضیلت مندانه محسوب نمی شود؛ در این راستا باید قابلیتِ قابل، میزان و نوع خطا، حالات شخصِ خطاکار مانند پشیمانی او، قصد جبران و یا اصرار او بر خطا و ... در نظر گرفته شود. تعالیم اسلامی عفو را فضیلتی بزرگ دانسته و با وجود آنکه قصاص و نیز اجرای عدالت را مایه حیات، ضامن امنیت نظام و کنترل خطاکاران تلقی کرده، با ارائه ی راهکارهایی همچون تغافل، انجام آن بدون منت گذاری و صرفاً به جهت درستیِ عمل، گسترده کردن محدوده ی آن به همه انسا ن ها و ... راه را برای بخشودن هموارتر کرده و با بیان پیامدهای دنیوی و اخروی و نیز فردی و اجتماعیِ آن، خواستار صلح و آرامشِ همگان شده است.
بررسی مؤلفه های «تربیت جهادی» کتاب هدیه های آسمانی پایه چهارم ابتدایی(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، تحلیل محتوای کتاب «هدیه های آسمان» چهارم ابتدایی از لحاظ میزان توجه به مؤلفه های تربیت جهادی در بعد فردی و اجتماعی، به روش کمّی مبتنی بر تحلیل کیفی است. جامعه آماری شامل هفت عنوان کتاب درسی بود که با توجه به نمود بیشتر مؤلفه های تربیت جهادی در کتاب «هدیه های آسمانی»، این کتاب به عنوان نمونه انتخاب شد و همه مطالب کتاب، شامل متن، تصاویر و پرسش ها بررسی شدند. در این پژوهش برای جمع آوری اطلاعات، از فهرست وارسی سنجش مؤلفه های تربیت جهادی، و برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش کیفی توصیفی استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که 116 قسمت از کل کتاب به مؤلفه های تربیت جهادی اختصاص یافته است: تصاویر با فراوانی 17؛ جملات درون متن با فراوانی 55 و پرسش ها و تمرین و فعالیت انتهای هر درس با فراوانی 44. از نکات قابل توجه اینکه مؤلفه تعاون و همکاری با فراوانی 18 و درصد فراوانی 51/15، بیشترین فراوانی را در بین مؤلفه های تربیت جهادی به خود اختصاص داده و صبر با فراوانی 15 و درصد فراوانی 93/12 در رده دوم و مبارزه با ظلم و شرک با فراوانی 14 و درصد فراوانی 06/12 در جایگاه بعدی قرار داشته اند. همچنین به مؤلفه های شجاعت، روحیه جهادی و پرکاری، کمترین توجه معطوف شده است.
تحلیلی بر تأثیر عمل اخلاقی در انسان (با نگرش به آیه هفتم سوره ابراهیم)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه اخلاق سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۸
۹۹-۱۱۸
حوزههای تخصصی:
قرآن کریم نگاهی خاص به مسائل اخلاقی را پیش روی مخاطبین خویش می گشاید و زمینه بسیاری از دیدگاه های اخلاقی را فراهم می سازد. یکی از این دیدگاه های مربوط به کارکردِ(نتیجه، اثر و حاصل یک چیز) اخلاق است. با رجوع به آیات قرآن نظیر آیه هشتم سوره ابراهیم، رفتار اخلاقی، موجب زیادت و نقصان در خودِ انسان (من) هستند نه زیادت و نقصان در نعمت. این نگرش قرآنی، اخلاق را به مثابه مولفه شکل دهنده و هویت بخشِ ساختار وجودی انسان می نگرد. اثبات این نگرش، هدف اصلی این مقاله است، لذا در این مقاله، با گردآوری کتابخانه ای اسناد مورد نظر و رجوع به آیات مرتبط در گام نخست، به روش توصیفی تحلیلی(استفاده از داده های فلسفه اسلامی) این مسئله اثبات شده است.
بایستگی های اخلاقی حرفه تهیه کنندگی(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
اخلاق سال دهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۹ (پیاپی ۶۱)
145 - 171
حوزههای تخصصی:
اخلاق حرفه ای یعنی اینکه «شما حق دارید و ما تکلیف». اخلاق حرفه ای شاخه ای از اخلاق کاربردی است که به مباحث اخلاقی در حرفه می پردازد؛ رفتار مناسب حرفه را جدا از عوامل مصلحتی و قانونی تعیین می کند و وظیفه نظارت بر رفتارها و جلوگیری از مشکلات اخلاقی و تبیین استانداردها و قواعد اخلاقی حرفه را بر عهده دارد. اخلاق حرفه ای نوعی تعهد اخلاقی و وجدان کاری در هر نوع حرفه، وظیفه و مسئولیت است. حرفه تهیه کنندگی به دلیل جایگاه ویژه ای که در رهبری و مدیریت گروه برنامه سازی دارد و به سبب تأثیرگذاری در حوزه های فرهنگی و اجتماعی جامعه، نیازمند تحقیق و تدوین اصول اخلاق حرفه ای است؛ ازاین رو، تبیین منشور اخلاق حرفه ای تهیه کنندگی به تهیه کننده کمک می کند تا با شناخت کامل از طرف های ارتباطی و صاحبان حق و آشنایی با بایستگی های اخلاقی در فرایند برنامه سازی، در مسیر حرفه ای شدن گام بردارد. هدف از این پژوهش، استخراج بایستگی های اخلاقی حرفه تهیه کنندگی با تکیه بر منابع موجود و تحقیق میدانی است. بدین منظور، از روش توصیفی و اسلوب تحقیق همبستگی استفاده شد. مسئله این مقاله، بررسی تکالیفی است که تهیه کننده در قبال صاحبان حق در حوزه حرفه خود بر عهده دارد و ملزم به رعایت آن است. در نتیجه، با استنباط و استقراء هشت گروه ذی نفع و بررسی های انجام شده معلوم شد که در تمام مراحل تولید، ملاک های اخلاقی وجود دارند که تهیه کننده به منظور احقاق حقوق صاحبان حق باید به آن ها توجه کند.
بررسی مدارا و کج تابی سازش در دعاوی جمعی تجاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
از اقتضائات دورانی که در آن به سر می بریم روند رو به رشد مبادلات تجاری و اقتصادی و قراردادهای ناشی از آن است، در این میان بروز اختلافات تجاری امری اجتناب ناپذیر است. اختلافات تجاری با در دادگاه حل و فصل می گردند یا به سازش منتهی می شوند. پیچیدگی دعاوی تجاری و اهمیت حل و فصل سریع آنها ضرورت تشکیل این محاکم را توجیه می کند. از این رو نه تنها قضاتی که آشنایی کافی به عرف و انتظارات تجاری دارند در این محاکم مشغول به رسیدگی می شوند، بلکه می بایست آیین و شیوه ی رسیدگی با ضروریات حوزه ی بازرگانی همسو باشد در اکثر موارد، مطلوب اجتماعی به دلیل هزینه های اجتماعی کمتر، صلح و سازش است، اما اقامه دعوی فقط دارای پیامدهای خارجی منفی نیست بلکه دارای پیامدهای خارجی مثبتی از جمله بازدارندگی است که شرکت ها ملزم به رعایت احتیاط می کند.
تحلیل مضمون کتاب احیاء علوم الدین و ساخت و بررسی اعتبار و پایایی مقیاس هوش اخلاقی براساس دیدگاه امام محمد غزالی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
از جمله مفاهیمی که امروزه در حوزه روانشناسی، تعلیم و تربیت و فلسفه مورد توجه قرار گرفته است، مفهوم هوش اخلاقی است. هدف از این تحقیق ساخت یک پرسشنامه معتبر هوش اخلاقی با توجه به دیدگاه اسلامی-ایرانی امام محمد غزالی بود. بدین منظور ابتدا از روش تحلیل مضمون کتاب احیاء علوم الدین امام محمد غزالی، استفاده، و مولفه های هوش اخلاقی با توجه به تعاریف و نظریه های مختلف و با دیدگاه اسلامی- ایرانی اقتباس شد. سپس براساس این مولفه ها گویه های مرتبط با این پرسشنامه ساخته شد. جهت بررسی ویژگی های روانسنجی این پرسشنامه، جامعه مورد پژوهش کلیه دانشجویان دانشگاه های شهر کرمان بودند که تعداد380 نفر براساس جدول مورگان با استفاده از روش نمونه گیری سهیمه ای انتخاب شدند و پرسشنامه برروی آن ها اجرا شد. پارامترهایی چون روایی محتوایی، روایی سازه و پایایی با روش های مختلف بررسی شد. بررسی روایی محتوایی و روایی سازه همگرا و پایایی به روش آلفای کرونباخ نشان دهنده معتبر بودن این پرسشنامه است. همچنین نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که 7 عامل براساس تحلیل گویه ها بدست آمده است که عبارتند از توکل، صبر و کنترل خشم، نوع دوستی، اخلاص و وارستگی، سخاوت، دوراندیشی و تواضع که ارزش ویژه این 7 عامل از مقدار یک بالاتر و در مجموع 77/56 از واریانس گویه ها راتبیین می کند. با توجه به اعتبار و پایایی مقیاس ساخته شده می توان از آن جهت اندازه گیری هوش اخلاقی در پژوهش ها و همچنین درنظام تعلیم و تربیت استفاده کرد.
تدوین الگوی جامع تربیت دینی کودک بر اساس اندیشه تربیتی ابن سینا(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
هدف کلی تحقیق حاضر، تدوین الگوی تربیت دینی کودک (بعد عملی یا فروعات) بر اساس اندیشه تربیتی ابن سیناست. از نظر ابن سینا، تربیت دینی تجلی حکمت، رحمت و نعمت عظیم خداوندی است. به بیانی دیگر، تربیت دینی پرورش بعد معنوی و ایجاد رابطه با خداوند است. «هدف» تربیت دینی آشنایی با اعمال عبادی است. هدف غایی آن از نظر ابن سینا، رسیدن به قرب حق اول، معرفی گردید. زمینه های تربیت دینی، ازدواج و محیط می باشند. اصول تربیت دینی نیز شامل آشنایی با اعمال عبادی و اصل اعتدال است. در زمینه روش ها، روش آماده سازی، الگوپذیری و آشنایی با اماکن مذهبی قابل بحث است. محتوای تربیت دینی را ابن سینا مشتمل بر محتوای عبادی و آشنایی با نماز و دعا کردن می داند. بر اساس بیانات بوعلی، عوامل تربیت دینی شامل خانواده، مدرسه و دوستان است و موانع عبارت اند از شرک در عبادت و صفات رذیله. در نهایت نیز الگوی جامع تربیت دینی تدوین می گردد.
الزامات حمایت سازمانی ادراک شده در مدرسه صالح در سند تحول آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تحقق مدرسه در افق چشم انداز 1404 نیازمند مدیریت ادراک منابع انسانی به جهت ایجاد تعهد، وفاداری، اعتماد و بهره وری است. بنابراین پژوهش حاضر در سال 1396-97 با رویکرد ترکیبی از نوع لانه ای همزمان به تبیین الزامات حمایت سازمانی مدرسه ترسیم شده در سند تحول آموزش و پرورش پرداخته است. ابتدا با تحلیل اسناد بالادستی آموزش و پرورش و مصاحبه نیمه ساختاریافته با 13 نفر از مطلعان کلیدی و خبرگان نظام آموزشی الزامات حمایت سازمانی ادراک شده در زیرنظام های مدیریت منابع انسانی استخراج شد. به جهت عمق بخشی و نیز مطالعه عمیق پدیده و محک نتایج به دست آمده از شیوه کیفی، مجتمع آموزشی مفید، به عنوان نمونه ای در راستای اهداف چشم انداز انتخاب و از طریق پرسشنامه استاندارد آیزنبرگ (1986) نتایج حمایت سازمانی ادراک شده بین 118 نفر از کارکنان و معلمین نمونه انتخابی، بررسی شد. مطابق یافته های پژوهش در 4 زیرنظام مدیریت منابع انسانی (تأمین و تعدیل، بهسازی، نگهداری و کاربرد) اگر رهبری آموزشی مدرسه مبتنی بر احسان باشد، جوّ اخلاقی را در مدرسه ایجاد و تعهد اخلاقی در کارکنان که بسترساز حمایت سازمانی ادراک شده است را فراهم می کند. هرچند عدالت در جای خود اهمیت دارد و لازم است در سازوکارها، به خصوص مالی (در تأمین، تخصیص و مصرف) به آن توجه شود. در این میان، کرامت انسانی، راهبردی برای برقراری رابطه احسان و عدالت بین رهبری و فرد است. همچنین طراحی نظام جبران خدمت به گونه ای که بتواند با همه جانبه نگری و جامعیت رضایت عمومی اعضا را جلب نماید، نیازمند تنوع بخشی و تعهد است.
شناسایی و اعتبار یابی اصول اخلاقی و سلوک حرفه ای وکالت ازنظر موکلان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر باهدف شناسایی و اعتبار یابی اصول اخلاقی و سلوک حرفه ای وکالت ازنظر موکلان انجام شده است. در این پژوهش از دو روش تحلیل اسنادی و پیمایشی استفاده شده است. جامعه پژوهش دودسته شامل: الف) کتب و مراجع و منابع مکتوب و الکترونیک موجود در زمینه حقوق و وکالت می باشد که به منظور دستیابی به شاخص ها و اصول اخلاقی و سلوک حرفه ای وکالت موردبررسی قرار گرفت، ب) دسته دوم متشکل از موکلان (افرادی که حداقل یک بار وکیل دادگستری انتخاب کرده بودند) در استان اردبیل می باشند. نمونه پژوهش ارباب رجوع شامل 50 نفر بودند که از بین افراد مراجعه کننده به دادگستری شهرهای اردبیل، مشکین شهر و پارس آباد که دارای پرونده قضایی و وکیل بودند، به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری اطلاعات فرم فیش برداری و فرم پرسشنامه محقق ساخته می باشد که پایایی آن از فرمول آلفای کرونباخ برابر با 83/0 به دست آمد. برای تحلیل داده های حاصل از متون از تحلیل کیفی و کدگذاری و برای تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه از آمارهای توصیفی و آمار استنباطی شامل؛ آزمون تی تک نمونه ای استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که مهم ترین اصول اخلاقی وکالت از نظر موکلان شامل: رعایت حدود اختیارات در وکالت، عدم ایجاد اخلال درروند کاری جلسه دادگاه، پیگیری لازم در تعقیب دعوی، صداقت، حفظ اسرار موکل، عدم استفاده از راه های غیراخلاقی، اعلام صریح و شفاف حق الوکاله و...می باشند
اخلاق پژوهش با تأکید بر علوم انسانی اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)
حوزههای تخصصی:
پژوهش در حوزه علوم انسانی اسلامی در سال های اخیر با رشد فزاینده ای روبرو بوده است و موافقان و مخالفان آن با بهره گیری از تبیین های گونا گون در مقام اثبات مدعای خود برآمده اند. فارغ از هرگونه قضاوت درباره نتایج به دست آمده از پژوهش های فراوانِ این حوزه فکری، توجه به اخلاق پژوهش به صورت عام و التزام به آن در تحقیقات علوم انسانی اسلامی به طور خاص اهمیت ویژه ای دارد. به نظر می رسد غفلت از این نکته، برخی دیدگاه ها به ویژه دیدگاه های مخالف علوم انسانی اسلامی را در تأمین واقع بینی و بی طرفی علمی با مشکل روبرو کرده است. نویسندگان مقاله پیش رو، با استفاده از روش تحلیلی انتقادی به واکاوی اخلاق پژوهش در حوزه علوم انسانی اسلامی پرداخته، با برشمردن بایسته ها و نبایسته های اخلاقی این کنش انسانی به این نتیجه دست یافته اند که حق طلبی با انگیزه الهی، اصلِ اخلاقی محوری در این حوزه است.
عوامل و موانع سلامت معنوی از منظر علامه جوادی آملی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
«سلامت معنوی» به عنوان یکی از ابعاد مهم سلامت، در نیم قرن اخیر مورد توجه ویژه سازمان جهانی بهداشت قرار گرفته است. درباره سلامت معنوی، دیدگاه های متفاوتی از سوی اندیشمندان مطرح شده است. علامه جوادی آملی با بهره گیری از عقلانیت وحیانی و اصول حکمت متعالیه، نظریات دقیقی درباره سلامت، اقسام و ریشه های حقیقی آن ارائه کرده است. در این پژوهش، ابتدا با رجوع به آثار گسترده ایشان، عوامل اساسی دخیل در سلامت معنوی و موانع آن احصاء، سپس به شیوه توصیفی تحلیلی، تبیین و ارائه شده است. یافته ها نشان می دهد انسان شناسی وحیانی و توجه به بعد معنوی انسان نقطه عطف نظریه ایشان در برابر نظریات غربی و مادی گرایانه است؛ خاستگاه سلامت معنوی، در مبانی ایشان قلب سلیم است که صرفا خداوند در آن راه دارد و عقیده باطل (شرک) تباه کننده آن است. بنابراین راه رسیدن به سعادت و سلامت معنوی، چه در دنیا و چه آخرت، سلامت در عقیده و عمل صالح بر مبنای علم صائب است که عصاره آنها، عقل نامیده می شود.
تبیین ایده دانشگاه ایرانی- اسلامی در اسناد تحولی آموزش عالی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف : هدف از این پژوهش به دنبال بررسی «تحلیل ایده دانشگاه ایرانی – اسلامی در اسناد آموزش عالی ایران (سند دانشگاه اسلامی، سند جامع علمی کشور، سند چشم انداز بیست ساله و قانون برنامه پنجم توسعه)، به منظور ارائه الگوی دانشگاه ایرانی – اسلامی» است. روش :این پژوهش از نظر ماهیت داده ها، کیفی و از نظر هدف از نوع تحقیقات بنیادی است، به این صورت که یافته های آن به منظور ارائه چارچوب مفهومی مورد استفاده قرار خواهند گرفت. با توجه به ماهیت، هدف و سؤالات پژوهش حاضر، در این پژوهش از روش های «تحلیل مفهومی»، «تحلیل اسنادی» استفاده شده است . جامعه تحلیلی این پژوهش منابع موجود پیرامون ایده های موجود در زمینه دانشگاه، اسناد تحولی آموزش عالی جمهوری اسلامی ایران است که به صورت هدفمند انتخاب و همزمان با فرایند جمع آوری اطلاعات ، داده های حاصله به صورت عمیق و مستمر مطالعه و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها : یافته های حاصله حاکی از این است که در اسناد تحولی آموزش عالی جمهوری اسلامی ایران ایده دانشگاه دارای دو بعد اصلی علمی و اسلامی است؛ که در بعد علمی به ترتیب به ایده های سنتی، معاصر و جدید نزدیک است. در بعد اسلامی ضمن توجه به پیشرفت های علم و فناوری سعی گردیده است در چهارچوب دین مبین اسلام و نیز فرهنگ اسلامی گام بردارند.یافته های حاصل از این پژوهش به صورت یک الگوی مفهومی از دانشگاه ایرانی – اسلامی ارائه شده است؛ که در بررسی و تحلیل مصادیق اسناد چهار گانه آموزش عالی جمهوری اسلامی ایران؛ در سند دانشگاه اسلامی(1392) چهار ایده خاص این سند با مصادیق قداست علم، تربیت و تهذیب روحی و تعالی معنوی، آرمان های انقلاب اسلامی و تقویت خانواده؛ در سند جامع علمی کشور(1389) دو ایده خاص این سند با مصادیق حاکمیت جهان بینی و توحیدی اسلام و جایگاه اول علم و فناوری؛ در سند چشم انداز بیست ساله(1382) دو ایده خاص این سند با مصادیق امن، مستقل و مقتدر، دست یافته به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری؛ و در قانون برنامه پنجم توسعه(1389) دو ایده خاص این سند با مصادیق تدوین و ارتقا شاخص های کیفی، همکاری با حوزه های علمیه شناسایی و نام گذاری شدند. نتیجه گیری با مجموع بررسی اسناد آموزش عالی و مجموعه نظریات در مورد ایده دانشگاه متوجه شدیم که ایده اسناد تحولی آموزش عالی پیرامون دانشگاه ایرانی – اسلامی ایده ای بر گرفته از جهان بینی اسلامی است که دیدگاه های سنتی و معاصر دانشگاه را در ابعاد مختلف آموزش ، پژوهش پوشش / های تحولی که برای آنان در اسناد دیده شده است هماهنگ نمایند.