مربیان پرورشی

هدف پژوهش حاضر، بررسی آثار سوء تربیتی بازیهای رایانه ای بر کودکان است. روش تحقیق توصیفی - پیمایشی و جامعه آماری شامل کل مربیان مدارس راهنمایی آموزش و پرورش ناحیه دو استان قم بودند که همة آنان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات، از پرسش نامه محقق ساخته، شامل 17 گویه در سطح پنج درجه ای لیکرت و با پایایی 81% استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی و آمار استنباطی در حد کای اسکور (خی دو) و تحلیل واریانس یک راهه (f) برای آزمون فرضیه ها استفاده گردید. یافته ها نشان میدهد که همه فرضیه های تحقیق در سطح اطمینان 99/0 و 01/0 =a تأیید شدند. استفاده نامناسب از بازیهای رایانه ای تأثیرات سوء تربیتی در جهات اخلاقی، اجتماعی، روانی و جسمانی دارند. همچنین میزان تأثیرات سوء تربیتی در جهات جسمانی، روانی، اخلاقی و اجتماعی متفاوت است.

هدف از این پژوهش شناسایی رابطة بین جهت گیری دینی، باورهای دینی و باور به عدالت اجتماعی در بین مربیان پرورشی بود. بدین منظور، تعداد 180 مربی پرورشی (132زن و 48 مرد) به سه پرسش نامة جهت گیری دینی، باورهای دینی و باور به عدالت اجتماعی پاسخ دادند. جهت گیری دینی با دو بعد درونی و بیرونی، باورهای دینی با چهار بعد گناه، عشق خود مرکز، عشق دیگر مرکز و قراردادی و باور به عدالت اجتماعی با یک نمره کل، در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد در افرادی که دارای جهت گیری دینی درونی بودند و نیز در افرادی که دارای باور عشق دیگر مرکز بودند، باور به عدالت اجتماعی بالاتر بود. همچنین هر دو نوع جهت گیری دینی (درونی و بیرونی) به صورت مثبت و معنادار هر چهار نوع باور دینی (گناه، عشق خود مرکز، عشق دیگر مرکز و قراردادی) را پیش بینی نمود. به عبارت دیگر، مربیانی که بیشتر به دلیل خود دین، به دنبال دین هستند، باور عمیق تری به عدالت اجتماعی دارند. در مقابل، مربیانی که غالباً نگاهشان به دین به صورت ابزاری و منفعت طلبانه است، آنچنان که باید و شاید به عدالت اجتماعی اعتقاد ندارند.

فعالیت های پرورشی در مدارس برای تربیت دانش آموزان انجام می شود و تفکر غالب آن است که این فعالیت ها به تربیت دینی و اخلاقی می انجامد. هدف این پژوهش آسیب شناسی این فعالیت هاست که می تواند راه را برای برنامه ریزان و مسئولان روشن کند. بدین منظور٢٧٣ نفر مربی پرورشیِ مقاطع گوناگون تحصیلی شهر شیراز در این پژوهش توصیفی مشارکت کردند که به شیوة تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار استفاده شده، پرسش نامه ای ٥٦ گویه ا ی بود. روایی و پایایی پرسش نامه حاکی از مطلوبیت آن بود. برای پاسخ گویی به پرسش های پژوهش از آزمون های «اندازه گیری مکرر»، «تی تست» برای گروه های وابسته و مستقل و تحلیل «واریانس یک طرفه» استفاده شد. براساس نتایج به دست آمده، آسیب های موجود، برخاسته از ساختار، شیوة اجرا و انگیزش مادی و معنوی مربیان است. میان مقطع تدریس آزمودنی ها با دیدگاهشان دربارة ساختار، روش اجرای برنامه ها و انگیزش معنوی رابطة معنا دار وجود دارد. جنسیت و رَستة شغلی با هیچ یک از ابعاد ساختاری اجرایی، انگیزش مادی، نیروی انسانی و انگیزش معنوی رابطة معنا دار نداشت. متغیر سن با ابعاد یادشده رابطة معنادار نداشت و متأهلان درباره انگیزش مادی نگرش منفی تری داشتند.

تعلیم و تربیت از جمله امور انسانی است که به دلیل نقش برجسته اش در تمام امور زندگی بشر اهمیت به سزایی داشته؛ به طوری که همواره مورد توجه صاحبنظران بوده و هر کدام با بیانی بر آن تأکید نموده اند. به طور کلی، پرداختن به تعلیم و تربیت هم از نظر چند بعدی بودن و هم پیچیدگی های خاصش در سطح نظری و عملی، آن را تبدیل به امری مهم و بی بدیل ساخته است. در این میان، یکی از تأثیرگذارترین و در عین حال دشوارترین مباحث در حوزه تعلیم و تربیت، تربیت اخلاقی نوجوانان و جوانان است؛ لذا پرداختن به مباحث مربوط به اخلاق و پیرو آن تربیت اخلاقی از جایگاه رفیعی برخوردار است. فلاسفه و عالمان این حوزه نیز از دیرباز به مقوله اخلاق و حتی اخلاق از منظر تربیت، نظر داشته اند؛ چنانچه ارسطو غایت تعلیم و تربیت را تربیت اخلاقی و فضیلت دانسته و خواجه نصیر اراده و اندیشه را خاستگاه اخلاق دانسته است. افزون بر این، کار مربیان پرورشی نیز مانند سایر عرصه های دیگر زندگی انسان، آمیخته با مسائل اخلاقی است که حل مشکلات و تعارضات اخلاقی در عرصه کاری این مربیان- به ویژه در فضای مجازی- از دغدغه های جامعه علمی است. این پژوهش که بر اساس روش ها و اهداف اخلاق کاربردی نوشته شده است، به عنوان زمینه ساز تنظیم منشور اخلاقی در فضای مجازی برای مربیان پرورشی به شمار می رود که مهمترین بحث در این پژوهش، چالش های اخلاقی مربیان پرورشی در فضای مجازی و راهکارهای برون رفت از این چالش است.

هدف از انجام این پژوهش بررسی ویژگی های محیط کالبدی مدارس در تربیت دینی بود. روش پژوهش ترکیبی از نوع اکتشافی-متوالی بود. در بخش کیفی از روش تحلیل محتوا و در بخش کمی از روش پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری بخش کیفی شامل دو گروه بود. دسته اول متون و مقالات معماری اسلامی بود که به روش هدفمند انتخاب شدند. گروه دوم مربیان پرورشی مدارس بودند که 9 نفر از آنان به روش نمونه گیری هدفمند از نوع موارد مطلوب و بر اساس قاعده اشباع نظری انتخاب شدند. در بخش کمی نیز 118 نفر از مربیان پرورشی با استفاده از روش سرشماری در پژوهش شرکت نمودند. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه و پرسشنامه بود که روایی و پایایی هر دو مورد تایید قرار گرفت. یافته های پژوهش در بخش تحلیل محتوایی نشان می داد که تنوع فضایی ، بهره گیری از هنر و جذابیت بصری ، توجه به جامعه پیرامونی (پایگاه عبادی مشترک)، طراحی فضای نیایشی (تأکید بر محراب و گنبد)، توجه به مرکزیت حیاط، تأکید بر عناصر طبیعی و دسترسی آسان به امکانات (وضوخانه) از مواردی هستند که در طراحی محیط فیزیکی مدارس در تربیت اسلامی باید رعایت شوند. در بخش مصاحبه نیز مربیان پرورشی به زیبایی مکان نیایش، امکانات رفاهی ، طراحی انعطاف پذیر و چند عملکردی ، محوریت داشتن فضای نیایشی، نمایان و دعوت کننده بودن، اشاره کردند. در نهایت نتایج تحلیل عامل تاییدی، پنج ویژگی تنوع فضایی، زیبایی و جذابیت بصری، توجه به جامعه پیرامونی، فضای نیایشی مطلوب،مرکزیت حیاط و توجه به طبیعت را به عنوان ویژگی های فضای کالبدی مدارس در تربیت دینی نشان داد.

پژوهش حاضر با هدف ارائه الگو و شناسایی ابعاد و مؤلفه های توانمندسازی معاونان و مربیان پرورشی مدارس متوسطه اول و دوم طراحی و اجرا شده است. روش پژوهش، آمیخته اکتشافی است که در بخش کیفی، از راهبرد نظریه برخاسته از داده ها و در بخش کمی از روش توصیفی پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق در مرحله اول - بخش کیفی - خبرگان و متخصصان حوزه تعلیم و تربیت بودند که برای دستیابی به مدل اولیه تعداد 50 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و پس از انجام مصاحبه های لازم با ده نفر از آنان، اشباع اطلاعاتی حاصل شد. در مرحله دوم - بخش کمی - کارکنان و مربیان آموزش پرورش به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه ای از میان کارکنان آموزش و پرورش استان ایلام انتخاب شدند (N=169). ابزار پژوهش برای بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته (برگرفته از متن مصاحبه ها) بوده است. در مرحله اول، پژوهشگر موضوع اتکاپذیری پژوهش را رعایت کرده و برای پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است (0/96=α). روایی پرسشنامه با بهره گیری از نظرات اساتید و خبرگان مورد تائید قرار گرفت. برای تحلیل داده ها ابتدا ضریب بارتلت و ضریب KMO برای همبستگی درونی به کار گرفته شدند و کفایت حجم نمونه 0/92 به دست آمد. سپس از طریق مدل یابی معادلات ساختاری، الگوی مفهومی استخراج شده از بخش کیفی مورد آزمون و تأیید قرار گرفت. بر اساس یافته های تحقیق، عوامل محیطی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، عوامل راهبردی و پیامدها بر توانمندسازی مربیان و معاونان پرورشی مؤثر شناخته شدند.