جامعه شناسی

علی رغم اهمیت فزاینده دانش به عنوان راهبردی ترین منبع سازمانی، شکاف عمیقی در درک از زمینه ها و مؤلفه های دانش آفرینی و تاثیر آن بر عملکرد سازمان ها وجود دارد؛ به ویژه ضعف خیره کننده ای در توانایی برای کاربرد تکنیک های مدل سازی کمی در این قلمرو نوظهور آشکار است. با توجه به این کاستی ها، پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تعیین زمینه ی فرایند دانش آفرینی در نظام آموزش عالی به منظور ارائه مدل مناسب انجام گرفت؛ و تاکیدآن بر توانمندسازی زمینه برای دانش آفرینی به جای مدیریت دانش است. روش پژوهش پیمایشی است؛ مشارکت کنندگان 362 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه ها بودندکه در سطوح مختلف آن و در دو بخش دولتی و خصوصی- دانشگاه آزاد اسلامی- فعالیت می کنند و با استفاده از نمونه گیری طبقه ای در این پژوهش حضور داشتند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS شامل روش های آمار توصیفی، تحلیل عاملی، رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد زمینه های دانش آفرینی در نظام آموزش عالی عبارتند از: ظرفیت جذب، اکتساب اطلاعات و دانش، یادگیری، یادگیری زدایی، بنیان دانش، مراقبت، همکاری، شبکه سازی، ائتلاف، ترکیب، نوآوری طراحی و حل مساله؛ بر این اساس، مدل زمینه ای فرایند دانش آفرینی در نظام آموزش عالی ارائه شد

۲۴۶۳.

سرمایه خانواده، سنگ بنای سرمایه اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسن روحانی

منبع: راهبرد تابستان ۱۳۹۰ شماره ۵۹

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی مصرف گرایی سرمایه خانواده استحکام خانواده شکاف ارزشی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۹۹ تعداد دانلود : ۱۴۶۰

در نوشتار حاضر پس از اشاره به گونه های سرمایه، بر سرمایه اجتماعی تمرکز شده و دیدگاه های نظریه پردازان سرمایه اجتماعی معرفی گردیده است. پس از نقد دیدگاه هایی که از وجوه منفی سرمایه اجتماعی سخن گفته اند، به وجه ارزش شناختی این سرمایه اشاره شده، دیدگاه های اسلام در خصوص مفهوم سرمایه اجتماعی مورد بحث قرار گرفته و مفهوم «سرمایه خانواده» به عنوان مجموعه سرمایه اجتماعی انباشتی، بازتولید و بازتوزیع در خانواده ارائه گردیده است. مقاله پس از طرح محدودیت های مربوط به تقویم و ارزیابی نسبت های متقابل سرمایه اجتماعی و زندگی خانوادگی، به آثار فرسایشی زندگی مدرن بر سرمایه خانواده در غرب (تحت تأثیر تغییرات گسترده بر نهاد خانواده) میپردازد. در بخش پایانی مقاله، آسیب شناسی سرمایه خانواده در ایران با اشاره به چهار آسیب مهم (که نوعاً متأثر از تحولات دوران مدرن هستند)، تحلیل گردیده و نسبت به آثار روند واگرا و تهدیدکننده آن هشدار داده شده است.

۲۴۶۴.

معرفی کتاب: مود، مرکز نهارجان: بررسی اوضاع اجتماعی، اقتصادی و جغرافیایی مود، مرکز نهارجان

نویسنده: اسدالله زمانی پور

منبع: روستا و توسعه سال شانزدهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۹۹ تعداد دانلود : ۷۴۰

۲۴۶۵.

مطالعه کیفی پیامدهای ارتباط با جنس مخالف در میان نوجوانان دختر و پسر (مطالعه موردی: نوجوانان شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فردین محمدی حسین محمدی

منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره پنجم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۲۰)

کلیدواژه‌ها: رابطه با جنس مخالف تجربه نوجوانان کشف پیامدها مقایسه پیامدها

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۹۹ تعداد دانلود : ۹۰۴

امروزه شواهد نشان می دهد رابطه عاطفی با جنس مخالف، از قشر جوانان به قشر نوجوان تسری یافته است و گروه زیادی از نوجوانان، رابطه اجتماعی با جنس مخالف را تجربه کرده اند. مسئله اصلی پژوهش حاضر این است که نوجوانان شهر مشهد پیامدهای رابطه با جنس مخالف را چگونه تجربه می کنند و آیا تجربه پیامدها، در میان نوجوانان دختر و پسر یکسان است. در این پژوهش، پیامدهای تجربه نوجوانان در ارتباط با جنس مخالف در شهر مشهد مطالعه می شود. بدین منظور، از رویکرد برساختی- تفسیری و از روش مردم نگاری و تکنیک مصاحبه عمیق استفاده شد. همچنین برای انتخاب مشارکت کنندگان، روش نمونه گیری هدفمند و برای تعیین حجم نمونه، اشباع نظری به کار گرفته شد. نتایج بیانگر آن است که نوجوانان پیامدهای رابطه با جنس مخالف را به اشکال مختلف مانند مشکلات آموزشی، درگیری فضای ذهنی، لذت عاطفی، لذت جنسی، وابستگی، نوع طلبی، میل به تجرد، ترس از ازدواج و بازاندیشی تجربه می کنند. برخی از این پیامدها، در نوجوانان دختر و پسر متفاوت است. تجربه پیامدهای مختلف و متناقض سبب شده است که نوجوانان براساس تجربه و اطلاعات ناشی از آن، به بازاندیشی این رابطه بپردازند و راهبردهای جدیدی را در این زمینه اتخاذ کنند. این راهبرد ها در نوجوانان دختر و پسر با یکدیگر تفاوت دارد.

۲۴۶۶.

تضادهای اجتماعی، عامل دگرگونی ها

نویسنده: رالف دارندرف مترجم: منصور وثوقی

منبع: پژوهشکده سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۵۹ شماره ۱ و ۲

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی نظری جامعه شناسان کلاسیک

تعداد بازدید : ۲۱۹۸ تعداد دانلود : ۹۵۳

۲۴۶۷.

خشونت های خانوادگی و تاثیرات آن بر امنیت در جامعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: گل مراد مرادی لیلا زندی

منبع: مجله علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد ۱۳۸۶ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: امنیت اجتماعی شهر سنندج خشونت خانواده نگرش های پدرسالاری نگرش های مذهبی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده

تعداد بازدید : ۲۱۹۸ تعداد دانلود : ۹۹۳

امنیت به عنوان نیاز اساسی برای افراد جامعه در ارتباط متقابل با عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می باشد. امروزه نقش و اهمیت این مساله در پیش‌رفت هر جامعه ای تا بدان پایه است که آن را بستر و پیش نیاز هر گونه توسعه ای می دانند. وجود امنیت اجتماعی به عنوان یکی از تمهیدات در راستای حفظ حیات گروه‌های اجتماعی و برخورداری آن‌ها از فرصت ‌ها و امکانات و تسهیلات به منظور دست‌یابی به اهداف مورد نظر خویش مطرح شده است. در این راستا معنای امنیت اجتماعی به عنوان یک مفهوم پیچیده هر چند که تعریف آن به عنوان یک پدیده ادراکی و احساسی است، مورد توجه قرار گرفته است. هدف اصلی این مقاله خشونت خانوادگی و تاثیرات آن بر امنیت اجتماعی در جامعه با تاکید بر شهر سنندج می باشد. چارچوب نظری در این مقاله برگرفته از رهیافت ‌های نظری تعامل گرایی، یادگیری اجتماعی و نابرابری جنیستی می باشد. روش تحقیق در این مقاله پیمایش بوده است و اطلاعات از طریق پرسش‌نامه جمع آوری و با استفاده از نرم‌افزار SPSS در محیط ویندوز پردازش شدند و تجزیه و تحلیل‌ داده‌‌ها در دو سطح توصیف و تبیین(ضریب پیرسون، آزمونTوF ، رگرسیون چندمتغیره) صورت گرفته است. یافته ‌های این تحقیق نشان می دهد که 3 متغیر خشونت خانوادگی با مقدار(234/0- Beta=)، نگرش‌های مذهبی با مقدار(18/0Beta=) و نگرش‌های مردسالاری با مقدار(17/0- Beta=) به ترتیب میزان اهمیتی در تعیین واریانس متغیر وابسته داشته اند، وارد معادله رگرسیونی شده اند و در مجموع این 3 متغیر توانسته اند 42٪ از واریانس متغیر وابسته را به حساب آورند(42/0=R²).

۲۴۶۸.

بی بند و باری جنسی، با نصیحت درمان نمی شود

نویسنده: مژگان فرجی

منبع: گزارش تیر ۱۳۸۲ شماره ۱۴۸

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۹۷ تعداد دانلود : ۱۰۹۲

۲۴۶۹.

هویت های قومی ، انسجام اجتماعی ، امنیت ملی

نویسنده: بهراد رضوی آل هاشم علی کاظمی بهروز رضوی نژاد

منبع: کتاب ماه ۱۳۸۸ شماره ۱۶

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۹۸ تعداد دانلود : ۱۴۱۱

۲۴۷۰.

انتخاب تکنولوژی مناسب برای توسعه کشاورزی و توسعه روستایی ایران

نویسنده: ابوالقاسم عربیون عبدالمجید پاپ زن

منبع: جهاد آذر و دی ۱۳۷۷ شماره ۲۱۲ و ۲۱۳

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۹۷ تعداد دانلود : ۱۰۹۱

۲۴۷۱.

ویژه نامه جامعه شناسی آموزش و پرورش: جامعه شناسی تعاریف، مفاهیم و قلمرو

نویسنده: صفی الله شاه قلعه

منبع: رشد آموزش علوم اجتماعی پاییز ۱۳۹۰ شماره ۵۲

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۲۱۹۶ تعداد دانلود : ۱۰۴۵

۲۴۷۲.

بررسی رابطه بین میزان اعتماد در محیط مدرسه و میزان همکاری دبیران در مدارس متوسطه

نویسنده: افسانه شهرابی رمضان حسن زاده حسن صیامیان کیومرث نیازآذری

منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال اول بهار و تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: دبیران اعتماد همکاری مدرسه متوسطه

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش

تعداد بازدید : ۲۱۹۷ تعداد دانلود : ۱۳۴۳

هدف از این پژوهش، بررسی رابطه بین میزان اعتماد در محیط مدرسه و میزان همکاری دبیران در مدارس متوسطه شهر ساری در سال تحصیلی 86-1385 است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق متشکل از کلیه مدیران و دبیران ناحیه 1و2 مدارس متوسطه دولتی شهر ساری است. در پژوهش حاضر، جهت گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه دوقسمتی 1- اعتماد و 2- همکاری استفاده شده است. روایی آزمون، با توجه به استفاده از این پرسشنامه در مطالعات انجام شده قبلی، مورد تایید قرار گرفته است. علاوه برآن پرسشنامه در اختیار عده ای از اساتید صاحب نظر در زمینه روانشناسی و علوم تربیتی قرار گرفت و آنها نیز روایی پرسشنامه رامورد تایید قرار دادند و ضریب پایایی آن توسط آلفای کرونباخ برای پرسشنامه اعتماد 869/. و برای پرسشنامه همکاری 904/. محاسبه شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و از روش های آماری در سطح توصیفی و استنباطی استفاده شد. بررسی فرضیه ها نشان داد که بین میزان اعتماد و همکاری دبیران با مدیران براساس جنسیت و نیز براساس میزان سابقه خدمت رابطه معناداری وجود ندارد.

۲۴۷۳.

مردم سالاری دینی: به سوی یک گفتمان مسلط

نویسنده: محمدرضا تاجیک

منبع: دانشگاه اسلامی زمستان ۱۳۸۲ شماره ۲۰

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۹۶ تعداد دانلود : ۱۰۷۹

مقاله ی حاضر ضمن بررسی -، گفتمان مشخص پیرامون مردم سالاری دینی، یعنی رابطه ای درون گفتمانی میان مردم سالاری و دین؛ ملازمه ی تنگاتنگ میان مردم سالاری دینی با جامعه ی دینی؛ و گفتمانی که بر مبنای قرائتی ناظر بر مشروعیت الهی – مدنی شکل گرفته است؛ به شرایط مسلط کردن و نهادینه کردن گفتمان مورد نظر می پردازد.

۲۴۷۴.

مقالات: جنگ بیرق، شیر و خورشید ایران در مقابل با ماه و ستاره عثمانی

نویسنده: رضا آذری شهرضایی

منبع: گفتگو مهر ۱۳۸۴ شماره ۴۳

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۹۷ تعداد دانلود : ۹۰۰

۲۴۷۵.

ارزیابی اثربخشی برنامه پشتیبانی خدمات مالی خرد و صندوق اعتبارات خرد زنان روستایی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: پویا علاء الدینی آزاده جلالی موسوی

منبع: توسعه روستائی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۸۹ شماره ۲ (پیاپی ۳)

کلیدواژه‌ها: توانمندسازی تامین مالی خرد آسیب پذیری صندوق اعتبارات خرد زنان روستایی و پشتیبانی از خدمات مالی خرد روستا ارزیابی اثربخشی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان

تعداد بازدید : ۲۱۹۵ تعداد دانلود : ۱۰۷۷

در پی موفقیت برنامه های تامین مالی خرد در سطح جهان، طرح هایی در این زمینه در ایران اجرا شده است. این برنامه ها به عنوان راهی برای کاهش فقر و ارتقای معیشت شناخته می شوند و پیوسته در حال گسترش هستند. توجه به برنامه های تامین مالی خرد و اجرای آنها، ارزیابی اثربخشی شان را ضروری می سازد. ارزیابی اثربخشی این برنامه ها، نه تنها امکان اصلاح رویه ها و بهبود عملکرد برنامه ها را فراهم می کند، بلکه در طراحی برنامه های آتی نیز نقش مهمی دارد. در این پژوهش، با مطالعه موردی دو برنامه تامین مالی خرد، یعنی «صندوق اعتبارت خرد زنان روستایی» و «برنامه پشتیبانی از خدمات مالی خرد روستا» تلاش شده است تا آثار این برنامه ها بر شرکت کنندگان، به ویژه بر سه جنبه از زندگی آنان، یعنی ابعاد مادی فقر، آسیب پذیری و توانمندسازی زنان ارزیابی شود. در مطالعه حاضر، از روش های کمی و کیفی استفاده شده است. در بخش کمی از شرکت کنندگان جدیدتر برنامه ها به عنوان گروه شاهد استفاده شده و یافته های بخش کیفی نیز به منظور تقویت نتایج کمی به کار گرفته شده است. نتایج بررسی نشان می دهد که تغییری در شاخص های درآمد، دارایی ، و هزینه خوراک و پوشاک خانوارهای شرکت کننده در هر دو برنامه ایجاد نشده، اما شاخص تنوع منابع درآمدی خانوار بهبود یافته است. همچنین، برنامه ها فقط زمانی به توانمندسازی زنان منجر شده اند که شرکت کنندگان زن، خود بر نحوه مصرف وام کنترل داشتند. البته در برخی موارد، برنامه ها موجب آسیب-پذیری بیشتر خانوار ها شده اند.

۲۴۷۶.

مدرنیته و جنبش های اجتماعی

نویسنده: ران ایرمن مترجم: آزاد آرمی

منبع: زریبار سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۸۸ شماره ۷۱ و ۷۲

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۹۵ تعداد دانلود : ۲۵۱۶

در این مقاله مفهوم مدرنیته را بعنوان آنچه که از تفکر کلاسیک وبر، زیمل و میشلز سرچشمه گرفته، و نیز به عنوان آنچه که در جامعه شناسی معاصر مورد تفسیر قرار گرفته است مورد بحث قرار می دهم. به توضیح جامع از گسترش مفهوم مدرنیته در جامعه شناسی علاقمند نیستم بلکه بیشتر بر یک حوزه آن متمرکز می شوم : تضاد اجتماعی و جنبش های اجتماعی. علاقه اصلی ام به تاثیر مدرنیته هم بر گسترش و هم بر فهم جامعه شناختی از جنبش های اجتماعی مرتبط است. به عبارت دیگر، صرفاً به تاریخ یک مفهوم علاقمند نیستم بلکه بیشتر به رابطه بین مفاهیم واقعیت تاریخی و توانایی درک اجزای آن تمایل دارم.

۲۴۷۷.

استاد دکتر غلامحسین صدیقی و جامعه شناسی در ایران

نویسنده: محمد عبداللهی

منبع: فصلنامه علوم اجتماعی دانشگاه علامه پاییز و زمستان ۱۳۷۰ شماره ۱ و ۲

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۹۵ تعداد دانلود : ۱۰۱۱

۲۴۷۸.

والدین ، نوجوانان ، ارزش های خانوادگی ، ترجیح اطالعت یا استقلال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابراهیم خدایی علی معدنی پور وحید نقدی

منبع: خانواده پژوهی سال سوم زمستان ۱۳۸۶ شماره ۱۲

کلیدواژه‌ها: نوجوان خانواده اطاعت استقلال رگرسیون لجستیک ارزش های خانوادگی خاورمیانه دوستان

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده

تعداد بازدید : ۲۱۹۵ تعداد دانلود : ۱۱۳۸

در جهان امروز به خصوص در کشورهایی مثل کشورهای خاورمیانه که از اختلال اجتماعی رنج برده و آژانس های جامعه پذیری در جهت متضاد عمل می کنند، کارکرد درست خانواده می تواند نقش تعیین کننده ای در پیشگیری از پیامدهای منفی به خصوص مسائل رفتاری درونی و بیرونی داشته باشد. شیوه والدینی که والدین اتخاذ می کنند، اگر در عین کنترل کامل، به استقلال شخصیتی نوجوان هم تاکید کند، می تواند به عنوان یک شیوه والدینی موفق ارزیابی شود.این مقاله به ترجیح اطاعت و ترجیح استقلال به عنوان دو ارزش مهم خانوادگی از سوی نوجوانان می پردازد و به دنبال پاسخ به این سؤال است که تحت چه شرایطی احتمال این ترجیحات افزایش یا کاهش می یابد. داده ها از پیمایش ارزش های جهانی (WVS) و از موج چهارم آن می باشد. گروه سنی 24- 15 سال کشورهای خاورمیانه به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده اند. نتایج رگرسیون لجستیک نشان می دهد که متغیرهای جمعیت شناختی نقش مهم تری در کاهش یا افزایش احتمال ترجیح اطاعت از والدین داشته اند، در حالی که در مورد ترجیح استقلال متغیرهای جامعه پذیری هم اهمیت داشتند. به علاوه نشان داده شده است که تفاوت های معناداری در ترجیح همزمان اطاعت و استقلال از سوی نوجوانان در بین کشورهای مختلف خاورمیانه وجود دارد، گو این که عوامل موثر بر این ترجیحات در اکثر این کشورها تقریباً از یک الگو پیروی می کنند.

۲۴۷۹.

عوامل مؤثر بر خودحفاظتی و پیشگیری از شکست های حفاظتی از دیدگاه فرماندهان ارشد نیروی انتظامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید حسن میرفخرایی محمد سهرابی

منبع: دانش انتظامی سال هجدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۷۲)

کلیدواژه‌ها: پیشگیری خودحفاظتی فرماندهان ارشد شکست حفاظتی اقدامات اطلاعاتی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۹۵ تعداد دانلود : ۷۲۶۰

۲۴۸۰.

آغاز و انجام نظریه وابستگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین سلیمی

منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) بهار ۱۳۹۱ شماره ۵۶

کلیدواژه‌ها: توسعه عقب ماندگی نظام جهانی سرمایه داری نظریه وابستگی توسعه در شرق آسیا

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی نظری

تعداد بازدید : ۲۱۹۴ تعداد دانلود : ۷۵۳

نظریه وابستگی از جمله نظریاتی است که طی دو دهه تأثیری شگرف بر اندیشه های اجتماعی و سیاسی و نظریه های توسعه و نیز نگرش های جامعه شناختی در نیمه دوم قرن بیستم گذارده. نه فقط صاحب نظران بلکه اهل سیاست و مدیران نیز در بسیاری از کشورهای در حال توسعه تحت تأثیر نظریه وابستگی قرار گرفته بودند و ضمن آن که علت اصلی توسعه نیافتگی را به خارج از مرزهای کشورهای عقب مانده نسبت می دادند، راه رشد و پیشرفت را قطع رابطه و گسستن از جهان سرمایه داری می دانستند. در این نوشتار قصد ما این است که نشان دهیم که نظریه وابستگی خصلتی تاریخی داشته است و در شرایط تاریخی خاصی متولد شده و در آن زمان توان توضیح بسیاری از تحولات واقعی را داشته است. اما با تحول شرایط تاریخی و جهانی، مبانی نظریه وابستگی نیز دگرگون شد و هم مارکسیست ها و هم غیرمارکسیست هایی که به این نظریه گرایش داشتند، اصول تفکر خود را دگرگون ساختند تا جایی که به تدریج نظریه و اصطلاح وابستگی را کنار گذارده و مفاهیم دیگری را برای تبیین تحولات نوین جهان از دهه 1900 به بعد مطرح کردند. تغییرات آشکار و پنهان در نظریات بنیادگذاران تئوری وابستگی به اندازه ای است که می توان از پایان این نظریه و پیوستن آن به تاریخ نظریات موجود در عرصه جامعه شناسی توسعه سخن گفت.

درخت حوزه‌های تخصصی