درخت حوزه‌های تخصصی

رشته های جغرافیای عمومی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
جغرافیای انسانی جغرافیای طبیعی رشته های جغرافیای عمومی فنون جغرافیایی گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
ارزیابی مخاطرات طبیعی جغرافیای اقتصادی جغرافیای اکوتوریسم جغرافیای اوقات فراغت جغرافیای پزشکی جغرافیای تاریخی جغرافیای جمعیت جغرافیای حمل و نقل جغرافیای رفتاری و ادراک محیطی جغرافیای زمین در فضا جغرافیای سیاسی جغرافیای صنعتی جغرافیای فرهنگی جغرافیای کشاورزی و کاربری اراضی برنامه ریزی و توسعه ناحیه ای
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹۸۱ تا ۱٬۰۰۰ مورد از کل ۴٬۳۹۶ مورد.
۹۸۱.

ارزیابی روند تغییرات دما و کسر آب ابر در ایران با استفاده از داده های سری زمانی محصولات سنجنده SEVIRI(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مخاطرات محیط طبیعی سال یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۳۱ 123 - 136

کلیدواژه‌ها: دمای ابر کسر آب ابر سنجنده SEVIRI آزمون غیرپارامتری ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۰ تعداد دانلود : ۲۵۱
هدف از این مطالعه بررسی روند تغییرات زمانی و مکانی دمای ابر و کسر آب ابر در ایران می باشد. جهت دستیابی به این هدف، از محصولات سنجنده SEVIRI ماهواره MSG برای دوره زمانی 2004 تا 2017 استفاده شده است. ابتدا داده های موردمطالعه در یک شبکه منظم جغرافیایی در ابعاد 380×290 تنظیم گردید. سپس خصوصیات ابر برای هر ماه به طور جداگانه استخراج و در نهایتاً تغییرات زمانی آن مدل سازی شد. به منظور ارزیابی دقیق تغییرات متغیرها، ایران ازنظر مکانی به چهار ناحیه جداگانه تفکیک شد. بر اساس روش های آماری، روند تغییرات زمانی، از طریق آزمون من-کندال و شاخص سن باهدف آشکارسازی وجود روند مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از محاسبات شاخص ها نشانگر آن بود که کسر آب و دمای ابر در ایران به غیراز ماه های می و سپتامبر به صورت صعودی بوده است. بیشترین مقدار معنی داری در متغیر کسر آب ابر، در ماه ژوئن در جنوب ایران و حداقل آن در ماه می قابل مشاهده می باشد. بررسی درصدی روند نشان داد که حداکثر مقدار معنی داری دمای ابر، در ماه ژوئن در جنوب ایران و حداقل آن در ماه می بوده است. مطابق محاسبات انجام شده کمترین مقدار کسر آب ابر در ایران به شمال (25 درصد) و بیشترین آن به غرب ایران (6/41 درصد) اختصاص داده شده است. همچنین در ارتباط با دمای بالای ابر، جنوب ایران با 3/58 درصد بیشترین مقدار و شرق ایران با 25 درصد، صعودی بودن داده ها را به خود اختصاص داده اند. حداکثر درصد معنی داری وجود سری در روند دمای ابر، در غرب ایران (83/70 %) و حداقل آن در جنوب (83/45 %) بوده است.
۹۸۲.

تحلیل ارزشمندی و چرخه زیست میراث گردشگری شهرستان شوش دانیال (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال یازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۳۲) 61 - 81

کلیدواژه‌ها: میراث گردشگری پری یرا اصلاح شده چرخه زیست شاخص رنجش شوش دانیال (ع)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۲۹۵
گردشگری فعالیتی اقتصادی است که مجموعه وسیعی از اقدامات ذی نفعان در داخل و خارج از مقصد گردشگری را شامل می شود. هدف از گردشگری، حفظ منابع مقصد و توسعه اقتصادی است که با ایجاد رابطه ای پویا و خلاق بین طبیعت، فرهنگ و تاریخ جامعه میزبان با گردشگران، جریان های جدیدی را در آینده برای توریسم جهانی، صلح و توسعه پایدار رقم می زند. شهرستان شوش دانیال(ع) به منزله یکی از مناطق برخوردار از جاذبه های گردشگری متعدد، توان مطلوب برنامه ریزی و توسعه گردشگری را داراست. هدف از پژوهش حاضر، تحلیل ارزشمندی میراث گردشگری این منطقه با استفاده از روش اصلاح شده پری یرا و ارزیابی چرخه زیست آن ها از طریق مدل باتلر و شاخص رنجش داکسی است. برای تحلیل ارزشمندی پرسش نامه ای بر مبنای گویه های مدل اصلاح شده پری یرا تدوین و در سطح نخست معیار علمی در قالب توانمندی های ذاتی اکتسابی (حداکثر امتیاز 5/5) و تکمیلی (حداکثر امتیاز 5/4) و معیار مدیریت در قالب توانمندی های بهره وری (حداکثر امتیاز 7) و حفاظت (حداکثر امتیاز 3) ارزیابی شد. چرخه زیست محوطه های گردشگری از طریق مدل باتلر طی مراحل اکتشاف، مشارکت، رشد، بلوغ و رکود، و واکنش رفتاری جوامع انسانی براساس شاخص رنجش داکسی طی موارد علاقه مندی، بی تفاوتی، رنجش و خصومت بررسی شد. نتایج نشان داد محوطه های حرم دانیال نبی (ع) (35/63٪ درصد بلوغ و علاقه مندی)، منطقه حفاظت شده کرخه (7/60 درصد اکتشاف و علاقه مندی)، قلعه شوش (5/60 درصد رشد و علاقه مندی)، چغازنبیل (95/57 درصد رشد و علاقه مندی)، تپه های باستانی شوش (9/57 درصد رشد و بی تفاوتی) و آرامگاه دعبل خزاعی (56 درصد مشارکت و علاقه مندی) رتبه 1 تا 6 توسعه گردشگری را به خود اختصاص دادند. در مقابل، تپه های باستانی هفت تپه (65/45 درصد اکتشاف و بی تفاوتی) و منطقه جنگی فتح المبین (15/44 درصد بلوغ و بی تفاوتی) به دلیل این که امتیازشان زیر متوسط (50 درصد) بود به تقویت نقاط قوت و فرصت و رفع نقاط ضعف و تهدیدهای احتمالی نیاز دارد. این رتبه ها نشان دهنده اهمیت و بهره وری متناسب با توان این محوطه های گردشگری است.
۹۸۳.

بزنگاهِ هوش مصنوعی و تغییر امرژئوپلیتیکال: آموزه ای برای ساخت فراژئوپلیتیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای سیاسی سال هفتم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲۸ 179 - 204

کلیدواژه‌ها: ژئوپلیتیک هوش مصنوعی فرا - ژئوپلیتیک سیاست خارجی کلان داده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۴ تعداد دانلود : ۱۷۷
در چند سال اخیر، با گسترش انقلاب صنعتی چهارم و رشد روند های فرافناورانه ای مانند هوش مصنوعی به عنوان یک بزنگاهِ حساس بین المللی، ژئوپلیتیک دچار تغییر و تحول شده است. اساساً آشنازدایی از بستر های علمی سیاست خارجی و روابط بین الملل در خوانش های کلاسیک و روایت سازی هایی از مسئله وارگی و مسئله بودگی سیال در این حوزه با تأکید بر روند هایی چون هوش مصنوعی و کلان داده ها منجر به تغییر ژئوپلیتیک به فرا – ژئوپلیتیک شده که این تحولات و ترتیبات نوین بستری برای تغییر رقابت های بین المللی است. این مقاله با مفروض گرفتن رقابت های ژئوپلیتیکی دولت ها در قالب هوش مصنوعی و با بهره گیری از روش تحلیلی – توصیفی به دنبال پاسخ به این سؤال است که ژئوپلیتیک چگونه توسط هوش مصنوعی و کلان داده ها دچار تحول شده است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که هوش مصنوعی منجر به بازطراحی کارکرد ژئوپلیتیک در عصر کلان داده ها و رقابت های الگوریتمی گردیده است.  
۹۸۴.

ارزیابی آسیب پذیری اکوسیستم تالاب میانگران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحلیل فضایی مخاطرات محیطی سال نهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ ۵۶-۴۱

کلیدواژه‌ها: تالاب میانگران مدیریت اکوسیستم ارزیابی آسیب پذیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۲۶۹
تحلیل آسیب پذیری اکوسیستم ها در برابر عوامل مختلف طبیعی و انسانی اطلاعاتی از نقاط ضعف و ظرفیت آنها در اختیار می گذارد که برای مدیریت صحیح آنها الزامی هستند. هدف این پژوهش بررسی آسیب پذیری اکوسیستم تالاب میانگران و ارائه راهکارها و راهبردهای مدیریتی در جهت حفاظت از این اکوسیستم است. داده ها و اطلاعات مورد تحلیل از سازمان محیط زیست و مصاحبه با کارشناسان، اساتید در رشته های مربوطه، مطالعات کتابخانه ای و مرور مقالات داخلی و خارجی به دست آمده اند. برای انجام این پژوهش نخست با استفاده از منابع اطلاعاتی سازمان محیط زیست و منابع طبیعی، مصاحبه های صورت گرفته و مرور مقالات عوامل تهدیدکننده تالاب میانگران شناسایی شده و در قالب هفت شاخص (تولید آلودگی، تغییر رژیم هیدرولوژیکی، تغییر رژیم اکولوژیکی، تغییر کاربری، قوانین و ضعف زیرساخت ها، آتش سوزی عمدی مراتع اطراف تالاب و خشکسالی) قرار داده شدند. سپس امتیاز عوامل تهدیدکننده براساس دو شاخص، شدت تهدید و احتمال وقوع تهدید هر شاخص تعیین گردید. آنگاه، به این عوامل با استفاده از ماتریس های ارزیابی امتیاز داده شد. سپس تعامل میان این ارزش ها و عوامل تهدید کننده مورد بررسی قرار گرفت و میزان آسیب پذیری ارزش های تالاب نیز از ضرب امتیازهای کسب شده تمامی عوامل مورد بررسی به دست آمد. نتایج تحقیق نشان داد که بیشترین آسیب پذیری بر ارزش های هیدرولوژی و اکولوژیکی تالاب وارد شده و از ارزش های اکولوژیکی پرندگان تالاب بیشترین اسیب را متحمل شده اند. در مجموع براساس نتایج حاصل از این مطالعه می توان اذعان نمود که تالاب میانگران با وجود دارا بودن ارزش های فراوان اکولوژیکی، هیدرولوژیکی و اجتماعی و اقتصادی در معرض عوامل تهدید زیادی قرار دارد، که ارزیابی آسیب پذیری می تواند درک درستی از روابط میان عملکردهای تالاب و عوامل تهدید کننده آن را به نمایش بگذارد و این اقدام گام موثری برای مدیریت اکوسیستم تالاب میانگران است. همچنین با توجه به اینکه بیشترین آسیب در حوضه ارز ش های اکولوژیکی و هیدرولوژیکی می باشد. پس راهکارهای مدیریتی ارائه شد در این دو حوضه باید بیشتر مد نظر مدیران و کارشناسان قرار گیرد.
۹۸۵.

مدل سازی مطلوبیت زیستگاه جرد لیبی (Meriones libycus) به عنوان مخزن بیماری سالک در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مخاطرات محیطی تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۲ 97 - 106

کلیدواژه‌ها: مکسنت مدل سازی زیستگاه جونده مخزن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۴ تعداد دانلود : ۲۰۸
 جوندگان بزرگ ترین راسته پستانداران هستند که جمعیت بسیار بزرگی را بر روی کره زمین تشکیل می دهند و منشأ خسارات اقتصادی و بهداشتی فراوان بوده و همچنین به عنوان مخزن برخی از بیماری های مشترک بین انسان و حیوان (Zoonosis) مطرح هستند؛ ازجمله این بیماری ها می توان به بیماری سالک اشاره نمود. هدف از این مطالعه، مدل سازی مطلوبیت زیستگاه جرد لیبی به عنوان مخزن بیماری سالک جلدی در ایران است. بدین منظور 17 متغیر زیستگاهی شامل دو متغیر توپوگرافی، هفت متغیر اقلیمی و هشت متغیر کاربری اراضی/پوشش زمین به همراه نقاط حضور گونه وارد مدل مکسنت گردید. بر اساس نتایج حاصل از مدل سازی نرم افزار مکسنت، زیستگاه مطلوب جرد لیبی، مساحتی بالغ بر 432094 کیلومترمربع، معادل 29 درصد از سطح ایران را به خود اختصاص داده است. همچنین دو متغیر فاصله از روستاها و شیب زمین بیشترین تأثیر را در فرآیند مدل سازی دارا بودند. نقشه مطلوبیت زیستگاه گونه مخزن بیماری نشان داد که بیشترین مطلوبیت زیستگاه در استان های هرمزگان، خوزستان، بوشهر و خراسان رضوی قرار دارد. با توجه به آثار روحی و زیان اقتصادی محتمل بر بیماری سالک پوستی و نبود واکسن اثربخش و وجود جوندگان در چرخه بیماری زایی، شناسایی مخازن و زیستگاه مطلوب مخازن این بیماری برای انجام اقدامات مدیریتی امری لازم و ضروری است؛ تا سنگ بنایی برای مدیریت هرچه بهتر این بیماری شود.
۹۸۶.

گامی به سوی الگوی نظری نظم پراکنشی- شاخه ای در سیاست بین الملل نوین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژئوپلیتیک سال هجدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۶۵) 289 - 314

کلیدواژه‌ها: پیچیدگی نظم شاخه ای - پراکنشی موازنه قدرت شاخه ای سیستم بین الملل پیچیده نظم جهانی نوین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۳۹۲
سیستم بین الملل در فاز گذار از سیستم ساده و خطی به پیچیده و آشوبی، در چارچوب سیستم های چندپیکری است که این موضوع چالش های نوینی را برای تبیین نظم در آن ایجاد کرده است. ادبیات روابط بین الملل، نظم را از دیدگاه ساده و کلاسیک مورد مطالعه قرار داده اند و تصوری خطی از آن داشته اند، این در حالی است که این سیستم از گونه پیچیده و آشوبی است. الگوی نوینی از نظم در حال پدیدار شدن است که نظریه های موجود روابط بین الملل از تبیین آن ناتوان هستند. بر این اساس پرسمان اصلی پژوهش حاضر بر محوریت الگوی نظری تبیین کننده نظم پیچیده و آشوبی سیستم بین الملل پیچیده شکل می گیرد. هدف اصلی مفهوم سازی چنین نظمی است که نویسنده با بهره گیری از بنیان های هستی شناسانه و شناخت شناسانه نظریه پیچیدگی و گزاره های نظری آن و بهره گیری از رهیافت روشی ابداکتیو، الگوی نظم شاخه ای – پراکنشی را به عنوان الگوی نظری نوآورانه به جامعه علمی روابط بین الملل ارائه می کند.
۹۸۷.

بررسی و تحلیل مخاطرات طبیعی و مسائل انسانی و محیطی شهر سنندج به منظور ارائه راهکارهای مناسب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مخاطرات محیطی بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۱ 99 - 115

کلیدواژه‌ها: مخاطرات طبیعی و انسانی منطق فازی AHP سنندج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۱ تعداد دانلود : ۲۶۱
در طی سال های اخیر به موازات افزایش جمعیت نواحی شهری، مخاطرات شهری نیز روند افزایشی داشته است. یکی از شهرهایی که پتانسیل بالایی جهت وقوع مخاطرات دارد، شهر سنندج است. در این پژوهش به بررسی مناطق آسیب پذیر شهر سنندج در برابر مخاطرات حرکات دامنه ای، سیلاب، زمین لرزه، آلودگی و ترافیک پرداخته شده است. با توجه به اهداف موردنظر، از دو مدل تلفیقی منطق فازی و تحلیل سلسله مراتبی ( AHP ) استفاده شده و مناطق آسیب پذیر در برابر هرکدام از مخاطرات مذکور شناسایی شده است. نتایج پژوهش بیانگر این است که بخش های زیادی از غرب شهر سنندج و همچنین مناطق شمالی شهر به دلیل شیب و ارتفاع زیاد مستعد وقوع حرکات دامنه ای است. همچنین به دلیل وجود رودخانه قشلاق در نیمه شرقی شهر سنندج و همچنین وجود مناطق کم شیب در مناطق داخلی شهر، بخش های زیادی از این شهر پتانسیل زیادی به منظور ایجاد سیلاب و آب گرفتگی دارد. ارزیابی پتانسیل آسیب پذیری در برابر زلزله بیانگر این است بخش های غربی و مرکزی شهر سنندج به دلیل نزدیکی به خطوط گسل، شیب زیاد، عدم دسترسی به فضای باز و تراکم جمعیتی بالا، پتانسیل آسیب پذیری بالایی دارد. از نظر آلودگی و ترافیک نیز بخش های مرکزی شهر سنندج به دلیل تراکم بالای جمعیت و وجود کاربری های مختلفی ازجمله حمل ونقل و ... پتانسیل آلودگی و ترافیک بالایی دارد. با توجه به موارد مذکور، بخش های غربی و شمالی شهر مستعد وقوع حرکات دامنه ای است و همچنین پتانسیل آسیب پذیری بالایی در برابر زلزله دارد. بخش های شرقی شهر پتانسیل بالایی از نظر وقوع سیلاب دارد. بخش های جنوبی نیز مستعد وقوع سیلاب است و پتانسیل آسیب پذیری بالایی در برابر زلزله دارد. همچنین بخش های مرکزی شهر سنندج پتانسیل بالایی از نظر آلودگی و ترافیک دارد.
۹۸۸.

واکاوی فراوانی روزهای باران فرین مخاطره آمیز در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مخاطرات محیطی بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۱ 141 - 162

کلیدواژه‌ها: مخاطرات باران واکاوی خوشه ای روزهای باران فرین ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۹ تعداد دانلود : ۲۳۳
امروزه مخاطرات بارشی، بحران های گسترده ای را به لحاظ نظامی، امنیتی و اجتماعی ایجاد می کنند؛ چراکه این تنش ها، در قالب فروسایی و تخریب محیط طبیعی گاه به تعارضات خشونت بار اجتماعی نیز می انجامد. در این راستا، برای واکاوی روزهای باران فرین در ایران از داده های روزانه باران در 235 ایستگاه همدید در بازه زمانی 01/01/1340 تا 29/12/1398 خورشیدی (21549 روز) استفاده شده است. بنابراین پایگاه داده ای با آرایه ا ی به ابعاد 235×21549 ایجاد شد که سطرها نماینده زمان و ستون ها نماینده ایستگاه ها هستند. با استفاده از فاصله اقلیدسی و پیوند وارد، روزهای باران فرین ایران در چهارخوشه بارش منظم قرار گرفت. نتایج نشان داد خوشه اول (روزهای همراه با باران نسبتاً سنگین) با فراوانی 87 درصد ایستگاه ها، پراکنش سراسری در کشور دارد. خوشه دوم (باران های نیمه سنگین) با 9 درصد، محدود به چند ایستگاه در کرانه های شرقی دریای خزر و نیمه غربی ارتفاعات زاگرس است. خوشه سوم (باران های سنگین) با 3 درصد ایستگاه ها در کرانه های جنوبی دریای خزر و غرب ارتفاعات زاگرس در ایستگاه های آستارا، بابلسر، نوشهر، رامسر، رشت، کوهرنگ و یاسوج واقع شده است و درنهایت، خوشه چهارم (باران های ابرسنگین) با 1 درصد، فقط در ایستگاه بندرانزلی رخ می دهند. به نظر می رسد فراوانی روزهای باران فرین در ایران، میل به خوشه ای شدن و لانه گزینی دارد و در تبعیت با توپوگرافی و دوری یا نزدیکی به دریا است.
۹۸۹.

ارزیابی و اولویت بندی روستاهای هدف گردشگری استان کردستان برای سرمایه گذاری

نویسنده:
منبع: گردشگری و اوقات فراغت دوره ۷ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۳ 95 - 112

کلیدواژه‌ها: ارزیابی شاخص ها توسعه گردشگری روش TOPSIS استان کردستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷ تعداد دانلود : ۱۹۱
وجود جاذبه های گردشگری به منزلهٔ یکی از ارکان و عناصر اصلی صنعت گردشگری، در کنار دیگر مؤلفه ها، شرایط لازم را برای جلب و جذب گردشگر فراهم می کند. توسعهٔ گردشگری مزایای مستقیم و غیرمستقیم اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی بسیاری برای جامعهٔ میزبان به همراه داشته و از عوامل مؤثر در شکل دهی الگوی توسعه است. با توجه به اهمیت نقش گردشگری در توسعهٔ اقتصادی از یک طرف و وجود پتانسیل های متعدد در روستاهای هدف گردشگری استان کردستان از طرف دیگر، استفاده از رویه ای مناسب برای اولویت بندی مناطق، به منظور سرمایه گذاری های گوناگون در این منطقه، ضروری است. روش پژوهش توصیفی   تحلیلی و جامعه آماری شامل گردشگران روستاهای مورد مطالعه بوده است. نتایج رتبه بندی نشان می دهد که روستاهای پالنگان، سلین و ژیوار در رتبه های اول تا سوم قرار دارند. با توجه به نتایج حاصل از مدل تاپسیس، سرمایه گذاری بخش دولتی در زیرساخت ها، به خصوص جاده های ارتباطی، به توسعهٔ گردشگری در این روستاها کمک قابل توجهی می کند. همچنین، سرمایه گذاری بخش خصوصی در روستاهایی با رتبهٔ بالاتر در زمینهٔ طبیعت گردی، صنایع دستی و صنایع وابسته توصیه می شود.
۹۹۰.

واکاوی موانع سفر نابینایان

نویسنده:
منبع: گردشگری و اوقات فراغت دوره ۷ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۴ 1 - 14

کلیدواژه‌ها: گردشگری در دسترس معلولیت نابینایان برنامه ریزی گردشگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹ تعداد دانلود : ۲۰۰
امروزه گردشگری از حقوق مسلم شهروندی به شمار می رود. بااین حال، گروه هایی در جامعه نمی توانند از این حق مسلم به سادگی بهره ببرند. سالمندان، افراد ناتوان جسمی و حرکتی، افراد با آسیب ها و ضعف های بینایی یا اختلالات ذهنی از جمله این گروه ها هستند که در بهره مندی از خدمات فعلی گردشگری و سفر با مشکلات بی شماری مواجه اند. در پژوهش پیش رو، موانع گردشگری برای نابینایان بررسی شده اند. واکاوی نیاز ها و موانع گردشگری و سفر برای این گروه جمعیتی از راه مصاحبه نیمه ساختار یافته با ایشان یکی از روش های متقن برای نیاز سنجی و برنامه ریزی متناسب با نیاز های ویژه این گروه است. ازاین رو، درباره موانع سفر با نوزده نفر از نابینایان کشور مصاحبه نیمه ساختار یافته صورت گرفت. داده ها با روش تحلیل تماتیک و به وسیله نرم افزار تحلیل داده های کیفی اطلس تی آی تحلیل شده است. بنابر یافته های پژوهش، موانع گردشگری نابینایان را می شود در قالب موانع فرهنگی، مالی و اقتصادی، فردی و فیزیکی دسته بندی کرد. همچنین، برای برون رفت از این موانع و تحقق گردشگری در دسترس، لازم است حوزه های فردی، اجتماعی، فیزیکی، فرهنگی و زیرساختی در قالب برنامه ای منسجم مورد توجه برنامه ریزان و سیاست گذاران قرار گیرد.
۹۹۱.

جنبش های اجتماعی نوین: مطالعه موردی جنبش های زیست محیطی نوپدید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحلیل فضایی مخاطرات محیطی سال نهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ ۱۲۶-۱۰۳

کلیدواژه‌ها: جنبش های اجتماعی نوین جنبش های زیست محیطی نوپدید نیروهای اجتماعی شیوه های اقدام ماهیت سیاسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۲۸۹
اصطلاح جنبش های اجتماعی نوین برای توصیف جنبش هایی به کار برده می شود که در اواخر دهه 1960 به واسطه اقدام جمعی در عرصه اجتماعی فعال بودند. از مهمترین جنبش های نوین اجتماعی می توان به جنبش زنان، جنبش صلح و جنبش زیست محیطی اشاره نمود. رشد سریع و شتابان جوامع صنعتی بدون در نظر گرفتن تخریب محیط زیست، مسائل و معضلات فراوانی را به وجود آورده است. از مهمترین مشکلات موجود می توان به فرسایش خاک، و انواع آلودگی ها اشاره نمود. مجموعه این عوامل، زمینه را برای شکل گیری جنبش های زیست محیطی فراهم نموده اند. نوشتار حاضر تلاش می کند تا به این پرسش پاسخ دهد که جنبش های زیست محیطی نوپدید چگونه در قالب جنبش های اجتماعی نوین قابل تحلیل هستند؟ و چه افزوده هایی بر جنبش های اجتماعی نوین داشه اند؟ بنابراین، با روش کیفی تفسیری، شیوه مطالعات موردی چیستی و چرایی جنبش های زیست محیطی نوپدید را مورد بررسی قرار می دهد. یافته های تحقیق نشان می دهند که بحران های زیست محیطی زمینه را برای شکل گیری، فعالیت وتاثیرگذاری جنبش های زیست محیطی نوپدید فراهم نموده اند. از اینرو جنبش های زیست محیطی نوپدید به منظور رویارویی با بحران های موجود، در ابتدا به افزایش آگاهی های عمومی پرداخته و سپس سازمان ها و گروه های طرفدار محیط زیست را ایجاد نمودند و در نهایت با ورود به عرصه سیاست، با استفاده از ابزارها و شیوه های جدید به بیان خواسته ها و اعتراض های خود به شیوه های مسالمت آمیز پرداخته اند تا از این طریق، ضمن وادار کردن حکومت ها به پاسخگویی و در نهایت ورود مستقیم به عرصه سیاست به عنوان گروه های ذی نفوذ و احزاب سیاسی بتوانند در حوزه سیاست عمومی تأثیرگذار باشند. در نتیجه حجم وگستره قدرت اجتماعی و تاثیرگذاری سیاسی جنبش های زیست محیطی نوپدید باعث باز پروری و غنی سازی جنبش های نوین اجتماعی شده است. به گونه ای که امروزه می توان آنها را بعنوان نیروهای اجتماعی قدرتمند و بازیگرانی تاثیرگذار، در عرصه جامعه شناسی سیاسی مورد شناسایی و تحلیل قرار داد.
۹۹۲.

نقش بازنمایی مکان در رسانه های برخط بر شکل گیری تصویر ذهنی اقامت گاه های سنتی (مطالعه موردی اقامت گاه های کاشان به شیوه نظریه زمینه ای)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۱) 99 - 114

کلیدواژه‌ها: تصویر مقصد تجربه با واسطه مکان بازنمایی مکان محور رسانه برخط معماری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۲۸۷
تأثیر مؤلفه های معمارانه و درک و تفسیر گردشگران از شرایط، فرایندها و پیامدهای روند شکل گیری مقصد بسیار مهم است. این مطالعه با بهره گیری از رویکردی کیفی با هدف فهم تصویر ذهنی گردشگران از اقامت گاه های سنتی کاشان در رسانه برخط تلاش کرد اهمیت بازنمایی مکان در این رسانه ها و طراحی مدل برای آن را تبیین کند. این پژوهش از نوع کیفی است و برای ارائه نظریه نهایی از رویکرد نظریه زمینه ای ابداعی کوربین و استراوس استفاده کرده است. داده های تحقیق از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 32 نفر از گردشگران داخلی و خارجی، راهنمایان مجرب گردشگری و کارشناسان تولید محتوا و مدیران اقامت گاه های سنتی و نیز مشاهدات میدانی گردآوری شد. داده ها براساس تحلیل ساختارمند نظریه زمینه ای و براساس کدگذاری باز، محوری و گزینشی تجزیه وتحلیل شدند. درنهایت، یافته های تحقیق ترسیم و در قالب مدلی پارادایمی متشکل از سه بُعد شرایط، راهبردها و پیامدها ارائه شد. یافته های به دست آمده شامل 9 مقوله فرعی متشکل از فضای مجازی، بازنمایی مکان محور، گردشگری فرهنگی، بستر جغرافیایی مقصد، عوامل مدیریتی، گردشگر، ارزیابی مکان، تعامل و تبادل برخط و ارتقای گردشگری معماری است. مقوله اصلی این تحقیق تجربه با واسطه مکان است که مقولات فرعی را دربر می گیرد. مدل مفهومی برای توضیح روابط میان مقولات طراحی شد. شناخت مؤلفه های معماری مؤثر در بازنمایی بناها با تبیین چگونگی شکل گیری تصویر ذهنی گردشگران از اقامت گاه های سنتی کاشان در رسانه های برخط انجام شد. نتایج این مطالعه می تواند به متخصصان گردشگری و معماران در فهم ادراکات و نیازهای گردشگران از اقامت گاه های سنتی در رسانه های برخط کمک کند
۹۹۳.

شناسایی چالش های توسعه گردشگری پایدار در استان کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۱) 145 - 165

کلیدواژه‌ها: گردشکر گردشگری گردشگری پایدار توسعه استان کرمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۲۴۹
هدف از پژوهش پیش رو شناسایی چالش های توسعه گردشگری پایدار در استان کرمان است. در این پژوهش، با روش تحلیل مضمون، از طریق مصاحبه نیمه سازمان دهی شده با متخصصان دانشگاهی و فعالان بخش خصوصی و مصاحبه های منتشرشده مدیران اجرایی در رسانه ها، تلاش شده است تا چالش های توسعه این صنعت شناسایی شود. نتیجه مرحله کدگذاری باز شناسایی 85 چالش توسعه گردشگری پایدار استان کرمان است. در مرحله بعد، مفاهیم به دست آمده از مرحله کدگذاری بار در هشت مضمون دسته بندی شده است:1. چالش های سیاست گذاری و برنامه ریزی، 2. چالش های مدیریتی و اداری، 3. چالش های حمل ونقل و ارتباطات، 4. چالش های هتلداری و اقامت، 5. چالش های تبلیغات و اطلاع رسانی، 6. چالش های زیرساخت ها و امکانات رفاهی و تفریحی، 7. چالش های آموزش و راهنمای گردشگران، 8. چالش های زیست محیطی. هریک از مضامین دربرگیرنده چالش هایی است که با یکدیگر قرابت مفهومی دارند و بعد خاصی از گردشگری پایدار استان کرمان را تبیین می کنند.
۹۹۴.

تحلیل فضایی کیفیت هوای شهر تهران با تأکید بر ذرات معلق (PM10 و PM2.5)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مخاطرات محیط طبیعی سال یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۲ 109 - 128

کلیدواژه‌ها: کیفیت هوا ذرات معلق تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۳۴۶
امروزه هوای بسیاری از شهر های ایران به ویژه کلان شهر ها با جمعیت بالا، از کیفیت مطلوبی برخوردار نمی باشند که این کیفیت نامطلوب به دلیل وجود منابع متعدد آلاینده از قبیل خودرو ها، صنایع، وسایل گرمایشی، فعالیت های ساختمانی و تجاری طی چند دهه اخیر می باشد و نگرانی های بسیاری را در پی داشته است. بنابراین، پایش آلاینده های هوا و بررسی تغییرات مکانی و فصلی آن ها اهمیت ویژه ای دارد. هدف از این پژوهش ارزیابى کیفیت هوا و بررسی تغییرات فصلی و مکانی ذرات معلق (PM 10 و PM 2.5 ) در شهر تهران می باشد. در این پژوهش، از شاخص AQI برای تعیین کیفیت هوای شهر تهران و معرفی آلاینده مسئول استفاده شده است. به منظور بررسی تغییرات ذرات معلق (PM 10 و PM 2.5 ) در مقیاس های فصلی و مکانی داده های ایستگاه های آلودگی سنجی (18 ایستگاه) شرکت کنترل کیفیت هوا طی 1397  و 98 مورداستفاده قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزارهای  matlab و Excel و SPSS، تحلیل و نتایج حاصل از تحلیل های آماری توزیع آلاینده ها در مقیاس های فصلی و مکانی با نرم افزار Arc Gis با تابع تحلیلی درون یابی فاصله معکوس (IDW) به صورت نقشه ها، جداول و نمودار ها تهیه و ترسیم شده است. نتایج نشان داد سال 97 حدود  8/83 درصد در شرایط مطلوب و تنها 2/16 درصد در شرایط نا مطلوب قرار دارد. اما در سال 98 حدود 4/76 درصد در شرایط مطلوب و 6/23 درصد در شرایط نامطلوب قرار دارد که علت آن تغییرات میزان بارش و سرعت باد در سال 97 و 98 بوده است. بالاترین غلظت فصلی ذرات معلق (PM 10 ) و (PM 2.5 ) را به ترتیب فصل تابستان و زمستان و کمترین غلظت فصلی هر دو آلاینده مربوط به فصل بهار می باشد. همچنین نتایج حاصل از درون یابی فاصله معکوس (IDW) نشان داد که مناطق غربی، جنوبی و مرکزی شهر تهران بیشتر از سایر مناطق درگیر ذرات معلق (PM 10 , PM 2.5 ) می باشند.
۹۹۵.

رتبه بندی زمینه های توسعه اکوتوریسم، گردشگری تاریخی و انسان ساخت در جهت توسعه پایدار منطقه ای (مطالعه موردی: استان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای اقتصادی دوره ۳ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۸ 19 - 36

کلیدواژه‌ها: گردشگری کروسکال والیس تحلیل عاملی توسعه پایدار استان کرمانشاه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰ تعداد دانلود : ۲۴۷
گردشگری به عنوان فعالیتی که در دنیای امروز توان تأثیرگذاری بر فرایند توسعه متوازن و خردورزانه را در همه عرصه ها به نمایش گذاشته، مورد توجه طیف وسیعی از سیاست گذاران و برنامه ریزان نظام های سیاسی و مدیران اجرایی در کشورهای مختلف قرار گرفته است. در پژوهش حاضر، به منظور تحلیل رتبه بندی زمینه های توسعه گردشگری از آزمون تحلیل عاملی اکتشافی استفاده گردیده است. بدین منظور ابتدا امکان انجام تحلیل عاملی بر روی نمونه تحقیق، با استفاده از آزمون بارتلت و شاخص کفایت نمونه برداری KMO مورد بررسی قرار گرفت. مقادیرKMO برابر با 71/0 به دست آمد. همچنین مقدار آماری آزمون کرویت معادل 84/2323 برآورد شد که سطح معنی داری آن کمتر از 001/0 می باشد. بنابراین علاوه بر کفایت نمونه برداری، اجرای تحلیل عاملی نیز مقبول است. همین طور از آزمون T تک نمونه ای جهت بررسی و رتبه بندی شهرستان های استان استفاده شد. نتایج در بخش جاذبه های انسان ساخت نشان داد که شهر کرمانشاه از نظر جاذبه های انسان ساخت دارای وضیعت مطلوبی می باشد. همچنین نتایج این آزمون در بخش گردشگری تاریخی و فرهنگی برای شهرستان های کرمانشاه، پاوه، دالاهو، هرسین ، و صحنه به ترتیب برابر با  90/4، 69/4،  89/3  ، 12/3 ، 01/3 می باشد. در نهایت در بخش گردشگری طبیعی این شاخص برای تمامی شهرهای کرمانشاه به استثناء شهر سرپل ذهاب، قصر شیرین، اسلام آباد غرب و سنقر در وضعیت مطلوبی قرار دارد. یافته های حاصل از آزمون فریدمن  نشان می دهد که در همه شهرستان ها به استثنای شهرستان های سرپل ذهاب، قصرشیرین، اسلام آباد و کنگاور شاخص های طبیعی در رتبه اول قرار دارد و در بقیه شهرستان ها نیز به غیر از شهرستان قصرشیرین جاذبه های طبیعی در اولویت دوم برنامه ریزی ها قرار دارد. نتایج حاصل از آزمون کروسکال والیس در بخش گردشگری انسانی نشان می دهد که بین شهرستان ها از نظر شاخص های گردشگری انسان ساخت تفاوت فاحشی وجود دارد.
۹۹۶.

تحلیل ساختاری و علت تشکیل هسته مرکزی پرفشار سیبری در محدوده دریاچه های بایکال و بالخاش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مخاطرات محیط طبیعی سال یازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳۳ 21 - 38

کلیدواژه‌ها: پرفشار سیبری دریاچه های بایکال و بالخاش هسته مرکزی پرفشار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۷ تعداد دانلود : ۲۴۴
سامانه پرفشار سیبری یکی از عناصر سازنده گردش جوی مؤثر بر آب وهوای کشور ایران بویژه در فصل سرد سال است. در این تحقیق به مکان شکل گیری اولیه این سامانه و ویژگی های همدیدی آن پرداخته شده است. برای این منظور داده های جوی ترازهای زیرین وردسپهر برای سه ماه دسامبر تا فوریه از داده هایNCEP/NCAR برای یک دوره 22 ساله دریافت شد. سامانه های با ویژگی حرارتی جداسازی شد. سپس هسته مرکزی این سامانه برای تمام ماه ها به تفکیک روزانه تعیین و مختصات جغرافیایی آن ها محاسبه گردید. نتایج نشان داد که در اکثر قریب به اتفاق روزهای سه ماه دسامبر تا فوریه هسته اصلی پرفشار سیبری در ترازهای زیرین جو بر روی کوه های آلتای و سایان قرار دارد.این تحقیق همچنین نشان داد که در بیش از نیمی از روزهای هرماه پرفشار دارای دو هسته مرکزی بوده است. که در این حالت همواره هسته اصلی بر روی کوه های آلتای و هسته ثانوی بر روی ارتفاعات سایان قرار می گیرد. بنابراین برخلاف تصور هسته مرکزی پرفشار سیبری نه بر روی دشت های پست سیبری که بر روی ارتفاعات بلند کوه های آلتای و سایان تکوین پیدا می کنند. همچنین انطباق نقشه های هم دما و هم فشار و هم ارتفاع نیز نشان داد که هسته اصلی سرما در سه ماه سرد عموماً بر روی شمال یا شمال شرق صحرای سیبری قرار داشت. درصورتی که هسته اصلی پرفشار در بیشتر روزها بر روی این دو کوهستان مرتفع قرار داشت. بنابراین علاوه بر سرما عامل توپوگرافی (امتداد شمال غربی– جنوب شرقی) نقش بسیار مهمی در مکان شکل گیری هسته پرفشار دارد. بر اساس نتایج عموم تحقیقات انجام شده این پرفشار، بطور مستقیم یا غیر مستقیم، عامل سرماها  و امواج سرد دوره سرد سال و همین طور امواج زودهنگام و دیرهنگام کشور می باشد.
۹۹۷.

تأثیر شخصیت برند در جذابیت برند کارفرما با میانجی گری احساس و اعتماد، مورد پیمایش: هتل های گردشگری شرکت ملی نفت

نویسنده:
منبع: گردشگری و اوقات فراغت دوره ۶ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۲ 169 - 183

کلیدواژه‌ها: شخصیت برند برند کارفرما احساس و اعتماد به برند جذابیت برند کارفرما هتل های شرکت نفت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۲۲۳
امروزه آن دسته از شرکت هایی که هتل های خود را با برندسازی قوی در بخش بندی خود ارتقا داده اند ، در مقایسه با رقابت بدون برند، به سهم بازار و نتایج مالی برتر و شتاب بیشتری دست یافته اند. شخصیت برند چهره بهتری را از کسب وکارهای مهمان پذیری به تصویر می کشد و در رفتار خرید مشتریان هتل تأثیر می گذارد. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر ابعاد شخصیت برند در احساس و اعتماد به برند و نیز جذابیت برند مجموعه هتل های شرکت ملی نفت ایران صورت گرفته است. روش تحقیق توصیفی ، کاربردی و پیمایشی است که در جامعه آماری دانشجویان مدیریت در شهر تهران و آشنا با برند هتل های شرکت ملی نفت انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که ابعاد شخصیت برند (صمیمیت ، شور و هیجان ، کمال ، استحکام و شایستگی) در احساس و اعتماد به برند هتل های شرکت ملی نفت ایران و در نتیجه جذابیت این برند تأثیری مثبت و معنی دار می گذارد. یکی از بازارهای هدف بسیار مهم هتل های شرکت ملی نفت، کارکنان شاغل در بخش های گوناگون صنعت نفت است. تلاش برای شخصیت سازی برند این هتل ها در تصویرسازی برای مشتریان و اعتماد و احساس به برند این هتل ها تأثیر خواهد داشت و مراجعه به این هتل ها را افزایش خواهد داد.
۹۹۸.

قدرت داستان سرایی رسانه های اجتماعی در توسعه مقصد گردشگری قشم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۶) 203 - 220

کلیدواژه‌ها: توسعه مقاصد گردشگری مردمی سازی رسانه های اجتماعی قدرت داستان سرایی قشم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۹ تعداد دانلود : ۳۰۵
از زمانی که مقاصد گردشگری در رسانه های اجتماعی معرفی شدند، قدرت گردشگران در توصیف، اظهارنظر، تغییر و تحریف روایت های مربوط به یک مقصد گردشگری با توجه به تجربیات و نظرات شخصی شان، روبه افزایش بوده است و این خود چالش بزرگی را برای سازمان های بازاریابی گردشگری ایجاد کرده است که چگونه در رسانه های اجتماعی داستان های مورد نظرشان را جهت توسعه یک مقصد گردشگری روایت کنند. پژوهش حاضر، با تمرکز بر این چالش، شناسایی ابعاد قدرت داستان سرایی رسانه های اجتماعی آنلاین در توسعه یک مقصد گردشگری را هدف خود قرار داده است. رویکرد این پژوهش، کیفی و جامعه آماری موردمطالعه شامل تمامی داستان های مربوط به مقصد گردشگری قشم بود که در رسانه های اجتماعی آنلاین روایت شده اند. به کمک روش نمونه گیری قضاوتی 108 داستان موردبررسی قرار گرفتند. روایت ها با جست وجو در وب سایت ها و وبلاگ های گردشگری و با استفاده از روش کدگذاری سه مرحله ای باز، محوری و انتخابی در قالب شبکه مضامین تحلیل شدند. نتایج حاکی از شناسایی 9 مضمون سازمان دهنده و 44 مضمون پایه در خصوص قدرت داستان سرایی گردشگری قشم به عنوان مضمون فراگیر بودند. نتایج نشان داد که گردشگران می توانند با استفاده از قابلیت های داستان سرایی و ابعاد آن در رسانه های اجتماعی هویت ها، فعالیت-ها، تجارب و ایده های شان را توصیف نمایند، نقش اجتماعی بسازند، وضعیت خود را ارتقاء دهند، گفتمان هایشان را گسترش داده و با جذب مخاطبان، روایت های مقاصد را تحت تأثیر قرار دهند. استفاده از روش کیفی داستان سرایی از نقاط قوت پژوهش حاضر به شمار می رود، چون در هیچ یک از پژوهش های مشابه داخلی تاکنون برای تحلیل روایت های مربوط به یک مقصد گردشگری از آن استفاده نشده است.
۹۹۹.

تحلیل عوامل مؤثر بر ناپایداری جمعیت سکونتگاه های روستایی، مورد مطالعه: استان کردستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و چهارم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ 145 - 171

کلیدواژه‌ها: ناپایداری جمعیت سکونتگاه های روستایی مهاجرت های روستایی کردستان (استان) ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۲۹۸
 بررسی تحولات جمعیت روستایی استان کردستان در شش دهه اخیر نشان می دهد که روستاهای این استان همواره روند غالب ناپایداری جمعیتی را طی کرده اند. بر این اساس، هدف پژوهش کاربردی حاضر شناسایی مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر این پدیده در مناطق روستایی و روش آن نیز توصیفی- تحلیلی با رویکرد پیمایشی بود. بدین منظور، نخست، با محاسبه نرخ رشد جمعیت در طول سه دهه از سال 1365 تا 1395، طبقه بندی شهرستان های مورد مطالعه در سه طبقه (ناپایدار، نسبتاً پایدار، پایدار) صورت گرفت و در مجموع، 23 روستا به عنوان روستاهای نمونه از هر سه طبقه انتخاب شدند؛ سپس، با استفاده رابطه کوکران، 264 خانوار با روش نمونه گیری خوشه ای و طبقه بندی شده در تابستان و پاییز 1398 به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. توزیع فضایی پایداری سکونتگاه های روستایی با استفاده از نرم افزار GIS در منطقه مورد مطالعه نشان داد که به لحاظ جمعیتی، وضعیت 56 دهستان ناپایدار، 23 دهستان نسبتاً ناپایدار و شش دهستان پایدار است. نتایج رگرسیون گام به گام نیز نشان داد که در تأثیرگذاری بر ناپایداری جمعیت سکونتگاه های روستایی در منطقه مورد مطالعه، عوامل اقتصادی، کالبدی، محیطی و اجتماعی، به ترتیب، با ضرایب بتای 511/0، 478/0، 363/0 و 218/0، در رتبه های اول تا چهارم قرار دارند.
۱۰۰۰.

راهکارهای توسعه مناطق روستایی در شهرستان نهاوند با تأکید بر متنوع سازی اقتصاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 1 - 32

کلیدواژه‌ها: متنوع سازی اقتصاد آینده پژوهی توسعه روستایی نهاوند (شهرستان)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۳۵۸
تحقیق حاضر، از نظر روش، دارای ترکیبی از روش های اسنادی و پیمایشی و از نظر ماهیت، مبتنی بر روش های جدید علم آینده پژوهی، تحلیلی و اکتشافی بود و با ترکیبی از مدل های کمی و کیفی انجام شد. در تحقیق حاضر، ابتدا اطلاعات مورد نیاز به روش کتابخانه ای و مصاحبه با هفده نفر از صاحب نظران و کارشناسان همه ارگان ها و سازمان های مرتبط با امور روستایی و همچنین، پنج نفر از دهیاران و اعضای شوراهای روستایی شهرستان نهاوند به عنوان افراد کلیدی در قالب یک پانل دلفی گردآوری شد و شناسایی مؤلفه هایی که در آینده، می توانند بر متنوع سازی اقتصاد جوامع روستایی بسیار تأثیرگذار باشند، صورت گرفت. سپس، پرسشنامه ای متشکل از این مؤلفه ها در قالب یک ماتریس متقاطع در اختیار پانل کارشناسان گذاشته شد. وزن دهی این پرسشنامه به صورت مقایسه ای زوجی و میزان ارتباط متغیرها با یکدیگر با اعداد بین صفر تا سه سنجیده شد. پس از تکمیل پرسشنامه توسط جامعه آماری، با استفاده از نرم افزار میک مک، تحلیل یافته ها انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که مؤلفه های استفاده از ظرفیت تولید هر روستا، ایجاد واحدهای صنعتی در اطراف محیط های روستایی، تقویت زیرساخت های ارتباطی، حمایت های اجتماعی از قبیل بیمه و نیز ایجاد بنگاه های زودبازده، با بیشترین اثرات مستقیم و غیرمستقیم بر سایر مؤلفه ها، از مهم ترین راهکارها در راستای متنوع سازی اقتصاد جوامع روستایی نهاوند به شمار می روند. 

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان