فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۷٬۹۸۱ تا ۱۸٬۰۰۰ مورد از کل ۳۳٬۸۴۴ مورد.
منبع:
پژوهش و برنامه ریزی شهری سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۳
69 - 85
حوزههای تخصصی:
امروزه سرعت عمل شهرداری ها در زمینه ارائه خدمات شهری و در رأس آن ها جمع آوری زباله های شهری نقش بسیار مهمی درزمینه بهبود کارایی این ارگان و درنتیجه جلب رضایت شهروندان دارد. این در حالی است که باوجود مدرنیزه شدن ماشین آلات جمع آوری زباله ها، مسئله سرعت عمل ارائه خدمات با اینکه همواره تأثیر بسزایی درزمینه کاهش هزینه و بهبود کیفیت ارائه خدمات دارد، عمدتا مورد بی توجهی و غفلت مدیران شهری قرارگرفته است. شهر اردبیل نیز مستثنا از این قضیه نیست. این شهر دارای چهار منطقه و بالغ بر 100 محله مختلف هست که همواره شهرداری را درزمینه سرعت عمل در جمع آوری پسماندهای شهری و ارائه یک چشم اندازی زیبا از شهر با مشکل مواجه کرده است. هدف این مقاله افزودن فاکتور سرعت به فرایند فعالیت اکیپ های جمع آوری زباله از طریق پیشنهاد بهترین مسیر حرکت برای این ماشین آلات با استفاده از مدل الگوریتم رقابت استعماری است.، به این صورت که با برنامه نویسی مربوطه و تعریف موقعیت محلات 100 گانه برای مدل، اقدام به معرفی بهینه ترین مسیرهای حرکت به اکیپ های خدماتی شهرداری می نماییم، با این شرط که از هر محله فقط یک بار عبور کنند و بعد از طی همه محلات درنهایت به نقطه شروع حرکت بازگردند. روش پژوهش توصیفی تحلیلی، مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و در صورت لزوم بررسی میدانی است. یافته های تحقیق نشان داد که الگوریتم مورداستفاده در تحقیق در صورت دریافت اطلاعات مناسب، ابزار کارآمدی به منظور افزایش سرعت عمل اکیپ های جمع آوری زباله های شهری است. همان طور که برای محلات 100 گانه واقع در مناطق 4 گانه شهر اردبیل با تکرار 200 و به ترتیب با ضریب اطمینان 99، 91،93 و 97 درصد و در بازه زمانی30، 22، 30 و 24 ثانیه به بهینه ترین جواب دست یافت. به عبارت دیگر گروه های خدماتی در بازه زمانی کمتر، بهترین مسیر برای حرکت و جمع آوری زباله ها را انتخاب کردند.
برنامه ریزی توسعه ی گردشگری روستایی با روش ماتریس IFE وEFE و مدل QSPM (مطالعه موردی بخش شاهو – شهرستان روانسر)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
امروزه، صنعت گردشگری یکی از پررونق ترین فعالیت های اقتصادی جهان است. این صنعت به عنوان فعالیتی اثرگذار بر تمامی ارکان توسعه بیش از گذشته نیازمند توجه است. گردشگری از عوامل مهم عمران نواحی و فعالیتی ارزآور و متعادل کننده است که موجب توسعه اقتصادی و اجتماعی در سطح منطقه می شود و توسعه آن بر پایه برنامه ریزی صحیح گردشگری همواره عامل مؤثری در بهبود کیفیت زندگی مردم بوده است. بخش شاهو با توجه به سابقه تاریخی سکونت و داشتن جاذبه های طبیعی و فرهنگی یکی از پایگاه های مهم گردشگری کشور محسوب می گردد. با توجه به کمبودهایی که در زمینه گردشگری در این بخش وجود دارد هدف پژوهش حاضر این است که با استفاده از روش SWOTو روش برنامه ریزی کمّی QSPM ضمن شناسایی نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدات بهترین راهبرد را برای مقابله با تهدیدات و ضعف ها و بهره گیری از قوت ها و فرصت ها در زمینه گردشگری بخش شاهو ارائه دهد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است، که در آن داده ها و اطلاعات موردنیاز از طریق منابع کتابخانه ای و میدانی ( پرسشنامه) پیمایشی جمع آوری شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که استراتژی SO3 مهمترین استراتژی منتخب برای اجرا در جهت توسعه گردشگری در بخش شاهو می باشد
تجزیه وتحلیل فضایی و اولویت بندی خدمات اکوسیستم فرهنگی: مدل سازی تناسب خدمات تفرجی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آمایش سرزمین دوره هجدهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۶)
317 - 345
حوزههای تخصصی:
هدف از این مطالعه مدل سازی تناسب خدمات تفرجی به منظور شناسایی نواحی دارای اولویت برای توسعه تفرج بود. به منظور شناسایی الگوهای فضایی خدمات تفرجی، شاخص پتانسیل تفرجی اکوسیستم، شاخص جذابیت لنداسکیپ، برآورد میزان بازدید، و توزیع دسترسی با استفاده از مجموعه ای از زیرشاخص ها در مقیاس منطقه ای با یک دیگر ترکیب شدند. همچنین وزن هر یک از شاخص ها با استفاده از متد وزن دهی CRITIC محاسبه شد و میزان اهمیت هر یک از شاخص ها در شکل گیری تناسب فضایی خدمات تفرجی تعیین شد. نتایج نشان داد ارائه خدمات بالای تفرجی عمدتاً در مناطق دارای اکوسیستم های جنگلی و دارای پوشش متنوع، مناطق حفاظت شده و اکوسیستم های آبی مانند رودخانه ها و تالاب ها است. در مقابل، مناطق شهری و ساخته شده دارای کمترین پتانسیل فراهم آوری خدمات تفرجی اند. از آنالیز آماری Getis-Ord Gi* statistic جهت مدل سازی تناسب تفرجی و شناسایی خوشه های تناسب تفرجی و زون بندی استفاده شد. زون 1، با تناسب بسیار کم، 9/19 درصد از منطقه مطالعاتی را پوشش می دهد. این زون غالباً با کاربری های کشاورزی ، مرتعی و اراضی شهری پوشیده شده است. زون 5 با تناسب تفرجی بسیار زیاد 5/16 درصد از منطقه مطالعاتی را در بر می گیرد. کاربری اراضی غالب در این پهنه جنگل و سطوح آبی شامل رودخانه ها و تالاب ها است. زون 3 با تناسب متوسط بیش از نیمی از مساحت منطقه مطالعاتی را به خود اختصاص می دهد. رویکرد ارائه شده در این مطالعه اولویت های توسعه را با توجه به پتانسیل های تفرجی اکوسیستم های موجود در یک منطقه شناسایی می کند و می تواند در ارتقای برنامه ریزی فضایی تفرج و توریسم جهت حفظ خدمات اکوسیستمی و استفاده پایدار از آن ها به کار گرفته شود.
تلفیق رویکردهای راهبردی و فرآیندی به منظور تدوین سطوح تصمیم توسعه کالبدی- فضایی محله ای (مطالعه موردی: دهستان گودرزی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ارتقای کیفیت زندگی نسل حاضر و نسل های آینده، از اهداف عمده برنامه های توسعه اجتماعی و اقتصادی کشور و نیازمند رویکرد فرآیندی در برنامه ریزی برای ایجاد تعادل و توازن در بهره وری از محیط زیست طبیعی و تنظیم روابط متقابل آن با محیط زیست انسانی می باشد. توسعه کالبدی فضایی (هدف نهایی فرآیند جامع عقلایی برنامه ریزی محیط زیست)، نه فقط در مقیاس منطقه ای که در برنامه ریزی های محله ای نیز باید مورد توجه قرار گیرد. سازگاری دهستان برای شناخت محیط زیست طبیعی و انسانی، سبب انتخاب دهستان گودرزی بروجرد به عنوان یک نمونه موردی گردید. توسعه پایدار مستلزم نگرش راهبردی برای سطوح تصمیم سازی است. بنابراین تصمیم سازی برای توسعه کالبدی- فضایی دهستان نیز باید سلسله مراتبی باشد. هدف این پژوهش شناخت محدودیت ها و امکانات سرزمین و سپس پیشنهاد سطوح تصمیم سازی توسعه کالبدی- فضایی در مقیاس محله ای دهستان می باشد. نقاط قوت این مطالعه در تلفیق رویکردهای فرآیند برنامه ریزی و ارزیابی راهبردی محیط زیستی، شناخت و تحلیل نظام مند (سیستماتیک) و مبتنی بر عوامل (پارامتریک)، پهنه بندی سرزمین توسط مدل های توان سنگ و خاک و سازماندهی فضایی دهستان می باشد. اهداف سطح کلان تصمیم سازی شامل بهبود وضع بخش های کشاورزی و صنعت، بهبود وضع بخش گردشگری، بهبود سطح رفاه، مدیریت یکپارچه منابع آب، حفاظت محیط زیست در برابر تخریب ها و آلودگی ها و بهبود وضع دسترسی می باشند. به تناسب این اهداف، سیاست ها و طرح هایی ارائه و در نهایت 36 راه حل برای برنامه ی توسعه کالبدی فضایی توسعه دهستان پیشنهاد شده است. این پژوهش در برنامه ریزی توسعه کالبدی- فضایی دهستان و طرح هادی روستاها کاربردی می باشد.
واکاوی جایگاه اصول پدافند غیرعامل در طرح های بازآفرینی شهری فضا های پیراکلانشهری مورد: شهر قرچک(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
رشد و توسعه فیزیکی کلانشهر تهران در طول چند دهه گذشته، ضرورت توجه به اصول پدافند غیرعامل را در چارچوب برنامه ریزی های توسعه در مناطق پیرامونی را دو چندان کرده است و این توجه به مبحث پدافند غیرعامل بر سیاست و عملکرد طرح های شهری بخصوص بازآفرینی بافت فرسوده تأثیر شایانی گذاشت. در این راستا هدف پژوهش حاضر واکاوی جایگاه طرح های بازآفرینی شهری در فضاهای پیراکلانشهری مبتنی بر اصول پدافند غیر عامل (مطالعه موردی: شهر قرچک)، است. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش تحقیق، پیمایشی است. داده های مورد نیاز تحقیق به روش اسنادی- میدانی (پرسشنامه و مشاهده) گردآوری شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل ساکنان محلات بافت فرسوده قرچک (داودآباد، فردیس، محمدآباد، مافی آباد و ولی آباد)، (84855 نفر)، می باشد، که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 383 نفر تعیین شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج نشان داد، جایگاه موفق بودن طرح های بازآفرینی در راستای دستیابی به اصول پدافند غیرعامل به ترتیب در اصول های (مقاوم سازی و استحکامات و ایمن سازی سازه های حیاتی، مکان یابی بهینه استقرار عملکرد ها در فضا، آموزش و آگاهی و مهارت آموزی، مدیریت بحران دفاعی در عرصه ها و حوزه ها، تعیین مقیاس بهینه استقرار جمعیت و فعالیت در فضا، پراکندگی در توزیع عملکرد ها متناسب با تهدیدات و جغرافیای شهر قرچک، انتخاب عرصه های ایمن در جغرافیای شهر قرچک، انتخاب مقیاس بهینه از پراکندگی و توجیه اقتصادی پروژه ها، کوچک سازی، ارزان سازی و ابتکار در پدافند غیرعامل) است.
تعیین آغاز و پایان فصول دمایی با رویکرد دقیق سازی فصول طبیعی (مطالعه موردی: نواحی مختلف استان کرمان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مخاطرات محیط طبیعی سال هفتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۸
147 - 168
حوزههای تخصصی:
با توجه به تنوع آب و هوایی در نواحی مختلف استان پهناور کرمان و از طرفی اهمیت دما در مخاطرات اقلیمی نظیر سرمازدگی، سرماهای دیر رس بهاره و گرمازدگی، استخراج تقویم دوره های دمایی با رویکرد دقیق سازی فصول طبیعی این استان ضرورت دارد. به همین منظور پس از تهیه پایگاه داده های روزانه، برای تهیه ماتریسِ پنجکی 73 سطری و 12 ستونه در طول سال، از داده های دمایِ میانگین ایستگاه های همدید لاله زار، بافت، شهربابک، کرمان، سیرجان، زرند، انار، رفسنجان، بم، میانده جیرفت، کهنوج و شهداد استفاده شد. سپس با استفاده از تحلیل های آماری و روش دستی، آغاز و پایان دوره های دمایی در نواحی مختلف استان کرمان تعیین و فصول دمایی این نواحی استخراج گردید. نتایج پژوهش نشان داد به استثنای ناحیه لاله زار که دارای سه فصل دماییِ منطبق با فصول طبیعیِ زمستان، بهار و پاییز است، بقیه نواحی استان کرمان دارای چهار فصل دمایی مجزاست. این در حالی است که به لحاظ زمانی، آغاز و پایان فصل ها در نواحی مختلف استان کرمان متفاوت است. طولانی ترین تابستان های طبیعی را شهداد و کهنوج و بلندترین زمستان های طبیعی را لاله زار داراست. در کنار وجود ظرفیت تنوع دمایی در نواحی مختلف استان، رخدادهایی از مخاطرات اقلیمی نظیر سرماهای دیر رس بهاره انار قابل تشخیص است.
سنجش عوامل موثر بر تاب آوری اقلیمی در شهر زابل(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
آینده پژوهی شهری دوره ۱ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳
130 - 146
حوزههای تخصصی:
شهر زابل در شمال استان سیستان و بلوچستان از کانون های پرخطر از نظر تغییرات اقلیمی در ایران است. این مسئله، ضرورت پژوهش راجع به تاب آوری اقلیمی را در این شهر مهم و دوچندان نموده است. پژوهش از نوع مطالعات کاربردی بوده و به روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است. بنابراین، مبتنی بر مطالعات اسنادی و بررسی های میدانی است. پرسشنامه، متناسب با موضوع و بر مبنای طیف پنج گزینه ای لیکرت، برای شهروندان شهر زابل با تعداد 314 نفر تنظیم و توزیع شد. از روش های آماری مثل تی تک نمونه ای و مدلسازی معادلات ساختاریAmos استفاده شده است. براساس نتایج به دست آمده مشخص شد که وضعیت شاخص های اقتصادی، کالبدی، اجتماعی و نهادی در وضعیتی پایین تر از سطح نرمال یا نامطلوب و شاخص محیطی در وضعیت نسبتاً نامطلوب قرار دارد. شاخص کالبدی (10/18-)، اقتصادی (8/53-)، اجتماعی (6/54-) و نهادی (11/17-) و مقدار شاخص محیطی برابر 1/56- به دست آمد. همچنین، بر اساس نتایج عامل محیطی دارای بیشترین تأثیر بر تاب آوری اقلیمی در شهر زابل با ضریب بتا 0/46 در سطح معناداری 0/007 بود. پس از آن، عامل نهادی (0/049 = P، 0/37 = β) و عامل اجتماعی با ضریب بتا 0/34 و سطح معناداری 0/005 دارای تاثیر مستقیم و معنادار بر تاب آوری اقلیمی در شهر زابل بودند. هم چنین عامل های کالبدی (0/205 = P، 0/20 = β) و اقتصادی (0/461 = P، 0/09 = β) فاقد اثر معنادار بودند.
برنامه ریزی راهبردی توسعه فضای سبز محلات شهر اصفهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
جغرافیا و مطالعات محیطی سال چهارم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۳
7 - 20
حوزههای تخصصی:
برنامه ریزی کاربری اراضی شهری، مجموعه فعالیت هایی است که محیط انسانی را مطابق خواسته ها و نیازهای جامعه ی شهری سامان می بخشد و این مقوله، هسته ی اصلی برنامه ریزی شهری را تشکیل می دهد. امروزه مفهوم شهرها بدون وجود فضای سبز موثر در اشکال گوناگون آن، دیگر قابل تصور نیست. پیامدهای توسعه شهر و پیچیدگی زیست محیطی آنها، موجودیت فضای سبز و گسترش زیست محیطی آن را برای همیشه اجتناب ناپذیر کرده است. در این پژوهش فضای سبز محلات شهر اصفهان با استفاده از مدلSWOT مورد بررسی قرار گرفته است و با توجه به مطالعات اسنادی و میدانی صورت گرفته و نظرسنجی از کارشناسان و شهروندان، نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و عوامل تهدید برنامه ریزی راهبردی فضای سبز اصفهان مشخص شد. با استفاده از ماتریس SWOT امکان تدوین چهار نوع راهبرد یا استراتژی فراهم می شود که در این راهبردها تمرکز بر حداکثر نقاط درونی و فرصت های بیرونی استوار است. بنابراین تعداد 9 نقطه قوت داخلی در برابر 13 نقطه ضعف داخلی و تعداد 8 فرصت خارجی در برابر 17 تهدید خارجی موثر در فضاهای سبز شهر اصفهان شناسایی و تحلیل شده است. بدین ترتیب تعداد 17 قوت و فرصت به عنوان مزیت ها و تعداد 30 ضعف و تهدید به عنوان محدودیت ها و تنگناها، پیش روی فضای سبز شهر اصفهان شناخته شدند و بر این اساس عمده ترین راهبردها برای توسعه فضای سبز شهر اصفهان و رفع کمبودها استفاده از فرصت های محیطی موجود جهت رفع کمبودها و ضعف ها است. همچنین برای نتیجه مطلوبتر اقداماتی پیشنهاد شده است.
مدل سازی ناپایداری های دامنه ای با استفاده از تحلیل سری زمانی تصاویر راداری با تکنیک SBAS(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
استقرار اغلب سکونتگاه های شهری و روستایی ایران در مجاورت مناطق کوهستانی باعث شده تا احتمال وقوع ناپایداری های دامنه ای و جابجایی زمین یکی از چالش های پیش روی برنامه ریزان شهری محسوب گردد. در این پژوهش با استفاده از تصاویر راداری سنتینل 1، طی بازه زمانی سه ساله (از تاریخ 06/01/2016تا 21/12/2018)، با استفاده از روش تکنیک سری زمانی SBAS در نرم افزار GMTSAR ، نقشه جابجایی و ناپایداری دامنه ای زمین در محدوده شهر پردیس تولید شده اند. در همین راستا پتانسیل خطر وقوع حرکات دامنه ای، در قالب مدل تلفیقی AHP - منطق فازی، با بهرمندی از متغیرهای شیب، جهت شیب، ارتفاع، رودخانه، گسل، لیتولوژی و راه ارتباطی مورد ارزیابی قرار گرفته اند. در پایان نتایج تکنیک سری زمانی و مدلسازی مقایسه و تحلیل های لازم ارائه شده اند. نتایج حاصله بیانگر آنند که؛ بخش های جنوبی شهرهای پردیس، رودهن و بومهن که بر مخروط افکنه ها استقرار یافته اند، به ترتیب 35-، ۳1-و 29- میلی متر در سال فرونشست و بخش های شمالی 25 میلی متر بالاآمدگی داشته اند. نتایج مدلسازی نشان داد که بیش از 40 درصد محدوده در معرض وقوع زمین لغزش بوده که حدود ۷۰ درصد از آن ها بر مناطق ناپدار حاصل از تکنیک راداری همپوشانی دارند. این تحقیق کارآیی تکنیک راداری در ارزیابی و اعتبارسنجی مدلسازی AHP - منطق فازی را بخوبی نمایان نمود
واکاوی سازوکار درک از عوامل شهر اسلامی در بین شهروندان منطقه 20 شهر تهران با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مرور تاریخ دوره اسلامی بیان گر این امر است که مفاهیم، ارزش ها و مبانی اسلامی همواره از اصول شکل گیری شهرهای اسلامی بوده است. تجلی گاه برجسته این مفاهیم در شهرهای قرون اولیه اسلام به ظهور رسیده است. این امر سبب شد که شهر اسلامی به عنوان فضایی برای رشد و نمو دیگر مفاهیم و اصول پایه ای اسلامی گردد. با این وجود با پدید آمدن تفکر مدرن و ظهور جنبش های متعدد، شاهد آن هستیم که بسیاری از این مفاهیم با آسیب های قابل توجهی روبرو شده اند. منطقه 20 شهر تهران، با توجه به سابقه تاریخی، ارزش ها و عناصر موجود در خود نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف واکاوی سازوکار چگونگی اثرگذاری هریک از عناصر شهر اسلامی بر درک ساکنان این منطقه تاریخی از شهر تهران پرداخته است. برای دستیابی به این هدف، ابتدا مدل مفهومی پژوهش با استفاده از ادبیات موضوع و همچنین بستر تحقیق شکل گرفت که در آن سه بعد اصلی کالبدی، اجتماعی و ارزشی را برای شهرسازی اسلامی در نظر گرفته است. سپس در مرحله بعدی، با استفاده از پیمایش پرسشنامه ای و تحلیل آن به روش مدلسازی معادلات ساختاری، چگونگی و تاثیر هریک از این عوامل با توجه به شاخص های آنان به عنوان یافته تحقیق تبیین شد. نتایج ناشی از تحلیل یافته ها بیان گر این امر هستند که عوامل "ارزشی" بیشترین اثر را درک درک افراد از شهر اسلامی دارند، این درحالیست که عوامل "اجتماعی و مدنی" و "کالبدی" هرکدام در درجات بعدی اثرگذاری قرار دارند.
The Effect of Good Governance on Increasing the Quality of the Physical Environment of Rural Settlements (Case Study: Central District of Neyshabur County)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
Purpose - In a good governance pattern with a broad participation of people, increasing self-reliance, pluralism, cooperation between actors, and the transfer of power to local levels can be key to solving the problem of rural development, increasing the quality of settlements and the quality of life of villagers; hence creating sustainable villages. Accordingly, the main purpose of this paper was to investigate the effect of good governance on the increase of the physical quality of rural settlements. Design/methodology/approach- The present study is descriptive-analytic. Questionnaires were used to collect data. After applying the Cochran formula, 192 questionnaires were prepared. The population of this study is 13 villages with local managers in Neyshbur. In order to measure the purpose and analyze data, one-sample T-test, Pearson correlation and structural equation modeling using smart PLS software were used. Finding- The results of the research showed that, based on the T-test, there was not a favorable situation in both good rural governance and physical quality of rural settlements. Based on Pearson's test, it was found that in the seven villages of Khanlogh, Sarachah, Bashnij, Mobarakeh, Bahrodi, Hoseinabad and Mirabad the relationship between good governance and physical quality of rural settlements was significant. The results of the PLS model also indicated that a good rural governance of 62% affects the improvement of the physical quality of rural settlements. Practical implications- Proposals that can be effective in improving good governance practice in order to improve the physical quality of rural settlements include: informing and educating people about the principle of construction in villages, effort-making of local managers to attract the cooperation of relevant organizations to improve the physical quality of rural settlements, creating a suitable field for attracting people's conscious participation in improving their physical condition, creating coordination and interaction between local managers to solve physical problems in the village. Originality/value - This study was innovative because it focused on the impact of good rural governance on the increase of the physical quality of rural settlements. In fact, in this research for each of these two variables, separate indices have been considered and the relationship between them has been evaluated.
ارزیابی ظرفیت های گردشگری شهرستان رامسر از دیدگاه زیست محیطی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
از میان جاذبه های متعددی که در زمینه صنعت گردشگری در ایران وجود دارد، شمال ایران به عنوان یکی از قطب های گردشگری کشور با داشتن میراث های طبیعی سالانه میلیون ها گردشگر را به خود جذب می کند. یکی از شاخه های بسیار جذاب در گردشگری استفاده از جاذبه های محیط طبیعی و به عبارت دیگر اکوتوریسم می باشد. همچنین به دلیل افزایش جمعیت و فشاری که به تبع آن بر محیط زیست وارد می شود، گردشگری نیز می تواند اثرات مطلوب و نامطلوبی بر محیط زیست بر جای گذارد و بهترین راه حل این است که توسعه گردشگری و خصوصاً اکوتوریسم به صورت پایدار باشد. شهرستان رامسر نیز در عمل با تبعات مثبت و منفی رشد این صنعت مواجه است. هدف از این پژوهش ارزیابی ظرفیت های گردشگری رامسر از دیدگاه زیست محیطی می باشد. روش تحقیق از نوع کاربردی، توصیفی و تحلیلی می باشد و با استفاده از روش اسنادی و کتابخانه ای به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده است جامعه آماری این پژوهش شامل کارشناسان حوزه زیست محیطی رامسر می باشد و با توجه به میسر نبودن امکان اجرای تحقیق بر روی کل جامعه، از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای استفاده شده است و اطلاعات بدست آمده با استفاده از روش دلفی و نرم افزار SPSS تحلیل شده و نتایج حاکی از آن است که تغییر کاربری اراضی جلگه ای و ساحلی، آلودگی آب های سطحی ناشی از دفع نامناسب سیستم های فاضلاب و جمع آوری زباله سبب تخریب محیط زیست رامسر شده است.
نگرش پدیدارشناسانه به بررسی نقش مرز در مکان های طبیعی و مکان های انسان ساخت
حوزههای تخصصی:
این پژوهش در پی بررسی موضوع مرز در مکان های انسان ساخت و مکان های طبیعی و بررسی موضوع میان فرد با زیست - جهانش هست. با توجه به نقش کلیدی مرز در مکان ها ابتدا به شناخت این پدیده (مرز) و سپس به بررسی آن در مکان ها پرداخته شده، همچنین در پی آن کیفیت مکان های حاصل از وجود این پدیده موردبررسی قرار خواهد گرفت. شیوه پژوهش به طریق مطالعات و کتابخانه ای هست و با استناد به مطالعات موجود توسط پیشگامان رویکرد پدیدارشناسی، این پژوهش در خصوص مرز شکل گرفته است. تا از این طریق فرد به شناخت نسبی از مکان و جهان اطرافش نائل آمده و در مداخلات محیطی اش موفق تر بوده و مکان هایی ایجاد کند که حس مکان و هویت در آن ها حفظ شود. تا شاید این گونه در کنترل زیست - جهانش موفق تر بوده و از پیشرفت مکان های بی هویت و بدون حس مکان حاصل از معماری مدرن پیش گیری کند و مکان هایی را باکیفیت و هویت مشخص ایجاد نماید.
نقش اعتماد اجتماعی در پیشبرد اهداف مدیریت شهری به سوی توسعه پایدار(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
جغرافیا و مطالعات محیطی سال پنجم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱۸
89 - 102
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی سعی در بررسی تاثیرات اعتماد اجتماعی در پیشبرد اهداف مدیریت شهری به سمت توسعه پایدار دارد. جامعه ی آماری پژوهش حاضر مشتمل بر مجموعه افراد(اعم از زن و مرد) 18 ساله و بالاتر ساکن در شهر نورآباد است. با استفاده فرمول کوکران حجم نمونه 360 نفر بدست آمد.و پس از تعیین حجم نمونه با استفاده از روش نمونه-گیری تصادفی ساده، در بازه زمانی مهر و دی ماه سال 1393 پرسشنامه های مورد نظر تکمیل شد. در این پژوهش عوامل موثر بر اعتماد اجتماعی نسبت به مدیریت شهری را به هشت شاخص تقسیم کرده که این هشت شاخص خود به زیر شاخص های متعددی برای بررسی نقش عامل اعتماد اجتماعی در پیشبرد اهداف توسعه پایدار شهری تقسیم شده است. نتایج بدست آمده با استفاده از روش همبستگی و رگرسیون چندمتغیره حاکی از آنست که اندازه گیری اعتماد به عنوان یک متغیر توصیفی مهم در مبحث مدیریت شهری پایدار در میان شهروندان نورآباد نشان می دهد که اعتماد نهادی عامل مهمی در دست یابی مدیریت شهری به اهداف خود در آینده شهری پایدار خواهد بود. همچنین در بین متغیرهای مستقل متغیر پاسخگویی مدیریت شهری، اثر بخش عملکرد مدیریت شهری و همسویی اهداف مدیریت شهری مجموعاً تا 795/0 از واریانس متغیر وابسته پیشبرد اهداف مدیریت شهری پایدار را تبیین کنند.
طراحی و تبیین مدل مدیریت توسعه گردشگری ورزشی در آذربایجان شرقی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال هشتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۲۱)
99 - 125
حوزههای تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر طراحی و تبیین مدل مدیریت توسعه گردشگری ورزشی در آذربایجان شرقی می باشد. تحقیق حاضر از نظر روش شناسی، از نوع آمیخته می باشد که در فاز کیفی تحقیق از تحلیل تماتیک و رویکرد سیستماتیک نظریه داده بنیاد و در فاز کمی از مدل معادلات ساختاری استفاده شد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته ای بود که با در نظر گرفتن اصول علمی طراحی شده و روایی و پایایی آن با دقت تأیید گردید . روش نمونه گیری در بخش کمی به صورت در دسترس بود که تعداد 235 پرسشنامه در بین متخصصین مدیریت ورزشی توزیع و به روش تحلیل عاملی و مدل سازی معادله ساختاری جهت ساخت مدل و آزمون فرضیه ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که از نگاه صاحب نظران سه گروه، عوامل بازدارنده با میانگین 15/2 بالاترین رتبه و عوامل جلب کننده با میانگین 78/1 کمترین رتبه را در بین عوامل تاثیرگذار بر توسعه بازاریابی گردشگری ورزشی به خود اختصاص داده اند. از نگاه صاحب نظران سه گروه، 6 عامل به عنوان عوامل جلب کننده توسعه بازاریابی گردشگری ورزشی شناسایی شد که مقدار عامل اول یعنی عامل اطلاع رسانی و تبلیغاتی با مقدار 150/60% درصد واریانس می باشد که این عامل اصلی ترین و مهم ترین عامل در بین عوامل جلب کننده توسعه بازاریابی گردشگری ورزشی می باشد. شاخص های اصلی برازش مربوط به مدل های مختلف، همگی نشان داد که مدل ها از برازش مناسبی برخوردار هستند و براساس روابط شناسایی شده میان متغیرها، در نهایت الگوی توسعه گردشگری ورزشی در استان آذربایجان شرقی طراحی گردید.
ارزیابی آسیب پذیری مسیرهای راهپیمایی و کاربری های آن به جهت افزایش امنیت شهری با رویکرد پدافند غیرعامل (مطالعه موردی: شهر قم)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پدافند غیرعامل به عنوان عاملی مهم در افزایش امنیت شهری رویکرد نوینی است که ماهیت وجودی آن بر افزایش سطح امنیتی با استفاده از روش های غیرنظامی استوار می باشد و در این راستا مدیریت و برنامه ریزی صحیح به عنوان مهمترین عامل در جهت افزایش امنیت و کاهش آسیب پذیری ها مطرح است. هدف از این مقاله ارزیابی آسیب پذیری مسیرهای راهپیمایی و کاربری های آن به جهت افزایش سطح امنیت شهری با رویکرد پدافند غیرعامل است. محدوده مورد مطالعه، مسیرهای ده گانه راهپیمایی در شهر قم است که این مسیرها در تمامی شهر پخش و در نهایت به نقطه مشترکی که میدان مطهری(هسته مرکزی شهر) می باشد ختم می گردد. نوع تحقیق در این پژوهش کاربردی و روش مطالعه تحلیلی- پیمایشی است . به طوری که کاربری های اطراف مسیرها پس از برداشت های میدانی دسته بندی شده و به دنبال آن آسیب پذیری مسیرها و کاربری ها در زمان بحران با استفاده از فرمول سطح بندی محاسبه گردیده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که در تعیین میزان آسیب پذیری مسیرهای راهپیمایی براساس شاخص طول مسیر شماره یک (خیابان صدوقی، میدان زنبیل آباد) با طول5.9 و براساس شاخص امتیاز کل مسیر شماره نه ( خیابان امامزاده ابراهیم، میدان سعیدی) با امتیاز 18.2 آسیب پذیرترین مسیرهای راهپیمایی در سطح شهر قم شناخته شدند. هم چنین در زمان بحران بانک ها و موسسات مالی و اعتباری و مراکز تجاری دارای آسیب پذیری بسیار زیاد بوده و پس از آن ادارات و ارگان های دولتی و خصوصی دارای آسیب پذیری متوسط می باشند.
رتبه بندی عوامل مؤثر بر انتخاب مکان هدف گردشگری در صنعت گردشگری ایران (با استفاده از مدل دیمتل)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۲ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۳)
1071 - 1081
حوزههای تخصصی:
لزوم تحقق اقتصاد بدون نفت از یک سو و پتانسیل بالای ایران در جذب گردشگر اهمیت پرداختن به مباحث مرتبط با صنعت گردشگری را در کشور دوچندان کرده است. یکی از راه های اصلی کسب درآمدهای ارزی جذب گردشگر توسط کشور است. این صنعت به قدری در رشد اقتصادی کشورها اهمیت یافته است که به آن «صادرات نامرئی» نیز می گویند. همچنین، بسیاری از کشورها برای رشد و پیشرفت اقتصادشان از این صنعت کمک گرفته اند. این در حالی است که کشوری مانند ایران، با وجود پتانسیل های بالا در جذب گردشگر، هنوز رشدی که باید و شاید را در این صنعت تجربه نکرده است. در این مقاله به شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر انتخاب مکان هدف گردشگر پرداخته شده است. این پژوهش از نوع تحلیلی-توصیفی و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری مورد بررسی در این پژوهش ترکیبی است از پنج نفر از خبرگان صنعت گردشگری و صاحب نظران در دانشگاه و صنعت و نیز پنجاه نفر از گردشگرانی که یا به تازگی سفری را تجربه کرده اند یا برنامه سفری برای خود دارند. اطلاعات پژوهش از طریق مطالعات کتابخانه ای، طوفان فکری، پژوهش های میدانی، و مصاحبه با خبرگان به دست آمده است. در پژوهش حاضر تأثیرگذارترین و تأثیرپذیرترین عوامل بر انتخاب یک مکان برای گردشگری و رتبه بندی آن ها در کشور ایران بررسی شده است. یافته های حاصل از این پژوهش نشان می دهد عامل عملکرد سیستم حمل و نقل بیشترین تأثیرگذاری، و عامل فاصله و مسافت بیشترین تأثیرپذیری، و عامل موقعیت جغرافیایی بیشترین تعامل را با سایر عوامل دارا می باشند.
بررسی تاثیر فضای سرمایه گذاری در صنعت گردشگری خاورمیانه با رهیافت اقتصاد سنجی فضایی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۲۵)
21 - 38
حوزههای تخصصی:
بدون شک امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهمترین بخشهای اقتصاد جهانی، رشد سریعی در توسعه اقتصادی جهان داشته که نتیجه آن افزایش نرخ رشد سالانه در تولید ناخالص ملی در سطح جهان، صادرات، تجارت جهانی و خدمات بوده است. نکته ای که می تواند باعث تداوم این صنعت گردد فضای مناسب سرمایه گذاری است. فضای سرمایه گذاری تحت تأثیر مجموعه ای از عوامل مرتبط با قانون گذاری، نظارتی، سازمانی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و دیگر عوامل تعیین کننده شرایط فعالیت سرمایه گذاری در یک کشور، منطقه یا شهر مشخص می گردد. بر همین اساس در این مطالعه به تاثیرپذیری درآمد گردشگری از فضای سرمایه گذاری در کشورهای منتخب خاورمیانه پرداخته می شود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل دوربین فضایی پانل در بازه زمانی 2016-2006 برای 15 کشور منتخب منطقه خاورمیانه انجام شده است. نتایج برآورد مدل دوربین فضایی نشان داد که در بین کشورهای خاورمیانه رابطه فضایی معناداری وجود دارد که نشان دهنده این موضوع است که بخشی از درآمد گردشگری در کشورهای خاورمیانه به واسطه اثر فاصله یا مجاورت بوده است و همچنین در این راستا، پیشنهاد می شود که در تخمین مدل های اقتصادسنجی، ارتباط فضایی بین مشاهدات در نظر گرفته شود زیرا در صورت عدم لحاظ کردن آن در مدل، نتایج تورش داری حاصل شده که قابل اعتماد نیستند.
بررسی پایداری امنیت روستاهای مرزی استان سیستان و بلوچستان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
سرزمین سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۵۴)
43 - 60
حوزههای تخصصی:
امنیت مفهومی است که تمامی شئونات و ابعاد زندگی انسان را در بر می گیرد. واقعیت یافتن امنیت در محیط جغرافیایی، مستلزم اقدامات و برنامه ریزی های ویژه ای است و با مسائل زیادی از قبیل امنیت اقتصادی، امنیت سیاسی – نظامی، امنیت اجتماعی، امنیت بهداشتی، امنیت زیست محیطی و ... ارتباط دارد. امنیت پایدار معطوف به توسعه پایدار در سطوح منطقه ای، شهری و روستایی و تا سطح فردی است. استان سیستان و بلوچستان از نظر امنیت آسیب پذیری زیادی دارد و در سالهای اخیر شاهد افزایش خشونت و منازعات مسلحانه توسط گروههای ستیزه جو بوده است. نمی توان اثر محرومیت اقتصادی و پایین بودن شاخصهای توسعه را در ناامنی نادیده گرفت. هنوز بیش از 50 درصد جمعیت این استان در مناطق روستایی زندگی می کنند و رشد جمعیت روستایی در این استان نیز بالاست، لذا برای دستیابی به امنیت پایدار استان ضروری است که کاهش آسیب ها و تهدیدات امنیتی مناطق روستایی استان مورد توجه واقع شود، از این رو مقاله حاضر به استفاده از روش توصیفی - تحلیلی زمینه های ناپایداری امنیتی مناطق روستایی استان سیتان و بلوچستان را مورد توجه قرار داده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که برای ایجاد امنیت پایدار در مناطق روستایی استان باید راهبرد توسعه روستایی مورد توجه قرار گیرد.
تعیین اولویت کشورهای اسلامی در راستای اهداف دیپلماسی شهری مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
جهان امروز، جهان شبکه ای است که شهرها برای بهره مندی از فرصت های جهانی و نیز برآوردن نیازهای شهری خود، نیازمند همکاری و رقابت هستند. همان گونه که جهانی شدن، دستور کار کشورها را به یکدیگر نزدیک ساخته، و کشورها در تراز ملی با هم وارد تعاملاتی با دستور کارهایی مشترک می شوند، در تراز شهری نیز، شهرها با توجه به داشته ها و نیز نیازهایشان پای در تعاملات با دیگر شهرها می گذارند. دیپلماسی شهری می تواند بسان ابزاری مدیریتی، جهت حضور بین المللی شهرها به کارگرفته شود. از این رو، بنا نهادن دیپلماسی شهری بر پایه داشته های هر شهر، امکان موفقیت و بهره وری آن را بسیار افزایش می دهد. با توجه به موقعیت شهر مشهد، کشورهای اسلامی یکی از اهداف عمده برای برقراری یا ایجاد پیوندهای دیپلماسی شهری می باشند. این مقاله به دنبال پاسخ به این پرسش است که تقویت دیپلماسی شهری در مشهد، مستلزم ارتباط با کدام کشورهای اسلامی است و چه معیارهایی در این زمینه قابل طرح است. بدین منظور با استفاده از منابع کتابخانه ای، آمار و اطلاعات رسمی و سازمانی، گزارش های معتبر جهانی و انجام20 مصاحبه با متخصصین و مسئولان مرتبط، اقدام به جمع آوری اطلاعات گردیده است. برای اولویت بندی شهرها و کشورهای اسلامی از چهار سنجه ی: منطقه جغرافیایی، پیشینه تاریخی و اشتراکات فرهنگی، میزان روابط تجاری، و سطح روابط سیاسی میان ایران و کشورهای اسلامی استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که 10 کشور اول برای اهداف دیپلماسی شهری مشهد به ترتیب عبارت است از: آذربایجان، عراق، هند، افغانستان، پاکستان، تاجیکستان، ترکیه، عمان، قرقیزستان و قزاقستان.