مدل دوربین فضایی پانل

بدون شک امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهمترین بخشهای اقتصاد جهانی، رشد سریعی در توسعه اقتصادی جهان داشته که نتیجه آن افزایش نرخ رشد سالانه در تولید ناخالص ملی در سطح جهان، صادرات، تجارت جهانی و خدمات بوده است. نکته ای که می تواند باعث تداوم این صنعت گردد فضای مناسب سرمایه گذاری است. فضای سرمایه گذاری تحت تأثیر مجموعه ای از عوامل مرتبط با قانون گذاری، نظارتی، سازمانی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و دیگر عوامل تعیین کننده شرایط فعالیت سرمایه گذاری در یک کشور، منطقه یا شهر مشخص می گردد. بر همین اساس در این مطالعه به تاثیرپذیری درآمد گردشگری از فضای سرمایه گذاری در کشورهای منتخب خاورمیانه پرداخته می شود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل دوربین فضایی پانل در بازه زمانی 2016-2006 برای 15 کشور منتخب منطقه خاورمیانه انجام شده است. نتایج برآورد مدل دوربین فضایی نشان داد که در بین کشورهای خاورمیانه رابطه فضایی معناداری وجود دارد که نشان دهنده این موضوع است که بخشی از درآمد گردشگری در کشورهای خاورمیانه به واسطه اثر فاصله یا مجاورت بوده است و همچنین در این راستا، پیشنهاد می شود که در تخمین مدل های اقتصادسنجی، ارتباط فضایی بین مشاهدات در نظر گرفته شود زیرا در صورت عدم لحاظ کردن آن در مدل، نتایج تورش داری حاصل شده که قابل اعتماد نیستند.