درخت حوزه‌های تخصصی

سه دهه ی اخیر فعالیت تروریستی گروه های غیردولتی بنیادگرا که دارای گرایش های سلفی، تکفیری و جهادی هستند، شدّت یافته است. بر اساس برداشتی که این طیف اسلام گرایان از میراث اسلامی دارند، جهان به دو حوزه ی دارالاسلام و دارالحرب تقسیم می شود، و از این روی لازم است با کفار جهاد کرد و دارالکفر را به دارالاسلام ضمیمه نمود. و در نتیجه، نظام دولت-ملت و وستفالیایی حاکم بر روابط بین الملل از سوی این گروه ها نفی می گردد و بروز آن را به صورت واضح در شکل گیری دولت اسلامی شام و عراق در منطقه ی خاورمیانه دیدیم که در آن مرزهای دولت های ملّی برچیده گردید. شرق شناسان با تکیه بر روش های تجربی و علّی معمولا گرایش های تکفیری و جهادی را به جوهر دین اسلام پیوند می زنند و خشونت و جنگ طلبی را به اسلام منتسب می نمایند. ناکافی بودن روش های تجربی برای تحلیل پدیده های تاریخی و علوم انسانی که تا چندی پیش بر محافل علمی غربی حاکم بود، موجب گردید که در این پژوهش، بر اساس نظریه گفتمان و روش تبارشناسی به بررسی علل و عوامل شکل گیری گرایش های تکفیری نافی عصر مدرن از سوی گروه های بنیادگرا پرداخته شود و زمینه های ذهنی و عینی پیدایش این نوع از تفکر تشریح گردد. در این راستا نخست سرشت گذشته گرای اندیشه ی سیاسی دوره ی میانه به عنوان عامل ذهنی عدم پذیرش جنبه هایی از جهان مدرن از سوی این گروه ها تبارشناسی خواهد شد و در ادامه عوامل عینی و تاریخی بازتولید تفکرات جهادی سنتی که در روند گفتگوی میان بنیادگرایان با دنیای جدید و اقتضائات آن مانع ایجاد می کنند، بررسی می شود.

با توجه به روند بی سابقه و رو به رشد جمعیت و گسترش شهری در دهه های اخیر، با افزایش نگران کننده ساخت وسازها و به ویژه موارد غیرمجاز در محدوده شهری مواجه بوده ایم و این مسئله نظام مدیریت و برنامه ریزی شهری را تحت الشعاع قرار داده است؛ ازاین رو جلوگیری از ساخت وسازهای غیرمجاز شهری یکی از مهم ترین مشکلات مدیران شهری شمرده می شود. روش کنونی کنترل تخلفات ساختمانی شامل بازرسی های میدانی برمبنای دانش انسانی است که صرف هزینه گزاف مالی، زمانی و انسانی را می طلبد و ممکن است حتی به شناسایی نشدنِ به موقع تخلفات ساختمانی بینجامد. درهمین زمینه طرح روشی هوشمند و دقیق برای شناسایی تخلفات ساختمانی و هدفمندکردن جست وجوی گشت های نظارت بر ساخت وسازها بیش ازپیش مورد نیاز است. پژوهش حاضر، با این هدف، به دنبال بیان مدل راهبردی هوشمندی در پایش تخلفات است. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازلحاظ روش، توصیفی و علّی است و داده های آن به روش کتابخانه ای و میدانی جمع آوری شده است. در این تحقیق، از تصاویر ماهواره ای، تصاویر پهپاد، دوربین های نصب شده روی خودرو و AVL به منزله ورودی های سیستم مانیتورینگ هوشمند استفاده شده است. نتایج این تحقیق بیان می کند، با استفاده از سیستم مانیتورینگ هوشمند، امکان پایش هوشمند ساخت وسازهای غیرقانونی ازطریق فنون پردازش تصاویر و داده های مورد نیاز، با کمترین حضور عامل انسانی و در زمانی کوتاه تر، وجود دارد. دقت کلی 94% و ضریب کاپای 71% برای طبقه بندی تصویر در این سیستم، صحت نتایج یادشده را تأیید می کند و نشان می دهد، در این روش، سرعت و دقت طبقه بندی تصاویر، شناسایی ساختمان های درحال تغییر و شناسایی ساخت وسازهای غیرقانونی به مراتب بیشتر از روش های فیزیکی و موجود است.

توسعه گردشگری در روستاها، گسترش فرصت های شغلی، ایجاد درآمد اضافی و فقرزدایی را در مناطق روستایی به ارمغان می آورد، و مزایای فرهنگی و زیست - محیطی نیز به دنبال دارد، اما همواره خلأ برنامه ریزی کارآمد، در سیاست-های توسعه روستایی برای فراهم آوری، یا یک َپارچه کردن گردشگری، احساس می شود. بر این اساس، هدف اصلی این تحقیق، امکان سنجی و اولویت بندی جاذبه های گردشگری جهت جذب گردشگری در شهرستان باغملک است. جهت امکان سنجی جاذبه های گردشگری، از تکنیک SWOT و جهت اولویت بندی جاذبه های گردشگری و مشخص نمودن اوزان شاخص ها از ابزار پرسشنامه در مدل Visual Promethee,SPSS,FAHP استفاده شد. جامعه آماری مورد نیاز پژوهش شامل، 130 نفر گردشگر، 40 نفر کارشناس و 150 نفر از اهالی شهرستان باغملک بوده اند. نتایج نشان داد که امکانسنجی گردشگری شهرستان باغملک در ماتریس راهبردها و اولویت های اجرایی، تعیین کننده راهبرد تهاجمی (SO) (نقاط قوت و فرصت) است. این بدان معنی است که شهرستان باغملک از لحاظ گردشگری در موقعیت مناسبی قرار دارد که می تواند از یک طرف با استفاده از توانمندی ها و از طرف دیگر با بهره گیری از فرصت های پیشرو، نقاط ضعف و تهدیدها را کاهش داده و جهت توسعه گردشگری اقدام کرد. همچنین براساس نتایج یه دست آمده از تکنیک پرومته، در محدوده مورد مطالعه، منطقه گردشگری مال آقا، از لحاظ جاذبه های طبیعی، تاریخی و فرهنگی در اولویت اول گردشگران و امامزاده عبدالله در اولویت دوم قرار گرفت.براساس نتایج یه دست آمده از تکنیک پرومته، در محدوده مورد مطالعه، منطقه گردشگری مال آقا، از لحاظ جاذبه های طبیعی، تاریخی و فرهنگی در اولویت اول گردشگران و امامزاده عبدالله در اولویت دوم قرار گرفت

  باتوجه به پتانسیل فراوان شهر یاسوج در صنعت گردشگری و تأثیر آن بر توسعه پایدار، برنامه ریزی راهبردی گردشگری در این شهر ضرورت دارد . در همین راستا هدف پژوهش حاضر برنامه ریزی راهبردی توسعه گردشگری شهر یاسوج ، شناسایی و عوامل توسعه گردشگری و مقایسه با مناطق رقیب براساس رویکرد توسعه پایدار بوده است . نوع تحقیق در این پژوهش روش توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری داده ها پیماشی و همچنین جامعه آماری پژوهش ، شامل تمام خبرگان ، کارشناسان و مدیران اجرایی متخصص مسلط به برنامه ریزی شهری و گردشگری پایداردر شهر یاسوج است. نمونه های تحقیق با استفاده از روش ، نمونه گیری هدفمند به تعداد 25 نفر انتخاب شدند . برای تدوین راهبردهای توسعه گردشگری شهری یاسوج ، ارائه اهداف ، مقایسه با رقبای منطقه و عوامل اثرگذار برگردشگری شهر یاسوج از مدل Meta-swot استفاده شد . یافته های پژوهش نشان داد که مهم ترین رقیب منطقه شهر یاسوج، شیراز با امتیاز 2/3 است . همچنین مهم ترین عامل در توسعه پایدار گردشگری شهر یاسوج توجه به مسائل زیست محیطی با (Bubble size:5/36) و جلوگیری از تخریب جاذبه های طبیعی اطراف شهر است .

قدرت ملی یکی از بزرگ ترین دغدغه های فکری سیاست مداران در روابط سیاسی و بین المللی می باشد اگر یک کشور از قدرت ملی بالایی برخوردار باشد می تواند خواسته های خود را بدون مانع تأمین کند برخی قدرت ها هستند که نه تنها در سطح جهان و کره زمین چنین قدرتی را دارند بلکه به ماورای مرزهای کره زمین نیز دسترسی دارند، برخی نیز آن چنان ضعیف اند که در تأمین نیازها و خواست های ابتدایی خود نانوان اند کشورها و دولت در ارتباط باید یکدیگر و با هدف تأمین خواست ها و اعمال اراده خود رفتارهای گوناگونی دارند. قدرت ملی منشأ و مبادی گوناگونی دارد که در یک کارکرد جمع، قدرت ملی را تولید می کنند. عوامل اصلی شکل دهنده به قدرت ملی کشورها در حوزه های مختلف اقتصادی، سیاسی، نظامی، اجتماعی، علمی و... قرار دارند. هدف از این تحقیق شناسایی مهم ترین مؤلفه های قدرت ملی بوده روش تحقیق در این مقاله به صورت توصیفی- تحلیلی است. روش جمع آوری داده ها به صورت اسنادی- کتابخانه ای– می باشد. نتایج تحقیق نشان داد که سرچشمه های قدرت ملی شامل 7 عامل (جغرافیای-نظامی-اقتصادی-اجتماعی و فرهنگی-فضایی-علمی-سیاسی) است.

به عنوان هدف پژوهش،این پژوهش به دنبال بررسی نقش گردشگری خلاق در بازآفرینی و توسعه گردشگری محلات بافت تاریخی شهر اصفهان میباشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف توسعه ای کاربردی و از لحاظ روش شناسی توصیفی تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی است. برای دستیابی به اهداف تحقیق، شاخص هایی در دوبخش1-شاخص های گردشگری خلاق شامل 5 دسته(سرمایه اجتماعی،کیفیت زندگی،استعداد گردشگری،زیرساخت فیزیکی و تجربه گردشگری) و 2- شاخص های بازآفرینی در4دسته(اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و کالبدی) استخراج شد. در ادامه برای ارائه الگوی توسعه گردشگری خلاق و تاثیر آن بر روند توسعه شهر اصفهان از ابزار پرسشنامه و با حجم نمونه 383 نفر و با استفاده از نرم افزار spss روند کار صورت گرفت.در ادامه نیز روند فرایند تحلیل شبکه برای شاخص های مرتبط با توسعه شهری خلاق در نرم افزار Geoda تحلیل گردید. در فرآیند تحلیل شبکه شهری برای تولید نقشه ها از ابزار (Network Analyst Tools) در محیط نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. نتایج نشان داد که وضعیت شاخص های 5 گانه گردشگری خلاق در سطح محلات بافت تاریخی شهر اصفهان وضعیتی مناسب و تنها در بخش زیرساخت های فیزکی کمبود احساس می شود؛ اما وضعیت شاخص های بازآفرینی محلات بافت تاریخی شهر اصفهان کاملا نامناسب است. مقایسه میانگین وضعیت توسعه گردشگری خلاق در بین محلات مختلف شهری نیز نشان می دهد که بالاترین مربوط به محلات دردشت و طوقچی به ترتیب با میانگین های 41/16 و 90/15 و پایین ترین میزان نیز مربوط به محلات کنگاز و کاردالان به ترتیب با میانگین های 18/12 و 84/13 بوده است.

مقدمه:  آب و هوا از مهم ترین عوامل مؤثر بر تعیین زمان مناسب گردشگری و توسعه صنعت توریسم می باشد و کشور ایران و منطقه آذربایجان به لحاظ قدمت تاریخی و دارا بودن جاذبه های توریستی و اکوتوریستی و همچنین شرایط آب و هوایی مناسب پتانسیل بسیار بالایی در زمینه جذب توریست دارد. هدف:  با توجه به تأثیر فراوان اقلیم بر آسایش انسان و صنعت توریسم و پتانسیل های اکوتوریستی فراوان استان های واقع در شمال غربی کشور و تنوع فراوان اقلیمی این منطقه، هدف این تحقیق ارزیابی شرایط اقلیم گردشگری برای فعالیت های اکوتوریستی مانند پیک نیک، طبیعت گردی، کوهنوردی و ... در چهار استان واقع در شمال غرب کشور در جهت تعیین مناسب ترین زمان برای گردشگری می باشد. روش شناسی:  در این تحقیق به منظور ارزیابی و پهنه بندی تقویم اکوتوریسم در شمال غربی کشور از مدل ریمن و شاخص دمای معادل فیزیولوژیک ([1]PET) استفاده گردیده است. بدین منظور از بین ایستگاه های سینوپتیک موجود در منطقه، 19 ایستگاه که دارای طول دوره آماری بالای 30 سال (2014- 1985) بودند، انتخاب گردید. سپس داده های مربوط به پارامترهای اقلیمی شامل دمای هوای خشک، رطوبت نسبی، سرعت باد، ابرناکی و فشار بخار اشباع در دوره روزانه و ساعتی از سازمان هواشناسی دریافت گردید. شرایط آسایش اقلیم گردشگری و تنش های گرمایی و سرمایی در روزها و ماه های مختلف سال با استفاده از شاخص PET ارزیابی گردیده و سپس با استفاده از نرم افزار ArcGIS پهنه بندی گردید. قلمرو جغرافیایی پژوهش:  قلمرو جغرافیایی شامل شمال غرب ایران می باشد . یافته ها و بحث:  در این مناطق مناسب ترین زمان برای فعالیت های گردشگری از اواسط اردیبهشت تا اواخر خرداد و از اوایل شهریور تا اواسط مهر ماه دیده می شود. در مقابل در ماه های تیر و مرداد برای دوره بسیار کوتاهی تنش گرمایی با شدت پایین و از اواخر مهر تا اواسط فروردین تنش های سرمایی با شدت های مختلف وجود دارد. اما در مناطق کوهستانی مانند اردبیل، خلخال، سراب و مشکین شهر تقویم اقلیم گردشگری تا حدودی متفاوت است؛ در این مناطق دوره آسایش اقلیمی از اوایل خرداد شروع شده و تا اواسط شهریور ادامه می یابد. در این مناطق در ماه های فصل تابستان شرایط بسیار ایده آلی از لحاظ اقلیمی برای فعالیت های گردشگری وجود دارد. همچنین در بین ماه های مهر تا فروردین تنش های سرمایی با شدت های متوسط تا خیلی شدید حاکم است اما تنش های گرمایی در این مناطق به ندرت اتفاق می افتد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که در بیشتر بخش های منطقه شمال غرب مانند شهرهای تبریز، ارومیه و زنجان تقریباً روند مشابهی از شرایط اقلیم گردشگری وجود دارد.

در عصر حاضر روند رو به رشدی در بهره برداری از مفاهیم مربوط به گردشگری خصوصاً در حوزه گردشگری کشاورزی ایجادشده است. قاطبه اصلی این تلاش ها بر ایجاد جذابیت در کلاس جهانی و داخلی برای گردشگران بوده است تا برای اهداف مختلف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مورد بهره برداری قرار گیرد. مقاله پیش رو به شناسایی مؤلفه های اثرگذار بر ماندگاری گردشگری کشاورزی و ارائه راهکارهایی مناسب برای توسعه آن با رویکرد فراترکیب پرداخته است. با استفاده از روش فراترکیب هفت مرحله ای سندلوسکی و باروسو بررسی جامعی بر کلیه مقالات علمی-پژوهشی و علمی- تدریجی نمایه شده در پایگاه های اطلاعاتی داخلی و خارجی صورت پذیرفت.  در این تحقیق تلاش شد تا پژوهش های منتشرشده تا سال 2021 بررسی شوند که حاصل این جست وجو تعداد 110 مقاله با رویکرد گردشگری کشاورزی و عوامل موثر بر ماندگاری آن یافت شد و پس از غربالگری تعداد مقالات اولیه به عدد 40 مقاله تقلیل  یافت و مناسب کدگذاری و تحلیل قرار گرفت. یافته های این پژوهش نشان داد مؤلفه های اثرگذار بر ماندگاری گردشگری کشاورزی می تواند متأثر از عوامل متعددی باشد که در این زمینه به هفت مقوله که بیش از سایر عوامل می تواند بر این مهم مؤثر واقع شود، پرداخته شد. این مقوله ها عبارت اند از عوامل نهادی؛ زیرساختی؛ آموزشی؛ معنایی و ادراکی؛ زیست محیطی و زیباشناسی؛ عملکردی- ساختاری و درنهایت عوامل فرهنگی. همچنین نتایج این مطالعه می تواند مورداستفاده سیاستگذاران و برنامه ریزان بخش گردشگری، کشاورزی و کارآفرینی قرار گیرد.

مقدمه: امروزه تأمین شادی، نشاط اجتماعی و سرزندگی شهری به یکی از دغدغه های اصلی نظام های مدیریت شهری به ویژه در کشورهای توسعه یافته تبدیل شده است. تأمین سرزندگی شهری به مثابه یک آرمان مشروع، در صدر بسیاری از اسناد رسمی شهرسازی به چشم می خورد که خود برخاسته از اهمیت سرزندگی شهری و نشاط شهروندان به صورت توأمان به مثابه یک هدف و یک وسیله است. بنابراین، هدف پژوهش پیش رو، بررسی تطبیقی سرزندگی شهری و نشاط شهروندان در بین محلات جدید و قدیم شهر زاهدان است.داده و روش: پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی– تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش، شهروندان محلات منتخب مناطق یک و چهار شهر زاهدان با جمعیت 212717 نفر است که با بهره گیری از فرمول کوکران، حجم نمونه 383 نفر محاسبه شد. برای گردآوری داده ها، نمونه گیری به شیوه خوشه ای چندمرحله ای بوده که در داخل خوشه های انتخاب شده نمونه ها به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. برای تحلیل از آزمون تی مستقل و  تحلیل واریانس یک طرفه و همبستگی اسپیرمن  و همچنین برای ترسیم نقشه ها از نرم افزار ArcGIS استفاده شد.یافته ها: نتایج به دست آمده از آزمون تی مستقل برای شاخص های سرزندگی نشان می دهد که شاخص سرزندگی اجتماعی در محلات منتخب منطقه یک با میانگین 3.05 و در محلات منتخب منطقه چهار با میانگین 2.72، شاخص سرزندگی اقتصادی در محلات منتخب منطقه یک 3.11 و منطقه چهار 2.78، شاخص سرزندگی کالبدی در محلات منتخب منطقه یک 3.12 و منطقه چهار 2.28، شاخص سرزندگی زیست محیطی در محلات منتخب منطقه یک 2.85 و در منطقه چهار 2.31 بوده است. در شاخص های نشاط اجتماعی هم شاخص نشاط عاطفی در محلات متخب منطقه یک با میانگین 2.53 و در منطقه چهار 3.49، شاخص نشاط شناختی در محلات منتخب منطقه یک با میانگین 2.63 و در منطقه چهار3.0، شاخص نشاط اجتماعی در محلات منتخب منطقه یک 2.56 و در منطقه چهار 3.32 بوده است.نتیجه گیری: در میان محلات منتخب مناطق یک و چهار شهر زاهدان به لحاظ شاخص های سرزندگی شهری و نشاط شهروندان تفاوت معنی داری وجود دارد. به این صورت که شاخص های سرزندگی در محله های منطقه یک وضعیت بهتری نسبت به محله های منطقه چهار دارند، اما در مقابل، شاخص های نشاط در محله های منطقه چهار وضعیت بهتری نسبت به منطقه یک دارند.

برنامه ریزی فضایی استراتژیک به عنوان رویکردی برای غلبه بر چالش های مزمن پیش روی آمایش پایدار فضا یعنی تفرق کالبدی فضایی و تفرق سیاستی برنامه ریزی ارائه شده است. با این حال موانع عمده ای پیش روی تحقق این رویکرد در ایران وجود دارد که متأثر از نظام حکمرانی و برنامه ریزی است. پژوهشگران در پژوهش حاضر با رویکرد اکتشافی و با روش ترکیبی مصاحبه ای و دلفی هدفمند تلاش کرده اند موانع عمده پیش روی تحقق برنامه ریزی فضایی استراتژیک در ایران را شناسایی و تشریح کنند. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته در قالب روش دلفی هدفمند در دو راند از 25 متخصص گردآوری شد و موانع و مفاهیم وابسته با استفاده از نرم افزار مکس کیودا و ضریب توافقی کندال مورد تأیید و استخراج و تشریح قرار گرفت. نتایج حاصل از 405 کد استخراجی نشان داد چهار مانع عمده پیش روی تحقق برنامه ریزی فضایی استراتژیک در ایران قرار دارند که عبارت اند از: مانع مکانی  جغرافیایی (6 مفهوم تبیین کننده و 26% از کدهای استخراجی)، مانع اقتصاد سیاسی رانتیر (7 مفهوم تبیین کننده و 34% از کدهای استخراجی)، مانع تفرق نهادی (7 مفهوم تبیین کننده و 23% از کدهای استخراجی)، و مانع ساختاری  فضایی (7 مفهوم تبیین کننده و 17% از کدهای استخراجی). پژوهش حاضر اهمیت شناخت و مواجهه صحیح و اقدامات سازنده در برابر چهار مانع یادشده را که منشأ اصلی بروز تفرق کالبدی  فضایی و سیاستی  برنامه ریزی در راه تحقق برنامه ریزی فضایی استراتژیک در ایران است را مورد تأکید قرار می دهد.

کودکان، قشر مهم و حساسی هستند که باید نظر و خواسته های آن ها درباره محیط زندگیشان پرسیده شود؛ همین امر موجب شکل گیری محلات دوستدار کودک منطبق با نیازهای آنان می شود. دلیل انتخاب محله پونک جنوبی خودرومداری، تراکم بالا و مشارکت پایین کودکان در محله بود. بنابراین، هدف از این پژوهش شناسایی راه های  مشارکت کودکان در راستای ایجاد محلات دوستدار کودک است. روش تحقیق، توصیفی –تحلیلی است و نوع پژوهش از نوع کاربردی است و از نظر مکانی، پژوهش میدانی و کتابخانه ای است. جامعه آماری، کودکان زیر 18 سال محله پونک جنوبی است که شامل 7291 نفر بوده و حدود 5/20 درصد از جمعیت محدوده را به خود اختصاص داده اند و نیاز به برنامه ریزی دارند. یکی از روش های مشارکت کودکان، ترسیم نقاشی است که کودکان به روش تصادفی ساده برگزیده شده اند. بنابراین، با تحلیل نقاشی کودکان می توان محله پونک جنوبی را به سمت دوستدار کودک بودن هدایت کرد. نتایج پژوهش از بررسی  نقاشی 50 کودک نشان می دهد که 19 مقوله، مورد علاقه و توجه کودکان بوده. در میان مقوله ها، به ترتیب تعامل فعال و غیرفعال با محیط طبیعی و مصنوع و همچنین آسایش اقلیمی دارای بیشترین توجه و دسترسی به حمل و نقل همگانی، ایجاد مسیرهای ویژه دوچرخه سواری و پیاده رویی، مورد توجه کمتری در نقاشی کودکان بود. همچنین بعد محیطی با  26/45 درصد در رتبه اول و حمل و نقل با 07/6 در رتبه آخر از نظر کودکان  قرار گرفته است. بنابراین می توان با مشارکت دادن کودکان، محلات دوستدار کودک ایجاد کرد.

هدف از این پژوهش بررسی وضعیت زیست پذیری شهر ساری و محلات آن و نیز ارزیابی کلی شهر ازنظر زیست پذیری شهری (در چهار بعد زیست پذیری شهری یعنی اجتماعی، اقتصادی ، زیست پذیری و کالبدی) است. روش مورداستفاده در این تحقیق برای جمع آوری داده ها، دو روش اسنادی و میدانی می باشد. فرآیند جمع آوری اطلاعات از طریق ابزار پرسشنامه ودر راستای تجزیه و تحلیل اطلاعات برآمده از پرسش نامه از آزمون T تک نمونه ای بهره گرفته شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در شاخص اجتماعی تنها گویه میزان رضایت از همسایگان با میانگین 37/3 و Sig = 0/000 بیشترین رضایت را در میان پاسخگویان داشته است و با قطعیت می توان گفت که در میان مؤلفه روابط با همسایگان، بیشترین رضایت در مورد رضایت از روابط همسایگی است. بررسی شاخص زیست محیطی و گویه های مربوط به تأسیسات و تجهیزات شهر ساری نشان می دهدکه از میان گویه های بررسی شده تنها رضایت از شبکه گاز در حد قابل قبولی است و شهروندان با میانگین 25/3 در سطح معناداری 035/0 Sig = رضایت متوسط خود را از سیستم گازرسانی شهری ابراز داشته اند. در بررسی مؤلفه کیفیت بصری نیز به همین صورت تمامی گویه ها نشان می دهند که شهروندان از طراحی و نقشه شهری، سرزندگی محلات و زیبایی بصری و ظاهری شهر و محله رضایت پایینی دارند به صورتی که میانگین همه آنها در حدود 5/2 گزارش شده که نشان از ضعف کلی در این مؤلفه است. بررسی گویه های مختلف مربوط به مؤلفه های شاخص اقتصادی نشان می دهد که در مورد مؤلفه معیشتی در تمامی گویه ها در میان پاسخگویان اتفاق نظر وجود دارد که از هیچ گویه ای رضایت متوسط ندارند و در تمامی ابعاد معیشتی با سطح پایین رضایت مواجهیم. روی هم رفته می توان نتیجه گرفت که در میان تمامی مؤلفه های اصلی سنجش زیست پذیری، در شاخص اجتماعی مؤلفه حس تعلق به شهر ساری در شاخص زیست محیطی زیست پذیری وضعیت فضای سبز و تأسیسات و تجهیزات شهری، در شاخص اقتصادی وضعیت مسکن از میان دیگر مؤلفه ها در سطح معناداری 99 درصد در سطح بالاتر از متوسط قرار دارند.

مقدمه: مقصدهای گردشگری کوچ نشین به عنوان بخش مهمی از نظام گردشگری و برآیندی از تحول و تطور پدیده ای مکانی فضایی در پهنه ی فضا محسوب می شوند؛ که به واسطه تعادل در انتشار فضایی عوامل برانگیزاننده رشد و توسعه، شماری انبوه از جوامع میزبان مستقر در قلمرو جغرافیایی مقصد را نیز از تحولات و منافع توسعه گردشگری متأثر نموده و می توانند در شکل گیری تصویر مقصد نقشی با اهمیت ایفا نمایند. هدف پژوهش: هدف از این پژوهش تحلیل خوشه ای کانون های جاذب گردشگری روستایی کوچ نشین بخش پاپی سپید دشت لرستان  است؛ که در نهایت الگوی بهینه سازمان فضایی مقاصد گردشگری روستایی این ناحیه طراحی گردید. روش شناسی تحقیق: روش پژوهش توصیفی تحلیلی و از نوع کاربردی بود. جامعه آماری این پژوهش را 315 نفر از روستاییان ساکن در 14 روستای منتخب منطقه (به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای) تشکیل می دادند. برای گرد آوری داده ها از روش های میدانی و پرسشنامه ای استفاده شد که پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ محاسبه شد، که بیانگر مناسب بودن ابزار پژوهش بود. برای تحلیل داده ها از تحلیل خوشه ای، در محیط نرم افزار SPSS20 و برای ترسیم نقشه ها و الگوی سازمان فضایی مناسب گردشگری روستایی از نرم افزار ArcGIS استفاده شد. قلمرو جغرافیایی پژوهش: مقاصد گردشگری در نواحی روستایی سپید دشت لرستان (بخش پاپی) که بطور عمده متکی بر اکوتوریسم بودند. یافته ها و بحث: یافته ها نشان داد که ساماندهی فضایی با درجه یک (توسعه فضایی با درجه زیاد) مربوط به دهستان های چم سنگر و تنگ هفت بود. ساماندهی فضایی با درجه 2 (توسعه فضایی با درجه متوسط) مربوط به دهستان های بیشه و گریت بود و ساماندهی فضایی با درجه 3 (توسعه فضایی با درجه ضعیف) مربوط به دهستان کشور بود. نتایج: برای توسعه و ساماندهی فضایی گردشگری در بخش پاپی نیاز به یک انگاره (نگاه مداخله گر عوامل) برای توسعه فضایی است، به عبارتی برای ساماندهی فضایی در این منطقه داشتن یک نگاه سیستمی و یکپارچه به کلیه منابع و عوامل در فضا (منابع انسانی و منابع طبیعی) ضروری می نماید و نیازمند یک برنامه ریزی منطقه ای جامع است.

تجدید حیات شهرها نیز مانند موجودات زنده از طریق نوسازی سلول ها و بافت هایی است که همواره فرسوده می شوند. گاهی روند فرسودگی سریع تر از روند نوسازی حرکت می کند، که در این صورت انباشت فرسودگی، بحرانی شده و تسریع در نوسازی بافت های فرسوده را ضروری می سازد. آنچه در این زمینه اهمیت دارد، میزان مشارکت مردم در امر بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده است. این پژوهش از نوع کیفی بوده و روش انجام آن، مرور نظام مند ادبیات با استفاده از رویکرد فراترکیب برای تحلیل داده های مستخرج از منابع منتخب است. در نهایت، در فرایند مرور نظام مند، 28 منبع برای تحلیل کیفی و کدگذاری انتخاب و استفاده شدند. برای این منظور، با مراجعه به اسناد و مدارک معتبر قابل دسترس در سامانه های جستجو همچون گوگل، نورمگز، مگیران علم نت و اس آی دی در دوره زمانی سال های 1390 تا 1400 انجام شده است. در نتیجه تجمیع و دسته بندی کدهای احصا شده، تعداد 15 بعد و  67 شاخص استخراج شد. کدها شامل ابعاد کالبدی، اجتماعی، زیست محیطی، مدیریتی، روانشناختی، خدماتی، زیرساختی، مشارکت جزئی، چگونگی دخالت مردم، سطح فراگیری سطوح اجرایی و عملکردی، انگیزه ایجادکننده آن، کیفیت همکاری مردم، قلمرو اجرایی و موضوع هستند. نتایج پژوهش نشان می دهند پایین بودن ارزش زمین و مسکن با فراوانی (27) و ساختمان های غیر استاندارد با فراوانی (23) شاخص هایی هستند که اهمیت زیادی را در پژوهش های مختلف ایفا کرده اند. از سوی دیگر، اطلاع رسانی، انگیزه درون زا و برون زا، کیفیت همکاری تحمیلی و اجباری و..... از شاخص های کم اهمیت در این زمینه هستند. مهم ترین جنبه های نوآوری این پژوهش نگاه چندسطحی و نظام وار به مشارکت مردمی در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهری است و همچنین شناسایی عناصر اصلی این موضوع است.

به منظور بررسی توفان های گردوغبار جلگه خوزستان از آمار 13 ایستگاه سینوپتیک در بازه 17 ساله (2016-2000) استفاده شد. روزی به عنوان روز توفانی انتخاب شد که دید افقی کمتر از 200 الی 100 متر، در بیش از 70 درصد ایستگاه ها گزارش شده باشد. برای تحلیل شرایط جوی از داده های شبکه بندی شده مرکز پیش بینی های میان مدت جوی اروپا و برای نمایش الگوی فضایی گردوغبار از مقادیر AOD سنجندِ MODIS استفاده گردید. بررسی ها نشان دادند که 4 الگوی فضایی در منطقه سبب رخداد چنین شرایطی می شوند. انتقال گردوغبار از کانون های شمال و غرب عراق و شرق سوریه به عنوان کانون های اصلی و مناطق خشک شده مرزی بین استان خوزستان و کشور عراق به عنوان تشدیدکننده فعالیت های ریزگردها به شمار می روند. افزایش شرایط ناپایداری در ترازهای زیرین و وجود یک سری اغتشاشات جوی که به صورت بی دررو خشک صورت پذیرفته، سبب خیزش گردوغبار از مناطق احتمالی و سرازیر شدن آن به منطقه شده است. با انجام شاخص سازی، پارامتر تاوایی نسبی تراز 850 هکتوپاسکال در شناسایی کانون های احتمالی ریزگردها مناسب یافت شد. بدین صورت که برای پیش بینی گردوغبار در منطقه زمانی که سرعت باد به بیشینه خود بر روی کانون های ریزگردها می رسد، انتظار می رود با تأخیری 24 الی 48 ساعته در منطقه شاهد رخداد توفان های شدید گردوغبار بود؛ اما وجود ناپایداری ها و افزایش تاوایی نسبی بر روی کانون ها سبب شده تا فرآیندِ مذکور افزایش یافته و در کمتر از 24 ساعت ذرات به منطقه شارش نمایند. درنهایت پیشنهاد می شود جهت پایش و پیش بینی توفان های گردوغباری در منطقه از داده های با توان تفکیک بالا استفاده گردد تا بتوان در پیش بینی ها به یک دقت قابل قبول دست یافت.

مقدمه: به دنبال گسترش شهرنشینی و سرعت زیاد تغییرات در بافت های شهری به دلایل مختلف، کیفیت محیط سکونتی در نواحی شهری به شدت تنزل یافته است. از این رو، امروزه یکی از اهداف برنامه ریزی شهری، دستیابی به بیشترین مطلوبیت کیفیت محیط شهری و رضایت شهروندان در ابعاد مختلف است. در این میان، کاربری مسکن به عنوان مهم ترین و اصلی ترین کاربری شهری، نقش تعیین کننده ای در شکل گیری شهرها داشته و دارد. توجه به پایداری بخش مسکن به عنوان مهم ترین عنصر شهری در توسعه پایدار شهری، از اساسی ترین وجه آن شناخته می شود. امروزه مسکن به عنوان فضای زندگی با نیازهای گوناگون انسان در سطوح مختلف سروکار دارد و به دلیل ماهیت اقتصادی آن یکی از مقوله های اصلی جامعه شهری و روستایی به حساب می آید. در واقع مسکن در زمره حساس ترین و اساسی ترین بخش ها در برنامه ریزی توسعه اقتصادی و اجتماعی است و هرگونه تغییر در یکی از مؤلفه های اقتصادی، اجتماعی، یا سیاسی روی تحولات مسکن تأثیر می گذارد. بر این اساس، ایجاد پایداری در بخش مسکن و برنامه ریزی آن در راستای توسعه پایدار شهری، گامی مهم در کاهش ناپایداری های کنونی محسوب می شود. در این راستا، با توجه به نقش و جایگاه برنامه ریزی راهبردی در توسعه مسکن و ارتقای کارکرد سکونت محلات شهری؛ پژوهش حاضر در تلاش است تا به تعیین راهبردهای توسعه مسکن و ارتقا و کارکرد سکونت در منطقه 7 شهر تهران بپردازد. مواد و روش هاپژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، از نوع تحقیقات توصیفی تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات مبتنی بر روش مطالعات اسنادی، کتابخانه ای و روش میدانی است. روش تجزیه و تحلیل داده و اطلاعات پژوهش حاضر، از روش های آماری توصیفی، تحلیلی و تجویزی استفاده شده است. در روش تجزیه وتحلیل جهت پردازش داده ها، رتبه بندی و سطح بندی شاخص های کمی و شاخص های کارکردی سکونت از نرم افزارهای EXCELL وGIS، برای محاسبه شاخص ها و شناسایی محله هدف برنامه ریزی و در روش تحلیلی از مدل SWOT برای به دست آوردن ضعف ها و قوت ها و شناسایی فرصت ها و تهدید های محله استفاده شده است. شاخص های مورد استفاده در پژوهش حاضر شامل: شاخص کمی مسکن و شاخص های کارکرد سکونت است.یافته هانتایج حاصل از تحلیل بررسی و تجزیه وتحلیل شاخص های مسکن و کارکرد سکونت در محلات منطقه 7 نشان داد بیشترین مساحت مسکونی متعلق به محلات شاهد و کمترین مقدار به محله نظام آباد و محله امجدیه خاقانی، بیشترین کمبود واحد مسکونی به محله عباس آباد اندیشه و کمترین مقدار به محله بهار تعلق دارد. بیشترین تعداد ریزدانگی بافت در محله شاهد و کمترین مقدار به محله نیلوفر شهید قندی تعلق دارد. کمترین تعداد واحد مسکونی به محله نظام آباد، بیشترین تعداد خانوار به محله شاهد و کمترین تعداد به امجدیه خاقانی، بیشترین سرانه مسکونی به محله نیلوفر شهید قندی و کمترین مقدار به خواجه نظام الملک، بیشترین شدت کاربری مسکونی به محلات شاهد، خواجه نظام الملک و ارامنه و کمترین مقدار به مجیدیه دبستان، بیشترین تعداد تراکم ناخالص مسکونی به محله خواجه نظام الملک و ارامنه و کمترین تعداد به محله نیلوفر شهید قندی، بیشترین مقدار نفوذ ناپذیری به محله خواجه نظام الملک، بیشترین تعداد بافت درشت دانه به محله عباس آباد اندیشه و کمترین مقدار به محله دهقان گرگان، بیشترین تعداد مسکن ناپایدار به محله نیلوفر شهید قندی و کمترین مقدار به محله بهار، بیشترین بافت فرسوده متعلق به محله شاهد و کمترین مقدار به محله نیلوفر شهید قندی تعلق دارد. همچنین نتایج نشان داد هیچ یک از محلات منطقه به لحاظ شاخص های کارکرد سکونت، به جز در چند مورد در سطح مناسبی قرار ندارند. در ارتباط با سرانه شهری محله خواجه نظام الملک دارای بیشترین سرانه و محله کاج دارای کمترین سرانه شهری، در ارتباط با سرانه خدمات درمانی محله امجدیه خاقانی دارای بیشترین و محله ارامنه دارای کمترین سرانه شهری، در ارتباط با سرانه کاربری تجاری محله نیلوفر شهید قندی دارای بیشترین سرانه و محله ارامنه دارای کمترین سرانه، محله امجدیه خاقانی دارای بیشترین سرانه بهداشتی و محله ارامنه، مجیدیه دبستان، قصر حشمتیه دارای کمترین سرانه، محله سهروردی باغ صبا دارای بیشترین سرانه فضای سبز و محله بهار دارای کمترین سرانه، محله عباس آباد اندیشه دارای بیشترین سرانه کاربری حمل ونقل و پارکینگ و محله ارامنه دارای کمترین سرانه نسبت به سایر محلات قرار دارند. بر این اساس، چنین می توان نتیجه گرفت که قسمت های شرقی منطقه از سرانه های شهری کمتری برخوردار هستند. نتایج حاصل از رتبه بندی و سطح بندی های صورت گرفته محلات از نظر شاخص های مسکن و کارکرد سکونت نشان داد محله ارامنه در وضع نابسامانی به سر می برد.  نتیجه گیریدر پژوهش حاضر تلاش شد تا با استفاده از سطح بندی شاخص های کمی و کارکرد سکونت مسکن در منطقه 7 شهرداری تهران و محله ارامنه، وضعیت پایداری مسکن در سطح محلات مورد بررسی و سنجش قرار گیرد. نتایج حاصل از یافته های پژوهش در ارتباط با بررسی شاخص های کمی مسکن محله ارامنه در میان محلات منطقه 7 نشان داد محله ارامنه از نظر مساحت مسکونی در سطح زیاد و در رتبه 3، از نظر سرانه مسکونی در رتبه 9، از نظر تراکم ناخالص مسکونی در رتبه 2، از نظر تعداد کل واحد مسکونی در رتبه 3، از نظر تعداد خانوار در رتبه 3، از نظر شدت کاربری مسکونی در رتبه 1، از نظر کمبود واحد مسکونی در رتبه 11، از نظر تعداد واحد مسکونی در رتبه 4، از نظر تراکم نفر در واحد مسکونی در رتبه 9، از نظر تعداد بافت ریزدانه در رتبه 2، از نظر تعداد بافت درشت دانه در رتبه 10، از نظر تعداد مسکن ناپایدار در رتبه 3، از نظر نفوذناپذیری با نفوذ ناپذیری صفر در رتبه 12، از نظر تعداد بافت خالی در رتبه 14 نسبت به سایر محلات منطقه 7 قرار دارد. همچنین نتایج حاصل از بررسی شاخص های کارکرد سکونت محلات منطقه 7، محله ارامنه با سرانه شهری در رتبه 5، از نظر سرانه مذهبی در رتبه 10، از نظر سرانه فضای سبز در رتبه 6، از نظر سرانه خدمات درمانی در رتبه 14، از نظر سرانه آموزشی در رتبه 14، از نظر سرانه ورزشی در رتبه 14، از نظر سرانه حمل و نقل و پارکینگ در رتبه 13، از نظر سرانه تجاری در رتبه 14، از نظر سرانه بهداشتی در رتبه 12، از نظر سرانه فرهنگی در رتبه 8 نسبت به سایر محلات منطقه 7 قرار دارد. نتایج مدل وزن دهی چندمعیاره الکتره تشکیل شده از شاخص های مسکن و کارکرد سکونت نشان می دهد این محله دارای چیرگی (صفر) با وزن (111912/0) است که شاخص های نامساعد مربوط به کارکرد سکونت از قبیل کاربری مذهبی، ورزشی، حمل و نقل و پارکینگ و فضای سبز و کاربری تجاری که دارای رتبه بسیار ضعیف است و همچنین، ناپایداری مسکن، نفوذناپذیری بافت مسکونی و فرسودگی شدید در این محله باعث شده است. 

زمینه و هدف: اهمیت روزافزون سوخت های فسیلی در قرن اخیر و کمبود منابع تجدیدناپذیر بر روی زمین منجر به انقراض حیات بشر شده است. در سال های اخیر تغییری به سمت روش های پاک تر صورت گرفته است که در آن آلودگی انرژی ناشی از منابع تجدیدناپذیر به حداقل می رسد. هر اقلیم شرایط و ویژگی های خود را دارد و این گرایش به معماری پایدار در معماری سنّتی ایران است. اهمیّت استفاده از انرژی به منظور ارائه راه حل در تمام سطوح افزایش می یابد. ایران به دلیل قرار گرفتن بر روی کمربند آفتاب یکی از مناطق مناسب برای بهره مندی از نور خورشید است و می توان با بهره گیری از ویژگی های اقلیمی و ویژگی های عناصر سنّتی معماری پایدار، با در نظر گرفتن کارایی و بهره وری، عملکرد آسایش را افزایش داد. شاخصه های مهّمی مانند: جهت گیری بر اساس سه دسته بندی رون نهادینه شده و الگو برای ساختار شهر و خانه در ایران، دیوارها از نظر مصالح و ضخامت، فرم سقف ها، رنگ و بازشوهای سطوح خارجیِ خانه های سنّتی و ... استفاده نمود به طوری که میزان مصرف انرژی را کاهش داد تا بتوان از مشکلات زیست محیطی شهر رهایی یافت.روش بررسی: روش پژوهش در مقاله حاضر از روش توصیفی- تحلیلی به انجام رسیده و به منظور گردآوری اطلاعات و داده ها از روش کتابخانه ای بهره گرفته شده است.یافته ها و نتیجه گیری: با بررسی نظریه ها از استدلال منطقی برای مستندات متون صورت گردیده که در این روش تلاش می شود مباحث راهبرد کیفی و مفهومی در این پژوهش تسرّی داده شود و در انتهای پژوهش شاخص های پایداری در خانه های سنّتی ایران ارائه گردید؛ چنانکه از بهره وری انرژی خانه های سنّتی ایران ایده و درس هایی جهت دستیابی به یک طراحی مطلوب برای معماری مدرن امروز گرفت.

زمینه و هدف: شاخص های فضاهای عمومی مطلوب، به ادراکات فردی و ارزش های اجتماعی و فرهنگی نیز مربوط می شود که این نیازها موجب تأثیر رفتار افراد در محیط های پیش روی خود بوده و یکی از عوامل مهّم معیارهای کیفی محیط است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر طراحی شهری بر رفتار شهروندان (نمونه موردی: خیابان مدرس کرمانشاه) می باشد.روش بررسی: پژوهش حاضر، از نظر هدف کاربردی- توسعه ای و با توّجه به ماهیّت مطالعه و فرضیه های مطرح شده، روش پژوهش توصیفی – تحلیلی (پیمایشی) و از نوع همبستگی می باشد. براساس فرمول کوکران، حجم نمونه شهروندان در خیابان مدرس 246 نفر در نظر گرفته شده است. همچنین روش نمونه گیری به صورت روش تصادفی ساده می باشد. جهت گردآوری اطلاعات و شناخت منطقه از دو روش کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. در تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری و آزمون های مختلف توکی، T تک نمونه ای و همبستگی پیرسون استفاده شده است.یافته ها و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بین متغیر الگوهای رفتاری و طراحی شهری در جهت رفتار استفاده کنندگان در نسبت با فضا ضریب همبستگی 052/0 با سطح معناداری 008/0 وجود دارد. بین متغیرهای کالبدی و اقتصادی ضریب همبستگی 135/0 با سطح معنی داری 009/0 وجود دارد. بیشترین میزان تأثیرگذاری در مؤلفه های اجتماعی و پس از آن در مؤلفه های اقتصادی با فاصله نزدیک امتیازی دیده می شود و معیار کالبدی کمترین میزان تأثیرگذاری در عوامل تاثیر گذار فضاهای شهری بر الگوهای رفتاری در تصویر ذهنی شهروندان دارا می باشد.

با توجه به اهمیت به کارگیری بازاریابی الکترونیک برای معرفی جاذبه ها و با توجه به پتانسیل بالای گردشگری استان یزد، این مقاله با هدف طراحی و اعتبارسنجی مدل بازاریابی الکترونیک در صنعت گردشگری استان یزد انجام شدهاست.پژوه ش حاضر، ب ا رویک رد آمیخت ه و ب ه روش ترکیب ی ی ا میک س مت د انج ام ش ده اس ت.در این پژوهش،با بهره گیری از روش تحقیق تحلیل تماتیک و انجام مصاحبه با چهاردهنفر از خبرگان صنعت گردشگری استان، عوامل مؤثر در بازاریابی الکترونیک در صنعت گردشگری استان یزد شناسایی و دسته بندی می شوند.نتایج مصاحبه ها با روش تحلیل مضمون تجزیه وتحلیل و بخش کمّیبامدل سازی معادلات ساختاری آزمون شدند.با انجام کدگذاری اولیه در کدگذاری باز، درمجموع 679 کد شناسایی شدندکه با غربالگری کدهای اولیه به 56 مفهوم رسیدند و در قالب 12 مقوله اصلی در کدگذاری متمرکز طبقه بندی شدند که عبارت اند از:زیرساخت فنّاورانه، برنامه ریزی راهبردی، فراگیری تجارت الکترونیکی، پتانسیلبالایگردشگریاستان، اهمیتارائهاطلاعات گردشگری، بازاریابی الکترونیکی، شناختجاذبه های گردشگری، برندسازی، کاهش هزینه دسترسی به بازار هدف، رشد و رونق گردشگری، اشتغال زایی، وافزایش توان رقابتی. نتایج حاصل از مدل سازی معادله ساختاری نشان داد که اثر همهمتغیرهای مستقل برتوسعه بازاریابی الکترونیکی در صنعت گردشگری استان یزد مثبت و معنادار بوده است. درنتیجهمدل حاصل از این پژوهش، می تواند در توسعهبازاریابی الکترونیک در صنعت گردشگری کشور کارآمد باشد. همچنین شاخص های به دست آمده به پژوهشگران و سیاست گذاران در اجرایی کردن بازاریابی الکترونیک در صنعت گردشگری یاری خواهد رساند.