روان شناسی تحلیلی شناختی (تازه های روانشناسی صنعتی سازمانی سابق)

هدف: رابطه طرح واره های ناسازگار اولیه با رضایت زناشویی و آشفتگی روابط زوجین در زنان متاهل بود. روش: همبستگی و از پیمایش استفاده شد. جامعه آماری زنان متاهل دانشجوی واحد دانشگاهی گرمسار بود که با روش نمونه گیری تصادفی، نمونه ای معادل 100 نفر، پرسشنامه ها را تکمیل کردند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه های طرح واره های ناسازگار اولیه یانگ  (YSQ)، رضایت زناشویی انریچ( ۱۹۸۹) ، و تعارض زناشویی ثنائی (MCQ) (1379) بود. یافته ها: همه طرح واره های ناسازگار اولیه با تعارض زناشویی رابطه مثبت دارند و به عبارتی باعث افزایش تعارضات زناشویی و کاهش رضایت زناشویی می شوند. نتیجه: طرح واره های ناسازگار می توانند موجب کاهش رضایت زناشویی و افزایش آشفتگی بین روابط زوجین شوند، لذا کار پژوهشی و درمانی بر روی طرح واره های آسیب زننده به روابط متقابل بین زوج ها می تواند ضروری و نقش مهمی در کاستن از درگیری های خانوادگی یا زوجی که منجر به آشفتگی روابط آنها و ناخرسندی از ارتباط زناشویی می شود، داشته باشد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سبک های دلبستگی و مکانیزم های دفاعی زنان سرپرست خانوار انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر، نیمه آزمایش با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش تمامی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش مرکز بهزیستی شهدای افسریه در سال 1397 بودند. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد، ۳۰ نفر از زنانی که دارای سبک دلبستگی ناایمن بودند (کسب نمره پایین تر از 10 در مقیاس سبک دلبستگی ایمن) و در مقیاس مکانیزم های دفاعی نیز نمرات آنها ۲ انحراف معیار بالاتر از میانگین بود، انتخاب شدند و به طور تصادفی در گروه آزمایش و کنترل (هر کدام 15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش در معرض ۸ جلسه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد گروهی قرار گرفت. برای گروه کنترل مداخله ای صورت نگرفت. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه سبک دلبستگی سیمپسون (1990) و پرسشنامه مکانیزم های دفاعی آندروز و همکاران (1993) استفاده شد. داده های پژوهش توسط تحلیل کوواریانس چندمتغیری به وسیله نرم افزار آماری SPSS23 تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تمامی سبک های دلبستگی ایمن، اجتنابی و دوسوگرا و مکانیسم های دفاعی رشدیافته، رشدنایافته و روان آزرده زنان سرپرست خانوار شهر تهران (در سطح خطای 05/0) موثر است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گیری نمود که درمان پذیرش و تعهد می تواند با آموزش مفاهیمی همچون شناسایی ارزش ها، ذهن آگاهی و عمل متعهدانه به عنوان یک درمان موثر برای بهبود سبک های دلبستگی و مکانیسم های دفاعی قلمداد شود.

هدف: پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش گروهی شناخت درمانی بر مبنای مایکل فری بر تنظیم شناختی هیجان و اضطراب دختران افسرده در بهار سال 1397 اجرا شد. روش: پژوهش به صورت نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون بود. ابتدا 300 نفر دانش آموز دختر به صورت در دسترس انتخاب و با پرسش نامه تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی (CERQ)، پرسش نامه اضطراب بک (BAI) و پرسش نامه افسردگی بک(BDI-S)  مورد ارزیابی قرار گرفتند، سپس30 شرکت کننده برای گروه نمونه انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گفتند، هر گروه دارای 15 شرکت کننده بود. یافته ها: آموزش گروهی شناخت درمانی مایکل فری بر مولفه های تنظیم شناختی هیجان مثبت (تمرکز مجدد مثبت، تمرکز مجدد بر برنامه ریزی، ارزیابی مجدد مثبت، دیدگاه وسیع تر و پذیرش) در سطح احتمال 001/0 و مولفه های تنظیم شناختی هیجان منفی (سرزنش دیگران، نشخوار فکری و فاجعه آمیز کردن) دختران افسرده و مضطرب در سطح احتمال 05/0 مؤثر بود. نتیجه گیری: آموزش گروهی شناخت درمانی برمبنای مایکل فری باعث افزایش راهبردهای مثبت و کاهش راهبردهای منفی در گروه دختران افسرده می گردد و در نهایت اضطراب دختران افسرده را به طور معنی داری کاهش می دهد

هدف: اختلال هویت جنسیتی، اختلالی جدی است که فرایندهای روان شناختی، ارتباطی، اجتماعی و هیجانی افراد مبتلا را با آسیب جدی مواجه می سازد. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر مشکلات بین فردی افراد مبتلا به اختلال هویت جنسیتی انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل افراد مبتلا به اختلال هویت جنسیتی شهر اصفهان در سه ماهه پاییز سال 1397 بود. در این پژوهش تعداد 30 فرد مبتلا به اختلال هویت جنسیتی با روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب و با انتساب تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند. گروه آزمایش مداخله درمان شناختی رفتاری را طی دو و نیم ماه در 10 جلسه 90 دقیقه ای دریافت نمودند. پرسشنامه های مورد استفاده شامل پرسشنامه مشکلات بین فردی (بارخام، هاردی و استارتاپ، 1996) بود. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که درمان شناختی- رفتاری بر مشکلات بین فردی افراد مبتلا به اختلال هویت جنسیتی تأثیر معناداری داشته است(f= 45/27, p<0/001). میزان تاثیر آماری درمان شناختی- رفتاری بر مشکلات بین فردی افراد مبتلا به اختلال هویت جنسیتی 64 درصد بود. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که درمان شناختی رفتاری با بهره گیری از فنونی همانند انجام تمرین های رفتاری، شناسایی باورهای بنیادی ناکارآمد و بکارگیری هیجانات افکار منطقی و کارآمد می تواند به عنوان یک درمان کارآمد جهت کاهش مشکلات بین فردی افراد مبتلا به اختلال هویت جنسیتی مورد استفاده گیرد.

هدف پژوهش حاضر، تدوین مدل اضطراب امتحان براساس مؤلفه های یادگیری خودراهبر و آگاهی فراشناختی با میانجی گری راهبردهای نظم بخشی شناختی هیجان بود. جامعه آماری عبارت است از کلیه دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم شهر ایلام در سال تحصیلی 97-96 (3250نفر) که تعداد 356 نفر از آنها به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی– مورگان و روش نمونه گیری در روش خوشه ای چند مرحله ای بود. ابزار پژوهش پرسشنامه یادگیری خودراهبر فیشر، کینگ و تاگو (2001)، پرسشنامه اضطراب امتحان اسپیلبرگر (1980)، پرسشنامه ی تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران(2005) و آگاهی فراشناختی راهبردهای خواندن، مختاری و ریچارد(2002) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از معادلات ساختاری در نرم افزار آموس استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل مفهومی پژوهش با داده های گرد آوری شده برازش دارد و ضریب مسیر بین متغیرها معنادار می باشد و تمام فرضیه های پژوهش به استثنای ارتباط آگاهی فراشناختی با میانجیگری راهبردهای نظم بخشی شناختی هیجان بر اضطراب امتحان نیز در سطح5 0/0 معنادار و مورد تأیید می باشد. نتیجه گیری: با توجه به شیوع اضطراب امتحان استفاده از این نتایج تلویحات مهمی در زمینه آموزش راهبردهای نظم بخشی شناختی هیجانی و آگاهی فراشناختی در پیشگیری از اضطراب امتحان و ارتقاء سلامت روان دانش آموزان دارد.

هدف: یکی از وﻗﺎیﻊ اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬیﺮی کﻪ در زﻧﺪﮔی آدﻣی رخ ﻣیدﻫﺪ ﭘﺪیﺪه ﺳﺎﻟﻤﻨﺪی اﺳ ﺖ و در ﻫﻤه ﺟﻮاﻣﻊ ﺑ ﺸﺮی ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان ﺗﻌﺪاد ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬی از ﺟﻤﻌیﺖ را ﺷﺎﻣﻞ ﻣی ﺷﻮﻧﺪ. بدین منظور پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی آموزش گروهی مبتنی بر رویکرد امید درمانی بر شادکامی و بهزیستی روانشناختی سالمندان انجام گردید. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل و جامعه آماری پژوهش سراهای سالمندان مناطق 1و2 شهر تهران بود، با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 30 نفر(از 3 مرکز با میانگین سنی 65 تا70 سال) در پژوهش شرکت کردند و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. آزمودنی ها قبل و بعد از مداخله به پرسشنامه های شادکامی آکسفورد (1989) و بهزیستی روانشناختی ریف (1995) پاسخ دادند. گروه آزمایش تحت آموزش امید درمانی به مدت هشت جلسه 90 دقیقه ای بصورت هفتگی قرار گرفت و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت ننمودند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss-19  استفاده گردید و از طریق آزمون آماری کوواریانس چند متغیری داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان داد که میانگین نمرات بهزیستی روان شناختی و شادکامی در گروه آزمایش، افزایش معنی داری در مرحله پس آزمون، نسبت به گرول کنترل داشته است. نتایج تحلیل کوواریانس حاکی از آن بود که امید درمانی به شیوه گروهی میزان بهزیستی روان شناختی و شادکامی سالمندان گروه تحت مداخله را در مرحله پس آزمون به طور معناداری افزایش داده بود(01/0>P). نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که آموزش گروهی مبتنی بر رویکرد امید درمانی به عنوان یکی از روش های آموزشی توسط مشاوران در سراهای سالمندان دولتی و خصوصی می تواند استفاده شود.

هدف : هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر استرس ادراک شده، تاب آوری و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور شهر لردگان در سال 1395 تا 1396 بود. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه و دوره پگیری سه ماهه بود. نمونه شامل 40 نفر از بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور مراجعه کننده به بیمارستان شهداء لردگان بود که به روش نمونه گیری هدفمند مبتنی بر ملاک های ورود و خروج انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه، جایگزین شدند (هر گروه 20 نفر). گروه آزمایش، درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی را طی هشت جلسه دریافت کردند وگروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های استرس ادراک شده کوهن و همکاران (1983)، تاب آوری کانر و دیویسون (2003) و کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (SF-26) استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده های آماری از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر، استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین گروه آزمایش و گواه، از لحاظ استرس ادراک شده، تاب آوری و کیفیت زندگی تفاوت معنی داری وجود دارد و در دوره پیگیری نیز این تفاوت مشهود است (001/0>P). بدین ترتیب که درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی توانسته بر استرس ادراک شده، تاب آوری و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور تاثیر معنادار داشته باشد. نتیجه گیری: درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی تلویحات کاربردی مفیدی در کاهش استرس ادراک شده، افزایش تاب آوری و بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور دارد.