تعاون و کشاورزی (تعاون)

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی دوره های آموزشی برگزارشده برای شرکت های تعاونی مرغداران عضو اتحادیۀ استان سمنان و به روش پیمایشی انجام گرفت. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه و جامعۀ آماری نیز شامل مرغداران عضو اتحادیۀ استان به تعداد 234 نفر بود که به شیوۀ تمام شماری بررسی شدند. برای تعیین روایی پرسش نامه ها از دیدگاه های کارشناسان امر استفاده شد. پایایی پرسش نامه نیز با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ مورد ارزیابی قرار گرفت که مقدار آن 85/0 محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها در دو بخش توصیفی و تحلیلی انجام گرفت. از جمله آزمون های آماری مورد استفاده در این تحقیق ضریب همبستگی اسپیرمن، پیرسونو رگرسیون چندگانهبه روش گام به گام بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که متغیرهای مکان اجرای آموزش، روش های آموزشی، امکانات و تجهیزات آموزشی، محتوا و مطالب آموزشی، سن، شرایط برگزاری دوره ها، کادر آموزشی، توانایی ها و دانش مدرس، تطابق سرفصل ها با نیازهای شرکت کنندگان و نیز با رسانه ها و تجهیزات آموزشی، مدیریت آموزش، طول مدت دوره، و نور و فضای فیزیکی محل برگزاری با متغیر وابسته (اثربخشی دوره های آموزشی تعاونی های مرغداری استان سمنان) رابطۀ معنادار دارند. نتایج رگرسیون نشان داد که از بین متغیرهای مورد مطالعه، سه متغیرِ شرایط مناسب برگزاری دوره های آموزشی، توانایی ها و دانش مدرس و فضای فیزیکی محل برگزاری دوره بیشترین تأثیر را در اثربخشی دوره ها داشته اند.

  پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل بازدارندۀ توسعۀ تعاونی های کشاورزی شهرستان دهلران در استان ایلام انجام شد. رویکرد کلی تحقیق حاضر کیفی است که بهمنظورتحلیلداد ه هایکیفیازروشنظریۀ بنیانی بهره گرفته شد. داده ها از طریق انجام مصاحبۀ انفرادی، بحث گروهی و مشاهدۀ غیرمشارکتی با اعضای تعاونی، مدیران، کشاورزان پیشرو و کارشناسان جهاد کشاورزی جمع آوری و اعتباریافته هایپژوهشازطریقفرایندسه گوشه سازی[1] تأیید شد. بر اساس یافته های تحقیق، نبود مدیریت صحیح در تعاونی؛ همکاری و مشارکت نکردن اعضا؛ ناآشنایی و ناآگاهی اعضا با اصول، فلسفه و مفاهیم تعاونی؛ عدم آموزش اعضا و مدیران؛ وجود قوانین ضعیف؛ ضعف بنیۀ اقتصادی اعضا و نبود نظارت دولت از  مهم ترین عوامل بازدارندۀ توسعۀ تعاونی های کشاورزی شهرستان دهلران به شمار می آیند. در مجموع، ایجاد الگوی مدیریتی مناسب، آموزش مدیران کارامد، آموزش به کشاورزان و برنامه ریزی مدون و بلندمدت برای انجام فعالیت های تعاونی پیشنهاد می شود.

تحقیق حاضر به بررسی وتجزیهوتحلیلبرنامه های مدیریتی مؤثربرمیزان اثربخشی تعاونی های مرتعداری در حفظ، احیا و بهره برداری از مراتع استان گلستان پرداخته است. بدین منظور، تعاونی های  تحت نظارت اتحادیۀ تعاونی های مرتعداری با حداقل پنج سال فعالیت در عرصه های مرتعی بررسی شدند. جمعیت مورد مطالعه شامل 1043 نفر از اعضای تعاونی های مرتعداری بودند که با استفاده از روش تحقیق پیمایشی و نمونه گیری طبقه بندی شدۀ تصادفی، داده های مورد نیاز با کمک پرسش نامه از 280 نفر از اعضا، به عنوان نمونۀ تصادفی، از بین 21 تعاونی مرتعداری در استان گلستان جمع آوری شد. نتایج نشان داد که میزان اثربخشی تعاونی ها در امر حفظ، احیا و بهره برداری از مراتع در دامنۀ 1تا 5، برابر 35/3 یعنی در حد متوسط به بالاست. همچنین عواملی مانند کنترل ظرفیت تعداد دام در مرتع، اجرای عملیات بوته کاری و جلوگیری از تبدیل مراتع به اراضی متروکه و بایر بیشترین تأثیر را در میزان اثربخشی تعاونی ها در فعالیت حفظ، احیا و بهره برداری از مراتع دارند. یافته های حاصل از همبستگی نشان داد که به جز سه عامل، یعنی ارتباط با سایر تعاونی ها و میزان ارتباط با اعضا و استقرار تعاونی ها در مکان مناسب، سایر برنامه های مدیریتی با میزان اثربخشی تعاونی های مرتعداری رابطه ای مثبت و معنی دار دارند. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل عاملی، عوامل مؤثر بر اثربخشی تعاونی ها را می توان در 4 دسته طبقه بندی کرد که بیشترین میزان تبیین مربوط به دستۀ اول یعنی رفاه اقتصادی- اجتماعی است که 48/28 درصد از واریانس کل را تبیین کرده است. 

در این مطالعه، با استفاده از ماتریس سوات (SWOT)، نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدهای پیشِ روی تعاونی های تولید کشاورزی ایران شناسایی و برای دستیابی به اهداف این تعاونی ها و توسعۀ آن ها راهبرد مناسب تدوین و پیشنهاد شد. برای تعیین حجم نمونۀ آماری، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای دومرحله ای، ابتدا از هر یک از اقلیم های آب و هوایی کشور 3 استان و در مرحلۀ دوم، از تعاونی های تولیدی هر استان 10 تعاونی به طور تصادفی انتخاب شدند و تعداد 360  نفر از کارشناسان و صاحب نظران این تعاونی ها به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب گردیدند و مورد پرسش قرار گرفتند. بر پایۀ نتایج، از مهم ترین نقاط قوت و ضعف تعاونی ها به ترتیب می توان به افزایش سطح آگاهی فنی و تخصصی اعضا و ضعف رهبری و مدیریت توانمند در تعاونی اشاره کرد. عمده ترین فرصت ها و تهدیدهای پیش روی تعاونی ها به ترتیب عبارت اند از: حمایت دولت از بخش تعاونی و نامشخص بودن جایگاه تعاونی در امور حقوقی. همچنین نتایج نشان داد که راهبرد مناسب برای تعاونی های تولید کشاورزی راهبرد رقابتی است که شامل ارتقای سطح تولید و درآمد کشاورزان برای کاهش وابستگی اقتصادی به دولت و نیز سازماندهی بنگاه های کوچک و یکپارچه سازی فعالیت ها و افزایش رقابت پذیری است. 

هدف اصلی این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر بر ناکامی تعاونی های تولید زراعی استان خوزستاناست. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، توصیفی- همبستگی و تحلیلی از نوع علّی ارتباطی است. جامعۀ آماری این تحقیق را اعضای شرکت های تعاونی تولیدی زراعی به تعداد 3700 نفر در بر می گیرند که از طریق روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای360 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این تحقیق، پرسش نامه مهم ترین ابزار جمع آوری اطلاعات به شمار می آید که روایی آن با استفاده از روش پانل متخصصان تأیید شد. به منظور سنجش پایایی ابزار تحقیق نیز تعداد 30 پرسش نامه در اختیار اعضای شرکت های تعاونی تولیدی زراعی، غیر از جامعۀ آماری، قرار داده شد و ضریب آلفای کرونباخ برای تمام بخش های پرسش نامه بالای7/0 محاسبه گردید. بر پایۀ یافته های تحقیق، بین سن، نگرش اعضا به فعالیت های مشارکتی تعاون گونه، کیفیت آموزشی، میزان مشارکت اجتماعی، منزلت اجتماعی و سابقۀ فعالیت کشاورزی اعضای  تعاونی های تولیدی زراعی استان خوزستان در سطح 99 درصد و بین تعداد افراد خانوار، عملکرد محصول و میزان درآمد اعضای شرکت تعاونی های تولید زراعی در سطح 95 درصد رابطۀ معنی داری با ناکامی این تعاونی ها به دست آمد. نتایج حاصل از رگرسیون نشان داد که از بین متغیرهای مستقل، که با متغیروابسته(ناکامی تعاونی های تولید زراعی) رابطۀ معنی داری داشته اند، 5 متغیرِ نگرش اعضا به فعالیت های مشارکتی تعاون گونه، کیفیت آموزش، منزلت اجتماعی، مشارکت اجتماعی و درآمد مهم ترین متغیرهای مؤثر بر متغیر وابسته تحقیق بوده به گونه ای که به طور تعاملی 6/78 درصد از تغیرات این متغیر را تبیین کرده اند.

هدف کلی این تحقیق شناخت و اولویت بندی عوامل تأثیرگذار بر توسعۀ تعاونی های تولیدی کشاورزی است. جامعۀ آماری را تعاونی های تولیدی کشاورزی شهرستان کرمانشاه  تشکیل داده اند که به روش نمونه گیری تصادفی 88  نفر به عنوان نمونۀ آماری از میان آن ها انتخاب شدند. ابزار تحقیقپرسش نامه بوده است که روایی آن بر اساس پانل متخصصان و پایایی آن بر پایۀ پیش آزمون انجام شده و محاسبۀ ضریب آلفای کرونباخ (85/0) تأیید شد. داده های حاصل با استفاده از تکنیک AHP  (فرایند تحلیل سلسله مراتبی) و نرم افزار Expert Choiceتحلیل شدند. نتایج نشان داد که عامل آموزشی با نسبت 425 و با بیشتر ین سهم در اولویت اول و پس از آن به ترتیب عامل فرهنگی- اجتماعی با نسبت 355، عامل شخصیتی با نسبت 329، عامل مدیریتی با نسبت 275 و عامل اقتصادی با نسبت 204 در اولویت های بعدی قرار دارند.  

هدف این پژوهش بررسی موانع و محدودیت های دوره های آموزشی تعاونی های کشاورزی استان زنجان است. روش پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعۀ آماری تحقیق را مدیران عامل تعاونی های کشاورزی استان زنجان  تشکیل دادند که 80 نفر از آن ها با استفاده از فرمول کوکران به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه استفاده شد. روایی پرسش نامه با استفاده از دیدگاه های اعضای هیئت علمی و کارشناسان بخش تعاون و انجام اصلاحات مورد نظر آن ها تأیید شد. پایایی ابزار نیز با استفاده از پیش آزمون و محاسبۀ ضریب آلفای کرونباخ (88/0) تعیین شد. بر اساس نتایج تحلیل عاملی، مهم ترین مشکلات آموزش های حضوری به 5 عامل زیر تقسیم شدند: 1. انعطاف پذیری پایین، معلم محوری و به روز نبودن دانش آموزشگران؛ 2. محدودیت مکانی و به کارگیری محدود فناوری های نوین آموزشی؛ 3. ناکارامدی آموزشی  به دلیل محدودیت های بودجه ای و کمبود آموزشگر؛ 4. زمان بر بودن یادگیری و هزینه بر بودن آن؛ 5. نظارت ضعیف در تطابق آموزش ها با نیازهای جامعه. این 5 عامل در مجموع، 44/65% درصد واریانس مشکلات آموزشی را تبیین کردند. همچنین نتایج مقایسۀ میانگین ها نشان داد بین دیدگاه زنان با مردان در مورد مشکلات آموزشی شامل محدود به زمان خاص  بودن، به کارگیری محدود فناوری های  نوین آموزشی، عدم پاسخگویی به حجم زیاد آموزش ها و محدودیت مکانی برای برگزاری کلاس ها اختلاف معنی داری وجود دارد.