تعاون و کشاورزی (تعاون)

تعاون و کشاورزی (تعاون)

تعاون و کشاورزی سال دهم تابستان 1400 شماره 38 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تدوین شاخصِ شفافیت شرکت های تعاونی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شاخص شفافیت حکمرانی شرکتی شفافیت شرکتی داده باز شرکتی شرکت های تعاونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 846 تعداد دانلود : 907
اگرچه ادبیات شفافیت، عمدتاً بر «شفافیتِ حکومت» متمرکز است اما در دهه های اخیر، این مفهوم از سطحِ حکومت فراتر رفته و به شرکت های خصوصی، تعاونی، سازمان های مردم نهاد و خیریه ها نیز تسری پیدا کرده است. حوزه ی شرکت های تعاونی، از جمله حوزه هایی است که شفافیت در قالبِ مفاهیمی نظیر «حکمرانی شرکتی»، «شفافیت شرکتی» و «داده ی باز شرکتی»، در دهه های اخیر به آن ورود کرده است. هدف این پژوهش، تدوین یک شاخص برای سنجش شفافیت در شرکت های تعاونی است. این پژوهش با اتکا به روش شناسی کیفی انجام شده است. داده های مورد نیاز از طریق مطالعات اسنادی، انجام مصاحبه با 45 نفر از خبرگان حوزه تعاون و برگزاری گروه کانونی گردآوری شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه متخصصین و فعالان حوزه تعاون از جمله مدیران و کارشناسان دولتی، اعضای اتحادیه ها و اتاق ها و اعضای شرکت های تعاونی است. شاخص طراحی شده، شاخص شفافیت شرکت های تعاونی (CTI) نام گذاری شد که از 6 بُعد و 39 گویه تشکیل شده است. این شاخص، علاوه بر سنجش میزان شفافیت در شرکت های تعاونی (در بازه 0 تا 100)، میزان بهینه یا مطلوب شفافیت را نیز، به تفکیک «هر کاربر در هر گویه»، «هر گویه»، «هر بُعد» و «میزان نهایی شاخص» تعیین می کند. در نهایت، برخی پیشنهادهای سیاستی از جمله مشارکت بازیگران عمده بخش تعاون، کاهش پیچیدگی های بوروکراسی و آموزش تعاون گران، برای ارتقای شفافیت در بخش تعاون مطرح شده است.
۲.

تحلیل موانع و مشکلات یکپارچه سازی اراضی مزروعی و تعاونی نمودن فرآیند تولید: مورد روستاهای منطقه ی زرقان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: موانع و مشکلات یکپارچه سازی اراضی تحلیل محتوا تعاونی زرقان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 584 تعداد دانلود : 931
با توجه به اهمیت یکپارچه سازی اراضی در توسعه و بهبود وضعیت کشاورزی به لحاظ افزایش تولید محصولات کشاورزی، ارتقای سطوح درآمدی کشاورزان و تقویت و بهبود فعالیت های تعاونی و گروهی، شناسایی موانع و مشکلات اجرای این طرح و رفع آنها ضروری می باشد. از این رو، پژوهش حاضر با هدف تحلیل موانع و مشکلات یکپارچه سازی اراضی مزروعی و تعاونی نمودن فرآیند تولید در روستاهای شهرستان زرقان انجام گرفت. جامعه ی مورد مطالعه، کشاورزان شهرستان زرقان واقع در استان فارس بودند که ۳۸ نفر از آنان با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند. داده های پژوهش با استفاده از مصاحبه ی نیمه ساختارمند جمع آوری و در قالب سه مرحله: کدگذاری باز، محوری و انتخابی با کمک نرم افزار MAXQDA مورد تحلیل قرار گرفت و در قالب چهار دسته موانع اصلی طبقه بندی گردید که شامل موانع زراعی، موانع اجرایی، موانع اقتصادی و موانع اجتماعی فرهنگی بودند. در پایان با توجه به نتایج بدست آمده پیشنهادهای به منظور توسعه ی این طرح ارائه شد.
۳.

تحلیل و تبیین مؤلفه های مؤثر تعاونی های روستایی بر توسعه روستایی (مطالعه موردی استان اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعاونی توسعه روستایی اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 19 تعداد دانلود : 256
قرماخذ: یافته های تحقیقن گردید. روش نمونه گیری تصادفی ساده افراد به طور کاملاً تصادفی مطالعه انتخاب شدند. افراد موردمطالعه با استفاده از پرسشنامه مورد پرسشگری و مصاحبه قرار گرفتند. در پژوهش حاضر ابزار اصلی گردآوری داده ها، پرسشنامه بوده است. روایی محتوایی در این تحقیق توسط اساتید حوزه تعاون و اساتید دانشگاه بررسی و تأیید گردید تعیین پایایی ابزار تحقیق نیز با استفاده از 30 پرسشنامه در مراحل اولیه پرسشگری، پیش آزمون انجام گرفت و مقدار آلفای کرونباخ آن با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 محاسبه گردید. ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه در بخش های مختلف بین 817/0 الی 983/0 محاسبه شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نوع دوم نشان داد که موثرترین عامل ها به ترتیب شامل توسعه آموزش، اصلاح و بهبود اقتصاد روستا، اشتغال زایی وکاهش مهاجرت، بهبود اقتصاد خانوار، گسترش فرهنگ مشارکتی، توسعه صنعت، بهبود خدمات رفاهی و توسعه کشاورزی می باشد
۴.

بررسی تأثیر برندگرایی بر عملکرد برند در شرکت های تعاونی کشاورزی: نقش گرایش کارآفرینانه و قابلیت بازاریابی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عملکرد برند قابلیت بازاریابی گرایش کارآفرینانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 820 تعداد دانلود : 210
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر برندگرایی بر عملکرد برند در شرکت های تعاونی کشاورزی تبدیلی با توجه به نقش گرایش کارآفرینانه و قابلیت بازاریابی انجام گرفت. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- پیمایشی می باشد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه بر اساس مقی اس ترتیب ی و طی ف پنج درجه ای لیکرت استفاده شد. سطح تحلیل شرکت و جامعه آماری پژوهش، شرکت های تعاونی کشاورزی شهرستان فیروزآباد به تعداد 85 شرکت می باشند. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی مورگان 70 نفر محاسبه شد که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. به منظور تحلیل داده ها از نرم افزار SmartPLS استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که گرایش کارآفرینانه و قابلیت های بازاریابی به ترتیب با ضرایب مسیر 85/0 و 72/0، بر برندگرایی تاثیر مثبت و معنادار دارد. همچنین تاثیر برندگرایی بر عملکرد برند نیز مورد تایید قرار گرفت (ضریب مسیر 669/0و ضریب معناداری 701/13). بر اساس نتایج، رویکرد مدیران شرکت های تعاونی در بکارگیری بهینه و ترکیب منابع درون سازمانی برای ایجاد و توسعه قابلیت بازاریابی و همچنین رویکرد کارآفرینانه و فرصت محور به بازار، می تواند بر برندگرایی و در نهایت بهبود عملکرد برند و عملکرد این شرکت ها اثر بسزایی داشته باشد.
۵.

طراحی و قیمت گذاری بیمه خرد تعاونی محور برای پوشش ریسک های دام های سبک در شهرستان مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بیمه خرد بیمه تعاونی روش قیمت گذاری شاخص مبناء صندوق بیمه خرد تعاونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 416 تعداد دانلود : 648
مسئله اصلی این مقاله طراحی و قیمت گذاری بیمه خرد دام های سبک (گوسفند یا بز) در مناطق روستایی در قالب بیمه تعاونی است. در فاز اول پژوهش حاضر، مصاحبه های عمیق در قالب رویکرد نظریه بنیادین انجام شد و ارکان بیمه خرد تعاونی محور (یعنی: بیمه گر، بیمه گذاران، بیم سنج ها و بیمه گر اتکایی) مشخص گردید. در فاز دوم، بر اساس روش قیمت گذاری شاخص مبناء، از شاخص های هواشناسی استفاده شد. برای بدست آوردن مناسب ترین مدل، از اطلاعات شهرستان مشهد طی بازه زمانی 1950 الی 2018 استفاده شد. از میان شاخص های موجود، تنها شاخص های«حداقل درجه حرارت سالانه»، «حداکثر درجه حرارت سالانه»، «متوسط درجه حرارت زمستان، بهار و تابستان» اثرمعنی داری بر نسبت خسارت داشتند. در ادامه مدل سری زمانی این شاخص ها، به ترتیب ARIMA(0,1,1)، ARIMA(0,1,1)، ARIMA(0,1,1)، ARIMA(0,1,1) و ARIMA(0,1,1) احصاء شد. همچنین برای مناسب ترین توزیع برای نسبت خسارت ها، لوگ نرمال و برای ارزش زمانی شدت خسارت ها لوگ نرمال آمیخته تشخیص داده شد. اکنون بر اساس این یافته ها پوشش های بیمه دام های سبک، قیمت گذاری شدند. در فاز سوم، در قالب دو نوع بیمه ی اتکایی زیان بس با سطح بالایی غرامت و نسبتی با سطح بالایی غرامت، سهم بیمه گر اصلی (صندوق بیمه تعاونی) و بیمه گر اتکایی (صندوق بیمه محصولات کشاورزی) از حق بیمه ها و خسارت ها دقیقاً مشخص می شوند. نتایج بدست آمده از این تحقیق، نشان می دهد که بکارگیری این نوع بیمه خرد علاوه بر مرتفع کردن کژمنشی و کژگزینی باعث همگن تر شدن سهم بیمه گر اتکایی (صندوق بیمه محصولات کشاورزی) از خسارت ها می شود.
۶.

بررسی عوامل مؤثر بر کارایی سود شرکت های تعاونی روستایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارایی سود شرکتهای تعاونی روستایی گیلان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 955 تعداد دانلود : 247
با توجه به نقش مهم تعاونی های روستایی در توسعه پایدار روستا، ارزیابی کارایی و عملکرد این تشکل ها، نقش بسزایی در تصمیم گیری برنامه ریزان و مدیران دارد. هدف اصلی این پژوهش بررسی کارایی سود شرکت های تعاونی روستایی و عوامل مؤثر بر آن در استان گیلان، با استفاده از روش تابع تولید مرزی تصادفی و مدل سود رفتاری است. جامعه آماری مطالعه حاضر 110 شرکت تعاونی روستایی فعال استان گیلان در سال 1396 و روش نمونه گیری به صورت تمام شمار بوده است. نتایج نشان داد که میانگین کارایی سود شرکت های تعاونی روستایی استان گیلان 63 درصد است. همچنین، نتایج برآورد تابع سود نشان داد که سرمایه کنونی و هزینه مربوط به فعالیت های این تعاونی ها با سود مرزی رابطه ی مستقیم و معنی دار دارد. افزون بر این بررسی عوامل اثرگذار بر ناکارایی سود شرکت های تعاونی روستایی نشان داد که مدت زمان فعالیت این تعاونی ها، شغل دوم، حقوق دریافتی و سابقه مدیریتی مدیر عامل تاثیری مثبت و معنی دار بر ناکارایی سود دارد. از سوی دیگر، تعداد سهامداران، تعداد روستاهای تحت پوشش، فاصله تعاونی تا شهر، قرار گرفتن آن در مرکز استان، میزان تحصیلات مدیر عامل و تعداد دوره های آموزشی مدیران تعاونی، اثر منفی و معنی دار بر ناکارایی سود شرکت های تعاونی روستایی در استان گیلان دارد. در این تحقیق مشخص شد با اعمال مدیریت هدفمند و بهره گیری از آموزش ها و فعالیت های ترویجی کاربردی و نیز بکارگیری مدیرانی با رشته تحصیلی مرتبط می توان موجبات بهبود عملک رد و کارایی شرکت های تع اونی روستایی در استان گیلان را فراهم آورد.
۷.

مدل ایجاد دانش کارآفرینی در تعاونی های بزرگ مقیاس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانش کارآفرینی دانش کارآفرینی تعاونی های بزرگ مقیاس و تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 558 تعداد دانلود : 211
هدف از پژوهش حاضر، ارائه مدل ایجاد دانش کارآفرینی در تعاونی های بزرگ مقیاس است. این پژوهش به روش کیفی و با روش تحلیل مضمون انجام شده و به دنبال درک و استخراج ابعاد و مؤلفه های مورد نیاز در ایجاد دانش کارآفرینی در تعاونی های بزرگ مقیاس بوده است. جامعه پژوهش، شامل 18 نفر از خبرگان و صاحب نظران دانش کارآفرینی در تعاونی های بزرگ مقیاس بود که با روش نمونه گیری هدفمند و ترکیب راهبردهای چندگانه و نظری استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده شده است. بر اساس یافته های به دست آمده از پژوهش موارد مؤثر بر ایجاد دانش کارآفرینی در این پژوهش از دیدگاه مصاحبه شوندگان عبارت اند از: ویژگی های فردی، زیرساخت ها و سازمان، محیط و حمایت. همچنین از دیدگاه مصاحبه شوندگان مقوله های فرعی شامل دانش عمومی، مالی و پشتیبانی و قوانین و مقررات، بیشترین تکرار در مصاحبه ها را داشتند. با توجه به نتایج به دست آمده از پژوهش به مدیران تعاونی های بزرگ مقیاس پیشنهاد می شود که شرایط بروز نوآوری، عزت نفس، میل به موفقیت به عنوان ارزش اصلی در سازمان فراهم شود. ساختار سازمان را به شکلی طراحی کنند که منعطف و ارگانیک باشد چون سبب گسترش ایده ها و تفکرات خلاقانه در سازمان می شود. به جستجوی فرصت های جدید در بازار بپردازند و در پایان از فرصت های کارآفرینی حمایت کرده و آن ها را مراقبت نمایند و درعین حال منابع مورد نیاز برای بهره برداری از فرصت ها را نیز تشخیص و توسعه دهند.
۸.

تأثیر ویروس کرونا بر عملکرد شرکت های تعاونی استان بوشهر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بحران ویروس کرونا عملکرد سازمانی شرکت های تعاونی استان بوشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 635 تعداد دانلود : 525
عصر کنونی سراسر بحران و حوادث غیرمترقبه است؛ یکی از این بحران ها شیوع و پاندمی ویروس کرونا بوده که بر عملکرد همه همه سازمان ها تأثیر گذاشته و در بسیاری مواقع موجودیت سازمان ها را به سوی نابودی کشانده است. شرکت های تعاونی استان بوشهر نیز از این قائده مستثنی نبوده و با فراگیری ویروس کرونا دچار مشکلاتی شده اند. از این رو، هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر فراگیری ویروس کرونا بر کسب و کارهای تعاونی استان بوشهر می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر را خبرگان اداره کل تعاون، کار و رفاه استان بوشهر تشکیل می دهند. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع توصیفی- پیمایشی است. پژوهش در دو مرحله صورت پذیرفت؛ بدین صورت که در مرحله اول با استفاده از منابع علمی و بررسی مبانی نظری مرتبط شاخص های مؤثر بر عملکرد تعاونی ها استخراج گردیده و پس از آن با تشکیل گروه کانونی و نظرخواهی از صاحب نظران شاخص های نهایی به وسیله روش فازی انتخاب شدند. در مرحله دوم، با بکارگیری تکنیک تحلیل سلسله مراتبی ابعاد و شاخص های مؤثر بر عملکرد شرکت های تعاونی استان بوشهر وزن دهی و رتبه بندی شدند. یافته های پژوهش در مرحله اول نشان داد که از شاخص شناسایی شده بررسی مبانی نظری 26 شاخص وزن و اهمیت بالاتری برای ورود به مرحله دوم پژوهش دارند. نتایج پژوهش نشان داد که از چهار منظر عملکرد سازمانی؛ منظر مشتری با امتیاز وزنی 336/0 در شرایط شیوع ویروس کرونا در رتبه اول قرار داشته و پس از آن منظرهای مالی، فرآیندهای داخلی و رشد و یادگیری قرار دارند.
۹.

شناسایی مشکلات توسعه کسب و کار تعاونی ها در روستاهای منطقه سیستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعاونی های روستایی تکنیک خاکستری سیستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 932 تعداد دانلود : 602
امروزه مسأله همکاری و با هم بودن با توجه به شرایط حاضر در منطقه سیستان بسیار مهم و ضروری است. منطقه سیستان با معضلاتی همچون بیکاری، نبود اشتغال پایدار و کاهش منابع آبی و کم رونقی بخش کشاورزی رنج می برد. اجرای کسب و کار تعاون روستا در مناطق روستایی باعث جلوگیری از هدررفت سرمایه ها و مزیت های روستاها می شود، اجرای کسب و کار تعاونی ها همچنین فرصت مناسبی به افراد تحصیل کرده روستا جهت استفاده از تحصیلات شان در راستای توسعه روستا و رشد اقتصادی روستا است. لذا با درنظر گرفتن اهمیت موضوع که برگرفته از اولویت های پژوهشی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان سیستان و بلوچستان می باشد، هدف این پژوهش شناسایی مشکلات توسعه کسب و کار تعاونی ها در روستاهای منطقه سیستان بوده است. در این راستا 20 پرسشنامه بر پایه 68 گزینه و 13 شاخص تدوین شد که توسط خبرگان اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان سیستان و بلوچستان، اداره تعاونی روستایی استان سیستان بلوچستان، دفاتر بیمه شهرستان زاهدان و اساتید دانشگاه سیستان و بلوچستان تکمیل گردیده است. بدین منظور از تکنیک تئوری خاکستری (GRA) و نرم افزار GRA solver 2015 برای استخراج نتایج استفاده شد. براساس نتایج بدست آمده، مهم ترین موانع و مشکلات تعاونی های منطقه سیستان عبارت است از: کمبود نقدینگی جهت تأمین سرمایه در گردش مالی که در اولویت اول جای گرفته است. همچنین عدم وجود بستر فرهنگی مناسب برای ارتقاء روحیه همکاری در اولویت دوم قرار گرفته است. از طرفی دیگر عدم آشنایی تحصیل کردگان دانشگاهی با ساختار و شیوه فعالیت در شرکت تعاونی و عدم ایجاد مراکز مشاوره برای راهنمایی و رفع مشکلات بیکاری شرکت های تعاونی در اولویت سوم جای گرفته است. بنابراین با توجه به نتایج حاصله لازم است زیرساخت های توسعه کسب و کار تعاونی ها در منطقه در جهت رفع موانع بازسازی شود.
۱۰.

رابطه ارزش ها، نگرش ها و اخلاق زیست محیطی بر رفتار های زیست محیطی دامداران عضو تعاونی های مرتعداری در شهرستان گنبدکاووس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نگرش زیست محیطی اخلاق زیست محیطی رفتار زیست محیطی تعاونی های مرتع داری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 275 تعداد دانلود : 388
این تحقیق با هدف بررسی رابطه ارزش ها، نگرش ها و اخلاق زیست محیطی با رفتار های زیست محیطی در بین دامداران عضو تعاونی-های مرتعداری در شهرستان گنبدکاووس انجام شد. جامعه آماری، 644 نفر از بهره برداران عضو در 17 سامانه عرفی بودند که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 240 نفر از آنان به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه استفاده شد. روایی محتوایی و ظاهری پرسشنامه با نظر متخصصان و پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ تایید شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های مقایسه میانگین، همبستگی و رگرسیون انجام شد. نتایج نشان داد بین گروه های مختلف پاسخگویان بر حسب سطح تحصیلات در خصوص مؤلفه اخلاق زیست محیطی، بر اساس سابقه دامداری، در خصوص مؤلفه ارزش زیست محیطی، بر اساس شغل دوم، در خصوص مؤلفه های نگرش، اخلاق و رفتار زیست محیطی و بر اساس دفعات شرکت در دوره های آموزشی در خصوص مؤلفه های ارزش و رفتار زیست محیطی تفاوت معنی داری وجود دارد. نتایج آزمون همبستگی نشان داد بین متغیرهای نگرش و اخلاق زیست محیطی و رفتار زیست محیطی پاسخگویان رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد برخورداری از اخلاق و نگرش زیست محیطی تأثیر مثبتی بر رفتار زیست محیطی دارد و تأثیر اخلاق بیشتر است. استفاده بیشتر از ظرفیت تعاونی دامداران با ایجاد تشکل های حامی محیط زیست از دامداران و حمایت از آن ها برای حفظ محیط زیست از پیشنهادهای این مطالعه است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۳۶