تعاون و کشاورزی (تعاون)

هدف اصلی این تحقیق بررسی چالش های کاربرد فناوری آبیاری تحت فشار از دیدگاه اعضای تعاونی های تولید کشاورزی شهرستان های اردبیل و بیله سوار بود. جامعۀ آماری این پژوهش شامل 900 کشاورز گندمکار شهرستان های اردبیل و بیله سوار بود که سیستم آبیاری تحت فشار را در اراضی خود در قالب تعاونی اجرا کرده بودند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 130 نفر تعیین شد که از طریق نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب و به وسیلۀ پرسش نامه مورد مصاحبه قرار گرفتند.  روایی ظاهری و محتوایی پرسش نامه با نظر استادان دانشگاه تهران و تعدادی از کارشناسان جهاد کشاورزی و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ (72/0=α) تأیید گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری  SPSSاستفاده شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که بین میزان گندم تولیدی هر هکتار زمین زراعی قبل و بعد از اجرای سیستم آبیاری تحت فشار و نیز میزان درآمد خالص سالانۀ هر هکتار گندم قبل و بعد از اجرای این سیستم در سطح 1درصد تفاوت معنی داری وجود دارد.همچنین بر اساس نتایج تحلیل عاملی چالش های کاربرد فناوری آبیاری تحت فشار از دیدگاه کشاورزان مورد مطالعه، این چالش ها در چهار گروه (عوامل فنی، اجتماعی، طبیعی و اقتصادی) دسته بندی شدند. این چهار عامل در مجموع 21/64 درصد از واریانس کل را تبیین کردند. بازنگری در فرایند طراحی و اجرای این سیستم ها در منطقۀ مورد مطالعه از جمله پیشنهادهای این تحقیق بود.  

هدف این تحقیقِ توصیفی – همبستگی بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر ارتقای مدیریت نوآوری در تعاونی های کشاورزی و روستایی استان تهران است. 695 مدیر و عضو هیئت مدیرۀ تعاونی های کشاورزی و روستایی استان تهران جامعۀ آماری را تشکیل می دهند که بر اساس فرمول کوکران، 128 نفر به عنوان نمونه از طریق روش نمونه گیری با انتساب متناسب انتخاب شدند. روایی پرسش نامه با تأیید کارشناسان مربوط به دست آمد و پایایی آن نیز با انجام آزمون مقدماتی از طریق تکمیل 30 پرسش نامه و سپس محاسبۀ ضریب آلفای کرونباخ برای بخش های مختلف بین 87/0- 98/0  محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق نرم افزار SPSS16 صورت گرفت. بر پایۀ نتایج، به نظر اکثر پاسخگویان، تأثیر عوامل اجتماعی  بر ارتقای مدیریت نوآوری در تعاونی های تولید کشاورزی و روستایی در حد متوسط بود. نتایج حاصل از رگرسیون چندگانۀ گام به گام نشان داد متغیرهای افزایش همکاری و تعاملات بین مدیران و اعضای تعاونی ها در زمینۀ نوآوری، باورها و اعتقادات اعضا نسبت به نوآوری در تعاونی ها و تعامل تعاونی های کشاورزی و روستایی با یکدیگر در زمینۀ تبادل تجربیات نوآورانه 2/55% از تغییرات  ارتقای مدیریت نوآوری در تعاونی های کشاورزی و روستایی را تبیین کرده اند.

هدف این تحقیق کاربردی و توصیفی شناسایی عوامل درون سازمانی مؤثر بر موفقیت تعاونی زنان روستایی فدک شهرستان سرخنکلایِ استان گلستان است. جامعۀ آماری این تحقیق را  170 زن روستایی عضو تعاونی تشکیل می دهند. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی- مورگان 120 نفر تعیین شد که از طریق نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند و با پرسش نامه مورد مصاحبه قرار گرفتند. روایی پرسش نامه با نظر اعضای هیئت علمی ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و پایایی آن با آزمون آلفای کرونباخ (88/0 =α) تأیید شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با نرم افزار آماری SPSS19و با استفاده از آزمون های همبستگی و رگرسیون انجام شد. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد بین موفقیت تعاونی و متغیرهای مربوط به اجرای اصول تعاونی توسط مدیرعامل و هیئت مدیره، ویژگی های مدیرعامل و هیئت مدیرۀ تعاونی و ویژگی های کارکنان تعاونی رابطۀ مثبت و معنی داری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد هفت متغیرِ احساس مسئولیت کارکنان تعاونی در قبال انجام وظایف، مسئولیت پذیری مدیرعامل تعاونی، شناخت کافی هیئت مدیره و مدیرعامل از اعضا و نیازهای آنان، اطلاع رسانی بموقع و مناسب در زمینۀ جلسات و تصمیم گیری ها به اعضا توسط کارکنان تعاونی، تعداد سهام عضو در تعاونی، تعداد مراجعه عضو به تعاونی در طول ماه و برخورداری هیئت مدیره و مدیرعامل از دانش و توانایی مدیریتی توانسته اند 2/55 درصد از واریانس متغیر وابسته یعنی موفقیت تعاونی زنان روستایی را تبیین کنند. 

در تحقیق حاضر بهره وری شرکت های تعاونی روستایی شهرستان میانه شامل 26 شرکت تعاونی روستایی فعال، با استفاده از شاخص مالم کوئیست و روش تحلیل پوششی داده ها (DEA)،با رویکرد ورودی محور و بازده ثابت نسبت به مقیاس اندازه گیری شد. به این منظور کلیۀ اطلاعات لازم از قبیل اعضا، تعداد روستاهای تحت پوشش هر شرکت، فاصلۀ شرکت تا روستا، سن اعضا، میزان خرید و فروش و ... جمع آوری و بررسی گردید. داده ها با استفاده از نرم افزارهای Deap2وSpss19 تجزیه و تحلیل شد . نتایج نشان دهندۀ وجود بهره وری در برخی شرکت هاست که این  بهره وری به بالابودن کارایی مقیاس این شرکت ها (بالا بودن تعداد روستاهای تحت پوشش) مربوط می شود. بر پایۀ نتایج تحلیل عاملی، عواملی چون تعداد روستاهای تحت پوشش، فاصلۀ روستاها از شرکت های تعاونی مربوطه و تعداد اعضای شرکت های تعاونی در بهره وری تأثیر معنی داری داشته اند. میانگین بهره وری شرکت های تعاونی، با فرض بازده ثابت به مقیاس، برابر 745/0 است؛ به عبارت دیگر، این شرکت ها با کاهش5/26 درصدی در استفاده از نهاده ها به حداکثر بهره وری دست می یابند. میانگین کارایی کل شرکت های بررسی شده در این تحقیق نیز معادل 450/0 است.  

       این تحقیقباهدف شناساییکارکردهای بخش تعاون در تسهیل فرایند خوداشتغالی زنان دانش آموختۀ کشاورزی جویای کار در شهرستان همدان و به شیوۀ تحقیقات پیمایشی انجام شده است. جامعۀ آماری تحقیق را زنان دانش آموختۀ رشته های کشاورزی در شهرستان همدان تشکیل می دهند که تعداد آن ها بر اساس آمارهای موجود در زمان انجام تحقیق، 1654 نفر بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 120 نفر تعیین شد. پرسش نامه مهم ترین ابزار جمع آوری اطلاعات در تحقیق حاضر بود که روایی آن توسط متخصصان فن تأیید شد و برای بررسی پایایی پرسش نامه نیز ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که رقم 94% به دست آمد. با بهره گیری از تکنیک تحلیل عاملی، کارکردهای بخش تعاون در زمینه سازی برای خوداشتغالی زنان دانش آموختۀ کشاورزی در چهار گروه دسته بندی شدند. عامل اول با توجه به متغیرهای تشکیل دهندۀ آن، "ظرفیت سازی انگیزشی- نهادی" نام گرفت و با تبیین 37/26 درصد از واریانس به عنوان مهم ترین عامل معرفی شد. این عامل همراه با سایر کارکردها نظیر "خدمات آموزشی- مشورتی"، "تعامل با محیط های دانشگاهی" و کارکردهای "هدایتی- حمایتی" در مجموع 75/70 درصد از واریانس کارکردهای ضروری برای خوداشتغالی زنان را تبیین نمودند. 

با توجه به شواهد، شرکت تعاونی شباهنگ شهریار یکی از نمونه های موفق تعاونی روستایی در زمینۀ نوآوری و کارآفرینی است و لذا یررسی رویکرد این شرکت در زمینۀ کارآفرینی و عوامل تعیین کنندۀ آن برای ارائۀ یک الگوی تجربی از شرکت های تعاونی های روستایی کارآفرین سودمند به نظر می رسد. این تحقیق به روش مورد کاوی با هدف بررسی کارآفرینی شرکتی در تعاونی روستایی شباهنگ شهریار انجام شد. جامعۀ آماری شامل تمام مدیران و کارمندان این شرکت به تعداد 250 نفر بود. حجم نمونه براساس جدول کرجسی- مورگان، 152 نفر تعیین و برای نمونه گیری از روش تصادفی ساده استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه بود که روایی محتوای آن را اعضای کمیتۀ تحقیق و گروهی از کارشناسان تعاونی روستایی شباهنگ تأیید کردند. میانگین ضریب آلفای کرونباخ برای ارزیابی پایایی بخش های مختلف پرسش نامه برابر 84/0 به دست آمد. نتایج آزمون فریدمن نشان داد که از بین مؤلفه های کارآفرینی شرکتی، مؤلفه های "حمایت مدیریت ارشد" و "اختیارات و آزادی عمل" به ترتیب اولویت بالا تری دارند. نتایج تحلیل عاملی عوامل تأثیر گذار بر توسعۀ کارآفرینی شرکتی به استخراج شش عامل «تعاملات نهادمند، بازاریابی و عرضۀ محصولات، بودجه بندی و تخصیص اعتبارات، کسب حمایت اجتماعی، مخاطب محوری و عملکرد مدیریتی» منجر شد که 835/67 درصد از واریانس کل را تبیین کردند. طبق نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام، ترکیب خطی متغیر های بازار یابی و عرضۀ محصولات، مخاطب محوری، رضایت شغلی و کسب حمایت اجتماعی در مجموع 1/51 درصد از تغییرات کارآفرینی شرکتی در تعاونی روستایی شباهنگ را تبیین می کردند. 

این پژوهش به شیوۀتحلیلی- مقایسه ای و با رویکردی کاریردی صورت گرفته و هدف آن ارزیابی عملکرد اقتصادی و اجتماعی تعاونی های آب بران در روستاهای حوزۀ پایاب سد دوستی شهرستان سرخس بوده است. نتایج مورد تأیید آماره های توصیفی و تحلیلی تحقیق نشان داد که تعاونی ها در بعد اقتصادی زمینۀ افزایش تولیدات کشاورزی از طریق استفادۀ بهینه از منابع آب تنظیم شده سد دوستی، ایجاد رقابت در تولید، افزایش درآمد کشاورزان، و توزیع و فروش بهتر محصولات تولیدی را فراهم آورده اند. در بعد اجتماعی، عملکرد تعاونی ها سبب افزایش امنیت اجتماعی، کاهش نزاع ها و درگیری های محلی، کاهش پرونده های محاکم انتظامی و قضایی و افزایش روحیۀ کار جمعی در میان بهره برداران شده است. به رغم این موفقیت ها، نتایج دیگر تحقیق نشان داد که تعاونی ها در زمینۀ آموزش و ترویج فرهنگ تعاونی میان اعضا و همچنین استفاده از ظرفیت های قانونی برای تقویت زیرساختارهای اقتصادی و اجتماعی ناموفق بوده اند.