شناسایی و تدوین راهبردهای مناسب توسعۀ تعاونی های تولید کشاورزی ایران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

در این مطالعه، با استفاده از ماتریس سوات (SWOT)، نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدهای پیشِ روی تعاونی های تولید کشاورزی ایران شناسایی و برای دستیابی به اهداف این تعاونی ها و توسعۀ آن ها راهبرد مناسب تدوین و پیشنهاد شد. برای تعیین حجم نمونۀ آماری، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای دومرحله ای، ابتدا از هر یک از اقلیم های آب و هوایی کشور 3 استان و در مرحلۀ دوم، از تعاونی های تولیدی هر استان 10 تعاونی به طور تصادفی انتخاب شدند و تعداد 360  نفر از کارشناسان و صاحب نظران این تعاونی ها به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب گردیدند و مورد پرسش قرار گرفتند. بر پایۀ نتایج، از مهم ترین نقاط قوت و ضعف تعاونی ها به ترتیب می توان به افزایش سطح آگاهی فنی و تخصصی اعضا و ضعف رهبری و مدیریت توانمند در تعاونی اشاره کرد. عمده ترین فرصت ها و تهدیدهای پیش روی تعاونی ها به ترتیب عبارت اند از: حمایت دولت از بخش تعاونی و نامشخص بودن جایگاه تعاونی در امور حقوقی. همچنین نتایج نشان داد که راهبرد مناسب برای تعاونی های تولید کشاورزی راهبرد رقابتی است که شامل ارتقای سطح تولید و درآمد کشاورزان برای کاهش وابستگی اقتصادی به دولت و نیز سازماندهی بنگاه های کوچک و یکپارچه سازی فعالیت ها و افزایش رقابت پذیری است.