درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۴۴۱ تا ۴٬۴۶۰ مورد از کل ۳۰٬۰۰۹ مورد.
۴۴۴۱.

بررسی مقایسه ای مؤلفه های پراگماتیک مقاومت و خلافت مجازی آمریکا در پسا-فیزیک داعش بر اساس نظریه مجموعه امنیت منطقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۲ 335 - 353

کلید واژه ها: پساداعش مقاومت پراگماتیسم ایران آمریکا مجموعه امنیت منطقه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۲۹۰
نتایج تحقیقات فراوانی نشان می دهد که راهبرد آمریکا در سال های اخیر در قبال منطقه غرب آسیا دچار تغییرات گوناگونی شده است. خلق تروریسم نوپدید داعش و حمایت های مالی، اطلاعاتی، نظامی و لجستیک از آن، از نمودهای بارز این راهبرد جدید است. ادبیات تحقیق حاکی از آن است که رابطه بین داعش و منافع آمریکا به تفصیل موردمطالعه قرارگرفته است اما بعد از حذف فیزیکی داعش توسط قدرت های منطقه ای و محور مقاومت، تحقیق نظام یافته ای بر روی راهبرد آمریکا در فضای پساداعش صورت نگرفته است. ازاین رو تحقیق حاضر تلاشی است تا با اتخاذ مبانی نظریه مجموعه امنیت منطقه ای و روش تحقیق سند پژوهی ، مؤلفه های قدرت مقاومت و خلافت مجازی آمریکا در پسا-فیزیک داعش را به صورت مقایسه ای بررسی کند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که در فضای پساداعش، ساختار سازی مقاومت در مقایسه با ائتلاف سازی آمریکایی تفوق داشته است. همچنین ماهیت پراگماتیک مقاومت توانسته است کنش های لژیون سینتیک نظامی آمریکا را با شکست راهبردی مواجه کند. علاوه بر آن، تلاش آمریکا برای احیای خلافت مجازی داعش از طریق رسانه و پروپاگاندا در مقایسه با واقعیت های هلال شیعی شکست خورده است. نتایج این تحقیق برای محققان رشته های علوم سیاسی و مطالعات منطقه ای و راهبرد سازان نظری و نظامی کاربرد دارد.
۴۴۴۲.

روسیه و ابتکار یک کمربند و یک راه چین؛ فرصت ها و تهدیدها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۷) 419 - 443

کلید واژه ها: ابتکار یک کمربند و یک راه اتحادیه اقتصادی اوراسیا چندقطبی گرایی چین روسیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۳۲۰
چین در سال 2013 طرح راه ابریشم نوین را در قالب ابتکار یک کمربند و یک راه مطرح کرد. این طرح چین می تواند سبب افزایش حوزه نفوذ چین از نظر اقتصادی و سیاسی بر دیگر مناطق شود. در واقع چین با ارائه این طرح و تکمیل آن در بلندمدت خواستار تبدیل شدن از یک بازیگر مهم به یک بازیگر دارای قدرت رهبری جهانی است. در این طرح، کشورهای «خارج نزدیک»، به ویژه آسیای مرکزی نقش مهمی خواهند داشت. روسیه در آغاز با بدبینی به این اقدام چین نگریست و آن را گامی دیگر از سوی چین برای گسترش نفوذ در حیاط خلوت روسیه برداشت کرد، اما سپس وارد این طرح و یکی از پشتیبانان آن شد. در این نوشتار در پی پاسخ به این پرسش هستیم که با وجود بدبینی های اولیه روسیه، علت ورود روسیه به ابتکار کمربند و راه چین چیست؟ در پاسخ این فرضیه را مطرح می کنیم که به دنبال فشارها و تحریم های غرب علیه روسیه پس از بحران اوکراین و پدیدآمدن مشکلات اقتصادی و انزوای سیاسی، روسیه تصمیم گرفت با مشارکت در طرح نوین چین، از تنگنای اقتصادی و سیاسی خود بکاهد. روسیه همچنین طرح اتحادیه اقتصادی اوراسیا را در راستای طرح چین تعریف کرده است و می کوشد با همکاری در این طرح، از مزیت های آن بهره برداری کند. در این نوشتار روش پژوهش ما کمی و شیوه گردآوری اطلاعات بر پایه منابع کتابخانه ای و منابع معتبر اینترنتی است. متغیر اصلی موازنه قوای نرم روسیه و متغیر وابسته، همکاری روسیه با چین در طرح یک کمربند یک جاده است.
۴۴۴۳.

روند بحران کرکوک در تحولات سیاسی منطقه و سناریوهای آتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۵۰ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 385 - 401

کلید واژه ها: اقلیم کردستان بحران کرکوک تحولات ژئوپلیتیکی منازعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۵ تعداد دانلود : ۴۷۹
شهر کرکوک واقع در کردستان عراق به عنوان یک منطقه ژئوپلیتیکی خاورمیانه یکی از عوامل اصلی ظهور بحران ها و چالش های مابین اقلیم کردستان، عراق و منطقه در صد سال اخیر بوده است.در خصوص اهمیت این مکان جغرافیایی می توان به نفت خیز بودن این شهر، تنوعات قومی- مذهبی و دعاوی ارضی و قومی تاریخی بر سر آناشاره کرد که امکان ظهور و بروز تنش را در منطقه مدام زنده نگه داشته است. این وضعیت کرکوک را از یک مسئله به بحران ملی و بین المللی مبدل ساخته است. این نوشتار بر آن است، ضمن توصیف مختصر مختصات جغرافیایی، تاریخی، سیاسی و اقتصادی کرکوک و چگونگی ظهور بحران آن و تنازعات قومی- ژئوپلیتیکی بر سر آن، تبیین و تحلیل کند که این بحران در دوره نظام فدرال عراقچه مراحلی را تجربه کرده است و مسیر احتمالی در رابطه با تحولات ژئوپلیتیکی منطقه آن چگونه خواهد بود. پرسش مطرح این است که تأثیر و تأثر بحران کرکوک در تحولات عراق و منطقه و سناریوهای آتی چگونه خواهد بود؟ در پاسخ به این پرسش این فرضیه نمایان می شود که بحران کرکوک تحولات عراق و منطقه را تحت تأثیر قرار داده و اکنون نظام فدرال عراق را با شکاف های عمیق تر از گذشته روبه رو کرده است و این بحران بالفعل با تأثیرگذاری و تأثیرپذیری از تحولات منطقه استعداد بالقوه تغییرات ژئوپلیتیکی را در بردارد. این وضعیت رابطه دولت عراق را با اقلیم کردستان، آسیب پذیر و شکننده کرده و آینده کرکوک را در ابهام فرو برده که سناریوهای متعددی برای آینده کرکوک متصور است. یافته ها چندین احتمال را جهت حل منازعه ارائه داده است. لیکن گروه ها در خصوص بیشتر سناریوها اجماع نظر ندارند و احتمال اینکه این بحران حادتر شود و نظام فدرال از هم بپاشد و در نهایت وضعیت جدید ژئوپلیتیکی را وضع کند، دور از انتظار نیست. مقاله حاضر در چهار بخش تدوین شده است؛ بخش اول تلفیق نظریه ژئوپلیتیک و منازعه، بخش دوم ویژگی های عمومی کرکوک، بخش سوم سیر بحران در تحولات جدید و نقش بازیگران دخیل و در نهایت در بخش چهارم احتمالات پیش رو و راهکار حل منازعه بررسی شده است.
۴۴۴۴.

تحلیل نقش گلوبالیسم لیبرال آمریکا در ظهور و تعمیق ترامپیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اقتصاد سیاسی بین الملل دوره سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 357 - 382

کلید واژه ها: آمریکا هژمونی لیبرال گلوبالیسم دونالد ترامپ ناسیونالیسم حمایت گرایی جنگ تجاری یکجانبه گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۳۳۳
دونالد ترامپ در انتخابات سال 2020 با وجود واگذاری نتیجه، موفق به کسب بیش از 74 میلیون رأی شد که رکورد درخورتوجهی برای کاندیدای شکست خورده در این کشور است. این نتیجه درحالی حاصل شد که وی و دولتش طی چهار سال آماج انتقادات و مخالفت های داخلی و خارجی گسترده ای قرار داشتند. انتخابات 2020 نشان داد که باورهای ناسیونالیستی ترامپ به رغم تقابل آشکار با گفتمان هژمونی لیبرال، که چند دهه در سیاست آمریکا حاکم بوده، نفوذ گسترده ای در کشور یافته است. سؤال مقاله حاضر این است که چرا آمریکا در دوره ترامپ در مسیر ناسیونالیسم و ضدیت با گلوبالیسم هژمونی طلبانه لیبرال قرار گرفت؟ فرضیه مقاله این است که هژمونی دولت آمریکا در دوره گلوبالیسم مسائل و هزینه هایی به بار آورد که تدریجاً موجب تقویت ناسیونالیسم تندروانه و حمایت گرایانه در کشور شد. مقاله به لحاظ نظری از تئوری هژمونی لیبرال در روابط بین الملل بهره گرفته است و از نظر روشی به ترکیب داده های کمی و کیفی گرایش دارد.
۴۴۴۵.

دموکراسی و جایگاه آن در آرای اندیشمندان معاصر اهل سنت

نویسنده:
منبع: اندیشه سیاسی در اسلام بهار ۱۳۹۹ شماره ۲۳ 141 - 171

کلید واژه ها: دموکراسی مردم حکومت اسلام و اهل سنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۶ تعداد دانلود : ۲۴۲
دموکراسی به معنای حاکمیت مردم و نقش آنان در تعیین سرنوشت سیاسی خویش است. بر اساس این ایده، هر امری که خلاف رأی و نظر مردم باشد، مردود و غیرقابل پذیرش است. در مقابل، اساس نظام اسلامی مبتنی بر شریعت اسلامی است و هر حکمی که بر پایه احکام و قوانین اسلامی نباشد، باطل است. در دنیای معاصر، دموکراسی به یکی از بحث های چالشی در میان اندیشمندان اهل سنت تبدیل شده است. برداشت اندیشمندان اهل سنت از دموکراسی (حاکمیت ملت) یکسان نبوده و متناسب با نوع خوانش از اسلام، چهار جریان مختلف اندیشه سیاسی وجود دارد. هر کدام از این جریان ها دیدگاه متفاوتی نسبت به دموکراسی دارند. در این پژوهش که روش تحقیق، توصیفی - تحلیلی بوده و برای جمع آوری اطلاعات از منابع مکتوب و اینترنت استفاده شده، سؤالی که مطرح می شود، این است: اسلام شناسان معاصر اهل سنت با توجه به قرآن و دیگر منابع دینی و فقهی چه برداشتی از دموکراسی دارند؟ در پاسخ می توان گفت برداشت های اجتهادی متفکران اهل سنت از قرآن و دیگر متون اسلامی منجر به شکل گیری چهار طیف سنت گرا، بنیادگرا، اصلاح طلب و سکولار در ارتباط با دموکراسی شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که از نگاه سنت گرایان، آشتی میان اسلام و دموکراسی جز مسخ اسلام نتیجه دیگری ندارد. بنیادگرایان، دموکراسی را «انحراف از مسیر دین» می دانند. اصلاح طلبان به واسطه عواملی مثل انتخابات و نقش مردم در تعیین سرنوشت سیاسی خویش معتقد به سازگاری و همخوانی میان اسلام و دموکراسی هستند؛ اما سکولارها ضمن تأکید بر جدایی دین از سیاست، دموکراسی را بهترین الگوی حکومتی برای عصر جدید می دانند. هدف این پژوهش نیز بررسی آرا و نظریه های این چهار طیف اهل سنت در مورد دموکراسی است. نوآوری این پژوهش نسبت به نمونه های قبلی در این است که در مجموع، نگرش چهار طیف اندیشه ای اهل سنت در ارتباط با دموکراسی را مورد بررسی و مداقه قرار داده است.
۴۴۴۶.

امنیت هستی شناختی و ملی شدن صنعت نفت در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۵۰ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 1269 - 1292

کلید واژه ها: امنیت هستی شناختی ایران سیاست خارجی ملی شدن نفت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۷ تعداد دانلود : ۳۱۱
ملی کردن نفت از دوره های مهم تاریخ معاصر ایران و به یک معنا اولین تجربه حضور جدی ایران در عرصه سیاست بین الملل محسوب می شود. در این دوره شاهد مذاکرات جدی و طولانی میان نمایندگان دولت ایران و طرف های غربی هستیم. بریتانیا می کوشید رفتار دولت مصدق را از طریق مجموعه ای از تهدیدات و مشوق ها تغییر دهد. با وجود این، در طول زمان شاهد تغییر ملموس در رفتار دولت ایران در خصوص مسئله نفت نیستیم. دولت مصدق می توانست با انعقاد توافقی جدید با شرکت نفت جنوب تهدیدات را خنثی و درآمد بیشتری کسب کند و دولت را از فروپاشی کامل نجات دهد، اما تنها در پی اجرای کامل قانون «خلع ید» و اخراج شرکت نفت از ایران بود. اگرچه این سرسختی همواره مورد توجه ناظران داخلی و خارجی بوده، تاکنون توضیحی نظام مند از آن ارائه نشده است. هدف این مقاله بررسی چگونگی امکان پذیری تکوین و تداوم ملی کردن نفت در دولت مصدق به رغم وجود تهدیدات مادی است. با تکیه بر نظریه امنیت هستی شناختی و روش تحلیل گفتمان نشان داده می شود که با شکل گیری پیله ادراکی در قالب ساخت خویشتن و حوزه سوژگی در رابطه با دشمن نزدیک و دور و در تداوم آن، تکوین هویت مقاومت و سیاست شرم که سبب عزت جویی شد، امکان گریز از ملی کردن نفت وجود نداشت.
۴۴۴۷.

واکاوی فرآیند رویارویی پهلوی دوم با نهاد روحانیت (1357- 1320)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال هفدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۶۱ ۱۱۱-۱۳۲

کلید واژه ها: حوزه علمیه روحانیت پهلوی دوم حکومت پهلوی تاریخ معاصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹ تعداد دانلود : ۲۴۹
اهمیت تقابل رژیم پهلوی با جریان های دینی و مذهبی مخالف به ویژه حوزه های علمیه و روحانیت در دوران محمدرضا شاه مسئله اصلی تحقیق محسوب می شود. با تتبع رفتار و منش حکومت پهلوی در برابر روحانیت، این پژوهش به این نکته دست یافت که رژیم پهلوی با بهره مندی از تمامی راهبردها و ابزارهای ایجابی و سلبی، سیاست فشار همه جانبه علیه نهاد روحانیت را اعمال نمود؛ تلاش برای تطمیع روحانیت، حمایت از انجمن حجتیه، بهره برداری از اختلافات پیرامون کتاب «شهید جاوید» (رویارویی ایجابی)؛ و اقداماتی مانند عملیات تهمت و افترا، شایعه سازی، اهانت و توهین، تهدید و ارعاب (تقابل سلبی نرم) و همچنین هجوم به مراکز حوزوی، تبعید، زندانی و شکنجه کردن روحانیون انقلابی (تقابل سلبی سخت)، یافته های این پژوهش در رویکرد حکومت پهلوی مقابل نهاد روحانیت هستند که با روش توصیفی تحلیلی، و بهره گیری از منابع معتبر تاریخ معاصر حاصل آمدند.
۴۴۴۸.

دیپلماسی و نقش آن در تقویت امنیت بین المللی (مطالعه موردی دیپلماسی برجام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۱) 1105 - 1118

کلید واژه ها: برجام دیپلماسی امنیت بین الملل تروریسم و تعامل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳ تعداد دانلود : ۸۷
در دنیای امروز دیگر گریزی از تعامل نیست و دیپلماسی یکی از مهمترین ابزارهای دستیابی به تعامل است. هدف این مقاله بررسی تبیین نقش دیپلماسی در تقویت امنیت بین المللی، تبیین ویژگی های و شاخص های متمایز دیپلماسی برجام (هسته ای ) با دیپلماسی های دیگر، پیامدها و دستاوردهای دیپلماسی برجام در زمینه توسعه و برقراری امنیت بین الملل، بررسی شاخص ها و معیارهای دیپلماسی برجام(هسته ای) است. در این مقاله در پی پاسخ به این سؤال هستیم که دیپلماسی چه تاثیر و نقشی در تقویت امنیت بین الملل دارد؟ دیپلماسی برجام خطر یک مناقشه مسلحانه بزرگ را در منطقه از بین برد و به همین دلیل موجب تقویت ثبات، امنیت منطقه ای و بین المللی شد. در جریان مذاکرات طولانی این دیدگاه برتری یافت که مناسب ترین راه برون رفت از این وضعیت، همکاری با ایران است. برجام دارای اهمیت نظامی و سیاسی بالایی است زیرا خطر مناقشه را که ممکن بود ابعاد بین المللی پیدا کند، از بین برد. در این راستا با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به این نتیجه رسیدیم که جمهوری اسلامی ایران توانست، با پذیرش برجام، اعتماد قدرت های بزرگ و تایید آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران را به دست آورد و به تقویت امنیت منطقه ای و بین المللی در راستای مبارزه با داعش و تروریسم منجر شد.
۴۴۴۹.

Bilateral Trade Potentials in Iran-Russia Relations: A Case Study of Food Trade(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: World Sociopolitical Studies, Volume ۴, Issue ۴, Autumn ۲۰۲۰ 665-706

کلید واژه ها: Cosine Measure Drysdale index Eurasian Economic Union Food Trade International Trade Iran-Russia Relations Revealed Comparative Advantage Measure Trade Potential Measure

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۹۸
Signing a preferential trade agreement between Iran and the Eurasian Economic Union (EAEU) has created a suitable context for the expansion of trade interactions between the countries of this region. With respect to this context, this paper examines food trade potentials between Iran and Russia as two neighbors with significant economies. Product codes are chosen from the 21 categories of the integrated tariff system based on the global definition of food. Data analysis is based on four trade criteria including the Allen cosine measure, the Revealed Comparative Advantage measure, the simple estimate of trade potential measure, and the Drysdale index over the years 2001–2017. These indices illustrate that Iran and Russia have high trade capacities for some items in certain food groups, and that they can facilitate the process of economic integration through reinforcing regional interactions and intra-region trade expansion, while safeguarding national interests and improving national security. The paper concludes that Iran’s food exports to Russia in a particular set of commodity codes enjoy the potential of expansion due to structural similarities between the countries’ food exports, the increasing trend of Iran’s food export potential to Russia, the increasing advantage of these commodity codes in Iran’s export to the world, and the increasing trade expansion opportunities from Iran to Russia.
۴۴۵۰.

سیاست خارجی ترکیه در قبال آمریکا از سال 2016 تا 2019(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۱) 1488 - 1509

کلید واژه ها: ترکیه حزب عدالت و توسعه آمریکا سیاست خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵ تعداد دانلود : ۱۰۹
ترکیه به عنوان یک بازیگر نفوذگر در منطقه خاورمیانه شناخته می شود. اتصال ژئوپلتیک ترکیه و خاورمیانه موضوعی است که هیچ یک از بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای چنین قابلیتی را ندارند، لذا چنین شاخص هایی ترکیه را بازیگر نفوذگر در فضای ژئوپلیتیکی خاورمیانه قرار داده است. ترکیه به عنوان تنها کشور مسلمان و تنها کشور خاورمیانه ای عضو ناتو برای آمریکا اهمیت ویژه ای دارد. آنکارا بی وقفه در مسیر رسیدن به جایگاه شایسته تر در جهان اسلام و عرصه بین الملل در حرکت است و نمود آن را در گسترش رویکرد های متفاوت آنکارا نسبت به غرب بخصوص ایالات متحده می توان مشاهده نمود. کشور ترکیه با توجه به سیاست هایش در راستای دسترسی بیشترین منافع و نقش یک بازیگر مهم و استراتژیک در منطقه حرکات سیاست خارجی خود را تنظیم می کند. در این پژوهش رویکرد سیاست خارجی ترکیه از سال 2۰16 تا سال 2019 نسبت به متحد مهم خود یعنی آمریکا مورد بررسی قرار گرفته است. شناخت بهتر سیاست خارجی ترکیه به عنوان یک کشور مهم منطقه ای برای ایجاد یک سیاست خارجی معقول در برابر این کشور ضروری است. به نظر می رسد آنچه بر رفتار و رویکرد سیاست خارجی ترکیه در قبال متحد استراتژیک خود ایالات متحده آمریکا شکل می دهد نه صرفاً واقعیت های محیطی و راهبردی بلکه برداشتی است که رهبران ترکیه به خصوص شخص رجب طیب اردوغان از متحد خود دارد. لذا قدرت و جایگاه منطقه ای و بین المللی ترکیه و همچنین ویژگی های شخصیتی اردوغان موجب تغییر در رفتار و رویکرد سیاست خارجی ترکیه در مقابل متحد خود یعنی ایالات متحده آمریکا می گردد.
۴۴۵۱.

استقرار سیاسی ایران و چالش های سیاستگذاری صنعتی کارآمد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اقتصاد سیاسی بین الملل دوره سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 536 - 563

کلید واژه ها: استقرار سیاسی سیاست صنعتی توزیع قدرت تحلیل نهادی سیاست صنعتی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۵ تعداد دانلود : ۲۵۴
چهارچوب استقرار سیاسی برای درک تفاوت عملکرد نهادها در بسترهای مختلف در سال های اخیر مورد توجه پژوهش گران و نهادهای سیاست گذاری دنیا قرار گرفته است. این چهارچوب برخلاف تحلیل های مرسوم، که عدم موفقیت نهادها را به توان مندی دولت یا عوامل فرهنگی محدود می کند، معتقد است توزیع قدرت تعیین کننده کارآمدی نهاد است. توزیع قدرت سازمانی گروه های ذی نفع تعیین می کند که این گروه ها بر اساس «منافع» و «توان مندی» خود از سیاست یا نهاد خاص حمایت، در برابر آن مقاومت یا آن را منحرف می کنند. از این رو، با فهم توزیع قدرت سازمانی می توان به دلایل عملکرد نه چندان موفق سیاست یا نهاد در بستر سیاسی خاص پی برد. در این پژوهش با بررسی تحولات استقرار سیاسی ایران سعی شده است تا چالش های به کارگیری نهاد سیاست صنعتی در بستر سیاسی و اقتصادی ایران بررسی شود. دلالت های کلان استقرار سیاسی ایران نشان می دهد که افق کوتاه مدت و توان مندی پایین اجرای دولت، که نتیجه استقرار سیاسی حزبی رقابتی است، کنار بنگاه های اقتصادی صاحب نفوذ خطر تسخیر سیاست صنعتی را بسیار بالا برده است. تعیین اهداف دقیق، مشخص، و محافظه کارانه می تواند امکان موفقیت سیاست صنعتی را تا حدی افزایش دهد. هم چنین حمایت از بنگاه های اقتصادی کاملاً خصوصی، که نفوذ سیاسی کم تری دارند، می تواند راه حل دیگری برای کاهش خطر تسخیر سیاست های حمایتی باشد. در نهایت باید توجه داشت که در استقرار سیاسی فعلی ایران، احتمالا تسخیر سیاست های حمایتی دولت از سوی بنگاه های دولتی و شبه دولتی بسیار زیاد است و از این رو هرگونه سیاست حمایتی باید با توجه به این تله سیاستی تدوین شود.
۴۴۵۲.

معاهده تجارت تسلیحات و جمهوری اسلامی ایران: تهدیدها و فرصت ها

نویسنده:
منبع: دانش تفسیر سیاسی سال دوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵ 177-212

کلید واژه ها: معاهده تجارت تسلیحات موافقت نامه های دفاعی نظام دفاعی تسلیحات متعارف صلح و امنیت بین المللی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸ تعداد دانلود : ۱۳۵
معاهده تجارت تسلیحات نخستین هنجار بین المللی حقوقی در حوزه تجارت تسلیحات متعارف است که در 2 سال 2013 در مجمع عمومی ملل متحد تصویب گردید. آن گونه که از متن سند برمی آید، معاهده دو هدف عمده ایجاد بالاترین معیارهای بین المللی ممکن برای تنظیم یا بهبود مقررات تجارت بین المللی تسلیحات متعارف و دیگری جلوگیری و ریشه کنی تجارت غیرقانونی تسلیحات متعارف و جلوگیری از انحراف آن ها را پی می گیرد. قابل توجه ترین موضوع در این معاهده، دامنه وسیع تبادل و تسری دادن موازین موردنظر غرب به کمیت و کیفیت تجارت تسلیحات است. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و باهدف آشنا نمودن متولیان امور در جمهوری اسلامی ایران از تهدیدها و فرصت های معاهده، به این نتیجه کلی دست یافت که معاهده تجارت تسلیحات، سندی محدودیت زا برای تجارت تسلیحات برای جمهوری اسلامی ایران محسوب می شود که بر مبنای هنجارها و ارزش های غربی طراحی شده است؛ اگرچه از مفرهای موجود در این معاهده برای حداکثر سازی فرصت ها و به حداقل تهدیدات نیز می توان بهره گرفت.
۴۴۵۳.

تبیین میانجی گری چین در منازعات خاورمیانه: مطالعه موردی بحران سوریه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال یازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۶۱) 175-204

کلید واژه ها: میانجی گری نظریه برکوویچ چین بحران سوریه استراتژی دستوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳۷ تعداد دانلود : ۳۵۵
چین فرصت های اقتصادی وسیاسی خود را با رویکردی چند بعدی در منطقه خاورمیانه به عنوان یکی از کانون های قدرت و ثروت پیگیری می کند. یکی از حوزه هایی که پکن در سیاست خاورمیانه ای خود در دستور کار قرار داده است، حضور موثر به عنوان میانجی گر در حل منازعات منطقه خاورمیانه است. حضور موثر چین در بحران های خاورمیانه موازنه جدیدی از قدرت را در مقابل مداخلات کشورهای غربی در مناسبات منطقه ای شکل داده است و فرصت هایی را برای کشورهای منطقه از جمله ایران ایجاد کرده است. این پژوهش قصد دارد رفتار میانجی گری چین را بر اساس نظریه "احتمال پذیری" جاکوب برکوویچ مورد تحلیل قرار دهد و این پرسش را مطرح می کند که احتمال موفقیت میانجی گری چین در حل منازعات خاورمیانه بویژه بحران سوریه چه میزان بوده است و چه اهدافی را پیگیری می کند؟ در جهت پاسخ به این پرسش، شاخص های میانجی گری چین بر اساس متغییر "استراتژی دستوری" نظریه برکوویچ مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان داد که باتوجه به شاخص های چین بر اساس استراتژی دستوری و شاخص کلیدی" اعتماد"، این کشور می تواند به عنوان یک میانجی گر موفق و فعال در حل منازعات خاورمیانه ایفای نقش کند. پکن دارای شاخص های بی بدیلی در حل منازعات خاورمیانه از جمله بحران سوریه بوده است که در این راستا این مقاله سعی دارد نحوه میانجی گری این کشور در بحران سوریه را مورد واکاری قرار دهد. در این پژوهش از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است.
۴۴۵۴.

تأملی بر مفهوم و مبانی دولت کمال گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۶۲) ۱۷۱-۲۰۰

کلید واژه ها: کمال گرایی بی طرفی حق خیر دولت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۲۹۱
ویژگی ها و نیازهای پیچیده انسان، وی را همواره در مسیر پی ریزی و طراحی الگویی خاص برای زندگی قرار می دهد و هر فرد حسب ظرفیّت ها،استعدادها و مطلوب خویش، از برداشت ها و تلقّی های خاصی از«خیر» پیروی کرده و به زندگی اش معنا می بخشد. دین،اخلاق،فرهنگ، هنر و تجربیّات زیبایی شناختی، حوزه هایی هستند که می توانند برداشت های زندگی مطلوب را برای افراد جامعه تعریف کنند. درعین حال، ضرورت های اجتناب ناپذیرِ زیست جمعی و نقش انکارناپذیرِ زمینه ها و نهادهای اجتماعی چون «دولت» درحیات انسان موجب شده تا سنجشِ حدودِ صلاحیت دولت درتعیین الگوی خیر شهروند به یکی از دغدغه های خاطر اندیشمندان بدل شود. درباب این مسئله ، کمال گرایی ، رویکردی مهم درتاریخ اندیشه های اخلاقی- سیاسی به شمارمی رود که براساس بینش خاص خود به انسان و هویت وی و با هدف اشاعه فضیلت، رسالت دولت در قبال خیر و نقش تربیتیِ این نهاد را تحت عنوان «دولت کمال گرا»خاطرنشان می سازد.مقاله حاضر تلاش نموده با بررسی مبانی نظریِ کمال گرایی،همچون ایده تقدّم خیر برحق و رویکرد مخالف یعنی بی طرفی دولت، به تحلیل مفهومیِ دولت کمال گرا بپردازد.نگارنده اتّخاذ راهبرد «اِقناع» به جای «اجبارِ» گزینه های خیر و احترام حکومت به تکاپوی نهادهای مدنی درپیگیریِ برداشت های زندگی مطلوب را، نافیِ برخی آثارکمال گرایی همچون تظاهرِ غیرصادقانه به رعایتِ گزینه های خیرِ دولتی و رواج خشونت و بی ثباتی می داند.
۴۴۵۵.

آینده پژوهی روابط سیاسی ایران و عربستان و پیامدهای آن بر نظم منطقه ای خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال هفدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۶۲ ۱۲۱-۱۳۸

کلید واژه ها: ج. ا. ایران عربستان نظم منطقه ای خاورمیانه آینده پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۴ تعداد دانلود : ۳۸۳
در نظم چندقطبی، مجموعه امنیت منطقه ای خاورمیانه به عنوان یکی از مهم ترین و در عین حال پرتنش ترین مجموعه های امنیتی نظام بین الملل، دو کشور ایران و عربستان به عنوان مهم ترین کشورهای این مجموعه نقش بسیار زیادی در تحولات درون منطقه ای ایفا می کنند. در این میان عواملی همچون: تعارضات ایدئولوژیک، رقابت ژئوپلتیک و ژئواکونومیک، نگاه متفاوت به نقش آمریکا در منطقه، برداشت های متفاوت از حاکمیت دین، قدرت و عدالت و... موجب حاکم شدن الگوی رقابت میان این دو کشور شده است. اما این الگو می تواند با توجه به متغیرهای گوناگون به الگوهای دیگری از روابط میان دو کشور تبدیل شده و پیامدهای متفاوتی بر نظم امنیتی خاورمیانه داشته باشد. بنابراین هدف پژوهش حاضر، بررسی آینده پژوهی روابط سیاسی ایران و عربستان و پیامدهای آن بر نظم منطقه ای خاورمیانه است، سؤال این پژوهش نیز آن است که سیر تحول در الگوی رفتاری ایران و عربستان سعودی چه پیامدهایی بر این نظم خواهد داشت؟ این پژوهش یک پژوهش تحقیقی، توصیفی با رویکرد آینده پژوهانه و با استفاده از روش سناریونویسی می باشد.
۴۴۵۶.

آسیب شناسی اخلاقی-سیاسی جامعه و راهکارهای دستیابی به جامعه ی مطلوب اسلامی بر اساس سوره ی احزاب(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۹۲ 7 - 23

کلید واژه ها: سوره احزاب آسیب های اخلاقی - سیاسی جامعه مطلوب نفاق ولایتپذیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹ تعداد دانلود : ۳۴۳
هدف اصلی این پژوهش، بررسی و شناسایی آسیبهای اخلاقی-سیاسی و راهکارهای دستیابی به جامعه ی مطلوب اسلامی بر اساس سوره احزاب است. سوال اصلی این است که سوره ی احزاب چه تصویری از آسیب های اخلاقی-سیاسی، زمینههای آن ها و راههای دستیابی به جامعه ی مطلوب در اختیار ما قرار می دهد. این مقاله بر اساس روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است. یافتهها حکایت از آن دارند که زمینه ی اصلی ظهور و بروز آسیبهای اخلاقی-سیاسی، «نفاق رفتاری» است که مرتبه ای جدی تر از نفاق پنهان و عقیدتی محسوب می شود. این امر به آسیبهای عمده ای از جمله شایعهپراکنی، عدم پیروی از رهبری جامعه ی اسلامی و جسارت به ایشان منجر می شود. خدای متعال در این سوره، جامعه ی مطلوب را جامعه ای: مستقل، باتقوا، ارزش مدار و دارای الگوی برتر معرفی میکند؛ و راهکارهایی مانند: استواری در گفتار، ولایتپذیری و وفای به عهد را به آحاد جامعه ی اسلامی پیشنهاد می نماید. متخلق شدن به این اوصاف اخلاقی، گام های نخست برای دورشدن از آسیبهای یادشده در شکل گیری جامعه ی مطلوب اسلامی است.
۴۴۵۷.

نقش صلح بانان زنِ کشورهای آفریقایی در ترویج و حفظ صلح جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ایرانی سیاست بین الملل سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 245 - 268

کلید واژه ها: صلح بانان زن صلح جهانی سودان جنوبی لیبی ساحل عاج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۲۵۵
اگرچه صلح از کهن ترین آرمان های بشر است، تاریخ بشر مشحون از درگیری ها، تعارضات و برخوردهاست. در این میان زنان نقش پررنگی در حفظ صلح و ترویج آن دارند و حضور زنان در عملیات حفظ صلح، پاسداری از صلح در جهان است؛ گسترش رویکرد صلح طلبانه در سطح جهان مدیون نقش زنان در ترویج صلح است و زنان بخشی از عملیات صلح طلبانه را بر عهده دارند. یکی از بزرگ ترین وظایف صلح بانان زن در سازمان ملل متحد، مسئولیت حفظ و ترویج صلح است که در این تحقیق با تمرکز بر سه منطقه سودان جنوبی، لیبی و ساحل عاج مدنظر قرار گرفت. سؤال اصلی پژوهش حاضر این بود که صلح بانان زن چه راهبردی را در جهت برقراری صلح در این مناطق داشته اند؟ تحقیق حاضر با رویکردی فمینیستی و بر پایه نظریه فمینیسم صلح طلب و از طریق منابع کتابخانه ای و روش توصیفی تحلیلی نقش صلح بانان زن را در حفظ ثبات امنیت سیاسی و فرهنگی؛ اجتماعی و اقتصادی، زیست محیطی و در نهایت امنیت زنان و کودکان از سو استفاده های جنسی را مطرح و راهکارهایی برای ارتقای نقش آنان پیشنهاد داده است.
۴۴۵۸.

پیچیدگی ساختاری و الگوهای نوین در جنگ هژمونیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره دوازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۵ 62 - 81

کلید واژه ها: پیچیدگی ساختاری شبکه های تمدنی چالشگر هژمونی آمریکا روسیه چین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰ تعداد دانلود : ۱۶۵
جنگ های هژمونیک به دلیل ایجاد تحولات سیستمیک دچار تغییر ماهیت شده اند. برای تبیین الگوهای نوین جنگ هژمونیک از مفهوم پیچیدگی ساختاری به عنوان چهارچوب نظری پژوهش استفاده شده است. پیچیدگی ساختاری شامل اصولی مانند خواص تکوینی، دینامیک های غیرخطی، سازواری، علیت فرایندی، انتشار شبکه ای، نظم نامتعادل و مکانیزم خودتنظیمی می شود. در پژوهش حاضر این پرسش مطرح است که تاثیر پیچیدگی ساختاری بر الگوهای نوین جنگ هژمونیک در سیستم نوین بین الملل چگونه است؟ روش این پژوهش مبتنی بر دو گام است؛ در گام اول مدل نظری و تحلیلی پیچیدگی ساختاری بر پایه استنتاج قیاسی ارائه شده است؛ در گام دوم از روش تحلیل سری زمانی برای بررسی روند تاریخی جنگ های هژمونیک به عنوان داده های تجربی استفاده شده است. مطابق فرضیه این پژوهش، وضعیت پیچیدگی ساختاری در سیستم بین الملل موجب ایجاد تحولاتی ژرف در متغیر مهمی مانند نظم بین المللی شده است. هژمونی هوشمند ایالات متحده آمریکا با ابعاد قدرت مولد، نهادی، ساختاری و اجباری در جنگ با شبکه های تمدنی و هویتی چالشگر روسیه، ایران و چین است. بنابراین جنگ های هژمونیک در ابعاد گفتمانی، نظامی، اقتصادی و تکنولوژیکی رخ می دهند.
۴۴۵۹.

بررسی مدل رفتار سازمانی مثبتگرای مبتنی بر رفتار اجتماعی مطلوب (مطالعه موردی :صنعت آب و فاضلاب کشور)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۲) 2076 - 2096

کلید واژه ها: مثبت گرایی رفتار سازمانی مثبتگرای رفتار اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۹۵
رفتار سازمانی مثبت با بهره مندی از ابزار جدید مدیریتی یعنی سرمایه روانشناختی علاوه بر سرمایه انسانی و اجتماعی قادر به خلق مزیت رقابتی پایدار برای سازمان های معاصر است. با توّجه به اهمیّت موضوع رفتار سازمانی مثبت پژوهش حاضر کوشیده است به طراحی و بررسی مدل رفتار سازمانی مثبت گرای مبتنی بر رفتار اجتماعی مطلوب کارکنان در شرکت های آب و فاضلاب بپردازد. پژوهش حاضر که با استفاده از روش ترکیبی و روش داده بنیاد است،با استفاده از ابزار پرسشنامه و مصاحبه و آزمون به رائه مدل پرداخته است. به منظور پایایی و ارزیابی سنجه های پرسش نامه ضریب کاپا 0.65 بیانگر توافق مناسب از مصاحبه انجام شده است.نتایج حاصل از الگوی بدست آمده نشان می دهد که جوسازمانی مثبت، فرایندهای صحیح استخدامی و شفافیت ارتباطات سازمانی به ترتیب با میانگین وزنی، 7.75و 7.66 ، به عنوان مهمترین عامل علّی اثرگذار و عامل عدم توجه به مدیریت مشارکتی با میانگین وزنی8.31 به عنوان مهمترین مداخله گر و همچنین تقویت انعطاف پذیری منابع انسانی و تعالی سازمانی به ترتیب با میانگین وزنی، 7.25 و7.21 به عنوان مهمترین پیامدهای رفتار سازمانی مثبت گرا مبتنی بر رفتار اجتماعی مطلوب کارکنان آب و فاضلاب کشوراست.
۴۴۶۰.

شناسایی مولفه های موثر بر تربیت هنری دانش آموزان دوره اول متوسطه آموزش و پرورش ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۲) 2621 - 2632

کلید واژه ها: تربیت هنری دوره متوسطه عوامل اجتماعی عوامل فرهنگی عوامل سیاسی عوامل فناوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۱۰۶
هدف:هدف پژوهش حاضر شناسایی مولفه ها و زیر مولفه های موثر بر تربیت هنری دانش آموزان دوره متوسطه بود.آموزش و پرورش در هر جامعه ای دارای کارکردهای متفاوتی است و تربیت هنری که دربرگیرنده بخش مهمی از اهداف این نهاد است، ازجمله کارکردهای بااهمیت آموزش و پرورش می باشد. تربیت هنری که نقش بسیار مهمی در زندگی انسان دارد، امروزه توسط محققان به عنوان یک موضوع مهم و مورد تایی، مورد مطالعه قرار گرفته است. روش: این پژوهش به روش کیفی انجام شده است و به منظور کشف عوامل و مولفه تاثیر گذار بر تربیت هنری برای دانش آموزان دوره اول متوسطه و مطالعه روابط بین این متغیر ها از روش نظریه داده بنیاد استفاده شده است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که مهم ترین مولفه های موثر بر تربیت هنری دانش آموزان دوره اول متوسطه آموزش و پرورش ایران مولفه های موثر بر تربیت هنری دانش آموزان دوره اول متوسطه آموزش و پرورش ایران است. نتیجه گیری: از آنجایی که یکی از شئونات و ابعاد حیات طیبه (هدف غایی تعلیم و تربیت) در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، شان زیباشناختی و هنری؛ ناظر به فعالیت قوهی تخیل و بهرهمندی از عواطف، احساست و ذوق زیبایی شناختی شاگردان و توان خلق آثار هنری معرفی شده است، لذا باید مربیان پرورشی با تاکید بر زمینه ها و عوامل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و فناوری در طراحی و اجرای برنامه های درسی و آموزشی موجبات بهبود تربیت هنری دانش آموزان را فراهم آورند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان