درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸٬۲۸۱ تا ۸٬۳۰۰ مورد از کل ۷۳٬۴۵۳ مورد.
۸۲۸۱.

مطالعه کاربردی اصول موضوعه نظام اقتصادی اسلام با محوریت آیات مفسّره

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی نامه جامعه سال ۱۸ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۳۳ 7 - 32

کلید واژه ها: تفسیر اقتصادی نظام اقتصادی مالکیت آزادی عدالت اجتماعی تولید مصرف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۲۵
قرآن کریم به عنوان آخرین کتاب آسمانی، برای تمامی ابعاد زندگی بشر، برنامه و نظام هایی ارائه کرده که اجرای کامل و صحیح آن، موجب سعادت فرد و جامعه می گردد. در این میان، آیات پرشماری از قرآن، درباره موضوعات اقتصادی است که می توان بر اساس آنها، نظام اقتصاد اسلامی را استخراج و تدوین کرد. در این نوشتار، ضمن بررسی تفسیر اقتصادی قرآن و ارائه نمای کلی اقتصاد اسلامی، مبانی آن همچون مالکیت، اختیار و آزادی اقتصادی و عدالت اجتماعی بیان شده است.بر اساس این نظام، همزمان با تأکید بر افزایش تولید، میانه روی در مصرف و عدالت در توزیع، برای رسیدن به اهداف میانى همچون اقتدار اقتصادى، ایجاد رفاه عمومى، فقرزدایى و ایجاد امنیت، هیچ گاه نباید از چارچوب ارزش هاى معنوى و اخلاقى خارج شد و باید تحکیم این ارزش ها در تمامى فعالیت هاى اقتصادى را مدّ نظر قرار داد.
۸۲۸۲.

بررسی تطبیقی حقوق جنسی زوجه از دیدگاه علامه طباطبایی و علامه فضل الله

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی نامه جامعه سال ۱۸ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۳۳ 55 - 80

کلید واژه ها: حقوق جنسی حقوق زوجه علامه طباطبایی علامه فضل الله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷ تعداد دانلود : ۲۳
نیاز جنسی، از مهم ترین نیازهای زیستی انسان به شمار می رود و پاسخگویی صحیح به آن در سلامت جسمی و روانی فرد و جامعه، تأثیر بسزایی دارد. دستور به ازدواج، راهکار عملی قرآن کریم برای تأمین این نیاز است. پیوند ازدواج به دنبال خود حقوق و تکالیف جنسی متقابلی را برای همسران می کند. علامه طباطبایی و علامه فضل الله از جمله مفسرانی هستند که به مناسبت آیات زن و خانواده به بیان حقوق و تکالیف جنسی بانوان پرداخته اند. بنا بر دیدگاه این دو مفسر، معاشرت به معروف و اصل مماثلت در حقوق و تکالیف از مبانی قرآنی این بحث است که به نتیجه ای چون وجوب عدم إضرار به همسر در -ارتباطات جنسی می انجامد. حقوق جنسی زوجه بنابر صریح یا ظاهر آیات قرآن مواردی هم چون؛ حق قسم، حق مضاجعه و حق استمتاع را دربردارد. اغلب موارد مذکور مورد اتفاق دو مفسر است به جز حق جنسی زوجه از حیث زمان که علامه طباطبایی و علامه فضل الله دیدگاهی متفاوت درباره آن دارند. علامه طباطبایی قائل به حق جنسی زوجه هر چهار ماه یک بار است در حالی که علامه فضل الله به دلیل ناسازگاری این امر با نیازهای جنسی زنان، هدف ازدواج و معاشرت به معروف این فاصله زمانی را قابل پذیرش نمی داند.
۸۲۸۳.

حق بر امنیت اجتماعی با تأکید بر آیات و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۲ 125 - 148

کلید واژه ها: امنیت اجتماعی اسلام آیات نیروی انتظامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳ تعداد دانلود : ۱۰۴
یکی از وظایف دولت اسلامی، تأمین امنیت و برقراری نظم و آرامش در مسیر رشد و توسعه جامعه می باشد که با بکارگیری و استخدام ابزار و امکانات متنوع باید به این امر مهم همت گمارد، و همچنین جامعه اسلامی نیز وظیفه دارد ولایت ایمان را به ثبوت رسانیده و به منظور پرهیز از بی نظمی و هرج و مرج، فریضه حیاتبخش امر به معروف و نهی از منکر را اجرا نماید. برای آشنایی هرچه بیش تر شایسته است جایگاه امنیت را در اسلام و آیات و روایات به طور فشرده و مختصر مورد بحث و بررسی قرار دهیم تا اندیشه و مواضع ایران در این خصوص که برگرفته از روح تعالیم اسلام ناب است روشن شود. در این مقاله کوشش شده است تا به این سؤال ها پاسخ داده شود که با توجه به آیات و روایات چه نظمی باید پاس داشته شود؟ و امنیت چه کسانی یا چه نظامی باید حفظ شود؟ با استفاده ازروش کتابخانه ای انواع امنیت اجتماعی از منظر آیات و روایات و قوانین داخلی و بین المللی مورد بررسی قرار گرفته شده است و از نیروی انتظامی به عنوان مهم ترین ارکان، حمایت از حق امنیت اجتماعی سخن به میان آورده شده است.
۸۲۸۴.

بررسی تحلیلی دیدگاه صدرالمتألّهین درباره رابطه «باطن» با «ظاهر» قرآن

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی نامه جامعه سال ۱۸ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱۳۵ 7 - 34

کلید واژه ها: ظاهربسندگی قرآن باطن گرایی محض ارتباطات زبان شناختی روابط درون متنی روابط بینامتنی رابطه مطابقی رابطه وضعی رابطه التزامی رابطه مثل و مُمثلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴ تعداد دانلود : ۲۹
مسئله «باطن» و «ظاهر» قرآن، در شمار مسائلی است که از دیرباز مورد توجه مفسران و دیگر تلاشگران حوزه معناشناسی قرآن کریم قرار گرفته است. پرسابقه بودن واکاوی این مسئله موجب گردید تا مباحث متنوعی در رابطه با آن، مورد توجه مفسران و دیگر دانشوران مسلمان قرار گیرد. قبول یا ردّ برقراری رابطه بین این دو ساحت معنایی و تعیین نوع این ارتباط (در صورت باور به وجود آن) از مهمترین مباحث شکل یافته پیرامون این مسئله به شمار می آید. مقاله حاضر، عهده دار بررسی تحلیلی دیدگاه صدرالمتألهین شیرازی در این دو محور است. در بخش آغازین نوشتار، پس از تبیین اجمالی مفهوم سه واژه کلیدی «رابطه»، «باطن» و «ظاهر»، ذکر پیشینه نظری و پژوهشی موضوع مقاله و اشاره به «حتمیّت وجود معانی بطنی برای آیات»، نظرگاه ملاصدرا نسبت به اصل وجود رابطه بین دو لایه معنایی باطن و ظاهر قرآن و انحصار آن به رابطه «التزامی» مورد تحلیل قرار گرفت. در بخش پایانی نیز پس از تأیید و تقویت قسمت نخست دیدگاه ملّا صدرا، ارزیابی و نقد بخش دوّم باور وی بیان گردید. نتیجه سه نقد اساسی در این راستا آن که: معانی بطنی مذکور در خلال روایات، حکایت از متنوّع بودن نوع ارتباط بین «باطن» با «ظاهر» آیات دارد و در نتیجه، باور به انحصار این ارتباط به ارتباط زبان شناختی «التزامی»، باوری نادرست است. 
۸۲۸۵.

سلوک معنوی در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزه های قرآنی بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۱ 129 - 151

کلید واژه ها: قرآن معنویت سلوک معنوی تقرب جستن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۸ تعداد دانلود : ۷۴۷
با وجود اختلاف در تعاریفی که متخصصان از معنویت داشته اند، اکثر این تعریف ها در این خصوصیت توافق دارند که معنویت یک سبک رفتاری است که همه زندگی شخص را در مسیر ارتباط با یک امر قدسی جهت می دهد. با مرور تمام قرآن و روش کدگذاری و نظم دهی مفهومیِ آیات آن می یابیم که نزدیک ترین محتوای قرآنی به این خصوصیت، تقرب جستن و تلاش برای نزدیک شدن به خداوند به عنوان رفتاری نسبتاً پایدار در زندگی است. بنابراین معنویت قرآنی در واقع، سلوکی با ویژگی های خاص است. مبنای روان شناختیِ این سلوک امید داشتن به خدا و آخرت، و مقصد آن، خدایی با جمیع صفاتی است که هر کدام به نحوی مشوق این سلوک هستند. چیستی، مبنا و مقصد معنویت در قرآن، هسته مرکزی آن هستند. قرآن ملازمات و موانع این سلوک و نیز پیامدهای آن را که در واقع برآوردن نیازهای بنیانی انسان هستند، بیان کرده است.
۸۲۸۶.

معافیت از کیفر در فقه اسلامی؛ میانکنشی اخلاق، تربیتی و حقوقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)

کلید واژه ها: اصلاح اجتماعی تربیت اخلاقی عدالت کیفری معافیت از کیفر ارفاق کیفری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۲ تعداد دانلود : ۴۴۵
یکی از اهداف جرم شناختی کیفر، هدف گیری اصلاح اجتماعی و تربیت مجرم می باشد به علاوه که کاهش آثار جرم هم مورد نظر است. همچنین تجربه ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ که ﮐﯿﻔﺮﮔﺮاﯾﯽ ﺑﯿﺶ از اﻧﺪازه و اﻓﺰودن ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﭘﯿﺮوان ﺣﻘﻮق ﮐﯿﻔﺮی ﮐﻪﺧﻮاه ﻧﺎﺧﻮاه ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی ﻧﺎﮔﻮار اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، اﻗﺘﺼﺎدی، ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و... را در ﺑﺮدارد، ﻫﯿﭻﮔﺎه ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﮐﺎرآﻣﺪی دﺳﺘﮕﺎه ﻋﺪاﻟﺖ ﮐﯿﻔﺮی در ﯾﮏ ﮐﺸﻮر ﻧﯿﺴﺖ. لذا نظام عدالت کیفری با اتخاذ سیاست کیفری ارفاقی خاصه در جرائم سبک، علاوه بر کاهش تراکم پرونده های کیفری، افزایش اوقات قضات جهت رسیدگی با دقت بیشتر در پرونده های مهمتر، کاهش اطاله دادرسی، کاهش جمعیت کیفری، کاهش هزینه های بار شده بر دولت و نیز امتناع از برچسب زنی در وهله اول جهت گیری اخلاقی و تربیتی و اصلاح گری اجتماعی بوده است. در نوشتار حاضر به روش توصیفی تحلیلی به چیستی معافیت از کیفر از نظر فقه و حقوق اسلامی و ارتباط آن با اخلاق و تربیت فردی و اصلاح گری اجتماعی پرداخته است
۸۲۸۷.

تجلی صفات خداوند در کنایات صحیفه سجادیه (با رویکرد تعمیق معرفت دینی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه نوین دینی سال شانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۶۰ 69-80

کلید واژه ها: تحلیل کنایه صحیفه سجادیه معرفت دینی صفات خدا معنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۰ تعداد دانلود : ۴۰۶
صحیفه سجادیه از مهم ترین میراث مکتب اهل بیت(ع) است. امام سجاد(ع) با استفاده از تعابیرکنایی و ظرفیت آن، مباحث کلامی از جمله صفات خداوند را در دعاهای این صحیفه ارجمند عرضه نموده اند. این مقاله تأثیر مفاهیم کنایی در تبیین صفات خداوند در صحیفه سجادیه را می کاود و نشان دهد که کدام یک از اغراض آن کاربرد بیشتری دارند. داده ها برای دستیابی به لایه های درونی و عمیق مفاهیم، با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی، مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند. یافته های تحقیق نشان می دهد که استفاده از مفهوم کنایه در صحیفه سجادیه سبب مجسم نمودن مفاهیم انتراعی صفات، ایجاد تکاپوی ذهنی برای درک حقیقت و سهولت دستیابی مخاطبان به لایه های زیرین معنا می گردد و از مجموع 123 کنایه در صحیفه سجادیه، 12 مورد آن درباره صفات ثبوتیه ذاتی و فعلی و خبری خداوند است.
۸۲۸۸.

همسنجی و تحلیل ساختار بیانی ادعای دیگری و پاسخ امام (ع) به آن در نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حدیث پژوهی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۴ ۳۳۹-۳۶۲

کلید واژه ها: نهج البلاغه خطبه ها ساختار همسنجی ادعا پاسخ امام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۲۴۱
تحلیل ساختار از جمله شیوه های بررسی متون ادبی به شمار می رود؛ در این روش با تقسیم بندی متن مورد نظر بر اساس ساختار و علت استفاده از آن، به مطالعه متن پرداخته می شود. جستار پیش روی می کوشد با روش توصیفی تحلیلی، ضمن شناسایی و استخراج گفته و ادعای شخص دیگر درباره امام علیR و عملکرد وی، ساختار و شیوه پاسخ ارائه شده از سوی آن حضرت را مورد دسته بندی قرار دهد و ارزیابی نماید؛ اینکه امیر سخن، ادعای دیگری در مورد خویش را چگونه و با چه شیوه و لحنی نقل کرده است و پاسخ را با استفاده از چه ساختار بیانی و تکنیکی فرادید مخاطب قرار داده است تا وی به پوچ بودن ادعای مطرح شده مطلع شود و در مقابل، به حقانیت او حکم نماید. بررسی ها نشان می دهد که امامR کوشیده تا جایی که ممکن است از لحاظ ساختاری، ادعای دیگری را ساده و غیر فنی ارائه دهد و در عوض، کلام خویش را با کاربست شگردهای متعدد بلاغی و به ویژه قسم، مستحکم و پرمایه سازد تا از رهگذر دخالت دهی آن شیوه های بیانی، به اقناع مخاطب کمک نماید.
۸۲۸۹.

تغذیه سالم در سیره امام علی(ع)

نویسنده:
منبع: سیره پژوهی اهل بیت سال ششم پاایز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۱ 23 - 35

کلید واژه ها: بیماری خوراک تغذیه سالم سیره امام علی (ع) طب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷۹ تعداد دانلود : ۳۱۴
تغذیه سالم در سلامت افراد جامعه نقش بسزایی دارد. هدف از غذا خوردن تأمین سلامت جسم و روان نه صرفاَ سیر شدن و لذت بردن از غذا است. در سنت اسلامی به ویژه در سیره امام علی(ع) موارد بسیاری درباره نوع و شیوه تغذیه سالم برای برخورداری از سلامت جسم و روان سفارش شده است. این نوشتار با تحلیل روایات و سیره امام علی(ع) به دنبال پاسخ به این سؤال است که تغذیه سالم بر اساس سیره امام علی(ع) چیست؟ یافته های پژوهش نشان می دهد امام علی(ع) سفارش های بسیاری درباره تغذیه دارد. کم خوردن، تقسیم وعده های غذایی، با آرامش خوردن، رعایت بهداشت فردی، حرف نزدن در هنگام غذا خوردن از مهم ترین اصولی است که امام علی(ع) سفارش کرده اند. امام با توجه به مزاج انسان و ماهیت مواد، غذاهای لطیف مانند مغزی، سبزی ، عسل و گوشت مرغ را بر غذاهای سخت و خشک ترجیح داده اند و مصرف میوه ها مانند سیب، گلابی و انار را موجب جلای قلب و آرامش روان دانسته اند. بر اساس سیره امام تغذیه سالم نیازمند دانستن ماهیت غذاها و رعایت آداب و زمان بندی در مصرف آنهاست. در این صورت تغذیه سالم موجب تعادل مزاج و سلامتی جسم و روان و در نهایت بهبود سبک زندگی خواهد شد.
۸۲۹۰.

شیوه های معرفی نشده جمع ادلّه در کتاب جواهرالکلام و ارائه الگوریتم متناسب با آن

نویسنده:
منبع: جستارهای فقهی و اصولی سال ششم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۹ 169 - 195

کلید واژه ها: فرآیند سیستمی جمع اخبار شیوه های معرفی نشده جمع روایات رفع تعارض بدوی جواهرالکلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸ تعداد دانلود : ۱۹۶
از آنجا که پس از شناسایی یک مسئله فقهی، جست وجو در منابع و سایر مراحل مقدماتی، ممکن است ادلّه ای از منابع به دست آید که نسبت به موضوع دارای حکم متعارض باشد؛ یکی از مراحل الگوریتم اجتهاد بذل توجه به فرآیند جمع ادلّه متعارض است. ابزارهای رفع تعارض بدوی، از حیث عملی مهمترین بخش فرآیند مزبور است. در جستار حاضر، با بررسی استقرایی در کتاب جواهرالکلام به عنوان نمونه انتخابی، تلاش شده شواهدی برای اثبات این انگاره ارائه شود که شیوه های مورد استفاده در فرآیند جمع ادلّه منحصر به شیوه های مرسوم و از پیش تعیین شده نیست. بررسی های صورت گرفته، ضمن تأیید این فرضیه، مصادیقی کاربردی از شیوه های معرفی نشده جمع اخبار متعارض را عرضه می کند. این شیوه ها در قالب سه ساز و کار ناهمسانی در سطح حکم اطراف تعارض، تعدّد موضوع آن ها و استمداد از دلایل خارجی (از قبیل انقلاب نسبت)، در الگوی پیشنهادی برای ترسیم الگوریتم اجتهادی مقبول در حوزه جمع ادلّه متعارض قابل بهره برداری می باشد.
۸۲۹۱.

عموم وخصوص از دیدگاه شیخ مظفر وخضری بک

نویسنده:
منبع: مطالعات دین پژوهی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۷ 61 - 82

کلید واژه ها: عام خاص مخصص عموم خصوص تخصیص اصول فقه مقارن فقیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۵۲۶
دراین نوشتار ،به منظور دستیابی به  نقاط اشتراک و افتراق  و بررسی  ابزارهای متفاوت استنباط این دو فقیه  به مطالعه تطبیقی  دیدگاه شان در موضوع عام وخاص پرداخته شده است .با بررسی های به عمل آمده  عمده ترین وجوه اشتراک،  در تعریف از عام ، عدم جواز  عمل به عام قبل از فحص از مخصص ، شمولیت الفاظ عام به وضع ، حجیت عام مخصص  است  ودر  تخصیص کتاب به سنَّت ، خضری بک بر خلاف دیدگاه امامیه ،  خبر واحد را مخصص قران ندانسته و قائل به تخصیص کتاب به قیاس منصوص العله است در حالی که قیاس جایگاهی در تفکر اصولی مظفر  ندارد. در موردبازگشت ضمیر به بعض افراد عام وی بر خلاف شیخ مظفر ومشهور علمای شیعه  قائل به عود ضمیر به بعض است  .همچنین برخی عناوین دوکتاب ، همچون عمومیت خطابات رسول،  عموم مقتضی یا تعقیب الجمل بالاستثناء و  عموم مفهوم در کتاب خضری بک به خاطر ادبیات گفتاری ، تفاوت های به ظاهر با کتاب اصولی مظفر دارد لکن از نظر مفهومی یکسان به نظر می رسند.
۸۲۹۲.

چیستی، ضرورت و مراحل تفکر نقدی

نویسنده:
منبع: عیار پژوهش در علوم انسانی سال ۱۱ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 5-18

کلید واژه ها: تفکر نقد انتقاد تفکر نقدی فلسفه انتقادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۱۷۵
بحث از تفکر نقدی به عنوان یک شاخه علمی سابقه چندان درازی در ادبیات دانش ندارد. تفکر نقدی در صدد نقد روشمند اندیشه ها و آثار دیگران است. مقصود از آثار دیگران که موضوع نقد قرار می گیرد، امری عام است و شامل مکتوبات مختلف علمی، ادبی، هنری، یا سخنرانی و شاخه های دیگری مانند نقاشی، فیلم، تئاتر می شود. گاهی این کار به صورت رویارویی و مواجهه چهره به چهره با صاحب اثر و اندیشه صورت گرفته که نام مناظره نیز بر این گونه مواجهه اطلاق شده است و گاهی این مواجهه به صورت غیرحضوری بوده و به صورت مکتوب، اندیشه و آثار دیگران ارزیابی شده است که آن را نقد نیز نامیده اند. در تاریخ پر فراز و نشیب علم، این گونه مواجهه ها را می توان پیگیری کرد. در این پژوهش، سه محور اساسی مورد بررسی قرار گرفته است: اول چیستی تفکر نقدی؛ دوم ضرورت آن و سوم مراحل تفکر نقدی. هدف پژوهش علاوه بر تبیین ماهیت تفکر نقدی و معرفی مراحل آن، نشان دادن ضرورت توجه بیشتر و جدی تر به مسئله نقد در محافل و مراکز علمی است که امروزه متأسفانه کمتر به نقد روشمند توجه می شود. روش پژوهش توصیفی و تحلیلی است. ازجمله نتایج پژوهش، نشان دادن توجه به مسئله نقد در میراث دینی و بیانات معصومان (ع) و ضرورت آن است. همچنین نگاهی به مراحل چهارگانه نقد یک اندیشه و بیان تفاوت آن با انتقاد صرف، از دیگر نتایج این پژوهش است.
۸۲۹۳.

فراتحلیل روش شناختی پژوهش دلفی به عنوان یک رویکرد کیفی

نویسنده:
منبع: عیار پژوهش در علوم انسانی سال ۱۱ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 79-96

کلید واژه ها: روش دلفی پژوهش متخصصان پیش بینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱ تعداد دانلود : ۳۱۱
دلفی روشی برای پیش بینی، تصمیم گیری و تولید دانش تخصصی حاصل از اجماع نظر متخصصان است. اگر چه این روش در ابتدا براساس حدس و قضاوت کارشناسان و به منظور بررسی علمی نظرات کارشناسان نظامی مطرح گردید، اما با رعایت اسلوب و قواعد علمی، به تدریج وارد حوزه روش شناسی علمی شد. در این مقاله با رویکرد فراتحلیلی به واکاوی روش دلفی در کتب و مقالات منتشرشده در مجلات علمی پژوهشی و علمی ترویجی پرداخته شده و ساختار کلی روش پژوهش دلفی (تاریخچه، تعاریف، اهداف و کاربرد آن)، انواع مختلف روش های دلفی، اجزای اصلی روش دلفی و مراحل انجام پژوهش با روش دلفی شامل دور اول، دور دوم و دور سوم مورد بحث و بررسی قرار گرفته اند. در انتها به بررسی نقاط ضعف و قوت روش دلفی و روایی و پایایی این روش پرداخته شده است.
۸۲۹۴.

اخلاق ناپروایی و برون گرایی انگیزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انسان پژوهی دینی سال هفدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۴ 49 - 67

کلید واژه ها: انگیزش اخلاقی فرد اخلاق ناپروا درون گرایی انگیزشی برون گرایی انگیزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۳۹۳
این پژوهش درصدد پاسخ به این پرسش ها است که: فرد اخلاق ناپروا چه کسی است؟ مهم ترین عامل وجود او چیست؟ و وجودش، با کدام یک از درون گرایی و برون گرایی انگیزشی سازگار است؟ به عبارت دیگر، آیا می توان گفت وجود فرد اخلاق ناپروا نمونه نقضی برای درون گرایی انگیزشی بوده و در نتیجه برون گرایی انگیزشی درست است؟ یا اینکه می توان درون گرای انگیزشی بود و در عین حال وجود فرد اخلاق ناپروا را سازگار با آن دانست؟ برای پاسخ به این پرسش ها ابتدا مراد از درون گرایی و برون گرایی انگیزشی و دیدگاه مطلوب بر مبنای آرای محمدحسین طباطبایی، عبدالله جوادی آملی و محمدتقی مصباح یزدی روشن می شود. درون گرای انگیزشی صرف حکم اخلاقی را برای برانگیختن به انجام دادن فعل اخلاقی بسنده می داند و برون گرای انگیزشی وجود عنصری به نام میل را نیز برای برانگیخته شدن لازم می داند. در نهایت به این نتیجه می رسیم که وجود افراد اخلاق ناپروا دشواره ای پیش روی پذیرش رویکرد درون گرایی انگیزشی است و این مثال نقض، فرد را به پذیرش رویکرد برون گرایی انگیزشی سوق می دهد. برون گرای انگیزشی با اشکالات درون گرا مواجه نیست و از مؤیداتی نیز برخوردار است.
۸۲۹۵.

نسخه خوانی (19)، اشعار «حفظی بغدادی» شاعر دوزبانه فارسی- عربی در دوره شاه عباس اول (996- 1038) و دعوت از شاه صفوی برای فتح عراق قاسم بن احمد حفظی [کاظمینی]

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۱ فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۸۱) 13 - 53

کلید واژه ها: حفظی بغدادی شاه عباس اول شاه صفوی دوره صفوی شعر ستایشی مدح شاهان ستایش شاهان شعر تاریخی شاعران صفوی قاسم بن احمد حفظی مشرقی شیرازی وقایع تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۶۵۰
در دوره صفوی، صدها شاعر برجسته هستند که افزون بر سرایش غزل، در قالب قصیده یا شکل های دیگر و حتی ترجیع بند، به سرایش شعر تاریخی هم پرداخته اند. بخشی از آن اشعار مشتمل بر وقایع تاریخی مثل فتح نامه ها و مانند آن است و بخشی دیگر، اشعاری در ستایش شاهان و دیگران که ضمن آن وقایع تاریخی را به اشارات یا صراحت گفته اند. نویسنده در نوشتار پیش رو، مروری بر اشعار حفظی بغدادی از شاعران دوره شاه عباس اول، داشته است. نویسنده در راستای این هدف، نخست برخی توضیحات از جمله توضیحات باستانی راد را درباره حفظی و نسخه دیوان وی، اظهار می دارد. در ادامه، شعر حفظی درباره پدرش را بیان و از باورهای او از جمله باور به مهدویت و شعری در این زمینه، سخن به میان می آورد. سپس، چند مورد از اشعار حفظی در ستایش شاه عباس اول را که در دیوان او آمده، پیش روی خوانندگان قرار می دهد. در نهایت، نوشتار را با بیان شعرهایی از مشرقی شیرازی در ستایش شاه عباس، به پایان می رساند.
۸۲۹۶.

سهام و دیار و ابن هنبال: خلق شخصیت های خیالی در برگردانی از جستاری کلامی (مروری انتقادی بر ترجمه ای عیبناک از مقاله «ساختار علّیت مخلوق» نوشته ریچارد فرانک)

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۱ فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۸۱) 279 - 296

کلید واژه ها: ساختار علّیت مخلوق بر اساس دیدگاه ابوالحسن اشعری نشر علم.ساختار علّیت مخلوق بر اساس دیدگاه ابوالحسن اشعری ریچارد اِم. فرانک کلام اشاعره علیت حانیه مفیدی نقد ترجمه نشر علم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹ تعداد دانلود : ۲۸۳
کتاب «ساختار علّیت مخلوق بر اساس دیدگاه ابوالحسن اشعری» برگردانی است فارسی از مقاله ای به قلم ریچارد ام. فرانک، یکی از برجسته ترین محقّقان غربی در حوزه کلام اسلامی، که به بررسی دیدگاه ابوالحسن اشعری در کتاب اللُّمَع در خصوص نقش و نحوه علّیّت انسان در صدور افعالش می پردازد. در نوشتار پیش رو، نخست آثار مهمّ فرانک در زمینه کلام اشعری و معتزلی به اختصار معرّفی شده است و به اهمّیّت پژوهش های وی در این عرصه اشارت رفته و سپس ترجمه فارسی به طبع رسیده از مقاله مزبور در معرض نقد و سنجش قرار گرفته است. این جستار انتقادی نشان می دهد که ترجمه یادشده، گذشته از آشفتگی های ظاهریِ ناظر به نحوه چاپ کتاب، با اشکالات و نقائص چندگانه و چندگونه چشمگیری همراه است که از آن جمله است: خطاهای فاحش در خوانش و نگارش اسامی و عبارات، ترجمه های نادرست، گزینش معادل های مغلوط یا مرجوح ، اغلاط املایی و حروف نگاشتی قابل توجّه، حذف و سقط های پر شمارِ خُرد و کلان، و سهوها و سهل انگاری ها در استفاده از نشانه های ویرایشی و نگارشی.
۸۲۹۸.

مقایسه نقش خانواده و مدرسه در جامعه پذیری دینی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه فیروزآباد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تربیت اسلامی سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۲ 93 - 116

کلید واژه ها: جامعه پذیری دینی خانواده سرمایه فرهنگی مدرسه پایگاه اقتصادی - اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۵ تعداد دانلود : ۴۰۷
این پژوهش به مقایسه نقش خانواده و مدرسه در جامعه پذیری دینی دانش آموزان پرداخته است. روش تحقیق پژوهش پیمایشی است. جامعه آماری کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر فیروزآباد بوده که تعداد 366 نفر به عنوان نمونه براساس فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. داده ها توسط نرم افزار SPSS مورد پردازش قرار گرفته و میزان پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ محاسبه شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که میانگین جامعه پذیری دینی دانش آموزان از حد متوسط (100) بالاتراست (178/113). بین جامعه پذیری دینی و متغیرهای پایگاه اقتصادی−اجتماعی، نقش الگویی خانواده، سرمایه فرهنگی، نقش معلم، شیوه های فرزندپروری، انواع سبک های مدیریت، نقش مربی و نقش محتوای کتاب های درسی رابطه معناداری وجود دارد. نقش خانواده در کل در جامعه پذیری دینی دانش آموزان بیشتر از مدرسه است. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان می دهد که متغیرهای مستقل وارد شده در مدل رگرسیون 6/49درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین می کند.
۸۲۹۹.

عشق از دیدگاه اخوان الصفاء(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انسان پژوهی دینی سال هفدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۳ 185 - 203

کلید واژه ها: عشق محبت اخوان الصفاء

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۳۶۱
اخوان الصفاء، که از اندیشمندان قرن چهارم اند، در مجموعه آثارشان به بحث از عشق نیز پرداخته اند. عشق در آثار ایشان دو کاربرد دارد: عشق به معنای عام (محبت) و عشق به معنای خاص (عشق انسانی). ایشان بهترین تعریف برای عشق را شوق به اتحاد می دانند. اتحاد حاصل از عشق در روح بخاری و به تبع آن در اعضای بدن عاشق و معشوق رخ می دهد. علت عشق طبع است. نفس نباتی، نفس حیوانی، نفس ناطقه، طبع علت و معلول و طبیعت برخی از حیوانات مبدأ انواع عشق اند. شروع عشق نیاز به التفات و توجه دارد و تفاوت افراد در عشق به سبب تفاوت مزاج آنها یا وابسته به حالات فلکی زمان شکل گیری نطفه آنها است. طبق دیدگاه ایشان، می توان نقشی برای اختیار در عشق در نظر گرفت. عشق یک غرض اولیه دارد (مثلاً برطرف شدن نقص معلول) و یک غرض اقصا، که آن توجه انسان به خدا و امور الاهی و عشق به آنها است. عشق ورزی فضیلت و موجه است، هرچند در برخی از موقعیت ها می تواند رذیله و ناموجه باشد.
۸۳۰۰.

مطالعه تطبیقی «اعدام» در شریعت یهودی و اسلامی (در ترازوی حقوق کیفری نوین)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت ادیان سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۴۳) 29-46

کلید واژه ها: اعدام شریعت یهودی حقوق دینی ارتداد قصاص

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۵۵۲
به طور کلی اتهامات وارده بر حقوق اسلامی در خصوص جرایم موجب اعدام، در دو مسئله ریشه دارد: نخست شباهت نظام کیفری یهودی و اسلامی در سیاست های جنایی، تعریف جرایم مستوجب اعدام و حتی کیفیت اعدام ها، که موجب تسری ویژگی های حقوق یهودی از جمله خشونت طلبی آن به حقوق اسلامی شده است؛ دوم اجرای اعدام در نظام های مبتنی بر حقوق اسلامی. با بررسی تطبیقی احکام شریعت یهود و اسلام در جرایم مستوجب اعدام، مشخص می شود که علت اصلی بدبینی غرب به حقوق دینی، ریشه در احکام توجیه ناپذیر تورات، نظیر اعدام حیوانات، نوجوانان ناخلف و اعدام مکرر غیریهودیان دارد. این در حالی است که این احکامِ ناقض اصول مسلم حقوقی، مورد تأیید حقوق اسلامی نیست. بنابراین بدبینی اندیشمندان غربی به حقوق یهودی، قابل تسری به اسلام نیست. از سوی دیگر، عملکرد ضعیف نظام های مبتنی بر اسلام نیز غالباً ناشی از قوانین موضوعه ای است که ارتباطی با فقه اسلامی ندارند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان