درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶٬۲۸۱ تا ۶٬۳۰۰ مورد از کل ۷۳٬۴۵۳ مورد.
۶۲۸۱.

جایگاه تعلیم و تربیت در دوران خدمت مقدس سربازی بر اساس دیدگاه رهبر معظم انقلاب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۲ 65 - 100

کلید واژه ها: اقتصاد مقاومتی آموزش و پرورش رویکرد کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۱ تعداد دانلود : ۱۹۰
موضوع تعلیم و تربیت در دوران خدمت سربازی از جایگاه رفیعی برخوردار است، چراکه موضوع خدمت سربازی از راهبردهای مهم دفاعی و نظامی کشور به شمار می رود. این تحقیق با هدف احصاء نظریه مبنایی رهبر معظم انقلاب در موضوع جایگاه تعلیم و تربیت در دوران خدمت مقدس سربازی صورت گرفت. جامعه آماری تحقیق کلیه فرمایشات معظم له در موضوع خدمت سربازی است. روش انجام تحقیق به شیوه کیفی بوده و از روش نظریه پردازی داده بنیاد بهره برده است. تحلیل فرمایشات معظم له نشان می دهد عمده فرمایشات در موضوع خدمت سربازی دارای مضامین تربیتی است و مخاطب فرمایشات چهار دسته (فرماندهان، مسئولان و سیاست گذاران در موضوع خدمت سربازی، سربازان و عموم جامعه) هستند. بخش تحلیل فرمایشات نشان می دهد عمده توصیه ها در  موضوع خدمت سربازی دارای مضامین تربیتی بوده است. در بخش تحلیل داده بنیاد مشخص شد پس از تبیین چیستی خدمت سربازی، عوامل زمینه ساز، شرایط مداخله گر، به راهبردها و پیامدهای خدمت سربازی تبیین شده و راهبردهای مزبور به بخش های تربیتی، مدیریتی، فرهنگی، اجتماعی قابل دسته بندی است. همچنین راهبردهای تربیتی نیز به بخش های(تحول معنوی، آموزشی، اوقات فراغت، مهارت آموزی و دانش افزایی) تقسیم بندی شد. پیامدها نیز به دو بخش پیامدهای مثبت و منفی قابل تفکیک است. تجزیه وتحلیل های تحقیق در بخش تحلیل محتوای کیفی و احصاء نظریه داده بنیاد توسط نرم افزار انویوو(nvivo) و تحلیل محتوای کمی فرمایشات توسط نرم افزار اکسل انجام شد.
۶۲۸۲.

ولایت قیم بر اموال صغیر،مجنون وسفیه در فقه مذاهب اسلامی

نویسنده:
منبع: مطالعات فقه و اصول سال چهارم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 87 - 66

کلید واژه ها: اموال حاکم صغیر قیم مجنون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۴ تعداد دانلود : ۱۳۴
زمینه وهدف:صغیرومجنون،به علت ناتوانی دراداره اموالشان از راه هایی موردحمایت قرار گرفته اند،آنها ازتصرف دراموال و حقوق مالی خود ممنوع هستند،افرادی چون پدر،جد پدری، وصی آن دو،وحاکم شرع بعنوان قیم بر آنها ولایت داشته و در امور مالی آنان حق تصرف دارند. حاکم شرع قیم است و شرعا نیزمی تواند، شخصی را به عنوان قیم برای این کارمنصوب کند. در فقه مذاهب اسلامی توجه خاصی به امور صغیر ومجنون و در برخی از آیات قران کریم و روایات سرپرستی و امور مالی کودک ومجنون تبیین گردیده است. هدف از این نوشتارشناخت موارد اشتراک واختلاف مذاهب پنجگانه اسلامی درنحوه وچگونگی ولایت قیم بر اموال صغیر ومجنون است وشرایط تصرفات او. روش:این تحقیق به روش توصیفی تحلیلی صورت پذیرفته، ادله، مبانی وشرایط ولایت قیم وقیمومت صغیر ومجنون از دیدگاه امامیه واهل سنت مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه گیری: به اتفاق تمام مذاهب پنج گانه قیم بر شخص صغیر، سفیه ومجنون ولایت دارد. اما در زمان ولایت داشتن وی بر آنان اختلاف نظر وجود دارد. از نظر امامیه، ولایت قیم وحاکم به عنوان قیم بر صغیر ومجنون زمانی است که آنان، پدر، جد پدری و وصی نداشته باشند و شخصی که بعد از بلوغ دچار جنون شده باشد، ولایت بر او با قیم است.
۶۲۸۳.

پژوهشى در مآخذ احادیث تاریخ وصّاف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه نقد ادب عربی دوره یازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲۳ (پیاپی ۸۱) 109 - 150

کلید واژه ها: نثر فارسى تاریخ وصاف سبک شناسى نثر مآخذشناسی احادیث وصاف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶ تعداد دانلود : ۹۷
از شاخص ترین متون نثر فارسى مصنوع کتاب تجزیه الامصار و تزجیه الاعصار مشهور به تاریخ وصّاف تألیف شرف الدّین (شهاب الدّین) شیرازى معروف به وصّاف الحضره (م. 730 ه .ق.) است. این کتاب که بنابر رسم معهود و نانوشته مؤلفان و مورخانِ بعد از قرن ششم، مشحون به آیات قرآن، احادیث و اشعار و امثال عربى است. استشهاد به احادیث و استخدام آن ها از سوى نویسنده دانشمند براى اثبات مطالب کتاب از برجستگى خاصّى برخوردار است که قطعاً خوانندگان کتاب و علاقه مندان به مطالعه متون فنى و مصنوع ناگزیرند این احادیث را دریابند و با اطمینان از صحت و وثوق آن ها اعتماد بیشترى به کتاب و مؤلف آن پیدا کنند. این مقاله مفصل بر آن است تا با مأخذشناسى احادیث و اعتبار سنجى آن ها احادیث معتبر را از اخبار و روایات سست و نادرست تمیز دهد و خواننده متن وصّاف را در درک بهتر یارى رساند. نتیجه تحقیقات نشان مى دهد که ده ها حدیث در تاریخ وصّاف وارد است که غالب آن ها در منابع معتبر روایى شیعه و اهل سنّت آمده و بعضاً حتى در مواضعى که مؤلف کتاب به حدیث بودن آن ها تصریح کرده است فاید مأخذ قابل اعتمادند.
۶۲۸۴.

عدم تعارض بین مشهوری بودن و عقلی و ذاتی بودن قضایای« حسن و قبح» با تأکید بر دیدگاه ابن سینا و مظفر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حکمت معاصر سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۳۲) 83-107

کلید واژه ها: مشهورات حسن و قبح ابن سینا ذاتی عقل نظری عقل عملی مظفر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۱۳۴
منطق دانان در مبحث قضایا و نیز در کتاب جدل وقتی سخن از مشهورات به میان می آید گزاره های اخلاقی(«ظلم بد است» و «عدل نیکوست») را به عنوان مثال ذکر نموده اند. آنها این قضایا را از سنخ مشهورات دانسته که ملاک تصدیق آنها مشهور بودن است. از طرفی متکلمان اسلامی(عدلیه) نیز در مبحث حسن و قبح عقلی همان گزاره های فوق را بیان می کنند. این سوال مطرح می شود که به لحاظ منطقی، گزاره های حسن و قبح ذاتی در کدام سنخ از گزاره های منطقی است و آیا ذاتی بودن حسن و قبح با مشهوری دانستن آنها سازگار است یا خیر؟ در صورت اول، مشهوریت و منافع عام مطرح است در حالیکه در ذاتی بودن جدای از منفعت جامعه و مشهوریت، فعل بدون واسطه متصف به حسن و قبح می شود و لذا با آنچه در مباحث منطق گفته اند، هماهنگ نمی شود. مسأله تحقیق، نشان دادن تعارض بین ذاتی و عقلی بودن و مشهوری بودن این قضایا در تعابیر منطق دانان بخصوص ابن سیناست و ضمن بیان تعارض مذکور، نشان می دهد که هر چند مشهوری دانستن این گزاره ها با ذاتی و عقلی بودن حسن و قبح، به معنای کلامی، سازگار نیست ولی با دقت و تنقیح مناط در معنای ذاتی و عقلی به بیان مظفر، تعارضی بوجود نمی آید.
۶۲۸۵.

تبیین سازگاری علم پیشین الهی و اختیار انسان در بستر نظریه نسبیت اینشتین(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: نقد و نظر سال بیست و ششم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۳) 7 - 33

کلید واژه ها: علم پیشین الهی اختیار انسان جبر نسبیت اینشتین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸ تعداد دانلود : ۱۸۵
مسئله علم پیشین الهی و تعارض آن با اختیار انسان از قدیمی ترین موضوعات مطرح در ادیان ابراهیمی است. پاسخ هایی که تا کنون به این شبهه داده شده، از رویکرد مطلق بینی مفاهیم استفاده کرده اند. هدف این پژوهش پاسخ به این شبهه قدیمی با کمک علوم روز خصوصاً نتایج حاصل از نظریه نسبیت اینشتین با رویکرد نسبی بینی است. این پژوهش با روش تحلیلی - انتقادی پس از گردآوری داده ها از منابع موجود صورت گرفته است. در نظریه نسبیت، حادثه ای که از دید ناظر زمانمند در آینده رخ می دهد، برای ناظری بی زمان در لحظه حال رخ می دهد. باتوجه به این نکته، این پژوهش نتیجه می گیرد که آنچه علم پیشین نامیده می شود، در واقع از منظر ناظر انسانی علم پیشین است، ولی از منظر ناظری بی زمان علم به زمان حال محسوب می شود؛ چه این ناظر موجودی مادی و ذاتاً زمانمند باشد که سبباً و بر اساس نظریه نسبیت بی زمان شده باشد و چه موجودی همانند خدا غیرمادی و ذاتاً بی زمان. درنتیجه علمِ موجود بی زمان به این دلیل که همواره علم به زمان حال است، هرگز با اختیار انسان در تعارض قرار نمی گیرد.
۶۲۸۶.

مسئله حج امام عبدالوهاب رستمی پیشوای اباضیه مغرب(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: میقات حج دوره ۲۹ بهار ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۵) 133 - 141

کلید واژه ها: عبدالوهاب بن عبدالرحمان رستمی رس‍ت‍م‍ی‍ان اباضیه ربیع بن حبیب حج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸ تعداد دانلود : ۱۰۷
اِباضیه، مذهبی منسوب به عبدالل ه بن اباض تمیمی، و عمان و مناطقی از مغرب اسلامی از مراکز تاریخی آن است. در مذهب اباضیه، حج یکی از واجبات عینی شرع و از ارکان اسلام است؛ ازاین رو اباضیه مغرب نیز به آن اهتمام داشته اند. در این نوشتار، برای اثبات این ادعا، شواهدی مستند از حیات امام عبدالوهاب بن عبدالرحمان رستمی (م.211)، پیشوای سیاسی  مذهبی اباضیه مغرب، ارائه شده که نشان می دهد وی در دو مقطع هشتمین و آخرین دهه از قرن سوم هجری در صدد انجام فریضه حج بوده است. اگرچه این نظر هم مطرح شده که احتمالاً او از تأکید دوباره بر حج، غرض سیاسی داشته، اما در هر حال استفتای وی از ربیع بن حبیب، امام اباضیه در عمان، و مراجعه به مشایخ اباضی مغرب، نشان می دهد که حج مسئله بسیار مهمی در بین اباضیه مغرب بوده که ترک آن صرفاً در حالت اضطرار قابل توجیه است.
۶۲۸۷.

مبانی و ادله فقهی تعدیل قرارداد از دیدگاه مذاهب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی سال ۱۶ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۶ 97 - 116

کلید واژه ها: تعدیل قرارداد مبانی تعدیل تورم فسخ شرط ضمنی عسر و حرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹ تعداد دانلود : ۶۲
تعدیل قرارداد در حقوق ایران از جایگاه ویژه ای برخوردار است و حقوقدانان و فقها در مباحث خود به آن پرداخته اند. تعدیل در اقسام مختلفش مثل تعدیل قراردادی، تعدیل قانونی و تعدیل قضائی راهگشای بسیاری از عقود و قراردادهاست. تعدیل قرارداد جهت عادلانه ساختن قرارداد و تأمین مصالح اجتماعی و حمایت از فرد زیان دیده وضع می شود. در زمینه مبانی فقهی و حقوقی تعدیل قرارداد به مواردی اشاره شده که مهمترین آنها عبارت اند از: قاعده لاضرر، قاعده عسر و حرج، نظریه غبن حادث و نظریه شرط ضمنی از جمله این موارد است که هرکدام مبانی و مستنداتی از قبیل قرآن، سنت، اجماع و عقل دارند. اصولاً بحث از تعدیل قرارداد زمانی معنا دارد که تعادل و توازن میان تعهدات مقابل مخدوش شده باشد. طبیعی است که تصور چنین وضعیتی در قرارداد که میان انعقاد و تکمیل اثر آن فاصله ای نباشد، یا فاصله زمانی اندکی باشد، بسیار بعید است، در حالی که قراردادهای مستمر، همیشه آبستن رویارویی با حوادثی هستند که می توانند تعادل تعهدات طرفین را مختل سازند. پژوهش در زمینه تعدیل قرارداد می تواند بستری مناسب برای حقوقدانان ایجاد نماید که قاعده یا قواعدی مناسب برای تعدیل قرارداد را نظریه پردازی و ایجاد نماید. هم چنین به دادرس کمک می کند که با توجه به سکوت و خلأ قانونی و قراردادی، به کمک قاعده و نظریه موصوف نسبت به تعدیل قراردادها اقدام کنند و نیز بررسی انواع شروط تعدیل کننده قراردادی و میزان تأثیرگذاری و صحت وسقم هر کدام از آنها در حقوق ایران می تواند نقش به سزایی برای مردم جهت تنظیم صحیح و دقیق قراردادهای طولانی مدت داشته باشد و نیز تطبیقی و مقارانه ای بودن، بررسی مبانی فقهی از دیدگاه مذاهب اسلامی و ادله ای که در زمینه تعدیل قراردادها وجود دارد، از جنبه های جدید و نوآوری تحقیق است.
۶۲۸۸.

تحلیل حقوقی عملیات نظامی موسوم به شاخه زیتون، در چارچوب حقوق بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال سی ام تیر ۱۴۰۰ شماره ۲۸۳ 97-104

کلید واژه ها: دفاع پیش گیرانه عملیات شاخه زیتون تروریسم نقض منشور دفاع مشروع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۰۴
در ژانویه 2018م دولت ترکیه عملیات شاخه زیتون را با توسل به اصل دفاع مشروع و با هدف برقراری ثبات و صلح در مرزها و نابودی تروریست ها در عفرین سوریه آغاز کرد. این در حالی است که حقوق بین الملل به هیچ وجه، به حق حمله به دولت دیگر، به دلیل ترس از اینکه در قلمرو دولت دیگر در حال طراحی برای حمله وجود دارد، اشاره ای ندارد. آنچه که مشخص است آنکه «دفاع مشروع» تنها زمانی مجاز است که یک تهاجم واقعی به وقوع پیوسته باشد و در فقدان عنصر تهاجم، استناد به دفاع مشروع جایز نیست. بنابراین، استناد به این اصل برای توجیه دفاع پیشگیرانه کاملاً ناموجه بوده و نقض صریح منشور ملل متحد تلقی می شود. هدف از پژوهش مزبور بررسی عملیات شاخه زیتون از دیدگاه حقوق بین الملل بالاخص منشور ملل متحد است. بنابراین پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی و از حیث روش، توصیفی تحلیلی است و با استفاده از منابع و اسناد معتبر کتابخانه ای انجام گرفته است.
۶۲۸۹.

دیگرگروی و شواهد روان شناختی در حوزه روان شناسی اخلاق(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۲ (پیاپی ۶۵) 115 - 146

کلید واژه ها: روان شناسی اخلاق دیگرگروی اخلاقی دیگرگروی روان شناختی نوع دوستی حب ذات طبیعت انسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۱۳۶
یکی از مسائل اساسی در حوزه روان شناسی اخلاق این است که دیدگاه های اخلاقی چه مفروضات روان شناختی دارد و این مفروضات تا چه اندازه شواهد تجربی به همراه دارند. بر همین اساس، نزاع میان خودگروی و دیگرگروی در روان شناسی اخلاق طرح شده و شواهدی تجربی به نفع هرکدام از این دو نظریه اخلاقی ارائه شده است. دیگرگروی از جمله نظریات غایت گراست که بر پایه روان شناختی نظریه خود، به ایثارگری و ایجاد بیشترین خیر برای دیگران - فارغ از خویشتن - توصیه می کند. دیگرگروی روان شناختی، مهم ترین مبنای دیگرگروی اخلاقی است و کوششی برای نقض تک انگیزشی و حب ذات انسان و اثبات امیال و انگیزه های دیگرگروانه است. بیشتر فیلسوفان و روان شناسان اخلاق، تک انگیزشی بودن طبیعت انسان را مردود می دانند و قائل به امکان نوع دوستی همراه با خوددوستی در طبیعت بشر هستند. روش پژوهش حاضر، توصیفی-تحلیلی است و با استفاده از منابع کتابخانه ای و با تکیه بر استدلال ها و شواهد تجربی، کوشیده شده دیگرگروی روان شناختی اثبات گردد تا بتوان با تکیه بر این مبنا به دیگرگروی اخلاقی در حوزه اخلاق هنجاری پرداخت. ادله روان شناختی نیز مبتنی بر شواهد زیست شناختی، شواهد و ریشه های رشدی برای نوع دوستی و تحلیل اهداف و انگیزه های غایی بر پایه مباحث طرح شده در روان شناسی اخلاق است.
۶۲۹۰.

نقش قواعد تفسیری در ترجمه های قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال دوازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۷ 281 - 303

کلید واژه ها: ترجمه قاعده تفسیری مفسر مترجم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۹۲
ارائه معارف قرآن به زبان های دیگر از شاخصه های اصلی تبلیغ این کتاب الهی است. از سوی دیگر ترجمه قرآن کریم متأثر از تفسیر آن؛ و تفسیر قرآن نیز متأثر از قواعدی است که مفسر در تفسیر به کار می برد، لذا برخی از قواعد تفسیری(نه لزوماً همه آن ها) به طور غیر مستقیم در ترجمه قرآن مؤثر خواهد بود. هدف پژوهش حاضر که با روش توصیفی-تحلیلی و بر اساس منابع کتابخانه ای انجام شده، شناسایی، بررسی و تبیین نقش اینگونه قواعد تفسیری در فهم و ترجمه های ارائه شده از قرآن کریم است. بر اساس نتایج حاصله از این تحقیق، قواعد تفسیری مؤثر در ترجمه قرآن عبارت اند از قاعده استفاده از تأویل، قاعده اعتبار سیاق، قاعده جری و تطبیق، قاعده مناسبت، قاعده اعتبار مجاز، قاعده خاص و عام، قاعده تبیین مجمل به مبین و قاعده توجه به مفهوم و منطوق که نقش هر یک از آن ها در ترجمه قرآن کریم نیز در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفت.
۶۲۹۱.

تحلیل فقهی و حقوقی پرداخت حقوق نامتعارف از بیت المال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقهی دوره هفدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 101 - 124

کلید واژه ها: بیت المال حقوق غیرمتعارف قانون خدمات کشوری 1386

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۳۳۶
پرداخت حقوق، پاداش و مزایای غیرمتعارف از بیت المال به برخی مدیران یا کارکنان دستگاه های اجرایی یا شرکت های دولتی، یکی از مهم ترین مباحث روز به شمار می رود. برخی پرداخت چنین حقوق یا مزایایی را به دلیل وجود دستورالعمل های قانونی و برای بالا بردن بهره وری یا جلوگیری از دستبرد به بیت المال و غیره بی اشکال و حتی لازم دانسته و برخی آن را به دلیل سلب اعتماد عمومی، ایجاد بی عدالتی و تبعیض بین کارکنان دولت و ... آن را نامشروع و غیرقانونی دانسته اند. یافته های پژوهش حاضر که به روش تحلیلی – توصیفی انجام گرفته، حاکی از آن است که هر نوع حقوق نامتعارف، غیرشرعی و غیرقانونی نیست، بلکه برخی موارد که به بی عدالتی، سلب اعتماد عمومی و... منجر می شود، باید با رفع نقص های و ابهام مقررات و شاخص های تعیین حقوق تعدیل یا اصلاح شود.
۶۲۹۲.

دوره حیاه القصیده فی الشعر الوسائطی قراءه سیمیوثقافیه ف ی قصیده قالت لی القصیده ... ضوءها العمودی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در زبان و ادبیات عربی بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۴ 155 - 168

کلید واژه ها: دوره الحیاه السیمیوثقافه الرقمیه الشعر الوسائطی اللوحه التشکیلیه منعم الأزرق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۲۴۲
الأدب الوسائطی أو الأدب الرقمی التفاعلی أدب یدل على أدب الشاشه وصفه التشعّب عبر العُقد والروابط مع تحقق أی درجه من درجات التفاعل. وینسحب هذا المصطلح بالضروره على أنواع الأدب الرقمی التفاعلی شعرا وسردا؛ لذلک نطلق على الشعر الوسائطی أو الشعریات التی استعانت بالوسائط المعلوماتیه، مصطلح الشعر الرقمی التفاعلی أو مصطلح الشعر الوسائطی؛ فالمصطلحان مترادفان، ولا بأس فی استخدامهما معا أو استخدام واحد منهما للدلاله على الآخر. یهدف البحث إلى مقاربه قصیده قالت لی القصیده ... ضوءها العمودی، الرقمیه التفاعلیه فی إطار منهج السیمیوثقافه الرقمیه، محاولا الکشف عن دوره الحیاه فی هذه القصیده، وکیفیه کتابتها عبر الکلمه واللوحه التشکیلیه والأنیمیشنز. وتتمثّل أهمیته فی رصد الصعوبات والآلام التی تصاحب عملیه ولاده القصیده عبر وسیطها الرقمی. وینتهی البحث إلى أن القصیده تحمل تناقضا واضحا بین العنوان وطبیعه النص الداخلی؛ فالعنوان یشیر إلى عمودیه القصیده قالت لی القصیده ... فی ضوءها العمودی، بینما یحتفی النص الداخلی بقصیده النثر فی ثوبها الرقمی، کما أن القصیده أخذت مسارا دائریا فی الإبحار؛ تعبیرا عن دوران الولادات الإبداعیه واستمرارها دون انقطاع، أضف لذلک أنّ الشاعر أحجم عن تجنیس نصه.
۶۲۹۳.

پایگاه جامع تاریخ؛ گنجینه رویدادها و فراداده های تاریخی جهان اسلام tarikh.inoor.ir: گفت وگو با حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدعلی رحیمی ثابت، مدیر گروه علمی تاریخ مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی

نویسنده:
منبع: ره آورد نور سال بیستم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۷۷ (پیاپی ۹۴) 30-38

کلید واژه ها: پایگاه جامع تاریخ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱ تعداد دانلود : ۶۶
مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، از بدو تأسیس تا کنون، نرم افزارهای رومیزی متعددی را به محققان عرضه نموده است؛ اما گسترش فناوری و دسترسی آسان به اینترنت، فضایی مناسبی را بر تولید محصولات وبی نیز فراهم ساخته است؛ به گونه ای که کاربران بسیاری، به این گونه نرم افزارهای همراه و برخط روی آورده اند. افزون بر این، نبودِ پایگاهی جامع در حوزه تاریخ اسلام و نیز وجود اطلاعات و تحلیل های سودمند تاریخی در نرم افزارهای مرکز با قابلیت عرضه در وب و همچنین نیاز پژوهشگران این حوزه به اطلاعات دسته بندی شده و سازمان یافته، موجب شد که مرکز نور به راه اندازی «پایگاه جامع تاریخ» اقدام نماید و به ارائه برخط اطلاعات تاریخی همت گمارد و از این طریق، علاقه مندان این دست مباحث و محققان دانش تاریخ را یاری رساند و در نهایت، به توسعه هرچه بهتر و بیشتر این علم سودمند توفیق یابد. آنچه در این نوشتار از نظر شما خوانندگان عزیز می گذرد، گفت وگویی است با حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدعلی رحیمی ثابت، مدیر گروه علمی تاریخ مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی که ضمن اشاره به پیشینه شکل گیری این وبگاه، به هدف از راه اندازی، بخش های اصلی و قابلیت ها و نیز چشم اندازهای پایگاه جامع تاریخ پرداخته است.
۶۲۹۴.

واکاوی فقهی توقف در مشعرالحرام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های فقهی دوره هفدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ 709 - 724

کلید واژه ها: بیتوته سیره طلوع فجر مشعر وقوف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۵۹
در تحقیق حاضر حکم توقف در سرزمین مشعرالحرام بعد از نیمه شب عید قربان تا قبل از طلوع فجر شده است. جست وجو در کلمات فقها بیانگر این است که حکم مزبور مورد اختلاف است. عبارات بیشتر فقها در وجوب مبیت در مشعرالحرام ظهور دارد، اما برخی فقهای متأخر و معاصر، سپری کردن شب و ماندن قبل از طلوع فجر در مشعر را واجب ندانسته و برخی نیز در این باره، حکم به احتیاط کرده اند؛ برای اثبات وجوب مبیت در مشعرالحرام به سیره پیامبر اکرم(ص) و معصومین(ع) و روایاتی که برای زنان، کوچ زودتر از موعد به منا را مجاز شمرده استناد صورت گرفته است، اما قائلان به عدم وجوب معتقدند ادله فقها برای اثبات وجوب مبیت در این بازه زمانی در سرزمین مشعرالحرام کافی نیست، زیرا سیره، به خودی خود بر وجوب دلالت ندارد و اعم از وجوب است و جواز حرکت به سمت منا زودتر از موعد نیز می تواند به دلیل تسهیل در امر انجام مناسک نسبت به معذوران صورت گرفته باشد، بدون اینکه بر وجوب توقف شبانه برای عموم حج گزاران دلالت داشته باشد. نتایج این پژوهش که به صورت اسنادی و کتابخانه ای و با تحلیل ادله صورت گرفته، حاکی از این است که ادله موجود، نظریه وجوب مبیت را پشتیبانی نمی کند و قول قائلان به عدم وجوب به صواب نزدیک تر است.
۶۲۹۵.

به کارگیری رویکرد کیفی فراترکیب برای بررسی معیارهای مؤثر بر اخلاق حرفه ای حسابدار(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۱ (پیاپی ۶۴) 127 - 166

کلید واژه ها: اخلاق حرفه ای فراترکیب آنتروپی شانون اخلاق حرفه ای حسابدار رفتار حرفه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۲۹
اخلاق و رفتارحرفه ای برای حرفه حسابداری بسیار مهم است. بدون جلب اعتماد استفاده کنندگان، ارائه خدمات حسابداری بیهوده است. در مجموع، چنانچه در هر حرفه به اخلاق حرفه ای توجه شود، آن حرفه پیشرفت خواهد کرد، وگرنه به زودی نابود می شود. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و بررسی معیارهای مؤثر بر اخلاق حرفه ای حسابدار صورت گرفته است. به این منظور، با رویکرد پژوهش کیفی و ابزار فراترکیب که شامل گام های هفت گانه است به ارزیابی و تحلیل نظام مند 79 مورد از یافته های پژوهش های پیشین پرداخته شد و با استفاده از روش آنتروپی شانون، بر اساس رویکرد تحلیل محتوا، ضریب اثر معیارهای شناسایی شده، تعیین شد. در نهایت، معیارهایی که بیشترین تأثیر را بر اخلاق حرفه ای حسابدار دارند، معلوم شدند. معیارهای شناسایی شده در این پژوهش، کاربردی هستند و اهمیت اخلاق حرفه ای حسابدار را نشان می دهند. نتایج حاصل از این پژوهش به کاهش شکاف میان نظریات موجود در زمینه اخلاق حرفه ای در حسابداری و رعایت آیین رفتار حرفه ای در عمل، کمک شایانی می کند.
۶۲۹۶.

خلق معنا یا کشف معنا؟ مطالعه، ارزیابی و هم افزاییِ دیدگاه های اروین یالوم و ویکتور فرانکل پیرامون معناداری زندگی در بستر فلسفه درمانی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: نقد و نظر سال بیست و ششم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۴) 156 - 185

کلید واژه ها: روان درمانی اگزیستانسیال معنای زندگی خلق معنا کشف معنا معنای غایی ابرمعنا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۲۶۵
درمان اگزیستانسیال یکی از روش های نوین در عرصه روان درمانی است که در راستای شناسایی و حل دغدغه های واپسین انسانی شکل گرفته است. اروین یالوم و ویکتور فرانکل دو تن از بلندنامان این عرصه اند که با وجود اختلاف نظرهایی که با هم دارند توانسته اند با پژوهش های شایانی مرزهای این شاخه نوپا در روان درمانی را گسترش بخشند. یالوم بر این باور است که بر اساس نگرش اگزیستانسیال، می باید معنا را در زندگی آفرید؛ اما فرانکل که پایه گذار روش معنادرمانی است، با دینی انگاشتن نهاد همه انسان ها، معتقد است معنای زندگی از جنس یافتن است نه آفریدن؛ با این وصف که این معنا یا «لحظه ای و وابسته به شخص» است و یا «کلی» که ابرمعنا دانسته می شود. این جُستار با روش توصیفی تحلیلی تلاش دارد ضمن بررسی دیدگاه های این دو روان درمان گر، نقاط قوت و ضعف هر کدام را مشخص کند. بر این اساس، روشن شد که یالوم اگرچه دین و سنّت را منبع مناسبی برای معناداری زندگی می داند، اما به هیچ وجه آن را در مبنای نظریه خود دخالت نمی دهد. در مقابل، فرانکل با توجه به اهمیت نهاد دین و خدا در زندگی، گرایش معنوی خود را با ارائه نظریه ابرمعنا و امکان وجود ابردنیا روشن کرده است. پس از این مرحله نویسندگان به این نتیجه دست یافتند که دو دیدگاه خلق معنا و کشف معنا علی رغم تفاوت در ظاهر، تهافت ندارند؛ بلکه امکان هم افزایی و اتخاذ یک رویکرد مکمّل نسبت به یکدیگر را نیز دارا هستند.
۶۲۹۷.

بازشناسی مؤلفه های شاگردپروری در عرفان اسلامی با تأکید بر منش معلمی جنید بغدادی، بایزید بسطامی و نجم الدین کبری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تربیت اسلامی سال شانزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۵ 7 - 33

کلید واژه ها: شاگردپروری منش معلمی عرفان اسلامی جنید بغدادی بایزید بسطامی نجم الدین کبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۹ تعداد دانلود : ۴۹۰
«عرفان اسلامی» یکی از منابع غنی در فرهنگ اسلامی−ایرانی است که با رجوع به آن، می توان دلالت های ارزشمندی برای تعلیم و تربیت اسلامی، بازشناسی نمود. یکی از این دلالت ها، «شاگردپروری» است. بسیاری از عرفای مسلمان، ضمن اهتمام به سیر و سلوک عرفانی، به پرورش شاگرد نیز التفات ویژه ای داشته اند. در این راستا، پژوهش حاضر به مطالعه احوال، اقوال و منش شاگردپروری سه عارف مشهور یعنی جنید بغدادی، بایزید بسطامی و نجم الدین کبری پرداخته و با بهره گیری از روش تحلیل مضمون، بیست و چهار مؤلفه شاگردپروری را بازشناسی نموده است. در گام بعدی، مؤلفه های اولیه (خرده مضمون ها) در قالب دو مضمون سازمان دهنده (منش فردی و منش میان فردی) دسته بندی شدند و در نهایت همه آنها در ذیل مضمون فراگیر «منش شاگردپروری» قرار گرفتند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که از میان مضمون های استنتاج شده، شش مضمون «عبودیت و بندگی خداوند، حسن خلق، تخصص و تبحر علمی، کلام نافذ و تأثیرگذار، مجاهدت در کسب علم و حفظ حرمت و شخصیت شاگردان» از بیشترین فراوانی برخوردار بوده و از مهم ترین ویژگی های معلم شاگردپرور محسوب می شوند. تدوین شبکه مضامین، چارچوب مفهومی از رابطه مضمون های شاگردپروری و الگوی «معلم شاگردپرور» از دیگر یافته های این پژوهش به شمار می آید.
۶۲۹۸.

بررسی تحلیل محتوایی نتایج جستجو درباره کتب حوزه تمدن اسلامی در سایت رسمی خانه کتاب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علم و تمدن در اسلام سال دوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۷ 10 - 23

کلید واژه ها: تمدن اسلامی خانه ی کتاب تحلیل محتوا فرهنگ اسلامی تاریخ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۱۳۶
هدف کلی تحقیق تحلیل محتوای نتایج جستجو درباره کتب با موضوع "تمدن اسلامی" در سایت رسمی خانه کتاب می باشد. تمدن اسلامى در دنیای کنونى حضوری انکارناپذیر دارد. نشانه آشکار آن،جمعیت رو به رشد مسلمانان، وجود منابع ارزشمند فکری و میراث علمىدر این حوزه است. لذا این پرسش برای پژوهشگر ایجاد شد که وضعیت کتاب های موجود به زبان فارسی در پایگاه خانه کتاب چگونه است؟ روش تحقیق حاضر از نظر استراتژی توصیفی، از نظر مسیر اجرا تحلیل محتوا، و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری شامل400 جلد کتاب مربوط به حوزه تمدن اسلامی موجود در سایت خانه کتاب تا تاریخ 31/05/1400 بود که به صورت تمام شمار بررسی شد و برگه کدگذاری به عنوان ابزار جمع آوری داده ها استفاده شد.نتایج نشان داد به لحاظ سال انتشار 47 درصد از کتاب ها در محدود سال های 1400-1396به چاپ رسیده اند. در بین نویسندگان این حوزه آقای یوسف بیک باباپور با 8 عنوان کتاب بالاترین تعداد کتاب را در این حوزه تالیف کرده اند بنابراین جز نویسندگان پر تالیف در این حوزه محسوب می شوند. از بین ناشران، انتشارات "دفتر نشر معارف" بیشترین کتاب را در این زمینه داشته است که بیانگر فعالترین انتشارات در حوزه تمدن اسلامی باشد. از میان کتاب هایی که در این حوزه به چاپ مجدد رسیده اند کتاب "فرهنگ و تمدن اسلامی" تالیف "علی اکبر ولایتی" از انتشارات " دفتر نشر معارف" به چاپ 87 رسیده است بنابراین یکی از پر فروش ترین کتاب ها در این حوزه محسوب می شود.
۶۲۹۹.

فاجعه تصحیح نقد و بررسی کتاب گلشن بلاغت

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۲ بهمن و اسفند ۱۴۰۰ شماره ۶ (پیاپی ۱۹۲) 183 - 231

کلید واژه ها: عبدالوهاب معموری گلشن بلاغت تصحیح ضبط های نادرست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۱۲۱
گلشن بلاغت مجموعه ای از نامه ها و منشآت عبدالوهاب معموری، سخندان و ادیب سده دهم و یازدهم هجری است. تاکنون از این مجموعه دو نسخه شناسایی شده که نیلوفر محمّدی بر پایه آن ها تصحیحی منتشر کرده است. این چاپ نمونه ای آشکار از فاجعه تصحیح در سالیان اخیر است. بدخوانی های عجیب، تحریف ها و تصحیف های غریب، نادیده انگاشتن موازین تصحیح علمی و انتقادی از اشکالات عمده اثر حاضر است که ضرورت تصحیح مجدد این کتاب را به وضوح نشان می دهد.
۶۳۰۰.

تناسب درونی در آیات سوره مائده با تأکید بر ضمانت اجرایی

نویسنده:
منبع: مطالعات سبک شناختی قرآن کریم سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۸) 139 - 164

کلید واژه ها: تناسب آیات ارتباط صدر و ذیل ضمانت اجرایی حکم سوره مائده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱ تعداد دانلود : ۹۸
تناسب آیات با یکدیگر، از مباحث ارزشمند علوم قرآن است. این تناسب و ارتباط در واژگان قرآنی، در درون یک آیه یا آیات هر سوره نمایان است. بدون شناخت صحیحی از آیه، برداشت از قرآن، آن گونه که شایسته است، تحقق نخواهد یافت. بنابراین، با توجه به علم، حکمت و هدف داری خدا، متن قرآن، دارای همگرایی موضوعی و محتوایی در جهت هدف هدایتی و تربیتی است و عناصر محتوایی قرآن، همانند اجزای یک ساختمان، به هم پیوسته و ناظر به یکدیگرند؛ بنابراین، گوناگونی مباحث یک آیه، هرگز به معنی گسستگی مطالب نیست؛ بلکه باید دانست که هرگاه مطالب، این گونه گوناگون هستند، حتماً پای ارتباطی در میان بوده و مناسبتی باعث شده که چنین حالتی پدید آید. این تناسب، می تواند بگونه ای باشد که ذیل آیه، بیانگر علت حکم، و یا فایده حکم و یا ضمانت اجرایی و یا تبیین اجمال پیشین و یا پاسخ به سؤال در تقدیر باشد. این نگارش، در پی یافتن این رابطه ها است؛ تا با استفاده از دستاوردهای علمی، به فهم و تفسیر آیات قرآن کمک کند. در این نوشتار، به تناسب میان جملات و ارتباط صدر و ذیل آیه پرداخته، و آیاتی را که تناسب میان جملات و صدر و ذیل آن ها ضمانت اجرایی حکم است، بررسی شده است؛ و برای این منظور، سوره ی مائده انتخاب شده است.جمع آوری مطالب در این نگارش، کتابخانه ای بوده و روش پردازش به آن ها توصیفی تحلیلی می باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان