درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۴۰۱ تا ۵٬۴۲۰ مورد از کل ۳۳٬۷۳۶ مورد.
۵۴۰۱.

بازنمایی زن در اشعار شیرکو بی کس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره دوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 102 - 81

کلید واژه ها: زنان بازنمایی شعر شیرکو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰۵ تعداد دانلود : ۱۹۳
شیرکو از شاعران نامدار است که بیش از چهل اثر ادبی را در طول پنجاه وپنج سال حیات ادبی خویش تقدیم جامعه کرده است. شعر او شرح داستان زندگی اجتماعی و رنج زیستن در جامعه زمان خویش است. او در این اشعار به موضوعات مختلفی پرداخته است که یکی از این موضوعات زن و مسئله زنان است. هدف این تحقیق جستجوی نوع بازنمایی زن در شعر این شاعر است. مبانی نظری تحقیق ریشه در دیدگاه بازنمایی دارد. روش انتخاب شده در این پژوهش تحلیل محتوی کیفی است. جامعه آماری تحقیق شامل مجموعه دواوین شاعر در هشت جلد چاپ 2009 است. برای اطمینان از درک درست محتوی دو جلد کتاب "خاطرات شیرکو " و کتاب "955 دقیقه مصاحبه با شیرکو" نیز بررسی شده است. محتوی آثار نشان می دهند که زن یکی از موضوعات پایدار در شعر این شاعر است. در آثار شاعر زن در هفت مقوله و به عنوان مادر، همسر، معشوق، ،رفیق، انقلابی، مسئله اجتماعی و انسان بازنمایی شده است. شعر او و زبان او سرشار از احساس زیبایی و درعین حال درد و رنج زنان است. تصویر زن از نگاه شاعر در تمام موارد مثبت و انسانی است. او یکی از وظایف هنر را جهت گیری نسب به حق زنان تعریف می کند و در عین خال معتقد جایگاه زن شاخصی از روند یک جامعه است.
۵۴۰۲.

سیر تکاملی جمعیت شناسی از ابتدا تا ظهور مدل سازی عامل محور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال پانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۰ 7 - 40

کلید واژه ها: مدل سازی عامل محور پارادایم سیاست گذاری سطوح خرد و کلان جمعیت شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۲۳۷
امروزه کاربرد مدل سازی عامل محور به منظور تجزیه و تحلیل مسائل جمعیتی مورد توجه جمعیت شناسان قرار گرفته  و جایگاه جمعیت شناسی در شناخت عمیقتر روندهای جمعیتی را ارتقاء بخشیده است . هدف از مقاله حاضر، بررسی سیر تکاملی جمعیت شناسی از ابتدا تا پیدایش و استفاده از مدل سازی عامل محور در مطالعات جمعیتی است. با مرور ادبیات موضوع، عدم توانایی پارادایم های جمعیتی در برقراری ارتباط بین سطوح خرد و کلان به عنوان یک محدودیت در تحلیل مسائل پیچیده جمعیتی روشن می شود. امروزه با توجه به توسعه ریاضیات و تولید نرم افزارها و پردازنده های قوی، مدل سازی عامل محور در بین جمعیت شناسان اهمیت ویژه ای دارد. سیاست گذاری مبتنی بر مدل سازی عامل محور به عنوان یک راهکار کارآمد با قابلیت تحلیل روابط بین سطح خرد و سطح کلان، احتمال تحقق اهداف دنبال شده به وسیله سیاست گذاریهای کلان را افزایش می دهد. این مقاله، با مرور سیر تکاملی پارادایم های مختلف و بیان ضرورت بهره گیری از رویکرد مدل سازی عامل محور در فرآیند تحلیل مسائل جمعیت شناسی، جایگاه مدل سازی عامل محور به همراه نقاط قوت وضعف آن در مقایسه با سایر پارادایم ها را بررسی و معرفی می کند. در پایان پیشنهاداتی برای استفاده از مدل سازی عامل محور در تحلیل مسائل جمعیتی ایران ارائه می شود.
۵۴۰۳.

نقش عوامل روان شناختی در گرایش دانشجویان به فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال ششم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۲۳ 67 - 90

کلید واژه ها: گرایش به فضای مجازی احساس تنهایی اضطراب اجتماعی نیازهای ارتباطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۱ تعداد دانلود : ۱۹۰
اینترنت و فضای مجازی بخش قابل توجهی از لحظات زندگی ما را به خود اختصاص می-دهند و تا حدود زیادی روابط انسانی را دگرگون ساخته اند. چارچوب نظری این تحقیق مبتنی بر نظریه استفاده و رضامندی است. فرض اصلی نظریه استفاده و رضامندی این است که مخاطبان، کم و بیش به صورت فعّال، به دنبال محتوایی هستند که بیشترین رضایت را فراهم کند. گرایش به فضای مجازی به تعبیر نظریه استفاده و رضامندی، به ریشه های اجتماعی و روان شناختی افراد و به برآورده شدن نیازهای آنها باز می گردد. این تحقیق عمدتاً بر عوامل روان شناختی موثر بر گرایش به فضای مجازی متمرکز است و به دنبال بررسی نقش عوامل روان شناختی(احساس تنهایی، اضطراب اجتماعی و نیازهای ارتباطی) بر گرایش دانشجویان به فضای مجازی می باشد. در این پژوهش برای دستیابی به اهداف تحقیق از روش پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق را دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال تشکیل می دهند. از بین آنها با استفاده از فرمول کوکران 380 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج تحقیق نشان داد که بین احساس تنهایی، اضطراب اجتماعی و نیازهای ارتباطی و گرایش به فضای مجازی همبستگی وجود دارد. در تحلیل رگرسیون مشخص گردید دو متغیر «احساس تنهایی» و «نیازهای ارتباطی» در مدل باقی می مانند و مجموعاً 58 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کنند.
۵۴۰۴.

بازنمایی انواع هویت قومی در رسانه های قومی (مطالعه موردی: آذربایجان ایران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال هفدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۶۵ 84 - 123

کلید واژه ها: قوم آذربایجان ایران بازنمایی تحلیل محتوای قراردادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۳
امروزه مسائل قومی به موضوعی لاینحل بدل شده اند. بخش مهمی از این ناکارآمدی به چگونگی مدیریت اقوام که آن هم ملهم از مطالعات قومی است، برمی گردد. پژوهش حاضر با هدف ارائه تصویری واقعی از تحولات هویتی در میدان قومی آذربایجانِ ایران سعی دارد به این سوال پاسخ دهد که آیا هویت طلبی قومی از الگوی ثابتی تبعیت می کند؟ یا چندگانه است؟ به همین منظور با اتخاذ رویکرد بازنمایی به تحلیل گفتمان های رایج در رسانه های قومی پرداخت شد. روش مورد استفاده در این پژوهش تحلیل محتوای کیفی از نوع قراردادی (متعارف) و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه نیمه استاندارد می باشد. جامعه آماری رسانه های قومی و روش نمونه گیری از نوع نظری می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد با انواع هویت های قومی در منطقه آذربایجان مواجه هستیم. وارونگی هویتی، ایران گرایی سرزمینی، جهان گرایی، قومیت گرایی قانونی، فدرالیسم قومی، استقلال طلبی، الحاق گرایی و توران گرایی مهم ترین گفتمان های قومی هستند که از جانب رسانه های قومی اشاعه می یابند. چنین واقعیتی بازنگری جدی در ابزارهای سنجش قومیت گرایی را می طلبد؛ امری که در سایه تشابه انگاری قومیت ها نادیده انگاشته می شود.
۵۴۰۵.

دلایل و مسائل اجتماعی مرتبط با مهاجرت از دیدگاه مهاجران محله خلیج فارس شمالی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جمعیتی دوره ۶ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 129 - 157

کلید واژه ها: مهاجرت مسائل اجتماعی و جمعیتی محله خلیج فارس شمالی مطالعه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۴۲۵
تحقیق حاضر با استفاده از روش کیفی به مطالعه دلایل مهاجرت و مسائل اجتماعی مهاجران ساکن محله خلیج فارس شمالی شهر تهران پرداخته است. حجم نمونه در این تحقیق 23 نفر از مهاجران ساکن محله خلیج فارس شمالی است که بر مبنای نمونه گیری نظری انتخاب شدند. مصاحبه ها در زمستان 1398 و بهار 1399 انجام و با استفاده از تحلیل محتوای عرفی تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که احساس عدم امنیت در محله، شلوغی، وضعیت نامناسب بهداشتی محله و وضعیت نامطلوب حمل و نقل عمومی، از مهمترین مسائل اجتماعی فعلی مهاجران منطقه مورد مطالعه است. برای مهاجران، بیکاری در مبدأ شرط لازم، و وجود آشنایان در مقصد، شرط کافی مهاجرت به شهر تهران، و به دست آوردن شغل نیز مهمترین نتیجه مهاجرت بوده است. با این حال، اقامت بلند مدت و کوتاه مدت در مقصد، تمایزاتی نگرشی در ذهنیت مهاجران نسبت به اقامت در مقصد یا بازگشت به مبدأ ایجاد کرده است. به نظر می رسد سیاست تمرکزگرای توسعه، نه تنها سبب فقر هر چه بیشتر ساکنان فرودست استان های حاشیه ای کشور می شود، بلکه در درازمدت باعث بروز مسائل و انحرافات اجتماعی در مناطق و محله های فرودست نشین و حاشیه ای تهران نیز خواهد شد.
۵۴۰۶.

مطالعه و تخمین نوسان های جمعیتی استقرارهای عصر مفرغ شهرستان ورزقان مبتنی بر مطالعات قوم باستان شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال پانزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۹ 331 - 360

کلید واژه ها: شمال غرب ایران شهرستان ورزقان جمعیت شناسی مطالعات قوم باستان شناسی استقرارهای عصر مفرغ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۶ تعداد دانلود : ۲۸۲
مطالعه جمعیت سکونتگاه های باستانی، امکان بازسازی مکانسیم های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جوامع گذشته را فراهم کرده و افق های جدیدی از زندگی جوامع پیشین را به منصه ظهور می گذارد. پژوهش حاضر بر روی شهرستان ورزقان صورت گرفته که به لحاظ پژوهش های قوم باستان شناسی دارای ظرفیت های بسیاری است و لیکن تاکنون پژوهشی با هدف برآورد جمعیت در این منطقه صورت نگرفته است. پژوهش حاضر سعی دارد با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و رهیافت قوم باستان شناسی، بین الگوهای جمعیت پذیری استقرارهای امروزی شهرستان ورزقان و سکونتگاه های عصر مفرغ جهت تخمین جمعیت ارتباط منطقی ایجاد نماید. یعنی با انجام مطالعات میدانی، تخمین وسعت و جمعیت روستاها و اتراق های (اوباهای) عشایری و مقایسه با وسعت استقرارهای باستانی عصرمفرغ، جمعیت تقریبی آنها محاسبه گردد تا در نهایت بتوان به درک روشنی از تغییرات جمعیتی شهرستان ورزقان دست پیدا کند. بر این اساس تراکم جمعیتی شهرستان ورزقان 42 نفر در هکتار برآورد گردیده و تراکم جمعیتی استقرارهای عصر مفرغ به این صورت تقریب می گردد که در عصر مفرغ قدیم با مساحتی بالغ بر 8/3 هکتار، جمعیتی در حدود 160 نفر؛ عصر مفرغ میانی با مساحتی بالغ بر 7/12 هکتار، جمعیتی در حدود 533 نفر و عصر مفرغ جدید با مساحت 53/75 هکتار، جمعیت 3172 نفر در منطقه حضور و اسکان داشته اند.
۵۴۰۷.

کشمکش های گفتمانی در عرصه دست کاری و بازنمایی بدن در زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 233-256

کلید واژه ها: گفتمان دست کاری بدن ظاهرآرایی قدرت زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۶ تعداد دانلود : ۳۲۵
مقالۀ حاضر به مطالعۀ کشمکش‌های گفتمانی و خوانش‌های وارونۀ بدن در عرصۀ بدن و بازنمایی آن می‌پردازد. در این راستا، تلاش شده است با تأکید بر روش دیرینه‌شناسی فوکو (تحلیل مقاومت و تصادف و گفتمانی) درمورد مناسبات قدرت و دست‌کاری بدن، به فهم و الگوی خاصی از چگونگی رابطۀ بین قدرت و دال‌های موجود در متن اجتماعی و فرهنگی جامعه بر بدن زنان دست یابیم؛ چراکه بدن زنان همچون یک متن در نظر گرفته می‌شود. سؤال اصلی که این مقاله سعی می‌کند به آن پاسخ دهد این است که چگونه نظام یا نظام‌های گفتمانی حاکم بر جامعه باعث بازنمایی، دست‌کاری و خوانش بدن می‌شوند. به عبارت دیگر، چرا بازنمایی و دست‌کاری بدن در دوره‌های مختلف، با خوانش‌های متفاوت در عرصۀ نمادها و معانی مواجه بوده است؟ استاندارد‌های زیبایی در هر گفتمان متأثر از چه نوع شرایط اجتماعی و فرهنگی بوده است؟ آیا می‌توان ردپای قدرت و گفتمان را در نحوۀ دست‌کاری بدن جست‌وجو کرد؟ یافته‌های این پژوهش نشان داد که بازنمایی و دست‌کاری بدن زنان، منعکس‌کنندۀ روابط قدرت و گفتمان‌های مسلط در جامعه، در هر مقطع تاریخی است. درحقیقت، اعمال مدیریت و حکمرانی بدن زنان، کاملاً با شرایط انتخابی‌شان منطبق نیست و برساخت‌های آن‌ها بر پایۀ ایدئولوژی‌ها و نوع گفتمان حاکم در برهه‌های خاص تاریخی قرار دارد و شاهد نوعی بی‌ثباتی و کشمکش معنا در عرصۀ بدن، متأثر از قدرت‌های سازندۀ متن در هر دوره‌ای از تاریخ هستیم و بدن در جریان «قدرت»، به‌صورت گفتمان از نو تولید و نهادینه می‌شود.
۵۴۰۸.

کنشگری همگان های شبکه ای در توئیتر فارسی؛ نوع توئیت، لحن توئیت و جهتگیری نسبت به شخصیت ها در انتخابات ریاست جمهوری سال 1396(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) 215-251

کلید واژه ها: توئیتر رسانه های اجتماعی انتخابات کنشگری سیاسی قالب بندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۳۰۰
توئیتر در حال حاضر به یکی از رسانه های اصلی برای کنشگری در جریان رویدادهای سیاسی تبدیل شده است. در این تحقیق، با تمرکز بر مفهوم همگان شبکه ای تلاش می کنیم تا چگونگی کنشگری این همگان ها در توئیتر فارسی را در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال 1396 مطالعه کنیم. برای انجام اینکار، نوع توئیت های تولید شده، لحن توئیت ها و همچنین قالب بندی شخصیت ها در توئیتر فارسی را تحلیل می کنیم. داده های تحقیق (دو میلیون و 596 هزار و 284 توئیت) در دوران انتخابات با روش گلوله برفی و استفاده از 94 کلیدواژه و هشتگ، از API توئیتر گردآوری شد و ما با انتخاب 10416 توئیت از 50 کاربر موثر در هر همگان شبکه ای، تلاش کردیم به پرسشهای تحقیق پاسخ دهیم. رویکرد تحلیلی تحقیق نیز ترکیبی از روش تحلیل محتوای مردمنگارانه و تحلیل گفتمان انتقادی رسانه های اجتماعی بود. نتایج تحقیق نشان داد تفسیر، نقل قول و خبر پربسامدترین انواع توئیت در توئیتر فارسی هستند. همچنین، لحن جدی و کنایی در همگان های شبکه ای بسامد بیشتری دارد. یافته ها همچنین نشان داد که منازعه اصلی در توئیتر فارسی بین توئیت های حمایتی اصلاح طلبان و انتقادی اصولگرایان در مورد روحانی شکل گرفته است.
۵۴۰۹.

مطالعه اقتصاد تهیه و تولید انیمیشن تلویزیونی در ایران با مطالعه ی موردی دو انیمیشن داخلی وخارجی (شکرستان و خانواده سیمپسون)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) 253-272

کلید واژه ها: خانواده ی سیمپسون شکرستان تولید پخش تلویزیونی پخش بین المللی محصولات جانبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۷ تعداد دانلود : ۲۲۰
امروزه انیمیشن به عنوان رسانه ای قدرتمند و صنعتی پول ساز در کشورهای بزرگ جهان به شمار می آید و در طول یک قرن توانسته به سرعت روند رشد و تکامل را سپری کند. در ایران تهیه و تولید انیمیشن تلویزیونی نتوانسته آن گونه که باید به یک صنعت تبدیل شود. هدف این پژوهش بررسی آسیب های اقتصادی پیش روی تهیه و تولید انیمیشن تلویزیونی در ایران و ارائه راه کارهای مناسب برای حل این مشکلات می باشد. در این مقاله نقاط ضعف مسیر اقتصاد تولید انیمیشن تلویزیونی در ایران از طریق مصاحبه با دست اندرکاران این عرصه مشخص شده و تأثیر سیستم دولتی تولید بر انیمیشن تلویزیونی در ایران و انحصار بازار خرید و پخش یعنی رسانه ی ملی مورد مطالعه قرار گرفته است. فرآیند تهیه و تولید یکی از سریال های پربیننده ی انیمیشن در ایران «شکرستان» با یکی از الگوهای موفق سریال انیمیشن تلویزیونی در آمریکا «خانواده ی سیمپسون» مقایسه شده است. این مقوله دارای موانع و آسیب هایی است؛ موانعی که مجموعه ی مرکز مطالعات و تولیدات فیلم انیمیشن حوزه ی هنری تلاش کرده تا با الگوگیری از یک سریال موفق انیمیشن خارجی یعنی «خانواده ی سیمپسون» و گذر کردن از آن موانع، وارد صنعت حرفه ای تولید انیمیشن تلویزیونی شود و با تولید مجموعه ی «شکرستان» از بخش صرفاً هنری انیمیشن تلویزیونی خارج شده و با حضور در بخش های مختلفی از قبیل بازار جانبی و ارائه ی خارجی، به وجوه اقتصادی و صنعتی آن کمک نماید.
۵۴۱۰.

سالمندان و ناامنی تعاملات بین نسلی در خانواده های امروزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵۹ 11 - 44

کلید واژه ها: سالمندی تعاملات خانوادگی ناامنی تعاملات بین نسلی پژوهش کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۶ تعداد دانلود : ۱۱۱۶
جامعه ایران طی چند دهه اخیر محمل تغییرات زیادی بوده که این تغییرات تعاملات خانوادگی بین نسلی را تحت تاثیر قرار داده است. هدف پژوهش حاضر تحلیل عوامل تعیین کننده تعاملات خانوادگی بین نسلی در خانواده های تهرانی است که با روش کیفی، مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته با سالمندان به روش نمونه گیری هدفمند و نظری انجام شده و داده-های حاصل از مصاحبه ها به روش تحلیل مضمون کدگذاری شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد چالش فرزندان غیرمستقل، ناامنی شغلی فرزندان، بی ثباتی زندگی خانوادگی فرزندان، تغییر مناسبات خانوادگی بین نسلی و درنهایت، سالمندزدایی از خانواده هسته ای، تعاملات خانوادگی سالمندان را پروبلماتیک می سازد. حاکمیت ارزش ها و مناسبات بازاری و سیطره منطق اقتصادی بر زیست روزمره به حیات خانوادگی نیز ورود پیدا کرده، خانواده را ناایمن ساخته و تغییراتی را در تعاملات خانوادگی بین نسلی نمایانده است؛ تغییراتی که در راستای تغییر هنجارهای حمایت بین نسلی، حمایت گری بین نسلی یک سویه، کالایی شدن روابط بین نسلی و سالمندزدایی از خانواده هسته ای پیش می رود. این تغییرات از ناامنی تعاملات بین نسلی در خانواده های امروزی حکایت دارد که خانواده ها را در برابر سالمندان، ناتوان می سازد.
۵۴۱۱.

طراحی، تبیین و سنجش مدل اجرای خط مشی های رفاه اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۵ 1 - 32

کلید واژه ها: سیاستگذاری رفاه اجتماعی مدل اجرا خط مشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۲۵۷
پژوهش حاضر با توجه به اینکه خط مشی های رفاهی به دلیل گستره وسیع ذینفعان، با پیچیدگی های مضاعفی روبرو هستند در صدد ارائه مدل اجرای خط مشی های رفاه اجتماعی است. بدین منظور از روش ترکیبی کیفی (با مصاحبه از 15 نفر از خبرگان خط مشی گذاری رفاهی) برای ارائه مدل اکتشافی و از روش کمّی (پیمایش از 265 نفر از کارشناسان رفاه اجتماعی) برای محک تجربی آن استفاده شد. نتایج از این قرار است: مدل اکتشافی شامل ابعاد: محیط، راهبردها، پیامدها، ارتباطات، منابع، گرایشهای مجریان، ساختار سازمانی است. بر اساس یافته های کمّی، تحلیل ساختاری داده ها، تعلق مولفه ها به ابعاد و تعلق ابعاد به مفهوم اصلی یعنی اجرای خط مشی های رفاه اجتماعی را پشتیبانی و تایید کرده است. در بین ابعاد تایید شده مدل، بعد محیط (خارجی و داخلی) دارای بیشترین اهمیت و بعد منابع و پیامد دارای کمترین اهمیت می باشند. مهمترین مساله در اجرای خط مشی های رفاهی، عدم وجود متولی پرقدرت و محوری در نظام سیاستگذاری رفاهی است که این امر با ادغام وزارت رفاه مضاعف گردید. مهمترین ضعف های کنونی از منظر متخصصین و مطلعین سیاستگذاری اجتماعی، «عدم تناسب مسئولیت ها و اختیارات»، «عدم توزیع مناسب منابع بودجه ای و بانکی»، «عدم استفاده از ظرفیت سازمان های مردم نهاد» و «عدم جلب مشارکت های مردمی» است. بر أساس یافته ها، قوانین متعارض، مانع مهمی برای اجرای متمرکز سیاست های رفاهی است. بعلاوه ارتباطات درون سازمانی برای اجرای خط مشی ها نیز وضعیت مناسبی ندارد.
۵۴۱۲.

تحلیل تطبیقی زیست پذیری فرهنگی کلان شهرهای ایران مطالعه موردی: تهران، اصفهان و مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال سی ام تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۷۸) 55 - 76

کلید واژه ها: زیست پذیری فرهنگی فرصت مشارکت فرهنگی مشارکت فرهنگی حمایت از فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۳ تعداد دانلود : ۴۶۱
زیست پذیری فرهنگی، جامع ترین شاخص ارزیابی وضعیت توسعه فرهنگی در مناطق است که از سه شاخص فرصت مشارکت فرهنگی، مشارکت فرهنگی و حمایت از فرهنگ و 54 زیرشاخص تشکیل شده است. هدف از انجام این مطالعه، ارزیابی زیست پذیری فرهنگی در سه کلان شهر مدنظر و مقایسه آنها ازنظر بهره مندی از این شاخص است. بر این اساس مطالعه حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و با توجه به روش، ازجمله پژوهش های توصیفی – تحلیلی است. در این راستا سعی شده است با استفاده از داده های فرهنگی که با مراجعه به سازمان های مرتبط و سالنامه های آماری به دست آمده اند، زیست پذیری فرهنگی در سه کلان شهر ایران بررسی شود. بدین منظور پس از استانداردسازی داده ها، با استفاده از میانگین ساده زیرشاخص ها، هر یک از سه شاخص محاسبه و با بهره گیری از میانگین شاخص ها، زیست پذیری فرهنگی کلان شهرهای مدنظر طی سال های 1392 تا 1395 برآورد شده است. براساس نتایج به دست آمده، زیست پذیری فرهنگی طی سال های 1395-1392 در اصفهان از مقدار 203/0 به 792/0، در تهران از 321/0- به 041/0- و در مشهد از مقدار 530/0- به 069/0- در پایان دوره رسیده است. همچنین در مقایسه نسبی کلان شهرها در تمام سال های پژوهش، اصفهان در رتبه اول و تهران و مشهد به ترتیب در رتبه های دوم و سوم قرار دارند.
۵۴۱۳.

کلیشه های جنسیتی در ایران بر پایه رویکرد اجتماعی و جمعیت شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال سی ام پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۷۹) 97 - 120

کلید واژه ها: کلیشه های جنسیتی رویکرد اجتماعی - جمعیت شناختی دینداری نقش های جنسیتی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۸ تعداد دانلود : ۳۵۰
با توجه به نقش تعیین کننده جمعیت زنان در فرایند رشد و توسعه جامعه، در پژوهش حاضر برخی از مهم ترین الگوها و تعیین کننده های مرتبط با کلیشه های جنسیتی در ایران بر پایه رویکرد فرهنگی - اجتماعی و جمعیت شناختی مطالعه می شود. برای بررسی کلیشه های جنسیتی از الگوی ترکیبی ماکیونس (2001) و تایلور (2003)، مبتنی بر گویه های هفت گانه کلیشه های جنسیتی، استفاده شده است. به طور کلی، تجزیه و تحلیل های پژوهش حاضر نشان داده اند حدود یک سوم افراد مطالعه شده به کلیشه های جنسیتی نگرش مثبت دارند؛ با وجود این، این الگوی کلی به طور چشمگیری از سه دسته اصلی متغیرهای تعیین کننده شامل متغیرهای پایه جمعیت شناختی، مؤلفه های دینداری و متغیرهای مرتبط با نقش های جنسیتی تأثیر می گیرد. در مجموع، نتایج این پژوهش در چارچوب نظریه های نوگرایی و تغییرات بنیادین در نظام ارزش های جامعه تبیین می شود؛ بدین معنا که کلیشه های جنسیتی به شدت از رویکردهای نوگرایانه و مدرن تأثیر می گیرند.
۵۴۱۴.

درک انسان شناختی سرعت به مثابه یک تجربه فرهنگی: بررسی مقایسه ای میان ایران و آلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۵ 231 - 266

کلید واژه ها: انسان شناسی مکان مقصد زمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۰ تعداد دانلود : ۳۸۵
الگوی فرهنگی درک سرعت نقشی عمده در شکل گیری فرهنگ رانندگی در جهان دارد. این مقاله سعی دارد تا از طریق یک رویکرد و نگرش تطبیقی میان دو کشور ایران و آلمان، تفاوت موجود بر نظام های ادراکی و تفسیری سرعت در میان مردم را مورد مطالعه قرار داده و نقش آن ها را در وقوع تصادفات جاده ای نشان دهد. با توجه به اهمیت مطالعه «تجربه» به عنوان منبع بازنمایی نظام تفسیری و ادراکی سرعت، در این مقاله روش مطالعه میدانی و کیفی مورد استفاده قرار گرفته است. مشاهده مشارکتی، گفت گو با مطلعان کلیدی و گفت و گو با گروه اسمی از روش های عمده در این تحقیق بوده اند. این پژوهش نشان می دهد پویایی تاریخی الگوهای فرهنگی رانندگی در ایران دو دوره کاملا متقاوت پیش و بعد از نوسازی (مدرنیزیشین) را در برداشته است. دوره دوم با گسست از الگوهای فرهنگی نخست همراه بوده و در آن با تفسیری جدید از عناصری چون سرعت، حرکت، مکان، زمان، مقصد و راه به عنوان تجربه ای فرهنگی روبه رو هستیم.
۵۴۱۵.

بررسی فرایندهای واجی و تکواژهای صرفی و اشتقاقی در گویش یزدی

نویسنده:
منبع: فرهنگ یزد سال دوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۸ 71 - 102

کلید واژه ها: گویش های بومی لهجه یزدی فرایندهای واجی تکواژ صرفی تکواژ اشتقاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵ تعداد دانلود : ۱۶۳
زبان یزدی از کهن ترین زبان های مرکزی ایران به شمار می رود که هر چند در مقایسه با گویش معیار فارسی بیشتر به لحاظ ویژگی های آوایی و واژگان بومی و تاریخی متفاوت است؛ در برخی موارد از مختصات دستوری نیز برخوردار است. در این جستار به شیوه توصیفی، استشهادی و استنادی به بررسی اصلی ترین فرایندهای واجی و انواع تکواژهای تصریفی و وندهای اشتقاقی زبان یزدی پرداخته می شود. در زبان یزدی، بیشتر انواع فرایندهای واجی، شامل: همگونی، ناهمگونی، خیشوم شدگی، کشش واکه، مرکب شدگی واکه، حذف، قلب، ابدال کم و بیش به کار می رود؛                  امّا فرایندهای حذف همخوان و انواع همگونی از پربسامدترین فرایندها هستند. در کاربرد انواع تکواژ تصریفی و اشتقاقی به جز تفاوت آوایی و نیز چند مورد تکواژ ویژه، بیشتر همانند فارسی معیار است. گونه منفی ساز /nɛ-/ به دو شکل /næ-/ و /nɛ-/ به کار می رود. برخی حروف اضافه عمدتاً در این گویش به کار می روند؛ مانند: تو /tu/ «در؛ داخل/ گَل /gæl/ «بر، به»/ وج /væǰ/ «به جایِ، در عوضِ» و ... حرف ربط خُ /xo/ «که» برای تأکید.
۵۴۱۶.

قلدری در خانواده: قلدری خواهر- برادری

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی فرهنگی دوره یکم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 43-53

کلید واژه ها: قلدری خانواده خواهر- برادری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۲۸۹
روابط خواهر- برادری بر رشد کودکان تأثیر اساسی و ماندگاری می گذارد. بسیاری از خواهر و برادران، قلدری های گاه و بیگاه را تجربه می کنند، با این حال، هر هفته 40 درصد در معرض قلدری های خواهر- برادری، یک شکل مکرر و مضر از پرخاشگری درون خانوادگی قرار می گیرند. ما شواهدی را در مورد پیش سازها، عوامل مرتبط با قلدری همسالان و پیامدهای سلامت روانی قلدری خواهر- برادری بررسی می کنیم. کیفیت و رفتار والدین بیش ترین ارتباط را با قلدری بین خواهر برادران دارد. قلدری خواهر- برادری، خطر درگیر شدن در قلدری همسالان را افزایش می دهد و به طور مستقل با مشکلات عاطفی همزمان و زودرس بزرگسالان، از جمله پریشانی، افسردگی و خودآزاری همراه است. به نظر می رسد که این اثرات انباشته هستند، زیرا کودکانی که توسط خواهر- برادری و همسالان مورد قلدری قرار می گیرند، در مقایسه با کسانی که توسط خواهر- برادری یا همسالان مورد قلدری قرار گرفته اند، مشکلات عاطفی زیادی را افزایش داده اند، احتمالاً به این دلیل است که آن ها جایی امن برای فرار از قلدری ندارند. ارتباط بین خواهر- برادری و قلدری همسالان نشان می دهد که مداخلات نیازمند شروع از خانه هستند. متخصصان حوزه سلامت باید در مورد قلدری خواهر- برادری جستجو کنند و مداخلات برای خانواده ها برای پیشگیری و کاهش مسئولیت سلامت مرتبط با قلدری خواهر- برادری ضروری هستند.
۵۴۱۷.

تأثیر ساختار سنی جمعیت بر رشد اقتصادی در ایران با استفاده از داده های استانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جمعیتی دوره ۶ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 289 - 313

کلید واژه ها: ساختار سنی جمعیت رشد اقتصادی استان های ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۲۹۸
ساختار سنی جمعیت، با توجه به رفتار اقتصادی متفاوت افراد در مراحل مختلف زندگی، اثرات قابل توجهی بر عملکرد اقتصادی جامعه دارد. در این مطالعه، تأثیر ساختار سنی جمعیت بر رشد اقتصادی با استفاده از داده های استانی بررسی شده است. بدین منظور، در قالب دو الگو، تأثیر متغیرهای نسبت جمعیت فعال، سهم افراد جوان در سن کار، سهم افراد مسن در سن کار و نرخ باسوادی (در قالب الگوی اول) و متغیرهای نسبت جمعیت فعال، سهم افراد میان سال در سن کار، بار تکفل سالمندی و نرخ باسوادی (در قالب الگوی دوم) بر رشد اقتصادی با استفاده از داده های استان ها به روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر تکنیک اقتصادسنجی داده های تابلویی مورد بررسی قرار گرفت. محدوده زمانی این پژوهش، سال های 1385، 1390 و 1395 می باشد. یافته های مطالعه نشان داد متغیرهای نسبت جمعیت فعال به کل جمعیت، سهم جمعیت جوان در سن کار، سهم افراد میان سال در سن کار و نرخ باسوادی تأثیر مثبت، و سهم جمعیت مسن در سن کار و بار تکفل سالمندی تأثیر منفی بر رشد اقتصادی استان های کشور دارند.
۵۴۱۸.

آینده پژوهی تولید برنامه های سرگرمی در شبکه سبلان اردبیل در افق ده ساله (1408- 1398)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و یکم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۲ 145 - 169

کلید واژه ها: آینده پژوهی برنامه های تفریحی و سرگرمی پویش محیطی رسانه های محلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۱۷۹
این مقاله با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر آینده تولید رسانه ای شبکه سبلان با تأکید بر سرگرمی و نگاهی آینده نگرانه (1398 تا 1408) و با روش دلفی انجام شده است. براساس پویش های محیط دور و رقابت و برمبنای مطالعه های آینده پژوهانه، دیدگاه های خبرگان مورد مطالعه قرار گرفته اند. بررسی ها نشان می دهد، 45 عامل در ده گروه محیط دور و محیط رقابت شناسایی شده و خبرگان درباره اهمیت و عدم قطعیت آن ها پاسخ دادند. بر اساس محاسبه میانگین اهمیت و عدم قطعیت، پیشرا ن ها و عوامل کلیدی اصلی شناسایی شدند. از این نظر از گروه محیط دور، عامل مسائل جنسی، خشونت و جذابیت های بصری از عوامل اخلاق با 26/89 درصد از اهمیت و عدم قطعیت بیشتری برخوردار است؛ همچنین از گروه محیط دور، مؤلفه هزینه تولید و پخش برنامه های سرگرم کننده از عوامل اقتصادی با 26/85 درصد اهمیت و قطعیت بیشتری در میان خبرگان دارد. قالب ها و ساختارهای سرگرم کننده فناورانه محور و توجه به اینفوتینمنت، دو عاملی هستند که هر کدام با 99/84 درصد از اهمیت و عدم قطعیت یکسانی برخوردار شده اند. درواقع، چهار مؤلفه پیش گفته با بیشترین اهمیت و عدم قطعیت، پیش مشخص ها و پیشران های اصلی سناریوهای آینده برای شبکه سبلان هستند.
۵۴۱۹.

تاثیرات فرهنگی گردشگری برجامعه ی میزبان (منطقه ی هورامان استان کردستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره دوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 152 - 128

کلید واژه ها: تاثیرات اقتصادی تاثیرات فرهنگی گردشگری هورامان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۴ تعداد دانلود : ۴۰۶
در سطح جهان، گردشگری روستایی یکی از بخش های مهم فعالیت اقتصادی به شمار می آید. این فعالیت مهم، از دیدگاه های متفاوتی مورد توجه قرار گرفته است. برخی محققان آن را به عنوان بخشی از بازار گردشگری می شناسند و عده ای نیز آن را ابزاری برای توسعه روستایی در نظر می گیرند. هدف تحقیق حاضر، مطالعه تاثیرات اقتصادی و فرهنگی گردشگری بر روستاهای هدف گردشگری در منطقه هورامان استان کردستان می باشد. برای تحقق این هدف، رویکرد پژوهش، کیفی و به طور مشخص اتنوگرافی و مطالعه میدانی شامل مصاحبه مردم نگارانه، مشاهده مشارکتی و مصاحبه، طی اقامت در محل به کار گرفته شده است. یافته ها و نتایج بدست آمده از این مطالعه نشان می دهد که تاثیرات گردشگری بر منطقه هورامان به طور خلاصه شامل ایجاد ناهنجاری در سبک پوشش، تاثیرات مخرب بر اکوسیستم، رواج اعتیاد به مواد مخدر، ایجاد مزاحمت و درگیری فیزیکی در محیط، توریسم فقیر، تغییر در سبک زیست اقتصادی، اعتماد به گردشگران خارجی، اعتماد به توریسم فرهنگی، تاثیر منفی بر معیشت سنتی می باشد. در نهایت می توان گفت که مقولات هسته ای بدست آمده در این مطالعه در بردارنده  «رشد نسبی بازار محلی و فروش کالا و تاثیرپذیری و تاثیرگذاری فرهنگی هنگام اجرای مراسم های فرهنگی از توریست های فرهنگی و خارجی» و همچنین «تاثیر فرهنگی ناهمخوان با زیست سنتی و مذهبی و همزمان تاثیرات اقتصادی نه چندان مثبت و به هم زدن اکوسیستم منطقه توسط عده زیادی از توریست ها» دانست.
۵۴۲۰.

بررسی عوامل موثر برآسیب های فرهنگی خانواده(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناختی سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۵۰) 183 - 202

کلید واژه ها: خانواده فرهنگ عوامل آسیب‌های فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۶ تعداد دانلود : ۲۲۴
خانواده نخستین آموزشگاه و پرورشگاه انسان وانتقال دهنده ی فرهنگ و تمدن در کسب ارزش ها و فضائل اخلاقی و زمینه ساز تکامل و تحول است در یک جمله سعادت وشقاوت جامعه در گرو تامین سلامت یا عدم سلامت خانواده است.درشرایط کنونی که کانون خانواده مورد تهاجم فرهنگی قرار گرفته لذا پرداختن به آسیب ها ی فرهنگی آن ضرورت پیدا میکند. هدف اصلی این تحقیق شناخت آسیبهای فرهنگی خانواده و ارائه راهکارهای متناسب با یافته های تحقیق می باشد. در این مطالعه متغیرهای اصلی طلاق، خشونت خانگی، افزایش سن ازدواج، و کاهش فرزند آوری می باشند . شناسایی علل و عوامل این آسیبها بر اساس نتایج تحقیقات مورد بررسی نیز مورد مطالعه قرار خواهد گرفت مطالعات در این تحقیق ازنوع مطالعات مروری وکتابخانه ای بوده؛ هدف شناسایی عوامل موثر در آسیب های فرهنگی خانواده بود. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و ابزار جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای بوده ، یافته ها حاکی از دخیل بودن عوامل متعدد اخلاقی اجتماعی در آسیب های فرهنگی خانواده است. پرسش این نوشتار این است که چه عواملی در آسیب های فرهنگی خانواده مؤثر است؟  فرضیه این است که  عوامل مرکب از علل درونی و بیرونی انسان و فردی و اجتماعی درآسیب های خانواده تأثیر گذار بوده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان