سحر بختیاری

سحر بختیاری

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۷ مورد از کل ۷ مورد.
۱.

تبیین الگوی استقراری شهرستان فنوج در منطقه مکران بلوچستان از پیش از تاریخ تا دوران اسلامی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: بلوچستان شهرستان فنوج الگوهای استقراری ArcGIS SPSS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 974 تعداد دانلود : 838
یکی از روش های بررسی و شناسایی عوامل مورد نظر در مطالعات باستان شناسی مطالعه الگوی استقرار و تحلیل استقراری است که به بررسی شکل گیری محوطه های باستانی در انواع بسترهای محیطی می پردازد. شهرستان فنوج در منطقه مکران بلوچستان در جنوب شرقی ایران، قرار گرفته است. برخلاف دیگر بخش های جنوب شرقی ایران، این ناحیه با وجود تنوع جغرافیایی و زیست محیطی، از دیدگاه باستان شناسی چندان شناخته شده نیست. اقوامی که در طول هزاره ها در این سرزمین زندگی می کرده اند، خود را با شرایط دشوار محیطی منطقه وفق داده اند. ناحیه مزبور دارای محوطه هایی از عصر مفرغ تا دوران اسلامی است. این پژوهش برای نخستین بار به بازشناسی مبحث الگوی استقراری در این شهرستان می پردازد. هدف این پژوهش، شناخت چگونگی و چرایی شکل گیری محوطه های باستانی در شهرستان فنوج است. در این راستا، با استفاده از نرم افزارهای ArcGIS و SPSS به تحلیل و شناسایی الگوهای استقراری شهرستان فنوج در ارتباط با عوامل مختلف جغرافیای طبیعی پرداخته شده است. مطالعات نشان می دهد که بیشتر استقرارگاه ها به عوامل محیطی و طبیعی وابسته بوده اند و غالباً در نزدیکی منابع آبی شکل گرفته اند.
۲.

بازشناسی هویت بنای امیر ملکشاه مشهد با استناد به متون تاریخی، ویژگی های معماری و شواهد باستان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امیر ملک شاه مسجد مقبره آرایه های معماری دوره تیموری مشهد مساجد آناتولی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 551 تعداد دانلود : 246
دوره تیموری در ایران به لحاظ پیشرفت در انواع هنرهای اسلامی به ویژه معماری و تزیینات وابسته به آن حائز اهمیت بسیار است. یکی از بناهای مهم در این دوره بنای امیر ملکشاه است که با وجود بهره مندی از ارزش های فراوان معماری چندان شناخته شده نیست. در این پژوهش سعی بر آن است که با کمک متون دست اول تاریخی، ویژگی های معماری و آرایه های تزئینی بنای امیر ملکشاه هویت و کاربری آن مطالعه شود. نتایج پژوهش نشان می دهد که با توجه به ویژگی های معماری از قبیل نقشه بنا، کتیبه نگاری و مضامین آن ها، تزئینات کاشیکاری، نقاشی، سرداب، فقدان محراب، وجود گلدسته و مناره کاربری دوگانه ی مسجد مقبره را برای آن می توان در نظر گرفت. از طرفی بنای امیر ملکشاه از نظر ویژگی های گفته شده و بخصوص از نظر کاربری با مساجد کبود تبریز و بسیاری از مساجد آناتولی به ویژه یشیل بورسه قابل مقایسه است و با توجه به نقشه و کتیبه های یافت شده در آنها، سازنده و طراح هر سه تبریزی و یکی بوده است.
۳.

برآورد جمعیت دشت سیستان و شهرسوخته در عصر مفرغ بر پایه مطالعات جوامع روستایی امروزین بخش شیب آب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیستان شهرسوخته ع‍ص‍ر م‍ف‍رغ تخمین جمعیت رهیافت قوم - باستان شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 545 تعداد دانلود : 737
دشت سیستان در عصر مفرغ کانون شکل گیری اجتماعات و محوطه های باستانی بوده و شهرسوخته استقرار مرکزی آن است. نظر به اینکه تخمین جمعیت جوامع باستانی یکی از مهمترین و چالش برانگیزترین موضوعات در پژوهش های باستان شناسی می باشد، در این مقاله سعی شده تا با انجام مطالعات میدانی با رهیافت قوم باستان شناسی و روش توصیفی- تحلیلی، ارتباطی بین مدل های جمعیت پذیری استقرارهای امروزی منطقه سیستان در حوزه شیب آب در شهرسوخته ایجاد شود و مدلی نوین برای برآورد تراکم جمعیت در هکتار برای این منطقه در دوران باستان ارائه گردد. از این رو اندازه و مقدار جمعیت 41 روستا از 154روستای حوزه جنوبی دشت سیستان مورد مطالعه قرارگرفتند. نتایج مطالعات نشان داد که تراکم جمعیتی در هر هکتار از مناطق مسکونی این منطقه در حدود20 نفر می باشد. براین اساس، احتمالا شهرسوخته در دوره I (دوره شکل گیری) دارای وسعت 30 هکتار با جمعیتی در حدود600 نفر بوده است. در دوره II و III (سال های 2800 تا 2200 پیش از میلاد: دوره شکوفایی و شهرنشینی)، وسعت محوطه به حدود 100 هکتار رسیده و جمعیتی در حدود 2000 نفر را در خود جای می داده است. در نهایت در دوره IV (دوره افول) با وسعت20 هکتار، جمعیتی در حدود400 نفر را دارا بوده است.
۴.

Sacred Precincts of Buddhist Architecture in Northwest Iran(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 221 تعداد دانلود : 811
It is well documented that the Mongol rule in the thirteenth and fourteenth centuries fostered the direct exchange of ideas and practices between diverse cultures and religions. From this point of view, while the Mongols believed in shamanism, they embraced other religions for several reasons, ranging from a personal desire for the spiritual gains to issues of control and political and social cohesion. Hence, century of Mongol domination in Great Iran (1256-1353 CE) witnessed the practice of Buddhism, Manichaeism, Zoroastrianism, Judaism, Christianity, and Islam. While the importance of the Ilkhanid period for the architectural history of the Islamic World has generally been acknowledged, explanations for the appearance of rock-cut buildings in Iran under the Mongol dominion, in contrast with Islamic architecture, are not very satisfying. By focusing on field studies, the aim is to catalogue rock-cut architecture of Ilkhanid Iran with certain parallels with Buddhist architecture, isolate construction phases of monuments of this type in northwest Iran. According to the results, while an investigation of Buddhist architecture in northwest Iran would reveal a vibrant portrait of life in Ilkhanid Iran by illustrating how Ilkhanid architecture responds to various faiths and traditions, it would be possible to have a fresh look at the sociopolitical history of Islamic Iran in collision with the Mongol culture.
۵.

مطالعه و تخمین نوسان های جمعیتی استقرارهای عصر مفرغ شهرستان ورزقان مبتنی بر مطالعات قوم باستان شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شمال غرب ایران شهرستان ورزقان جمعیت شناسی مطالعات قوم باستان شناسی استقرارهای عصر مفرغ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 49 تعداد دانلود : 824
مطالعه جمعیت سکونتگاه های باستانی، امکان بازسازی مکانسیم های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جوامع گذشته را فراهم کرده و افق های جدیدی از زندگی جوامع پیشین را به منصه ظهور می گذارد. پژوهش حاضر بر روی شهرستان ورزقان صورت گرفته که به لحاظ پژوهش های قوم باستان شناسی دارای ظرفیت های بسیاری است و لیکن تاکنون پژوهشی با هدف برآورد جمعیت در این منطقه صورت نگرفته است. پژوهش حاضر سعی دارد با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و رهیافت قوم باستان شناسی، بین الگوهای جمعیت پذیری استقرارهای امروزی شهرستان ورزقان و سکونتگاه های عصر مفرغ جهت تخمین جمعیت ارتباط منطقی ایجاد نماید. یعنی با انجام مطالعات میدانی، تخمین وسعت و جمعیت روستاها و اتراق های (اوباهای) عشایری و مقایسه با وسعت استقرارهای باستانی عصرمفرغ، جمعیت تقریبی آنها محاسبه گردد تا در نهایت بتوان به درک روشنی از تغییرات جمعیتی شهرستان ورزقان دست پیدا کند. بر این اساس تراکم جمعیتی شهرستان ورزقان 42 نفر در هکتار برآورد گردیده و تراکم جمعیتی استقرارهای عصر مفرغ به این صورت تقریب می گردد که در عصر مفرغ قدیم با مساحتی بالغ بر 8/3 هکتار، جمعیتی در حدود 160 نفر؛ عصر مفرغ میانی با مساحتی بالغ بر 7/12 هکتار، جمعیتی در حدود 533 نفر و عصر مفرغ جدید با مساحت 53/75 هکتار، جمعیت 3172 نفر در منطقه حضور و اسکان داشته اند.
۶.

تحلیل دوران نوسنگی شرق دریاچه ارومیه برمبنای مطالعات باستانشناختی شهرستان هوراند

کلید واژه ها: آذربایجانشرقی شهرستان هوراند منطقه دریاچه ارومیه دوره نوسنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 57 تعداد دانلود : 659
دوره نوسنگی را میتوان رویداد مهم و نقطه عطف در تاریخ و زندگی بشر دانست. مطالعات باستانشناختی نشان میدهد که چندینناحیه در خاورنزدیک، نوسنگیشدن را تجربه کردهاند و آذربایجان جزء نواحی حاشیهای بوده و نوسنگی اینناحیه بازتاب کانونهای نوسنگی بوده است، بدینگونهکه در مرحله واپسین نوسنگی، گروههای غیربومی نخستینبار دشتهای پیرامون دریاچه ارومیه را بهعنوان مرکز ناحیه مورد استقرار قرار دادند و سپس همین مرکز درگذر زمان، کانون اشاعه به حومه گردید. باوجود پژوهشهای گستردهای که در بخشهای مختلف شمالغرب ایران انجام گرفته، شواهدی اندک و پراکنده از دوره نوسنگی در نیمه شرقی آذربایجان بهدست آمده و سکونتگاههای دوره نوسنگی جدید در بخش شرقی آذربایجان بهمراتب ناشناخته باقی مانده است. پرسشهای اساسی در ارتباط با وضعیت باستانشناسی، گاهنگاری، ماهیت فرهنگ و تعاملات منطقهای و فرامنطقهای در بخشهای شرقی دریاچه ارومیه در اینبازه زمانی وجود دارد. از آنجاییکه این ناحیه بهعنوان پل ارتباطی منتهیالیه شرقی و منتهیالیه غربی در شمالغرب ایران محسوب میشود، میتواند نقش مهمی را در تعریف فرهنگهای هزاره ششم ق.م. ایفا کند. امروزه شواهد باستانشناختی جدیدی دال بر وجود سکونتگاههای دوره نوسنگی جدید در آذربایجان مشاهده میشود که همافق با حاجیفیروز هستند. در مقاله حاضر تلاش بر این است که با روش توصیفی- تحلیلی برمبنای یافتههای باستانشناختی بهدستآمده از شهرستان هوراند درمقایسه با آثار حاجیفیروز و همچنین با بازنگری مطالعات پیشین، تفسیری جدید از دوره نوسنگی جدید در ناحیه آذربایجان ارائه شود..

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان