درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۳۴۱ تا ۱٬۳۶۰ مورد از کل ۳۳٬۷۳۶ مورد.
۱۳۴۱.

رابطه بیکاری، تورم و مشارکت زنان در بازار کار با روند طلاق در ایران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۲۳ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۸۹ ۴۴-۹

کلید واژه ها: بیکاری تورم نرخ طلاق نرخ مشارکت زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۹۱
مقدمه: کاهش نرخ ازدواج و افزایش طلاق از تغییرات چند دهه اخیر در چارچوب خانواده ها هستند. طلاق یکی از آسیب های جدی تغییر نهاد خانواده است که معضلات متعددی را به همراه دارد. وضعیت اقتصادی یکی از عوامل تاثیرگذار بر روند طلاق است زیرا نابسامانی های اقتصادی سبب نزاع و درگیری بین زوجین می شود. وضعیت اجتماعی، فرهنگی وغیره دیگر عوامل موثر هستند. وضعیت نامطلوب متغیر های کلان اقتصاد و افزایش قابل توجه آمار طلاق در ایران نشان دهنده از وجود رابطه مستقیم بین متغیرهای کلان اقتصادی و طلاق است. بنابراین رابطه مستقیم بین بٌعد اقتصادی و طلاق، بررسی اثر شاخص های کلان اقتصادی بر طلاق را مهم و ضروری می کند. روش: از روش حداقل مربعات دو مرحله ای برای بررسی تاثیر متغیرهای اقتصادی بر روند طلاق در ایران (1400-1370) استفاده شده است. آزمون اریب همزمانی و آزمون قطری بودن فرم سیستمی معادلات تصریح شده را تایید و معادلات بیش از حد مشخص هستند. یافته ها: بین بیکاری، تورم، مشارکت زنان و طلاق رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. همچنین بین دو متغیر نرخ مشارکت زنان و میانگین سن زنان در ازدواج اول رابطه مثبت ولی بین اختلاف سنی شریک زندگی در ازدواج اول با میانگین سن زنان رابطه منفی و معنی دار وجود دارد. بحث: اقتصاد عامل تاثیرگذار بر تصمیم زوجین به طلاق است. لذا برای کاهش نرخ طلاق باید وضعیت نامطلوب متغیرهای اقتصادی بهبود یابد. نرخ مشارک زنان بیشترین عامل تاثیرگذار بر افزایش طلاق است؛ باید توجه داشت بخش از آن به دلیل زمینه قبلی است، یعنی زوجین تصمیم به طلاق داشته اند، ولی عدم استقلال زنان مانع برای جدایی بوده که با اشتغال زن، نهایتاً طلاق به سرانجام رسیده است.
۱۳۴۲.

عوامل مرتبط با گزینش استراتژیهای بقا توسط فقرای شهری در ساکنان بافتهای ناکارآمد شهر تربت جام(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۲۳ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۸۹ ۱۶۳-۱۲۹

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی راهبردهای بقا توانمندسازی بافت های ناکارآمد شهری تربت جام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۷۷
مقدمه: فقرای شهری قبل از آن که به بن بست واقعی در زندگی برسند و خطرات اساسی را برای خود و جامعه میزبان فراهم آورند، از ابتکارات زیادی بهره برداری می کنند تا امکان بقای خود را فراهم آورند. تنوع استراتژی هایی که توسط خانوارهای فقیر در ایران و جهان بکارگرفته میشود، زیاد بوده و با توجه به نوع و وسعت استفاده، پیامدهای متفاوتی دارند. روش: در این مطالعه، به شیوه توصیفی و تحلیلی، عوامل موثر بر گزینش استراتژیهای بقا در بین ساکنین بافت های ناکارآمد شهری(بخش حاشیه ای) بررسی شد. با توجه به ماهیت موضوع، داده ها به دو روش کیفی(نمونه ای به حجم 30 خانوار) و کمی، نظرسنجی از 300 نفر از خانوارهای ساکن در این محدوده بدست آمد. داده های گردآمده، به دو شیوه کیفی بر اساس تحلیل مضمون(طبق چهارچوب براون و کلارک) و کمی در قالب رگرسیون لجستیک، تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که اگرچه تعداد خانوارهایی که استراتژی های پر خطر را انتخاب می کنند اندک و در حد 10 درصد می باشند، اما همین تعداد با توجه به شرایط مرزی شهر مدنظر و شرایط فرهنگی و اجتماعی آن، بسیار مهم و اساسی است. در بخش کمی نیز مشخص گردید که احتمال این که خانوارهایی با سرمایه اجتماعی اندک به سمت گزینش استراتژی های پر خطر رغبت نشان دهند، 2 برابر کسانی که از سرمایه اجتماعی بهره می برند. بحث: توسعه سرمایه اجتماعی در بین فقرا نه تنها از ماندگاری آنها در این چرخه جلوگیری می کند، بلکه حتی در صورت ورود به چرخه فقر، می توانند استراتژی های را مدنظر قرار دهند که کمترین پیامد اجتماعی، خانوادگی و فردی را به دنبال داشته باشد. برای تقویت سرمایه اجتماعی شکل دادن انجمن ها و ارتباطات فرهنگی در بین ساکنین بافت های ناکارآمد شهری ضرورت دارد.
۱۳۴۳.

آزمون نقش میانجی شخصیت در رابطه فعالیت بدنی اوقات فراغت و رفتارهای پرخطر در دانشجویان دانشگاه اصفهان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۲۳ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۸۹ ۲۴۶-۲۰۷

کلید واژه ها: فعالیت بدنی اوقات فراغت رفتارهای پرخطر شخصیت اوقات فراغت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۷۱
مقدمه: هدف تحقیق بررسی رابطه فعالیت بدنی اوقات فراغت و رفتارهای پرخطر با نقش میانجی شخصیت در دانشجویان دانشگاه اصفهان بود. روش: روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی و از نظر هدف جزء تحقیقات کاربردی بود که به صورت میدانی اجرا شد. جامعه آماری تحقیق کلیه دانشجویان دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که به روش نمونه گیری طبقه ای و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 375 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. چک لیست محقق ساخته فعالیت بدنی اوقات فراغت، پرسشنامه رفتارهای پرخطر و شخصیت برای گردآوری داده ها استفاده شد. یافته ها: رفتارهای پرخطر در دانشجویان فعال در اوقات فراغت کمتر است. همچنین با افزایش فعالیت بدنی اوقات فراغت، رفتارهای پرخطر در دانشجویان کاهش می یابد. از طرفی، هرچه روان رنجوری در دانشجویان بیشتر گردد، رفتارهای پرخطر نیز بیشتر خواهد شد. همچنین، روابط جداگانه بین فعالیت بدنی اوقات فراغت و شخصیت با رفتارهای پرخطر معنادار بود. با این حال، نتایج نشان داد زمانی که متغیر شخصیت در رابطه بین فعالیت بدنی اوقات فراغت و رفتارهای پرخطر وارد شد، رابطه بین دو متغیر غیرمعنادار شد. بحث: جهت کاهش رفتارهای پرخطر در دانشجویان، بهتر است مسئولان دانشگاه، با برگزاری کلاسهای فوق برنامه ورزشی و دسترسی راحت به مکان های ورزشی، امکان شرکت دانشجویان در فعالیت های بدنی اوقات فراغت را افزایش دهند.
۱۳۴۴.

تجربه زیسته دختران نوجوان از زندگی در مراکز شبه خانواده(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۲۳ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۸۹ ۴۴۱-۳۸۵

کلید واژه ها: تجربه زیسته دختران نوجوان مراکز شبه خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۹۰
مقدمه: هر سال به علت فشار های اقتصادی و اجتماعی، والدین شمار زیادی از کودکان را در جامعه رها می کنند که رایج ترین شکل مراقبت از این کودکان در سراسر جهان مراقبت و زندگی در خانه های شبانه روزی است.هدف پژوهش حاضر بررسی تجربه زیسته دختران نوجوان از زندگی در مراکز شبه خانواده بوده است. روش: روش مطالعه حاضر از نوع پدیدارشناسی توصیفی بود. بر اساس روش نمونه گیری متمرکز بر ملاک و نیز معیار اشباع نظری داده ها ۲۶ نفر از دختران نوجوان که تجربه زندگی در مراکز شبه خانواده مناطق یک و دو در شهر رشت را در سال ۱۳۹۹ داشتند در این مطالعه شرکت داشته اند. برای گرد آوری اطلاعات از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته و برای تحلیل اطلاعات از روش هفت مرحله ای کلایزی استفاده شده است. یافته ها: تحلیل اطلاعات به دست آمده از مصاحبه ها هشت مضمون اصلی را آشکار کرد : عواطف منفی، توانمندی روانی، دیدگاه نسبت به زندگی، فقدان مهارت مقابله ای، مشغله های ذهنی، نیاز ها، اضطراب اجتماعی و جهت گیری به سمت آینده موفق. بحث: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که دختران نوجوان ساکن در خانه ها، علاوه بر اینکه دارای توانمندی روانی و جهت گیری به سمت آینده موفق بودند با چالش ها و مسایلی از قبیل رهاشدگی، خلق افسرده، مشکلات و آسیب های رفتاری، ترخیص و مشکلات آن، مشکلات زندگی گروهی، نگرانی از آینده، انگ اجتماعی و کمبود هایی چون فقدان خانواده و کمبودهای عاطفی مواجه بوده اند.
۱۳۴۵.

تأثیر مشارکت معتمدین محل در برقراری امنیّت اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال ۱۵ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 35 - 70

کلید واژه ها: امنیت اجتماعی مشارکت معتمدین تصمیم گیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۷۵
زمینه و هدف: امنیّت اجتماعی دارای اهمیت و نقش بسیار حساسی در ابعاد مختلف زندگی انسان است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر میزان مشارکت معتمدین در برقراری امنیّت اجتماعی انجام شد و هدف آن بررسی تأثیر مؤلفه های عضویت در مجامع مشارکتی، موقعیت مشارکتی، مشارکت در اجرا، مشارکت در تصمیم گیری در برقراری امنیّت اجتماعی در شهر تهران بود.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی؛ و روش آن توصیفی پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل معتمدین مناطق 17،11،10 شهر تهران بود. حجم نمونه آماری براساس فرمول کوکران تعیین گردید و از فرمول کوکران با حجم جامعه نامشخص و نامحدود استفاده شد؛ حجم نمونه برابر با این فرمول، 350 نفر به دست آمد که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. برای سنجش اعتبار پژوهش از اعتبار صوری و برای سنجش پایایی متغیرهای پژوهش از آلفای کرونباخ استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها، نرم افزار SPSS به کار رفت. در سطح توصیفی از آماره های گرایش به مرکز و در سطح استنباطی از آزمون پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد.یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد، عضویت در مجامع مشارکتی، موقعیت مشارکتی، مشارکت در اجرا، مشارکت در تصمیم گیری در برقراری امنیّت اجتماعی در سطح 5 درصد تأثیر خطای معنادار دارد. ضریب همبستگی بین عضویت در مجامع مشارکتی و برقراری امنیّت اجتماعی برابر 56/0، ضریب همبستگی بین موقعیت مشارکتی و برقراری امنیّت اجتماعی برابر 61/0، ضریب همبستگی بین مشارکت در اجرا و برقراری امنیّت اجتماعی برابر 60/0 و ضریب همبستگی بین مشارکت در تصمیم گیری و برقراری امنیّت اجتماعی برابر 48/0 است.نتیجه گیری: یکی از عوامل ارتقای امنیّت اجتماعی، مشارکت اجتماعی معتمدین محل است و در صورت ارتقای مشارکت، مؤلفه های آن همچون عضویت در مجامع مشارکتی، موقعیت مشارکتی، مشارکت در اجرا و مشارکت در تصمیم گیری امنیّت اجتماعی نیز ارتقا پیدا می کند.
۱۳۴۶.

بازخوانی نظریه سینومرفی در هنر موسیقی خیابانی (مورد مطالعه: پیاده گذرهای شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۶ 31-53

کلید واژه ها: سینومرفی موسیقی خیابانی منظر دیداری- شنیداری ساختار رفتاری پیاده گذر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴ تعداد دانلود : ۱۵۷
یکی از عوامل مؤثر در پیدایش منظر دیداری–شنیداری شهرها، تعامل بین شهر، شهروند و موسیقی خیابانی است که در بستری به نام پیاده راه شکل می گیرد. در تحقیق حاضر که به روش توصیفی–تحلیلی و با تکیه بر نظریه «سینومرفی» تهیه شده است؛ نویسندگان باهدف دستیابی به چرایی و چگونگی شکل گیری این نوع منظر دیداری- شنیداری به بررسی هنر موسیقی خیابانی در پیاده گذرهای شهر تهران می پردازند. برای این منظور با حضور در میدان تحقیق و مشاهده رفتاری افراد فعال در این حوزه هنری مسائلی چون زمان و مکان استقرار، تعریف محدوده، انتخاب موقعیت، نوع موسیقی و ادوات مورد استفاده، نوع پوشش و هویت هنرمندان را مورد تجزیه وتحلیل قرار می دهند. بررسی یافته ها در محدوده تحقیق نشان می دهد رفتار و واکنش شهروندان در مواجهه با موسیقی خیابانی تحت تأثیر پیوندهای سینومرفیک به سه شکل «ترغیب و تشویق»؛ «سازگار» و «خنثی» نمود پیدا می کند. به گونه ای که رفتارهای مثبت با تأثیر در تداوم این فعالیت در یک بستر مناسب و تثبیت جایگاه موسیقی خیابانی موجب ارتقای کیفیت منظر دیداری- شنیداری در شهر شده و تعاملات اجتماعی بین مردم و محیط را افزایش می دهد. 
۱۳۴۷.

بازشناسی معنی و مفهوم نفایس ملی در اصل هشتاد و سوم قانون اساسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال ۱۲ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴۷ 399 - 422

کلید واژه ها: نفایس ملی منحصر به فرد بازشناسی معنایی میراث فرهنگی اصل 83 قانون اساسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۷۹
اصل 83 قانون اساسی از جمله اصولی است که تا به حال در مورد آن قوانین و مقررات تکمیلی مصوب نشده است و هم چنان تعریف و معیارهای سنجش آن دارای ابهام است. طبق این اصل، بناها و اموال دولتی که در دسته نفایس ملی هستند بدون نظر مجلس شورای اسلامی قابل انتقال نمیباشند. مجریان امور میراث فرهنگی در دوره هایی به سه نگرش تجربی، اجماع و تکیه به ثبتهای جهانی در مورد آن تصمیم گیری کردهاند. تصمیمات اتخاذ شده در مورد این نفایس به واسطه نبود سازوکار مناسب تشخیص و واگذاری، میتواند موجب تخریب اصل یا بخشی از آثار شوند. رویکرد نظری تعریف مفهوم میراث فرهنگی، معیارهای تشخیص نفایس ملی است. این مطالعه کیفی با استفاده از مطالعات اسنادی، مصاحبه و از روش نمونهگیری گلولهبرفی پس از انجام 21 مصاحبه و استفاده از مشروح مذاکرات مجلس در مورد اصل 83 امکان پاسخگویی به سؤالات تحقیق را فراهم نمود. این تحقیق به جمع بندی در خصوص تعریف نفایس ملی و نفایسی منحصر پرداخته و پیشنهاد نمود تا برای شناخت نفایس ملی کمیتهای بیندستگاهی تشکیل شود تا بدون جهتگیری و تعارض منافع زمینه تصمیمگیری را فراهم سازد. هم چنین گستره شمول اصل 83 قانون اساسی به اموال غیردولتی و حمایت از مالکین این نفایس یا خرید نفایس ملی توسط دولت صورت پذیرد.
۱۳۴۸.

تبیین شهر شاد از منظر شهروندانِ شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی بهار ۱۴۰۲ شماره ۵۴ 317 - 348

کلید واژه ها: شادی شهر شاد شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳ تعداد دانلود : ۶۴
تجزیه و اطلاعات نیز با استفاده از نرم افزار SPSS و روش کوداس صورت گرفته است. نتایج حاصل از مدل کوداس حاکی از آن است که مناطق مختلف شهر اردبیل به یکسان از شاخص های شهر شاد برخوردار نیستند و از این منظر تفاوت هایی بین مناطق مشهود است. این تفاوت ها به این صورت است که منطقه دو با کسب امتیاز 0063/0 از مجموع شاخص های مورد بررسی در رتبه اول، منطقه یک با امتیاز 0061/0 در رتبه دوم، منطقه سه با امتیاز 0017/0 - در رتبه سوم ، منطقه چهار با امتیاز 0044/0- در رتبه چهارم و نهایتاً منطقه پنج با امتیاز 0064/0- در رتبه آخر جای گرفته است. شادی زیرساخت بسیاری از مسائل و نیروی محرکه ی جامعه است. به همین دلیل همه ی کشورها کوشش می کنند که اگر نمی توانند همه ی عناصر لازم را برای بروز شادی فراهم کنند دست کم ابتکارهایی برای سوق دادن جامعه به سمت شاد زیستن انجام دهند، اقداماتی که بر توسعه اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی هر جامعه ای می تواند تاثیرگذار باشد. بر همین اساس، در مطالعه حاضر سعی کرده ایم به تبیین شاخص های شهر شاد از دیدگاه شهروندان شهر اردبیل بپردازیم. جامعه آماری مطالعه شهروندان بالای 15 سال شهر اردبیل در سال 1400 می باشد، حجم نمونه با استناد به فرمول کوکران 385 نفر تعیین شده و انتخاب نمونه با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای انجام شده است.
۱۳۴۹.

بررسی تطبیقی دیدگاه های جوانان در مورد عدالت در فضای مجازی و سیاست گذاری ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی تابستان ۱۴۰۲ شماره ۵۵ 1 - 46

کلید واژه ها: عدالت توزیعی و رویه ای عدالت اطلاعاتی عدالت معرفتی فضای مجازی سیاستگذاری ها دیدگاه ها در مورد عدالت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۹۰
میان تعاریف روزمره عدالت و متون سیاستگذاری شکاف وجود دارد. هدف این پژوهش بررسی تعاریف عدالت در این دو ساحت به منظور رفع شکاف های احتمالی است. انواع تعریف شامل توزیعی، رویه ای، مراوده ای و معرفتی که از متون نظری استخراج شده بودند برای حساسیت نظری انتخاب شدند و از قو م نگاری مجازی و روش تحلیل تماتیک برای بررسی فضای مجازی و متون سیاستگذاری استفاده شد. نتایج نشان دادند که تعریف جوانان از عدالت عمدتا شامل عدالت توزیعی و رویه ای بوده و منطبق با تعریف کالایی گفتمان رسمی است، ضمن اینکه مرکزگرایی و تمایزگذاری در توزیع مواهب که در یافته های سیاستگذاری دیده می شوند، مورد نقد هستند. گرچه داده های فضای مجازی بر اهمیت عدالت اطلاعاتی و معرفتی برای جوانان تأکید داشتند اما عدالت اطلاعاتی یعنی قرار گرفتن جوانان در معرض اطلاعات و تصمیم-گیری ها، و عدالت معرفتی یعنی حضور جوانان در فرایند معناسازی در مورد عدالت و حضور داشتن آنان در فرایندهای تولید سیاست گذاری ها به ندرت در متون سیاستگذاری دیده شد. گرچه برخی از اسناد و مصوبات جوانان بر مشارکت جویی جوانان در امور مختلف تأکید کرده اند اما سیاست گذاری مدونی پیرامون حضور جوانان در تشکل ها، احزاب و سازمان های مردم نهادی که در سیاستگذاری های کلان نقش دارند صورت نگرفته است. سیاست گذاری های فرهنگی معطوف به جوانان نیز دچار مشکلاتی همچون بی توجهی به سبک زندگی های گوناگون، دیگری سازی به دلیل نگرش آسیب شناسانه که به پلیسی و قضایی کردن مسائل انجامیده و برون سپاری وظایف خویش هستند.
۱۳۵۰.

مقدمه ای بر بازسازی انتقادی نظریات مربوط به کشورهای غنی از نفت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی تابستان ۱۴۰۲ شماره ۵۵ 217 - 262

کلید واژه ها: نظم های اجتماعی مجموعه امنیتی منطقه ای امنیتی شدن شکل گیری متداخل میدانها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰ تعداد دانلود : ۵۲
مقدمه ای بر بازسازی انتقادی نظریات مربوط به کشورهای صادر کننده نفتمهدی امیدی :مقاله حاضر ضمن مروری کلی بر نظریاتی که طی دهه های اخیر در باب کشورهای صادز کننده نفت در جهان تدوین شده اند، به دنبال برجسته سازی نقش مفاهیمی است که در این نظریات کمتر مورد توجه یا حداقل تاکید قرار گرفته اند. بر این مبنا با تکیه بر آرای چند تن از متفکران در حوزه های تاریخ، جامعه شناسی، اقتصاد و روابط بین الملل، به اهمیت نقش امنیت در شکل دادن به نظم های اجتماعی متفاوت در رژیم های نفتی مناطق مختلف اشاره خواهیم کرد و با نقد روایت های استاندارد محور و سلبی از این کشورها، بر مساله فرایند شکل گیری میدان دولت در ارتباط با سایر میدانها برای ارائه تفسیری ایجابی از این نظام ها تاکید خواهیم نمود. این مقاله صرفا به دنبال برجسته سازی مفاهیم و تحلیل های مشخص است و ادعای نظریه پردازی در زمینه نظام های سیاسی و اقتصادی نفتی را ندارد. با این حال ادامه تاکید بر نقش مفاهیم دیگری که در آثار مربوطه مورد توجه قرار نگرفته یا کم رنگ بوده اند، می تواند به بازسازی نظریات مربوط به این کشورها کمک کند. با این حال ادامه تاکید بر نقش مفاهیم دیگری که در آثار مربوطه مورد توجه قرار نگرفته یا کم رنگ بوده اند، می تواند به بازسازی .
۱۳۵۱.

روندها و بایسته های سیاست رسانه ای جمهوری اسلامی ایران در حوزه فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۳۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۳۰) 5 - 22

کلید واژه ها: سیاست های رسانه ای فضای مجازی سیاست گذاری جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۳۶
سیاست های رسانه ای ایران غالباً پیچیده و دارای ابعاد متداخلی است. علیرغم ضرورت استقلال حوزه رسانه ای (فضای مجازی)، این حوزه بیشتر وقت ها، خواست دولت ها را منعکس می کند. این مقاله با بهره گیری از روندپژوهی انتقادی، و رویکردهای نظری کاستلز (جامعه شبکه ای: قدرت و پادقدرت) و فریدمن (سیاست گذاری جانبدارانه و بی طرفانه)، جنبه های مختلف سیاست های رسانه ای در حوزه فضای مجازی و رویکرد دولت ها را در تسلط بر این حوزه مشخص می کند. مطالعه اسنادی، به عنوان روشی کیفی، برای جمع آوری اطلاعات و استخراج سیاست های رسانه ای مورد استفاده قرار گرفته است. چارچوب روش شناختی شامل اسکن محیطی و کدگذاری موضوعی است و برای شناخت محیطی که سیاست ها در آن طراحی و سیاست گذاری می شوند، و نیز تعیین سهم هر کدام از مسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فناورانه و یا محیطی اخلاقی از تحلیل روند بهره گرفته شد. جامعه آماری پژوهش شامل بیانات رهبری، سیاست های کلی نظام مصوب مجمع تشخیص مصلحت، مصوبه های شورای عالی انقلاب فرهنگی، مجلس و سایر اسناد بالادستی موجود در منابع پژوهشی و ... است. در بحث اعتبار، نتایج هر مرحله به استادان ارائه، و اطمینان حاصل شد که نتایج مطالعه معتبر است. یافته ها بیانگر 13 مؤلفه از اساسی ترین سیاست های رسانه ای جمهوری اسلامی ایران است و ضرورت نگاهی فراتر از گفتمان های دولت ها در این سیاست ها ملموس است.
۱۳۵۲.

بررسی روان شناختی عضویت در شبکه های اجتماعی بر خودشیفتگی، خودباوری و نیازبه همبستگی کاربران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۳۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۳۰) 23 - 42

کلید واژه ها: شبکه اجتماعی خودباوری خودشیفتگی نیاز به همبستگی ارتباطات میان فردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۳۳
تارنماهای شبکه اجتماعی شیوهای نوین از تعامل و برقراری ارتباطات انسانی را در محیط برخط پدید آورده اند که هدف محقق در پژوهش حاضر بررسی رابطه میان عضویت در تارنماهای شبکه اجتماعی بر تغییر رفتار ارتباطی کاربران در زندگی روزمره است. در تحقیق حاضر، بین عضویت کاربران در تارنماهای برخط شبکه اجتماعی از یک طرف و خودشیفتگی، خودباوری و نیاز به همبستگی آنها از برقراری ارتباط میان فردی در فضای برخط (آنلاین) و برون خط (آفلاین) بررسی صورت گرفت. در این پژوهش سه فرضیه مورد بررسی قرار گرفت. نمونه پژوهش شامل 268 نفر از دانشجویان است که با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. این پژوهش از نوع پیمایشی بوده است. جهت جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه استاندارد مطابق معیارهای روان شناختی و برای سنجش میزان نیاز به همبستگی از پرسشنامه خودساخته استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی (فراوانی) و آمار استنباطی (کای اسکوئر) استفاده شده است. نتایج نشان داد که رابطه میان عضویت در تارنما های شبکه اجتماعی و نیاز به همبستگی و خودشیفتگی کاربران در ارتباطات میان فردی آفلاین معنادار است. در حالی که میان عضویت افراد در تارنماهای شبکه اجتماعی و خودباوری آنها در ارتباطات میان فردی آفلاین رابطه معناداری وجود ندارد.
۱۳۵۳.

مطالعات رسانه های نوین در دانشگاه های هاروارد؛ آکسفورد و کمبریج (ارائه الگوی مطلوب برای دانشگاه علامه طباطبائی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال ۹ بهار ۱۴۰۲شماره ۳۳ 322 - 281

کلید واژه ها: علوم و حقوق ارتباطات مطالعات میان رشته ای دانشگاه علامه طباطبائی دانشگاه هاروارد دانشگاه کمبریج دانشگاه آکسفورد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۱۰۳
دانشگاه علامه طباطبائی به عنوان زادگاه مطالعات حقوق رسانه در کشور، باید متناسب با سرعت و حجم بالای تحولات عرصه فناوری اطلاعات و چالش های حقوقی ناشی از آن ، برنامه ریزی و محتوای آموزشی رشته حقوق ارتباطات را روزآمد و کارآمد کند. هدف این پژوهش کمک به همگام سازی آموزش حقوق ارتباطات با تغییرات پویای اجتماعی در کشور است. این مقاله درصدد پاسخ به این پرسش است که جایگاه مطالعات رسانه های نوین در دانشگاه های هاروارد؛ آکسفورد و کمبریج چیست و چگونه می توان از برآیند این بررسیِ تطبیقی به ارائه الگوی مطلوب برای دانشگاه علامه طباطبائی رسید؟ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از ﻧﻈﺮ ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﮔﺮدآوری داده ﻫﺎ «ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ای» و ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻣﺎﻫﯿﺖ «ﺗﻮﺻﯿفی» و «تبیینی» است. براساس یافته های این تحقیق، برنامه آموزشی دانشکده حقوق هاروارد نسبت به دانشگاه های آکسفورد و کمبریج از انعطاف و تنوع بیشتری برخوردار است. در این دانشکده تمرکز اصلی در درجه اول بر تربیت وکلای حرفه ای است و تربیت پژوهشگران و سیاست گذاران حقوقی اولویت دوم است اما در برنامه آموزشی دو دانشگاه انگلیسی، شاهد فاصله گرفتن از تخصص گرایی محض و تدریس محتوای چند رشته ای هستیم. گفتنی است که براساسِ مطالعه برنامه دانشکده های حقوق سطح یک دنیا، برنامه آموزشی رشته حقوق ارتباطات در دانشگاه علامه طباطبائی نیازمند بازنگری و به روز رسانی جدی است.
۱۳۵۴.

نقش شبکه اجتماعی اینستاگرام بر شکل گیری هویت شهروندی؛ مورد مطالعه شهروندان ، شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال ۹ بهار ۱۴۰۲شماره ۳۳ 492 - 455

کلید واژه ها: شبکه اجتماعی هویت هویت شهروندی اینستاگرام شهروندان اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵ تعداد دانلود : ۱۱۰
امروزه مفهوم شهروندی به عنوان یکی از مفاهیم دنیای مدرن هدایت گر تعاملات پایدار انسانی است هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی تأثیر استفاده از شبکه اجتماعی اینستاگرام بر هویت شهروندی، شهروندان اصفهان بود پژوهش از جهت هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی و از حیث ارتباط بین متغیرهای ازنوع همبستگی است. جامعه آماری ، شامل تمامی شهروندان شهر اصفهان که در سال 1400 کاربر اینستاگرام، بودند که تعداد384 نفر به روش نمونه گیری خوشه ایی تصادفی از این جامعه انتخاب شدند . ابزار سنجش شامل پرسشنامه هویت شهروندی صدر ارحامی و همکاران(1396) و پرسشنامه استفاده از اینستاگرام عموزاده(1395) که در این پژوهش 5 فرضیه مورد سنجش قرار گرفت . به منظور بررسی فرضیه های تحقیق از آمار استنباطی شامل ضریب همبستگی پیرسون، معادلات ساختاری با نرم افزار SPSS25 استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که بین استفاده از شبکه اجتماعی اینستاگرام و برخورداری از حقوق شهروندی رابطه معنادار وجود دارد . همچنین استفاده از شبکه اجتماعی اینستاگرام بر هویت مایی به طرز معناداری دارای تاثیر مثبت می باشد و استفاده از شبکه اجتماعی اینستاگرام بر تعهد مدنی با سطح اطمینان 95 درصد دارای اثر مثبت است. بنابراین بین استفاده از شبکه اجتماعی اینستاگرام و هویت شهروندی با سطح اطمینان 95 درصد رابطه معنادار وجود دارد .
۱۳۵۵.

شناسایی عوامل اقتضایی تاثیر گذار بر مدیریت رسانه

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ارتباطات سال ۳ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۴ 50-31

کلید واژه ها: رسانه مدیریت رسانه رویکرد اقتضایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰ تعداد دانلود : ۴۶
رسانه ها با ایجاد تحول در ارزش ها، باورها و اعتقادات ، ادراک و تصاویر و ذهنیات جامعه زمینه را برای اقناع پذیرش فراهم می کنند و نقش مهمی در تمامی عرصه های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی کشور ایفا می کنند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل اقتضایی تاثیرگذار بر مدیریت رسانه انجام شده است. پژوهش، یک مطالعه توصیفی و تحلیلی بوده و با استفاده از اسناد، کتب و پژوهش های انجام شده داخلی و خارجی مرتبط بررسی شده است. یافته های پژوهش نشان داد که رویکردهای مختلف همچون رویکرد سیستمی، رویکرد مدیریت عمومی، رویکرد مدیریت بر اساس مالکیت و رویکرد مدیریت استراتژی برای مدیریت رسانه ها ارائه و اجرا شده است که هر کدام دارای محدودیت های مختلفی است و نشانگر برداشت ناصحیح و محدود آنها از موضوع مدیریت رسانه است. محدود کردن مدیریت رسانه به مدیریت ارتباط با رسانه ها و تقلیل سطح آن به مدیریت روابط عمومی و حتی پایین تر از آن به مدیریت تبلیغات است. یکی از این محدودیت ها عدم توجه به شرایط و تغییرات مکرر در رسانه ها می باشد. از این رو در این پژوهش رویکرد اقتضایی نیز به عنوان یکی از رویکردهای خاص مدیریت استراتژیک بیان شد که با توجه به ویژگی رسانه ها و همچنین تغییرات گسترده در ساختار و سیستم انتقال پیام ها در رسانه ها یک رویکرد لازم و با اهمیت در زمینه مدیریت رسانه ها مطرح می شود و بر اساس آن لازم است مدیریت رسانه طرح های جامع و کاملی برای شرایط مختلف و تغییرات ناگهانی و سریع در زمینه رسانه ها و حتی شرایط سیاسی، اجتماعی تدوین و برنامه ریزی نموده باشند. برای دستیابی به یک رویکرد اقتضایی در رسانه باید عوامل اقتضایی تاثیر گذار بر مدیریت رسانه شناسایی شود. یافته ها نشان داد که این عوامل اقتضایی به دو دسته سازمانی و برون سازمانی قابل تقسیم است. همچنین نتایج نشان داد که راهبردها و استراتژی های سازمان، تغییر انتظارات کارکنان، پیشرفت فناوری اطلاعات یا تغییر تکنولوژی و حجم بالای کارها از مهمترین شرایط اقتضایی مدیریت رسانه می باشد. همچنین تغییر مقررات دولتی و مالیاتی، اقبال عمومی به رسانه و افزایش آگاهی اجتماعی از مهمترین عوامل برون سازمانی با رویکرد اقتضایی هستند.
۱۳۵۶.

A Digital Aesthetics? Artificial Intelligence and the Future of the Art

نویسنده:
منبع: Cyberspace Studies,Volume ۷, Issue ۲, July ۲۰۲۳ 219 - 236

کلید واژه ها: Artificial Intelligence creative processes philosophy of the arts virtual art

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴ تعداد دانلود : ۲۲
Artificial intelligence has brought about significant changes in various creative domains, sparking discussions about the nature of art and its authenticity in the era of AI. Some scholars assert that the computer monitor now serves as a canvas, a brush, a musical instrument, and even an art tutor, leading us to explore deeper connections between AI and creativity. However, in this presentation, we wish to emphasize the humanistic dimension of creative processes once more. we acknowledge the role of AI in enhancing creative endeavors, but we firmly believe that human creativity remains paramount in the production of artistic works. The current notion of machines replacing artists is, in our view, more of a media sensation than a reality. Examining the history of electronic arts, our paper argues that claims of AI's artistic superiority are not novel; they echo similar trends from the past. The current enthusiasm mirrors earlier media frenzies. While the sciences have made significant strides in unraveling the mysteries of the human brain, our understanding of the intricacies of our remarkably creative minds, their origins, and their fulfillment in our brains remains quite limited. Until these processes are thoroughly comprehended, artistic creation will continue to be a distinctly human endeavor.
۱۳۵۷.

مطالعه بازی زپتو به عنوان سکوی آواتاری ترویج سبک زندگی غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال ۱۶ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) 7 - 38

کلید واژه ها: متاورس فرهنگ اسلامی زپتو بازی های آنلاین و آواتار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۶۵
متاورس برآیند همگرایی صنعت و تخیل است و این امکان را به کاربران می دهد تا با آواتارهای خودشان در آنجا حضور سه بُعدی و غوطه ور داشته باشند و نوعی تجربه زندگی دوفضایی در دنیای واقعی و محیط های دیجیتال است. بازی ها، پیشگامان متاورس هستند. سکوی بازی زپتو بزرگ ترین سکوی متاورس کره جنوبی و آسیاست که کاربرانی از سرتاسر جهان دارد. با افزایش محبوبیت محصولات موج کره ای (هالیو) مانند کی پاپ در میان نوجوانان ایرانی، زپتو به یک جهان بازی پرطرفدار میان آنها تبدیل شده است. بر این اساس، در این مقاله اکتشافی، به دو مسئله پرداخته شده است: نخست، در چارچوب الگوی پذیرش فناوری، بر تجربه کاربری در زپتو و مطالعه عوامل تعیین کننده ای تمرکز شده است که روی تمایل کاربران ایرانی برای بازی کردن در زپتو اثرگذار است؛ دوم، چالش های زپتو بر اساس قالب محتوایی آن برای کاربران ایرانی آن بررسی شده است. جامعه موردنظر در این مقاله، تمام کاربران ایرانی زپتو بودند و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی، با 40 نفر از کاربران آن مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. یافته ها نشان می دهد که زپتو به نوعی رواج دهنده الگوهای غربی در حوزه سرگرمی هاست و بر اساس دارا بودن ظرفیت شکل دهی به سلیقه و ذائقه و نگرش و رفتار کاربران ایرانی، دریچه ای برای پرورش سبک زندگی غیراسلامی فراهم می کند.
۱۳۵۸.

واکاوی زمینه های شکل گیری و شیوع فساد در نظام بهداشت و درمان ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال ۳۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۹۰) 71 - 100

کلید واژه ها: فساد خبرگان ستادی نظام بهداشت و درمان نظریه زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹ تعداد دانلود : ۷۲
زمینه و هدف: فساد به عنوان معضل جهانی، وقت و هزینه زیادی را از دست اندرکاران قضایی، اجتماعی و سیاسی کشورها به خود اختصاص داده است و هزینه بسیاری را نیز در ابعاد مختلف، به مردم وارد می کند. هدف اصلی این تحقیق، واکاوی زمینه های شیوع فساد در نظام بهداشت و درمان ایران است. روش بررسی: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای انجام شد. میدان تحقیق، خبرگان حوزه ستادی وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی بود. برای این منظور، با 13 نفر از خبرگان این حوزه، مصاحبه عمیق انجام شد و نمونه ها نیز با شیوه نمونه گیریِ نظری و گلوله برفی انتخاب شدند. یافته ها: براساس تحلیلِ داده ها، شش مقوله مرتبط با فرآیندِ شیوع فساد در نظام بهداشت و درمان ایران، عبارت اند از: ضعف آموزش رسمی و غیررسمی، ضعف سیاست گذاری، مدیریت و حکمرانی در نظام بهداشت و درمان، اقتصاد معیوب و فاقد نظام توزیع عادلانه در نظام بهداشت و درمان، ضعف قوانین و ناکارآمدی دستگاه های نظارتی، ساختارهای ضعیف و فسادپرور در نظام بهداشت و درمان و حوزه دارویی فسادزا در نظام بهداشت و درمان. مقوله های ذکرشده، ذیلِ مقوله هسته «سیستم فسادزای بهداشت و درمان» دسته بندی شد. نتیجه گیری: این تحقیق نشان می دهد فساد در سیستم بهداشت و درمان ایران، ساختاری و نظام مند شده است و بسیاری از فسادها در رویه های کاملاً قانونی انجام می شوند و به دلیل ضعف ها و خلأهای قانونی، قوانین بازدارندگی لازم را برای جلوگیری از وقوع فساد ندارند.
۱۳۵۹.

روایتِ برساخته از قهرمان و ضدقهرمان در سریال تلویزیونی کوچک جنگلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال ۳۰ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۵) 183 - 209

کلید واژه ها: قهرمان ضدقهرمان برساخت گرایی سریال کوچک جنگلی تحلیل روایت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹ تعداد دانلود : ۴۵
هدف از این پژوهش، دستیابی به جایگاه قهرمان و ضدقهرمان و نقش هر یک از آنها در روایتِ برساخته از سریال کوچک جنگلی با رویکردی ژرف نگرانه و روشمند بوده است. قهرمان فردی است که می تواند بر محدودیت ه ای شخصی و بومی خود فایق آید، از آنها عبور کند و به نقطه ای فراتر از آنچه هست، دست یابد. تمامی قهرمانان هر روز در هزارتوی قصه ها، خود را در برابر آزمون ها و مراحلی می بینند که چشمان مشتاق بسیاری، همدل و همراهشان، در آرزوی عبور از آنها و رسیدن به سر منزل مقصود است. قهرمان به عنوان انسانی مدرن، می میرد ولی همچون انسانی کامل و متعلق به تمام جهان دوباره متولد می شود. آن دسته از سریال های تلویزیونی ایرانی که بر مبنای واقعیت های تاریخی تولید شده اند، به نسبت گستره تاریخی ایران کم شمارند، ازاین رو، سریال تلویزیونی کوچک جنگلی به عنوان نمونه ای از روایت یک شخصیت بزرگ تاریخی در چارچوب مختصات محتوایی و ساختاری یک قهرمان مورد توجه قرار گرفته است. روش این پژوهش، تحلیل روایت بوده است. شخصیت های این سریال با استفاده از الگوی تحلیلیِ رولان بارت، شامل سه سطح کارکردی، کُنشی و روایتی مورد تحلیل قرار گرفته اند و رمزگان های پنجگانه دالی، نمادین، کُنشی، هرمنوتیکی و فرهنگی استخراج شده اند. مهم ترین نتایج این پژوهش نشان می دهد که قهرمان در سریال تلویزیونی یاد شده، با رویکردی عقلانی و متناسب با نیازها و انتظارات عمومی جامعه برساخته شده است.
۱۳۶۰.

جنبش روشنگری، استعمار و مسأله ایران در قرن نوزدهم میلادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال ۱۹ بهار ۱۴۰۲ شماره ۷۰ 153 - 172

کلید واژه ها: منتسکیو روشنگری استعمار ایران روشنفکری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۱۴۳
به دنبال جنبش روشنگری و سپس انقلاب فرانسه، رقابت بین قدرت های بزرگ اروپائی برای دسترسی به ایران شدت گرفت، در سوی دیگر طیف هم روسیه تزاری قرار داشت. برخلاف روسیه که با ابزار نظامی راه خود را به سوی اروپا و شرق دور باز می کرد، قدرت های اروپائی با اندیشه های عصر روشنگری و سرمایه گذاری اقتصادی اهداف خود را به پیش می بردند. همزمان در ایران برخی روشنفکران ظهور کردند که همان اهداف جنبش روشنگری را سرلوحه فعالیت های خود قرار دادند. آنها با هدف پیشرفت ایران تلاش می کردند برخی آموزه های جدید مثل حکومت قانون را در ایران رواج دهند. تصور بر این بود که اگر ایران هم راهی را بپیماید که در اروپا پیموده شده، به زودی ترقی و تعالی از راه می رسید. این دسته افراد نه تنها نسبت به الزامات تمدن جدید توجه لازم را نداشتند، بلکه به این مقوله توجه نکردند که تمدن جدید سویه ای استعماری هم دارد که مقارن و ملازم اندیشه های جدید است. مقاله حاضر با روشی توصیفی-تحلیلی نشان می دهد که این دسته روشنفکران با این مقوله ها، برخوردی انتقادی نداشتند و در نتیجه به جای تأسیس اندیشه طبق الزامات کشور، راه تقلید از چیزی را در پیش گرفتند که در صورت موفقیت هم نمی توانست ایران را نسبت به خطر استعمار بیمه کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان