فیروز راد

فیروز راد

مدرک تحصیلی: استاد یار گروه علوم اجتماعی،دانشگاه پیام نور-صندوق پستی3697-19395 تهران،ایران
پست الکترونیکی: rad_291@yahoo.com

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۰ مورد.
۱.

بررسی نقش سازمان های مردم نهاد در حل مسائل اجتماعی (فراتحلیل تحقیقات انجام یافته در سال های 1398-1370)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: سازمان های مردم نهاد مسائل اجتماعی فرا تحلیل اندازه اثر CMA2

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 790 تعداد دانلود : 139
مقدمه: افزایش شمار و تاثیرات سازمان های مردم نهاد در عصر حاضر چشمگیر است بطوریکه می توان این سازمان ها را جزو بهترین راه حل ها و عوامل کلیدی در کاهش و حل مسائل اجتماعی دانست. هدف از انجام پژوهش حاضر، فراتحلیل تحقیقات انجام یافته در زمینه نقش سازمان های مردم نهاد در حل مسائل اجتماعی است. روش: جامعه آماری پژوهش، کلیه تحقیقات انجام یافته در این حوزه، طی سال های ۱۳98 - ۱۳70 می باشد که از طریق جستجو در بانک های اطلاعاتی، 104 پژوهش استخراج گردید و اطلاعاتی کلی درباره شان ارائه شد و سپس برای محاسبه آماره اندازه اثر، از میان تحقیقات مذکور، تنها آن دسته از پژوهش هایی انتخاب گردیدند که به صورت کمی و با روش پیمایش انجام گرفته بودند که تعدادشان به صورت تمام شماری شامل23 مقاله (علمی-پژوهشی) و پایان نامه بوده است. یافته ها: نتایج نشان داد 8/29 درصد تحقیقات انجام یافته، به روش کمی و 2/70 درصد به روش کیفی بوده است. بنابراین با غلبه روش کیفی در تحقیقات این حوزه مواجه هستیم. برطبق یافته ها، متغیرهای محیط زیست، توانمندسازی زنان، کودکان خیابانی، پیشگیری از جرائم، توسعه شهری و روستایی، امنیت و اعتیاد جزو موضوعات پرتکرار در پژوهش های این حوزه بوده اند. نتایج "اندازه اثر" حاکی از آن است که بیشترین میزان اندازه اثر، مربوط به متغیرهای پیشگیری از جرم با ضریب 74 درصد، سپس متغیرهای اعتیاد، توانمندسازی زنان و کودکان و حفظ محیط زیست به ترتیب با ضرایب 45 و 42 و 41 درصد می باشد. بحث: براساس نتایج حاصل از بررسی حاضر، می توان اذعان داشت در بخش عمده ای از تحقیقات موردبررسی، با اشکالات روش شناختی مهمی همانند؛ عدم تعریف دقیق مفاهیم و نحوه سنجش آن ها، عدم انتخاب جامعه آماری مناسب و عدم ارتباط مناسب بین مبانی نظری و فرضیات تحقیق، عدم استفاده از سنجه های استاندارد و عدم پاسخگویی دقیق به فرضیات و اهداف مواجه هستیم.
۲.

کارکرد سیاست های پدافند غیرعامل کشور بر سرمایه اجتماعی در ایران (دهه 90)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست گذاری پدافند غیرعامل سرمایه اجتماعی اعتماد اجتماعی مشارکت اجتماعی انسجام اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 771 تعداد دانلود : 801
امروزه رویکرد تهدیدات از جنس سخت به سمت نرم و متکی به جنگ شناختی در جوامع در حال گذر است در شیوه چنین جنگی مخاطبین بدون اینکه متوجه فریب دشمن شده باشند با اقناع و تغییر رفتار در آن ها زمینه بحران ها و انقلاب های رنگین به وجود می آید؛ بنابراین برای مقابله با آن،کارکردهای دفاع غیرعامل مؤثراست؛ و نقش نهادها و سیاست گذاران در گشودن چنین فضاهایی نباید غفلت شود. سرمایه اجتماعی یکی از مهم ترین شاخص های رشد جوامع است. این مفهوم که از علوم اجتماعی وارد سیاست گذاری شده است، تأثیرپذیری و تأثیرگذاری گسترده ای در روابط حکومت و جامعه دارد. سؤال اصلی پژوهش عبارت است از اینکه کارکرد سیاست های هشت گانه پدافند غیرعامل کشور چه تأثیری بر سرمایه اجتماعی در ایران، داشته است؟. روش تحقیق این تحقیق، موردی زمینه ای و با رویکرد آمیخته، ترکیبی شامل روش کیفی و کمی است. شامل تشریح روش پژوهش، ابزار اندازه گیری داده ها، جامعه آماری، روش نمونه گیری و تعیین حجم نمونه، سنجش روایی و پایایی پژوهش و نیز آزمون ها و نرم افزارهای آماری مورداستفاده جهت تجزیه وتحلیل داده ها در دو بخش کیفی و کمی میباشد. در بخش تحلیل کمّی، از روش «رگرسیون خطی چندگانه»«متغیرهای هشت گانه مستقل» بر «متغیر وابسته» استفاده شده است. جامعه آماری در بخش کیفی ۱۷ نفر و در بخش کمی ۱۴۰ نفر از خبرگان در علوم بین رشته ای برآورد شده است. نتایج حاصله حاکی است که کارکرد سیاست های هشت گانه پدافند غیرعامل بر مؤلفه های سرمایه اجتماعی معنی دار و تأثیر آن ها بر مؤلفه های سرمایه اجتماعی متفاوت و قابل توجه بوده است.
۳.

روندها و بایسته های سیاست رسانه ای جمهوری اسلامی ایران در حوزه فضای مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست های رسانه ای فضای مجازی سیاست گذاری جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 917 تعداد دانلود : 651
سیاست های رسانه ای ایران غالباً پیچیده و دارای ابعاد متداخلی است. علیرغم ضرورت استقلال حوزه رسانه ای (فضای مجازی)، این حوزه بیشتر وقت ها، خواست دولت ها را منعکس می کند. این مقاله با بهره گیری از روندپژوهی انتقادی، و رویکردهای نظری کاستلز (جامعه شبکه ای: قدرت و پادقدرت) و فریدمن (سیاست گذاری جانبدارانه و بی طرفانه)، جنبه های مختلف سیاست های رسانه ای در حوزه فضای مجازی و رویکرد دولت ها را در تسلط بر این حوزه مشخص می کند. مطالعه اسنادی، به عنوان روشی کیفی، برای جمع آوری اطلاعات و استخراج سیاست های رسانه ای مورد استفاده قرار گرفته است. چارچوب روش شناختی شامل اسکن محیطی و کدگذاری موضوعی است و برای شناخت محیطی که سیاست ها در آن طراحی و سیاست گذاری می شوند، و نیز تعیین سهم هر کدام از مسائل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فناورانه و یا محیطی اخلاقی از تحلیل روند بهره گرفته شد. جامعه آماری پژوهش شامل بیانات رهبری، سیاست های کلی نظام مصوب مجمع تشخیص مصلحت، مصوبه های شورای عالی انقلاب فرهنگی، مجلس و سایر اسناد بالادستی موجود در منابع پژوهشی و ... است. در بحث اعتبار، نتایج هر مرحله به استادان ارائه، و اطمینان حاصل شد که نتایج مطالعه معتبر است. یافته ها بیانگر 13 مؤلفه از اساسی ترین سیاست های رسانه ای جمهوری اسلامی ایران است و ضرورت نگاهی فراتر از گفتمان های دولت ها در این سیاست ها ملموس است.
۴.

اثرساختاربندی فرهنگی برکنش فرهنگی شهرنشینی در بین اعضای هیئت علمی دانشگاه پیام نور کشور(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: کنش فرهنگی فرهنگ شهرنشینی ساختاربندی فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 346 تعداد دانلود : 275
فرهنگ شهرنشینی هویتهای شهروندی و بنیانهای عاملیت مند جاگیر شده هستند و با توجه به تنوع فرهنگی در کشور یکی ازعلل رعایت فرهنگ شهرنشینی می تواند به ساختاربندی فرهنگی مربوط باشد. روش تحقیق از نظر هدف بنیادی و کاربردی بوده و برای رسیدن به اهداف تحقیق از روش تحقیق ترکیبی استفاده شده است، در روش تحقیق کیفی با استفاده از روش دلفی به بررسی منابع، اسناد و مصاحبه از 17 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند و بر مبنای تحلیل عاملی و تأیید متخصصان، مفاهیم شاخص بندی گردید در روش کمّی با تدوین پرسشنامه و روش کمّی معادلات ساختاری، فرضیه ها بررسی شده است. جامعه آماری کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه پیام نور با حجم نمونه 351 نفر بر اساس جدول مورگان و نحوه نمونه گیری خوشه ای با تحت پوشش قرار دادن تمام قومیت ها می باشد، داده ها با نرم افزار Spss و Amos مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد که در ساختار بندی اسلامی، نظام اعتقادی متأثر از نظام شخصیتی و هنجارهای اسلامی تأثیر داشته و کنش های اسلامی و نظامی تأثیر داشته است که مبین تأیید نظریه های دورکیم و بوردیو در این خصوص است که در ساختاربندی غربی، اعتقاد و اعتقاد غربی و نظام شخصیتی متأثر ازهنجارهای غربی تأثیر داشته است که متناسب با نظریه های پارسونز و ارمه می باشد و در ساختار بندی ایرانی، اعتقاد متأثر از کنش های ایرانی و نظام شخصیتی تأثیر داشته است که متناسب با نظریه های ترنر و ارمه می باشد و برمبنای ساختار بندی محلی، اعتقاد متأثر از اعتقاد محلی و نظام شخصیتی در کنش رعایت فرهنگ شهرنشینی تأثیر داشته است که مبین تأیید نظریه دالگران در این خصوص می باشد. 
۵.

سیاست های پدافند غیرعامل و سرمایه اجتماعی (با تأکید بر شاخص مشارکت و انسجام اجتماعی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست گذاری پدافند غیرعامل سرمایه اجتماعی مشارکت و انسجام اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 231 تعداد دانلود : 122
در سیاست های کلی نظام، پدافند غیرعامل مجموعه اقدامات غیرمسلحانه ای است که موجب افزایش بازدارندگی، کاهش آسیب پذیری، تداوم فعالیت های ضروری، ارتقای پایداری ملی و تسهیل مدیریت بحران در برابر تهدیدات و اقدامات نظامی دشمن می شود و از طرفی بر اساس دیدگاه پاتنام سرمایه اجتماعی، پدیده جامعه شناختی است و مواردی چون اعتماد، هنجار ها و شبکه هاست وکارایی، ارتباط، خلاقیت، حل مسائل جامعه و ... را افزایش می دهد. برخی از شاخص های آن (مشارکت و انسجام و...) اجتماعی است.هدف تحقیق دستیابی به میزان تأثیر سیاست های پدافند غیرعامل کشور در سرمایه اجتماعی و روش انجام، موردی – زمینه ای و نوع آن، کاربردی- توسعه ای می باشد. جامعه آماری تعدادی از صاحب نظران مرتبط به تعداد 400 نفر برآورد شده است، حجم نمونه، بر اساس فرمول کوکران 100 برآورد شده است. نتایج تحقیق، بیانگر این است که اجرای سیاست های پدافند غیرعامل نظام (مشارکت و انسجام) اجتماعی بستگی دارد که میزان آن در این مطالعه در ناحیه کم است. پیشنهاد هایی در این رابطه ارائه شده است.
۶.

پدیدار شناسی ناامنی و سنخ بندی زنان حاشیه نشین از مسأله امنیت(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 870 تعداد دانلود : 505
دامنه ی وسیع مسایل، مشکلات و آسیب های اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی در محله حاشیه نشین «مرتضی گرد» اهمیت مطالعه پدیده ی امنیت زنان و بازنمایی تجربه های ناامنی آنها را در این منقطه حاشیه ای ضروری می سازد. واکاوی روایت های این زنان حاشیه نشین از مساله ناامنی و صورت بندی و سنخ شناسی مواجهه آنان با مقوله ناامنی،محور موضوعی مطالعه حاضر بوده است. ا در برابر این مساله چند دسته از زنان حاشیه نشین را می توان سنخ شناسی نمود. نمونه های پژوهش حاضر، بر اساس نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و محقق با 29 نفر از زنان 16 تا 65 سال و دارای تجربه زیسته حاشیه نشینی، مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته انجام داده است. یافته ها حاکی از آن است که زنان مرتضی گرد ناامنی را در مضامینی شامل: در معرض آسیب های اجتماعی بودن، به مثابه نگرانی و به مثابه فقدان و کمبود امکانات معنا نموده اند.همچنین در مساله مواجهه با ناامنی، سنخ های متنوعی از بانوان حاشیه نشین شامل: زنان مطالبه گر امنیت ، زنان تاب آور، زنان ناامن انگار، زنان مترصد فرار، زنان قربانی ناامنی و زنان ناامن ساز شناسایی شدند .
۷.

طراحی و اعتباریابی پرسشنامه ی سنجش مشکلات سمن های حوزه مسائل اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 861 تعداد دانلود : 126
هرچند آمارها نشان از رشد تعداد سمن ها در کشور دارد اما این توسعه کمی، همراه با توسعه کیفی نبوده و در واقعیت، همخوانی بین تعداد سمن ها با عملکردشان وجود ندارد و با مشکلات فراوانی در مسیر تحقق اهدافشان دست وپنجه نرم می کنند. اهداف: هدف پژوهش حاضر در مرحله اول شناسایی مهم ترین مشکلات سمن های حوزه مسائل اجتماعی در شهر تبریز و در مرحله بعد طراحی و اعتباریابی پرسشنامه، جهت رتبه بندی این مشکلات است. روش مطالعه: در پژوهش حاضر برای شناسایی مهم ترین مشکلات سمن ها، از روش مشارکت عملی (کارگاه مسأله یابی) استفاده شده که این امر از طریق مشارکت 49 نفر از مدیران سمن های حوزه مسائل اجتماعی شهر تبریز در سال 1400 حاصل گردید. مجموعه مشکلات ذکرشده توسط مدیران از طریق نرم افزار مکس کیودا  مورد تحلیل قرار گرفت که یافته ها در قالب 254 گزاره، 18 مقوله فرعی و 4 مقوله اصلی کدگذاری گردید سپس بر اساس گزاره های نوشته شده توسط خود شرکت کنندگان، سنجه ها تدوین گردید، درواقع مقولات فرعی، مبنای طراحی سنجه های پرسشنامه قرار گرفت. در مرحله بعد برای بررسی پایایی و روایی پرسشنامه، از نرم افزار اسمارت پی آل اس  استفاده گردید. یافته ها: بنابر نتایج برازش مدل، پرسشنامه طراحی شده واجد پایایی و روایی بوده و می توان نتایج حاصل از کاربرد آن را معتبر دانست. برای رتبه بندی مشکلات، پرسشنامه برای تمامی مدیران سمن های حوزه آسیب های اجتماعی شهر تبریز ارسال گردید. نتیجه گیری: نتایج رتبه بندی مشکلات سازمان های مردم نهاد ازنظر مدیران (133 مدیر) نشان داد که مؤلفه های 1- نداشتن مکان ثابت و اجاره بهای مکان 2- عدم وجود فرهنگ کار گروهی در جامعه و اعضا 3- قوانین دست وپا گیر و عدم وحدت رویه دستگاه های دولتی 4- کمبود اعتبار و منابع مالی و پرداخت نشدن هزینه ها 5- عدم آگاهی و آشنایی با فلسفه وجودی و ماهیت سمن ها در جامعه، به ترتیب مهم ترین مشکلات سمن های مذکور به شمار می رود.
۸.

ساختاربندی فرهنگی و کنش فرهنگی قانون پذیری: بررسی موردی اعضای هیئت علمی دانشگاه پیام نور(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 856 تعداد دانلود : 300
قانون پذیری، اهمیتی است که افراد برای قانون قائل می شوند. عدم پذیرش آن بنا برپیشنه تحقیق به عنوان یک مسئله اجتماعی در ایران مطرح می باشد و با توجه به تنوع فرهنگی در کشور یکی از علل قانون پذیری می تواند به ساختاربندی فرهنگی مربوط باشد. روش تحقیق ازنظر هدف توصیفی و مشخصاً پیمایش مقطعی بوده و برای رسیدن به اهداف تحقیق از روش تحقیق ترکیبی استفاده شده است. درروش تحقیق کیفی با استفاده از روش دلفی به بررسی منابع، اسناد و مصاحبه از 17 نفر که به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند و در روش کمی با تدوین پرسشنامه و روش کمی معادلات ساختاری، فرضیه ها بررسی شده است. جامعه آماری کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه پیام نور با حجم نمونه 351 نفربر اساس جدول مورگان و نحوه نمونه گیری خوشه ای با تحت پوشش قرار دادن تمام قومیت ها می باشد، داده ها با نرم افزار Spss و Amos مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته است.بر اساس یافته های تحقیق در بررسی ساختاربندی فرهنگ اسلامی نشان می دهد که کنش اسلامی بر اعتقاد به قانون پذیری و رعایت آن تأثیر داشته است که با نظریه های پارسونز و پیاژه مرتبط می باشد در ساختاربندی غربی، اعتقاد متأثر از نظام و اعتقاد باعث اعتقاد و کنش شده و نیز عمل به کنش غربی متأثر از هنجارها باعث کنش شده است که با نظریه های آندرسون و مرتون مرتبط می باشد.در ساختاربندی ایرانی،کنش متأثر از منابع و اعتقاد به قانون پذیری با تأثیرپذیری از نظام تأثیر داشته که با نظریه های هیرشی و پارسونز مرتبط می باشد و بر مبنای ساختاربندی محلی، کنش متأثر از هنجارها و منابع است و اعتقاد به قانون پذیری متأثر از منابع و کنش بر اعتقاد به قانون پذیری تأثیرداشته است.تأثیرات نظام نیز باعث ایجاد شخصیت هایی قانون گریزشده است که با نظریه های بریتونت و کوهن مرتبط می باشد وبه تفکیک زبانی، در زبان فارسی ساختاربندی فرهنگی: ایرانی و محلی، درترکی:محلی، در لری و کردی: ایرانی، در بلوچی: اسلامی، در عربی و ترکمنی نیز بر مبنای ساختاربندی محلی، اسلامی و غربی، کنش قانون پذیری شکل یافته است.
۹.

بررسی رویکرد دولت های اصلاحات و اصول گرا نسبت به مطبوعات و شبکه های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 236 تعداد دانلود : 755
در ایران، سیاست رسانه ای علاوه بر مراجع اصلی تاثیرگذار، از تغییر دولت ها نیز متاثر می شود؛ چرا که یکی از ابزارهای اساسی هر دولتی برای پیشبرد اهداف خود رسانه ها هستند. این تغییر دولت ها، بسته به رویکرد هر دولتی، نتایج متفاوتی را در اتخاذ عملکرد ها بر جای می گذارد. ساختار و اراده ی سیاسی، عواملی هستند که به شدت بر عمل سیاسی در ایران تأثیرگذار می باشند. در این پژوهش با نگرش فرآیندوار و تاثیر متقابل ساختار و اراده بر عمل سیاسی به این سوال پاسخ داده می شود که دولت های اصلاحات و اصول گرا چه رویکردی به مطبوعات و شبکه های اجتماعی داشتند و دواعی و موانع و نقاط قوت و ضعف دولت ها در زمینه ی اجرای سیاست های نظام جمهوری اسلامی ایران. چه می باشد. برای این کار، از رهیافت نظری میگدال با عنوان دولت قوی و جامعه ی ضعیف بهره گرفته شد. در این پژوهش کیفی، با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی، و مصاحبه داده ها جمع آوری و مورد تحلیل قرار گرفتند. برای استخراج مولفه های سیاست رسانه ای، بیانات رهبری و برای به دست آوردن رویکرد دولت های اصلاحات و اصول گرا، مطالب مطرح شده توسط روسای جمهور و وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونین مطبوعاتی در بازه ی زمانی 1376-1392 با استفاده از روش اسکن محیطی بررسی و مضامین مستخرج با استفاده از روش تحلیل موضوعی کدگذاری شدند. یافته ها نشان گر 13 مولفه به عنوان اساسی ترین سیاست رسانه ای جمهوری اسلامی ایران در زمینه ی مطبوعات و شبکه های اجتماعی و 12 مولفه به عنوان رویکرد دولت های مورد پژوهش می باشد.
۱۰.

سیاستهای پدافند غیرعامل کشور و سرمایه اجتماعی با تأکید بر شاخص اعتماد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی اعتماد پدافند غیرعامل سیاستگذاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 328 تعداد دانلود : 908
 از دیدگاه پاتنام سرمایه اجتماعی عبارت است از ویژگی هایی از سازمان اجتماعی چون اعتماد، هنجارها و شبکه ها که میتوانند کارایی جامعه را از طریق تسهیل کنش های تعاونی بهبود دهند. سرمایه اجتماعی شامل حجم و کیفیت روابط میان انسان هاست و همکاری میان افراد را تسهیل میکند. هرچقدر سرمایه اجتماعی در یک جامعه یا سازمان بیشتر باشد، همکاری و هماهنگی میان افراد و گروه ها بیشتر است، گردش اطلاعات بهتر صورت میگیرد. همچنین کارآمدی عمومی در ایجاد توانایی برای همکاری، ارتباط، خالقیت، تحمل، حل مسائل و نظایر آن را افزایش میدهد. هدف از انجام این تحقیق دستیابی به میزان تأثیر سیاست های پدافند غیرعامل کشور در سرمایه اجتماعی (با تأکید بار اعتماد اجتماعی) میباشد. روش انجام تحقیق، تحقیق موردی_ زمینه ای و نوع آن، کاربردی – توسعه ای میباشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه صاحب نظران و اساتید حوزه پدافند غیرعامل و حوزه علوم اجتماعی و سیاستگذاری که تعداد آنها حدود 100 نفر برآورد شده است، حجام نمونه به علت محدودیت جامعه آماری تمام شمار لحاظ شده است. نتایج تحقیق بیانگر این است که اجرای موفق سیاست های پدافند غیرعمال بستگی به میزان اعتماد اجتماعی دارد که مقدار آن در این مطالعه در ناحیه کم میباشد. به منظور رفع این چالش و دستیابی به هدف تحقیق پیشنهادهایی به منظور افزایش اعتماد ارائه شده است.
۱۱.

تحلیل فازی رابطه پایگاه اجتماعی اقتصادی و مشارکت در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پایگاه اجتماعی - اقتصادی جامعه شناسی توسعه مشارکت انتخاباتی سرمایه اجتماعی تحلیل فازی مشارکت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 652 تعداد دانلود : 923
مساله مقاله حاضر رابطه پایگاه اجتماعی اقتصادی و مشارکت در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری است. سوال این است که آیا استانهایی که از پایگاه اجتماعی اقتصادی بالاتری برخوردار هستند مشارکت انتخاباتی بالاتری دارند؟ از رویکردهای نظری تحقیق این فرضیه استنتاج شده است که پایگاه اجتماعی اقتصادی، و هر یک از مولفه های آن شرط لازم برای مشارکت انتخاباتی هستند. رویکرد روش شناختی مقاله حاضر تحلیل تطبیقی کیفی فازی با استفاده از داده های ثانویه است. جامعه آماری شامل همه استانهای ایران در سال 1392 است. برای آزمون فرضیه تحقیق از روش فازی و نرم افزارهای spss و fs/qca استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که پایگاه اجتماعی اقتصادی شرط علی معمولا لازم و نه کافی برای مشارکت انتخاباتی استانهای مورد بررسی است. همچنین دریافتیم که هر یک از مولفه های پایگاه اجتماعی اقتصادی یعنی پایگاه تحصیلی، پایگاه شغلی و سرانه درآمد نیز به صورت منفرد شرط معمولا لازم برای مشارکت انتخاباتی هستند.
۱۲.

مطالعه جامعه شناختی تجردگزینی جوانان (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بی اعتنایی به ازدواج تجردگزینی دوسویه گرایی در ازدواج رشد شخصی ادراک شده گرندد تئوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 488 تعداد دانلود : 481
امروزه یکی از مسائل مهم و گاهی نگران کننده برای دولت مردان و خانواده های ایرانی، تجردگزینی جوانان است. این موضوع که عمدتاً خواستگاه غربی دارد و با پیامدهای مختلف فردی و اجتماعی همراه است، نیازمند تحقیقات و مطالعات متعددی است که در این مقاله با رویکرد جامعه شناسانه به آن پرداخته شده است. روش پژوهش نظریه زمینه ای (گرندد تئوری) بوده و در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات بررسی و انجام شده است. روش جمع آوری داده ها نیز مصاحبه های نیمه ساختاریافته و عمیق بوده است. برای تحلیل از کدگذاری سه مرحله ای باز، محوری و گزینشی استفاده شده است. تجردگزینی و شرایط علی، زمینه ای و مداخله گرای آن، الگوی پارادایمی این تحقیق بوده است. درنهایت مشخص شد براساس الگوی کشف شده، تجردگزینی بستر مسائلی از قبیل کاهش رشد شخصی ادراک شده، بی اعتنایی به ازدواج، دوسوگرایی در ازدواج (مانند ترس و نگرانی از آینده)، تأخیر در سن ازدواج، وسواس در انتخاب، احساس ناتوانی احساسی و عاطفی و... می شود.
۱۳.

فراتحلیل پژوهش های صورت گرفته در حوزه سازمان های مردم نهاد؛ با تاکید بر علل مشارکت افراد در این سازمان ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سازمان های مردم نهاد مشارکت فرا تحلیل اندازه اثر CMA2

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 615 تعداد دانلود : 188
در جهان مدرن امروز، سازمان های مردم نهاد، به عنوان رکن سوم جوامع، نماد جامعه مدنی و ابزار اصلی مشارکت مردم در عرصه های مختلف اجتماعی، محسوب می شوند. پژوهش حاضر به مرور و ارزیابی تحقیقات انجام یافته در حوزه سازمان های مردم نهاد با هدف: ۱- ارائه نمایی کلی از تمامی تحقیقات انجام شده ۲- سنجش اندازه اثر متغیرهای مرتبط با مشارکت مردم در این سازمان ها، با بهره گیری از روش فرا تحلیل، پرداخته است. پس از یک جستجوی اولیه در بانک های اطلاعاتی ۲۴۶ مقاله و پایان نامه استخراج شد. مرور تحقیقات انجام یافته نشان می دهد که بیشترین تحقیقات انجام گرفته مربوط به رشته های حقوق و علوم اجتماعی بوده است. سیر انجام پژوهش ها در مقاطع زمانی، حالت افزایشی داشته و نیمی از تحقیقات در سالهای ۱۳۹۵-1398 انجام گرفته است. مرور تحقیقات پیشین نشان داد تحقیقات مذکور را می توان در یک تقسیم بندی کلی به سه دسته: 1- آسیب شناسی سازمان های مذکور 2- بررسی عملکرد و تأثیرات سازمان های مردم نهاد بر مسائل اجتماعی، سیاسی و....3- بررسی علل مشارکت در سازمان های مردم نهاد، تقسیم کرد. در بخش دوم مقاله با توجه به گستردگی موضوعی به تحدید مسئله، اقدام و تنها به مرور تحقیقاتی پرداخته شده که در دسته سوم قرار می گیرند که درنتیجه تعداد ۱۱ پژوهش کمی مرتبط به صورت تمام شماری انتخاب و ضریب اندازه اثر متغیرها با به کارگیری نرم افزار، CMA2 و سایت فرا تحلیل آنلاین ارزیابی شد. نتایج نشان داد متغیرهای سن، پایگاه اقتصادی اجتماعی، تحصیلات و اعتماد اجتماعی به ترتیب جزو متغیرهای پرتکرار در پژوهش های این حوزه هستند. اندازه اثر متغیرهای ازخودبیگانگی و ارزش های مادی به ترتیب معادل ۳۸ و ۳۶ درصد است که برحسب نظام تفسیری کوهن ، این میزان تأثیر در حد متوسط ارزیابی می شود. غیر از دو متغیر مذکور و متغیر وضعیت تأهل، سایر متغیرها دارای شدت تأثیرگذاری ضعیف می باشند.
۱۴.

تبیین و بررسی نگرشهای فمینیستی بین زنان ایرانی در دوران بعد از انقلاب اسلامی با رویکرد تحلیل کمی (مطالعه موردی بانوان شهرستان اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فمنیسم نظریه های جامعه شناختی زنان اصفهان فمینیسم اسلامی - ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 959 تعداد دانلود : 265
با تغییر نگرش نسبت به زن در جریان انقلاب اسلامی، زنان توانستند حضور پررنگی در عرصه اجتماعی و سیاسی پیدا کنند. روش پژوهش حاضراز نوع ترکیبی اکتشافی بود که از دو روش کیفی و کمی استفاده گردید. در بخش کیفی از تکنیک تحلیل محتوای کیفی استفاده گردید. ابزار گردآور یداده ها مصاحبه نیمه-ساختاریافته بود. روش تجزیه و تحلیل داده ها نیز کدگذاری سه-گانه باز، محور یو انتخابی بود. در بخش دوم از روش پیمایشی استفاده گردید. جامعه آماری این بخش نیز کلیه زنان بالای 18 سال اصفهانی بودند، که با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی تعداد 2000 نفر از آن ها انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته برگرفته از یافته های بخش کیفی بود. تجزیه و تحلیل داده ها با رگرسیون چندمتغیره و نرم افزار SPSS انجام شد. یافته های مربوط به بخش کیفی نشان داد در بین بانوان مورد مصاحبه، چهار گرایش غالب فمینیستی شامل نگرش فمینیستی مارکسیستی، اسلامی، رادیکال و لیبرال بود. نتایج مربو به آزمون فرضیه ها نیز نشان داد؛ نگرش فمینیستی بر بازتعریف هویت اجتماعی تاثیر مثبت دارد. نگرش فمینیستی بر آگاهی از حقوق شهروندی تاثیر مثبت دارد. نگرش فمینیستی بر عضویت در گروه ها و جنبش های اجتماعی-سیاسی تاثیر مثبت دارد.
۱۵.

تبیین جامعه شناختی مدیریت بدن در بین بانوان ورزشکار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جامعه شناسی بدن مدیریت بدن فشار هنجاری نقش پذیری جنسیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 453 تعداد دانلود : 610
در پژوهش حاضر، با بهره گیری از نظریه های فوکو، گافمن، وبر و برخی از فمینیست ها، به تحلیل جامعه شناختی عوامل مرتبط با مدیریت بدن پرداخته شده است. جامعه آماری تحقیق را زنان و دختران شهر تبریز تشکیل داده اند که در زمان اجرای تحقیق، عضو باشگاه های بدنسازی این شهر بودند. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای توأم با تصادفی ساده، تعداد 377 نفر انتخاب و اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسش نامه محقق ساخته جمع آوری شده است.براساس نتایج بدست آمده، میانگین مدیریت بدن در افراد مورد مطالعه، 89(حداقل نمره 46 و حداکثر نمره 134)  برآورد شده است. براین اساس، میزان مدیریت بدن در 80% پاسخگویان، متوسط به بالاست. نتایج حاصل از تحلیل های دو متغیره نیز حاکی از این است که میزان مدیریت بدن برحسب برخی متغیرهای زمینه ای همچون سن، وضعیت تأهل، تحصیلات، وضعیت شغلی و درآمد پاسخگویان متفاوت است. همچنین بین متغیرهای نقش پذیری جنسیتی و دینداری با مدیریت بدن، رابطه معکوس و بین متغیر احساس فشار هنجاریو مدیریت بدن، رابطه مستقیم و معنی دار برقرار است. براساس تحلیل مسیر، متغیرهای دینداری و احساس فشار هنجاری، هم به طور مستقیم و هم از طریق تحت تأثیر قرار دادن متغیر نقش پذیری جنسیتی، بر میزان مدیریت بدن تأثیر گذاشته اند. این متغیرها در مجموع قادرند 2/35 درصد از تغییرات مدیریت بدن را پیش بینی کنند.
۱۶.

بازخوانی شعر احمد شاملو در چارچوب رویکرد ساختارگرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان دال ساختارگرایی شعر معاصر مدلول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 608 تعداد دانلود : 493
این مقاله تحلیلی بینا رشته ای بین جامعه شناسی و ادبیات است و سعی دارد شعر احمد شاملو را از منظری جامعه شناختی بررسی نماید. برای این منظور ضمن استفاده از نظریه های مختلف جامعه شناختی مربوط حوزه ساختارگرایی، از روش شناسی تحلیل گفتمان فوکو و تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف نیز استفاده شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که شعر شاملو دارای تعین معنایی و خطی است که در آن ارتباط دال و مدلول یک به یک است. این امر امکان تولید معنی و خوانش های مختلف در آثار وی را کاهش می دهد و از این رو بافتی ساختارگرایانه به آثار و اندیشه های وی داده است. این تحقیق همچنین نشان می دهد که ادبیات ایران همپای ادبیات جهانی از ظرفیت بالایی در پرداختن به مسائل انسانی و اجتماعی برخوردار است و دارای رویکردهای متفاوتی در تفسیر این مسائل است که روایت شاملو تنها یکی از آن هاست. این تحقیق و کارهای مشابه ضمن کشف چنین توانمندی هایی، از مهجوریت این آثار کاسته، اهمیت تحقیقات بینارشته ای را روشن نموده و ضرورت آموزش توأمان آن ها را در رشته های دانشگاهی مربوطه یادآور می شود.  
۱۷.

بررسی رابطه بین مشارکت سیاسی و بیگانگی اجتماعی در بین شهروندان شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشارکت سیاسی بیگانگی اجتماعی جامعه ی دموکراتیک مسائل شهری شهرنشینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 463 تعداد دانلود : 99
امروزه مشارکت در بستر جامعه ای دموکراتیک و مدنی، صورتی نهادمند به خود گرفته و اندیشمندان توسعه، گسترش مشارکت سیاسی در میان توده ی مردم را یکی از وجوه نوسازی سیاسی تلقی می کنند. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین مشارکت سیاسی و بیگانگی اجتماعی در بین شهروندان شهر تبریز انجام شده است. بیگانگی اجتماعی از سوی جامعه شناسان و روان شناسان اجتماعی برای توضیح صور آسیب شناختی مشارکت س یاسی و تبیین انفعال، ب ی میلی و بی علاقگی سیاسی مورد استفاده قرار گرفته است که جزء مسائل شهری و از پیامدهای شهرنشینی است. سؤالی که مطرح است این است که بین مشارکت سیاسی و بیگانگی اجتماعی در بین شهروندان تبریز رابطه وجود دارد؟ روش تحقیق حاضر از نوع پیمایشی و با ابزار پرسشنامه و جامعه ی آماری آن، شهروندان در سنین 18 سال به بالای تبریز است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر و اطلاعات مورد نیاز از طریق شیوه ی نمونه گیری تصادفی خوشه ای جمع آوری گردیده است. اعتبار پرسشنامه از طریق اعتبار صوری و پایایی آن بر اساس آلفای کرونباخ محاسبه گردیده است. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و برای آزمون فرضیه ها از تکنیک آماری ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج تجزیه و تحلیل آزمون فرضیه های تحقیق نشان داد که بین میزان مشارکت سیاسی و بیگانگی اجتماعی شهروندان رابطه ی معنا داری وجود ندارد. تنها دو مؤلفه احساس انزوای اجتماعی و احساس بی هنجاری در بین پنج مولفه بیگانگی اجتماعی  دارای رابطه ی معنا دار ی با میزان مشارکت سیاسی است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که مشارکت سیاسی چندان تحت تأثیر بیگانگی اجتماعی نبوده است.
۱۸.

تبیین جامعه شناختی ظهور گفتمان سیاسی هیأت های مذهبی ایران دهه 1340(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گفتمان گفتمان سیاسی هیات های مذهبی نظم اخلاقی بسیج منابع قلمرو گفتمانی محتوای گفتمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 921 تعداد دانلود : 274
هدف این پژوهش بررسی شرایط ظهور گفتمان سیاسی مذهبی(گفتمان سیاسی هیات های مذهبی) در ایران دهه 40 است. چه شرایط تاریخی زمینه ساز شکل گیری این گفتمان جدید در فضای فرهنگی ایران شد؟ چه عواملی (چه کسانی) منابع و فضای اجتماعی لازم برای تولید این گفتمان را فراهم آوردند؟ چه عواملی قلمرو گفتمانی و محتوای آن را تعیین نمودند؟ محقق پس از طرح یک مدل نظری ترکیبی، به بررسی دقیق تحولات اجتماعی و فرهنگی ایران در دوره زمانی مورد نظر پرداخته و می کوشد نشان دهد که اگرچه «بوجود آمدن بحران در نظم اخلاقی جامعه»، «بسیج منابع» و «شکل گیری زنجیره های تعامل» برای شکل گیری فرآیند تولید ایدئولوژی ضروری است، قلمرو گفتمانی و محتوای ایدئولوژی ها تحت تأثیر عواملی همچون افق اجتماعی ایدئولوژی و ماهیت گفتمان های رقیب موجود در بافت گفتمانی جامعه تعیین می شود. در نهایت، محقق به بحث درباره دلالت های این پژوهش برای شناخت رابطه میان ایدئولوژی و ساختار اجتماعی می پردازد.
۱۹.

طرد اجتماعی در زندگی زنان فقیر شهری (مطالعه موردی: زنان فقیر شهری تحت پوشش کمیته امداد شهرستان ارومیه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنان فقیر شهری طرد اجتماعی کمیته امداد امام خمینی گراندد تئوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 851 تعداد دانلود : 288
شواهد موجود نشان می دهد زنان فقیر شهری به شکل های گوناگونی از طرد اجتماعی رنج می برند. این مقاله در سطح خُرد و زندگی روزمره به جست وجوی ریشه های طرد اجتماعی در زندگی آن ها پرداخته و سعی کرده است بعضی از ابعاد این مسئله را روشن کند. روش تحقیق کیفی است و داده های تحقیق از مصاحبه های عمیق با 32 زن تحت پوشش کمیته امداد شهرستان ارومیه به دست آمده و نتایج با استفاده از رهیافت گراندد تئوری تحلیل شده اند. نتایج به دست آمده نشان می دهد در زندگی این دسته از زنان، 5 مقوله عمده در شکل گیری طرد اجتماعی نقش دارد که عبارت اند از: «ضعف سرمایه فرهنگی»، «محدودیت های مادی»، «رویکرد منفی به فقرا»، «طرد ناشی از تجرد» و «حوادث منفی زندگی». دو مقوله عمده «اجتناب از ادغام اجتماعی» و «عواطف منفی» از پیامدهای این مسئله اند که باعث تقویت و تداوم این پدیده می شود. مقوله نهایی هسته، که در برگیرنده کل فرایند شکل گیری طرد اجتماعی است، با عنوان «شکست هنجار پیوند» مطرح شده است. در خصوص شیوه های ایجاد طرد اجتماعی، شکل های بسیار ظریفی از خوارسازی و محرومیت در زندگی زنان فقیر وجود دارد که با رویکردهای کمّی یا اقتصادی قابل شناسایی نیستند.
۲۰.

تحلیل جامعه شناختی گفتمان های خانواده در مذاکره های مجالس قانون گذاری ایران (از 1320 تا 1357)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خانواده مذاکرات نمایندگان گفتمان مجالس قانون گذاری قانون حمایت از خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 409 تعداد دانلود : 607
خانواده و موضوعات مرتبط با آن یکی از مسائل جامعه کنونی است. قانون و نظام قانون گذاری را می توان ابزار مهمی جهت تسلط بر این حوزه به شمار آورد. هدف حقیق حاضر شناسایی گفتمان های مسلط خانواده در مجالس قانون گذاری ِدوره پهلوی دوم و تحلیل آنهاست. به این منظور، مذاکره های نمایندگان مجلس بیست ویکم و بیست وسوم با روش تحلیل گفتمان بررسی شده و چشم انداز نظری آن برمبنای نظریه های عاملیت-ساختار، نظام کنش، بازنمایی و جهانی شدن تدوین شده است. نتایج حاکی است با توجه به ساختارهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، در مجلس بیست ویکم «گفتمان اعتدال گرایی سنتی» از دیالکتیک گفتمان مسلط سطح فرهنگی (سنت گرایی اصول گرا) و گفتمان مسلط سطح سیاسی (نوگرا) به وجود آمده و در مجلس بیست وسوم «گفتمان نوگرای اصلاح طلب»، با حمایت قوی گفتمان مسلط سطح سیاسی (نوگرای رادیکال) و نادیده گرفتن گفتمان قدرتمند سطح فرهنگی (سنت گرای اصول گرا)، به گفتمان مسلط مجلس تبدیل شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان