درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۲۴۱ تا ۳٬۲۶۰ مورد از کل ۳۳٬۷۳۶ مورد.
۳۲۴۱.

بررسی تطبیقی «برساخت گرایی اجتماعی» و «نظریه اقتران شدید»: یک مطالعه تطبیقی در حوزه هستی شناسی اجتماعی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲۶ 145 - 168

کلید واژه ها: اقتران شدید برساخت گرایی اجتماعی پدیدارشناسی اجتماعی فردگرایی هستی شناختی هستی شناسی اجتماعی آلفرد شوتس سیدی فرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷ تعداد دانلود : ۱۳۷
مقاله حاضر به معرفی و مقایسه پیامدهای نظری دو دیدگاه متفاوت در حوزه «هستی شناسی اجتماعی»، یعنی نظریه «برساخت گرایی اجتماعی» و نظریه «واقعیت های اجتماعی و اقتران شدید» می پردازد. هر دوی این نظریات قائل به فردگرایی هستی شناختی هستند، اما به سنّت های فکری متفاوتی تعلق دارند. برساخت گرایی اجتماعی بیش و پیش از همه متأثر از پدیدارشناسی اجتماعی آلفرد شوتس است. همچنین این دیدگاه از زمینه وسیع تر سنّت پدیدارشناسی ادموند هوسرل و برخی اندیشه های ماکس وبر تأثیر پذیرفته است. در مقابل، نظریه «اقتران شدید» ریشه در فلسفه زبان برخی اندیشمندان مسلمان دارد. در سنت تعلیمی مسلمانان، بیشتر مباحث مربوط به حوزه فلسفه زبان در دانش اصول فقه تبلور یافته اند و این دیدگاه نیز تا حدّ زیادی از اندیشه های فلسفه زبانیِ میرزای نائینی و شهید محمدباقر صدر الهام گرفته است. در پژوهش حاضر، پس از ارائه تصویری از دو نظریه مذکور، با روشی مقایسه ای و تحلیلی، نشان داده خواهد شد که نظریات قائل به «فردگرایی هستی شناختی»، در عین وجوه اشتراک فراوان (نظیر تمرکز بر ذهنِ انسانی و قواعد حاکم بر آن)، ضرورتاً پیامدهای نظری و روش شناختی یکسانی به دنبال ندارند و ریشه این اختلاف پیامدها در مفروضات فلسفی متفاوت آنهاست.
۳۲۴۲.

دینداری و بی نظمی: تحلیل جامعه شناختی نقش بازدارنده دینداری در بی نظمی اجتماعی (مطالعه موردی: سربازان یک واحد نظامی)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲۶ 289 - 315

کلید واژه ها: سربازی بی نظمی اجتماعی اعتقادات دینی مسئله اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۱۵۲
براساس قانون خدمت وظیفه عمومی ایران، اتباع ذکور جامعه با پدیده ای به نام خدمت وظیفه روبه رو هستند. خدمت سربازی در واقع نوعی فرایند پیاده سازی هماهنگی و انسجام در بین افراد مشمول این قانون می باشد، از این رو  نظم گروهی از اهمیت بالایی در این شرایط برخوردار است. در این مسیر شناسایی عواملی که در پیشگیری از بی نظمی های اجتماعی نقش تأثیرگذار دارند، ضروری و پر اهمیت است. هدف پژوهش حاضر شناخت نقش دینداری در تبیین بی نظمی میان سربازان وظیفه است. جمعیت آماری مطالعه حاضر را سربازان یک واحد نظامی تشکیل می دهند. این مطالعه، نوعی پژوهش کمی از نوع مطالعه پیمایشی می باشد و ابزار گردآوردی اطلاعات در آن پرسش نامه است. فرایند انتخاب نمونه نهایی برحسب نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده متناسب بوده است که براساس فرمول کوکران میان 303 نفر توزیع گردیده است. تحلیل دو متغیر بیانگر رابطه معنی دار و معکوس میان دینداری و بی نظمی است. همچنین تحلیل چندمتغیره نشان می دهد که میان چهار بعد؛ بعد اعتقادی (357/0−) بالاترین اثر کل را بر بی نظمی داشته است و پس از آن بعد پیامدی (173/0−)، بعد مناسکی (130/0−) و بعد تجربی (077/0−) در رده های بعدی تأثیرگذاری قرار دارند. همچنین ضریب تعیین (R2) نیز 128/0 درصد محاسبه شده است به این معنی که چهار بعد متغیر دینداری توانایی پیش بینی 13 درصد از تغییرات «بی نظمی» را داشتند.
۳۲۴۳.

گونه شناسی رویارویی انواع خانواده های ایرانی با فضای مجازی در دوران شیوع ویروس کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۰ 623 - 655

کلید واژه ها: خانواده فضای مجازی کرونا کاربر فضای مجازی عدالت بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۱۷۱
تعریف واحد و جامعی از خانواده که همه ی صاحب نظران بر آن اجماع داشته باشند وجود ندارد؛ در عین حال قدر متقن آن است که خانواده کوچک ترین و در عین حال مستحکم ترین واحد اجتماعی محسوب می شود. استحکام خانواده امروز دستخوش بسیاری از تحولات از جمله تحولات فن آورانه است. فضای مجازی، بستر شکل گیری انبوهی از تغییرات در خانواده شده است. کمتر خانواده ای، خاصه در دوران اوج بیماری کرونا، در جهان از تعامل با بستر فضای مجازی جا مانده است. تحقیق حاضر پژوهشی کیفی است که با روش تحلیل مضمون، به گونه شناسی خانواده های ایرانی در دوران شیوع بیماری کرونا با فضای مجازی پرداخته است. مبنای اصلی تحلیل در این تحقیق، توجه به مسئله ی «گفتمان» در زمینه ی خانواده است و تحوّل در گفتمان خانواده در واقع به معنای تحوّل در ساختارها، کارکردها و قوانین خانواده است. یافته ها : مهم ترین گفتمان های مورد تأکید در این پژوهش گفتمان «خانواده ی ایرانی-اسلامی» به عنوان گفتمان مبنا و گفتمان «خانواده ی غربی» به عنوان گفتمان تأثیرگذار بر گفتمان مبنا است. همچنین، سه گفتمان خانواده ی سنتی، خانواده ی کاربرِ پیرو و خانواده ی کاربرِ فعال قابل شناسایی هستند. نتایج : بسط عدالت برای پوشش ضعف های گفتمان خانواده سنتی در گسترش سواد رسانه ای و پوشش کاستی گفتمان خانواده کاربر پیرو در بسط فرهنگ رسانه ای است. گفتمان خانواده ی کاربر فعال نیز نیازمند رویکردهای حمایتی- توسعه ای است.
۳۲۴۴.

رنگ به مثابه امر سیاسی: تأملی زیبایی شناختی - زبانشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال چهاردهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۵۵) 57 - 83

کلید واژه ها: رنگ امر سیاسی قدرت گفتمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹ تعداد دانلود : ۲۵۵
رنگ، تنها رنگ نیست؛ نماد، زبان، پیام، دلالت، هنر، قدرت، مقاومت، و سیاست است. رنگ، عنصری دیداری، ارتباطی، و ادراکی است که می تواند احساسات آدمیان را تحریک یا تسکین بخشد و کنش گفتاری و رفتاری آنان را تغییر و جهت دهد. در آموزه های ادیان و نحله های فکری و سیاسی، از رنگ به عنوان یک نماد یا عامل تمایز از دیگران بهره گرفته شده و بازنمایی ها و قرائت های متفاوت و متخالفی از رنگ و دلالت های زبان شناختی و ماورای زبان شناختی آن ارائه شده است. در میان این فراوانی دلالت ها، این نوشتار به روشی تحلیلی با بهره گیری از منابع کتابخانه ای، تمرکز خود را بر دلالت سیاسی رنگ قرار داده و با مفروض گرفتن رابطه رنگ و سیاست، تلاش کرده است دفتر خود را با اثبات یا ابطال این فرضیه به پایان برد که: «هر بی رنگی، آن گاه که اسیر رنگِ امر نمادین یا امر واقع می شود، تبدیل به امر سیاسی (با جوهره ستیهندگی یا آنتاگونیستی) می شود. این نوشتار، دو هدف را در خود نهان دارد: نخست، عبور از حصار تعریف های سنتی از سیاست و امر سیاسی، و طرح سیاست به مثابه امر هنری و برعکس (هدف نظری)، و دوم، آشنا کردن کنش ورزان سیاسی با زبانِ متفاوت از سیاست، که می تواند هم به مثابه زبان قدرت، و هم زبان مقاومت در جامعه امروز ما نقش آفرینی کند (هدف عملی).
۳۲۴۵.

تحلیل مقایسه ای گفتمان تبلیغات «شبکه یک» و «شبکه ماهواره ای جم تی وی» در حوزه بدن

نویسنده:
منبع: رهپویه ارتباطات و فرهنگ دوره اول زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 99 - 116

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان بدن آگهی بازرگانی شبکه یک شبکه جم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸ تعداد دانلود : ۱۶۲
هدف از این مقاله بازخوانی و طبقه بندی متون برآمده از آگهی ها با هدف تحلیل و تفسیر گفتمان تبلیغات در «شبکه یک سیمای ملی» و «شبکه ماهواره ای جم تی وی» در حوزه بدن؛ است که برای دست یافتن به آن، 72 آگهی از «شبکه یک» و 33 آگهی از «شبکه جم تی وی» به صورت هدفمند در بازه زمانی سال 96-97 انتخاب و تحلیل شد. بنحوی که با بهره گیری از قابلیت های روش تحلیل گفتمان و چارچوب نظری جامعه شناسی تفسیری، سه گفتمان «لذت و خوشایندی»، «سلامت» و «منزلتِ» بدن، در تبلیغات «شبکه یک» و سه گفتمان «لذت و خوشایندی»، «سلامت» و «زیباییِ» بدن، در تبلیغات «شبکه جم»، تحت گفتمان بزرگ تر «جسمی یا بیولوژیکی» بازنمایی شده است. با این تفاوت که دال مرکزی مجموع گفتمانها در «شبکه یک»، «انسان مصرفی» و در «شبکه جم»، «هدونیسم» است.
۳۲۴۶.

ساختار قدرت و رابطه آن با ناپایداری خانواده (مطالعه ملی در جامعه ایرانی)

نویسنده:
منبع: پژوهش مسائل اجتماعی ایران دوره اول زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 109 - 139

کلید واژه ها: ساختار قدرت ناپایداری خانواده نگرش به طلاق تعارض زناشویی آزادی عمل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۹۶
ساختار قدرت در خانواده موضوع مهمی است که پایداری خانواده را تحت تأثیر قرار می دهد. در دهه های اخیر تغییرات مختلفی در سطوح مختلف ملی و نیز در درون خانواده ایرانی به وقوع پیوسته و تأثیراتی در پایداری خانواده برجای گذاشته است. هدف اصلی مقاله حاضر، بررسی ساختار قدرت و رابطه آن با ناپایداری در خانواده در ایران است. این مطالعه با استفاده از روش تحلیل ثانویه 3819 نفر از افراد متأهل داده های پیمایش ملی خانواده به بررسی رابطه بین دو متغیر پرداخته است. ساختار قدرت در سه شاخص ساخت قدرت، آزادی عمل و اعمال قدرت، شیوه اعمال قدرت با زیرشاخص های مربوط و ناپایداری خانواده در سه شاخص در سطوح کنش (تعارض زناشویی و خشونت) و نگرش (نگرش به طلاق) در زیر شاخص هایی مطالعه گردید. یافته ها نشان می دهد در حالی که ساختار کلی قدرت در خانواده ایرانی تا حد قابل توجهی متقارن بوده، برخی از شاخص های قدرت مانند میزان آزادی عمل و اعمال قدرت و شیوه های اعمال قدرت بر تعارضات زناشویی، خشونت و نگرش به طلاق تأثیرات قابل توجهی داشته و ناپایداری خانواده را افزایش می دهند. لازم است به منظور کاهش طلاق و افزایش پایداری خانواده، برنامه ریزی ها و خدمات مختلف اعم از مشاوره ای و غیره به خانواده های دارای تعارضات بیشتر زناشویی و خانواده هایی که خشونت بیشتری در آنها گزارش می شود، اختصاص داد. همچنین نگرش زنان و مردان نسبت به وضعیت ساختار قدرت و نگرش به پیامدهای طلاق متفاوت بوده و زنان با تسامح بیشتری به پیامدهای طلاق می اندیشند.
۳۲۴۷.

Predicting Adolescent Positive Development Based on Self-Regulation, Social Competence and Parental Bonding with Mediating Role of Perception of School Climate(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: iranian journal of educational sociology, Vol ۴, Number ۱ (۲۰۲۱) 95-104

کلید واژه ها: Positive Adolescent Development self-regulation social competence Parental Bonding Perception of School Atmosphere

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۱۹۴
urpose: The aim of this study was to model the positive development of adolescence based on self-regulation, social competence and parental bond with the mediating role of perception of school atmosphere. Methodology: The research method was correlation based on structural equations. The statistical population included all female high school students in Tehran who were studying in 2019-20. Using cluster random sampling method, 400 students were selected as the research sample. To collect data from the Geldhof Adolescent Positive Development Questionnaire (2014), the Self-Regulatory Questionnaire Moilanen (2007), the Felner Social Competence Questionnaire (1990), the Parker Parental Bonding Questionnaire (1979), and the Trickett & Moos Atmosphere Perception Questionnaire (1973) was used. Data analysis was performed using structural equation method using lisrel and SPSS software. Findings: The results showed that the research has a good fit and the positive development of adolescence can be predicted based on the variables of self-regulation, social competence and parental bond with the mediating role of perception of school atmosphere and the research hypotheses were confirmed. Overall, the results show that to predict the positive development of adolescence, we can emphasize self-regulation, social competence and parental bond with the mediating role of perception of school atmosphere and the obtained model can be used in teaching positive adolescent development. Conclusion: The development of self-regulatory variables, social competence and parental bonding is the best way to prevent problems related to the development of adolescent behavior and promoting these components and their education and improvement can be very effective in forming a positive adolescent development.
۳۲۴۸.

نمایندگی سیاسی زنان و نسبت آن با فساد در چرخه زیست سیاسی (با تأکید بر نقش رسانه های بین المللی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال ششم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۷ 287 - 315

کلید واژه ها: جنسیت حکمرانی خوب رسانه های بین المللی فساد نمایندگی سیاسی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۸ تعداد دانلود : ۱۳۲
برابری جنسیتی، مبارزه با فساد و سیاست ورزی غیرجنسیتی به مثابه نشانه های توسعه سیاسی در جوامع توسعه گرا و از کلیدی ترین شناسه های برسازنده حکمرانی خوب هستند. اما عصبیت شناختی، بی عدالتی جنسیتی و رفتارهای فرصت طلبانه ضمن رشد قرائت مینی ماکسی و جانبدارانه، بستر مهیّایی برای ظهور فساد به عنوان یکی از شناسه های حکمرانی بد در زیست سیاسی- اجتماعی فراهم کرد. تلاش برای فهم این پیوند، باعث تلاقی دکترین جنسیت خیرخواه و متخاصم به عنوان پشتوانه های معرفتی رهیافت سنتی و مدرن گردید. برخلاف درک زنان به عنوان نیروی اجتماعی ضدفساد در منظومه شناختی رسانه های کلاسیک، تفاوت جنسیتی در فسادپذیری باعث انتقاد از همبستگی منفی بین جنسیت و فساد در خوانش مدرن رسانه های نوظهور می شود. بر این اساس، تحلیل اثرات نمایندگی سیاسی زنان بر فساد به عنوان هدف اصلی پژوهش جاری است. به بیان دیگر، چگونه نمایندگی سیاسی زنان و فساد بر یکدیگر تأثیر می گذارند؟ و نقش رسانه های بین المللی در این پیوند چیست؟ فرضیه پژوهش با انتقاد از رهیافت خطّی و علیّت معکوس، پیوند بین جنسیت و فساد را بسترپرورده می داند که طبق آن، نمایندگی سیاسی زنان و فسادپذیری پائین به موقعیت و خط مشی های آنان در طی زمان بستگی دارد. مقاله حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به آزمون فرضیه در سه سطح خُرد، میانی و کلان می پردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد که حضور زنان در زیست سیاسی و کاهش نرخ فسادپذیری لزوماً یک قاعده علّی مطلق نیست. در این میان، رسانه های بین المللی ازجمله رسانه های برون مرزی ایران، با کارکردهایی مانند نظارت و آموزش، می توانند با پرداخت هوشمندانه به حضور زنان در زیست سیاسی، ضمن مشروعیت بخشی به آنان در چرخه زیست سیاسی در جوامع هدف، اتهام تبعیض رسانه ای در عرصه جنسیت را از خود دور سازند.
۳۲۴۹.

سینمای دادگاهی ایران و شیوه بازنمایی جرم و آسیب (اجتماعی): دیدگاه کارشناسان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و هشتم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۸) 165 - 186

کلید واژه ها: آسیب اجتماعی جرم ژانر بازنمایی فیلم های دادگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۳ تعداد دانلود : ۱۵۷
مدیریت رسانه ای با شاخه سینما ارتباط تنگاتنگی دارد زیرا ارتباط با مخاطب را در چارچوب الگوهای ارتباطی تثبیت شده پیگیری می کند. در این مطالعه، ضمن تبیین اهمیت فیلم های سینمای دادگاهی در ایران، به نقش و شیوه بازنمایی جرم و آسیب از دیدگاه متخصصان و کارشناسان، پرداخته شده است. این پژوهش از نوع کیفی و بر اساس هدف از نوع کاربردی است، به روش مصاحبه عمیق بدون ساختار با 16 کارشناس و متخصص در 5 حوزه علوم روان شناسی، جامعه شناسی، حقوق، ارتباطات و سینما و با هدف بررسی نقش سینمای دادگاهی در شیوه بازنمایی جرم و آسیب اجتماعی، انجام شده است. میدان مطالعه، فیلم های دادگاهی 4 دهه اخیر سینمای ایران است که بر اساس حساسیت یا تابویی موضوع و همچنین درگیری افکار عمومی انتخاب شده اند (10 فیلم از 22 فیلم دادگاهی، از کل1744 فیلم چهار دهه اخیر سینمای ایران در مقاله دیگری به روش نشانه شناسی سوسور، تحلیل روایت بارت و سه سطح رمزگان فیسک مورد تحلیل قرار گرفته اند). موضوعاتی که در فیلم های سینمایی چهار دهه اخیر در ژانر درام دادگاهی دیده شده به نسبت کل فیلم های تولید شده در این سال ها بسیار اندک است. این پژوهش بنابر نظر کارشناسان مصاحبه شونده به 9 مقوله برای پاسخ به دلیل تولید اندک این ژانر از فیلم در سینمای دادگاهی ایران از دیدگاه کارشناسان دست یافت و به این نتیجه رسید که فیلم سازان برای تولید فیلم در این ژانر باید به مؤلفه های، انعکاس واقعیت، بهره گیری از متخصصان در حوزه های علمی دیگر و محدودیت های قضایی توجه ویژه داشته باشند و سانسور و ممیزی، سیاه نمایی و ضعف قانون ازمؤلفه هایی هستند که موانعی برای تولید فیلم در این ژانر ایجاد کرده اند.
۳۲۵۰.

تحلیل پدیدارشناسانه خشونت شهری در شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال یازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۱ 68-98

کلید واژه ها: خشونت شهری پدیدارشناسی شهر اردبیل شهرنشینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۱۳۵
خشونت شهری، پدیده ای اجتماعی است که در ساحت شهر اتفاق می افتد و امنیت آسایش شهروندان، کارکرد نهادها و سازمانها را تحت تأثیر قرار می دهد. این پژوهش با هدف مطالعهپدیدهخشونت شهری در شهر اردبیل با روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است. 11نفر از شهروندانی که خشونت شهری را تجربه کرده بودند با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و جمع آوری داده ها از طریق مصاحبه عمیق تا رسیدن داده ها به اشباع ادامه یافت. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA انجام شد. یافته ها نشان داد که پدیده خشونت شهری با چهار مقوله اصلی از دیدگاه مشارکت کنندگان تعریف می شودکه عبارتند از: 1- خشونت فیزیکی 2- خشونت کلامی 3- خشونت مالی 4- خشونت روانی. عوامل، شرایط و علل سوق دهنده به پدیده خشونت شهری بر اساس تجربه مشارکت کنندگان عبارتند از: 1- عوامل مداخله ای ( فردگرایی خودخواهانه- عامل روانی)، 2- شرایط زمینه ای (شرایط فضای شهری- شرایط خانوادگی)، 3- علل پیدایش (کنترل اجتماعی، علل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی).
۳۲۵۳.

تأثیر ابعاد مهارت ارتباطی بر تحرک اجتماعی شهروندان تهرانی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال ۱۲ بهار ۱۴۰۰شماره ۲ (پیاپی ۴۶) 95-110

کلید واژه ها: تحرک اجتماعی میان نسلی مهارت ارتباطی زبان بدن مهارت کلامی مهارت نوشتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۱۷۹
هدف پژوهش، بررسی تأثیر ابعاد مهارت ارتباطی بر تحرک اجتماعی شهروندان بالای 25سال تهرانی است. چارچوب نظری، به کمک آراء نظریه پردازان دیدگاه کنش متقابل نمادین، مکتب کارکردگرایی و ترکیب گرایان تعیین شده است. این پژوهش از نظر رویکردی کمّی و به روش پیمایش انجام شده است. جامعه آماری 844/076/6 نفر بود و تعداد حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران حدود 400 نفر به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انجام شد و برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد. نتایج نشان داد ابعاد مهارت ارتباطی و متغیرهای جمعیت شناختی با ضریب تعیین 08/، بر تحرک اجتماعی ساکنان تهران اثرگذار بودند. بین مهارت کلامی و مهارت نوشتاری، با تحرک اجتماعی میان نسلی رابطه معناداری وجود نداشت. مهارت استفاده از زبان بدن، با بتای 11/0 و متغیر جنسیت با بتای 24/0- در تحرک اجتماعی شهروندان اثرگذار بودند. متغیرتأهل و سن در تحرک اجتماعی، شهروندان اثری نداشتند. تحرک اجتماعی بر حسب جنسیت به نفع مردان بوده است. مهارت ارتباطی پایتخت نشینان، بالاتر از حد متوسط و تحرک اجتماعی آنها نزولی و منفی بود.
۳۲۵۴.

الگوی شبکه فرماندهی و کنترل قدرت نرم در نیروهای مسلح(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی همدان سال هشتم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۹) 57 - 65

کلید واژه ها: قدرت نرم فرماندهی کنترل تلفیق و تطبیق اطلاعات عملیات روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۶ تعداد دانلود : ۲۷۴
امروز، با گسترش سیستم ها و شبکه های رایانه ای در تمامی عرصه های زیرساختی، ارتباطی و اطلاعاتی با وجود ویژگی هایی نظیر مرزهای جغرافیایی نامحدود و کاربرد فراگیر، انتقال خدمات سریع و آسان با بهرگیری از فناوری و اطلاعات روز میسر شده است. ازطرفی، هم سو با این پیشرفت برق آسا، بستر جرایم از محیط حقیقی پا به فضای سایبری باز نموده و هر روز شاهد گسترش جرایم، حملات سایبری و فعالیت های مخرب در این فضا هستیم. رهگیری این موارد با تمامی ابزار موجب می گردد تا مجموعه تجهیزات کشف، جمع آوری شوند و مقابله اعم از عامل و غیر عامل، عملیات سایبری، جنگ الکترونیک و ... به صورت زمین پایه، دریا پایه و هواپایه در یک ساختار اساسی برای اهداف مشخص تجمیع گردند. این اهداف متنوع است و علاوه بر سرعت و شتاب و داشتن آزادی عمل در فضا، زمین و دریا  ترفندها و فریب کاری خاص خود را در فضای مجازی، شبکه های اجتماعی و عملیات روانی نیز دارا هستند. فرماندهی و کنترل قدرت نرم در نیروهای مسلح درقالب یک شبکه واحد و گسترده تنها با وحدت، تلاش، هماهنگی، هم زبانی و برقراری تعاملات و تبادلات اطلاعاتی و عملیاتی با سایر سازمان های کشوری و لشکری  قادر است به اهداف یاد شده دست یابد. جامع، متحد و واحدبودن شبکه در ساختاری منسجم ازجمله خصوصیات این شبکه است. مشخصه بارز آن تجمیع اطلاعات و اخبار، پردازش و هماهنگی آن، تطبیق و تلفیق اطلاعات و همچنین انتشار این اخبار و اطلاعات به تمامی مراکز فرماندهی و کنترل قدرت نرم مورد نیاز برحسب میزان دسترسی مجاز عناصر به اطلاعات مذکور است. در این پژوهش، الگوی نوین فرماندهی و کنترل قدرت نرم برای نیروهای مسلح ارائه شده است.
۳۲۵۵.

شناسایی عوامل موثر بر تعالی منابع انسانی در آموزش وپرورش (معلمان مقطع ابتدایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۵ 332 - 341

کلید واژه ها: تعالی منابع انسانی معلمان مقطع ابتدایی آموزش وپرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۲ تعداد دانلود : ۳۶۰
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر تعالی منابع انسانی در آموزش وپرورش انجام شد. روش شناسی: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه پژوهش شامل اسناد و مدارک تعالی منابع انسانی و خبرگان آموزش وپرورش استان البرز در سال تحصیلی 99-1398 بودند. نمونه طبق اصل اشباع نظری 15 نفر در نظر گرفته شد که با روش های نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند. داده ها با مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری که روایی آن را روش مثلث سازی تایید و پایایی آن از طریق ضریب توافق بین دو کدگذار 84/0 محاسبه شد. در نهایت، داده ها با روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که تعالی منابع انسانی در معلمان مقطع ابتدایی دارای 79 کد باز، 41 کد محوری و 19 کد انتخابی بود. کدهای انتخابی شامل مدیریت و رهبری پشتیبان، تأمین امکانات و نیازهای دوره ابتدایی، ارتباط موثر و روابط انسانی معلم، فرهنگی بالنده مدرسه، انگیزه شغلی، باور و نگاه به نقش معلم، رضایت شغلی، حقوق و رفاه، دانش و مهارت فناورانه، ویژگی های فردی، فضای مجازی، دانش تخصصی و مهارت های فردی دوره ابتدایی، استراتژی های آموزشی و بالندگی، نقش ذینفعان (دانش آموزان و اولیا)، جذب و تربیت افراد شایسته، ارتقای کیفیت ارزشیابی، سیاست های سازمانی تسهیل کننده، شایستگی های شغلی معلم و مهارت پژوهشی معلم بودند. بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش عوامل موثر شناسایی شده تعالی منابع انسانی در معلمان مقطع ابتدایی برای متخصصان آموزش و پرورش تلویحات کاربردی دارد و آنان می توانند جهت بهبود عملکرد و اثربخشی سازمان عوامل شناسایی شده را ارتقاء ببخشند.
۳۲۵۶.

پیش بینی هویت جهانی براساس هویت ملی، دینی و قومی در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال ۱۲ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۴۰) 1-24

کلید واژه ها: هویت جهانی هویت ملی هویت دینی هویت قومی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۲۲۸
هویت یکی از ابتدایی ترین نیازهای بشری است. انسان ها به محض شناخت خود به طور مستقیم در مواجهه با این موضوع قرار می گیرند اما نکته حائز توجه، تاثیرات وضعیت محیطی بر تغییرات هویتی است. عوامل مختلفی بر تقویت و تضعیف هویت های جمعی تاثیر دارند. شناخت این عوامل و سنجش وضعیت آن در سطح جامعه علاوه بر این که می تواند زمینه ساز پیش بینی وضعیت آینده ارزش های جمعی شود، سیاستگذاری هویتی را در مسیر دقیق تر و صحیح تری قرار می دهد. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی هویت مدرن براساس هویت ملی، قومی و دینی انجام شد. جامعه پژوهشی شامل کلیه دانشجویان دانشگاه های تهران بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ایی 400 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در پژوهش حاضر پرسشنامه هویت ملی و اجتماعی سلگی و همکاران بود. جهت تحلیل داده ها از روش همبستگی و رگرسیون همزمان استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-25انجام شد. نتایج نشان داد که هویت ملی، قومی و دینی همبستگی مثبت و معناداری با هویت مدرن دارند همچنین هویت ملی، دینی و قومی توان پیش بینی هویت مدرن را دارند. بنابراین می توان گفت که هویت مدرن رقیبی برای هویت ملی، دینی و قومی به شمار نمی آید.
۳۲۵۷.

عاملیت های نامتجانس در جامعه شناسیِ بیش ازانسان: واکاوی جایگاه عاملیت در رویکردهای بیش ازانسان در جامعه شناسی، با تاکید بر نظریه کنشگر-شبکه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال ۱۲ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۴۰) 81-110

کلید واژه ها: جامعه شناسی بیش از انسان مادیگرایی جدید کنشگر - شبکه هم پیوندی عاملیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۷ تعداد دانلود : ۲۱۰
یکی از مباحث بسیار محبوب و شناخته شده در ادبیات جامعه شناسی نوین، رویکردهایی هستند که تحت عنوان "بیش ازانسان" مطرح شده اند. گستره ی این دیدگاه ها بسیار وسیع هستند؛ از جامعه شناسی کلاسیک گابریل تارد و مونادولوژی او و نظریات دولوز و گتاری پیرامون اتصال و هم پیوندی امور در جامعه، تا سلسله نظریات و رویکردهایی با عنوان مادیگرایان جدید که توسط کسانی ازجمله هاراوی، باراد، برایدویتی و جان بنت نمایندگی می شوند، و در نهایت برخی از رویکردهای حیطه علم وفن آوری و به طورویژه نظریه کنشگر-شبکه، که مطرح ترین چهره آن برونو لاتور است، همگی را می توان در ذیل این رویکرد قرار داد. چیزی که تمامی این رویکردها را به هم نزدیک کرده است، گریز از عاملیت بخشیِ صرفاانسانی و نیل و میل به سوی ارایه ی عاملیت های نامتجانس است که کنشگری در جامعه را محدود به انسان نمی دانند و هم چنین همگی از دوگانگی هایی چون سوژه و ابژه، انسان و طبیعت، ساختار و عاملیت و... می گریزند. اما منظور از عاملیت های نامتجانس چیست؟ پس از واکاوی مهم ترین ابعاد این رویکردها، که با روش مطالعات اسنادی صورت گرفت، درنهایت با ارایه مدلی مفهومی، سعی می شود به این پرسش پاسخ داده شود. در میان اشتراکاتی که پیرامون مفهوم و چیستی عاملیت در تمامی این رویکردها می توان برشمرد، تجانس و چند وجهی بودن مهم ترین ویژگی آن است.
۳۲۵۸.

رویکردی تحلیلی به اسطوره شناسی رولان بارت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال ۱۲ تابستان ۱۴۰۰شماره ۳ (پیاپی ۴۷) 7-26

کلید واژه ها: اسطوره نشانه دلالت معنا شکل بارت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۰ تعداد دانلود : ۳۴۲
این مقاله به تحلیل و تغییر دیدگاه محتوایی رولان بارت، اندیشمند فرانسوی معاصر پیرامون اسطوره می پردازد. بارت توانسته است از اسطوره به معنای افسانه، عبور کرده و از آن به مثابه سازوکاری برای برساختن جهان اجتماعی استفاده کند. بارت، با استناد به قواعد زبان شناسی و نظام مفهومی سوسور و نیز با اقتباس از نشانگان جمعی دورکیم، به این نتیجه رسید که اسطوره به نمادهای لفظی و مکتوب منحصر نمی شود؛ بلکه هر چیزی در عالم انسانی، بالقوه می تواند به اسطوره بدل شود. مهم ترین نکته الهام گرفته از سوسور، دلالت فرهنگی اجتماعی نمادها و نشانه ها در مقابل دلالت زبان شناختی(دال و مدلولی) نمادها (دلالت اولیه) است. از دید سوسور، دال های اسطوره ای، دارای دو جنبه مختلف اند: شکل و معنا. مهم ترین سازوکار اسطوره پردازی «تفوق شکل بر معنا» است. بارت، از همین موضوع، به «تبدیل امور اجتماعی تاریخی به امور طبیعی» انتقال یافته است. از نظر وی، با تفوق شکل، جنبه اساسی نشانه، که مربوط به معنای آن است، دچار تحریف می شود و هویت زمانی و مکانی، معنای نشانه ناپدید می گردد. در این صورت، ما با موجودی فرازمان و فرامکان مواجه می شویم. در این مرحله، بورژوازی توانسته با تصرف در این نشانه تهی شده از معنای اصلی، معنای موردنظرش را که همان جنبه شکلی دال است برجسته کند.
۳۲۵۹.

بررسی نظریه انتقادی تکنولوژی فینبرگ از منظر حکمت اسلامی با تأکید بر آثار شهید مطهری(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال ۱۲ تابستان ۱۴۰۰شماره ۳ (پیاپی ۴۷) 45-62

کلید واژه ها: تئوری انتقادی تکنولوژی نظریه ابزارسازی حکمت اسلامی رابطه غایی رابطه فاعلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۸ تعداد دانلود : ۱۵۲
فینبرگ ازجمله فیلسوفان تکنولوژی است که می کوشد در قالب «تئوری انتقادی تکنولوژی» دو ویژگی مکانیسم ارزش باری و چگونگی انتقادپذیری تکنولوژی را تبیین کند. اندیشه انتقادی و ظرفیت های موجود در فلسفه تکنولوژی او، موجب شد تا نظریه وی از منظر حکمت اسلامی مورد بررسی قرار گیرد. در تعقیب این هدف، نخست نظریه ابزارسازی وی با روش اسنادی کتابخانه ای تشریح و در قالب نموداری صورت بندی شده، آن گاه با روش تحلیلی عقلی، مواضع تعامل و تقابل آن با مبانی حکمت اسلامی با تأکید بر آثار شهید مطهری بررسی گردیده است. توجه به ارزش باری و انتقادپذیری تکنولوژی و اجتناب از نگرش ابزاری، ذات انگاری و برساخت گرایی اجتماعی، برخی از یافته ها در موضع تعامل است. اختلاف در الگوی تصرف مطلوب در طبیعت به عنوان مهم ترین منبع تغذیه تکنولوژی و اختلاف در منشأ ارزش های بارگذاری شده در مرحله طراحی سامانه های تکنیکی، پاره ای از یافته های این تحقیق در موضع تقابل است. این تقابل، پاره ای از نقدهای پیامدی چون بازگشت به قفس آهنین در سایه بر ساختی بودن مطلق ارزش ها، قداست زدایی از ارزش ها و فروکاستن آنها به ارزش های زیست محیطی و مهندسی را به دنبال دارد.
۳۲۶۰.

واکاوی علل تغییر الگوی سنی ازدواج روستاییان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ ایلام دوره ۲۲ بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۷۰ و ۷۱ 148 - 171

کلید واژه ها: الگوی سنی ازدواج مدرنیته جوانان ایلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۲ تعداد دانلود : ۲۱۶
تغییر الگوی سنی ازدواج و بالارفتن آن، به همراه پیامدهایی که در سطوح سه گانه فردی، خانوادگی و اجتماعی دارد، به یکی از مسائل مهم اجتماعی در دهه های اخیر تبدیل شده است. این پژوهش که از نوع کاربردی و از نظر روش، پیمایشی و از نظر نوع، توصیفی است، به بررسی عوامل مؤثر در تغییر الگوهای حاکم بر سن ازدواج روستادیان در شهرستان ایلام پرداخته است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه زنان و مردان واقع در گروه سنی 18-40 سال روستاهای شهرستان ایلام بود. حجم نمونه به تعداد 375 نفر از طریق جدول مورگان انتخاب شد. در این پژوهش از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای بهره گرفته شد. برای گردآوری اطلاعات نیز از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید که روایی آن از طریق اعتبار محتوا و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ سنجیده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده گردید. شاخص های آماری توصیفی مورد استفاده، عبارت بودند از: جداول فراوانی، درصد، میانگین و انحراف استاندارد (جهت عینی ترشدن نتایج به دست آمده). به منظور تأیید یا عدم تأیید فرضیه های پژوهش نیز از روش همبستگی پیرسون استفاده شد.یافته های پژوهش نشان داد که مؤلفه های سطح انتظارات افراد، ازدواج هراسی به واسطه وجود ناهنجاری های اجتماعی، قدرت تصمیم گیری در خانواده، مدرنیته و مادی گرایی، دسترسی به فضاهای همسرگزینی، ادامه تحصیل و وضعیت روانی در تحولات سنی ازدواج جوانان تأثیر دارند. یافته های استخراج شده همچنین حاکی از آن است که بالارفتن سن ازدواج و گرایش به زندگی مجردی و رویگردانی از امر ازدواج به صورت یک معضل و آسیب اجتماعی، روند فزاینده ای در جامعه دارد که ضرورت دارد برنامه ریزان و مسئولان به این مهم توجه نمایند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان