درخت حوزه‌های تخصصی

هدف این پژوهش به طور کلی ارزیابی وضعیت به کارگیری ابعاد و مؤلفه های خلاقیت در وب سایت کتابخانه ملی ایران از دیدگاه کاربران، بود. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بود و به روش پیمایشی انجام شد. جامعه این پژوهش را کاربران (19665 نفر) و کتابداران (173 نفر) کتابخانه ملی ایران که به وب سایت کتابخانه مراجعه و از آن استفاده می کنند، تشکیل دادند. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه ای بود که بر اساس منابع پژوهشی مختلف در حوزه خلاقیت وب سایت توسط پژوهشگر طراحی شد. در این پرسشنامه 23 مؤلفه خلاقیت، در زیر 8 بعد کلی (زیبایی شناختی، اصالت، اهمیت، تعامل، تغییرپذیری، کارکرد، تأثیر، شخصی سازی)، دسته بندی شده است. هر کدام از این مؤلفه ها جهت بررسی و ارزیابی در قالب گویه های فرعی تر ارائه شدند. پرسشنامه پس از سنجش روایی (به روش تحلیل محتوا) و پایایی (آلفای کرونباخ)، در بین جامعه پژوهش (374 مورد) توزیع و (283 پرسشنامه) جمع آوری گردید. نتایج نشان داد به طور کلی، وب سایت کتابخانه ملی ایران به لحاظ به کارگیری ابعاد و مؤلفه های خلاقیت با کسب میانگین نمره 66/3 (معادل 52 درصد)، در وضعیت «متوسطی» (بیش از 40 تا 60 درصد) قرار داشت. از میان ابعاد مورد بررسی، «اصالت» با 49%، «زیبایی شناختی» با 50%، «تأثیر» با 47%، «اهمیت» با 56%، «تعامل» با 59%، «شخصی سازی» با 44% و «تغییرپذیری» با 54% در وضعیت «متوسط»؛ و بعد «کارکرد» با 61%، در وضعیت «خوبی» قرار داشت. در بین فرضیه های مورد بررسی نیز میان نمرات قضاوت به کارگیری ابعاد و مؤلفه های خلاقیت با وضعیت مطلوب، با گروه های سنی مختلف، با کاربران زن و مرد و با مقاطع مختلف تحصیلی، درسطح 05/0 تفاوت معنادار مشاهده شد و میان نمرات قضاوت کتابداران و اعضای کتابخانه تفاوت معناداری وجود نداشت.

هدف: ارزیابی کیفی وبگاه های کودکان و نوجوانان ایران است. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش پیمایشی است و با استفاده از سیاهه وارسی مبتنی بر استاندارد ایزو 1-9126 و مدل وب کیو.ای.ام. داده های مورد نیاز 33 وبگاه گردآوری شده است. یافته ها: وبگاه های کودکان و نوجوانان ایران از لحاظ ""قابلیت استفاده"" با میانگین 39/0 در وضعیت مطلوبی قرار ندارند، از لحاظ ""قابلیت عملکرد"" با میانگین 447/0 در وضعیت متوسط به پایین قرار دارند، و از لحاظ ""قابلیت اطمینان"" با میانگین 637/0 و ""قابلیت کارآیی"" با میانگین 732/0 گرچه در وضعیت بهتری قرار دارند، اما با وضعیت بسیار مطلوب فاصله دارند. نتیجه گیری: وبگاه ها ی کودکان و نوجوانان ایران از نظر رعایت الگوها و معیارهای کیفی وب کیو.ای.ام.، نمره ای پایین تر از حد متوسط دریافت کرده اند و بازنگری در طراحی و تدوین آنها را می طلبد.

این مقاله با بررسی تعاریف ارائه شده در مقالات مجلات هسته حوزه کتابداری و اطلاع رسانی ، دیدگاه های مختلف درباره مفهوم کتابخانه رقومی را بررسی میکند . در تعاریف ارائه شده ، چهار دیدگاه را میتوان شنانسایی کرد : دیدگاه متخصصان رایانه ، دیدگاه متخصصان کتابداری و اطلاع رسانی ، دیدگاه سازمان های مجری و سیاستگذار ، و دیدگاه پژوهش مدار . پژوهش در متون نشان میدهد که تعاریف متعدد و متنوعی از کتابخانه رقومی ارائه شده است و این خود افزون بر ایجاد ابهاماتی در خصوص ماهیت اصلی این پدیده ، ممکن است فرایند تحقیق و توسعه در این زمینه را با مشکلات روبرو سازد...

هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی مؤلفه های خلاقیت در وب سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به منظور ارتقای این مؤلفه ها در وب سایت های کتابخانه های دانشگاهی است. ساختار/روش/رویکرد: پژوهش حاضر به روش ارزیابانه انجام گرفت. جامعه پژوهش شامل 35 وب سایت کتابخانه مرکزی دانشگاه های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بود که دارای صفحه مجزا کتابخانه مرکزی در وب سایت دانشگاه بودند. ابزار گردآوری داده ها یک سیاهه وارسی محقق ساخته، شامل 30 مؤلفه خلاقیت بود که در 4 بعد کلی اصالت (بدیع بودن و منحصر به فرد بودن)، شکل (طراحی و زیبایی شناختی)، کارکرد (جالب بودن، سودمندی، قابلیت استفاده، شخصی سازی) و منبع (انگیزاننده و مهارت های خلاق) طبقه بندی و تنظیم شد. برای سنجش روایی سیاهه وارسی، از روش اعتبار محتوا استفاده شد. یافته ها: تحلیل یافته های این پژوهش مبین آن است که از نظر دارا بودن مؤلفه های خلاقیت، وب سایت های کتابخانه-های مرکزی دانشگاه های زنجان، مازندران، تهران، با کسب رتبه های نخست تا سوم در رأس و وب سایت های دانشگاه های نوشیروانی بابل، تربیت معلم آذربایجان و بیرجند، در پایین ترین رده های جدول رتبه بندی دانشگاه ها قرار گرفتند. همچنین از 35 وب سایت مورد بررسی، تنها وب سایت کتابخانه مرکزی 9 دانشگاه از نظر دارا بودن مؤلفه های خلاقیت در وضعیت مطلوب قرار داشتند و بقیه در وضعیت مناسبی قرار نداشتند. نتایج حاصل از بررسی 4 بعد اصلی خلاقیت (اصالت، شکل، کارکرد و منبع) در وب سایت های مورد بررسی نشان داد مؤلفه های بعد منبع با 71/65 درصد بیش تر از سایر مؤلفه ها و مؤلفه های بعد کارکرد با 40 درصد، کم تر از سایر مؤلفه ها در طراحی وب سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های مورد بررسی موجود بود. نتایج آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داد در سطح 05/0 = α رابطه معناداری بین رتبه های وب سایت های کتابخانه های مرکزی دانشگاه های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) از نظر مؤلفه های خلاقیت با رتبه های وب سایت های آن دانشگاه ها از نظر پیوندهای دریافتی وجود داشت.

هدف: هدف پژوهش حاضر ارزیابی کتابخانه های عمومی از دیدگاه کاربران و برآورد میزان رضایت آنها نسبت به چهار معیار منابع، ساختمان و تجهیزات، کتابداران و نیز خدمات کتابخانه های عمومی است. روش: این پژوهش به روش پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته انجام شده است. جامعه آماری پژوهش کاربران فعال کتابخانه های عمومی شهر یزد بود که شامل 1000 نفر گردید. تعداد نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران 226 نفر محاسبه شد و به همان تعداد پرسشنامه توزیع گردید. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش، از مجموع کلیه مولفه ها، میزان رضایت کاربران از «دانش کتابداران و رفتار آنها» از معیار ارزیابی «کتابداران»، و میزان رضایت از «ساعات کاری کتابخانه» از معیار «خدمات کتابخانه» بالاترین رضایت را به خود اختصاص دادند. همچنین یافته های پژوهش نشان داد که کاربران در مقایسه با چهار معیار منابع، ساختمان و تجهیزات، کتابداران، و خدمات کتابخانه، بیشترین میزان رضایت خود را از کتابداران اعلام داشته اند. اصالت/ارزش: ارزیابی میزان رضایت کاربران فعال کتابخانه های عمومی استان ها برای ارزیابی ارزش منابع داخلی نهاد بسیار مهم است. سنجش میزان رضایت و عملکرد عموماً از طریق ابزار لیب کوال انجام شده است که مقایسه نتایج آن ارزیابی ها با ارزیابی حاضر می تواند به سیاستگذاری در حوزه منابع کمک کند.

هدف: هدف مطالعه دیدگاه کتابداران دانشگاهی نسبت به اجرای خدمات مرجع دیجیتال در دانشگاه های شهر اصفهان بر اساس مؤلفه های استاندارد ایفلا است. روش: روش انجام پژوهش توصیفی- پیمایشی، و جامعه آن کتابداران شاغل کتابخانه های دانشگاهی دولتی شهر اصفهان بود. حجم نمونه با استفاده از برآورد واریانس به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای برابر با 113 نفر محاسبه شد. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته بر اساس استانداردهای مرجع ایفلا بود. یافته ها: یافته ها نشان داد که میزان رعایت مؤلفه های مرجع ایفلا از دیدگاه جامعه مورد بحث در کتابخانه ها به طور یکسان نبود. بیشترین میزان رعایت مربوط به مؤلفه خط مشی با میانگین 64/2 و کمترین میزان، مربوط به مؤلفه ارزیابی با میانگین 30/2 بوده است. میانگین کل مؤلفه های پژوهش برابر با 97/1 بود که میزان رعایت خدمات مرجع دیجیتال را کمتر از حد متوسط نشان می دهد.با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاد می شود که خط مشی اختصاصی برای خدمات مرجع دیجیتال با توجه به استانداردهای ایفلا تدوین شود و با برنامه ریزی های کوتاه مدت و بلند مدت، اجرای برنامه های آموزش ضمن خدمت، طراحی و سفارش صفحات و منوی خدمات مرجع به ارتقاء سطح کمی و کیفی کتابخانه ها پرداخته شود.

این مقاله سرفصلهایی از خصوصیات و عوامل مهم برای راه اندازی خدمات دیجیتالی جهت کلیه مخاطبان وجامعه آموزشی K-12 ارائه میدهد. وجوه کیفیت، مجموعه استانداردهایی تلقی میشوند که سازمانها در ایجاد و نگهداری خدمات مرجع دیجیتالی به منظور مشارکت در شبکه میز مرجع مجاری (Virtual Reference Desk ) بهکار میگیرند. هدف این شبکه حمایت از خدمات مرجع دیجیتالی’AskA’ یا پرسش/پاسخ اینترنتی مشارکتی برای پذیرش پرسشهای بسیار زیاد و خارج از دامنه توان هر واحد مشارکتکننده است، ولی میتواند در تمام خدمات مرجع دیجیتالی و کنسرسیومها کاربرد داشته باشد.