علوم اطلاع رسانی

نمایش ۲۸۱ تا ۳۰۰ مورد از کل ۱٬۴۵۸ مورد.

۲۸۱.

طراحی موتور جستجوی هوشمند تخصصی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید رضا سرآبادانی حسین شیرازی

منبع: علوم و فناوری اطلاعات تابستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۶۶)

کلید واژه ها: موتورهای جستجو ربات جستجوگر فهرست راهنما موتورهای جستجوی هوشمند موتورهای جستجوی هوشمند تخصصی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۲۴۲

امروزه موتورهای جستجوی شناخته شده و پرکاربرد زیادی در سطح دنیا مطرح هستند. این موتورهای جستجو نمی توانند به خوبی نیاز کاربران را در ارائه اطلاعات تخصصی برآورده نمایند. در این مقاله یک «موتور جستجوی هوشمند تخصصی» طراحی و معرفی شده است. همچنین، معماری سیستم و روش کار و اجزای تشکیل دهنده این موتور جستجو و ویژگی های هوشمند آن تشریح گردیده است. برای این ربات هوشمند، یک «فهرست راهنما» طراحی شده است که هدف آن، ساخت پایگاه دانش تخصصی به منظور دسترسی آسان و سریع کاربران به اطلاعات آن است. ابتدا تمام کلیدواژه های تخصصی در این فهرست تعریف شدند و بر اساس آن سایت ها نمایه سازی شدند. 86 درصد از جامعه آماری مورد آزمایش معتقد بودند که زمان صرف شده برای جستجوی اطلاعات در این موتور جستجو کمتر از سایر موتورهای جستجوی عمومی شناخته شده است، همچنین80 درصد معتقد بودند که دقت و کیفیت نتایج جستجو در اینجا بیشتر از سایر موتورهای جستجوی عمومی بوده است.

۲۸۲.

مطالعه سطح به کارگیری فناوری اطلاعات توسط استادان دانشگاه های دولتی استان اصفهان بر مبنای الگوی پذیرش مبتنی بر علاقه: یک بررسی تطبیقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بی بی عشرت زمانی سید مجید عبداللهی زهرا بابادی عکاشه نسیم سلیمانی

منبع: علوم و فناوری اطلاعات بهار ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۵)

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات و ارتباطات تلفیق فناوری الگوی پذیرش مبتنی بر علاقه محیط یادگیری کلاس درس

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۹۰ تعداد دانلود : ۱۰۰۹

پژوهش حاضر با هدف مطالعه سطوح به کارگیری فناوری اطلاعات توسط استادان دانشگاه های دولتی شهر اصفهان بر مبنای الگوی پذیرش مبتنی بر علاقه «سی بام4»، به بررسی تطبیقی این سطوح بر اساس عوامل جمعیت شناختی (جنسیت و نوع رشته و نوع دانشگاه) پرداخته است. نوع پژوهش توصیفی-همبستگی و نمونه آماری شامل 132 نفر از استادان دانشگاه های اصفهان و علوم پزشکی و صنعتی است که از طریق روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب شده اند. ابزار به کار گرفته شده، پرسشنامه استاندارد سنجش سطوح کاربرد فناوری در آموزش بر مبنای «الگوی پذیرش مبتنی بر علاقه (نسخه1.1)5 » است. اطلاعات جمع آوری شده با به کارگیری آماره های «آزمون تی6»، آنالیز واریانس یک راهه «آنوا7»، همبستگی، و نیز تشکیل جدول توافقی تحلیل گردید. نتایج تحقیق نشان داد: 1) با ارجاع به الگوی پذیرش مبتنی بر علاقه، بیشتر استادان دانشگاه (9/65٪) در سطوح 2 تا 5 (یعنی آمادگی تا استفاده عادی) از به کارگیری فناوری اطلاعات قرار دارند؛ 2) استادان زن نسبت به مرد، استادان دانشگاه اصفهان نسبت به دانشگاه های صنعتی و علوم پزشکی، و استادان رشته های علوم انسانی نسبت به استادان سایر رشته ها در سطح پایین تری از به کارگیری فناوری اطلاعات قرار دارند؛ و 3) سن استادان رابطه معنی داری با سطح به کارگیری فناوری توسط آنها ندارد.

۲۸۳.

بررسی تاثیر استفاده از ابربرچسب در بهبود بازیابی اطلاعات از وب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: منصوره دمرچی لو

منبع: علوم و فناوری اطلاعات تابستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۶۶)

کلید واژه ها: بازیابی اطلاعات موتورهای کاوش نمایه سازی ابربرچسب ها

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۲۰ تعداد دانلود : ۸۹۲

این مقاله با مرور و بررسی مقالات پژوهشی، تاثیر استفاده از ابربرچسب را در بهبود بازیابی اطلاعات از وب جهان گستر مورد مطالعه قرار داده است. نتایج نشان داد که بیشتر پژوهش های انجام شده، بر تاثیر کاربرد ابربرچسب در بازیابی اطلاعات تاکید می کند. اما، از آنجا که در نتایج یکی از پژوهش های اخیر، اختلاف معناداری در استفاده و عدم استفاده از ابربرچسب یافت نشد، نیاز به پژوهش های بیشتر را در این زمینه الزامی کرد. آنچه مسلم است این ابزار به نویسنده و طراح وب سایت کمک می کند تا مقداری کنترل روی نحوه نمایه-سازی وب سایت خود توسط موتوهای کاوش داشته باشند و این امتیازی نیست که بتوان به راحتی از آن گذاشت .

۲۸۴.

میزان بهره گیری از وب 2 در کتابخانه های دانشگاهی کشورهای خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: شیما مرادی امید علیپور مریم صابری آمنه فلاحتی

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره چهاردهم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۵۴)

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی وب2 بلاگها آر اس اس پیام رسان فوری ویکیها و برچسب زنی اجتماعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۹۵۵ تعداد دانلود : ۱۶۰۸

وب ۲ نشان دهندة مجموعه ای از ابزارهای در حال ظهور است که ظرفیت زیادی در غنیسازی ارتباطات، ارائه امکان همکاری و پرورش نوآوری دارند. با وجود این، تا به حال تحقیقات کمی در خصوص کاربردهای وب ۲ در وب سایت کتابخانه ها صورت گرفته است. پژوهش حاضر در پی آن است تا با بررسی میزان استفاده از ابزارهای وب ۲ در کتابخانه های ایران و خاورمیانه، ارتباط بین سن وب سایتها و میزان استفاده این ابزارها را بررسی کند. بدین منظور، ۱۴۶ وب سایت کتابخانه دانشگاهی خاورمیانه، از «فهرست دانشگاه برتر دنیا» ارائه شده توسط آزمایشگاه سایبرسنجی در اسپانیا انتخاب و با روش تحلیل محتوا تجزیه و تحلیل شد. بر اساس یافته ها، میزان استفاده از ابزارهای وب ۲ در کتابخانه های خاورمیانه و ایران بخصوص از حیث اشاعه (10/6%) و سازماندهی اطلاعات (0%) پایین است و استقبال بیشتری (13/80%) از ابزارهای اشتراک اطلاعات بخصوص پیام رسان فوری در میان این کتابخانه ها وجود دارد. همچنین، تنها کتابخانه دو دانشگاه علوم پزشکی گیلان و فردوسی مشهد (۶/۰۶%) از میان ۱۴۶ کتابخانه دانشگاهی در خاورمیانه از شاخص گردآوری اطلاعات و ابزار استفاده میکنند. نتایج پژوهش نشان داد در وبسایتهای کتابخانه های دانشگاهی کشورهای خاورمیانه، میان سن وب و امکان استفاده از ابزارهای وب ۲، ارتباط معناداری وجود ندارد

۲۸۵.

نظریه رسانه ها

نویسنده: مصطفی قوانلوقاجار

منبع: کتاب ماه کلیات سال چهاردهم فروردین ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۶۰)

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی ارتباطات و علوم ارتباطی

تعداد بازدید : ۲۱۴۹ تعداد دانلود : ۷۰۲۸

۲۸۶.

مروری بر متون سواد اطلاعاتی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: شیوا یاری

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره چهاردهم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۵۳)

کلید واژه ها: سواد اطلاعاتی کتاب مقاله ها پایاننامه طرحهای پژوهشی همایشها

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۷۷۳ تعداد دانلود : ۳۰۵۸

همگام با گسترش فناوریهای اطلاعات و ارتباطات و نفوذ آن در جنبههای مختلف زندگی، تحصیل و حرفه، دستیابی به سواد اطلاعاتی، لازمه و پیش نیاز بقا در جامعة دانشمدار امروز است. درباره این نوع از سواد، منابع فراوانی انتشار یافته که هدف همة آنها، شناساندن مفهوم و محتوای مورد بحث در سواد اطلاعاتی و هموارسازی دستیابی به هدفهای آن بوده است. هدف این نوشتار، بررسی آثار فارسی موجود در این حوزه از جمله کتاب، پایاننامه، طرحهای پژوهشی، همایشها و مقاله هایی است که در حوزه سواد اطلاعاتی در ایران چاپ و منتشر شده و در پیشبرد این حوزه مؤثر واقع شده اند. بررسیها مبیّن آن است، با گذشت 15 سال از طرح بحث سواد اطلاعاتی در ایران، روندی رو به رشد در انتشار منابع به چشم میخورد. آثار موجود در این حوزه، اعم از کتاب و مقاله، بیشتر تألیفی هستند، اما آثار ترجمه ای نیز ارزشمندند. این حوزه مورد توجه کتابداران، متخصصان تعلیم و تربیت و تا حدودی رایانه قرار گرفته است، لیکن همانند سایر نقاط دنیا، کتابداران طلایهداران این حوزه هستند. در حیطة پژوهشهای سواد اطلاعاتی، به طور عمده، بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی افراد مورد توجه بوده است. نبود منابعی در حوزة سواد اطلاعاتی و کتابخانه های عمومی، کاملاً آشکار و عمده توجه آثار این حوزه معطوف به کتابخانه های دانشگاهی است. رویکرد عملگرایی به سواد اطلاعاتی نسبت به مبناگرایی و جنبه های زیربنایی مانند تفکر انتقادی و تحلیلی و اهمیت وافر مهارتهای فناوری اطلاعات، نکته ای است که در اکثر منابع انتشار یافته در این حوزه مشهود است. برداشت اشتباه از مفهوم سواد اطلاعاتی و تلقی سواد رایانه ای یا سواد کتابخانه ای و یا رفتار اطلاع⁬یابی به عنوان سواد اطلاعاتی، نکته قابل تأملی است که هنوز با انتشار روزافزون منابع علمی در این حوزه، به چشم میخورد

۲۸۷.

بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات توسط هنرآموزان هنرستانهای کشاورزی استان کرمانشاه با استفاده از مدل پذیرش فناوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عادل سلیمانی کیومرث زرافشانی

منبع: علوم و فناوری اطلاعات تابستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۶۶)

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات مدل پذیرش فناوری هنرستان کشاورزی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۰۷۴ تعداد دانلود : ۱۴۲۶

هدف از پژوهش حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات توسط هنرآموزان هنرستانهای کشاورزی در استان کرمانشاه با استفاده از مدل پذیرش فناوری2 است. این پژوهش از نوع تحقیقات پیمایشی است که برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه ترجمه شده دیویس، استفاده گردید. به منظور سنجش روایی پرسشنامه، از روش ترجمه معکوس بهره گرفته شد. اعتبار این پرسشنامه توسط پانل متخصصان تایید گردید و پایایی آن به وسیله آزمون آلفای کرونباخ برای کلیه بخش ها بالاتر از 7/0 محاسبه شد. جامعه آماری این مطالعه را 52 نفر از هنرآموزان هنرستانهای کشاورزی در شهرستانهای کرمانشاه، اسلام آباد غرب، سنقر، روانسر، قصرشیرین و بیستون تشکیل دادهاند که با توجه به محدود بودن جامعه از روش سرشماری استفاده گردید. نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که متغیرهای برداشت ذهنی از مفیدبودن و نگرش به استفاده از فناوری اطلاعات اثر مثبت ومعنی داری بر تصمیم به استفاده از فناوری اطلاعات داشتند. تصمیم به استفاده از فناوری اطلاعات نیز اثر مثبت و معنی داری بر استفاده از فناوری اطلاعات داشت. همچنین، برداشت ذهنی از آسانی استفاده از فناوری اطلاعات بر نگرش به استفاده از فناوری اطلاعات اثر مثبت ومعنیداری داشت. نتایج این مطالعه میتواند دستاوردهایی برای برنامهریزان آموزش متوسطهکشاورزی داشته باشد، بدین صورت که سیاست گذاران آموزش متوسطه کشاورزی می توانند مفیدبودن فناوری اطلاعات را در فرآیند یاددهی- یادگیری به هنرآموزان یادآور شوند. از طرفی، آموزش در حد تسلط می تواندآسانی استفاده از فناوری اطلاعات را در هنرآموزان تقویت نماید

۲۸۸.

خانواده های کتابشناختی در فهرستهای رایانه ای: نگاه کاربران به خانواده شاهنامه فردوسی از رویکرد الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی (FRBR)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: شعله ارسطوپور رحمت الله فتاحی مهری پریرخ

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره چهاردهم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۵۳)

کلید واژه ها: مطالعه تطبیقی شاهنامه فردوسی الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی خانواده های کتابشناختی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۳۰ تعداد دانلود : ۱۰۷۲

هدف این پژوهش، بررسی همخوانی میان الگوی ملزومات کارکردی پیشینه های کتابشناختی با فهرستهای رایانه ای کنونی از رویکردی کاربرگراست. در این راستا، دیدگاه کاربران بالقوة فهرستهای رایانه ای نسبت به موجودیتهای مختلف الگو و خانواده های کتابشناختی، بررسی شد. بدین منظور، خانواده کتابشناختیِ شاهنامه فردوسی به منزلة نمونه انتخاب شد و یک مجموعه 40 کارتی در پیوند با این خانواده در اختیار یک گروه 30 نفری از افراد صاحب نظر و متخصص در حوزه شاهنامه پژوهی قرار گرفت. طی نشستهای صورت گرفته با این افراد، نگاه و دسته بندی کلی آنها نسبت به خانواده کتابشناختی، همخوانی دیدگاه آنها با موجودیتهای الگوی ملزومات کارکردی و اولویت بندی آنها روی موجودیتهای مختلف الگو در پیوند با یک نیاز خاص، بررسی گردید. در پیوند با خانواده کتابشناختی شاهنامه، 11 خوشه توسط مصاحبه شوندگان شناسایی گردید. نتایج حاکی از آن است که با توجه به موجودیتهای الگو، ودر پیوند با دسته بندی اعضای خانواده کتابشناختی به صورت کلی، رویکرد کاربران بالقوه رویکردی از بالا به پایین است و آنها در مواجهه با اعضای خانواده کتابشناختی، ابتدا اثر اصلی، سپس بیانها، قالبها و در نهایت مدرکها را شناسایی میکنند. این درحالی است که در پیوند با یک نیاز اطلاعاتی خاص، کاربران رویکردی پایین به بالا داشته و ابتدا مدرک جایگزین، و سپس قالب جایگزین از سوی آنها انتخاب شده و در صورت نبود موارد پیش گفته، به بیانها و اثرهای دیگر مراجعه میکنند. از دستاوردهای این پژوهش، ایجاد زمینة لازم جهت پیشنهاد درخت واره ای برای خانواده کتابشناختی شاهنامه و نیز ارائه الگویی مفهومی در زمینه پیاده سازی دستاوردهای این پژوهش در فهرستهای رایانه ای بوده است

۲۸۹.

تحلیل عامل های اثر گذار بر تولیدات علمی زنان ایرانی در آی. اس. آی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علیرضا اسفندیاری مقدم محمد حسن زاده زینب غیوری

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۲۶ تعداد دانلود : ۷۲۵

هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر تولیدات علمی زنان ایرانی در آی. اس. آی بین سالهای 1993 تا 2009 می باشد. این پژوهش کاربردی به روش مطالعه کتابخانه ای و پیمایشی به انجام رسیده است. برای شناسایی زنان دارای تولیدات علمی در آی.اس.آی، گردآوری اطلاعات از پایگاه WoS متعلق به مؤسسه ISI استفاده شد و برای گردآوری اطلاعات مربوط به عوامل مؤثر بر تولیدات علمی زنان از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردیده است. پرسشنامه مذکور، پس از بررسی روایی و پایایی، به تعداد 100 نفر از نویسندگان زن ارسال گردید. بر اساس یافته های پژوهش، به لحاظ اولویت، جامعه پژوهش تاثیر عوامل سه گانه دستیابی به موقعیت علمی بالاتر، توانمندی های ذاتی، و پشتکار و توان اکتسابی را بیش از سایر عوامل می دانند. به دنبال آنها، مؤثرترین عوامل عبارتند از حس مفید بودن در جامعه، دستیابی به موقعیت شغلی برتر، و تشویق اطرافیان و خانواده. در پایان، در راستای توانمندسازی زنان برای تولید علم و تقویت عوامل مؤثر، برخی پیشنهادات اجرایی ارائه گردید

۲۹۰.

تحلیل رابطه بین فرآیندهای مدیریت دانش و مقیاس وبرمتریک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یسی نیازی اسماعیل ابونوری

منبع: علوم و فناوری اطلاعات تابستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۶۶)

کلید واژه ها: رتبه بندی سطح مدیریت دانش مقیاس وبومتریک

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۲۷ تعداد دانلود : ۹۱۲

هدف پژوهش حاضر، بررسی ارتباط بین شاخص های شش گانه مدیریت دانش و مقیاس وبومتریک است. برای انجام این پژوهش توصیفی و مقطعی و کاربردی از پرسشنامه استفاده شده است. پس از سنجش روایی و پایایی، بر اساس نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده سهمیه ای، پرسشنامه پژوهش بین 355 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه های تهران، اصفهان، تربیت مدرس، الزهرا، مازندران، گیلان، یزد، اراک، و رازی توزیع گردید. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی صورت گرفته است. یافته های پژوهش نشان داد که بین شاخص های شش گانه مدیریت دانش و مقیاس وبومتریک همبستگی مثبت وجود دارد.

۲۹۱.

تاثیر عوامل فرهنگ سازمانی بر استقرار فرآیندهای مدیریت دانش در معاونت فناوری و برنامه ریزی سازمان امور مالیاتی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید رحیمیان هانیه شامی زنجانی

منبع: علوم و فناوری اطلاعات تابستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۶۶)

کلید واژه ها: فرهنگ سازمانی مدیریت دانش سازمان امور مالیاتی کشور

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۴۱۴۷ تعداد دانلود : ۲۱۲۵

پژوهش حاضر یک مطالعه موردی است که به روش پیمایشی و به منظور بررسی تاثیر عوامل فرهنگ سازمانی بر استقرار فرآیندهای مدیریت دانش در معاونت فناوری و برنامه ریزی سازمان امور مالیاتی کشور انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، کارشناسان معاونت فناوری و برنامه ریزی این سازمان بوده است. ابزار پژوهش از دو پرسشنامه نیمرخ فرهنگ سازمانی و استقرار فرآیندهای مدیریت دانش تشکیل شده است. پرسشنامه اول، به بررسی هفت مؤلفه فرهنگ سازمانی شامل رقابت پذیری، مسئولیت اجتماعی، حمایت گری، نوآوری، تاکید بر پاداش، جهت گیری عملکرد، و ثبات پرداخته است. پرسشنامه دوم نیز شش فرآیند ایجاد، جذب، سازماندهی، ذخیره، انتشار، و کاربرد دانش را بررسی کرده است. نتایج پژوهش نشان داد که وضعیت مؤلفه های فرهنگ سازمانی و مدیریت دانش از نظر کارشناسان در سطح متوسط بود. میان فرهنگ سازمانی با استقرار فرآیندهای مدیریت دانش، رابطه مثبت و معنی دار 70/. وجود داشت. همچنین، میان هر یک از مؤلفه های هفتگانه فرهنگ سازمانی با فرآیندهای مدیریت دانش رابطه مثبت و معنی داری وجود داشت. تحلیل رگرسیون همزمان نیز چنین نتیجه داد که فقط دو مؤلفه جهت گیری عملکرد و مسئولیت اجتماعی در پیش بینی متغیر استقرار فرآیندهای مدیریت دانش نقش مؤثر داشته اند.

۲۹۲.

کاربرد دو روش تصمیم گیری در تحلیل رتبه بندی متخصصان از مدل های تغییر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم ناخدا غلامرضا فدایی سیروس علیدوستی

منبع: علوم و فناوری اطلاعات تابستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۶۶)

کلید واژه ها: ایران کتابخانه های دانشگاهی مدیریت تغییر مدل های تغییر مدل های تصمیم گیری چندشاخصه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۵۳ تعداد دانلود : ۱۰۲۶

تحقیق حاضر قصد دارد با استفاده از روش اتفاق نظر (اجماع) متخصصان و تحلیل رتبه بندی های نظرات، به گزینش از بین مدل های مدیریت تغییر بپردازد تا در نهایت به مدل تغییری که با ابعاد گوناگون و مسائل مطرح در کتابخانه های دانشگاهی ایران تناسب داشته باشد، دست یابد. در نتیجه، این کتابخانه ها خواهند توانست این مدل را در راستای غلبه نسبی بر چالش های ناشی از تغییر و بهبود مدیریت تغییر به کار گیرند. با استفاده از روش اتفاق نظر، پرسشنامه پژوهش شامل سه مدل تغییر انتخاب شده از ادبیات و شاخص هایی برای رتبه بندی آنها، به تعدادی از خبرگان علم کتابداری و اطلاع رسانی و علم مدیریت ارائه شد. تحلیل نظرات خبرگان و انتخاب گزینه برتر، با استفاده از دو روش مدل های تصمیم گیری چندشاخصه انجام شد. یافته های به دست آمده، گزینش مدل تغییر برای خدمات اطلاع رسانی را توسط خبرگان تایید کرد.

۲۹۳.

بررسی اثر متیو بر تولیدات علمی دانشگاه های علوم پزشکی ایران براساس رابطه Power-law در فاصله زمانی پنج سال در پایگاه وب آو ساینس (ویژه نامه علم سنجی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سارا جلال زاده عصرجدیدی محمدحسین بیگلو عبدالناصر رفیع

منبع: علوم و فناوری اطلاعات تابستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۶۶)

کلید واژه ها: رابطه غیرخطی تولیدات علمی اثر متیو استنادات رابطه Power law شاخص مستقل از مقیاس

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۶۹۱ تعداد دانلود : ۱۱۲۲

برای ارزیابی عملکرد علمی دانشگاه ها می توان از شاخص های علم سنجی استفاد کرد. «شاخص اثر متیو»، معرفی شده توسط رابرت ک. مرتون، از جمله شاخص های اجتماعی علم سنجی است که با تبیین نابرابری میان پژوهشگران، به بررسی میزان انتشارات و استنادات می پردازد. با بهره گیری از رابطه Power-law، می توان تاثیر شاخص اثر متیو را بر تولیدات علمی دانشگاه های علوم پزشکی بررسی نمود. همچنین، می توان شاخص دیگری با نام «شاخص مستقل از مقیاس» را برای نرمالیزه کردن رتبه بندی دانشگاه ها به کار برد. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر «اثر متیو» بر کمیت (انتشارات) و کیفیت (استنادات) تولیدات علمی دانشگاه های علوم پزشکی ایران در فاصله زمانی 2002-2006 بوده است. این پژوهش توصیفی- تحلیلی با استفاده از شاخص اثر متیو و رابطه Power-law انجام شده است. منبع گردآوری داده ها، پایگاه WOS و جامعه آماری، 6347 مدرک نمایه شده دانشگاه های علوم پزشکی ایران در فاصله زمانی 2002-2006 در این پایگاه بوده است؛ استنادات نیز از JCR استخراج گردیده است. نتایج نشان داد که رابطه غیرخطی (Power-law) میان تولیدات علمی و استنادات دانشگاه های علوم پزشکی ایران برقرار بوده است. اثر متیو بر تولیدات علمی تمامی دانشگاه های علوم پزشکی، دانشگاه های تیپ یک و سایر دانشگاه ها تاثیر مثبت و بر تولیدات علمی دانشگاه های تیپ دو و سه تاثیر منفی داشته است. دانشگاه علوم پزشکی تهران اولین رتبه و دانشگاه علوم پزشکی بوشهر آخرین رتبه را در رتبه بندی براساس «شاخص مستقل» از مقیاس کسب نموده اند. با مطالعه رابطه غیرخطی (Power-law) میان تولیدات علمی و استنادات، وجود اثر متیو در اعتباربخشی به تولیدات علمی مورد تایید قرار گرفت.

۲۹۴.

بررسی عناصر و مؤلفه های رابط کاربر در نظام های بازیابی اطلاعات مبتنی بر خوشه بندی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید مهدی حسینی

منبع: علوم و فناوری اطلاعات بهار ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۵)

کلید واژه ها: خوشه بندی رابط کاربر نظام های بازیابی اطلاعات نظام های خوشه بندی موتورهای جستجو

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۴۲۰ تعداد دانلود : ۱۲۵۱

موتورهای خوشه بندی، به موازات دو روش جستجوی کلیدواژه ای و مروری، برای کمک به بازیابی اطلاعات مرتبط موجود در وب، در سطح وسیعی، به کار میروند. در این نظام ها، رابط کاربر، به عنوان نقطه تماس با کاربران و برای استفاده از بازخورد در بهبود پرسش کاربر، از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف این مقاله، شناسایی عناصر و مؤلفه های مهم رابط کاربر نظام های خوشه بندی است. ابتدا، در مورد ضرورت استفاده از خوشه بندی در نظام های بازیابی اطلاعات، مبانی نظری، الگوریتم ها، کاربردها، و معیارهای ارزیابی خوشه بندی بحث شده است. سپس، ضمن شناسایی 10 موتور خوشه بندی بیان شده در متون حوزه بازیابی اطلاعات در وب، عناصر و مؤلفه های رابط کاربر این گونه نظام ها و عملکرد هر کدام، به تفکیک، توضیح داده شده است. در پایان، میزان استفاده از عناصر و مؤلفه های شناسایی شده در موتورهای خوشه بندی مورد مطالعه، بیان شده است.

۲۹۵.

نقش وب معنایی در بازیابی اطلاعات(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: شهرزاد شریفی مریم شعبان زاده سیما فیاض

منبع: دانش شناسی سال چهارم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱۲

کلید واژه ها: بازیابی اطلاعات وب معنایی هستی شناسی وب زبان نشانه گذاری توسعه پذیر (اکس ام ال) چار چوب توصیف منبع (آر دی اف)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۶۷۲ تعداد دانلود : ۱۸۰۰

۲۹۶.

تحلیلی بر کاربرمداری رابط کاربر در صفحات وب فارسی کتابخانه های دیجیتالی ایران و ارائه الگوی پیشنهادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یعقوب نوروزی

منبع: علوم و فناوری اطلاعات بهار ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۵)

کلید واژه ها: معیارهای ارزیابی الگوسازی رابط کاربر کتابخانه های دیجیتالی تحقیقات ارزیابی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۲۶ تعداد دانلود : ۱۰۴۴

رابط کاربر کتابخانه های دیجیتالی در عملکرد مطلوب این کتابخانه ها نقش تعیین کننده ای دارد و کتابخانه های دیجیتالی زمانی می توانند عملکرد مطلوبی داشته باشند که کاربران بتوانند تعامل مناسبی با آنها برقرار کنند. هدف تحقیق حاضر، تحلیلی بر کاربرمداری رابط کاربر در صفحات وب فارسی کتابخانه های دیجیتالی ایران و ارائه الگوی پیشنهادی برای تقویت نکات مثبت و رفع نقایص موجود است. در مراحل مختلف تحقیق، با روش دلفی، 10 معیار (جستجو، انسجام، راهنمایی، راهبری، طراحی، تصحیح خطا، نمایش اطلاعات، کنترل کاربر، زبان رابط، و سادگی) و 114 مؤلفه برای ارزیابی انتخاب شدند و با استفاده از روش ارزیابانه، ارزیابی صورت گرفت. جامعه مورد مطالعه شامل 11 کتابخانه دیجیتالی (تبیان، دید، ایرانداک، مرکز منطقه ای، دانشگاه علم و صنعت، دانشگاه شیراز، مرکز مخابرات، پژوهشگاه نیرو، دانشگاه امیرکبیر، مؤسسه نشر امام، و دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران) بود. نتایج تحقیق نشان داد که در مجموع، از بین معیارهای مورد مطالعه، معیار زبان رابط کاربر و تصحیح خطا، به ترتیب با کسب میانگین امتیاز 58/95 و 79/36 از کل امتیازات کسب شده توسط کتابخانه های دیجیتالی مورد مطالعه، بالاترین و پایین ترین امتیاز را به دست آورده اند. در ادامه نیز با توجه به امتیازات کسب شده در هر یک از معیارها، تحلیلی بر کاربرمداری معیارهای مورد بررسی در جامعه مورد مطالعه، بر اساس نوع مؤلفه های رعایت شده صورت گرفت. در پایان، بر اساس نتایج به دست آمده، الگوی پیشنهادی برای کاربرمداری رابط کاربر کتابخانه های دیجیتالی ایران ارائه شد.

۲۹۷.

بررسی مخزن سازمانی دانشگاه فردوسی مشهد و سنجش میزان همخوانی آن با معیارهای تخصصی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهری پریرخ مهدی زاهدی

منبع: علوم و فناوری اطلاعات بهار ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۵)

کلید واژه ها: سیستم مدیریت اطلاعات مخازن سازمانی مخزن سازمانی دانشگاه فردوسی مشهد سیستم مدیریت منابع علمی دانشگاه فردوسی مشهد سیماد تولیدات علمی دانشگاه ها

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۲۵ تعداد دانلود : ۸۶۹

یکی از وظایف مهم دانشگاه ها، انجام پژوهش و تولید دانش است. مخازن سازمانی، سیستم های مناسبی برای سازماندهی این دانش و دروازه اصلی برای نمایاندن سرمایه فکری دانشگاه و دسترس پذیر ساختن آن هستند. از سال 1385، دانشگاه فردوسی مشهد اقدام به طراحی مخزن سازمانی خود، یعنی «سیستم مدیریت منابع علمی دانشگاه فردوسی مشهد» (سیماد) برای گردآوری و سازماندهی اطلاعات علمی اعضای هیات علمی کرده است. هدف عمده این پژوهش، شناسایی ویژگی های یک مخزن سازمانی و بررسی میزان همخوانی وضعیت کنونی مخزن سازمانی موجود (سیماد) با آن ویژگی هاست. این پژوهش، از نوع کاربردی بود و با روش پیمایشی و مطالعه موردی انجام گرفت. برای اینکه بتوان از همه جنبه ها، اطلاعاتی در رابطه با موضوع مورد پژوهش به دست آورد، در گردآوری اطلاعات از چند دیدگاه، یعنی سازمان و سیستم و کاربران، وضعیت بررسی شد و در هر مورد شیوه و ابزار گردآوری مناسب به کار رفت. مشخصات یک مخزن سازمانی مطلوب به شش گروه و یا معیار دسته بندی شدند. این دسته بندی زیرساخت ابزارهای گردآوری اطلاعات و نیز ساختار تحلیل اطلاعات به دست آمده را تشکیل داد. یافته ها نشان داد که در مورد خط مشی ها و مستندات و استفاده از سیستم، ضروریست در مخزن سازمانی دانشگاه به بازنگری و تغییر پرداخته شود. از نظر مدیریت/ اداره، «سیماد» در وضعیت متوسط و در رابطه با چشم اندازها و سیاست ها و ویژگی های فنی، وضعیت مناسبی دارد. نتیجه آزمون فرضیه پژوهش نشان داد که در مقایسه با معیارهای یک مخزن سازمانی مطلوب، به طور تقریبی، ویژگی های مخزن سازمانی دانشگاه فردوسی مشهد در حد متوسط قرار دارد.

۲۹۸.

بررسی وضعیت جهانی تولیدات علمی دانشگاه فردوسی مشهد طی سال های 1990-2010 در وبگاه علوم (Web of Science) با هدف ترسیم نقشه علمی این دانشگاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید رحمت الله فتاحی فرشید دانش فرامرز سهیلی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام) تولید اطلاعات

تعداد بازدید : ۱۳۹۵ تعداد دانلود : ۷۳۳

هدف پژوهش حاضر بررسی تولیدات علمی پژوهشگران دانشگاه فردوسی مشهد در یک دوره 20 ساله به منظور تعیین میزان همکاری گروهی و ترسیم ساختار علمی این دانشگاه بر اساس میزان استنادهای دریافتی مدارک منتشر شده ی پژوهشگران این دانشگاه می باشد. پژوهش حاضر مطالعه ای با استفاده از شاخص های علم سنجی است که با بکارگیری برخی از قوانین و روش های این حوزه از قبیل قاعده لوتکا، بردفورد و تحلیل استنادی به تحلیل داده های بدست آمده این پژوهش که از پایگاه وب آو ساینس گردآوری شده، پرداخته است. نتایج نشان داد که در این بازه زمانی، پژوهشگران این دانشگاه موفق به انتشار 2318 مدرک نمایه شده در WOS گردیده اند. نتایج نشان دهنده این است که توزیع فراوانی مشارکت نویسندگان این دانشگاه از قاعده لوتکا تبعیت می کند، همچنین توزیع فراوانی موضوعی مدارک هسته، تولید شده توسط نویسندگان این دانشگاه از قاعده برادفورد تبعیت می کند. نتایج همچنین نشان داد که دانشگاه فردوسی مشهد در تولید علم جهانی از نرخ متوسط رشد برابر با 2/34 درصد برخوردار بوده است. تحلیل استنادهای مدارک مورد بررسی نشان داد که بین تعداد نویسندگان مدارک با تعداد استنادهای دریافتی و میزان مشارکت یک نویسنده با تعداد مدارک منتشر شده توسط وی رابطه مثبت وجود دارد. در نهایت، ساختار علمی این دانشگاه بر اساس میزان استنادهای جهانی با استفاده از نرم افزار هیست سایت (Hist Cite) ترسیم و مورد تحلیل قرار گرفت و نتایج نشان داد که نقشه علم این دانشگاه از 9 خوشه موضوعی تشکیل گردیده است.

۲۹۹.

رابطة بین سواد اطلاعاتی و قابلیتهای کارآفرینی دانشجویان دوره های تحصیلات تکمیلی دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اعظم میرزاصفی سعید رجایی پور عبدالرسول جمشیدیان

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره چهاردهم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۵۳)

کلید واژه ها: کارآفرینی دانشجویان تحصیلات تکمیلی سواد اطلاعاتی دسترسی به اطلاعات کاربرد اطلاعات

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۴۴۸ تعداد دانلود : ۱۹۲۹

هدف از این تحقیق، تعیین رابطه بین سواد اطلاعاتی و قابلیتهای کارآفرینی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه اصفهان است. روش تحقیق، توصیفی ـ همبستگی و جامعة آماری شامل کلیة دانشجویان سال دوم و بالاتر دوره های کارشناسی ارشد و دکترای دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 88-1387، شامل 3192 نفر است. نمونة آماری 160 نفر از دانشجویان را شامل میباشد که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم، انتخاب گردید. ابزار جمع آوری داده ها شامل دو پرسشنامه محقق ساخته سواد اطلاعاتی با 35 گویه و قابلیتهای کارآفرینی با 39 گویه در مقیاس درجه بندی لیکرت بود که ضریب آلفای کرونباخ آنها به ترتیب85/0 و 95/0 محاسبه گردید. برای روایی پرسشنامه ها، از نظرهای متخصصان مدیریت و آموزش عالی و تحلیل عاملی بهره گرفته شد. نتایج نشان داد بین میزان سواد اطلاعاتی و قابلیتهای کارآفرینی دانشجویان، رابطه ای معنادار وجود دارد(686/0r=). نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد قابلیتهای کارآفرینی بیشترین رابطه را با توانایی ارزیابی نقادانة اطلاعات (578/0=r ) و کمترین رابطه را با توانایی کاربرد هدفمند اطلاعات(495/0=r )داشته است

۳۰۰.

بررسی تحلیلی کاربردپذیری استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (RDA) در محیط اطلاعاتی جدید: ضرورت بازتعریف روابط و کارکردهای جدید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید مهدی طاهری فاطمه نوشین فرد

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۲

کلید واژه ها: کارکردهای پیشینه های کتابشناختی روابط کتابشناختی استاندارد ""توصیف و دسترسی به منبع ""(RDA) محیط اطلاعاتی جدید

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۲۶ تعداد دانلود : ۷۴۰

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی کاربردپذیری استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (RDA) برای توصیف و سازماندهی اشیای محتوایی محیط اطلاعاتی جدید است روش شناسی: پژوهش حاضر، پژوهشی مفهومی است که با رویکرد تحلیلی-انتقادی بر مبنای هدف پژوهش انجام گرفته است. بدین منظور، ضمن بیان ویژگی های محیط و رسانه های جدید و تاثیر آن بر فرایند سازماندهی دانش، و تحلیل روابط درونی (میان سطوح چهارگانه هر شیء) و بیرونی (میان سطوح هر شیء با اشیای دیگر) ارائه شده توسط استاندارد جدید توصیف (RDA)، توانایی و قابلیت های آن برای پاسخگویی به ویژگی های محیط و رسانه های جدید مورد ارزیابی قرار گرفته است یافته ها: یافته ها حاکی از آن است، ضعف هایی چند از جمله استفاده از ابزارها و رویکردهای سنتی به عنوان مبنای گسترش استاندارد، عدم هماهنگی مناسب با استانداردهای فراداده ای، و نیز عدم توجه کافی به ویژگی های اشیای محتوایی دسترس پذیر در محیط جدید، بیانگر سازگاری نه چندان مطلوب استاندارد با محیط جدید است نتیجه گیری: ضعف های استاندارد برای توصیف و سازماندهی اشیای محتوایی محیط جدید، ضرورت بازنگری آن را در سطح روابط کتابشناختی (میان موجودیت ها) و کارکردهای مورد توجه نشان می دهد. در پایان دو رابطه ""بخش/بخش"" و ""ویژگی های مشترک"" و نیز سه کارکرد جدید ""مدیریت""، نظم دهی، و ""بسط"" به عنوان راهکارهایی مناسب برای سازگاری بیشتر ""استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (RDA)"" با ویژگی های محیط جدید توصیه شده است.

درخت حوزه‌های تخصصی