درخت حوزه‌های تخصصی

هدف اصلی ما در این پژوهش ارائه سیستمی جامع و راهکاری علمی بمنظور سنجش و ارزیابی مستمر اثربخشی سیستم های اطلاعاتی می باشد. در مطالعات موجود، تنها از ابعاد اثربخشی سیستم های اطلاعاتی و نه از عوامل موثر بر اثربخشی سیستم های اطلاعاتی، بمنظور ارزیابی این سیستم ها استفاده گردیده است. این مطالعه بدنبال رفع خلا موجود می باشد. پس از مطالعه ادبیات موضوع و دریافت نظرهای 55 نفر از خبرگان سازمان فناوری اطلاعات نزاجا، سنجه های تاثیر گذار بر اثربخشی سیستم های اطلاعاتی در مراکز نظامی استخراج شدند. در پژوهش حاضر داده ها بر اساس فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی به عنوان یک فرایند تصمیم گیری چند شاخصه تحلیل شده اند. در مجموع 39 زیرمعیار در قالب 8 معیار اصلی جهت ارزیابی اثربخشی سیستم های اطلاعاتی در مراکز نظامی تعیین شدند. نتایج نشان می دهد که معیارهای عوامل سازمانی و کیفیت اطلاعات به ترتیب رتبه های اول و دوم را در ارزیابی اثربخشی سیستم های اطلاعاتی دارند. در پایان از مدل مذکور برای ارزیابی اثربخشی سیستم های اطلاعاتی در 5 مرکز نظامی و رتبه بندی این مراکز استفاده شده است.

هدف: استناد غیر رسمی درج اطلاعات کتاب شناختی (عنوان یا نشانی اینترنتی) منابع استناد شده در منابع اطلاعاتی است که به منظور ارتباطات علمی غیر رسمی ایجاد شده است که، همواره مورد مسامحه پایگاه های استنادی سنتی هستند. این پژوهش جهت پاسخ به این سوال که آیا این استنادها در محیط وب قابل ردگیری هستند، انجام شده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی میزان استنادهای رسمی و غیررسمی در موتور کاوش گوگل است. روش پژوهش: روش به کار رفته وب سنجی است . جامعه پژوهش ۱۳۴۴ مقاله پژوهشی از ۹۸ مجله دسترسی آزاد است. برای استخراج استناد وبی از موتور کاوش گوگل، از روش"" Web/URL citation extraction"" استفاده شده است. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که ده درصد از استنادهای وبی موتور کاوش گوگل مربوط به استنادهای رسمی و غیررسمی است. بالاترین میزان استناد رسمی در موتور کاوش گوگل با ۱۹/۲۷ درصد به رشته کتابداری و اطلاع رسانی و پایین ترین میزان استناد رسمی با ۱/۵۴ درصد به رشته مهندسی شهری اختصاص دارد. بالاترین درصد استنادهای غیررسمی با ۳/۵۷ درصد به رشته جامعه شناسی و پایین ترین درصد استنادهای غیر رسمی با ۰/۳۹ درصد به رشته مهندسی شهری اختصاص دارد. نتیجه گیری: با توجه به رقم ده درصدی استنادهای رسمی و غیررسمی در موتور کاوش گوگل و کاهش این میزان نسبت به پژوهش های پیشین به نظر می رسد که برای ردگیری استنادها توسط این موتور کاوش باید با احتیاط بیشتری برخورد کرد. .

زنان به عنوان نیمی از افراد جامعه (42/48% از کل جمعیت ایران) می توانند از عوامل مؤثر در پیشبرد توسعه به شمار آیند. آنان علاوه بر نقش عمده خود در رشد خانواده و جامعه، امروزه در عرصه های علمی و پژوهشی نیز نقشی کاملاً مشهود دارند. برای بیان موقعیت و شرایط واقعی زنان در جامعه باید پیرامون مسائل آنان بررسی و تحقیقاتی صورت گیرد. یکی از مواردی که می توان بر روی آن تامل کرد، مجموعه آثار نوشته شده توسط زنان است. بدین منظور پژوهش حاضر که از نوع پیمایشی بوده با هدف بررسی سهم زنان در تولید مقالات مندرج در 7 عنوان مجله فارسی کتابداری و اطلاع رسانی در طی سال های 1347 تا 1378 صورت گرفته است. یافته ها نشان داد مجموع مقالات تولید شده توسط زنان، 495 عنوان (83/34%) از کل مقالات مورد بررسی است. از مجموع 958 مقاله تالیفی، 32/31% و از مجموع 463 مقاله ترجمه شده، 12/42% را زنان پدید آورده اند. بالاترین میزان مشارکت زنان در تهیه مقالات در سال 1376 با 56 عنوان بوده است. در مجموع، 224 زن در تولید مقالات مورد بررسی مشارکت داشته اند که 108 نفر از آنان (21/48%) در تالیف، 64 نفر (57/28) در ترجمه و 52 نفر (22/23%) هم در تالیف و هم ترجمه مقالات مشارکت داشته اند. پرکارترین نویسندگان زن مقالات در طی دوره مورد بررسی، نیز مشخص گردیدند. در مجموع می توان نتیجه گرفت که مشارکت زنان در تولید مقالات حوزه کتابداری و اطلاع رسانی از سال 1347 تا 1378 نیز همانند سایر حوزه ها دارای سیر صعودی بوده است.

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی کاربردپذیری استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (RDA) برای توصیف و سازماندهی اشیای محتوایی محیط اطلاعاتی جدید است روش شناسی: پژوهش حاضر، پژوهشی مفهومی است که با رویکرد تحلیلی-انتقادی بر مبنای هدف پژوهش انجام گرفته است. بدین منظور، ضمن بیان ویژگی های محیط و رسانه های جدید و تاثیر آن بر فرایند سازماندهی دانش، و تحلیل روابط درونی (میان سطوح چهارگانه هر شیء) و بیرونی (میان سطوح هر شیء با اشیای دیگر) ارائه شده توسط استاندارد جدید توصیف (RDA)، توانایی و قابلیت های آن برای پاسخگویی به ویژگی های محیط و رسانه های جدید مورد ارزیابی قرار گرفته است یافته ها: یافته ها حاکی از آن است، ضعف هایی چند از جمله استفاده از ابزارها و رویکردهای سنتی به عنوان مبنای گسترش استاندارد، عدم هماهنگی مناسب با استانداردهای فراداده ای، و نیز عدم توجه کافی به ویژگی های اشیای محتوایی دسترس پذیر در محیط جدید، بیانگر سازگاری نه چندان مطلوب استاندارد با محیط جدید است نتیجه گیری: ضعف های استاندارد برای توصیف و سازماندهی اشیای محتوایی محیط جدید، ضرورت بازنگری آن را در سطح روابط کتابشناختی (میان موجودیت ها) و کارکردهای مورد توجه نشان می دهد. در پایان دو رابطه ""بخش/بخش"" و ""ویژگی های مشترک"" و نیز سه کارکرد جدید ""مدیریت""، نظم دهی، و ""بسط"" به عنوان راهکارهایی مناسب برای سازگاری بیشتر ""استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (RDA)"" با ویژگی های محیط جدید توصیه شده است.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی دیدگاه کتابداران کتابخانه های عمومی استان همدان وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور درباره مؤلفه های اخلاق حرفه ای کتابداران انجام شد. روش: پژوهش حاضر کاربردی است که با روش پیمایشی تحلیلی انجام شده است. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه محقق ساخته میباشد. جامعه پژوهش 97 نفر است که کتابداران کتابخانه های عمومی استان همدان میباشند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی و با کمک نرم افزار SPSS تحلیل شد. یافته ها: اهمیت آشنایی و آگاهی کتابداران کتابخانه های عمومی با مؤلفه های اخلاق حرفه ای در حد بالایی است. مؤلفه-های اخلاق حرفه ای اولویت بندی شده نیز، مسؤولیت در قبال: جامعه، استفاده کنندگان، حرفه، همکاران، سازمان، خود و متخصصان سایر رشته ها می باشد و بین دیدگاه افراد با رشته کتابداری و غیرکتابداری تفاوتی در اولویت بندی مشاهده نشد. همچنین عوامل مؤثر بر رعایت اصول اخلاق حرفه ای کتابداران به ترتیب عبارتند از: اجتماعی، مدیریتی، دینی، سازمانی، حرفه ای، و شخصی. اصالت/ارزش: از آنجا که تدوین نظامنامهای جامع در اصول اخلاق حرفه ای کتابداران نیازمند بررسی و نگرش دیدگاه های کتابداران در کتابخانه های مختلف است، پژوهش حاضر چارچوب پیشنهادی اخلاق کتابداران کتابخانه های عمومی را مشخص کرده است و می تواند مورد استفاده نهاد کتابخانه های عمومی کشور و دیگر دست اندرکاران حرفه قرار گیرد. همچنین، تعیین میزان آشنایی کتابداران از اخلاق حرفه ای و شناسایی عوامل مؤثر بر رعایت اصول اخلاقی، می تواند به مسؤولین و کتابداران جهت برنامه ریزی و بهبود اخلاقیات یاری رساند.

از جمله روشهای اصلی جریان دانش در نظام ملی نوآوری هرکشوری فعالیتهای تحقیقاتی و انتشاراتی مشترک و همکاری های منطقه ای و بینالمللی بهحساب میآید که شاخص آن را می توان در میزان همکاری دانشگاه، صنعت و دولت، جست وجو کرد . بر همین اساس تحقیق حاضر 2011 - به منظور بررسی وضعیت جریان تولید علم در کشور ایران در بازه 2007 بر اساس مارپیچ سهگانه دانشگاه، صنعت و دولت انجام شده است . در این پژوهش از مدل مارپیچ سهگانه برای سنجش روابط میان دانشگاه، صنعت و دولت در روند تولیدات علمی کشور استفاده شده است. تولیدات علمی ایرانیان 2011 بهعنوان جامعه پژوهش، مور د - در پایگاه وبآوساینس در بازه 2007 بررسی قرارگرفته است و تعاملات میان ارکان مارپیچ سهگانه میان آنها مشخص شد. نتایج حاصل نشان میدهد که کمیت تولیدات علمی ایرانیان در طی پنج سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است . اکثر این تولیدات توسط دانشگاهیان و پس ازآن محققان نهادهای دولتی انجام شده است . شاخص بررسی تعاملات در این بررسی نشان میدهد همکاریهای بین دانشگاه و دولت بالاترین سطح همکاریها را میان تعاملات دوگانه دربر داشته است . این در حالی است که تعامل میان صنعت و هر یک از ارکان دانشگاه و دولت بسیار اندک بوده است، بهطوری که بعضاً میتوان از آن چشمپوشی کرد . بر همین اساس تعامل میان سه رکن دانشگاه، صنعت و دولت نیز در سطح پایینی بوده و این به معنی عدم وجود همکاریهای بالا و تولیدات مشترک علمی میان سه رکن مذکور در بازه زمانی مورد بررسی است. از طرفی به نظر می رسد محققان ایرانی با حضور همکاران خارجی در تولیدات علمی خود تمایل بیشتری برای همکاری با ارکان مختلف درون مارپیچ سه گانه دانشگاه، صنعت، و دولت نشان داده اند . درنهایت بایدگفت اگرچه رسیدن به یک نقطه ایدهآل در روابط میان ارکان مختلف مارپیچ سهگانه دولت، صنعت و دانشگاه یکشبه میسر نیست، لیکن می توان با سیاستگذاری های هدفمند و تعیین راهبردهای منطقی مسیر تعاملات میان این ارکان را هموارتر کرد.

مهم ترین بستر برای توسعه دولت الکترونیکی، وب سایتهایند که نقش رابط بین دولت و شهروندان را ایفا می کنند. وب سایتها در مراحل مختلف تکوین دولت الکترونیکی کارکردهای گوناگونی دارند. این کارکرد در وهله اول، ارائه اطلاعات دولتی و تامین ارتباط میان دولت و مخاطبان آن است. با وجود این در صورت، ساخت پایگاههای وب مستقل و ناهماهنگ با یکدیگر برای سازمانهای دولتی، این خطر وجود دارد که در طول زمان با مجموعه ای نامتقارن و ناموزون از وب سایتهای دولتی روبه رو شویم که کاربرد آنها را کاهش دهد و بهره وری لازم را از سرمایه گذاری صورت گرفته فراهم نسازد. در گونه ای از پایگاههای وب که به نام پرتالهای استانی شناخته می شود، این هماهنگی از طریق ابلاغ «سرفصلها و عناوین اطلاعات پرتال استانی و حداقل ضوابط و ویژگیهای نرم افزاری آن» در سال 1383 از سوی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور (سابق) صورت پذیرفته است. در این مقاله نتایج پژوهشی ارائه می شود که در آن به بررسی وضعیت پرتالهای استانی در مقایسه با سرفصلها و عنوانهای یاد شده پرداخته شده است. به این منظور پس از معرفی سرفصلها و عنوانها، نتایج بررسی وضع کنونی پرتالهای استانی ارائه و در ادامه نیز به چگونگی بازنگری در مجموعه اقلام محتوایی و اطلاعاتی پرتالهای استانی از طریق بررسی نوشتجات، استخراج اقلام پرتالهای مشابه در سه کشور پیشرفته در حوزه دولت الکترونیکی و کاربرد روش دلفی بیان می شود.