درخت حوزه‌های تخصصی

علم اطلاعات و دانش‌شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
صنعت و تجارت کتاب علوم اطلاع رسانی علوم کتابداری کتاب کتابخانه ها کتابخانه ها(به طور عام) کتابخانه های الکترونیکی مراکز اطلاع رسانی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۳۰۱ تا ۱٬۳۲۰ مورد از کل ۷٬۲۷۴ مورد.
۱۳۰۱.

بررسی مشکلات جستوجو و بازیابی اطلاعات در پایگاههای اطلاعاتی از جنبه ویژگیهای نگارشی زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۳ بهار ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۹۳) 1087-1110

کلید واژه ها: بازیابی اطلاعات پایگاه‌های اطلاعاتی زبان فارسی ویژگیهای نگارشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۴ تعداد دانلود : ۴۹۷
این پژوهش با هدف تشریح مشکلات عمده نوشتاری و معنایی زبان فارسی در استفاده از محیط های اطلاعاتی و تعیین میزان انطباق و توجه به این ویژگی ها هنگام جست وجو و بازیابی در پایگاه های اطلاعاتی فارسی و به روش پیمایشی-تحلیلی و با استفاده از شیوه مشاهده مستقیم انجام گرفت. پس از مرور پژوهش های مرتبط، کلیدواژه های کاوش در قالب یک سیاهه شکل گرفت. هر یک از این کلیدواژه ها در پایگاه های اطلاعاتی مورد مطالعه شامل «پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران»، «پایگاه استنادی علوم جهان اسلام»، «پایگاه مجلات تخصصی نور» و «پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی» جست وجو و تعداد نتایج بازیابی شده ثبت گردید. سپس، به بررسی میزان انطباق پایگاه های اطلاعاتی با این ویژگی ها پرداخته شد. برخی ویژگی های نوشتاری و معنایی زبان فارسی سبب بروز مشکلاتی در بازیابی اطلاعات از پایگاه های اطلاعاتی منتخب می شوند. مواردی مانند پیوسته نویسی و جدانویسی واژگان مشتق، مرکب و مشتق- مرکب، گوناگونی جمع ها، واژگان دخیل و معادل آن ها در بخش نوشتاری و چندمعنایی، همنامی و ... در بخش معنایی از این دست ویژگی ها هستند. فقدان پوشش مناسب ویژگی های یادشده در مراحل ذخیره سازی و پردازش و عدم آگاه نمودن کاربر از آن جهت اصلاح فرایند کاوش در مرحله بازیابی اطلاعات در پایگاه های اطلاعاتی مورد پژوهش، اثرات نامطلوبی بر فرایند کاوش و بازیابی دارد. یافته ها نشان داد که پایگاه های اطلاعاتی فارسی نسبت به ویژگی های نوشتاری و معنایی زبان فارسی توجه کافی نداشته و بسیاری از ویژگی های آن را در مراحل ذخیره سازی و پردازش اطلاعات نادیده می گیرند. با توجه به تأثیر این ویژگی ها در تعامل کاربران با پایگاه های اطلاعاتی، احتیاج کاربران فارسی زبان به ابزارهای کاوش بومی و پایگاه های اطلاعاتی که مبتنی بر ویژگی های زبانیِ خودشان طراحی شده باشد، بیش از پیش احساس می شود. پژوهش حاضر با بررسی میزان توانایی پایگاه های اطلاعاتی فارسی زبان در پوشش برخی ویژگی های این زبان که در فرایند جست وجو و بازیابی تأثیر قابل توجهی دارند، نقاط ضعف و قوت این پایگاه ها را مشخص نموده است. نتایج آن می تواند در جهت بهبود و اصلاح عملکرد پایگاه های مذکور مورد استفاده قرار گیرد.
۱۳۰۲.

تأثیر استفاده از شبکه های اجتماعی بر وضعیت مطالعه نوجوانان: مطالعه موردی دانش آموزان مقطع متوسطه مدارس دخترانه سما در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۴ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۹۲) 35-49

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی مطالعه درسی مطالعه غیردرسی دختران نوجوان مدارس سما

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰۷ تعداد دانلود : ۷۳۹
هدف : پژوهش حاضر با هدف شناخت میزان تأثیر استفاده از شبکه های اجتماعی بر وضعیت مطالعه دانش آموزان مقطع متوسطه مدارس سما در شهر تهران انجام شده است. روش: روش پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بوده است . جامعه آماری شامل دانش آموزان مدارس دخترانه مقطع متوسطه سما در شهر تهران در سال تحصیلی 94-1393 بود که از بین آن ها نمونه ای به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شد. تعداد نمونه با استفاده از فرمول کوکران 250 دانش آموز تعیین گردید. روایی ابزار توسط اساتید راهنما و مشاور و پایایی با ضریب مورد قبول آلفای کرونباخ ( 896 / 0 ) تأیید شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که میزان مطالعه درسی روزانه دانش آموزان در حد متوسط (05/3 = μ ) و میزان مطالعه غیردرسی دانش آموزان در روز، کم است (52/2 = μ ). میزان حضور روزانه دانش آموزان در اینترنت زیاد (66/4 = μ ) و میزان استفاده روزانه دانش آموزان از شبکه های اجتماعی متوسط (92/2 = μ ) است. بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی و وضعیت مطالعه درسی رابطه معکوس (512/0- = ρ ) و بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی و وضعیت مطالعه غیر درسی رابطه مستقیم (482/0 = ρ ) وجود داشت. همچنین، بیشتر دانش آموزان حضور در شبکه های اجتماعی را عامل بازدارنده از مطالعه می دانستند. اصالت/ارزش: ارزش پژوهش حاضر در نشان دادن این است که با افزایش استفاده از شبکه های اجتماعی توسط دانش آموزان، میزان مطالعه درسی آنها کاهش و میزان مطالعه غیردرسی آنها افزایش می یابد.
۱۳۰۳.

رتبه بندی کتابخانه های مرکزی دانشگاه های جامع و صنعتی به روش تاپسیس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۲ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ 13 - 37

کلید واژه ها: ارزیابی کتابخانه رتبه بندی کتابخانه کتابخانه دانشگاه تاپسیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵ تعداد دانلود : ۴۵
مقدمه: نظر به اهمیت کتابخانه های مرکزی دانشگاه ها و لزوم شناسایی نقاط ضعف و قوت و ایجاد رقابت بین آنها در ارائه خدمات بهتر، هدف پژوهش حاضر ارزیابی و رتبه بندی کتابخانه های مرکزی دانشگاه های جامع و صنعتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به روش تاپسیس است. روش پژوهش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی-توصیفی انجام شده است. جهت تعیین معیار و وزن دهی شاخص ها از تکنیک مقایسه زوجی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش دانشگاه های جامعی که رتبه 1تا 40 و دانشگاه های صنعتی که رتبه 1 تا 10 را در رتبه بندی سال 95- 1394 پایگاه استنادی علوم جهان اسلام کسب کرده بودند. تعداد 50 کتابخانه انتخاب شده، 27 دانشگاه تمایل به شرکت در پژوهش و رتبه بندی شدن داشتند. روش های آماری شامل آمار توصیفی برای محاسبه شاخص ها، تکنیک مقایسه زوجی برای تعیین وزن شاخص و معیارها، و تکنیک تاپسیس برای رتبه بندی بود. یافته ها: یافته های حاصل از ارزیابی کتابخانه های دانشگاهی مورد مطالعه نشان داد که کتابخانه ها در شاخص ارتباط و همکاری، برنامه ریزی، خدمات، آموزش، دسترس پذیری و مدیریت در وضعیت مطلوب تری نسبت به امکانات، بودجه، کارکنان و منابع قرار دارند. نتایج رتبه بندی نیز نشان داد که کتابخانه های دانشگاه ارومیه، تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان و شیراز به ترتیب رتبه های اول تا سوم را کسب کرده اند. نتایج: نتایج بیانگر آنست که کتابخانه دانشگاه ارومیه در محاسبه شاخص ها بیشترین میزان نزدیکی را به راه حل ایده آل مثبت داشته و در مطابقت با استانداردها در جایگاه نخست قرار گرفته است. دانشگاه بوعلی سینا همدان نیز در جایگاه آخر قرار گرفته است.
۱۳۰۴.

فرا تحلیل پژوهش های حوزه علم سنجی بر اساس شیوع استفاده از پایگاه های اطلاعات علمی (موردمطالعه: پژوهش های داخلی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۴ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۹۵) 89-112

کلید واژه ها: فراتحلیل پایگاه های اطلاعات علمی علم سنجی ارزیابی پژوهش های علم سنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵۴ تعداد دانلود : ۴۸۶
تحقیقات علم سنجی با توانایی ارزیابی پژوهش های علمی و با بهره گیری از شاخص های چندگانه در تبیین ظرفیت ها، عملکرد علمی و فناوری در ابعاد مختلف، بر جذابیت آن در میان پژوهشگران افزوده است. پژوهش حاضر باهدف فرا تحلیل پژوهش های علم سنجی پژوهشگران ایرانی از منظر کاربرد پایگاه های اطلاعات علمی برای گردآوری داده های موردنیاز پژوهش های این حوزه انجام شده است. روش پژوهش حاضر فرا تحلیل است. جامعه آماری پژوهش برابر با 170 مقاله است که مبتنی بر ملاک اعتبار درون سنجی تمامی آن برگزیده شدند. برای استخراج داده های موردنیاز پژوهش، مقالات فارسی و انگلیسی چاپ شده در مجلات داخلی در حوزه علم سنجی در بازه زمانی پاییز 1392 تا تابستان 1395 باهدف شناسایی میزان استفاده از پایگاه های اطلاعات علمی موردمطالعه و تحلیل قرارگرفته اند. بر این اساس در گام نخست ارزیابی پژوهش ها، مفروضات همگنی و خطای انتشار بررسی شدند؛ اندازه اثر ثابت با استفاده از مدل کوهن تفسیر شد. بر اساس تحلیل محتوای مقالات درمجموع 233 مورداستفاده از 51 پایگاه اطلاعات علمی گزارش شده است. بیشترین استفاده متعلق به پایگاه وب آو ساینس بوده و پایگاه اسکاپوس در جایگاه بعدی قرار دارد. 30 عنوان پایگاه تنها یک مرتبه مورداستفاده قرارگرفته اند. یافته ها حکایت از همگنی اندازه اثر و عدم سوگیری انتشار مطالعات موردبررسی بوده و اندازه اثر ثابت شیوع استفاده از پایگاه های اطلاعات علمی در پژوهش های علم سنجی در سطح معنی داری 000/0 برابر با 869/0 است. ارزیابی نمره استاندارد یافته ها بر اساس مدل کوهن نشان می دهد که اندازه اثر شیوع کاربری پایگاه های اطلاعات علمی (869/0) در بازه سوم یعنی زیاد ارزیابی می شود. نتایج فرا تحلیل گویای آن است که پایگاه های اطلاعات علمی خارجی منبع اصلی پژوهش ها بوده اند. این در حالی است که پایگاه های اطلاعات علمی داخلی نیز در تعدادی از پژوهش ها مورداستفاده قرارگرفته اند، ولی به علت عدم توانایی دریافت خروجی کلی از نتایج بازیابی شده، متناسب با نرم افزارهای سنجش علم و حتی نرم افزارهای آماری عمومی این پایگاه ها قابلیت بسیار پایینی برای استفاده در پژوهش های این حوزه دارند. میزان استفاده از پایگاه های داخلی از پایگاه های اطلاعاتی غیر استنادی خارجی نیز کمتر است. برنامه ریزی پایگاه های اطلاعات علمی بومی برای تبدیل شدن به پایگاه های استنادی به عنوان مهم ترین ابزار و بستر برای ارزیابی نظام علمی و فناوری کشور و مطالعات علم سنجی ضروری است.
۱۳۰۵.

اعتبار سنجی مقیاس اضطراب اطلاع یابی در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۲ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 131 - 146

کلید واژه ها: اعتبارسنجی اضطراب اطلاع یابی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷ تعداد دانلود : ۵۳
هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی خصوصیات روان سنجی مقیاس اضطراب اطلاع یابی در دانشجویان بود. روش: بدین منظور 262 نفر دانشجو (125 نفر پسر و 137 نفر دختر) از دانشجویان دانشگاه های اردبیل که در سال تحصیلی 95-94 مشغول به تحصیل بودند به روش در دسترس انتخاب شدند و به مقیاس اضطراب اطلاع یابی پاسخ دادند. داده ها با روش آلفای کرونباخ، اعتبار باز آزمایی ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل عاملی تاییدی با استفاده از نرم افزارهای SPSS 24 و LISREL 8.8 تحلیل شدند. یافته ها: ضریب آلفای کرونباخ برای مؤلفه موانع مربوط به منابع اطلاعاتی 85/0، مؤلفه موانع مربوط به رایانه و اینترنت 79/0، مؤلفه موانع مربوط به کتابخانه 83/0، موانع مربوط به جست و جوی اطلاعات 80/0، موانع فنی 82/0 و موانع انتخاب موضوع 87/0 به دست آمد. اعتبار باز آزمایی نیز در فاصله 2 هفته اجرا در دامنه 79/0 تا 84/0 به دست آمد. یافته های حاصل از تحلیل عاملی تاییدی مرتبه دوم نشان داد که این مدل از برازش مناسبی برخوردار است (93/0=CFI، 96=GFI، 91=NFI و 056/0=RMSEA). با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت که مقیاس اضطراب اطلاع یابی در دانشجویان ابزار مناسبی برای سنجش اضطراب مربوط به جست و جوی اطلاعاتی در دانشجویان است
۱۳۰۶.

نقش توسعه حرفه ای و اخلاق کار بر تعهد سازمانی و میل به ماندن کارکنان کتابداری شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۲ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ 81 - 98

کلید واژه ها: توسعه حرفه ای اخلاق کار تعهد سازمانی میل به ماندن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹ تعداد دانلود : ۵۰
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش توسعه حرفه ای و اخلاق کار بر تعهد سازمانی و میل به ماندن کارکنان کتابداری شهر تبریز انجام شد. روش: این پژوهش از نظر نوع توصیفی و از لحاظ روش، همبستگی از نوع مدل یابی علی (مدل یابی معادلات ساختاری) می باشد. جامعه آماری 360 نفر از کارکنان کتابداری شهر تبریز بود که از میان آنان 200 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی انتخاب شدند که برای تعیین حجم نمونه از جدول کرجسی و مورگان استفاده شد. برای گردآوری داده ها، از پرسشنامه-های استاندارد استفاده شد. داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل گردید. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بین توسعه حرفه ای با تعهد و میل به ماندن رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که بین اخلاق حرفه ای با تعهد و میل به ماندن رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. علاوه براین تحلیل ها نشان داد که اخلاق حرفه ای نقش میانجی در رابطه بین توسعه حرفه ای با تعهد و میل به ماندن ایفا می کند. اصالت اثر: با توجه به یافته ها توسعه حرفه ای به طور مستقیم باعث ارتقاء تعهد سازمانی و افزایش میل به ماندن کارکنان می شود. همچنین با تایید نقش اخلاق حرفه ای، توسعه حرفه ای دارای اثر غیر مستقیم، مثبت و معنی دار بر تعهد سازمانی و میل به ماندن می باشد. این نتایج بر ضرورت بازشناسی نقش میانجی اخلاق حرفه ای در بررسی رابطه علی توسعه حرفه ای با پیامدهای آن تاکید می کند.
۱۳۰۷.

بررسی تأثیر تولید علم و گسترش مرزهای دانش بر اقتصاد مقاومتی از منظر خلاء آیین نامه ای تألیف کتاب جهت ارتقاء اساتید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۲ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ 107 - 126

کلید واژه ها: آیین نامه ی ارتقای مرتبه ی علمی اعضاء هیئت علمی تولید علم گسترش مرز دانش اقتصاد مقاومتی گرایش استاد به تألیف کتاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷ تعداد دانلود : ۴۳
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر تولید علم و گسترش مرزهای دانش بر اقتصاد مقاومتی از منظر خلاء آیین نامه ای تألیف کتاب جهت ارتقاء اساتید است. روش: جامعه آماری تحقیق حاضر شامل اساتید، پژوهشگران و خبرگان دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) است که از طریق فرمول کوکران 100 نفر به عنوان نمونه تحقیق گزینش شدند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل معادلات ساختاری و نرم افزار لیرزل استفاده شده است. یافته ها : نتایج معادلات ساختاری نشان داد که ضریب تاثیر تولید علم بر اقتصاد مقاومتی مثبت و معنادار می باشد. ارزش/ اصالت تحقیق: با توجه به مطالعات انجام شده، این تحقیق برای نخستین بار انجام می شود و به عنوان یک موضوع جدید در این حوزه به کار رفته است. پیش از این در هیچ فصلنامه ای چاپ نگردیده است.
۱۳۰۸.

خطاهای منتشر شده و اصلاحیه مقاله های حوزه علم اطلاعات و کتابداری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و یکم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۸۱) 3 - 24

کلید واژه ها: اصلاحیه سلب اعتبار مقاله ها همتراخوانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۰ تعداد دانلود : ۱۷۹
هدف: زمانی که اطلاعات مهمی در مقاله منتشرشده ای مفقود بوده و یا خطای غیرعمدی در مقاله به وقوع پیوسته باشد، تصحیحات لازم از طریق نگارش اصلاحیه ای از سوی نویسندگان یا سردبیر منتشر  می شود تا اطلاعات موجود در مقاله را قابل اطمینان سازد. پژوهش حاضر با هدف مطالعه اصلاحیه مقاله های منتشرشده در مجله های حوزه کتابداری و اطلاع رسانی طی سال های 2006 تا 2015 میلادی انجام شده است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف نوعی مطالعه کاربردی است و با رویکرد توصیفی _ همبستگی و استفاده از شاخص های علم سنجی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل اصلاحیه مقاله های حوزه کتابداری و اطلاع رسانی نمایه شده در پایگاه وب آو ساینس طی سال های 2006 تا 2015 است. در مجموع 212 اصلاحیه منتشر شده در 47 مجله با مراجعه به متن کامل اصلاحیه ها مطالعه شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد طی بازه زمانی مورد بررسی، به طور متوسط 51/4 مورد اصلاحیه در هر مجله حوزه کتابداری و اطلاع رسانی منتشر شده و سهم مقاله های دارای اصلاحیه به کل مقاله ها در این حوزه معادل 69/0 درصد بوده است. همچنین به طور میانگین، اصلاحیه مقاله ها در فاصله زمانی 7/8 ماه پس از مقاله اصلی منتشر شده اند. یافته های پژوهش نشان داد بیشترین میزان خطا در مقاله های حوزه کتابداری و اطلاع رسانی به ترتیب در قسمت های اطلاعات نویسندگان (03/27 درصد)، منابع (16/14 درصد)، جدول ها (45/12 درصد)، نمودارها (87/6 درصد) و مقدمه (44/6 درصد) رخ داده است. همچنین نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن نشان داد رابطه آماری معناداری میان کیفیت مجله های کتابداری و اطلاع رسانی بر اساس شاخص میانگین ضریب تأثیر و سهم مقاله های دارای اصلاحیه به کلّ مقاله های مجله وجود ندارد. نتیجه گیری: اصلاح اشتباهات سهوی موجود در مقاله های منتشرشده، وظیفه ای اخلاقی برای پژوهشگران محسوب می شود. مجله های علمی نیز باید نسبت به فرایند داوری حساسیت زیادی داشته و سیاست های روشنی نیز درخصوص نحوه انتشار اصلاحیه ها ارائه کنند.
۱۳۰۹.

نقش قابلیت های مرجع مجازی بر بهبود فعالیت های پژوهشی کاربران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۶)

کلید واژه ها: مرجع مجازی خدمات مرجع دانشگاه شهید بهشتی پژوهش دانشگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۰ تعداد دانلود : ۳۰۵
مقدمه: ازآنجاکه خدمات مرجع مجازی، خدماتی است که از قابلیت های مطلوبی برخودار بوده و می تواند در فرایند خدمات رسانی در محیط وب، نقش آفرین نیز باشد، بررسی نقش این گونه قابلیت ها در روند تحقیقات کاربران، بیش ازپیش محسوس خواهد بود. ازاین رو، هدف از این پژوهش، بررسی نقش خدمات و قابلیت های مربوط به مؤلفه های مرجع مجازی بر بهبود عملکرد فعالیت های تحقیقاتی دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی است. روش شناسی: تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و به روش پیمایشی انجام شده است. ابزارگردآوری داده ها، پرسش نامه و جامعه آماری آن، کلیه دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی بوده که 377 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و براساس جدول مورگان گزینش انتخاب شدند. یافته ها: تحلیل ها نشان داد که از میان انواع مؤلفه های مرتبط با قابلیت های مرجع مجازی، سرعت ارائه پاسخ با میانگین امتیاز 29/4، وضعیت مطلوبی داشته و در اولویت قرار گرفت و سایر مؤلفه ها مانند پاسخ گویی کتابدار، جامعیت پاسخ و اعتبارمنابع با میانگین ۹۴/۳، 86/3 و ۷۵/۳ به ترتیب در مراتب بعدی قرار گرفته و وضعیتی نسبتاً مطلوب داشتند. نتیجه گیری: ارزش مقاله حاضر در نشان دادن قابلیت های مرجع مجازی در کتابخانه ها است. تمرکز بر مؤلفه های مرتبط با مرجع مجازی، خواهد توانست تا امور پژوهشی کاربران درکتابخانه ها را تسهیل نماید. دراین راستا، بهره گیری از قابلیت های مرجع مجازی کتابخانه های دانشگاه توسط دانشجویان، درحدمطلوب بوده و همچنین اعتماد دانشجویان به میز مرجع مجازی کتابخانه دانشگاه در حد بالایی بوده و این بدان معنا است که مسئولان کتابخانه باید در این راه توجه و دقت نظر بیشترى داشته باشند.
۱۳۱۰.

توسعه چارچوب رهنگاری جهت مدیریت دانش سازمانی : تحلیل محتوای کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۴ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۹۵) 171-204

کلید واژه ها: مدیریت دانش رهنگاری دانش سازمانی تحلیل محتوا کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۶۸۷
دانش یک منبع استراتژیک اصلی برای توسعه توان رقابتی سازمانها تلقی می شود. در عصر اقتصادی کنونی، مدیریت دانش به یک مزیت رقابتی برای سازمانها تبدیل شده است. اما پیاده سازی آن هنوز هم با چالش هایی همراه است؛ که پژوهشگران را به سوی ارائه راهکارهایی، سوق داده است. یکی از این راهکارها، استفاده از رهنگاری مدیریت دانش است. رهنگاشت ها با تامین یک تصویر کل گرایانه از انواع دانش مورد نیاز سازمان براساس استراتژی و محیط سازمان؛ قادر به هدایت فرایند پیاده سازی مدیریت دانش خواهند بود. در ادبیات پژوهش نیز به اهمیت استفاده از رهنگاری در فرایند پیاده سازی مدیریت دانش اشاره شده است. لذا در این پژوهش چارچوب رهنگاری مدیریت دانش سازمان ارائه شده است. در فاز اول با استفاده از بررسی سیستماتیک ادبیات پژوهش، تحلیل محتوا کیفی و مصاحبه با خبرگان؛ مولفه های اصلی رهنگاری مدیریت دانش سازمانی شناسایی می شود. این مولفه ها به هفت دسته کلی طبقه بندی شده اند: "شرایط علّی"، "مولفه های رهنگاشت مدیریت دانش"، "شرایط لازم تدوین رهنگاشت"، "شرایط لازم پیاده سازی مدیریت دانش"، "راهبردها و فرایند تدوین رهنگاشت مدیریت دانش"، "مشخصات ظاهری و محتوایی رهنگاشت" و "نتایج ناشی از تدوین و کاربرد رهنگاشت". در مرحله بعدی با استفاده از محاسبه ضریب همبستگی (پیرسون) مولفه ها و زیر مولفه ها، چارچوب رهنگاری مدیریت دانش سازمان ارائه شده است. چارچوب نهایی تامین کننده "جریان فیمابین مولفه ها" جهت ترسیم رهنگاشت تسهیل کننده مدیریت دانش در سازمان می باشد. پایایی فرایند تحلیل محتوای کیفی مزبور با ضریب کاپا 0.743، ارزیابی شده است.
۱۳۱۱.

عوامل مؤثر برموفقیت مدیریت ارتباط با مشتری در سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۴ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۹۳) 265-280

کلید واژه ها: مدیریت ارتباط با مشتری کتابخانه های آستان قدس رضوی مدل مفهومی مدیریت ارتباط با مشتری کتابخانه های عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۴ تعداد دانلود : ۸۱۷
هدف: این پژوهش با هدف شناسایی و سنجش عوامل مؤثر بر مدیریت ارتباط با مشتری در سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی انجام شد. روش: پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی است. ابزار اصلی پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود. جامعه آماری پژوهش تعداد380 نفر از ک ارکنان کتابخانه های آستان قدس رضوی بودند که تعداد 191 نفر از آنها به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. به منظور آزمون فرضیه های پژوهش و انجام تحلیل های آماری از روش تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی (با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری ( SEM ) و نرم افزارهای spss و Amos استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از ادبیات پژوهش، شش عامل فناوری، ساختار سازمانی ، کارکنان و نیروی انسانی، تمرکز بر مشتریان، رویکرد اجرای فرایند و رهبری مدیریت ارتباط با مشتری را به عنوان عوامل اثرگذار بر مدیریت ارتباط با مشتری معرفی کرد. آزمون فرضیه های تحقیق نشان دادکه همه عوامل شش گانه فوق، بر مدیریت ارتباط با مشتری اثرگذار است . همچنین، نتایج نشان داد سازمان کتابخانه های آستان قدس رضوی از نظر وضعیت آمادگی اجرای ارتباط با مشتری در وضعیت مطلوبی قرار دارد . اصالت/ارزش: شناسایی و تقویت عوامل اثرگذار بر مدیریت ارتباط با مشتری در کتابخانه های آستان قدس رضوی می تواند سبب افزایش توان کتابخانه ها در اجرای مدیریت ارتباط با مشتری و در نتیجه حفظ مشتریان فعلی و جذب مشتریان جدید شود. مدیران کتابخانه های آستان قدس رضوی می توانند با بهره گیری از یافته های این پژوهش در جهت تقویت عوامل اثرگذار بر اجرای موفق مدیریت ارتباط با مشتری گام بردارند.
۱۳۱۲.

اعتبارسنجی اطلاعات وب: چهارچوب نظری و پژوهشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۹ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۵) 173 - 197

کلید واژه ها: اعتبار اطلاعات وب اعتبارسنجی اطلاعات وب آموزش کاربران سواد وبی ارزیابی اطلاعات وب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۱ تعداد دانلود : ۴۴۰
هدف: بررسی جنبه های گوناگون مفهوم اعتبارسنجی اطلاعات وب در راستای آموزش و مهارت افزایی کاربران و کتابداران در پالایش کیفی اطلاعات و نیز معرفی رویکردهای پژوهشی بالقوه در این زمینه. روش شناسی: جستجوی کتاب شناختی و مطالعه در زمینه های پژوهشی رشته هایی مانند علم اطلاعات، روان شناسی، جامعه شناسی، و علوم رایانه. یافته ها: مفهوم اعتبارسنجی اطلاعات وب از دو بُعد اصلی قابلیت اعتماد و تخصص برخوردار بوده و مدل های گوناگونی درباره آن ارائه شده است. اجراکننده، محتوا، و طراحی سه موضوع مهم اعتبارسنجی اطلاعات وب هستند. ویژگی های کاربران، عوامل تأثیرگذار، چهارچوب های نظری عمده، و فرایند کلی اعتبارسنجی اطلاعات در محیط وب از مهم ترین موضوعات در این زمینه هستند. اعتبارسنجی اطلاعات وب فرایندی گام به گام و متشکل از مراحل گوناگون است که در مدل ها و پژوهش های مختلف به آن اشاره شده است. نتیجه گیری: اعتبارسنجی اطلاعات وب، پژوهشی بین رشته ای و پیچیده است که نیازمند توجه جدی پژوهشگران از رشته های مختلف است. اما، برخلاف چنین اهمیتی، در زبان فارسی پژوهش ها و نگارش های فراوانی در این حوزه به دست نیامده است. محدودیت های نظری، کاربردی، روش شناختی، و جامعه آماری ازجمله محدودیت های اصلی در پژوهش های این حوزه هستند که پژوهشگران باید در رفع آنها و تدوین مدل های جامع تر و کاربردی تر بکوشند.
۱۳۱۳.

بررسی تأثیر سواد دیجیتالی بر افزایش سطح علمی دانشجویان تربیت بدنی (مطالعه موردی: دانشگاه غیرانتفاعی شمال آمل)

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال چهارم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱۴ 117 - 135

کلید واژه ها: سواد دیجیتالی فناوری اطلاعات و ارتباطات مهارت ها دانشجویان تربیت بدنی دانشگاه شمال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۴ تعداد دانلود : ۷۲۰
هدف: پژوهش حاضر به بررسی تأثیر سواد دیجیتالی بر افزایش سطح علمی دانشجویان تربیت بدنی دانشگاه شمال می پردازد.<br /> روش پژوهش: روش انجام تحقیق حاضر، توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایشی بوده و به لحاظ هدف کاربردی است. جامعه ی آماری این تحقیق را دانشجویان رشته تربیت بدنی دانشگاه شمال تشکیل می دهند که 120 دانشجو به روش نمونه گیری تصادفی ساده و در دسترس انتخاب شد. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته طبق الگوی سواد دیجیتالی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات با توجه به آزمون کولموگروف اسمیرنف و نرمال بودن داده های تحقیق از آزمون تی تک نمونه ای، تی مستقل و تحلیل واریانس درسطح معناداری 05/0=α استفاده شد. <br /> یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد متغیر سواد دیجیتالی بر افزایش سطح علمی دانشجویان تربیت بدنی تأثیرگذار بوده است (001/0= sig). همچنین نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد از بین متغیرهای سواد دیجیتالی، مولفه های کاربرد اطلاعات، ابزارها و تعامل آنلاین؛ یافتن اطلاعات و درک تجربیات دیجیتالی به ترتیب بشترین تأثیرگذاری را بر افزایش سطح علمی دانشجویان داشته است. همچنین نتایج آزمون تی مستقل نشان داد از لحاظ جنسیت (791/0 = sig) و تأهل (634/0 = sig) نگرش متفاوت و معناداری به سواد دیجیتالی وجود ندارد. <br /> نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان داد سواد دیجیتالی و تمامی مولفه های آن در افزایش سطح علمی دانشجویان تأثیر گذار است و می تواند نگرشی مثبت برای دانشجویان در جهت یادگیری ایجاد کند. بنابراین می بایستی این موضوع مورد توجه مسئولین دانشگاه ها قرار گیرد و با افزایش فناوری های نوین رویکر علمی جدید را برای دانشجویان ایجاد نمایند.
۱۳۱۴.

مطالعه وضعیت عملکرد درون سازمانی نرم افزارهای کتابخانه ای در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و یکم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۸۴) 67 - 90

کلید واژه ها: نرم افزار کتابخانه ای طراحی درون سازمانی نرم افزارهای تجاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۲ تعداد دانلود : ۲۳۹
هدف پژوهش: هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی وضعیت نرم افزارهای کتابخانه ای درون سازمانی در ایران است.   روش شناسی پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است و برای انجام آن از روش پژوهش پیمایشیِ ارزیابانه استفاده شده است. روش گردآوری داده ها، مصاحبه با صاحب نظران و ارزیابی با استفاده از سیاهه وارسی است. جامعه پژوهش 23 نرم افزار کتابخانه ای درون سازمانی بوده است که به صورت سرشماری مطالعه شده اند. یافته های پژوهش: یافته های پژوهش نشان داد از مجموع 23 نرم افزار کتابخانه ای درون سازمانی، 9 نرم افزار در حال حاضر در حال فعالیت هستند. همچنین، دلایل عمده روی آوردن کتابخانه ها یا سازمان های ذینفع به تدوین نرم افزارهای درون سازمانی، کاهش هزینه ها، تعریف کارکردهای ویژه برای مؤسسه، یکپارچگی محیط نرم افزاری مؤسسه و ارتباط نرم افزار کتابخانه با سایر نرم افزارهای مؤسسه و یا مانند سازمان های نظامی، مسایل امنیتی بیان شده است. دیدگاه کتابداران از نرم افزاهای درون سازمانی در دو بخش عملکردی و فنّی، نشان داد که از لحاظ شاخص های عملکردی، بخش امانت نرم افزار پند با 4/64%، بخش امانت نرم افزار پروان با 1/70%، بخش امانت نرم افزار تهران با 2/56%، بخش امانت نرم افزار ماوا با 80% و بخش مدیریت اطلاعات (امانت و سفارش ها) نرم افزار سیماد با 7/72%، نسبت به سایر شاخص های بخش عملکردی در وضعیت مطلوبی قرار دارند. همچنین، از لحاظ شاخص های فنّی، بخش عملیاتی نرم افزار پند 6/46%، قابلیت اطمینان نرم افزار سیماد 100 %، بخش عملیاتی نرم افزار دانشگاه تهران 3/33%، بخش نگهداری نرم افزار تهران 53/61%، بخش کارایی نرم افزار مأوا 100% نسبت به سایر شاخص های فنّی در وضعیت مطلوبی قرار دارند. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان داد از بُعد شاخص های فنّی، نرم افزارهای درون سازمانی استانداردهای فنّی نرم افزارها را کامل رعایت نکرده اند. چنانچه این نرم افزارها بخواهند همگام با تغییرات در استانداردهای فراداده ای و مدل های مفهومی جدید حرکت کنند و ارتقا یابند، اصلاح آنها هزینه های هنگفتی را  بر سازمان تحمیل می کند و در نهایت به دلیل عدم پشتیبانی و به روز نشدن با تغییر و تحولات، نرم افزارهای موجود به بن بست می رسند و سبب اتلاف وقت و هزینه می شوند.
۱۳۱۵.

تأثیر فناوری های نوین اطلاعات بر فرایند نشر کتاب (یک مطالعه پدیدارشناختی )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و یکم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۸۴) 91 - 123

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات نشرکتاب ناشران پدیدارشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۱ تعداد دانلود : ۲۷۸
هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر، مطالعه تجربه ناشران و کارشناسان حوزه نشر درباره تأثیر فناوری های اطلاعاتی بر ابعاد مختلف چاپ و نشر کتاب و تحولات و تغییرات ایجادشده است. روش پژوهش : روش پژوهش پدیدارشناسی با رویکرد توصیفی است. نمونه ها به صورت هدفمند انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه با 8 نفر از ناشران و متخصصان و کارشناسان حوزه نشر جمع آوری گردید. مصاحبه ها ثبت و ضبط گردید و سپس یادداشت و با روش هفت مرحله ای کلایزی توصیف، تفسیر و تجزیه و تحلیل شد. یافته ها و نتایج: تجربه افراد از اهمیت و تأثیر فناوری های اطلاعات در زمینه حرفه ای آنان در نشر کتاب، در 3 خوشه و 16 مفهوم اصلی و همین طور9 مفهوم فرعی طبقه بندی شد. خوشه های اصلی شامل تحول در تولید محتوا، تحول در چاپ و نشر و تحول در کسب و کار نشر با مفاهیم زیرمجموعه خود طبقه بندی شدند. نتایج نشان دهنده تصویری روشن از تجربه ناشران و فعالان حوزه نشر و نگاه مثبت آنان به اهمیت و تأثیر فناوری های اطلاعاتی در فرایند نشر است. در این زمینه، مفاهیم جدیدی آشکار شده است که متأثر از تحولات و تغییرات به عمل آمده در حوزه نشر کتاب به واسطه فناوری های نوین اطلاعات است. تمامی مصاحبه شوندگان به تأثیر مثبت فناوری اطلاعات بر شکل، ساختار و ماهیت فرایند نشر باور دارند.
۱۳۱۶.

تحلیل سرفصل های جدید علم اطلاعات و دانش شناسی بر مبنای شایستگی های کارآفرینی در عرصه بهینه سازی سایت برای موتورهای جستجو (SEO )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۶)

کلید واژه ها: کارآفرینی سرفصل مصوب علم اطلاعات و دانش شناسی بهینه سازی سایت موتور جستجو سئو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۹ تعداد دانلود : ۴۶۲
مقدمه : پژوهش حاضر در نظر دارد با توجه به اهمیت کارآفرینی و اشتغال زایی در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی به بررسی و تحلیل کیفیِ محتوای آخرین سرفصل های جدید علم اطلاعات و دانش شناسی در انطباق با یکی از عرصه های ارزشمند و پرمخاطب بازار کسب و کار مبتنی بر وب، یعنی بهینه سازی سایت برای موتورهای جستجو یا سئو بپردازد و از این رهگذر، نقطه شروعی را برای ایفای نقش و کارآفرینی در این عرصه، فراروی متخصصان و دانش آموختگان علم اطلاعات و دانش شناسی قرار دهد. مهمترین مسأله پژوهش حاضر این است که شایستگی های اصلی کارآفرینی در عرصه سئو چیست و میزان برآورده کردن آن توسط سرفصل های جدید رشته علم اطلاعات و دانش شناسی چه مقدار است. روش شناسی : پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی است و از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده کرده است. جامعه پژوهش شامل آگهی های استخدام قید شده در عرصه سئو در دو سایت معروف indeed.com و monster.com در خارج و سایت Iranjobs.ir در داخل کشور و نیز آخرین سرفصل های مصوب رشته علم اطلاعات و دانش شناسی در دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد می باشد. یافته ها: پس از تحلیل محتوای 261 آگهی استخدام در سایت های مطرح کاریابی داخل و خارج از کشور، شایستگی های اصلی کارآفرینی در عرصه سئو در قالب سازه تحلیل محتوا در پنج مقوله کلی و 39 گویه تدوین شد. تحلیل سرفصل های رشته بر مبنای آن نشان داد، در مجموع 66 درصد از شایستگی های سئو در سرفصل های رشته به صورت پراکنده وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد، بازنگری و روزآمدسازی محتوای سرفصل های رشته علم اطلاعات و دانش شناسی در عرصه مباحث وب به ویژه بهینه سازی سایت برای موتورهای جستجو (SEO) و نیز کارآفرینی از خلأهای اصلی آخرین سرفصل مصوب مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در این عرصه است.
۱۳۱۷.

شناسایی شاخص های فرهنگ سازمانی کارآفرینانه، ساخت و اعتباریابی ابزار اندازه گیری آن در نهاد کتابخانه های عمومی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۴ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۹۳) 235-263

کلید واژه ها: فرهنگ سازمانی کارآفرینی سازمانی کتابخانه های عمومی اعتباریابی تحلیل عاملی اکتشافی تحلیل عاملی تأییدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۴ تعداد دانلود : ۳۶۷
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی شاخص های فرهنگ سازمانی کارآفرینانه و ساخت و اعتباریابی ابزار اندازه گیری آن در نهاد کتابخانه های عمومی کشور صورت گرفته است. روش: این پژوهش، از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع پژوهش، توصیفی همبستگی است. جامعه آماری 385 نفر از کتابداران نهاد کتابخانه های عمومی مراکز استان های تهران، فارس، اصفهان، خراسان جنوبی و کرمانشاه بود که از این تعداد طبق جدول نمونه گیری کرجسی و مورگان 191 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گیری به شیوه خوشه ای چندمرحله ای انجام شد. روایی ابزار به شیوه تحلیل روایی محتوا، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و پایایی ابزار نیز با استفاده از آلفای کرونباخ برای هر شاخص و کل ابزار بررسی شد. مقدار پایایی 89 / 0 به دست آمد که نشان دهنده پایایی مناسب ابزار بود. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش حاضر، بارهای عاملی شاخص های فرهنگ سازمانی کارآفرینانه نهاد کتابخانه های عمومی عبارت اند از: شور و شوق سازمانی (46 / 0)، همکاری و ارتباطات برون سازمانی (70 / 0)، آموزش مستمر و حمایت از توسعه (62/0)، انسجام و نگرش سیستمی (52/0)، سیاست گذاری و برنامه ریزی برای فرصت تغییر (72 / 0) و خدمات و بازاریابی کتابخانه (68 / 0) نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، روایی و پایایی ابزار را تأیید کرد. اصالت/ارزش: ارزش مقاله حاضر در معرفی شاخص های فرهنگ سازمانی کارآفرینانه از دیدگاه کاربران و ساخت و اعتباریابی ابزار سنجش آن در نهاد کتابخانه های عمومی کشور است.
۱۳۱۸.

بررسی تطبیقی اصطلاح نامه معارف اسلامی و علوم قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۴ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۹۵) 429-454

کلید واژه ها: اصطلاح نامه علوم قرآنی بازیابی اصطلاح نامه معارف قرآنی نمایه سازی مقایسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۶۶۱
هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه ای و نقاط قوت و ضعف دو اصطلاح نامه معارف قرآنی و اصطلاح نامه علوم قرآنی است. در جامعه کنونی که مدارک به صورت الکترونیکی نگهداری می شود، بازیابی و اشاعه اطلاعات برای توسعه پژوهش، اهمیتی به مراتب بیشتر از ذخیره مدارک یافته و اصطلاح نامه که مبنای نمایه سازی در علوم گوناگون به شمار می رود، یکی از راهکارهای ذخیره سازی، سامان دهی و طبقه بندی اطلاعات در علم اطلاع رسانی در دهه های اخیر است. روش پژوهش در این مقاله مطالعه تطبیقی است و بهره گیری از منابع اسنادی و کتابخانه ای با روش تحلیل مقایسه ای است. پس از جمع آوری داده ها و با کنار هم گذاشتن آنها بر اساس معیارهایی نظیر امتیازات، کاستی ها، حذف اصطلاحات و ناهماهنگی در سیستم ارجاعات، دو اصطلاح نامه مقایسه شده اند. یافته های پژوهش حاکی از این است که هر چند اصطلاح نامه علوم قرآنی از مقدمه مفید و وسیع تر و منابع بیشتری نسبت به اصطلاح نامه معارف قرآنی استفاده نموده است، اما از لحاظ محتوایی همانند اصطلاح نامه معارف اسلامی عمل کرده است. ضمناً دو اصطلاح نامه فاقد توسعه دهنده و پشتیبان می باشند؛ زیرا افرادی که اصطلاح نامه ها را روزآمد نگه می دارند، باید به نظام هایی که نیازهای اساسی اصطلاح نامه را مترفع می سازند، دسترسی داشته باشند و از نرم افزارهای مدیریت اصطلاح نامه استفاده نمایند که بعضی از پژوهشگاه ها و مراکز دیگر این کار را انجام می دهند.
۱۳۱۹.

تأثیر سواد اطلاعاتی کاربران بر صحت اطلاعات منتشره در شبکه های اجتماعی مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۶)

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی مجازی سواد اطلاعاتی صحت اطلاعات اینترنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۳ تعداد دانلود : ۴۲۶
مقدمه : با توجه به امکان نشر/بازنشر پیام در شبکه های اجتماعی مجازی ، دقت به صحت پیام ها مسئله مهمی است که توجه به آن موجب افزایش اعتماد به محتوای این شبکه ها می شود. ازسویی دیگر، توان کاربران در تشخیص نیاز اطلاعاتی و بازیابی، ارزیابی و کاربست اطلاعات مهم تلقیمی شود. پژوهش حاضر، به دنبال فهم تأثیر سواد اطلاعاتی کاربران شبکه های اجتماعی بر میزان دقت آن ها نسبت به صحت پیام های منتشره در شبکه های اجتماعی است. روش شناسی : پرسش نامه شامل دو قسمت مربوط به سواد اطلاعاتی و صحت اطلاعات بوده. نتایج آزمون کرونباخ برای بخش صحت اطلاعات 894/0 و بخش سواد اطلاعاتی 875/0 بوده. روایی براساس نظر صاحب نظران این دو حوزه بررسی شد. پرسش نامه به 300 کاربر شبکه اجتماعی تلگرام ارسال و 165 پرسش نامه گردآوری شد. یافته ها : سطح سواد اطلاعاتی کاربران شبکه ها در حد متوسط است؛ در 7 شاخص سواد اطلاعاتی کاربران، شاخص «به کارگیری اطلاعات» بیشترین مقدار (76/3) و مهارت «ارزیابی منابع اطلاعاتی و پایگاه های جست وجو» دارای کمترین مقدار (47/3) است. در خصوص دقت به صحت اطلاعات بیشترین مقدار مربوط به «سلامت» با میانگین 73/3 و کمترین مقدار، «تخصص نقل کننده» با میانگین 54/3 است. نتیجه گیری: همچنین براساس نتایج آزمون اسپیرمن، بین سواد اطلاعاتی کاربران گروه یک و دو و دقت به صحت اطلاعات رابطه وجود داردکه شدت کمی دارد. بین میزان توجه به صحت اطلاعات منتشره در این شبکه ها از سوی کاربران گروه یک و دو رابطه معناداری وجود دارد که شدت کمی دارد.
۱۳۲۰.

قابلیت رده بندی های مردمی در تقویت نظام های سازماندهی دانش حرفه ای: مروری بر مفاهیم و پژوهش ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۹ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۶) 7 - 26

کلید واژه ها: رده بندی های مردمی فوکسونومی برچسب های اجتماعی نظام های سازماندهی دانش بازنمون اطلاعات نمایه سازی بازیابی اطلاعات وب 2

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۸ تعداد دانلود : ۴۶۳
هدف: آشنایی با مفهوم رده بندی های مردمی، نقاط قوت و ضعف آنها، و پیشنهاد در راستای بهره گیری از نقاط قوت رده بندی های مردمی برای تقویت نظام های سازماندهی دانش. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع کتابخانه ای است که در آن، ادبیات حوزه رده بندی های مردمی و پژوهش های انجام شده در این زمینه مرور و تحلیل شده است. نتیجه گیری: رده بندی های مردمی و نظام های سازماندهی دانش حرفه ای (مانند اصطلاح نامه ها، هستی شناسی ها، و طرح های رده بندی) هریک نقاط قوت و ضعفی دارند که تقویت نقاط قوت و رفع نقاط ضعف نیازمند مطالعات جدی در این زمینه است. با تکیه بر نقاط قوت رده بندی های مردمی و کشف و تحلیل ساختار و الگوهای پنهان موجود در این رده بندی ها می توان برای تقویت و روزآمدسازی نظام های سازماندهی دانش حرفه ای عمل کرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان