درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: تحلیل مقایسه ای روش های پژوهش و ابزار گردآوری داده ها در نشریات منتخب علم اطلاعات و دانش شناسی ایران. روش شناسی: داده های 943 مقاله از نشریات مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی، و تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی به روش مشاهده اسنادی و تحلیل محتوا با کمک سیاهه وارسی در دو بازه زمانی 1384-1388 و 1389-1393 بررسی شده است. یافته ها: روش پیمایشی و مروری پراستفاده ترین روش های پژوهش هستند. استفاده از روش مروری در پنج ساله دوم و پس از تغییر درجه علمی نشریات کاهش به نسبت زیاد داشته و میان دو بازه زمانی مدنظر تفاوت معنادار وجود داشته است. در پنج ساله نخست، مشاهده اسنادی و پرسشنامه پرکاربردترین ابزارهای گردآوری داده ها بوده است. پس از تغییر درجه علمی نشریات، کاربرد مشاهده اسنادی کاهش به نسبت شدیدی داشته است. آزمون خی دو تفاوت معناداری را در میزان استفاده از ابزارهای گردآوری داده ها در دو مقطع زمانی ذکرشده نشان می دهد. نتیجه گیری: تغییر درجه علمی نشریات همراه با تحول در شیوه آموزش روش شناسی پژوهش در علم اطلاعات و دانش شناسی می تواند زمینه ساز نوآوری و تنوع روش شناختی در پژوهش های رشته شود.

هدف: هدف پژوهش حاضر پیش بینی نوع نیازهای مشتریان فروشگاه های اینترنتی کتاب با استفاده از روش های داده کاوی بر مبنای مدل کانو است. روش: ابتدا سه گروه از نیازها و عوامل مؤثر بر رضایت مشتریان فروشگاه اینترنتی آدینه بوک طبق نظر کارشناسان این حوزه استخراج شد و پرسشنامه کانو بر مبنای این شاخص ها طراحی شد. پس از پیش پردازش داده های پرسشنامه ای، نوع نیاز هر یک از مشتریان طبق مدل کانو تعیین شد. پس از آن مشتریان بر اساس نوع نیازها و ویژگی های جمعیت شناختی خوشه بندی شدند. خوشه بندی با استفاده از الگوریتم کا-میانگین انجام شد و تعداد خوشه اولیه به کمک شبکه عصبی خودسازمان ده تعیین شد و سپس فراوانی نیازهای مشتریان در هر خوشه اولویت بندی شد و خوشه ها بر این اساس رده بندی شدند. در گام بعد، با استفاده از تکنیک درخت تصمیم به پیش بینی نیازهای مشتریان آتی پرداخته شد. یافته ها: طبق نتایج درخت تصمیم از بین متغیرهای جمعیت شناختی به ترتیب تحصیلات، سن، جنسیت و وضعیت تأهل بیشترین تأثیر را در تعیین نوع نیازهای مشتریان دارند. اصالت/ارزش: با استفاده از نتایج این پژوهش، فروشگاه های اینترنتی کتاب از جمله آدینه بوک می توانند با ورود مشتری جدید و با در نظر گرفتن اطلاعات جمعیت شناختی او، ابتدا نوع رده مشتری که تعیین کننده نوع نیازهای او است را تشخیص داده و سپس راهبرد و عملکرد رفتاری مناسب با مشتری را اعمال کنند.

هدف : هدف از این پژوهش، واکاوی جایگاه مؤلفه های سواد اطلاعاتی در اَسناد بالادستی نهاد کتابخانه های عمومی کشور و تطبیق نتایج حاصل، با سند سواد اطلاعاتی ایفلا است . روش : پژوهش بر پایه تحلیل های نظری نگاشته شده و از نظر رویکرد، در زمره مطالعات کیفی جای دارد . جامعه پژوهش هشت فقره از اَسناد نهاد کتابخانه های عمومی کشور و همچنین سند رهنمود توسعه سواد اطلاعاتی ایفلا است که با ابزار سیاهه وارسی و با روش تحلیل محتوای کیفی با استفاده از نرم افزار اِن وایوو ( NVivo ) ، با تکیه بر تکنیک گال ( Gal ) انجام شده است . یافته ها : در مجموع 44 مضمونِ مرتبط با مؤلفه های سواد اطلاعاتی شناسایی شد که در پنج مقوله اصلی : آموزش، پژوهش ، سواد رسانه ای، کارآفرینی و یادگیری مادام العمر دسته بندی شدند. مضامین مرتبط با آموزش سواد اطلاعاتی بیشترین توجه را در اَسناد داشتند و سند برنامه پنج ساله راهبردی، حائز بیشترین مضامینِ مرتبط با مؤلفه های سواد اطلاعاتی ایفلا بود. علی رغم اهمیت سواد اطلاعاتی برای مخاطبان کتابخانه های عمومی، به نقش سازنده این مهارت ها آن گونه که باید، در اَسناد بالادستی و همچنین در برنامه های توانمندسازی جامعه مخاطب، توجه نشده است . اصالت / ارزش: نتایج حاصل از این واکاوی بستری برای توجه جدی و گنجانده شدن صریح تر مؤلفه های سواد اطلاعاتی در اَسناد نهاد کتابخانه های عمومی است تا از این رهگذر برنامه های مستمر آموزش مهارت های سواد اطلاعاتی برای جامعه مخاطب کتابخانه های عمومی کشور تدوین و اجرا شود .

هدف: پژوهش حاضر با هدف اولویت بندی عوامل موثر بر انتصاب مدیران کتابخانه های دانشگاه های دولتی تهران با استفاده از فرایند تحلیل شبکه انجام شده است. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با روش پیمایشی در سال های 1393 تا 1394 انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش 34 نفر از اعضای هیئت علمی گروه های علم اطلاعات و دانش شناسی، 12 نفر از مدیران و 315 نفر از کارکنان کتابخانه های مرکزی دانشگاه های تهران است که مدیران و اعضای هیئت علمی به صورت سرشماری و 175 نفر از کارکنان کتابخانه های مرکزی به صورت نمونه گیری طبقه ای انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک های تصمیم گیری فرایند تحلیل شبکه با استفاده از نرم افزار Super Decisions 2.0.8 استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد که در معیارهای مربوط به عوامل شغلی، «داشتن سابقه ارتقاء علمی و اداری» ازنظر اولویت مهم ترین معیار و «تخصص» دارای کمترین اولویت بوده و در معیارهای مربوط به عوامل سازمانی، «آگاهی نسبت به فناوری سازمانی» مهم ترین معیار و «شناخت سیستم بودجه» دارای کمترین اولویت بوده است. همچنین در معیارهای مربوط به عوامل محیطی، «آگاهی نسبت به عوامل اقتصادی» مهم ترین معیار و «آگاهی نسبت به عوامل تکنولوژیکی» دارای کمترین اولویت بوده است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که داشتن سابقه شغلی و ارتقاء علمی به عنوان مهم ترین عامل موثر و مفید و تخصص گرایی به عنوان ضعیف ترین عامل مؤثر در انتصاب مدیران کتابخانه های دانشگاهی می باشد.

گسترش روزافزون داده های متنی فارسی در فضای اینترنت و پیچیدگی جستجو در میان انبوه این اسناد، خلاصه سازی خودکار متون فارسی را به یکی از زمینه های تحقیقاتی مورد توجه تبدیل کرده است. در این مقاله روشی کارا برای خلاصه سازی خودکار متون فارسی ارائه شده است. روش پیشنهادی که به صورت انتخابی و تک سندی است، خلاصه سازی را بر اساس رتبه بندی جملات و انتخاب مهم ترین آنها انجام می دهد. اهمیت هر جمله از متن با ترکیب خطی مقادیر هفت ویژگی زبان شناختی مستخرج از سند برای هر جمله بدست می آید. وزن بهینه هر ویژگی در این ترکیب از روش رگرسیون خطی و با استفاده از پیکره آموزشی پاسخ محاسبه شده است. پس از محاسبه اهمیت جملات متن، در هر مرحله از الگوریتم، یک جمله با اهمیت بیشتر تا رسیدن به نرخ فشرده سازی مورد نظر انتخاب می شود. این جمله علاوه بر اینکه دارای بیشترین اهمیت است، دارای کمترین میزان شباهت با جملات انتخاب شده در مراحل قبلی نیز است. نتایج بدست آمده از مقایسه الگوریتم پیشنهادی با دو سیستم خلاصه ساز ایجاز و فارسی سام با استفاده از پیکره پاسخ، نشان می دهد در بیشتر معیارهای ارزیابی پیشرفت قابل توجهی حاصل شده است.

مقدمه: شواهد نشان می دهند که وضعیت فعلی فرزندپروری و آموزش رسمی و مدرسه ای درکشور نتوانسته قشر وسیعی ازکودکان و نوجوانان را به کتاب های درسی و غیردرسی علاقه مند کند یا در آنها کشش و ذوق کتاب خوانی آزاد و فعال را بپروراند. این پژوهش به منظور بررسی اثربخشی کتاب درمانی تحولی بر انگیزش خواندن دانش آموزان پایه سوم دبستان شهر یزد انجام شد. کتاب درمانی تحولی، یکی از انواع کتاب درمانی است که درمحیط کلاس درس روی می دهد و معلم سعی می کند روش و رفتارهای مثبت مواجه با چالش های زندگی را نشان دهد. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع تحقیقات نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه است و از لحاظ هدف در زمره پژوهش های کاربردی قرار می گیرد. جامعه آماری این پژوهش شامل همه دانش آموزان دختر پایه سوم ابتدایی مشغول به تحصیل در مدارس ابتدایی، در سال 95-1394 در شهرستان یزد است. نمونه مورد پژوهش، به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده است. دو مدرسه انتخاب شده، هر کدام دارای یک کلاس در پایه سوم ابتدایی بودند که به صورت تصادفی یک مدرسه به عنوان گروه آزمایش و یک مدرسه به عنوان گروه گواه در نظر گرفته شد. نمونه این پژوهش یک نمونه 40 نفری است که در دوگروه آزمایش و گواه (20 نفر در هرگروه)، گمارده شده اند. برای اندازه گیری متغیر وابسته، از پرسش نامه انگیزش خواندن گاتری و ویگفیلد، استفاده گردید. در این پژوهش، به منظور بررسی فرضیه ها از آزمون تی مستقل جهت مقایسه نمرات افزوده استفاده گردید. یافته ها: نتایج بیانگر این موضوع بود که کتاب درمانی تحولی بر انگیزش خواندن و همچنین ابعاد آن تأثیر مثبت داشته و فرضیه های پژوهش در مورد تأثیر کتاب درمانی تحولی بر انگیزش خواندن و ابعاد خواندن از روی کنجکاوی، درگیرشدن درخواندن و دلایل اجتماعی، تأیید گردیده است؛ اما فرضیه پژوهش در مورد افزایش انگیزش خواندن به دلیل اهمیت آن، تأیید نگردید. نتیجه گیری: استفاده از کتاب درمانی در محیط مدرسه می تواند کودکان را با کتاب و کتاب خوانی مأنوس کرده و کلید حل پدیده کم خوانی و بی انگیزگی دانش آموزان باشد. لذتی که کودک در فرایند کتاب درمانی تحولی، به سبب خودمختاری و آزادی در بیان احساسات و هیجانات خود و همچنین درجریان فعالیت های لذت بخشی که پس از خواندن کتاب رخ می دهد، تجربه می کند، باعث افزایش انگیزش خواندن در او می گردد.

هدف: هدف پژوهش حاضر ترسیم نقشه علمی و تحلیل خوشه ای مقالات منتشر شده در حوزه کتابخانه های عمومی با استفاده از مدارک نمایه شده در پایگاه وب اُوساینس است. روش: این پژوهش کاربردی و با روش تحلیل هم واژگانی انجام شده است. جامعه پژوهش را کلیه مقالات نمایه شده در پایگاه وب اُوساینس در موضوع کتابخانه های عمومی (دارای کلیدواژه) تشکیل می دهند که تعداد آن ها، 1164 رکورد بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از سه نرم افزار بیب اکسل، ووس- ویور، و نت دراو انجام شده است. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد کلیدواژه های «کتابخانه های عمومی-کتابخانه های دانشگاهی»، «اینترنت– کتابخانه های عمومی»، و «خدمات کتابخانه-کتابخانه های عمومی» بیشترین هم رخدادی را در میان متون مورد مطالعه داشته اند. از طرفی، تحلیل خوشه ای کلیدواژه ها نشان داد تعداد 11 خوشه اصلی از کلیدواژه های مورد بررسی تولید شد که مهم ترین خوشه مربوط به «مسائل اجتماعی» در پژوهش های کتابخانه های عمومی بوده است، پس از آن «رسانه های اجتماعی»، «فناوری های ذخیره و بازیابی اطلاعات»، «اطلاعات سلامت»، «کتاب و موضوعات مربوطه»، «خط مشی های کتابخانه»، «اشتراک منابع»، «تعاملات اجتماعی کتابخانه ها»، «ارتباط با سایر انواع کتابخانه ها»، «توسعه و سانسور در مجموعه»، و «مدیریت» مهم ترین گرایش های پژوهشگران حوزه کتابخانه های عمومی در سطح بین المللی هستند. اصالت/ارزش: با توجه به اینکه پژوهش های کتابخانه های عمومی از پرداختن به مسائلی مانند «مجموعه سازی» و «محیط داخلی کتابخانه» به موضوع «رفتار اطلاعاتی مراجعه کنندگان»، و سپس «مسائل اجتماعی» سوق یافته است، این امر در وهله اول می تواند برای برنامه ریزان و دست اندرکاران حوزه کتابخانه های عمومی حائز اهمیت باشد. ضمن اینکه از آنجایی که تا کنون پژوهشی مشابه در این زمینه انجام نشده است، این یافته ها می توانند به درک تصویری روشن از تحولات محتوایی در حوزه کتابخانه های عمومی کمک کند.

هدف: بررسی ساختار فکری دانش در پژوهش های علم اطلاعات و دانش شناسی جهان برمبنای تحلیل دیدگاه صاحب نظران ایرانی این حوزه. روش شناسی: این مطالعه با رویکرد کیفی و با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته و تحلیل محتوای کیفی با رویکرد قیاسی انجام شده است. درمجموع، 10 نفر از متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی ایران به روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب و آرا و نظرات آنها تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: تحلیل کیفی نتایج حاصل از مصاحبه با متخصصان موضوعی علم اطلاعات و دانش شناسی، به شناسایی 8 مقوله اصلی و 37 مقوله فرعی انجامید. یافته ها نشان داد ماهیت روش شناختی و بین رشته ای مطالعات علم سنجی سبب شده است پژوهش های این حوزه در مقایسه با سایر حوزه های زیرمجموعه علم اطلاعات و دانش شناسی ازنظر تعداد مدارک و استناد وضعیت بهتری داشته باشند. همچنین، نتایج تحلیل محتوای مصاحبه ها حاکی از آن است که روندهای موضوعی سال های اخیر در علم اطلاعات و دانش شناسی را می توان ذیل مقوله کلی «مطالعات اطلاعات» قرار داد. نتیجه گیری: ماهیت بین رشته ای حوزه های مطالعاتی، نقش بسزایی در میزان تولیدات علمی و استنادهای دریافتی پژوهشگران آنها دارد. نتایج نشان داد آگاهی کشورها از ارتباط تنگاتنگ رشد علمی و توسعه اقتصادی، سرمایه گذاری همه جانبه بر ارتقای جایگاه علمی، اختصاص سهم درخور توجه از تولید ناخالص ملی به مباحث پژوهشی، و حمایت همه جانبه از طرح های پژوهشی در قالب اعطای پژوهانه، ازجمله مهم ترین عوامل تأثیرگذار در ساختار فکری دانش در علم اطلاعات و دانش شناسی هستند. طبق نتایج پژوهش حاضر، ضعف مبانی نظری و نوپابودن حوزه های مطالعاتی می تواند بر مقاله محوربودن آنها اثرگذار باشد؛ درحالی که حوزه هایی که مبانی نظری قوی تری دارند بیشتر به کتاب روی می آورند؛ زیرا کتاب ماهیت گذشته نگر دارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ی مدیریت زمان و سواد اطلاعاتی با اضطراب پژوهش در معلمان پژوهنده شهرستان اردبیل می باشد. پژوهش توصیفی ازنوع همبستگی است. جامعه ی آماری شامل 344 نفر معلم پژوهنده شهر اردبیل درسال تحصیلی 94-93 بود که از بین آنها به روش نمونهگیری تصادفی طبقه ای و براساس جدول کرجسی و مورگان تعداد 181 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه ی مدیریت زمان هاشمی زاده و همکاران (1385)، پرسشنامه ی سواد اطلاعاتی دوئل ( 1994) و پرسشنامه-ی اضطراب پژوهش هیگینز و کوترلیک (2006) استفاده شد. روایی پرسشنامه ها به تأیید اساتید و صاحب نظران رسید. همچنین میزان پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ در پژوهش حاضر، برای پرسشنامه ی مدیریت زمان (83/. )، برای پرسشنامه ی سواد اطلاعاتی (89/.) و برای پرسشنامه ی اضطراب پژوهش (35/.) به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها ازآزمونt تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که میزان مدیریت زمان و سواد اطلاعاتی معلمان پژوهنده از حد متوسط به گونه ای معنی دار بالاتر و میزان اضطراب پژوهش آنها از حد متوسط به گونه ای معنی دار پایین تر است و روابط منفی معناداری بین مدیریت زمان، سواد اطلاعاتی و ابعاد آن ها با اضطراب پژوهش معلمان پژوهنده وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد مدیریت زمان و سواد اطلاعاتی پیش بینی کننده معکوس معنی دار اضطراب پژوهش است. و از میان هفت بعد سواد اطلاعاتی، تفسیر،ترکیب و استفاده از اطلاعات رابطه ی پیش بینی کننده ی معکوس معنی دار اضطراب پژوهش معلمان پژوهنده می باشد.

هدف: هدف اصلی این پژوهش، رتبه بندی کتابخانه های عمومی تحت پوشش نهاد کتابخانه های عمومی در استان آذربایجان غربی بر اساس خدمات اطلاع رسانی با فرآیند تحلیل سلسله مراتبی است. روش: روش پژوهش پیمایشی- توصیفی است. جامعه پژوهش حاضر 67 باب کتابخانه عمومی نهادی استان آذربایجان غربی است. داده های خدمات اطلاع رسانی این کتابخانه ها از طریق ابزار پرسشنامه جمع آوری شدند. سؤالات پرسشنامه شاخص های خدمات کتابخانه بودند. این داده ها بر اساس فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و استفاده از نرم افزار Expert choice رتبه بندی شده اند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد در بین 67 باب کتابخانه عمومی استان آذربایجان غربی، کتابخانه عمومی شیخ شلتوت مهاباد با کسب 060 / 0 امتیاز در رتبه اول و کتابخانه مرکزی ارومیه با کسب 054 / 0 امتیاز در رتبه دوم از لحاظ میزان ارائه خدمات اطلاع رسانی قرارگرفته اند. اصالت/ارزش: با توجه به مطالعات و بررسی های انجام شده در خصوص رتبه بندی، رتبه بندی کتابخانه های عمومی بر اساس خدمات اطلاع رسانی در ایران جنبه ای نو و متفاوت دارد و می تواند زمینه ای برای سایر پژوهش ها باشد. این پژوهش مشخص می کند میزان ارائه خدمات اطلاع رسانی در کتابخانه های عمومی، ارتباطی به درجه کتابخانه و یا روستایی و شهری بودن آن ندارد و به نظر می رسد ارائه خدمات اطلاع رسانی مطلوب در درجه اول نشأت گرفته از اراده کتابداران و کارکنان کتابخانه است.

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین خودکارآمدی و سرسختی روان شناختی بر فرسودگی شغلی با میانجی گری انگیزش شغلی در بین کارکنان کتابخانه های عمومی استان خوزستان است. روش: پژوهش حاضر با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل کارکنان کتابخانه های عمومی استان خوزستان است که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد 175 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه است. در این پژوهش از چهار پرسشنامه استاندارد خودکارآمدی شرر، سرسختی روانی کوباسا، فرسودگی شغلی مسلش و پرسشنامه انگیزش شغلی هکمن و الدهام استفاده شده است. نتایج آزمون روایی سازه حاکی از نمره مناسب برای تمامی پرسشنامه های پژوهش است. پایایی تمامی پرسشنامه ها نیز بالای 70/0 بود. تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS نسخه 23 و Amos انجام شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که دو متغیر خودکارآمدی و سرسختی روان شناختی به شکل مستقیم بر فرسودگی شغلی تأثیر منفی دارند. همچنین این دو متغیر به طور غیرمستقیم از طریق متغیر انگیزش بر فرسودگی شغلی تأثیر معنی دار دارند. اصالت/ارزش: پدیده فرسودگی شغلی تحت تأثیر عوامل مختلفی می تواند شکل گیرد. در این میان نقش و تأثیر عوامل فردی- روان شناختی مانند خودکارآمدی و سرسختی روان شناختی و انگیزش شغلی بسیار مهم است.

هدف: تعیین سطح بلوغ، میزان آمادگی برای مدیریت دانش، و نیز شناسایی حوزه های نیازمند ابتکارات مدیریت دانش در کتابخانه های مرکزی و دانشکده ای دانشگاه رازی براساس چهارچوب مدیریت دانش سازمان بهره وری آسیایی. روش شناسی: پژوهش حاضر کاربردی است و به روش پیمایشی انجام شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد سازمان بهره وری آسیایی بود. پایایی پرسشنامه نیز با توجه به مقدار ضریب آلفای کرونباخ، 9/0 محاسبه شد. جامعه پژوهش 31 نفر بودند که 94 درصد آنان به پرسشنامه پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اس پی اس اس نسخه 23 استفاده شد. برای سنجش میانگین گروه های هفت گانه معیار از آزمون های همبستگی پیرسون، آزمون تی تک نمونه ای، و آزمون کلموگروف-اسمیرنوف و برای رتبه بندی گروه های معیار از آزمون غیرپارامتریک فریدمن بهره گرفته شد. یافته ها: وضعیت مدیریت دانش در کتابخانه های مرکزی و دانشکده ای دانشگاه رازی در هفت گروه معیار پایین تر از چهارچوب مدیریت دانش سازمان بهره وری آسیایی قرار داشت. میزان آمادگی کتابخانه برای قبول مدیریت دانش در سطح آغاز ارزیابی شد. نتایج رتبه بندی گروه های معیار نیز نشان داد «فناوری اطلاعات» در بالاترین و «رهبری» در پایین ترین رتبه قرار دارد. رتبه بندی سایر گروه های معیار به ترتیب از بالا به پایین عبارت بودند از: «فرایندهای دانشی»، «نتایج مدیریت دانش»، «یادگیری و نوآوری»، «فرایند»، و «کارکنان». نتیجه گیری: به نظر می رسد کتابخانه مرکزی در راستای اجرای مدیریت دانش باید نسبت به شناسایی حوزه های نیازمند ابتکارات مدیریت دانش، شناسایی نقاط قوت، و زمینه هایی که نیاز به بهبودی دارند اقدام کند. همچنین در قالب برنامه ای منظم و براساس پیشنهادهای برگرفته از نتایج پژوهش، به سمت دستیابی به سطوح بالاتر، یعنی توسعه و اجرای فراگیر مدیریت دانش، پالایش و ارزیابی پیوسته برنامه های مدیریت دانش، و بلوغ و فراگیرکردن مدیریت دانش گام بردارد.

یکی از اهداف ایجاد سامانه ها ی اطلاعاتی ارائه خدمات متناسب با ویژگی های شناختی کاربران آن است. این امر باعث افزایش بهره وری سامانه، رضایت کاربران و علاقه مندی آنان به استفاده از سامانه های اطلاعاتی می گردد. با توجه به اینکه آموزش و یادگیری الکترونیکی، یکی از پرکاربردترین حوزه های ارتباط انسان با رایانه و ارائه اطلاعات است، بستر پیاده سازی و ارزیابی این پژوهش در محیط یادگیری الکترونیکی است. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی کارایی یک سامانه یادگیری الکترونیکی هوشمند در مقایسه با یک سامانه یادگیری الکترونیکی ساده است. سامانه یادگیری الکترونیکی هوشمند، سامانه ای است که مطابق با ویژگی های شخصیتی و احساسی کاربر عمل می کند. در این پژوهش، سامانه یادگیری الکترونیکی هوشمند از مدلی استفاده می کند که در آن میزان خوشایندی به عنوان یکی از مهمترین متغیرها در تعیین احساسات محاسبه و براساس آن با کاربران تعامل انجام می شود. مدل به کارگرفته شده، مدلی است که توانایی تشخیص خوشایندی کاربران را براساس ویژگی های شخصیتی، اهداف یادگیرنده و رویدادهای محیط یادگیری دارد. ارزیابی مدل در دوگام انجام می گیرد: گام اول تعیین اینکه آیا مدل در محیط آموزش الکترونیکی با محتواهای گوناگون آموزشی قابلیت کاربردپذیری دارد و گام دوم اینکه ارائه راهبردهای مناسب به کاربران پس از پیش بینی وضعیت احساسی آن ها براساس میزان خوشایندی، تاثیر بر وضعیت رضایت و میزان یادگیری کاربران داشته است یا خیر. ارزیابی مدل در گام اول، در دو سامانه آموزش درس مبانی کامپیوتر و برنامه سازی برای دانشجویان رشته مهندسی کامپیوتر دانشگاه تهران و آموزش لغات زبان انگلیسی به صورت عمومی برای تمام افراد انجام گرفت. نتایج نشان داد قدرت پیش بینی میزان خوشایندی در مولفه احساس در محیط های آموزشی با محتواهای گوناگون آموزشی یکسان است و قابلیت تعمیم مدل تأیید شد. در گام دوم، دو سامانه آموزش لغات زبان انگلیسی در دو نسخه ساده و هوشمند مورد بررسی قرار گرفت. در نسخه ی هوشمند خوشایندی به صورت خودکار تشخیص داده می شود و متناسب با آن، سامانه، واکنشی را درخور وضعیت کاربر ارائه می کند و اطلاعات را نمایش می دهد. نتایج مقایسه دو سامانه اطلاعاتی هوشمند و ساده نشان داد که کاربران سامانه هوشمند را جذاب تر و نزدیک تر به ویژگی های شخصیتی شان می دانند. همچنین آن ها تأیید کردند که سامانه هوشمند، وضعیت احساسی آن ها را به خوبی درک کرده و متناسب با آن واکنش نشان داده است و این سامانه می تواند در بهبود فرآیند یادگیری آن ها موثر واقع شود زیرا نحوه ارائه اطلاعات براساس ویژگی های شناختی کاربران صورت گرفته است.

هدف این پژوهش بررسی رابطه بین اشتراک دانش و گرایش به نوآوری سازمانی در دانشگاه تخصصی فناوری های نوین آمل بود. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. از نظر هدف، این پژوهش به صورت طرح کاربردی است. جامعه آماری شامل کارکنان دانشگاه فناوری نوین آمل بود. از بین جامعه آماری بر اساس فرمول کوکران تعداد 132 نفر از کارکنان به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب گردید. ابزار پژوهش پرسشنامه پرسش نامه رفتار به اشتراک گذاری دانش بهلول (1392) و پرسشنامه گرایش به نوآوری سازمانی که ترکیبی از پرسش نامه های جیمنز-جیمنز و دیگران (2006)، پنیادز (2006)، پراجگو و سوهل (2006) بود. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه به روش گام به گام با استفاده از نرم افزار SPSS21 تحلیل شد. بین اشتراک دانش و گرایش به نوآوری سازمانی رابطه وجود دارد. تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که رفتار اشتراکی، تمایل به اشتراک دانش و باورهای کنترلی نوآوری سازمانی کارکنان را پیش بینی می کنند.

هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت تولیدات علمی ایران قبل از انقلاب تا 1395 با تأکید بر مقالات همایش ها، مقالات پر استناد و داغ و مقالات دسترسی آزاد با نگاهی به قانون برنامه توسعه اقتصادی ، اجتماعی، فرهنگی کشور می باشد. پژوهش حاضر تحلیلی توصیفی است که داده های پژوهش از Clarivate Analytics (تامسون رویترزسابق) استخراج گردید. برای این منظور در جست وجوی پیشرفته با استفاده از فرمول CU=IRAN اطلاعات مربوط به ایران تهیه شد. جامعه پژوهش شامل کل مدارک علمی ایران در بازه زمانی 1310 تا 1395 (1931 تا 2016 میلادی) می باشد که پس از بازیابی، داده ها با توجه به واحدهای تحلیل مورد نظر پژوهش (مقالات همایش ها، مقالات پراستناد و داغ، مقالات دسترسی آزاد) مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها نشان داد مقالات همایش ها رشد قابل توجه ای در گذر زمان داشته اند و به طور کلی قبل از انقلاب اسلامی هیچ مقاله همایشی از ایران در این پایگاه ثبت نشده است و رشد این مقالات، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی می باشد به طوری که از 1 مقاله همایش در سال 1368 به 3529 مقاله در سال 1394 رسیده است (با 502 مقاله در هفت ماه اول 1395). همچنین وضعیت مقالات پراستناد و داغ نشان می دهد به طور کلی این مقالات از سال 1385 به بعد جمعاً 1134 مقاله پراستناد و 45 مقاله داغ می باشند که در این پایگاه به ثبت رسیده است. از سوی دیگر وضعیت مقالات دسترسی آزاد حاکی از بالا رفتن میزان استقبال پژوهشگران از این مقالات می باشد. هرچند رشد قابل توجه این مقالات مربوط به دهه چهارم است، که جمعاً 25813 مقاله دسترسی آزاد به ثبت رسیده است که بیشتربن آن مربوط به سال 1394 برابر با 4502 می باشد. یافته ها نشان داد که رشد مرکب سالانه همایش ها در فاصله زمانی برنامه دوم توسعه برابر 12/47 % می باشد که این میزان در برنامه سوم کاهش را نشان می دهد (64/19%) و رشد منفی برابر 38/8 را شاهد هستیم. در برنامه چهارم نرخ رشد مقالات همایش ها 37/35% است و نسبت به برنامه سوم رشد 06/6 % را نشان می دهد. در فاصله برنامه پنجم نسبت به برنامه چهارم رشد نزولی 82/18% را تجربه می کنیم. در خصوص مقالات پر استناد و داغ در فاصله برنامه های دوم تا پنجم با رشد منفی مواجه نیستیم ولی رشد این مقالات چشمگیر نمی باشد. در طول برنامه های اول تا پنجم رشد مقاله های دسترسی آزاد قابل توجه بوده است اما در صد رشد یک برنامه پنج ساله به برنامه دیگر چشمگیر نمی باشد. در این رابطه یافته ها نشان داد در برنامه پنجم توسعه نسبت به برنامه چهارم 59/6 % کاهش را شاهد هستیم. اگرچه ایران از لحاظ کمیت علمی به جایگاه شایسته ای رسیده، لازم است به پژوهش های کیفی کاربردی بیش از هر زمان مطابق با قانون برنامه توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی کشور توجه شود و مسئولان و برنامه ریزان کشور این مسئله را در اولویت قرار دهند تا با تلاش محققان کشور و حمایت های لازم در این زمینه حضور تأثیرگذار علم و فناوری در رفاه جامعه مشاهده شود.

هدف : یکی از مشکلات رایج کتاب های وقفی، وجین آنهاست. پژوهش حاضر ضمن شناسایی مشکلات کتاب های وقفی در کتابخانه ها، راهکارهایی را از منظر مراجع عظام تقلید، منابع حقوقی و مدیران کتابخانه ها درباره وجین کتاب های وقفی ارائه کرده است.   روش : روش پژوهش کتابخانه ای و  پیمایشی است. ابزار گردآوری داده ها، منابع کتابخانه ای، پرسش نامه و مصاحبه بود. از منابع کتابخانه ای برای مبانی نظری، طرح پرسش ها و راهکارهای حقوق موضوعه ایران استفاده شد. از مصاحبه برای کسب نظرهای متخصصان و از پرسش نامه برای اخذ استفتائات از مراجع عظام استفاده شده است. یافته ها : بر اساس یافته های پژوهش، بین 5 تا100% موجودی کتابخانه های جامعه پژوهش، کتاب های وقفی بوده است. باوجود این، همه مدیران کتابخانه ها وقف _ به ویژه کتاب های خطی و نفیس _ را  خوب و مفید دانسته اند. 70% مدیران، پذیرش کتاب های وقفی را منوط به نیازهای واقعی کاربران دانسته اند. از سوی دیگر، کتاب های وقفی برای مجموعه آنها موانعی از قبیل شرایط واقفان، تکراری بودن منابع و نبود امکان وجین را پدید آورده و سبب کمبود فضا و هزینه های نگهداری از آنها برای کتابخانه شده است. با توجه دیدگاه متخصصان، مراجع عظام (به استثنای حضرت آیه الله نوری همدانی) و حقوق موضوعه ایران، اگر کتاب ها آسیب دیده باشند می توان آنها را وجین کرد؛ اما اگر برای کتابخانه دیگری قابل استفاده باشند، می توان کتاب های وقفی را به کتابخانه های دیگر داد.  

هدف: شناسایی میانگین تمایل به پرداخت کاربران برای خدمات کتابخانه های مرکزی دانشگاهی، عوامل مؤثر بر آن، و تخمین ارزش پولی کل خدمات کتابخانه ها از نظر کاربران. روش شناسی: ازارزش گذاری مشروط به روش پیمایشی تحلیلی به شیوه دومرحله ای هکمن و فن اولویت های اظهارشده استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، کاربران کتابخانه های مرکزی اعم از دانشجویان، اعضای هیئت علمی، و کارکنان دانشگاه های زیرنظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هستند. با نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای، 10 کتابخانه مرکزی دانشگاهی انتخاب شد که با استفاده از فرمول میشل و کارسون در سطح 10%، حجم نمونه ای برابر با 854 نفر محاسبه شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه پژوهشگرساخته دو بُعدی با 40 پرسش بود و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی، رگرسیون خطی، لجستیک، و پروبیت استفاده شده است. یافته ها: نتایج مرحله اول روش هکمن (الگوی پروبیت) نشان دهنده عوامل مؤثر بر احتمال وجود تمایل به پرداخت کاربران و مرحله دوم این روش (الگوی رگرسیونی خطی)، بیانگر عوامل مؤثر بر میزان تمایل به پرداخت آنان است.بنابراین، براساس کشش وزنی متغیر درآمد، با فرض ثابت بودن سایر عوامل مؤثر، افزایش 1% در درآمد پاسخ گویان، احتمال پذیرش مبلغ پیشنهادی را بیش از 70% افزایش می دهد. کشش کل وزن داد ه شده متغیرهای مستقل انجام پژوهش، فرهنگ مطالعه و کتاب خوانی، محیط و امکانات رفاهی، و نحوه برخورد کتابداران با ثابت بودن سایر عوامل، یک درصد افزایش در متغیرهای ذکرشده، پذیرش تمایل به پرداخت کاربران را به ترتیب 301/0، 665/0، 84/0، و 129/0 افزایش می دهد. نتیجه گیری: تفاوت معناداری در نتایج دو روش لاجیت و پروبیت خطی مشاهده نشد. از سوی دیگر، روش دومرحله ای هکمن باوجودی که می تواند میان عوامل مؤثر بر تمایل به پرداخت و میزان آن تمایز قایل شود، درمجموع تمایل به پرداخت را نسبت به دو روش دیگر به میزان کمتری برآورد کرد. ارزش پولی کل خدمات کتابخانه های مرکزی از نظر کاربران بررسی شده به میزان 125,072,789,113 ریال ارزیابی شد.

مقدمه: بررسی اختلالات شخصیت در علم روان شناسی با مشاهده و بررسی رفتارهای فرد دارای اختلال و مصاحبه های بالینی انجام می پذیرد و به پژوهش بر انواع اختلالات شخصیتی در متن و شخصیت های داستانی خصوصاً آثار کودک و نوجوان، توجه چندانی نشده است. در این جستار سه اختلال شخصیتی (دوری گزینی، افسردگی و اسکیزوتایپی) در سه شخصیت (توکا، مادر توکا و نیما) در دو کتاب نوجوان ( کنسرو غول و خواهران تاریک ) از مهدی رجبی، نویسنده آثار کودک و نوجوان، با نگاهی به کتاب درمانی، بررسی شده است. روش شناسی: مؤلفه های اختلالات شخصیت در این پژوهش به روش کتابخانه ای گردآوری شده و روش پژوهش ، کیفی است که با شیوه تحلیل محتوا انجام شده است. ابزار در این پژوهش ملاک های تشخیصی در سه اختلال شخصیتی است. این ملاک ها در اختلال شخصیت دوری گزین شامل: «حقارت روانی، حقارت بدنی، مقایسه خود با دیگران، انزوا، دست پاچگی و عدم ریسک در زندگی است»؛ در اختلال شخصیت افسرده نیز نشانه های تشخیصی: «سبک زندگی تکراری، چاقی و پرخوری عصبی، داغدیدگی، عیب جویی، خرافاتی بودن» است و نشانه ها در اختلال شخصیت اسکیزوتایپی: «توهم، تفکر جادویی و سحرآمیز، رفتارهای غیرعادی و عجیب، سفر در زمان و مکان، اندیشه پردازی پارانویا، حالت عاطفی نابجا یا محدود، تنهایی و فقدان دوست» می باشد که در شخصیت های داستانی (توکا، مادر توکا و نیما) بررسی شده است. یافته ها: نتایج به دست آمده به ترتیب فراوانی، در متن کتاب خواهران تاریک ، هشتاد و شش نمونه، بر اساس مؤلفه های اختلال شخصیت اسکیزوتایپی در شخصیت نیما مشاهده شد. در متن کتاب کنسرو غول نیز بیست و چهار نمونه بر اساس مؤلفه های اختلال شخصیت افسرده در شخصیت مادر توکا و بیست و دو نمونه بر اساس مؤلفه های اختلال شخصیت دوری گزین در شخصیت توکا مشاهده شد. نتیجه گیری: در بررسی نمونه ها بر اساس ملاک های شخصیتی در سه اختلال شخصیت، به ترتیب فراوانی، ابتدا اختلال شخصیت اسکیزوتایپی، پس از آن اختلال شخصیت افسرده و در نهایت اختلال شخصیت دوری گزین در دو کتاب کنسرو غول و خواهران تاریک قرار گرفت. در بررسی شخصیت ها نیز بر اساس میزان فراوانی بیشترین آمار به نیما و پس از آن به مادر توکا و سپس به توکا اختصاص دارد و در مجموع اختلال شخصیت در کتاب خواهران تاریک بیشتر از کتاب کنسروغول مشاهده شد. در شخصیت های این دو اثر مشکلات روان شناختی بارزی وجود دارد که می تواند به کتابدار، معلم و روان شناس به عنوان درمانگر در رویکرد کتاب درمانی کودکان و نوجوان کمک بسزایی کند، زیرا مخاطبان کودک و نوجوان با همانندسازی خود با شخصیت های داستان می توانند روش هایی کاربردی برای حل مشکلات خویش بیایند.

یکی از اجزای اصلی ارزش ویژه ی برند، تداعی هایی است که مصرف کنندگان در مورد برند دارند و همین تداعی ها، آن ها را به انتخاب آن برند هدایت می کند . این تداعی ها معمولا به عنوان شبکه ای سازماندهی شده و در بر دارنده ی مدل هایی از اجتماع شبکه ها در ذهن در نظر گرفته می شوند و به منزله ی یک تصویر برند، ارزش برند برای مصرف کنندگان را تعیین می کند. هدف از انجام این پژوهش، استخراج و نگاشت شبکه ی تداعی های برند ایرانداک (پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران) از منظر مراجعه کنندگان آن است. برای رسیدن به این هدف، در این پژوهش از روشی به نام نقشه ی مفهومی برند (BCM) به منظور استخراج نقشه ی مفهومی تداعی های برند از ذهن مصرف کنندگان، یکپارچه سازی نقشه های فردی و نگاشت نقشه ی اجماعی برند استفاده می شود که با مصاحبه های تک به تک با نمونه ی مورد بررسی به دست خواهد آمد و در نهایت منجر به شناسایی ادراک مراجعان از برند ایرانداک می گردد. جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه ی افرادی است که برای دریافت خدمات پژوهشی، به تالار جستجوی اطلاعات پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران مراجعه می نمایند و نمونه ی مورد بررسی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب می شود. نتایج نشان می دهد که شبکه ی تداعی های ذهنی مراجعان ایرانداک شامل تداعی های محوری و مطلوب مانند "پایگاه اطلاعاتی پایان نامه های داخلی" و "ارائه ی مناسب خدمات" می باشد. با توجه به محدود بودن تحقیقات بازاریابی صورت گرفته در مورد برند موسسات ارائه دهنده ی خدمات پژوهشی، درک و مدیریت تداعی های وابسته به برند ایرانداک و عوامل اصلی و پنهانی که در شکل گیری این تداعی ها موثر هستند، به منظور بهبود کیفیت خدمات با توجه به آن، موجب بهبود تصویر ذهنی برند ایرانداک خواهد بود.

هدف پژوهش بررسی رابطه بین مدیریت سرمایه فکری با عملکرد و ابعاد آن در کارکنان کتابخانه های عمومی استان گلستان است. نوع تحقیق، توصیفی و روش آن پیمایشی- تحلیلی است.کل جامعه آماری 158 نفر از کتابداران که تعداد 113 نفر از 57کتابخانه به صورت نمونه گیری تصادفی ساده با استفاده از دو پرسشنامه مورد سنجش قرارگرفتند.یافته ها نشان داد میانگین سرمایه فکری کارکنان در حد متوسط به بالا بوده و بین مدیریت سرمایه های انسانی، ساختاری و ارتباطی با عملکرد کارکنان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و بُعد انگیزه بیشترین تاثیر را بر بهره وری عملکرد کارکنان داشت. اگر سرمایه فکری در سازمان به طور دائم در جریان باشد عملکرد بالای سازمان و به تبع آن رضایت کارکنان و مراجعان را به دنبال دارد و این که دارایی های نامشهود به طور بالقوه وجود دارد و باید برای به فعل در آوردن آن در سازمان کوشش کرد تا موجب تولید ارزش شود. سرمایه های انسانی، ساختاری و ارتباطی به عنوان مولفه های سرمایه فکری می توانند تاثیر مثبتی بر عملکرد کارکنان کتابخانه داشته باشند: افراد در کتابخانه دانش تولید می کنند، با ارتباطاتی که با یکدیگر دارند در ارتقا و منزلت کتابخانه تلاش کرده و ارتباط با بیرون از کتابخانه را از طریق درک بهتر مراجعان و استفاده کنندگان بهبود بخشند.