درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۲۱ تا ۳۴۰ مورد از کل ۹٬۴۷۶ مورد.
۳۲۱.

متمم مفعول در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های خراسان سال ۱۵ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۳۱ 29 - 53

کلید واژه ها: متمم مفعول نظریه خرده جمله نظریه محمول سازی نظریه محمول مرکب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵ تعداد دانلود : ۴۶
متمم مفعول به عنوان یکی از مقولات مهم و چالش برانگیز دستوری از گذشته تاکنون مورد توجه زبان شناسان و دستورنویسان واقع شده است. پژوهش حاضر ساخت دارای مقوله متمم مفعول را بر اساس سه فرضیه اساسی تحت عنوان نظریه خرده جمله، نظریه محمول سازی و نظریه محمول مرکب مورد بررسی قرار می دهد. اغلب زبان شناسان و دستور نویسانی که تاکنون ساخت متمم مفعول را در زبان فارسی بررسی کرده اند، دیدگاهی مشابه نظریه محمولسازی ارائه نموده اند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که تحلیل ساخت حاوی متمم مفعول بر اساس نظریه محمول سازی با اصول نظریه حاکمیت و مرجع گزینی و برنامه کمینه گرا همچون معیار نقش معنایی، اصل فرافکن و فرضیه اعطای نقش تتای یکسان (یوتا) مغایرت دارد. همچنین تحلیل ساخت مذبور بر اساس نظریه محمول مرکب از یک سو، با افزایش تعداد افعال مرکب در زبان فارسی زایایی و اصل اقتصاد زبانی را نادیده می گیرد و از سوی دیگر رابطه گزاره ای بین متمم مفعول و گروه اسمی پیش از آن را از دست می دهد. در ادامه به پیروی از رویکرد خرده-جمله و با استناد به استدلال هایی نظیر تناوب موضوعی، محدودیت گزینشی، ابهام در جملات مرکب استفهامی، حضور در بافت های نحوی مختلف، اصطلاح پاره، رابطه تطابق، هم تعبیری، آزمون پاره جمله، قلب نحوی، خلأ نحوی، آزمون جایگزینی با ضمیر و توزیع انواع گروه اسمی به عنوان فاعل ساخت خرده جمله نشان داده می شود که ساخت دارای متمم مفعول را باید به همراه گروه اسمی پیش از آن به عنوان سازه ای مستقل تحت عنوان ساخت خرده جمله در نظر گرفت.
۳۲۲.

نشانه شناسی فرهنگی رمان رهش با تکیه بر رمزگان های بارت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های خراسان سال ۱۵ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۳۱ 100 - 123

کلید واژه ها: نشانه شناسی فرهنگی رضا امیرخانی رهش رمزگان های بارت ایدئولوژی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷ تعداد دانلود : ۴۲
رهش آخرین رمان رضا امیرخانی است. او در این رمان به موضوع توسعه نامتوازن تهران پرداخته است. این رمان مانند سایر آثار امیرخانی به چاپ های متعدد رسید و جایزه ادبی جلال آل احمد را نیز نصیب خود کرد؛ نکته ای که ضرورت نقد و بررسی آن را نشان می دهد. از این رو، هدف مقاله حاضر این است که با استفاده از نظریه رمزگان بارت به تحلیل نشانه شناختی این رمان پرداخته شود. برای این کار ابتدا رمزگان های پنج گانه، با تأکید بر رمزگان های معنایی، نمادین و فرهنگی، در واحدهای خوانش برگزیده تحلیل و بررسی می شود. سپس به نقد این متنِ واسازی شده با نگاهی به مفهوم ایدئولوژی پرداخته می شود تا به حقیقت مادی پنهان در متن دست یازیم. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که روش بارت، در صورتی که با خوانشی فرامتنی همراه شود قادر است پرتوی بر زوایای پنهان و تاریک متن بیفکند. برای مثال، تقابلی تکرارشونده در رمان حول مضامین طبیعت/شهر، پاکی/آلودگی و سنت/تجدد از همان سطرهای نخستین رمان شکل می گیرد و تا پایان ادامه می یابد و تقویت می شود. تقابلی که بدیهی و طبیعی انگاشته می شود و تردید در آن روا نیست. نیز معلوم شد که راوی داستان با ایجاد تقابل های کاذب میان شخصیت های سیاه و سفید، سعی در پوشاندن بخشی از واقعیت و گاهی واژگونه نشان دادن آن دارد. ویژگی هایی که رهش را تبدیل به متنی ایدئولوژیک می کند.
۳۲۳.

انطباق خوشه همخوان آغازین در زبان ترکی آذربایجانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال یازدهم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴۳ 27 - 46

کلید واژه ها: انطباق خوشه همخوان آغازین وام واژه درج واکه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷ تعداد دانلود : ۴۰
مقاله حاضر شکسته شدن خوشه های همخوان آغازین در وام واژه ها در زبان ترکی آذربایجانی را برای انطباق با الگوی هجایی این زبان بررسی می کند. الگوی هجایی زبان ترکی آذربایجانی CV(C)(C) است. به این معنی که وجود آغازه در این زبان ضروری است؛ ولی حضور خوشه همخوان در آغازه هجا، غیرمجاز است و محدودیت *COMPONS از اولویت بسیار بالایی برخوردار است. پس اگر واژه ای با آغازه پیچیده وارد این زبان گردد، خوشه همخوان آغازین باید شکسته شود و با الگوی هجایی این زبان منطبق شود. این عمل با اعمال فرایند درج واکه صورت می گیرد که به دو حالت است: درج واکه آغازی و درج واکه میانی. درخصوص تعیین محل درج واکه اینکه درج میانی باید باشد یا آغازین، نظرات متعددی مطرح شده است. پس از بررسی نظریه های مختلف دراین زمینه، این گونه نتیجه گیری شد که در زبان ترکی آذربایجانی شکستن خوشه همخوان آغازین صرفاً براساس نظریه فلیچ هکر (2001، 2005) قابلِ تبیین است که بیان می کند محل درج براساس بیشترین شباهت ادراکی بین درون داد و برون داد پس از درج واکه تعیین می گردد. در پایان، فرایند درج و محل درج در چارچوب نظریه بهینگی تبیین و بررسی شد که این نظریه به درستی از عهده تبیین مسائل برآمد.
۳۲۴.

تحلیل چند معنایی افعال مرکب با همکرد «دادن» در چارچوب معنی شناسی قالبی و صرف ساختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال یازدهم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴۳ 75 - 111

کلید واژه ها: همکرد دادن فعل مرکب صرف ساختی طرح واره معنی شناسی قالبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸ تعداد دانلود : ۴۰
در این پژوهش، به بررسی قالب های معنایی و طرح واره های ساختی افعال مرکب با همکرد «دادن» پرداخته شده تا چندمعنایی بین آن ها در چارچوب معنی شناسی قالبی (فیلمور، 1982) و صرف ساختی (بوی، 2010الف، 2010ب، 2018) مطالعه شود. داده های مورداستفاده شامل 382 فعل مرکب با همکرد «دادن» است که از منابعی همچون فرهنگ زانسو (کشانی، 1372)، فرهنگ بزرگ سخن (انوری، 1381)، فرهنگ ظرفیت نحوی افعال فارسی (رسولی و دیگران، 2011) و فرهنگ املایی خط فارسی (صادقی و زندی مقدم، 1394) گرد آوری شده اند. در دسته بندی معنایی داده ها از معنای افعال در فرهنگ بزرگ سخن (انوری، 1381) کمک گرفته شده است. طرح واره های ساختی هر دسته معنایی، الگوهایی برای ساخت افعال مرکب جدید را ارائه می دهند. ازطرفی، قالب های معنایی مواردی همچون ظرفیت نحوی، ساخت دستوری و نقش های دستوری را در جملاتی نشان می دهند. یافته ها نشان می دهد که با استفاده از مفاهیمی که در نظریه های معنی شناسی قالبی و صرف ساختی مطرح است، می توان بین طرح واره های ساختی و قالب های معنایی ارتباط برقرار کرد و چندمعنایی موجود بین افعال مرکب همراه با همکرد «دادن» را شناسایی و واکاوی کرد. این تحلیل به ساختار شبکه ای و پایگانی از طرح واره ها منجر می شود که حالت سلسله مراتبی دارد و تصویری گویا از چندمعنایی انتزاعی در سطح طرح واره ها را می نمایاند.
۳۲۵.

بررسی تأثیر بهزیستی بر خودپنداره و توسعه حرفه ای با میانجیگری جنسیت و تجربه تدریس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ 457 - 476

کلید واژه ها: بهزیستی توسعه حرفه ای خودپنداره جنسیت تجربه تدریس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱ تعداد دانلود : ۲۹
در کنار جنبه های شناختی یادگیری زبان، سایر عوامل می توانند شکست/موفقیت عمومی آموزش زبان را توضیح دهند. بدلیل کم توجهی به عوامل عاطفی در یادگیری زبان، بررسی این عوامل امری دشوار بنظر می رسد. محققان حوزه روانشناسی در مطالعات روانشناختی خود در مقایسه با احساسات مثبت بیشتر احساسات منفی مانند غم و عصبانیت را نظر گرفته اند و این عناصر را در ارتباط با زبان آموزان مورد بررسی قرار داده اند. از این رو، نقش عواطف مثبت به اندازه کافی مورد بررسی قرار نگرفته است، به ویژه در مورد مدرسان زبان انگلیسی. پژوهش حاضر با میانجیگری جنسیت و تجربه تدریس سعی در بررسی تأثیر بهزیستی بر خودپنداره و توسعه حرفه ای دارد. بدین منظور 220 مدرس زبان انگلیسی مرد و زن مقطع مهارتی پیشرفته با حداقل 5 سال سابقه بر اساس نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارها شامل پرسشنامه بهزیستی PERMA توسعه یافته توسط باتلر و کرن (2016)، توسعه حرفه ای (PD) طراحی شده توسط افشار و قاسمی (2018) و پرسشنامه خودپنداره رابسون (SCQ) تهیه شده توسط رابسون (1989) بود. پایایی (ضریب آلفای کرونباخ) و روایی (روایی محتوایی) پرسشنامه ها تضمین شد. داده های جمع آوری شده بر اساس تحلیل همبستگی و مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) با استفاده از SPSS 24.0 و Amos 8 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان دادند که هیچ رابطه ساختاری معناداری بین بهزیستی و توسعه حرفه ای با میانجیگری جنسیت و تجربه تدریس وجود ندارد. یافته های این پژوهش پیامدهای نظری و عملی مهمی برای معلمان، روانشناسان مدارس، مربیان معلمان، طراحان برنامه درسی و پژوهشگران دارد.
۳۲۶.

تحلیل گفتمان انتقادی برخی مولّفه های اظهار و بازنمایی کنش گران اجتماعی در داستان بیژن و منیژه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال پانزدهم تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴۷ 185 - 212

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان انتقادی الگوی ون لیوون مؤلفه های اظهار کارگزاران اجتماعی داستان «بیژن و منیژه»

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۶۸
الگوی تحلیل گفتمان انتقادی ون لیوون (Van Leeuwen, 2008) الگوی جامعه شناختی-معنایی مبتنی بر تعاملات، کنش ها و واکنش های بین افراد است. پژوهش حاضر بر آن است به تحلیل برخی از مؤلفه های اظهار مطرح در این الگو و چگونگی بازنمایی کارگزاران اجتماعی در داستان «بیژن و منیژه» شاهنامه فردوسی  بپردازد. به این منظور، نخست، تعریف های مربوط به هر مؤلفه و زیرمؤلفه های مربوط ارائه شده اند. سپس گونه های مختلف جمله های ساده، مرکب، جمله های با فعل محذوف و شبه جمله ها از متن داستان استخراج گردیده، فراوانی و درصد کاربرد هر یک از آن ها درون جدول گنجانده شده است. سپس، برای سنجش معناداری فراوانی کاربرد هر یک از مؤلفه های اصلی و زیرمؤلفه های مربوط از آزمون خی دو استفاده شده است. تجزیه و تحلیل یافته های به دست آمده نشان می دهند بیشترین فراوانی کاربرد مربوط به زیرمؤلفه های اصلی مورد بررسی اظهار، به ترتیب به مؤلفه های فعال سازی، نوع ارجاعی، نام دهی، پیوند دهی و تفکیک پذیری تعلّق دارد. از بین انواع مؤلفه ها و زیرمؤلفه های مورد نظر فقط از زیرمؤلفه نام دهی رسمی استفاده نشده است. همچنین، یافته های پژوهش نشان می دهد کاربرد مؤلفه ی فعال سازی دارای بیشترین فراوانی و سطح معناداری است. این موضوع نشان دهنده  بازنمایی کارگزاران اجتماعی به صورت پویا و فعال است که ناظر بر شکل گیری حماسه در بستری از رخدادها است. دومین زیرمؤلفه که بیشترین فراوانی کاربرد را داشته، نوع ارجاعی بوده است و از بین انواع زیرمؤلفه های مربوط به آن کاربرد فرد ارجاعی بیشترین فراوانی را داشته و معنادار بوده است. همچنین، یافته ها نشان می دهد پیوند دهی بیشتر در یارکشی های میدان جنگ استفاده شده است. آخرین مؤلفه گفتمانی که کمترین فراوانی کاربرد را داشته تفکیک پذیری بوده که سبب تمایز کارگزار از دیگران شده است.
۳۲۷.

تحلیلی نحوی از حالت نمای "را" در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال پانزدهم تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴۷ 213 - 237

کلید واژه ها: نشان مفعولی را حالت نمائی مفعولی مفعول نمائی افتراقی جابه جایی مفعول حالت دهی وابسته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۷۰
در این مقاله، تحلیلی نحوی از حالت نمای را در زبان فارسی ارائه می گردد. زبان فارسی از جمله زبان هایی است که در آن مفعول نمایی افتراقی دیده می شود، به این ترتیب که مفعول های معرفه با نشانه را و مفعول های نکره بدون نشانه هستند. ولی در کنار رخداد عام این عنصر با مفعول های معرفه، رخدادهای غیر کانونی دیگری از این عنصر در زبان فارسی دیده می شود که شامل موارد (1-4) است: 1. ظهور را با قیدها؛ 2. ظهور را با فاعل های ارتقایی از بند درونه؛ 3. ظهور اجباری را بر روی گروه های اسمی خارج شده از جایگاه مفعول غیر مستقیم؛ 4. ظهور را با گروه های اسمی خارج شده از متمم های گروه حرف اضافه ای. در راستای تبیین نحوی رخداد عام و غیر کانونی این عنصر، در ابتدا به معرفی و نقد تحلیل های نحوی پیشین پرداخته شده و به ناکارآمدی آن ها در ارائه توصیف و تبیینی جامع از رخدادهای این حالت نما اشاره خواهد شد. سپس، نظام حالت دهی وابسته به عنوان نظریه ای کارآمد که می تواند تحلیلی یک دست از رخدادهای کانونی و غیر کانونی حالت نمای را در زبان فارسی ارائه دهد، معرفی می شود. در چارچوب این نظریه چنین استدلال می شود که را یک حالت نمای غیر فاعلی وابسته است که به وسیله عامل (ب) از حالت دهی وابسته با گروه های اسمی ای که در لبه گروه فعلی پوسته ای (vP) می نشینند، نمایانده می شود.
۳۲۸.

دل نگرانی معلّم زبان انگلیسی به عنوان حلقه ای گمشده در موفّقیت وی: مروری نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و ششم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ 135 - 162

کلید واژه ها: دل نگرانی معلم موفقیت معلم آموزش زبان انگلیسی معلم زبان انگلیسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵ تعداد دانلود : ۵۳
در جوامع امروزه با پررنگ شدن اهمّیّت یادگیری زبان انگلیسی به عنوان زبان علم و ارتباطات، پرداختن به مقوله موفّقیت معلّم زبان انگلیسی ضروری است. این مفهوم تابه حال در کنار مفاهیم گوناگونی مورد بررسی قرار گرفته است، امّا به نظر می رسد نقش دل نگرانی معلّم که توانایی عاطفی و شناختی وی برای فهم و پاسخ دهی به موقعیت هیجانی، ذهنی و احساسی زبان آموزان است، در موفّقیت وی مورد غفلت قرار گرفته است. در این پژوهش، محقّقان با انتخاب و بررسی مطالعاتی در زمینه موفّقیت معلّم زبان علاوه بر استخراج متغیرهایی که در کنار موفّقیت معلّم مورد بررسی قرار گرفته اند، دریافتند که بین میزان دغدغه مندی معلّمان زبان برای فراگیران و موفّقیت آنان می تواند رابطه وجود داشته باشد. نتایج حاصل می تواند به مدرّسان دوره های تربیت معلّم، معلّمان زبان انگلیسی، زبان آموزان و محققان کمک کند
۳۲۹.

گسترۀ جغرافیایی زبان تاتی و ارتباط آن با زبان پهلوی اشکانی (پارتی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های خراسان سال ۱۵ بهار ۱۴۰۲ شماره ۳۰ 53 - 94

کلید واژه ها: زبان تاتی زبان آذری خانواده تاتیک زبان پارتی نیای زبان تاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۴۷
شاخه شمال غربی، یکی از شاخه های مهم زبان های ایرانی است که زیرمجموعه فراوانی دارد و در مناطق وسیعی از ایران و خارج از آن گویشور دارد. از زیرشاخه های آن می توان به تاتی، تالشی، سمنانی و غیره اشاره کرد. دهه های أخیر در مورد زبان ها و گویش های ایرانی پژوهش های زیادی انجام شده و هر روز در حال تکمیل شدن هستند. هنینگ، یارشاطر، لُکوک، استیلو در مورد دسته بندی زبان های شمال، شمال غرب و مرکزی ایران نظرات ارزنده ای ارائه کرده اند. محققان گویشور داخل ایران نیز در دهه های أخیر داده های سودمندی از زبان رایج در مناطق خود منتشر کرده اند. یارشاطر و استیلو در مورد خانواده تاتی، به دسته بندی های قابل توجهی دست زده اند. در این مقاله ضمن بیان آن دسته بندی ها، به تعدادی از گویش های تاتی که در دسته بندی یارشاطر و استیلو نیامده، اشاره خواهد شد. هدف از این پژوهش بازخوانی متون به قصد دست یابی به همه گویش های خانواده زبانی تاتی است. پرسش اصلی این تحقیق آن است که «زبان تاتی در چه مناطقی رواج دارد و چه ارتباطی با زبان پهلوی اشکانی دارد؟» بررسی شواهد تحقیق نشان می دهد که زبان پهلوی اشکانی (پارتی) می تواند به عنوان نیای زبان های تاتی فرض شود.
۳۳۰.

مقایسۀ ساختار واژگانی کتاب های تألیف و ترجمه شده برای کودکان براساس اصول صرف طبیعی: مطالعۀ موردی پایگاه دادگان زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال یازدهم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۲ 65 - 85

کلید واژه ها: کتاب های تألیفی کودکان کتاب های ترجمه ای کودکان اصول صرف طبیعی ادبیات کودکان کتاب های کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۵۵
در همه جای جهان، بخشی از ادبیات کودکان به کتب ترجمه شده از زبان های دیگر اختصاص دارد. مطالعه ساختار و ویژگی های زبانی این کتاب ها، که از ملاک های انتخاب کتاب توسط خود کودکان، والدین و شورای کتاب کودک است، بسیار اهمیت دارد. یکی از مهم ترین وجوه زبان شناختی ترجمه کتاب کودک، واژه گزینی مناسب است؛ زیرا مترجم باید از میان تعداد محدودی واژه که دامنه واژگانی او را شامل می شود، معادل مناسبی را انتخاب کند تا انتقال محتوا و فهم کتاب برای کودک آسان شود. مسئله پژوهش حاضر این است که چه تفاوتی میان شیوه های گزینش واژه ها در کتب تألیفی و ترجمه ای برای کودکان در چارچوب نظریه صرف طبیعی وجود دارد و با محک اصول این نظریه، مترجمان تا چه اندازه توانسته اند واژه های مناسبی را انتخاب کنند؟ این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و به لحاظ روش اجرا، از نوع پژوهش های ترکیبی است. داده های پژوهش از پایگاه دادگان زبان فارسی استخراج شدند. یافته های آمار استنباطی نشان داد که براساس معیارهای نظریه صرف طبیعی (تصویرگونگی، شفافیت، دوگانگی و طول کلمه) اختلاف معناداری بین واژه های کتب تألیفی و ترجمه ای وجود ندارد، اگرچه براساس آمار توصیفی در پارامترهای تصویرگونگی و طول کلمه کتب تألیفی از نرخ طبیعی تری برخوردارند. این یافته ها مؤید آن است که درمجموع مؤلفان و مترجمان حوزه کتاب کودک در انتخاب واژه های مناسب، موفق عمل کرده اند.
۳۳۱.

Examining the Impact of Implementing Nicenet on Teaching Grammar Structures to Develop Writing skill among Iranian EFL Intermediate Learners

نویسنده:
منبع: Research in English Education Volume ۸, Issue ۳ (۲۰۲۲) 94-107

کلید واژه ها: Computer Assisted Language Learning E-Learning Grammar Nicenet Technology virtual learning environment

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰ تعداد دانلود : ۴۶
It is possible that technology possesses a unique place in language teaching and learning. Research on CALL in the Iranian L2 context is rather scarce. This research intends to explore the impact of administering Nicenet as one of the virtual learning environments (VLE)'s on linguistic use and grammar instruction in writing. The design of the research was quasi-experimental method having a pre-test and a post-test. The subjects were chosen through the convenience sampling strategy and were assigned randomly into experimental and control groups (female = 21, male = 21) and control (female = 21, male = 21). The independent variable in this research was the teaching linguistic use (grammar) through Nicenet. The dependent variable was the participants’ linguistic use (grammar) as reflected by the writing test. The participants were chosen concerning their performance on the Oxford Placement Test (OPT) and were homogenized accordingly. The outcome of inferential statistical tests, ran through Mann-Whitney, depicted that there was a statistically significant variation between the accomplishments mean scores of the learners of the experimental group who learned the grammar through computer and the control group who studied the same syntactic item utilizing the traditional strategy. The results also showed that the accomplishment in the post-test for both the experimental and control groups is related to the treatment. The results depicted that computer as an instrument and Nicenet as an application could assist learners to escalate their grammar acquisition.
۳۳۲.

حافظ و سمبولیست های «باشنیا»ی پیتربورگ: بررسی کاربرد نمادها و واژگان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره ۱۵ مهر و آبان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۷۶) 271-302

کلید واژه ها: حافظ سمبولیست ایو'انِف کوزمین باشنیا (گنبد) نماد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸ تعداد دانلود : ۳۱
سمبولیسم از مکاتب برجسته اوایل سده بیستم میلادی در ادبیات روسیه است که برخی از نمایندگان آن با الهام از عرفان و آموزه های شاعران سرزمین ایران کهن، از جمله حافظ آثار برجسته ای خلق کردند. ویچیسلاف ایو'انِف و میخائیل کوزمین، دو تن از نمایندگان این مکتب، از اعضای فعال انجمنی بودند که در سال 1905 توسط ایو'انِف و در آپارتمان او و به افتخار حافظ، با نام مریدان حافظ تأسیس شد. این محفل که به باشنیا (گنبد) معروف است، مهمترین مرکز ادبی و فلسفی دوره خود به حساب می آمد. اعضای انجمن از دوستداران حافظ بودند و آموزه های حافظ در این مکان منبع الهام اشعار عرفانی شد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی واحدهای زبانی و واژگانی است که ایو'انِف و کوزمین در ارتباط با اندیشه های حافظ و عرفانش در اشعار خود به کار برده اند. تلاش شد تا به این پرسش ها پاسخ داده شود: شاعران مکتب سمبولیسم روسی اشعار حافظ را چگونه درک می کردند؟ از کدامیک از عناصر زبانی حافظ برای بیان اندیشه های خود بهره جسته اند و از چه واحدهای زبانی و واژگان مشترک استفاده کرده اند؟ با بررسی اشعار ایو'انِف و کوزمین در ارتباط با موضوع مورد بحث، به این نتیجه دست می یابیم که علی رغم تفاوت های فرهنگی و زبانی، آنها در اشعارشان نمادهای شرقی و غربی را درهم آمیخته اند و مانند حافظ برای بیان اندیشه های هستی شناسی تلفیقی از واژگان زمینی و متافیزیکی، نماد، تضاد، استعاره، واژگان چندمعنایی و مفاهیم پارادوکسی را به کار گرفته اند. واژگان به کار رفته در اشعارشان نیز مانند اشعار حافظ، مفاهیم عشق، گفت و گو، دعوت به اتحاد میان ملل و ادیان، «دیگر ستایی» و همچنین درک زیبایی جهان هستی را دربرگرفته است.
۳۳۳.

Effects of Virtual Vs. Blended-Language Instruction on the Development of Listening and Reading Skills by Iranian Intermediate EFL Learners(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian Journal of Applied Language Studies,Vol ۱۵, No. ۲, ۲۰۲۳ 201 - 216

کلید واژه ها: Blended Instruction listening Reading Virtual Instruction EFL Learners

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰ تعداد دانلود : ۲۹
Recent developments in technology have affected various aspects of human life, including education. These technological advancements have resulted in the introduction of new trends in teaching methodology. These trends include pure online instruction, mixed online and face-to-face instruction (blended), etc. In order to identify the efficacy of such kinds of instruction in comparison with traditional methods, this quasi-experimental study was conducted to explore the effects of virtual vs. blended-language instruction on the development of listening and reading skills by Iranian intermediate EFL learners. To achieve this goal, 60 intermediate EFL learners were selected to participate in two experimental (virtual and blended) and one control (traditional face-to-face) groups. After the provision of the treatments in experimental (reading and listening through virtual and blended methods of instruction) and control (reading and listening through traditional method) groups, a post-test was conducted to measure the attainment of the participants in each language skill.  The results revealed that both virtual and blended methods of instruction could lead to better reading and listening performances. However, the difference between the effect of each treatment was more tangible in one skill scores (reading in the virtual group and listening in the blended group). The point worth noting is that the blended group could significantly outperform the other two groups. Comparing the results of all post-tests in reading and listening, it was revealed that blended instruction could result in better reading and listening; however, reading skill was more affected due to the higher mean difference between pre-test and post-test scores. This study has some implications for language teachers in taking advantage of technology in education in a balance with their traditional styles of teaching.
۳۳۴.

Aptitude-Treatment Interaction Effects on EFL Learners’ Gains in Implicit Grammar Knowledge(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Teaching Language Skills (JTLS), Volume ۴۲, Issue ۴, fall ۲۰۲۳ 71 - 98

کلید واژه ها: Aptitude-Treatment Interaction implicit grammar knowledge working memory instructional conditions

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۲۶
The area of Individual Differences (IDs) and their interactions with instructional conditions have recently been a point of interest in second language acquisition. However, the effect of such interaction on aural implicit grammar knowledge has not been researched exhaustively. This study thus examined the interactive effects of aptitude and treatment conditions on implicit grammar knowledge as elicited aurally. Grammar knowledge was operationalized as the ability to comprehend past/present simple passive verbs. To this end, 120 EFL learners were randomly assigned to four groups: three teacher-generated experimental (Isolated Form-Focused Instruction, henceforth FFI, Integrated FFI, and Incidental) conditions, each lasting for six treatment sessions, and a control group receiving the same content with no instruction. Initially, learners took a pre-test and cognitive tests (LLAMA-D, LLAMA-F, and LSPAN). They then received the treatments, and three days after the treatments, they took an Aural Timed Grammaticality Judgment Test as a measure of implicit grammar knowledge. Results of a general linear model revealed a significant effect for treatment. Additionally, LSPAN was found to mediate the effectiveness of instruction, with the highest effect on implicit grammar knowledge under the Isolated FFI condition. Post-hoc analyses also demonstrated that instruction made a significant difference compared with no instruction, though, in comparison with other conditions, Integrated FFI proved to be more effective. Results provide EFL teachers and curriculum developers with awareness concerning the interaction between instruction and cognitive differences. For improving the effectiveness of instruction and acquiring implicit knowledge, cognitive tasks, especially those boosting working memory, are suggested.
۳۳۵.

Diachronic study of information structure in Persian(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال ۱۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۹) 65 - 76

کلید واژه ها: Diachronic linguistics information structure Middle Persia Dari

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰ تعداد دانلود : ۳۲
The present study aimed to investigate diachronic changes in the frequency and function of marked syntactic structures, namely passive constructions, preposing, and cleft sentences that manifest information structural elements in Persian. The study examined these structures across three periods of Persian, i.e., Middle Persian, Dari, and Modern Persian. The data for Middle Persian is sourced from The Mēnōg-ī Khrad and Oshnar-I Dana, while for Dari, Tārīkh-i Bayhaqī and Safarnāma by Nasir Khusraw are used. For Modern Persian, written resources from various genres, such as short stories and scientific articles, are analyzed. The samples from each period are analyzed to determine the function and frequency of marked syntactic structures, which are then compared to identify any potential changes in their usage over time. The findings indicated that the frequency and function of these syntactic structures have changed over time. The findings suggested that passive constructions were commonly used across all three periods to present the patient as the pragmatic topic and maintain the topic-focus order. However, in modern Persian, passive construction was also used to emphasize the patient as the focus. Cleft constructions were not found in Middle Persian, but the increase in frequency of cleft constructions in Dari can be attributed to the fact that in this period, cleft sentences were used similarly to preposing, in order to observe the principle of separation of role and reference, rather than focusing on specific elements. Nonetheless, in modern Persian, cleft constructions were used to exclude other possibilities and emphasize the selected element as the focus. Preposing structures were used to present an element as the topic and provide new information about it. This study contributes to our understanding of language change and provides insights into the evolution of Persian syntax over time.
۳۳۶.

مبتداسازیِ ضمیرگذارِ ساخت ملکی در زبان فارسی بر اساس رویکرد بهینگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال پانزدهم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴۸ 201 - 223

کلید واژه ها: نظریه بهینگی مبتداسازی ضمیرگذار نحو ترازمند ساخت ملکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷ تعداد دانلود : ۲۱
هدف پژوهش حاضر، بررسی کارایی نظریه بهینگی در تجزیه و تحلیل مقوله ساخت ملکی زبان فارسی است. مقاله پیش رو می کوشد با استفاده از نظریه نحو ترازمند (2004; Newson, 2010 Newson,) و در چارچوب نظریه بهینگی (Prince & Smolensky, 1993/2004) نشان دهد که در ایجاد مبتداسازی ضمیرگذار ساخت ملکی در زبان فارسی محدودیت هایی مشتمل بر محدودیت های تقدم، مجاورت و وفاداری اعمال می شوند که ترتیب مرتبه بندی آن ها صورت یا صورت های بهینه را مشخص می سازد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است و نمونه های مورد بررسی مشتمل بر زبان محاوره است. مواردی که در این مقاله بررسی می شوند عبارتند از الف) ماهیت سازه مبتداشده در ساخت ملکی ب) وضعیت موضوع اول (فاعل) به صورت اسم خاص یا ضمیر فاعلی محذوف و ج) وضعیت مبتداسازی مضاعف در ساخت ملکی زبان فارسی. یافته های مربوط به تابلوها نشان می دهد که مبتداسازی ضمیرگذار مالک در ساخت ملکی در واقع مبتداسازی افزوده است و نه موضوع. بر مبنای یافته های پژوهش، حضور فاعل به صورت اسم خاص و یا ضمیر فاعلی تأثیر یکسانی بر تحلیل تابلوها دارد. از سوی دیگر، در ساخت ملکی زبان فارسی امکان مبتداسازی مضاعف وجود دارد. این پژوهش نشان می دهد که نظریه بهینگی و یک نظام ترازمند مبتنی بر ترتیب خطی سازه ها در تجزیه و تحلیل ساخت مبتداسازی ضمیرگذار مالک زبان فارسی کارایی لازم را دارد.
۳۳۷.

معرّفی آموزش های مبتنی بر چینش ذهنی و چینش مغزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و ششم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 71 - 95

کلید واژه ها: آموزش چینش ذهنی آموزش چینش مغزی انباشت ذهنی پرورش ذهنی مغزورزی مغززایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰ تعداد دانلود : ۳۸
با توجّه به پیشرفت سریع فنّاوری در حوزه های شناختی، رباتیک و هوش مصنوعی و تشدید نیازهای معیشتی و رفاهی انسان، همچنین در سایه فراوانی و دسترسی سهل مطالب آموزشی در فضای مجازی، به نظر می رسد آموزش کلاسیک و سنّتی دیگر پاسخگوی نیازهای واقعی جامعه نیست و آموزش غیررسمی با تأکید بر فن و مهارت و خودکارسازی یادگیری، بر آموزش رسمی غلبه پیدا کرده است. در این راستا، در نوشتار حاضر و برگرفته از نظرات برخی متخصصان آموزش، تلاش بر این است دو نوع از آموزش معرّفی و بررسی شود: الف: آموزش مبتنی بر چینش ذهنی (شامل دو نوع آموزش انباشت ذهنی و آموزشِ پرورش ذهنی) و ب: آموزش مبتنی بر چینش مغزی (شامل دو نوع آموزش مغزورزی و آموزش مغززایی). آموزش نوع نخست به اندیشیدن و اندیشه ها و آموزش نوع دوم به دانش و مهارت مرتبط است. درواقع، با وجود نظام های آموزشی هوشمند و فضای آنلاین حرکتی از سمت رویکردهای نرم، ذهنی، ارزشی و انسانی به سمت رویکردهای سخت، مغزی، معیشتی و ماشینی در حال رخ دادن است که باید در شرایط کنونی آموزش مورد توجّه متخصصان آموزشی، مدرّسان و مؤلفان کتاب های درسی قرار گیرد.
۳۳۸.

شباهت ها و تفاوت های واژگانی در ترکی رایج درکرمان و ترکی آذری تبریزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال پانزدهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۶ 149 - 186

کلید واژه ها: شباهت های واژگانی تفاوت های واژگانی تماس زبانی ترکی آذری گونه تبریزی ترکی کرمان روستاهای ترکی زبان استان کرمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۰۷
پژوهش حاضر به بررسی شباهت ها و تفاوت های واژگانی ترکی رایج در آبادی های ترکی زبانِ شهرستان ارزوئیه در استان کرمان و ترکی آذری گونه تبریزی پرداخته است. پیکره پژوهش از داده های موجود در نرم افزار اطلس ملی زبانی ایران  اقتباس شده است؛ اطلس زبانی ایران که در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در حال تدوین است. این داده ها، به وسیله پرسشنامه ای مشتمل بر 105 واژه و پاره گفته و 36 جمله به روش مصاحبه رودرو از گویشوران ترکی زبان ساکن در آبادی های ترک زبان شهرستان ارزوئیه در استان کرمان گردآوری شده اند. پیکره این پژوهش شامل 860 واژه است. داده ها بر اساس مبنای نظری پژوهش، توصیف و تحلیل شده و با واژه های ترکی آذری گونه تبریزی مقایسه شده اند. مبنای مقایسه برای ترکی آذری، شمّ زبانی نگارنده و فرهنگ های ترکی است. ترکی رایج در شهرستان ارزوئیه استان کرمان، از جنبه واژگانی، شباهت های بسیاری با ترکی آذری گونه تبریزی دارد. تفاوت های واژگانی بین این دو گونه ترکی ناشی از معادل هایی است که گویشوران تحت تأثیر زبان فارسی محلی رایج در آن منطقه در گویش خود به کار می برند. به سبب آنکه هدف از پژوهش حاضر بررسی شباهت های واژگانی بین این دو گونه ترکی است، تفاوت های آوایی در این معادل های واژگانی، نادیده انگاشته می شوند. به طور کلی، شباهت های بسیار زیادِ معادل های واژگانی در زبان ترکی رایج در آبادی های ترکی زبانِ شهرستان ارزوئیه استان کرمان با معادل های زبان ترکی آذری گونه تبریزی، نشان می دهد که ترکیِ رایج در منطقه مورد بررسی، همانند ترکی آذری گونه تبریزی از شاخه اوغوز در خانواده زبان های ترکی تبار است. 
۳۳۹.

نگرش دستور شناختی به پدیده حذف در ساخت های همپایه فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال پانزدهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۶ 233 - 264

کلید واژه ها: همپایگی حذف پنجره های توجه ضدمتمایز متمایز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵ تعداد دانلود : ۱۱۶
در این پژوهش، به بررسی چگونگی مفهوم سازی حذف در ساخت های هم پایه فارسی، با رویکرد دستور شناختی پرداخته ایم. از دید لنگکر (Langacker, 2012, p. 585)، حذف به مواردی گفته می شود که در آن ها یک عبارت، جمله نیست، ولی در قیاس با عبارت دیگری که جمله است، تفسیری جمله گونه می یابد. بر مبنای پژوهش های انجام گرفته در زبان انگلیسی، انتظار بر آن بود که دستور شناختی با کمک مفاهیم متمایز و ضد متمایز از عهده تبیین حذف در ساخت های هم پایه فارسی برآید. برای آزمودن این امر، تعداد 405 داده دارای ساخت همپایه از دو روزنامه پرشمارگانِ شرق و اعتماد گرد آوری شده و ساخت های دارای حذف را از متن آن ها برگزیدیم. سپس، با کمک ابزار نظری پژوهش، به بررسی آن ها پرداختیم. یافته ها نشان دادند که حذف ساخت های همپایه در زبان فارسی به کمک پنجره های توجه و بر اساس مفاهیم متمایز و ضد متمایز قابل تبیین است، به گونه ای که متمایز و ضدمتمایز، همپایه های ساخت موردنظر را تشکیل می دهند. بنابراین، بدون در نظر گرفتن کلاسیک بودن یا نبودن سازه های همپایه ، حذف ساخت های همپایه در زبان فارسی بدون ایجاد چالش برای نظریه در چارچوب دستور شناختی تبیین می شود.
۳۴۰.

Examining Attribute Relationship Using Diagnostic Classification Models: A Mini Review

نویسنده:
منبع: International Journal of Language Testing, Volume ۱۳, Special Issue, March ۲۰۲۳ 21 - 30

کلید واژه ها: Diagnostic Classification Models Attribute Relationship GDINA DINO DINA

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۷۵
Diagnostic classification models (DCMs) have recently become very popular both for research purposes and for real testing endeavors for student assessment. A plethora of DCM models give researchers and practitioners a wide range of options for student diagnosis and classification. One intriguing option that some DCM models offer is the possibility of examining the nature of the interactions among the attributes underlying a skill. Attributes in second/foreign language (L2) may interact with each other in a compensatory/non-compensatory manner. Subskill/attribute relationship has been studied using diagnostic classification models. The present study provides a mini review of the DCM studies on the attribute relationships in L2 reading, listening, and writing. The criteria based on which interaction between the attributes have been inferred are reviewed. The results showed that the majority of DCM studies have investigated reading comprehension and more studies are required on the productive skills of writing and speaking. Furthermore, suggestions for future studies are provided.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان