درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۷۲۱ تا ۵٬۷۴۰ مورد از کل ۹٬۶۷۶ مورد.
۵۷۲۱.

نفی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان فارسی و گویش های ایرانی سال ششم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (شماره ۱۱) 223 - 247

کلید واژه ها: نفی قطبیت ادات نفی فعل منفی زبان فارسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۱۸۶
زبان ها در بازنمایی مفهوم نفی از امکانات مختلفی استفاده می کنند. پاین با نگاهی رده شناختی، به مفهوم نفی پرداخته و آن را به دو گروه «نفی جمله ای» و «نفی غیرجمله ای» تقسیم کرده است. در نفی جمله ای که سیطره عملکرد آن بر کل بند است، امکانات مختلفی چون وندافزایی، استفاده از ادات نفی، فعل اصلی و کمکی منفی ساز، اسم منفی ساز، قیدهای منفی ساز و کمّی نماهای منفی ساز مطرح می شود. نفی غیرجمله ای دو زیربخش دارد که شامل نفی اشتقاقی و نفی در بند پیرو است. در این پژوهش، تلاش می کنیم با رویکردی داده بنیاد و براساس نمونه های موجود در «پیکره گزاره های معنایی زبان فارسی» و در صفحات وب، امکانات نفی را در زبان فارسی معرفی کنیم. بررسی داده ها نشان داد که الگوی غالب منفی سازی در زبان فارسی وندافزایی است اما دیگر امکانات نفی جمله ایِ معرفی شده پاین را هم می توان در زبان فارسی مشاهده کرد. ادات «نه»، فعل های اصلی مانند «خودداری کردن»، فعل کمکی «نکرد»، قیدی مانند «ابدا» و کمّی نمای «هیچ»، نمونه ای از امکانات منفی سازی در زبان فارسی هستند. همچنین بررسی داده ها علاوه بر صحه گذاشتن بر وجود امکانات نفی تحلیلی در زبان فارسی، نشان داد که لزوما با حضور کمّی نما و قیدهای معرف مفهوم نفی، فعل جمله منفی نمی شود.
۵۷۲۲.

بررسی وندهای تصریفی کردی بیجار گروس براساس نظریه استامپ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال هفتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۷ 93-115

کلید واژه ها: کردی گروس تصریف وند تصریفی مشخصه تصریفی استامپ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۷۳۶
نوشتار پیش رو وندهای تصریفی را در زبان کردی بیجار گروس براساس انگاره استامپ (2001) بررسی و توصیف کرده است. روش پژوهش توصیفی و ازنوع هم زمانی است. در پژوهش حاضر جمع آوری داده ها براساس منابعی که درخصوص زبان کردی موجود بوده، صورت گرفته است و در بیشتر موارد ازآنجاکه منابع و متون نوشتاری کافی وجود نداشته، شمّ زبانی نگارنده به مثابه گویشور، به این موضوع کمک کرده است. تحلیل داده ها نشان می دهد که باوجود طبقه بندی جهانی استامپ (۲۰۰۱) از مشخّصه های تصریفی، در زبان کردی بیجار گروس برخی از مشخّصه ها تصریفی محسوب نمی شوند. در این راستا، پس از مقدّمه و معرّفی موضوع، دیدگاه های برخی از پژوهش گران غربی و نیز پژوهش های پیشین درزمینه تصریف کردی بیان شده و درادامه مشخّصه های مربوط به فعل، اسم، صفت و قید در زبان کردی گروس در چارچوب نظری انگاره استامپ بررسی شده است.
۵۷۲۳.

Problems English Majors Encounter in Learning Drama in English at Al Aqsa University in Gaza and Ways to Reduce Them

نویسنده:
منبع: Research in English Education Volume ۳, Issue ۳ (۲۰۱۸) 29-45

کلید واژه ها: problems English majors teaching drama learning drama

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۲۶۳
Drama courses are core at the English departments in the Palestinian Universities. Teaching drama properly will help students have an excellent command of English language and culture. The research aimed to find out the problems English majors at Al-Aqsa University in Palestine encounter in understanding drama. It also aimed to propose ways to reduce the problems students encounter in drama. In order to achieve the study objectives, the study used the descriptive analytical approach. A questionnaire consisting of (25) items was designed (25) items and distributed to (75) male and female English majors at Al Aqsa University. The researchers also conducted interviews with (3) drama teachers at Al Aqsa University to offer ways to help reduce problems in learning drama. The study revealed that more (73%) of the students believed that the major problem encounter them in learning drama is that there is no chance to act the play. The study also found that there is no statistically significant difference attributed to gender or the level of the students in learning drama, and English Language Education students face more problems in learning drama than English Language Literature students. The study offered a number of suggestions to reduce problems in learning drama.
۵۷۲۴.

Translation Technology Tools and Professional Translators’ Attitudes toward Them(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian Journal of Applied Language Studies,Vol ۱۱, No. ۲, ۲۰۱۹ 57-80

کلید واژه ها: CAT Tools Machine Translation (MT) Professional Translators Translation Memory (TM) Technology

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۲۲۳
Today technology is an integral part of professional translation; and it is generally assumed that translators’ attitudes toward translation technology tools influence their interaction with technology (Bundgaard, 2017). Therefore, the present two-phase study seeks to shed some light on what translation technology tools are and how professional translators feel toward them. The research method used is exploratory in nature, as it tends to discuss issues on which little research has been done and relies on secondary research for its data. The data required for answering the first question have been mined utilizing document analysis from language service providers’ (LSPs) websites, while the data for working out the answer to the second question have been obtained from ProZ.com Quick Polls. Based on our findings, translation technology tools fall into eight broad categories, of which the most commonly used are translation memory (TM) or computer-assisted translation (CAT) tools. In addition, it was found that most translators either do not have a love-hate relationship with technology or love it. This research is envisaged to form the basis of more detailed and conclusive studies.
۵۷۲۵.

ارجاع در نشانگرهای اهمیت مطلب در سخنرانی های علمی دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال دهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۹ 179 - 192

کلید واژه ها: سخنرانی علمی ارجاع پیش مرجع پس مرجع مرجع مشترک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۳۶۱
درک سخنرانی های علمیِ کلاسیِ استاد، برای دانشجوها امری دشوار است. این دشواری، می تواند ناشی از زودگذر بودنِ مطالب شفاهیِ ارائه شده و پراکندگیِ اطلاعات منسجم در سخنرانی ها باشد. آن چه می تواند به دانشجوها در درک این گونه سخنرانی ها کمک کند، شناختِ این گونه سبک است. به همین منظور، هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی ارجاع در نشان گرهای اهمیت مطلب در سخنرانی های علمی انگلیسی است. به ویژه، این مقاله کوشیده است چگونگی ارجاع دهی در نشان گرهای اهمیت مطلب به وسیله استادهای دانشگاه – با جنسیت مرد و زن- را بررسی نماید. رونوشت 160 سخنرانی موجود در پیکره انگلیسی بیس، بررسی شد و فهرستی از 1،350 نمونه نشان گر اهمیت مطلب استخراج شد. سپس، این نشان گرها به پنج دسته سازمان دهیِ کلام، تعامل با مخاطب، پوششِ موضوع، وضعیتِ مطلب و ارتباط با امتحان گروه بندی شده و از جنبه ارجاع – پیش مرجع، پس مرجع و مرجع مشترک - برای استادهایی با جنسیت متفاوت بررسی شدند. یافته های پژوهش نشان داد؛ (1) تمامی استادها، چه زن و چه مرد، بیشتر تمایل دارند در پیوند با نشان گرهای سازمان دهی کلام و وضعیتِ مطلب، به صورت پس مرجع به مطلب مهم اشاره کنند، (2) هر دو گروهِ استادها، در ارتباط با ویژگیِ پوشش دهیِ موضوع، تقریباً به طور مساوی از نشان گرهای پیش مرجع و پس مرجع استفاده می کنند، (3) ویژگیِ ارتباط با امتحان هم به وسیله استادهای مرد و زن، فقط به صورت پیش مرجع انجام می شود و (4) تعامل با مخاطب، در نشان گرهای اهمیتِ مطلب، بیشتر به صورت پس مرجع صورت می گیرد. به طور کلی، پژوهش حاضر نشان داد، بیشتر نشان گرهای اهمیتِ مطلب در سخنرانی های علمی انگلیسی، پس مرجع هستند.
۵۷۲۶.

عضوگیری در دستور کلام: راهکاری برای مصالحه دستور جمله و دستور معترضه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۶ 1-18

کلید واژه ها: دستور کلام دستور جمله دستور معترضه گزیده عضوگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۳۳۸
دستور کلام نظریه ای است که پردازش کلام را به دو حوزه مستقل ولی مرتبط به هم واگذار می کند: نخست حوزه دستور جمله که عهده دار ابعاد صورت و معنی جمله و چینش اجزای آن است، دوم حوزه دستور معترضه که مسئولیت سازمان دهی کلام در سطحی فراتر از جمله را به عهده دارد و بیشتر به ارتباط بین مطالب زبانی با موقعیت فرازبانی کلام می پردازد. عضوگیری یک فرایند شناختی است که به واسطه آن یک تکه از متن مانند یک بند، گروه، واژه یا واحدی دیگر، مثلاً یک قطعه متنی که صورت هیچ سازه نحوی دیگری را ندارد، از حوزه دستور جمله وارد حوزه دستور معترضه می شود تا به رمزگذاری مؤلفه هایی از موقعیت کلام بپردازد که واحدهای حوزه دستور جمله برای آنها ناکافی و یا نامناسب می نمایند، مؤلفه هایی چون سازمان دهی متن، تعامل سخنگو با مخاطب و نیز بیان نظرات سخنگو. نوشته حاضر پس از ضبط داده های گفتاری روزمره فارسی در یک دورهپنج ماهه که مشتمل بر ۵ هزار جمله زبان فارسی می شد، ضمن بررسی بعضی از جنبه های ناروشن پدیده عضوگیری، عناصر حاصل از عضوگیری را تحت عنوان گزیده ها مشتمل بر انواع آنی، ساخت مند و قالبی توصیف و تحلیل کرده است. علاوه بر آن، این تحقیق نشان می دهد پایه گیریِ عناصر مذکور به چهار گونه در گفته (پاره گفت) میزبانِ خود و یا بافت شکل می گیرد. در ضمن چنین استدلال شد که با معرفی انگیزه هایی چون پردازش ذهنی و رقیب شامل اقتصاد و تصویرگونگی، در کنار دیگر عوامل شکل گیری فرایند عضوگیری، می توان تصویر روشن تری از این سازوکار ارائه کرد. درواقع، پژوهش حاضر انگیزه های رخداد فرایند عضوگیری و ساخت های حاصل از آن را تا حد قابل توجهی نمایان می سازد.
۵۷۲۷.

توزیع نشانه نفی جمله در گویش دشتستانی: رویکردی کمینه گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۶) 17 - 34

کلید واژه ها: برنامه کمینه گرا گویش دشتستانی سلسله مراتب دستوری بازبینی مشخصه نشانه نفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۳۹۲
در پژوهش پیش رو، توزیع نشانه نفی در سطح جمله در گویش دشتستانی در چارچوب برنامه کمینه گرای چامسکی (1995؛ 2001) مورد بررسی قرار گرفته است. در این گویش، نشانه نفی جمله علاوه بر انضمام به فعل خودایستا و فعل کمکی زماندار، در جایگاه قبل از متمم های فعل نیز به کار می رود. بدین منظور، در این مقاله با الگوگیری از زانوتینی (1997؛ 2001)، هگمن (1995)، هگمن و زانوتینی (1991)، پاین (1985)، اوهالا (1990)، هاله و مارانتز (1993) و  لاکا (1991)، ماهیت نشانه نفی جمله در این گویش بررسی شده، شیوه توزیع جایگاه(های) آن در سلسله مراتب نحوی جمله تبیین می گردد. یافته های پژوهش حاکی است که این نشانه در جایگاه منضم به فعل اصلی و فعل کمکی زماندار، یک «پیشوند منفی» و در جایگاه قبل از متمم های فعل، یک «جزء قیدی منفی» محسوب می شود. نشانه نفی به عنوان پیشوند منفی پس از تولید در جایگاه هسته گروه نفی، با فعل مطابقه می یابد. در این مطابقه، مشخصه های تعبیرناپذیر نشانه نفی، بازبینی و ارزش گذاری می شود و این نشانه بعد از سطح نحو توسط قواعد واژ واجی بر روی فعل تظاهر می یابد. در جملاتی که نشانه نفی قبل از متمم های فعل قرار دارد، نشانه نفی به عنوان جزء قیدی در جایگاه هسته یک گروه نفی متفاوت تولید می شود.
۵۷۲۸.

بررسی آرایش سازه های متن سغدی داستان دو مار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبانشناخت سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۰)

کلید واژه ها: سغدی آرایش سازه جفت عنصر انشعاب چپ انشعابی راست انشعابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۴۵۶
داستان دو مار متنی به زبان سغدی است که تمثیلی درباره باورهای مانوی را نقل می کند. این متن به علّت داشتن ساختار زبانی سالم در میان متون سغدی مانوی، برای بررسی رده شناختیِ آرایش سازه مناسب تشخیص داده شد. رده شناسیِ آرایش سازه ها، زبان ها را بر مبنای ترتیب و نحوه قرارگرفتن سازه ها کنار هم در جمله بررسی، مطالعه و دسته بندی می کند. چارچوب نظری برگزیده برای تحلیل آرایش سازه ها این متن، نظریه «سوی انشعاب» درایر است. درایر، نخست، برای تبین رابطه سازه های هم الگو با فعل و مفعول، نظریه «هسته و وابسته» (HDT) را و سپس با مورد انتقاد قراردادن آن، نظریه جایگزین «سوی انشعاب» (BDT) را مطرح کرد. بر مبنای نظریه (BDT)، سازه هم الگو با فعل مقوله «غیرگروهی (غیرانشعابی)» و سازه هم الگو با مفعول مقوله «گروهی (انشعابی)» است، بنابراین دو وضعیت، بنا به سوی انشعاب برای زبان ها در نظرگرفته می شود: راست انشعابی و چپ انشعابی. در بررسی این متن 28 مؤلفه بر پایه جفت عنصرهای درایر و مؤلفه های 24 گانه دبیرمقدم معیار قرار گرفت. بر اساس این 28 مؤلفه 378 جفت عنصر یافت شد که 199 جفت عنصر، «چپ انشعابی» و 179 جفت عنصر، «راست انشعابی» بودند. بر این اساس آرایش سازه ها در این متن گرایش به سوی «چپ انشعابی» دارند.
۵۷۲۹.

رده شناسی نظام مند بندهای مادی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دهم مرداد و شهریور ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۵۱) 27-46

کلید واژه ها: دستور نقش گرای نظام مند رده شناسی زبان رده شناسی نقش گرای نظام مند بندهای مادی زبان فارسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۳۶۷
رده شناسی نقش گرای نظام مند یا به اختصار رده شناسی نظام مند به بررسی تفاوت ها و شباهت های موجود در نظام های زبان ها می پردازد. هدف بنیادی رده شناسی نظام مند دست یابی به تعمیم های تجربیِ قابل اعمال به تمام زبان های جهان است. در راستای این هدف ، متیسن ( 2004 ) به مجموعه ای از تعمیم های رده شناختی دست یافته و در ارتباط با آن تعمیم ها، مدعی شده است که آن ها را می توان در توصیف هر زبان و نیز در تلاش در جهت گسترش تبیین های رده شناختی در چارچوب دستور نقش گرای نظام مند به کار بست. هدف از انجام این پژوهش، توصیف رفتارهای رده شناختی بندهای مادی در زبان فارسی با توجه به تعمیم های رده شناختی متیسن ( 2004 ) درخصوص آن بندهاست. بر اساس یافته های پژوهش حاضر، در بندهای مادی زبان فارسی، 1) در کنار دو مشارک ذاتی کنشگر و مقصد، مشارک های دیگری، یعنی دریافت کننده/ گیرنده، وادارنده، دامنه، و شاخص، نیز در نمود فرایند دخیل هستند، 2) گستره مشارک ذاتی کنشگر بسیار وسیع است ، 3) هر یک از مشارک های غیرذاتی یادشده در بالا به طریقی به بند مادی اضافه می شوند. برای مثال، مشارک وادارنده از طریق فرایند سببی سازی به یک بند مادی افزوده می شود، 4) حالت نمایی مشارک ها به نظر نسبتاً صریح است، و 5) انتقال مالکیت به صورتی متفاوت از سلب مالکیت بازنمایی می یابد.
۵۷۳۰.

روند اکتساب واژه های متضاد در کودکان فارسی زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۳

کلید واژه ها: فراگیری زبان اول، کودکان فارسی زبان زبان اول تضاد دوسویه معکوس مکمل و مدرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۵۳۵
در چند دهه اخیر، چگونگی و ترتیبِ فراگیریِ رابطه معنایی تضاد، در فرایند زبان آموزی کودکان از جنبه های گوناگون بررسی شده است. همچنین، پژوهشگران با به کار گیری روش های گوناگون در پی تبیین این پدیده بوده اند. در این میان، چگونگی فراگیری رابطه معنایی تضاد در زبان فارسی آن چنان که باید بررسی نشده است. پژوهش حاضر، بر آن است تا مشخص کند کودکان فارسی زبان در چه سنی و با چه ترتیبی، گونه های مختلف واژه های متضاد (مدرج، مکمل، دوسویه و معکوس) را تولید می کنند. همچنین، این مقاله در پی پاسخ گویی به این پرسش است که آیا جنسیت در فراگیری این دست تضاد ها نقش معنا داری دارد یا خیر. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و مقطعی است که از چهارچوب نظری مورفی (Murphy, 2003) و رویکرد فرازبانیوی، بهره گرفته است. در این راستا، نخست پنج جفت واژه متضاد در پیوند با هر یک از چهار نوع تضاد مدرج، مکمل، دوسویه و معکوس انتخاب شدند. سپس، از میان 64 کودک ، چگونگی و ترتیب فراگیری رابطه معنایی تضاد در کودکان 5 تا 8 ساله فارسی زبان در دو گروه پسر و دختر و در چهار زیر گروه سنی 5/4 تا 5/5 ، 5/5 تا 5/6 ، 5/6 تا 5/7 و 5/7 تا 5/8 ساله مورد بررسی قرار گرفت. آزمون شوند گانِ پژوهش، از سه مهد کودک و یک مؤسسه آموزش زبان انگلیسی انتخاب شدند. آزمون شوندگان، سه آزمون همگن سازی از مجموعه آزمون های بین المللی رشد زبان تولد-3 در حوزه های گوناگونِ واجی، نحوی و معنایی و با به کار گیری روش بازی با واژه ها، انجام دادند. به دنبال آن، جفت های متضاد تولید شده توسط کودکان استخراج گردید. سپس داده ها به وسیله نرم افزار اس.پی.اس.اس بررسی شدند. یافته های پژوهش نشان داد که در پیوند با جفت واژه های متضادِ دوسویه، رشد معنایی کودکان در تولید جفت واژه های متضاد با بالارفتن سن افزایش می یابد. همچنین یافته ها، نشان دهنده بهترین کاربرد در مورد جفت های متضاد مدرج و کمترین میزان کاربرد در واژه های متضاد دو سویه بود.
۵۷۳۱.

نقدی بر کتاب زبان انگلیسی پایۀ نهم ویژۀ دانش آموزان کم توان ذهنی

نویسنده:
منبع: نقدنامه زبان های خارجی دوره ۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 71-78

کلید واژه ها: زبان انگلیسی دانش آموزان کم توان ذهنی کتاب دانش آموز کتاب کار پایۀ نهم نقد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۲۱۳
هدف از این مقاله بررسی انتقادی کتاب دانش آموز و کتاب کار درس زبان انگلیسی ویژۀ دانش آموزان پیش حرفه ای پایۀ نهم است. روش پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی است. با توجه به معیارهای پیشنهادی نقدِ شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، نقاط قوت و ضعف شکلی و محتوایی اثر ارائه گردید و سپس پیشنهادهایی برای بهبود کیفیت کتاب و متناسب سازی محتوای آن با توجه سطح توانمندی دانش آموزان کم توان ذهنی داده شد. از مهم ترین نقاط قوت کتاب جدا از معرفی کارکردهای زبانی و روال های اجتماعی، استفاده از جملات امری برای آموزش موضوعات درسی است. از مهم ترین نقاط ضعف کتاب می توان به متوقف شدن آموزش اعداد واختصاص ندادن بخشی برای یادآوری و مرور آنچه در کتاب های پیشین آموخته شده اشاره نمود.
۵۷۳۲.

بررسی همخوان های میانجی در گویش تاتی جوبُنی

نویسنده:
منبع: رخسار زبان سال اول تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ ۱۳۳ – ۱۰۹

کلید واژه ها: همخوان میانجی گویش رودباری گونه تاتی جوبنی تلاقی واکه ها هم آیی پیشوندهای فعلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۴۹۳
گویش تاتی رودبار زیتون تنها نماینده زبان تاتی در استان گیلان است که بویژه تحت تأثیر فارسی رسمی و گویش همجوار گیلکی قرار دارد و رو به اضمحلال می رود. شمار گویشوران تاتی در شهرستان رودبار، چهل تا پنجاه هزار تن برآورد شده است. گستردگی رودبار، شرایط ویژه جغرافیایی و بافت کوهستانی آن و وجود سپیدرود موجب شده میان گونه های متفاوت گویشی و از جمله گویش تاتی رودبار، تفاوت هایی شکل گیرد که تمایز آنها در شاخص های صرفی، نحوی و واژگانی جلب توجه می کند. این مقاله به معرفی همخوان های میانجی و تحولات آنها در گویش جوبنی به عنوان یکی از گونه های گویش تاتی رودبار می پردازد. این مقاله نشان می دهد که همخوان های میانجی که در گویش جوبنی بنا به ضرورت های دستوری یا ساختواژی مورد استفاده قرار می گیرند، عبارت از: -j-، -y-، -n-، -k- ، -h- ، -g- و -r- می باشند. از میان این همخوان های میانجی، آنها که در ملتقای دو واکه در پیشوندهای فعلی مورد استفاده قرار می گیرند عبارت از -j- و -r- می باشند که بویژه میانجی -r- کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است.
۵۷۳۳.

بررسی مفهوم سازی شناختی عشق در رمان های سیمین دانشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال نهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۲ 1 - 19

کلید واژه ها: عشق استعاره مفهومی مجاز مفهومی مفاهیم وابسته مدل شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۴۶۴
در نوشتار پیش رو، مفهوم سازی عشق در رمان های سیمین دانشور، برپایه نظریه مفهوم سازی شناختی احساسات در پژوهش های کووچش (1986 و 2010) مطالعه شده است. در فرایند نگارش مقاله، نخست استعاره های مفهومی عشق، با ترکیب روش جستجوی واحدهای واژگانی مربوط به حوزه مقصد ، به کمک نرم افزار واژه نمای اَنت کانک (آنتونی، 2014) و روش جستجوی دستی از پیکره استخراج شدند؛ سپس برای شناسایی و به دست دادن مجازهای مفهومی به کار رفته در مفهوم سازی عشق و استخراج مفاهیم وابسته به عشق، از روش جستجوی دستی استفاده شد. در مرحله بعد، انواع استعاره ها و مجاز های مفهومی عشق و همچنین مفاهیم وابسته به عشق - که از استعاره ها و مجاز های مفهومی عشق به دست می آیند – بررسی شد. در پایان کار نیز، بر اساس استعاره ها، مجازها و مفاهیم وابسته، مدل شناختی عشق در رمان های دانشور شناسایی گردید. مدل شناختی مورد نظر، از (40) استعاره مفهومی، (33) مجاز مفهومی با الگوی عام مجازی نتیجه احساس به جای احساس و در نهایتً (11) مفهوم وابسته به عشق که تعدادی از آن ها سازنده عشق و تعدادی دیگر همراه یا نتیجه عشق هستند، ساخته شده است.
۵۷۳۴.

از تصویر تا تصور : بررسی تحول در استفاده از تصویر در متدهای آموزشی زبان فرانسه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال دهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۶ 67 - 84

کلید واژه ها: تصویر روش آموزشی تخیل تصور رویکرد کنش گرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۲۷۹
پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی سیر روبه رشد کاربرد تصویر در روش های آموزشی مستقیم، شنیداری-دیداری و دو گونه رویکرد ارتباطی به آموزش زبان، بپردازد تا به این وسیله بر اهمیت روز افزون این ابزار در آموزش زبان تأکید کند. هر چند تصویر، در ابتدا ابزاری برای جلوگیری از گفت وگو به زبان مادری بوده است و نقش «جایگزین معنایی» و آسان کننده تفسیر معانی را داشته است، اما به تدریج نقش های پیچیده تری یافته است مانند تصویر موقعیتی جایگزین تصویر معنایی شده  و پژوهشگران را در  خلق روش های مرتبط با موقعیت های زبانی یاری کرده است. بنابراین با استفاده از تصویرها، اطلاعات مرتبط به موقعیت ویژه و یا مفاهیم فرهنگی انتقال می یابد. بر این مبنا، تصویرها دیگر فقط نقش مرجعی ندارند و خود بخشی از محتوای درس به شمار می آیند. در گامی فراتر، تصویرها دیگر فقط در خدمت داده های زبانی و واسطه فهم فرهنگ نیستند، بلکه محرکی برای مشارکت بیشتر زبان آموزها در گفت وگوها بوده و نقش مؤثری در فعال تر کردن او دارند. در این پژوهش، به نقش تصویر در آموزش زبان  بر مبنای آخرین گونه رویکرد ارتباطی اشاره می کنیم. این رویکرد، با فاصله گرفتن از کاربرد آموزشی تصویر به بهره گیری واقعی آن در زندگی نزدیک می شود. این بهره وری که همسو با اصول رویکرد ارتباطی در کاربرد منبع های واقعی زبان  در آموزش، آن هم در قالب های واقعی است، به زبان آموز امکان تصور آن چه پیش از این تجربه نکرده، را می دهد. 
۵۷۳۵.

دلالت متن دیداری لوگو از دیدگاه نشانه شناسی بارت - ون لیوون بررسی موردی: خودروهای لوکس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره یازدهم مرداد و شهریور ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۵۷) 195-222

کلید واژه ها: آرم تجاری کالای لوکس نشانه شناسی اجتماعی فرهنگی خاستگاه و تجربه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۳۶۱
در این مقاله تلاش شده است تا دریابیم در دلالت آرم تجاری کالا برای مخاطب، کدام یک از ویژگی های آرم تجاری، یعنی خاستگاه (ویژگی های اصیل) یا تجربه مخاطب آن آرم مؤثرتر عمل می کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نشانه شناختی 14 آرم تجاریِ برتر کالای لوکس خودرو از طریق تحلیل داده ها و پرسش نامه است که با تمرکز بر دو اصطلاح خاستگاه آرم تجاری کالای لوکس و تجربه مخاطب آن و بر اساس شاخص های تعریف شده برای هر یک، در چارچوب نشانه شناسی دیداری بارت و نشانه شناسی اجتماعی ون لیوون، به اصول نشانه ای حاکم بر آرم های تجاری مذکور دست می یابیم. یافته های به دست آمده نشان می دهد، آنچه در جلب توجه مشتریان خودروی لوکس در ایران اهمیت دارد تجربه مخاطب از آرم تجاری است که به طور ملموسی از نقش خاستگاه و هویت آرم تجاری پیشی گرفته است. بر این اساس، تفاوت معانی درک شده از هر آرم تجاری از سوی مخاطبان، نشان از یکسان نبودن و فرهنگ مبنا بودن معانی دریافتی از هر آرم دارد، به طوری که افراد بر اساس تجربه فردی و بینش اجتماعی فرهنگیِ خود معانی ضمنی متفاوتی از یک آرم تجاری یکسان درک می کنند؛ به این معنا که معانی دریافتی از آرم های تجاری، جهانی و فارغ از فرهنگ مخاطب نیست. این موضوع در اقبال کالاها اثرگذار بوده است و ممکن است نتایج متفاوتی را در تجارت رقم بزند.
۵۷۳۶.

بررسی پدیده دستورنویسی برای زبان های خارجی در ایران

نویسنده:
منبع: نقدنامه زبان های خارجی دوره ۱ بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 107-116

کلید واژه ها: دستورنویسی زبان های خارجی خودآموز گرامر نقطه ضعف ها و مزیت ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۴۷۳
مقاله حاضر سعی دارد با بررسی شیوه تدوین و مطالب دستورزبان هایی که پژوهش گران و اساتید ایرانی در فاصله سال های 1357 تا کنون به زبان فارسی برای زبان های انگلیسی، آلمانی، فرانسه، اسپانیایی، ایتالیایی و ترکی استانبولی نگاشته اند، پدیده دستورنویسی برای این زبان ها را با دیدی انتقادی مورد پژوهش قرار دهد. در مجموع 347 مورد به عنوان نمونه ها (داده ها)ی مقاله حاضر انتخاب شدند و از میان این موارد تعداد 100 مورد به صورت تصادفی انتخاب شده و پس از تهیه کتاب های موردنظر، نحوه تدوین مطالب، نقاط قوت و کاستی های آن ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده حاکی از این است که دستورزبان های نگاشته شده دارای نقاط ضعف بنیادین و اساسی بوده و به هیچ وجه نتوانسته اند جایگزین متون درسی اصلی این زبان ها شوند؛ هرچند برای طیف خاصی از مخاطبان همیشه جذابیت داشته اند. از سوی دیگر، کتاب های حاضر بیشتر جنبه های اقتصادی را لحاظ کرده و عمدتاً نیازهای بازار را مدنظر دارند و از این رو، هیچ اقبالی در آموزشگاه های زبان و دانشگاه های داخل کشور به چنین کتاب هایی نشان داده نمی شود. دوازده مورد از کاستی های این نوع دستورزبان ها و چهار مورد از مزیت های آن ها به طور مفصل در متن مقاله توضیح داده شده اند.
۵۷۳۷.

Towards the Development of a Socially-Informed, Process-Oriented Model of Research in Metadiscourse(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: The Journal of English Language Pedagogy and Practice, Vol.۱۰, No.۲۰, Spring & Summer ۲۰۱۷ 92 - 129

کلید واژه ها: Metadiscourse socially-informed model process-oriented model research

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۲۸۲
Since the early development of interest in the interpersonal dimensions of academic communication in the 1980s, the analytic potentials of the concept of metadiscourse have motivated a large number of investigations. Although these analytic potentials have facilitated the study of diverse academic genres, there has always been a risk of detachment of textual analyses form the contextual origins and motivations. In some cases, this detachment has been so observable that the true discoursal nature of the interpersonal dimensions of academic communication has been reduced to classifications of a large number of pure textual properties. As a reaction to this reductionist trend, the present article provides a preliminary framework within which the contextual origins of metadiscourse features can be understood. It is suggested that if the findings of metadiscourse research are meant to be interpreted in meaningful ways, they should be contextualized within such process-oriented frameworks.  
۵۷۳۸.

برطرف کردن التقای واکه ها در ترکی آذربایجانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۰) 61 - 72

کلید واژه ها: رویکرد بهینگی التقای واکه ها درج همخوان میانجی حذف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۳۹۱
این مقاله به بررسی راهکارهای واجی زبان ترکی آذربایجانی برای برطرف کردن التقای واکه ها می پردازد. از آنجا که زبان ترکی، جزء زبان های پیوندی محسوب می شود، در این زبان ها، افزودن وندها به دنبال هم امری طبیعی است؛ بنابراین در حین افزودن وندهای مختلف به ستاک و همچنین افزودن پسوند ها به دنبال هم و ایجاد واژه های مرکب، ممکن است التقای واکه ها صورت بگیرد. برای تحلیل این فرایند، داده های متناسب از زبان ترکی آذربایجانی (گویش مشگین شهری) گردآوری شده است و در چارچوب رویکرد واج شناسی بهینگی مورد تحلیل قرار گرفته است. بررسی داده ها نشان می دهد که در این زبان برای برطرف کردن  التقای واکه ها، روش های متفاوتی بر اساس شرایط واژی، واجی و معنایی بکار بسته می شود. در فرایند واژه سازی از نوع ترکیب، حذفV1، در حین افزودن پسوند متشکل از یک واج (یک واکه) به ستاک یا پسوند قبلی، فرایند درج همخوان میانجی، در حین افزودن پسوند متشکل از چند واج با واکه دارای مشخصه ]+افراشته[ حذف V2(واکه پسوند) و در نهایت با افزودن پسوند متشکل از چند واج با واکه دارای مشخصه]-افراشته[ درج همخوان میانجی صورت می گیرد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که در این زبان جایگاه آغازه ستاک نسبت به پایانه برجسته محسوب می شود. بنابراین حذف از جایگاه آغازه ستاک مجاز نیست و همچنین اگر پسوند متشکل از یک واج (یک واکه) باشد، برای حفظ ویژگی های معنایی و دستوری حذف واکه پسوند صورت نمی گیرد.
۵۷۳۹.

خلق شخصیت نوظهور در متن زبانی با کمک آمیختگی مفهومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره یازدهم بهمن و اسفند ۱۳۹۹ شماره ۶ (پیاپی ۶۰) 319-349

کلید واژه ها: معنی شناسی شناختی فضای درونداد آمیختگی مفهومی ساختار نوظهور کتاب های درسی دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹
مقاله حاضر سعی دارد با استناد به مفاهیم بنیادین نظریه آمیختگی مفهومی نشان دهد چگونه فرایندهای شناختی باعث شکل گیری و خلق شخصیت های خیالی "متفاوت" در داستان های مختلف می شوند. تببین های نظریه آمیختگی از جنبه های خلاقانه معناسازی، می تواند تفسیری چهارچوب مند از فرایندهای شناختی درگیر در خلق شخصیت در متن روایی به دست دهد. این مقاله در نظر دارد با بررسی آمیختگی های شخصیت های اصلی داستان های کتاب های "فارسی خوانداری" دوره ابتدایی (گروه سنی ب و ج) و بازنمایی شبکه آمیختگی برای هر شخصیت، چگونگی "خلاقیت و نوآوری" در خلق "شخصیت های نوظهور" هر پایه تحصیلی را شناسایی کرده و یک تحلیل شناختی روش مند از فرایند خلق شخصیت در داستان های مقطع دبستان به دست دهد و به این پرسش پاسخ دهد که با توجه به اصول حاکم آمیختگی، چه شخصیت های نوظهوری در داستان های هر پایه تحصیلی، نسبت به پایه های قبل و بعد، خلق شده اند و نویسندگان داستان های پایه های اول تا پنجم دبستان، برای این که بتوانند در خلق شخصیت های نوظهور خود، نسبت به پایه های قبل و بعد، نوآوری داشته باشند، از نظر شناختی چه ابزاری در اختیار داشته و چه انتخاب های متفاوتی انجام داده اند. فرض ما این است که شبکه های آمیختگی و معنای نوظهور برای شخصیت ها، در پایه های اول تا پنجم دبستان، تفاوت آشکاری دارد. یافته ها نشان می دهد نویسندگان متن کتاب های درسی برای خلق شخصیت های داستان های خود، فضاهای درونداد متفاوتی را برای هر پایه تحصیلی انتخاب کرده اند. همچنین با بالا رفتن پایه تحصیلی، فضاهای درونداد انتزاعی تر و شبکه های آمیختگی آن ها پیچیده تر شده است. نتایج این تحقیق می تواند چهارچوبی روش مند برای تحلیل شناختی فرایند خلق شخصیت در داستان های کودکان به دست دهد.
۵۷۴۰.

واکاوی مشتقات پیشوندی -be در زبان آلمانی: برپایه فرایندهای تعدیل و تعویض(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۹ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 5 - 24

کلید واژه ها: معنای واژه سازی بُعد شدت مکان واژه مشتق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۲۱۲
هدف از مقاله حاضر یافتن الگوهای مختلف معنای واژه سازی در واژه های پیشوندی –be در زبان آلمانی می باشد. اصولاً پیشوندهای فعلی زبان آلمانی، بویژه فعل های پیشوندی be-، از منظر واژه سازی و نحو اغلب موضوع تحقیقات زبان شناسی بوده اند. وانگهی درک معانی مشتقات این پیشوند با توجه به تنوع آن ها برای زبان آموز از اهمیت خاصی برخوردار است. این پیشوند ریشه در bī زبان آلمانی باستان دارد و یکی از زایاترین پیشوندهای زبان آلمانی معاصر به شمار می رود. داده ها و یافته های اولیه مقاله حاضر عمدتاً از بررسی منابع شاخص در زمینه واژه سازی زبان آلمانی اخذ شده و آن چه که نگارنده اقتباس نموده است، همین داده ها و یافته های اولیه است. یافته های ثانویه ماحصل تحقیق نگارنده است. پیشوند –be در بافت مقولات فعلی، اسمی و صفتی و نیز در بافت مقولات ادات و تکواژهای بی همتا توزیع می شود. همچنین مشتقات پیشوندی –be از بیشترین فراوانی نسبت به سایر مشتقات پیشوندی برخوردارند. در مشتقات فعلی –be، انواع دگرگونی معنای واژه سازی کیفی، بُعدی، واژگانی، شدتی و یا مکانی امکان پذیر است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان