نقدنامه زبان های خارجی

نقدنامه زبان های خارجی

نقدنامه زبان های خارجی دوره 1 بهار و تابستان 1397 شماره 1

مقالات

۱.

نقدی بر کتاب ادبیات در مخاطره تودوروف و بحران ادبیات

کلید واژه ها: تودوروف ادبیات بحران پژوهش های ادبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۴۵۵
در دو دهة نخست سدة بیست و یکم، برخی از اندیشمندان فرانسوی کتاب هایی پیرامون بحران ادبیات و پژوهش های ادبی در دوران هم روزگار نوشته اند. یکی از این نوشته ها جستار کوتاهی است با نام ادبیات در مخاطره به قلم تزوتان تودوروف که انتشارات فلاماریون آن را در سال 2007 چاپ کرده است. بن مایة اصلی این جست ار که به بررسی کارکرد و جایگاه ادبی ات از سدة هجدهم به این سو م ی پردازد نوعی نگرانی است. نوشتة پیش رو می کوشد تا افزون بر شناساندن این کتاب و دادن چکیده ای از بخش های مختلف آن، درستی داور ی ها و گزاره های نگارنده اش و همچنین کاستی هایش را کوتاه بررسی کند.
۲.

نقدی بر کتاب دانشگاه: پایان بازی

کلید واژه ها: دانشگاه اقتصاد جهانی انقلاب آرام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۳۶۱
گسترش چشم گیر شبکه های دانشگاهی و تنوع بی سابقه رشته های آموزشی در بخش بزرگی از جهان امروزی پرسش های بسیاری را درباره ماهیت آموزش عالی، نقش آن در جامعه انسانی و پیوند آن با دیگر سازمان های مدنی و اقتصادی برانگیخته است. نویسنده کتاب دانشگاه: پایان بازی در اثرش تلاش کرده است به این پرسش ها در محدوده استان کبک کانادا بپردازد، بدون آن که این استان را تافته جدا بافته ای از نظام اقتصاد مسلط جهانی به شمار بیاورد. وی با اشاره به دگرگونی های ناشی از «انقلاب آرام» سال های ١٩۶٠ استان کبک، به نقد نظریه های مطرح این حوزه پرداخته است.
۳.

معرفی کتاب تاریخ ترجمه

کلید واژه ها: ترجمه شناسی تاریخ ترجمه میشل بالارد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۹ تعداد دانلود : ۴۶۷
در طول قرون گذشته، آثار و اسناد زیادی در باب تاریخ ترجمه به چاپ رسیده است. خیلی از این آثار دارای سبک نوشتار و تحلیلی یکسان بوده ا ند. یکی از جدیدترین و متفاوت ترین کتاب هایی که تاریخ ترجمه را با ادبیات و نگاهی متفاوت بررسی و تحلیل کرده است، تاریخ ترجمه اثر میشل بالار، ترجمه شناس فرانسوی است. او با زبانی ساده و دسته بندی دقیق، و مهم تر از همه با دیدگاهی آموزشی تاریخ ترجمه را بررسی می کند. نکتة حائز اهمیت در این اثر، تقسیم بندی جغرافیایی در بیان سیر تاریخی ترجمه و پرداختن به جنبه های فرهنگی است. این اثر در سال ۲۰۱۳ در انتشارات دوبوئک و از مجموعه تخصصی ترادوکتو به چاپ رسیده است. این نوشتار سعی بر معرفی این کتاب به مخاطبان علاقه مند به ترجمه شناسی به خصوص دانشجویان و استادان دانشگاه دارد.
۴.

معرفی کتاب کلام و تحلیل کلام

کلید واژه ها: منگنو تحلیل کلام بافت سخن معنا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۴ تعداد دانلود : ۴۰۲
اثر وزین زبان شناختی کلام و تحلیل کلام در سال 2014 برای اولین بار در انتشارات آرمان کولَن (Armand Colin) شهر پاریس به زیور طبع آراسته شد. در این کتاب، دومینیک منگنو بر روی موضوع بنیادین «کلام و شکل گیری گفتمان» متمرکز شده و به بررسی مفاهیم اساسی چون جستارهای کلام، عناصر تحلیل گفتمان، سطح سخن، جنس سخن و عالَم سخن توجه وی ژه مبذول داشته است. آن چه بیش از همه توجه خواننده را به خود معطوف می کند، این که نویسنده از ورای مضمون تحلیل گفتمان به مسئله چالش برانگیز «زبان و مقوله معنا»، با در نظر گرفتن همه ابعاد شناختی-فرهنگی-اجتماعی و شرایط یا بافت سخن (contexte) می پردازد.
۵.

معرفی کتاب کلاس های آموزشی زبان فرانسه به مثابه زبان خارجی و زبان دوم

کلید واژه ها: آموزش زبان خارجی و زبان دوم آموزش شناسی رویکرد و فرآیند آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۵ تعداد دانلود : ۳۸۶
کتاب کلاس های آموزشی زبان فرانسه به مثابه زبان خارجی و زبان دوم ، توسط دو زبان شناس نامدار فرانسوی (ژان پی یر کوک و ایزابل گروکا) نگاشته و برای اولین بار در سال 2002 توسط انتشارت دانشگاهی گرونوبل به چاپ رسیده است. این اثر مرجعی برای تمامی پژوهش گران در زمینه آموزش به شمار می رود ، زیرا مروری کلی و ارزشمند از دانش امروزی آموزش زبان ارائه می کند. همچنین، این کتاب چگونگی شکل گیری و پی ریزی آموزش زبان به عنوان رشته ای مستقل و موقعیت های آموزشی، کلاس درس و همچنین بازی گردان های اصلی این حوزه را توضیح و شرح می دهد. در ضمن، راهکارهایی را برای اجرای روش ها و تکنیک های آموزشی موثر در زبان آموزی بررسی می کند .
۶.

آسیب شناسی و واکاوی علمی–انتقادی فمینیسم و رویکردهای آن: خوانشِ در روزگار خویش؛ تاریخ فمینیسم در جوامع غربی

نویسنده:

کلید واژه ها: فمینیسم خوانش انتقادی مرلین لی گیتز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۵ تعداد دانلود : ۴۶۴
به عنوانِ یک جنبش اجتماعی، فمینیسم بیشترین تمرکزِ خود را معطوف به تحدیدِ نابرابری های جنسیتی و پیش برد حقوق، علائق و مسائل زنان کرده است. رویکردهایِ نظری به فمینیسم عمدتاً از ابتدای قرن 19 پدید آمدند. فمینیسم (به عنوان جنبش اصالت زنان) بخشی از پدیده یا جنبش توجه به دیگری یا اصالت دیگری است، جنبشی که در قلمرو نژاد، قومیت و جنسیت پدیدار شد . این جستار کتاب در روزگار خویش؛ تاریخ فمینیسم در جوامع غربی اثر مرلین لی گیتز (2001) از مجموعه های انتقادی انتشارات راتلج را به منظور توصیف، دسته بندی و خوانش انتقادی مفهوم فمینیسم برگزیده است.
۷.

بررسی فرهنگ اصطلاحات زبان فرانسه و فرهنگ زبان کوچه

نویسنده:

کلید واژه ها: فرهنگ لغت زبان مخفی اصطلاح مدخل گزینی تعریف دهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۴۳۲
فرهنگ نویسی جدید یک زبانه در ایران با علی اکبر دهخدا و سپس محمد معین آغاز شد و در دهه های اخیر با فرهنگ الفبایی قیاسی مشیری و فرهنگ معاصر فارسی صدری افشار و فرهنگ روز سخن انوری ادامه پیدا کرد. تدوین فرهنگ های دوزبانه پس از رنسانس آغاز شد. نخستین فرهنگ دوزبانه فرانسه به فارسی در قرن نوزدهم و در پاریس تألیف شد. تدوین فرهنگ های دوزبانه فرانسه به فارسی در اوایل قرن بیستم و با جان شلیمر ادامه یافت. شمار فرهنگ های دوزبانه فرانسه به فارسی که در ایران و فرانسه تألیف شده اند حدود 130 عدد است. دو نمونه از فرهنگ های دوزبانه فرانسه به فارسی یکی فرهنگ اصطلاحات زبان فرانسه و دیگر فرهنگ زبان کوچه است که در سه دهه اخیر تألیف شده اند. در این دو فرهنگ مسائلی درباره انتخاب داده و انتخاب مداخل اصلی و فرعی و تعاریف مدخل ها و تناسب عنوان با محتوای کتاب وجود دارد که هر یک بررسی و نقد شده است.
۸.

نقدی برکتاب زبان انگلیسی سال دوم (هشتم) دوره اول متوسطه پیش حرفه ای ویژه دانش آموزان کم توان ذهنی

کلید واژه ها: زبان انگلیسی دانش آموزان کم توان ذهنی کتاب دانش آموز کتاب کار پایه هشتم نقد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹۶ تعداد دانلود : ۱۱۵۸
هدف از این مقاله بررسی انتقادی کتاب دانش آموز و کتاب کار درس زبان انگلیسی ویژه دانش آموزان پیش حرفه ای پایه هشتم ویژه دانش آموزان کم توان ذهنی است. روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی است. با توجه به معیارهای پیشنهادی نقد شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، نقاط قوت و ضعف شکلی و محتوایی اثر ارائه گردید و سپس پیشنهادهایی برای بهبود کیفیت کتاب و متناسب سازی محتوای آن با توجه به سطح توان مندی دانش آموزان کم توان ذهنی داده شد. از مهم ترین نقاط قوت کتاب اختصاص دادن بخشی ویژه به مرور و یادآوری مطالب آموزشی پایه هفتم، معرفی کارکردهای زبانی و روال های اجتماعی، و چاپ رنگی کتاب است و از مهم ترین نقاط ضعف کتاب علاوه بر آموزش سنتی حروف الفبا، آموزش نامناسب اعداد، ارائه تمرین های پیچیده و نامناسب و کیفیت پایین تصاویر می توان به عدم انطباق عناوین درس ها با محتوا اشاره نمود.
۹.

معرفی کتاب افادات

ناقد:

کلید واژه ها: تحسین فراقی افادات ادبیات اردو شاعران قرن نوزدهم و بیستم اردو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۴۲۶
افادات نوشته دکتر تحسین فراقی، استاد و رییس سایق گروه زبان و ادبیات اردو در دانشکده خاورشناسی دانشگاه پنجاب پاکستان که شامل 13 مقاله با موضوعات ادبیات اردو می باشد. این کتاب در285 صفحه از انتشارات سنگ میل پبلی کیشنز لاهور در سال 2004 میلادی به چاپ رسیده است. نویسنده از ابعاد مختلف به آثار ادبی شاعران و نویسندگان قدیم و بیشتر معاصر اردو پرداخته است. در مورد جایگاه نوع ادبی مرثیه در زبان اردو تا ظهور میرانیس در قرن نوزدهم میلادی و سپس در مقالات بعدی به جنبه هایی از شعر شاعران مشهور و اثرگذار قرن بیستم زبان اردو مانند اکبر اله آبادی، حفیظ هوشیارپوری، ماهرالقادری، شهزاد احمد، عبدالعزیز خالد و غیره پرداخته شده است.
۱۰.

نقد و بررسی کتاب فن تنقید اور اردو تنقیدنگاری

کلید واژه ها: نقد زبان اردو نورالحسن نقوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۳۹۴
کتاب فن تنقید اور اردو تنقیدنگاری تألیف نورالحسن نقوی در سال 1990 میلادی در چاپ خانه ایجوکیشنل بوک هاوس علیگر به چاپ رسید. در این اثر موضوع نقد و ناقدان معروف اردو به زبانی ساده پوشش داده شده است. نویسنده با معرفی منتقدین معروف زبان اردو از ابتدای پیدایش تا اواخر قرن بیستم به بررسی سبک های مختلف نقد و همچنین بررسی مباحث تاریخ نقد، مکاتب و جریان های بزرگ نقد در ادبیات اردو پرداخته است. چنانچه این اثر می تواند به عنوان منبعی مستند و معتبر در خصوص مبحث نقد اردو و جریانات وابسته به آن مورد بهره و استفاده مخاطبین زبان اردو قرار بگیرد.
۱۱.

پرسش گری چیست؟ راهی به «مسئ له شناسیِ» میشل مه ی ر

نویسنده:

کلید واژه ها: پرسش گری قضیه گرایی سرکوب پرسش مسئ له شناسی میشل مه یر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹۳ تعداد دانلود : ۴۶۱
«تاریخِ فلسفه تاریخِ سرکوبِ پرسش است». این ناسازه ای است که کتاب پرسش گری چیست؟ همچون بسیاری از دیگر آثار میشل مه ی ر به افشای آن کمر می بندد. اگر پرسش گری در ذات فلسفه ثبت باشد، به موجب کدام فرآیندهای ذهنی و کدام تنگن اهای معرفت شناختی، برترین فیلسوفانِ تاریخ سازه های فلسفی خود را بر سرکوب پرسش بنا کرده ان د؟ در اثر جدید مه ی ر این پرسش انتقادی به طور خاص بن یان ه ای فکریِ افلاط ون، ارسط و، دک ارت و هایدگ ر را نشانه می رود. هدفِ آن سن ج ش نوعی انح راف فلسفی یا ن وعی اخت لال «مسئ له شناختی» است که پرسش بنیادین (پرسش از خودِ پرسش) را به سود یک پیش فرض، یک قضی ه یا یک اصل مسلّم، از روندِ تف ک رِ فلسفی بیرون می راند.
۱۲.

نقد و بررسی کتاب اردو داستان

کلید واژه ها: سهیل بخاری داستان ادبیات اردو مطالعه انتقادی تحقیق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۳۳۹
دکتر سهیل بخاری نویسنده کتاب اردو داستان از بزرگ ترین محققین، منتقدین و نویسندگان زبان و ادبیات اردو به شم ار می رود. کتاب اردو داس تان در ۵۶۰ صفحه از سوی مقتدره قومی زبان اسلام آباد پاکستان در سال ۱۹۸۷م به چاپ رسیده است. با مطالعه کتاب می توان دریافت که دکتر سهیل بخاری به واقع تحقیقات مفصلی در حوزه داستان اردو انجام داده است و در کنار تحقیق و پژوهش به مطالعه انتقادی نیز پرداخته است.
۱۳.

نقد و تحلیل کتاب فرهنگ و تفکر هندوستانی و غزل اردو

کلید واژه ها: گوپی چند نارنگ فرهنگ و تفکر هندوستانی غزلیات اردو و ذهن هندوستانی زبان غزل و فرهنگ هند اساطیر و تلمیحات هندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۴۴۲
این پژوهش به معرفی و تحلیل و نقد کتاب فرهنگ و تفکر هندوستانی و غزل اردو اثر گوپی چند نارنگ محقق، پژوهش گر، نقاد، زبان شناس، داستان نویس و شاعر اهل هنود هندوستان می پردازد. گوپی چند نارنگ با توجه به تبحر در شیوه نقد و نگارش در ادبیات و زبان هندی و اردو با مطالعه تطبیقی فرهنگ و تفکر و ذهن هندوستانی که بر غزلیات شاعران کلاسیک ادبیات اردوزبان تأثیر به سزائی داشته است را تبیین کرده است. او فرهنگ هندوستان را از زاویای مختلف قبل و بعد از اسلام از دوره ودیک تا ظهور اسلام در سرزمین هند مورد مطالعه تطبیقی قرار داده است. نویسنده این اثر همچون دیگر کارنامه های علمی خود به تبیین و اثبات مطالعات تطبیقی در حوزه اساطیر و فرهنگ و تمدن هندو به به دنبال جستجوی ردپای این فرهنگ در زبان اردوست. یکی از مزایای اصلی این کتاب این است که نویسنده با رویکرد مطالعات تطبیقی در صدد واشکافی و یافتن ادبیات صلح و اشتراک و همدلی در فرهنگ و تمدن باستانی هند با اسلام با نگاهی ادبی و علمی و بدیع است. این کتاب به جنبه های مختلف فرهنگ مشترک در ادبیات هندی و اردو با دقت و مثال های تاریخی به تفسیر اشعار شاعران دوره کلاسیک می پردازد. این مقاله به مهم ترین روش تحقیق و نقد این نویسنده و تجزیه و تحلیل و وجوه مثبت و معایب کار می پردازد.
۱۴.

نقدی برکتاب نگاهی نو به دنیایی دیگر دستور زبان ایتالیایی

کلید واژه ها: دستور زبان ایتالیایی فریبا خاکپور آموزش قواعد دستوری نکات نگارشی تجدید چاپ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۴۱۸
در میان کتاب های دستور زبان ایتالیایی آن دسته از آثار که نکات و قوانین دستوری را با استفاده از زبان مبدأ و با ذکر مثال های مشخص در زبان فارسی به زبان آموز فارسی زبان آموزش می دهند معمولاً مورد استقبال بیشتری از طرف آن دسته از زبان آموزان قرار می گیرند که تمایل دارند به شکل خودخوان و بدون بهره بری از حضور مدرس به مطالعه قواعد دستوری زبان مقصد بپردازند. کتاب نگاهی نو به دنیایی دیگر. دستورزبان ایتالیایی، نشر هنر و تربیت تهران، تألیف دکتر فریبا خاکپور عضو سابق هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، گروه مترجمی زبان ایتالیایی به عنوان منبع آموزشی مناسبی است که با استفاده از زبان فارسی به توضیح جامع قواعد گرامری زبان ایتالیایی می پردازد، ولیکن نکاتی در خصوص بهتر ساختن اثر موجود ارائه می شود.
۱۵.

بررسی پدیده دستورنویسی برای زبان های خارجی در ایران

کلید واژه ها: دستورنویسی زبان های خارجی خودآموز گرامر نقطه ضعف ها و مزیت ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۴۹۲
مقاله حاضر سعی دارد با بررسی شیوه تدوین و مطالب دستورزبان هایی که پژوهش گران و اساتید ایرانی در فاصله سال های 1357 تا کنون به زبان فارسی برای زبان های انگلیسی، آلمانی، فرانسه، اسپانیایی، ایتالیایی و ترکی استانبولی نگاشته اند، پدیده دستورنویسی برای این زبان ها را با دیدی انتقادی مورد پژوهش قرار دهد. در مجموع 347 مورد به عنوان نمونه ها (داده ها)ی مقاله حاضر انتخاب شدند و از میان این موارد تعداد 100 مورد به صورت تصادفی انتخاب شده و پس از تهیه کتاب های موردنظر، نحوه تدوین مطالب، نقاط قوت و کاستی های آن ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده حاکی از این است که دستورزبان های نگاشته شده دارای نقاط ضعف بنیادین و اساسی بوده و به هیچ وجه نتوانسته اند جایگزین متون درسی اصلی این زبان ها شوند؛ هرچند برای طیف خاصی از مخاطبان همیشه جذابیت داشته اند. از سوی دیگر، کتاب های حاضر بیشتر جنبه های اقتصادی را لحاظ کرده و عمدتاً نیازهای بازار را مدنظر دارند و از این رو، هیچ اقبالی در آموزشگاه های زبان و دانشگاه های داخل کشور به چنین کتاب هایی نشان داده نمی شود. دوازده مورد از کاستی های این نوع دستورزبان ها و چهار مورد از مزیت های آن ها به طور مفصل در متن مقاله توضیح داده شده اند.