درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۴۲۱ تا ۱٬۴۴۰ مورد از کل ۹٬۶۷۶ مورد.
۱۴۲۱.

تحلیل و آسیب شناسی اختلافات فرهنگی، تبدیل واژگان، مصادر و افعال و تلمیحات فارسی در زبان و ادبیات اردو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۱ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 233 - 254

کلید واژه ها: تلمیحات اسیب فرهنگی اردو فارسی هندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱ تعداد دانلود : ۱۰۵
همانگونه که درنتیجه تحولات سیاسی در ایران تماس نزدیک فارسی با زبان های عربی، ترکی، فرانسوی و انگلیسی صدها لغات را بدین زبان وارد ساخت ، زبان اردو و زبان فارسی هندی نیز رنگی از زبان های محلی هندوستان را به خودگرفته است. بیشتر این واژه ها شامل اسامی خاص و کلمات مربوط به مراسم و اعیاد و فرهنگ وتمدن خاص هندوستان است که اکثرا هیچ گونه ارتباط معنوی و لغوی با زبان فارسی ایرانی نداشته است ، به ویژه در برخی از منظومه ها و دیوان شاعران سند و دکن این تأثیر و تأثر حتی بین برخی از شاعران ایرانی که در آغاز سلطنت اسلامی در شمال هندوستان ؛ همچون "ابولفرج رونی" و "مسعودسعدسلمان" به سرمی بردند از راه نفوذ زبان های محلی هند کاملا مشهود است. از آنجایی که زبان فارسی ایرانی در سرزمین و وطن دوم خود هندوستان بیش از هشتصد سال حاکم بود، ادبیات هند تابع فرهنگ ایرانی قرارگرفت. آنگونه که  شاعران وقت، گاهی به جای کاربرد گل های محلی سرزمین خود همچون کنول"نیلوفر"چمپا"گل سفید و زرد و خوشبو"به سنبل و نسترن فارسی و به جای قهرمانان جنگی خود همچون "بهیم و ارجن" به رستم و سهراب بسنده می کردند، اما برخی از واژهای فارسی که در این سرزمین به کار برده می شود از طرفی به علت نفوذ زبان های محلی و فرهنگ های خاص هر منطقه و از طرفی به علت رواج و گستردگی سبک هندی، به عنوان یک مکتب فکری تازه، ترکیبات و اصطلاحات و کنایات و تعبیرات و مفاهیم پیچیده ای را پدید آورده است که از زبان فارسی ایرانی در سطح معنوی و فرهنگی واژه ها فاصله بسیاری گرفته است. از طرفی، گاهی دانسته و یا نا دانسته، دخل و تصرفات و دگرگونی و فساد  در به کار گیری  تلمیحات فارسی در زبان  و ادبیات اردو دیده می شود که در این پژوهش، به تحلیل و بررسی اختلاف فرهنگی و فساد واژگان و مصادر افعال و تلمیحات فارسی  در زبان و ادبیات اردو پرداخته شده است.
۱۴۲۲.

بررسی وضعیت و چالش های تدریس زبان انگلیسی در دانشگاه ها در دوران پیش و پس از کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۱ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ 473 - 490

کلید واژه ها: کرونا یادگیری زبان آنلاین یادگیری زبان به کمک فناوری کاربرد فناوری در زبان آموزی روش تحقیق مخلوط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۱۴۵
چهل و یک مدرس زبان انگلیسی از سرتا سر دانشگاه های ایران با پر کردن پرسشنامه آنلاین در مورد نگرش آن ها نسبت به یادگیری الکترونیکی در قبل و بعد از بحران کرونا در مرحله کمّی این مطالعه شرکت کردند. برای بخش کیفی این مطالعه، تعداد شانزده مدرس زبان انگلیسی داوطلبانه از طریق دعوت در این پژوهش شرکت کردند. از مدرسان خواسته شد تا در مورد شیوه های انتخابی خود در انجام آموزش آنلاین زبان و چالش هایی که با آنها روبرو بوده اند، گزارش کتبی نوشته و ارسال کنند. پنج نفر نیز که امکان ارتباط ویدئویی داشتند برای مصاحبه نیمه ساختار یافته بصورت جداگانه انتخاب شدند. کدگذاری داده ها انجام شد ونتایج لازم به دست آمد. برای اعتبارسنجی داده ها، کدنویسی داده ها بطور مستقل توسط پژوهشگران به همراه چندین چرخه بحث انجام شد. تجزیه و تحلیل داده های کمّی افزایش معناداری در نگرش مثبت نسبت به یادگیری الکترونیکی از قبل به بعد از بحران کرونا را نشان داد. نتایج تحلیل داده های کیفی نیز حاکی از آن بود که مدرسان، تدریس آنلاین را از طریق یک سری فعالیتها همچون کنترل حضور دانشجویان در کلاس مجازی و نمره دهی به تکالیف و پروژه بصورت همزمان یا ناهمزمان انجام می دادند. برنامه ها و سیستم های مختلفی مورد استفاده این مدرسان بوده است. با این حال، مشکلات زیادی در انجام این مهم برای دانشجویان و مدرسان پدید آمده است. بنابراین، یادگیری آنلاین از آنجا که فاقد زیرساختارهای لازم بوده با موفقیت به انجام نرسیده است. پیامدهای یادگیری آنلاین موفق نیز مورد بحث قرار گرفته است.
۱۴۲۳.

بررسی زاویه دید در رمان پلنگ های کوهستان بر اساس الگوی روایت شناسی ژرار ژنت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های خراسان سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۴ 191 - 212

کلید واژه ها: روایت شناسی ژرارژنت زاویه دید امین فقیری پلنگ های کوهستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶ تعداد دانلود : ۱۶۶
روایت شناسی موضوعی است که دردهه های گذشته مورد مطالعه کسانی چون تزوتان تودوروف، نورمن فریدمن، ژاپ لینولت، ژرالدپرس، اشتانسل و ژرارژنت بوده است . نزدیک چهل دهه است این مقوله، به عنوان علمی مستقل در غرب، جای خود را باز کرده است و از دیدگاه ساختار گرایان به مطالعه ی طبیعت، شکل و نقش روایت می پردازد و می کوشد توانایی و فهم متن روایت را نشان دهد. ژرارژنت فرانسوی، به گفته ی بسیاری از محققان ، کامل ترین نظریات را در باب این حوزه مطرح کرده است. زاویه دید یا کانون روایت مبحثی است که نویسنده یا راوی برای نگریستن به داستان خود بر می گزیند. نظرات دقیق و آراء منسجم وی درباره ی کانون روایت چنان ظرفیتی دارد که می توان با کمک الگوی روایت شناسی او، متون مختلف ادبی را بررسی کرد و دید تازه ای را به روی آن ها گشود. در این پژوهش، با بهره گیری از روش توصیفی – تحلیلی، شگردهای روایی را در رمان پلنگ-های کوهستان امین فقیری بر اساس نظریه کانون روایت ِژرارژنت مورد بررسی قرار خواهد گرفت .
۱۴۲۴.

ساختار موضوعی فعل حسی «دیدن» در زبان فارسی: رویکرد دستور ساختِ گلدبرگ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۵ 25 - 49

کلید واژه ها: ساخت موضوعی فعل حسی دستور ساخت دستور ساخت شناختی چندمعنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۱۳۸
فعل های حسی طبقه مهمی از افعال در زبان های طبیعی اند که برای بیان رویدادهای حسی و ادراکی مربوط به انسان و سایر موجودات ذی شعور به کار می روند. مقاله حاضر به بررسی ساختار موضوعی مهم ترین فعل حسی در زبان فارسی، یعنی «دیدن»، در چارچوب دستور ساخت شناختی گلدبرگ (1995، 2006) می پردازد. داده های پژوهش شامل مجموعه ای بیش از 500 جمله نوشتاری فارسی معیار است که از پیکره همشهری استخراج شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که فاعل فعل «دیدن» از لحاظ معنایی نقش حسگر و مفعول آن نقش پدیده دارد که گاه به صورت گروه اسمی و گاهی به صورت بند پیرو ظاهر می شود. فعل «دیدن» از درجه بالایی از چندمعنایی برخوردار است و در این پژوهش 17 معنای مجزا برای آن کشف شده است که در هر یک از این معانی، ساختار موضوعی فعل از لحاظ ویژگی های صوری یا معنایی مفعول ویا از لحاظ تعداد متمم ها متفاوت است. در نتیجه می توان استدلال کرد که ساختار موضوعی فعل «دیدن» برخلاف دیدگاه رایج در رویکرد فرافکن گرا، وابسته به خود فعل نیست، بلکه وابسته به ساخت خاصی است که فعل در آن قرار می گیرد. این نتیجه گیری همسو با دیدگاهی است که در رویکرد ساخت گرا اتخاذ می شود و ساخت را به خودی خود واجد صورت و معنای مستقل می داند.
۱۴۲۵.

The Effect of Concurrent and Cumulative Group Dynamic Assessment on Homogeneous and Heterogeneous EFL Learners’ Auditory Memory in Listening Tasks(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: The Journal of English Language Pedagogy and Practice, Vol.۱۴, No.۲۸, Spring & Summer ۲۰۲۱ 67 - 86

کلید واژه ها: approach Interaction dynamic assessment Mediation

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷ تعداد دانلود : ۱۱۰
Group Dynamic Assessment (G-DA), introduced by Poehner (2009), applies mediation through concurrent and cumulative approaches. This study investigated the effect of the two approaches on Iranian homogeneous and heterogeneous EFL learners' auditory memory in listening tasks. Eighty female intermediate EFL learners were chosen as the participants of the study. They were assigned to two groups of forty homogeneous and forty heterogeneous learners. Then, each group was divided into two experimental groups with twenty participants in each. Homogeneous and heterogeneous participants were assessed through both concurrent and cumulative approaches. To find out the main and interaction effect of concurrent and cumulative G-DA and homogeneity and heterogeneity of EFL learners, the post-test scores of the participants were analysed through a two-way ANOVA.  The results indicated that G-DA approaches on the one hand and homogeneity and heterogeneity of EFL learners on the other, had both significant main and interaction effect on EFL learners' auditory memory.  For the independent effect of both approaches, a one-way ANOVA was also used. The results indicated that cumulative G-DA had more significant effect than concurrent one on heterogeneous EFL learners' auditory memory. ANOVA analysis also proved that the two approaches did not differ in their effect on homogenous learners.  
۱۴۲۶.

The Effects of Pot-Luck Flipped Classrooms (PFC) on the Development of Translation Competence: A Study of Novice Translators(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Applied Research on English Language, V. ۱۰ , N. ۳ , ۲۰۲۱ 1 - 24

کلید واژه ها: Flipped Classroom Pot-luck innovative technique translation competence collaborative learning active involvement

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷ تعداد دانلود : ۱۰۴
This study investigates the effect of Pot-luck Flipped Classroom (PFC), meaning the implementation of pot-luck, as an innovative technique, in a flipped classroom (FC), on the development of translation competence (TC). The advances and developments in science and technology and the need to exchange the newly-developed information, knowledge, and technology highlights the demand to train professional translators, and thus, the development of TC becomes an essential skill of 21st. century. FC learning model and pot-luck innovative teaching technique have proven the enhancement of the effective learning. Therefore, in this study, we combined them as PFC to develop TC via collaboration and active involvement in a learner-centered environment. A total of 57 Translation Studies students, including 27 boys and 30 girls took part in this study. We used a quasi-experimental design with an experimental (PFC) and control group. Data were collected via Translation Competence Acquisition Questionnaire before and after the intervention of PFC. Findings showed a statistically significant difference (significant at 0.05) in all TC components in experimental group after the intervention of PFC. Thus, PFC proved to be efficient. Finally, pedagogical implications are discussed and suggestions for further studies are also provided.
۱۴۲۷.

The Joint Effects of Teacher-led and Collaborative Planning conditions and Task Complexity on L2 Oral Production(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: English Language Teaching and Learning. No. ۲۸, Fall & Winter ۲۰۲۱ 217 - 242

کلید واژه ها: task complexity Strategic Planning oral production Accuracy fluency Complexity EFL Learners

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۳ تعداد دانلود : ۱۱۶
This quantitative study aimed to investigate the combined effects of two types of strategic planning, namely collaborative and teacher-led planning conditions and task complexity on Iranian intermediate language learners' oral production in terms of complexity, accuracy, and fluency. To achieve this purpose, 90 EFL learners were selected through convenience sampling from a language institute in Shiraz, Iran, and randomly assigned to two control and four experimental groups. The study adopted a quasi-experimental design in the form of pretest, treatment, and posttest. In the first step, all participants took part in a speaking pretest in which they were required to narrate a story based on a series of picture description tasks. While the experimental groups underwent 10 treatment sessions of picture description task performance along with two planning types i.e., teacher-led and collaborative planning conditions, the control groups were not allowed to plan the task performance. In the last session, the language learners took a posttest whose results were compared with those of the pretest. The findings revealed that the language learners in the collaborative planning groups outperformed the other groups in terms of both fluency and complexity. Further, teacher-led groups did better than the other groups in terms of accuracy. This study carries crucial implications for EFL teachers, material developers, syllabus designers, and speaking skill examiners.
۱۴۲۸.

پوروشه (برگردان فارسی و توضیحات واژگانی) و مقایسه آن با اسطوره کیومرث

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فرهنگ و زبان های باستانی سال دوم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲) 103 - 120

کلید واژه ها: پوروشه ودا کیومرث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۱۰۲
پوروشه غول نخستینی است که از قربانی شدن و تکه های بدن او هستی شکل می گیرد. این اسطوره در سرود 90 ماندالای دهم ریگ ودا آمده و یکی از اسطوره های آفرینش هندی است که به قربانی شدن کیومرث و شکل گیری زندگی بشری از نطفه او شباهت دارد. پوروشه که دارای هزار سر و هزار چشم و به اندازه همه آدمیان و ایزدان است، توسط ایزدان قربانی می شود تا همه چهارپایان، جنگل ها و روستاها، سرودها، مناجات ها و آیین ها شکل بگیرند. از اجزای بدن او برهمن ها، جنگاوران، بازرگانان و کشاورزان به وجود می آیند.  این سرود شامل شانزده بیت است. در مقاله حاضر ابیات این سرود به فارسی برگردانده شده، واژگان مهم آن از منظر دستوری و ریشه شناسی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته، سپس با مقایسه اسطوره پوروشه و کیومرث شباهت ها و تفاوت های آنها بررسی شده است.
۱۴۲۹.

معرفت بخشی رؤیا در اندیشه مزدایی

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فرهنگ و زبان های باستانی سال دوم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲) 197 - 212

کلید واژه ها: رؤیا زردشت منبع معرفتی مزدیسنا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۱۰۰
توجه به اهمیت رؤیا ریشه در تاریخ بلند بشر دارد و از منابع مسلم معرفتی در ادیان است. موضوع و پرسش این نوشته آن است که رؤیا چه نقش و جایگاهی در اندیشه مزدیسنایی داشته است. تحقیق نشان می دهد که از کهن ترین ادیانی که از رؤیا در متون دینی آن یاد می شود و به اهمیت آن در اثبات آموزه های دینی اشاره می شود، متون دینی زردشت است. رؤیاهای متعددی در متون مزدیسنایی ذکر شده است که نشان از آن دارد که این دین الهی همچون همه ادیان بزرگ به رؤیا توجه داشته و بر اساس آن مسائل مهمی همچون حقانیت پیامبر آیین زردشت را بنا می گذاشتند. این توجه به رؤیا که در فلسفه های الهی و متون عرفانی ادامه می یابد، لزوم توجه به آن واقعه مهم بشری را تذکر می دهد. بی توجهی به رؤیا از سوی محققان تاریخ ادیان و متخصصان متون دینی، اجحافی است که در باب این منبع معرفتی صورت می گیرد. در دوره معاصر تحقیق در باب رؤیا به بعضی از رشته های علمی واگذار شده که کاملاً آن را از محتوای معرفت ماوراءیی تهی کرده و به فعالیت های روانی و عصبی فروکاسته اند. رجوع به اهمیت رؤیا در متون دینی قدمی است برای بازگشت به تأمل جدی در باب این کشف عرفانی و منبع معرفتی الهامی.
۱۴۳۰.

The Effect of Definition, Fill-in-the-Blank, and Sentence Writing Exercises on the Acquisition, Retention, and Production of Lexical vs. Grammatical Collocations(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Teaching Language Skills (JTLS), Volume ۴۰, Issue ۱, Winter ۲۰۲۱ 33 - 82

کلید واژه ها: fill-in-the-blanks grammatical collocations L2 definitions lexical collocations Production Retention vocabulary acquisition writing exercises

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۱۷۷
It is widely acknowledged that collocations play a crucial role in second or foreign language learning by enabling learners to know more about language chunks and lexical strings. Although many studies have examined L2 learners’ collocational competence, comparatively less research has been carried out to probe into the effective instruction and exercises for enhancing the acquisition, retention, and production of lexical (e.g. make a mistake ) vs. grammatical ( on purpose ) collocations. Therefore, the present study attempted to explore the effect of L2 definitions, fill-in-the-blanks, and sentence writing exercises on the acquisition, retention, and production of lexical vs. grammatical collocations. The data were collected from 66 EFL participants who were studying English at a private language institute. First, an Oxford Placement Test (OPT) was given to homogenize the learners. Then, the participants were divided into three groups, each receiving one of the three different types of exercises including definitions, fill-in-the-blanks, and sentence writing exercises. Data analysis using multivariate ANOVA (MANOVA) indicated that learners who received the sentence writing treatment significantly outperformed those learners who received definition and fill-in-the-blank exercises in the acquisition, retention, and production of lexical vs. grammatical collocations. Moreover, fill-in-the-blanks could help the participants learn, retain, and remember both types of collocations significantly better than the L2 definitions. These findings have some pedagogical implications for learning and teaching lexical and grammatical collocations.
۱۴۳۱.

بررسی مفهوم سازی شناختی عشق در رمان های سیمین دانشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال نهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۲ 1 - 19

کلید واژه ها: عشق استعاره مفهومی مجاز مفهومی مفاهیم وابسته مدل شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷ تعداد دانلود : ۴۶۳
در نوشتار پیش رو، مفهوم سازی عشق در رمان های سیمین دانشور، برپایه نظریه مفهوم سازی شناختی احساسات در پژوهش های کووچش (1986 و 2010) مطالعه شده است. در فرایند نگارش مقاله، نخست استعاره های مفهومی عشق، با ترکیب روش جستجوی واحدهای واژگانی مربوط به حوزه مقصد ، به کمک نرم افزار واژه نمای اَنت کانک (آنتونی، 2014) و روش جستجوی دستی از پیکره استخراج شدند؛ سپس برای شناسایی و به دست دادن مجازهای مفهومی به کار رفته در مفهوم سازی عشق و استخراج مفاهیم وابسته به عشق، از روش جستجوی دستی استفاده شد. در مرحله بعد، انواع استعاره ها و مجاز های مفهومی عشق و همچنین مفاهیم وابسته به عشق - که از استعاره ها و مجاز های مفهومی عشق به دست می آیند – بررسی شد. در پایان کار نیز، بر اساس استعاره ها، مجازها و مفاهیم وابسته، مدل شناختی عشق در رمان های دانشور شناسایی گردید. مدل شناختی مورد نظر، از (40) استعاره مفهومی، (33) مجاز مفهومی با الگوی عام مجازی نتیجه احساس به جای احساس و در نهایتً (11) مفهوم وابسته به عشق که تعدادی از آن ها سازنده عشق و تعدادی دیگر همراه یا نتیجه عشق هستند، ساخته شده است.
۱۴۳۲.

Productive or Maladaptive Immunity? Which one is more Dominant among Iranian EFL Prospective Teachers?(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Applied Research on English Language, V. ۱۰ , N. ۱ , ۲۰۲۱ 51 - 80

کلید واژه ها: Pre-service Teachers Productive Immunity Maladaptive Immunity Teacher Immunity

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۲۰۳
Teacher immunity as a novel construct, acts as a defense against the demands placed on teachers and the distressing experiences faced which result in emotional burnout. The main aim of this study was to draw attention to this overlooked dimension of teacher motivation and professional identity through exploring the immunity levels of the student-teachers at teacher education universities in Iran. Accordingly, a mixed method study was designed to which 175 Iranian student-teachers (98 males and 77 females) majoring in Teaching English as a Foreign Language (TEFL) were randomly invited to this study. Language Teachers Immunity Questionnaire (LTIQ) was used to collect quantitative data on teachers' immunity levels and a semi-structured interview was conducted to collect the qualitative data. After conducting coding and content analyses using MAXQDA and running one-way ANOVA and independent samples t-test, both qualitative and quantitative data were analyzed. The results led to the identification of three immunity types, namely, negative (maladaptive), neutral and positive (productive) types. The results indicated that positive or productive immunity type was dominant among the student teachers. In addition the results of the study indicated that unlike gender, the years of education was a significant factor in terms of determining the immunity levels of the student teachers. Furthermore, the results of the study indicated that teacher immunity is a transient, dynamic and organic construct which fluctuates according to the reinforcement or deficiency of its comprising components such as efficacy and attitude, among others.
۱۴۳۳.

مفهوم سازی های فرهنگی «مرگ» در گویش بختیاری زز و ماهرو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دوزادهم بهمن و اسفند ۱۴۰۰ شماره ۶ (پیاپی ۶۶) ۳۱-۱

کلید واژه ها: اجزای طبیعت زبان شناسی فرهنگی مرگ مفهوم سازی فرهنگی گویش بختیاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۱۲۷
مفهوم سازی های فرهنگی شیوه تفکر و جهان بینی یک جامعه زبانی را نسبت به پدیده ها نشان می دهد. بررسی مفهوم سازی هاباعث شناخت عمیق تر فرهنگ مرتبط با آن ها می شود، تعاملات بین فرهنگی را تسهیل می کند و سوء تفاهمات فرهنگی را بر طرف می کند. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی،مفهوم سازی های فرهنگی «مرگ»در گویش بختیاری منطقه ززووماهرو در چارچوب زبان شناسی فرهنگی بررسی شده و ریشه های فرهنگی آن هاتوصیف شده است.با توجه به سبک زندگی روستایی و عشایری مردم منطقه و تماس آنان با طبیعت، عناصر و پدیده های طبیعی پایه ای برای مفهوم سازی های فرهنگی فراهم می کنند. جامعه آماری شامل پانصد مورد از عبارات، اصطلاحات، مویه ها و ضرب المثل های مرتبط با مرگ است که در این گویش استفاده می شود. داده های پژوهش از طریق مطالعه میدانی و با استفاده از مصاحبه و مشاهده جمع آوری شده است. نتایج تحلیل و بررسی داده ها نشان می دهد که ریشه این مفهوم سازی های فرهنگی در سبک زندگی روستایی و عشایری منطقه، عقاید و باورها، تأثیر فیزیولوژیکی عواطف و احساسات مرتبط با مرگ بر اندام های بدن انسان و تخیلات و تصورات گویشوران نسبت به مرگ قرار دارد؛ این سبک زندگی ایجاب می کند که مردم با طبیعت تماس مستقیم داشته باشند؛ ازاین رو، از جنبه های خشن، ویرانگر و مخرب طبیعت به عنوان حوزه ملموس برای بیان مفهوم انتزاعی «مرگ» استفاده می کنند؛ مفهوم سازی های فرهنگی مرگ به منزله«باد شمال، سیل، بهمن، رعد و برق» و یا «خاموش شدن آتش، افتادن ریگ یا افتادن عمود سیاه چادر» ناشی از الهام گرفتن از پدیده های طبیعت و سبک زندگی عشایری است.
۱۴۳۴.

بومی سازی: رویکرد مناسب با آموزش زبان فرانسه در آموزش و پرورش ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دوزادهم بهمن و اسفند ۱۴۰۰ شماره ۶ (پیاپی ۶۶) ۴۳۹-۳۹۹

کلید واژه ها: آموزش زبان فرانسه برنامه درسی بومی سازی کتاب های درسی آموزش زبان رویکرد بینافرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۷ تعداد دانلود : ۱۱۹
گسترش مبانی جامعه شناختی زبان و نقش مؤثر مؤلفه های مرتبط با بافت در آموزش زبان دست اندکاران آموزش زبان های خارجی در جهان را در سال های اخیر، به سوی رویکردهای مرتبط با «بومی سازی آموزش زبان های خارجی» سوق داده است. در این میان، برطرف کردن نواقص و کمبودهای آموزشی موجود در متدهای همگانی آموزش زبان های خارجی از جمله بی توجهی آن ها به بافت و نیازهای زبان آموزان جامعه هدف، سبب تقویت مبانی نظری و راهکارهای عملی در حوزه بومی سازی شده است. پژوهش حاضر نیز در پی مطالعه مفهوم و سازوکار بومی سازی آموزش زبان فرانسه در مدارس ایران متناسب با بافت اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و آموزشی و با تبعیت از رویکرد بینافرهنگی در کشور است. این پژوهش در پی پاسخ دادن به این دو پرسش اساسی است: بومی سازی آموزش زبان فرانسه در مدارس ایران چه ضرورت ها و چه سازوکاری را به دنبال دارد و اینکه آموزش فرهنگ در کتب درسی آموزش زبان فرانسه چگونه و تا چه میزانی اعمال شده است. این تحقیق از نظر ماهیت، کاربردی بوده و از نظر نوع روش، توصیفی تحلیلی است که با روش تحلیل محتوای کیفی در پی پاسخ به پرسش های اصلی پژوهش است. نتایج این پژوهش مؤید این مطلب است که آموزش زبان فرانسه در ایران در سه سطح کلان (بومی سازی آموزشی)، میانی (بومی سازی برنامه درسی) و خُرد (بومی سازی کتاب های درسی) قابل اجراست. از سوی دیگر، تحلیل محتوای هفت کتاب درسی آموزش زبان فرانسه از به کارگیری مؤلفه های هویت ملی و مؤلفه های فرهنگ فرانسه به صورت نابرابر و نامتوازن و نادیده گرفتن رویکرد بینافرهنگی خبر می دهد.
۱۴۳۶.

بررسی حوزه مفهومی فعل «شنیدن» در زبان فارسی در چارچوب نظریه معناشناسی قالب و اتخاذ اصول شبکه فریم نت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علم زبان سال هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۴ 195 - 223

کلید واژه ها: افعال «شنیدن» و «گوش دادن» پیکره معناشناسی شناختی شبکه معنایی فریم نت نظریه معناشناسی قالبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۱۰۷
تمایزات واژگانی میان زبان ها، بیانگر تفاوت در فرهنگ های مرتبط با هر زبان است. واژه های چندمعنا در هر فرهنگ، می تواند نمودی از این قبیل تمایزات واژگانی در یک زبان باشد. در معناشناسی شناختی، رویکردهای مختلفی به پدیده چندمعنایی در زبان وجود دارد؛ نظریه معناشناسی قالبی یکی از این رویکردها در معناشناسی شناختی است که به مسئله چندمعنایی، از منظر قالب های معنایی نگریسته است. صورت تکامل یافته این نظریه، در شبکه معنایی فریم نت، تحقق پیدا کرده است. قالب های معنایی بسته هایی معنایی هستند و هرکدام از قالب ها از برخی مؤلفه های معنایی تشکیل شده اند. روابط معنایی در این شبکه، به صورت روابط میان قالبی ارائه شده است. در این مقاله، سعی بر آن است تا تحلیلی معنایی و پیکره بنیاد از چندمعنایی افعال «شنیدن» و «گوش دادن» در زبان فارسی، بر مبنای اصول شبکه فریم نت در زبان انگلیسی، ارائه شود. براین اساس، دو کلیدواژه مذکور، در پیکره های موجود در پایگاه داده زبان فارسی، بررسی شدند و از میان مفاهیم موجود در جملات شاهد، هفت قالب معنایی «حس فعال»، «ادراک حسی»، «جستجو»، «آگاهی»، «فهمیدن»، «اطاعت» و «توجه» و سه رابطه میان قالبی «توارث» میان قالب والد «ادراک» و فرزند «حس فعال» و قالب والد «ادراک» و فرزند «ادراک حسی» و قالب والد «آگاهی» و فرزند «فهمیدن»، یک رابطه میان قالبی «کاربرد» میان قالب والد «توجه» و فرزند «حس فعال» و یک رابطه میان قالبی «بیشتر» میان قالب های «حس فعال» و «ادراک حسی» استخراج شد. نتایج تحلیل های انجام شده نشان می دهد که رویکرد حاضر به پدیده چندمعنایی، رویکردی کارآمد برای بررسی چندمعنایی افعال «شنیدن» و «گوش دادن» در زبان فارسی است.
۱۴۳۷.

رشد واژگانی و نحوی دوقلوهای ناهمسان فارسی زبان از 21 تا 31 ماهگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علم زبان سال هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۴ 281 - 326

کلید واژه ها: رشد زبان رشد واژگانی رشد نحوی زبان فارسی دوقلوی ناهمسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰ تعداد دانلود : ۸۷
پژوهش حاضر، رشد واژگانی و نحوی دوقلوهای ناهمسان فارسی زبان به نام های بهزاد و بهنام را در مدت ده ماه ( از آغاز 21 ماهگی تا آغاز 31 ماهگی) مورد بررسی قرار می دهد. این پژوهش در صدد است تا دریابد که با وجود رشد دو کودک در محیط زبانی یکسان، چه تفاوت ها و شباهت هایی در سرعت و دامنه رشد نحوی و واژگانی این دوقلوها وجود دارد. داده های این پژوهش از طریق  مشاهده و ثبت سریع داده ها در دفترچه یادداشت، ضبط صدا و تصویر  با استفاده از  دوربین فیلمبرداری و دستگاه ضبط صدا و همچنین، دفتر یادداشت های روزانه مادر دوقلوها که تولیدات زبانی کودکان در آن ثبت می شد، گردآوری شده اند.  بررسی داده های گردآوری شده و تحلیل مقایسه ای آن ها در هر ماه، تفاوت چشم گیری را میان رشد واژگانی و نحوی دوقلوها  نشان می دهد. اگرچه در ماه های اول پژوهش، بهزاد در مقایسه با برادر دوقلویش، بهنام، از توانایی زبانی بسیار بالاتری برخوردار بود، از ماه چهارم پژوهش افزایش قابل ملاحظه ای در سرعت رشد واژگانی و نحوی بهنام مشاهده گردید. با توجه به این که محیط رشد زبانی این دوکودک، چه در خانواده و چه فضای مهد کودک، غالبا یکسان بوده است، وجود تفاوت در مراحل رشد واژگانی و نحوی این دو کودک را می توان به تفاوت در استعداد زبانی ذاتی و وراثتی این دو نسبت داد؛ زیرا دوقلوهای ناهمسان از ساختار کروموزومی کاملاً یکسان برخوردار نیستند. نتایج این پژوهش نشان دهنده فعالیت های ذهنی خلاقانه در دو کودک است که وجود موارد متعددی از بسط و تعممیم افراطی گواهی بر این ادعاست.
۱۴۳۸.

تحلیل شناختی فعلی چندمعنا در شعر شیون فومنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علم زبان سال هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۴ 327 - 359

کلید واژه ها: زبان شناسی شناختی چندمعنایی برجسته سازی معنایی شیون فومنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۶۸
امروزه، پژوهش های بسیاری در زمینه چندمعنایی واژگانی صورت گرفته است. پژوهش حاضر نیز با رویکرد شناختی به بررسی چندمعنایی فعل «دینمه» (می بینم) در شعر «اچی مچی خواب» از شیون فومنی می پردازد که می تواند آغازگر بررسی هایی از این دست باشد که می توان گویش ها و لهجه ها را نه تنها از بعد آواشناختی و نحوی که از بعد معناشناختی نیز مورد بررسی قرار دهیم. جامعه آماری پژوهش حاضر فعل پرکاربرد «دینمه» از حوزه دیداری، در شعر شیون فومنی است؛ زیرا در این شعر به خوبی انواع این فعل و تنوع معنایی آن آمده است . مسأله قابل طرح در این پژوهش آن است که چگونه برجسته سازی در مؤلفه های معنایی فعل می تواند چندمعنایی را به وجود آورد. در فعل «دید» سه مؤلفه معنایی وجود دارد: شخص، موضوع ودرک مشاهده. در ساخت سرنمونی هر سه عنصر به یک اندازه در ساختار معنایی فعل دخیل اند، اما هرچه از معنای سرنمونی فاصله می گیریم، عناصر پیش فعلی این فعل دچار تغییر شده و در یک یا دو عنصر برجسته سازی انجام گرفته است. روش پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی است. بررسی انجام شده نشانگر آن است که این فعل علاوه بر مفهوم دیدن، بیانگر مفاهیم: تصورکردن، خواب دیدن، خیال کردن، فرض کردن، از خاطر گذشتن، دعا و نفرین شنیدن، خوردن، بوییدن، فهمیدن، درک کردن، متوجه شدن، دقت کردن، قسمت شدن، نصیب شدن، شاهدبودن، رو به روشدن، مواجه شدن، تجربه کردن و مجسم کردن است.
۱۴۳۹.

اصطلاحات زبانی: گفتمانه هایی خلاق، برآینده از گسست ریزوماتیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۵) 77 - 94

کلید واژه ها: نشانه شناسی اجتماعی تئو ون لیوون گفتمان گفتمانه اصطلاحات زبانی ژیل دلوز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۱۳۴
این مقاله در نظر دارد تا از منظر نشانه شناسی اجتماعی و به طور مشخص رویکرد نشانه شناختی ون لیوون به گفتمان و کردار اجتماعی، گفتمان برساخته ای از کردار اجتماعی، فرآیند شکل گیری اصطلاحات زبانی را بررسی کرده، مسیر پیموده شده در این فرآیند را توصیف کند و با هدف معرفی این ساخت های زبانی به عنوان ساخت هایی گستره آفرین و قدرت آفرین، به این سؤالات پاسخ بدهد که اولاً، براساس رویکرد ون لیوون ارتباط میان اصطلاحات زبانی و واقعیت های اجتماعی چگونه رابطه ای است؟ ثانیاً، از دیدگاه نشانه-معناشناسی، اصطلاحات زبانی برخاسته از چه گفتمان هایی هستند؟ و ثالثاً، بر اساس رویکرد ژیل دلوز، در تعامل میان اصطلاحات زبانی و متن کلامی معنامندی چگونه حاصل می شود؟ فرضیه های نگارندگان از این قرارند که: 1- به نظر می رسد اصطلاحات زبانی گفتمان هایی برساخته از واقعیت های اجتماعی باشند. 2- از سوی دیگر، با توجه به اینکه کردارهای اجتماعی غالباً به صورت کنش هایی توسط کنشگرانی اجتماعی رخ می دهند پس این گفتمان ها غالباً کنش محورند و 3- معنامندی از طریق ارزش زدایی و ارزش گذاری، تغییر شناخت و ایجاد عمق و حجم معنایی حاصل می شود. مسئله اصلی پژوهش بررسی این امر است که چگونه ساختِ خلاقانه اصطلاحات زبانی از فضایی واقعیت- محور، شناخته شده و معمول خلق می شود. برای بررسی موارد فوق تعداد ده اصطلاح زبانی، از میان اصطلاحات پرکاربرد امروزی، از جلد اول کتاب «ریشه های تاریخی امثال و حِکم» تألیف مهدی پرتوی آملی (1391) انتخاب شده و مورد تحلیل قرار گرفتند. از جمله دستاوردهای اصلی این تحقیق معرفی اصطلاحات زبانی به عنوان گفتمانه هایی است که از گفتمان های برساخته از کردارهای اجتماعی نشأت می گیرند و دارای سه کارکرد ریزومی، شبکه ای و پازلی هستند.
۱۴۴۰.

جمله های شبه مرکب در فارسی و راهبردهای ساخت آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۵) 143 - 164

کلید واژه ها: گروه قیدی گروه اسمی گروه حرف اضافه ای بند موصولی بند مرکب متمم اشاره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳ تعداد دانلود : ۹۱
قید را می توان از جنبه های صرفی، نحوی و معنایی تعریف و به انواعی تقسیم کرد. نقش معنایی قید توصیفگری است. مفاهیم قیدی تنوع معنایی گسترده ای دارند. به لحاظ ساختمانی، نقش قیدی (افزوده) را می توان از طریق گروه های قیدی، گروه های اسمی، گروه های حرف اضافه ای و بندها بیان کرد. در زبان فارسی، در بسیاری موارد، این نقش را گروه های اسمی و حرف اضافه ای بر عهده دارند. این گروه ها خود می توانند وابسته های گوناگونی از جمله «بند» داشته باشند. مواردی مانند «وقتی که»، «جایی که»، «به محض این که»، «در حالی که»، «به خاطر این که»، «همچنان که»، «به گونه ای که» را در کتاب های دستور و بسیاری از دیگر منابع، معمولاً حرف ربط مرکب یا گروه ربطی در ساخت جمله های مرکب در نظر گرفته اند و بندِ موصولی یا متممیِ درون گروه اسمی یا حرف اضافه ای را با بند قیدی یکی انگاشته اند. ولی از نظر ساختی اینها بخشی از گروه اسمی و گروه حرف اضافه ای با نقش قیدی اند. از این رو، به نظر می رسد این گونه ساخت ها را نمی توان جمله مرکب در نظر گرفت. به هر روی، برای تمایزگذاری میان این موارد از موصولی سازی در نهاد و مفعول، در این مقاله آنها را «راهبردهای ساخت بند شبه مرکب» نامیده ایم. در این پژوهش، که پژوهشی توصیفی است، مفاهیم بیانگر روابط قیدی را در 19 گروه (10 گروه اصلی و 9 زیرگروه) طبقه بندی کرده ایم. همچنین نشان دادیم ارتباط مستقیمی میان آشکار شدن «که» موصولی یا متممی با امکان گسست بند وجود دارد. از این گذشته، با استناد به مثال های متعدد نشان داده ایم «مصدر» در زبان فارسی، اگرچه اسم است (ویژگی های تصریفی فعل را ندارد) ولی می تواند به شکل «فعلی تنزل یافته» عمل کند. داده های این پژوهش از میان 3000 دقیقه برنامه های گوناگون شبکه های مختلف رسانه ملی (رادیو و تلویزیون) در بازه زمانی خرداد تا بهمن1400 با تمرکز بر روابط قیدی استخراج شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان