قدسی احقر

مقاله حاضر با هدف شناسایی ویژگی های مطلوب عناصر چهارگانه برنامه درسی مبتنی بر مهارت های حل مسئله آموزش مطالعات اجتماعی دوره کارشناسی آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان انجام شده است، که با روش تحقیق آمیخته یعنی طرح اکتشافی متوالی (کیفی- کمَی) عملیاتی گردید، ابتدا با تحلیل محتوای کیفی 43 منبع داخلی و خارجیِ (1970-2022 م) مرتبط با موضوع تحقیق و همچنین 23 مصاحبه نیمه ساختاریافته با متخصصان که به صورت هدفمند انتخاب شده بودند، ویژگی های عناصر شناسایی گردید، سپس براساس این یافته ها پرسشنامه لازم تنظیم و با مشارکت 36 متخصص، اعتباریابی صورت پذیرفت، که روایی پرسشنامه با روش لاوشه (80/0 = CVI) و پایایی آن با آلفای کرنباخ (98/0 = CAC) محاسبه گردید. در نتیجه اهداف با 22 ویژگی، محتوا 24 ویژگی، راهبردهای یاددهی- یادگیری 17 ویژگی، و ارزشیابی 18 ویژگی مورد تأیید متخصصان قرار گرفت، براین اساس می توان گفت برنامه درسی مورد نظر با این ویژگی ها می تواند در ارتقا مهارت های حل مسئله و تربیت حرفه ای دانشجو معلمان ابتدایی نقش بسزایی داشته باشد.

زمینه و هدف: نشاط معنوی که از تجمیعی از ویژگی های معنویت و نشاط است نقش تربیتی مؤثری در سلامت روان فرد و جامعه خواهد گذاشت. هدف از این پژوهش طراحی مدل راهبردهای روان شناختی خانواده – محور و ارزیابی اثربخشی آن بر نشاط معنوی دانش آموزان بود. روش پژوهش: پژوهش بر حسب نوع داده ها آمیخته از نوع اکتشافی متوالی در دو بخش کیفی با بهره گیری از روش تحلیل مضمون از نوع فراترکیب بر اساس مدل پریزما و از نظر کمّی نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل و مرحله پیگیری بود. جامعه مورد مطالعه در بخش کیفی 1) سندکاوی با مرور سیستماتیک مبانی نظری و پیشینه تجربی 2) مشارکت کنندگان شامل الف) اساتید دانشگاه؛ ب) کارشناسان دفتر انجمن اولیاء و مربیان و در بخش کمّی دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه و والدین آنها در شهر تهران بود. حجم نمونه در بخش کیفی از روش اصل اشباع نظری 18 نفر و در بخش کمی طبق فرمول کوکران 90 نفر دانش آموز و الدین آنها محاسبه شد. شیوه نمونه گیری در بخش کیفی روش غیر احتمالی به صورت هدفمند از نوع زنجیره ای و در بخش کمی از نوع هدفمند بود. ابزار اندازه گیری در بخش کیفی مرور سیستماتیک مبانی نظری و پیشینه تجربی و مصاحبه نیمه ساختار یافته با اساتید و کارشناسان انجام پذیرفت و در بخش کمّی از پرسشنامه نشاط معنوی افروز و همکاران (1398) استفاده شد. شیوه تحلیل داده ها در بخش کیفی بر اساس روش تحلیل مضمون استفاده شد و در بخش کمّی آزمون تحلیل واریانس مختلط، آزمون تعقیبی بونفرنی و آزمون t همبسته استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد: 1)راهبردهای روان شناختی خانواده – محور شامل 10 راهبرد: راهبرد بازی سازی شناختی، آموزش آرمیدگی، راهبرد خودآگاهی، راهبرد ارتباطی، راهبرد حل مسأله، راهبرد مدیریت استرس، راهبرد مقابله ای و راهبرد حل تعارض، راهبرد کنترل خشم، راهبرد تفکر نقاد و راهبرد مدیریت زمان. 2) بر حسب راهبردهای احصاء شده، مبانی نظری و تحلیل مصاحبه ها، مدل مفهومی راهبردهای روان شناختی خانواده – محور طراحی شد و بر اساس مدل مفهومی، مبانی نظری و بر حسب نظر متخصصان این حوزه با تلفیق رویکرد شناختی – رفتاری و برنامه مهارت های زندگی برنامه عملیاتی مدل راهبردهای روان شناختی خانواده – محور تدوین و تنظیم شد. 3) اعتبار بخشی آن بر اساس نظر 30 نفر از متخصصین این حوزه بر حسب شاخص های لینکولن و گوبا بررسی و مورد تائید قرار گرفت و حاکی از روا و اعتبار بخشی برنامه بود. نتیجه گیری: نتایج بیانگر آن است که برنامه مداخله راهبردهای روان شناختی خانواده – محور موجب افزایش نشاط معنوی دانش آموزان و والدین آنها گردید و این نتایج در پیگیری سه ماهه نیز پایدار بود و بیانگر آن است که برنامه مداخله روان شناختی از پایایی و اعتبار لازم برخوردار است.

توانایی کوچینگ دانشجومعلمان در محیط آموزشی صلاحیتی کلیدی برای هر معلم است. هدف پژوهش حاضر، طراحی و اعتباریابی الگوی مربیگری بر مبنای نظریه انتخاب در دانشگاه است. این پژوهش، از نوع آمیخته متوالی با استراتژی داده بنیاد و روش زمینه یابی است، در بخش کیفی، استادان دانشگاه طبق اشباع نظری با روش نمونه گیری هدف مند (3=N) انتخاب شدند و برای اعتباربخشی پرسشنامه طبق فرمول کوکران نمونه اکتشاف 360 نفر از دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان و از روش نمونه گیری چندمرحله ای استفاده شد. همچنین، در بخش کمی، برای اثربخشی الگو، بسته آموزشی برگرفته شده از الگوی مربیگری بر روی 44 نفر مشخص شد، که به طور تصادفی انتخاب، و در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. ابزار پژوهش در بخش کیفی از روش سندکاوی و مصاحبه های نیمه ساختاریافته و در بخش کمّی پرسشنامه محقق ساخته بود. در بخش کمی پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و ما یرز (1991) و روش مربیگری طی 10 جلسه 90 دقیقه ای اجرا شد. شیوه تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی، کدگذاری باز، محوری و انتخابی توسط نرم افزار MAXQD و با رویکرد تحلیل مضمون صورت گرفت. همچنین، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی جهت پایایی پرسشنامه و الگو استفاده شد. در بخش کمی این پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری بود. نتایج نشان داد الگوی مربیگری شامل دو بُعد مربیگری شخصی و مربیگری آموزشی، 7 مؤلفه اصلی شامل کشف خود، هدف گذاری هوشمند، جست وجوگری و پیگیرماندن در کار، رابطه سازی، آموزش و ایجاد دانش، محیط سازی، اثربخشی و نفوذ است و 35 شاخص به عنوان الگوی مربیگری ارائه شد. نتایج نشان داد مربیگری در افزایش میزان تعهد سازمانی دانشجومعلمان مؤثر و در طول زمان پایداری مناسبی دارد.

این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی آموزش معکوس و راهبرد فراشناختی بر خودشکوفایی دانش آموزان و ارائه راهکارهای عملیاتی انجام شد. روش پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش جمع آوری داده ها، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه ناحیه 1 کرج در سال ۱۴۰۰ بودند که طبق ملاک های ورود و خروج در پژوهش تعداد 45 نفر بر اساس فرمول کوکران و بر اساس روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه تقسیم بندی شدند. ابزارهای مورداستفاده در این پژوهش، پرسشنامه خودشکوفایی جونز و کراندال (1986) بود. در مرحله پیش آزمون متغیر وابسته روی گروه آزمایشی اول، گروه آزمایش دوم و گروه کنترل اجرا شد. متغیر مستقل (آموزش معکوس) بر روی گروه آزمایش اول و آموزش راهبردهای فراشناختی روی گروه آزمایش دوم اجرا شد و گروه کنترل به روش سنتی آموزش دیدند. در مرحله پس آزمون متغیر وابسته روی هر سه گروه آزمایش اول، آزمایش دوم و گروه کنترل اجرا و در مرحله پیگیری یعنی یک ماه پس از مرحله پس آزمون متغیرهای وابسته روی هر دو گروه آزمایشی اجرا شد. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی و جهت آزمون فرضیه های پژوهش از آمار استنباطی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که تفاوت میانگین متغیر خودشکوفایی، بین دو گروه تحت آموزش قرار گرفته با گروه کنترل معنادار است (P<0.01). از طرفی نتایج نشان داد که اثربخشی آموزش معکوس با آموزش راهبردهای فراشناختی در درس علوم بر خودشکوفایی در طول زمان از پایداری مناسبی برخوردار است.

هدف از انجام پژوهش حاضر مطالعه اثربخشی آموزش فلسفه به کودکان بر صلاحیت های اخلاقی دانش آموزان دختر متوسطه شهرگرگان می باشد. روش پژوهش نیمه آزمایشی می باشد که از طرح پیش آزمون-پس آزمون با دو گروه کنترل و آزمایش استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان دختر مشغول به تحصیل در دوره متوسطه شهرگرگان در سال تحصیلی 1399-1398 است که 30 نفر در گروه آزمایش و 30 نفر در گروه کنترل به صورت تصادفی قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 12 جلسه 5/1 ساعته هفتگی (90 دقیقه) آموزش دیدند. به منظور جمع آوری داده ها، از پرسشنامه سنجش صلاحیت های اخلاقی مارتین و آستین (Martin & Austin 2010) استفاده شد. روایی و پایایی پرسشنامه به ترتیب با استناد به نظرات کارشناسان و ضریب آلفای کرونباخ (0/879) تأیید شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش کوواریانس (ANCOVA) در نرم افزار SPSS (ویرایش 21) انجام شد. یافته های این پژوهش نشان داد که اجرای برنامه آموزش فلسفه به کودکان بر صلاحیت اخلاقی دانش آموزان با اندازه اثر 911/0 تأثیر مثبت و معنی دار دارد (763/585=F؛ 05/0>p). یافته های پژوهش همچنین حاکی از تأثیر مثبت و معنی دار اجرای این برنامه بر هشت مؤلّفه صلاحیت اخلاقی در بین دانش آموزان می باشد.در نتیجه می توان بیان کرد که استفاده از برنامه های غیرمستقیم از قبیل فلسفه برای کودکان باعث ارتقاء صلاحیت های اخلاقی در بین دانش آموزان می گردد.

هدف: هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش درس پژوهی بر صلاحیت های حرفه ای معلمان دوره ابتدایی بود. روش: نوع پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون پیگیری با گروه گواه بود. با روش نمونه گیری در دس ترس تعداد30 نفر انتخاب و به ش یوه تصادفی س ازی در دو گروه مساوی 30 نفری جایگزین شدند گروه آزمایشی مداخله آموزش درس پژوهی به  معلمان دوره ابتدایی و آزمودنی های گروه کنترل تا پایان مرحله پیگیری مداخله ای دریافت نکردند. گردآوری داده ها با کمک پرسشنامه استاندارد صلاحیت های حرفه ای انجام شد. همچنین تحلیل  داده های پژوهش با از استفاده از تحلیل کوواریانس بین گروهی انجام شد. یافته ها: بعد از مقایسه داده های بدست آمده در پیش آزمون و پس آزمون بین دو گروه آزمایش و کنترل و با انجام آزمون تحلیل کواریانس بین گروهی، نتایج نشان داد بین نمرات کل صلاحیت های حرفه ای معلمان گروه آزمایش و کنترل پس از اجرای دوره آموزشی درس پژوهی، نسبت به گروهی که آموزش درس پژوهی ندیده اند تفاوت معناداری وجود داشته است بنابراین آموزش درس پژوهی، صلاحیت حرفه ای معلمان آموزش دیده را در سطح معناداری افزایش داده است. همچنین نمره صلاحیت حرفه ای در معلمانی که آموزش درس پژوهی را دریافت کرده اند، بهبود بیشتری پیدا کرده است. نتیجه: از آنجا که آموزش درس پژوهی بر صلاحیت حرفه ای معلمان تأثیر دارد، توصیه می شود به آموزش درس پژوهی برای رشد و تقویت صلاحیت حرفه ای معلمان توجه گردد. بنابراین برای بهبود کیفیت تدریس و یادگیری در مدارس ابتدایی، لازم است تا معلمان به شاخص های صلاحیت حرفه ای خود توجه کنند و با استفاده از درس پژوهی به مطالعه، تحلیل و بهبود برنامه های تدریس خود بپردازند.

هدف: مقایسه اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد گشتالت درمانی و واقعیت درمانی بر تنظیم هیجان دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر تهران بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری بود. جامعه آماری شامل کلیه دختران نوجوان دوره اول متوسطه مدارس دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 بود. 45 نفر با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه 15 نفری قرارگرفتند. گروه آزمایش اول 10 جلسه 90 دقیقه ای مشاوره گروهی با رویکرد گشتالت درمانی و گروه آزمایش دوم 10 جلسه 90 دقیقه ای مشاوره واقعیت درمانی را دریافت کردند. ابزار پژوهش پرسشنامه تنظیم هیجان گارنفسکی و کاریج (2006) بود. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: بین گروه آزمایش اول مشاوره گروهی با رویکرد گشتالت درمانی، گروه آزمایش دوم واقعیت درمانی و گروه کنترل در تنظیم هیجان تفاوت معنی دار وجود دارد اما بین رویکرد گشتالت درمانی و واقعیت درمانی در تنظیم هیجان تفاوت معناداری مشاهده نشد (001/0P˃). نتیجه گیری: مشاوره گروهی گشتالت درمانی و واقعیت درمانی بر تنظیم هیجان تاثیر مثبت و معناداری داشته اند. بنابراین مشاوره گروهی گشتالت درمانی روشی و واقعیت درمانی روش های مناسبی برای افزایش تنظیم هیجان دانش آموزان هستند. با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاد می شود که مشاوران مدارس و مراکز روان درمانی از روش های مشاوره گروهی با رویکرد گشتالت درمانی و واقعیت درمانی در بهبود تنظیم هیجان استفاده کنند.

توانایی مربیگری دانشجومعلمان در محیط آموزشی صلاحیتی اساسی برای هر معلمی است. هدف از پژوهش حاضر طراحی و اعتباریابی الگوی مربیگری بر مبنای نظریه انتخاب در دانشگاه است. این پژوهش از نوع آمیخته متوالی بود و در دو بخش کیفی با رویکرد داده بنیاد و بخش کمّی به روش زمینه یابی انجام شد. بخشِ کیفی شامل مصاحبه با استادان دانشگاه است که طبق اصل اشباع نظری، با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند (N:۳۶۰)، انجام شده است و بخش کمّی طبق فرمول کوکران بود و گروه هدف 360 نفر از دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان بودند. در این مرحله از روش نمونه گیری چند مرحله ای استفاده شد. برای جمع آوری داد ه ها در بخش کیفی از روش سندکاوی و مصاحبه های نیمه ساختاریافته و در بخش کمّی از پرسش نامه محقق ساخته بهره گیری شد. شیوه تجزیه وتحلیل داده ها در بخش کیفی کدگذاری باز، محوری و انتخابی با نرم افزار مکس کیودا و با رویکرد تحلیل مضمون صورت گرفت و در بخش کمّی از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی استفاده شد. بر اساس نتایج، الگوی مربیگری شامل ۲ بُعد مربیگری شخصی و مربیگری آموزشی و 7 مؤلفه اصلی شامل کشف خود، هدف گذاری هوشمند، جست وجوگری و پیگیرماندن در کار، رابطه سازی، آموزش و ایجاد دانش، محیط سازی، اثربخشی و نفوذ است. در این پژوهش 35 شاخص برای الگوی مربیگری ارائه شد. درنهایت ابعاد و مؤلفه های اصلی الگوی مربیگری بر مبنای نظریه انتخاب مشخص شد. مشخص شد که الگوی ارائه شده برازش مناسبی دارد و ساختار عاملی مفروض آن تأیید شد.

هدف پژوهش طراحی الگوی برنامه درسی درس" اخلاق حرفه ای" برای دانش آموزان دوره دوم متوسطه" شاخه فنی حرفه ای و کاردانش" و اعتبار سنجی آن از دیدگاه برنامه ریزان درسی و هنر آموزان بوده است.رویکرد تحقیق ، " ترکیبی" و هدف آن کاربردی است. جامعه متشکل از برنامه ریزان درسی و هنرآموزان است. نمونه شامل 30 نفر از متخصصان که به صورت هدفمند و 335 نفر از هنرآموزان بودند که به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. داده های حاصل از تحلیل اسناد با ابزار پرسشنامه محقق ساخته از طریق آزمون خی دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.از یافته های این تحقیق، ارائه چارچوب برنامه درسی "درس اخلاق حرفه ای" و اعتبارسنجی مولفه های اخلاق حرفه ای است که مورد تایید نمونه های مورد بررسی در این پژوهش قرار گرفته است. بطوریکه در عنصر روش های یاددهی –یادگیری نتایج تحلیل عامل نشان داد که :"اهداف" با بار عاملیz=68.34 و"محتوا" با بارعاملی z=72.12 و "فعالیت های یادگیری "(روش تدریس) بابارعاملی z=62.74 و"روش های ارزشیابی" با بارعاملی z=58.83 به ترتیب تعیین کننده چارچوب برنامه درسی درس اخلاق حرفه ای هستند و همچنین ضریب آلفای کرونباخ بالای 87 درصد بیان کننده پایایی قابل قبول عناصر برنامه درسی است. اعتبار چارچوب نهایی برنامه درسی مورد تایید قرار گرفت. گزاره های الگوی نظری با گزاره های مستخرج در ارتباط با اهداف،محتوا ،فعالیت های یادگیری مولفه های اخلاق حرفه ای در مطالعات انجام شده، همخوانی دارد.

هدف از این پژوهش، تعیین اثر آموزش درس علوم تجربی پایه هفتم بر اساس رویکرد ساختن گرایی بر سبک های شناختی دانش آموزان در سال 1399 بود. روش کار :  این پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و مرحله پیگیری، حجم نمونه طبق فرمول کوکران 60 نفر، که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انجام شد. جهت جمع آوری داده ها از آزمون سبک های شناختی آزمون گروهی شکل های نهفته(ویتکین،التمن و راسکین[1]، ( 1971 ) بهره گرفته شد. [2]، آموزش مبتنی بر رویکرد ساختن گرایی طی10 جلسه، هر جلسه به مدت60 دقیقه، اجرا شد و جهت تحلیل داده ها، از آمار توصیفی و استنباطی(آزمون اندازه گیری مکرر و مقایسه زوجی) استفاده شد.  یافته ها : نتایج پژوهش، بیانگر آن است که با توجه به اندازه اثر(72/0 )، آموزش با رویکرد ساختن گرایی در درس علوم بر سبک های شناختی دانش آموزان موثر است. همچنین  بین میانگین پیش آزمون و پس آزمون، میانگین پیش آزمون و پیگیری از نظر آماری تفاوت معنی داری وجود دارد (P<0.01). بطوری که میانگین پس آزمون و پیگیری از میانگین پیش آزمون به لحاظ آماری در سبک های شناختی بالاتر است. همچنین بین میانگین نمرات پس آزمون و نمرات میانگین آزمون پیگیری به لحاظ آماری تفاوت معنی داری وجود ندارد که نشان از پایداری نتایج متاثر از مداخله آموزشی بر اثر گذشت زمان دارد.      

مقدمه : نتایج تحقیقات بین المللی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی که روند آموزش علوم تجربی را مطالعه می کند، نشان داده است که کشور ایران نتایجی پایین تر از میانگین داشته است. بنابراین ضرورت توجه ویژه به درس علوم تجربی مشهود است. در این راستا هدف این پژوهش، بررسی اثر آموزش درس علوم تجربی بر اساس رویکرد ساختن گرایی برمیزان یادگیری مشارکتی دانش آموزان و پایداری آن در طول زمان بود. روش ها: روش این پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و مرحله پیگیری بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 و حجم نمونه 60 نفر، که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه یادگیری مشارکتی استیفان و همکاران استفاده شد و آموزش مبتنی بر رویکرد ساختن گرایی طی10 جلسه، هر جلسه60 دقیقه اجراء گردید و جهت تحلیل داده ها، از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون اندازه گیری مکرر و مقایسه زوجی) بهره گرفته شد. یافته ها: نتایج پژوهش، بیانگر آن است که میزان یادگیری مشارکتی دانش آموزانی که آموزش بر اساس رویکرد ساختن گرایی را دریافت کرده اند بطور معنی داری بالاتر از میزان یادگیری مشارکتی دانش آموزانی است که این آموزش را دریافت نکرده اند. نتیجه گیری: این مطالعه نشان می دهد که آموزش علوم تجربی پایه هفتم براساس رویکرد ساختن گرایی بر افزایش میزان یادگیری مشارکتی دانش آموزان موثر بوده است و در طول زمان از پایداری مناسبی برخوردار است. بر اساس نتایج، می توان از آموزش با رویکرد ساختن گرایی برای افزایش یادگیری مشارکتی دانش آموزان در دوره اول متوسطه استفاده کرد و این روش با فعال ساختن دانش آموزان در فرایند آموزش می تواند به عنوان یکی از روش های اصلی جهت افزایش یادگیری مشارکتی به کار رود.

این پژوهش، با هدف مقایسه اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد آدلری و واقعیت درمانی بر خودکارآمدی دانش آموزان دوره متوسطه اول شهر تهران انجام شد . روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه مدارس دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 45 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه 15 نفری قرارگرفتند. در این پژوهش گروه آزمایش اول 10 جلسه 90 دقیقه ای برنامه آموزش مشاوره گروهی آدلری و گروه آزمایش دوم 10 جلسه 90 دقیقه ای برنامه آموزش مشاوره واقعیت درمانی را دریافت کردند. ابزار پژوهش مقیاس خودکارآمدی (شرر و کارور، 1982) بود. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس تک متغیره، تجزیه و تحلیل شدند . یافته های پژوهش نشان داد که بین گروه آزمایش اول مشاوره گروهی آدلری، گروه آزمایش دوم واقعیت درمانی و گروه گواه در خودکارآمدی تفاوت معنی داری وجود دارد ( 001/0 P˃ ). همچنین نتایج نشان داد که مشاوره گروهی آدلری نسبت به واقعیت درمانی تاثیر بیشتری بر خودکارآمدی دارد. بنابراین می توان گفت که مشاوره گروهی آدلری روشی موثر در افزایش خودکارآمدی دانش آموزان است.

ند هدف:  هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد گشتالت درمانی و واقعیت درمانی بر سبک های هویت دانش آموزان دوره متوسطه اول شهر تهران بود. روش شناسی: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول مدارس دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 بودند. 45 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای  انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه 15 نفری قرارگرفتند. در این پژوهش گروه آزمایش اول 10 جلسه 90 دقیقه ای برنامه آموزش مشاوره گروهی گشتالت درمانی و گروه آزمایش دوم 10 جلسه 90 دقیقه ای برنامه آموزش مشاوره گروهی واقعیت درمانی را دریافت کردند و گروه کنترل هیچ درمانی دریافت نکردند. ابزار پژوهش پرسشنامه سبک های هویت برزونسکی (1989)  بود.داده ها به وسیله روش تحلیل واریانس چند متغیری و آزمون تعقیبی بونفرونی و نرم افزار SPSS نسخه 22، تجزیه و تحلیل شدند . یافته ها: نتایج نشان داد مشاوره گروهی واقعیت درمانی تاثیر بیشتری نسبت به گشتالت درمانی بر سبک های هویت داشت. واقعیت درمانی با تأکید بر آزادی انسان و رفتار مسئولانه، به ترغیب دانش آموزان به شناسایی ارزش هایشان و تعیین اهداف، اعمال، موانع و در نهایت تعهد به انجام اعمال در راستای دستیابی به هویت تلاش می کند. بنابراین مشاوره گروهی واقعیت درمانی روشی موثر در سبک های هویت دانش آموزان است.  (001/0 P˃ ). بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش بین گروه آزمایش اول مشاوره گروهی گشتالت درمانی، گروه آزمایش دوم واقعیت درمانی و گروه گواه در سبک های هویت تفاوت معنی دار وجود دارد 

هدف این پژوهش طراحی الگوی استقرار محیط یادگیری حرفه ای الکترونیکی مدیران بر پایه پذیرش فناوری و سواد اطلاعاتی مدیران است. روش پژوهش برحسب هدف، کاربردی؛ برحسب نوع داده، آمیخته (کیفی- کمی) با راهبرد اکتشاف متوالی و برحسب زمان گرداوری داده، توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل شامل کلیه مدیران شهرداری بندرعباس است که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 310 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. در این پژوهش گردآوری داده ها با روش کتابخانه-ای، و پرسشنامه محقق ساخته (بخش کمی) انجام شد که خبرگان روا بودن مصاحبه را تایید کردند, محاسبه پایایی آن با روش پایایی بین دو کدگذار که پایا و روا بودن مصاحبه را نشان می داد، مشخص شد. روایی پرسشنامه محقق ساخته نیز از طریق روایی صوری، محتوا و سازه و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ تایید شد. دراین پژوهش به منظور تحلیل داده ها از دو بخش کیفی وکمی استفاده شد.در بخش کیفی کدگذاری نتایج مصاحبه انجام شد ودر بخش کمی نیز از آمار توصیفی و استنباطی(مدل سازی معادلات ساختاری، عاملی تائیدی و آماره t) استفاده شد.

زمینه: تحقیقات مختلفی نشان داده اند که مشاوره آدلری و واقعیت درمانی بر بهزیستی روانشناختی مؤثر است، اما آیا مشاوره آدلری و واقعیت درمانی به صورت گروهی بر بهزیستی روانشناختی مؤثرند و کدام یک تأثیر بیشتری دارند؟ هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد آدلری و واقعیت درمانی بر بهزیستی روانشناختی دانش آموزان دوره متوسطه اول شهر تهران بود. روش: پژوهش حاضر شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول مدارس دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 بود. 45 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه 15 نفری قرارگرفتند. در این پژوهش گروه آزمایش اول 10 جلسه 90 دقیقه ای برنامه آموزش مشاوره گروهی آدلری برگرفته از سلیمی بجستانی (1389) و گروه آزمایش دوم 10 جلسه 90 دقیقه ای برنامه آموزش مشاوره واقعیت درمانی برگرفته از شفیع آبادی و ناصری (1398) را دریافت کردند. ابزار پژوهش مقیاس بهزیستی روانشناختی (ریف و کینز، 1995) بود. داده ها به وسیله روش تحلیل واریانس تک متغیری و نرم افزار SPSS نسخه 22، تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: بین گروه آزمایش اول مشاوره گروهی آدلری، گروه آزمایش دوم واقعیت درمانی و گروه گواه در بهزیستی روانشناختی تفاوت معنی دار وجود دارد (0/001 P˃ ). نتیجه گیری: مشاوره گروهی آدلری تأثیر بیشتری نسبت به واقعیت درمانی بر بهزیستی روانشناختی داشت. درمان آدلری با تأکید بر شناسایی دقیق سبک زندگی و با تمرکز بر شناسایی و رفعِ اشتباهات اساسی مختل کننده روابط درون فردی و بین فردی، افراد را به سمت پرورش علاقه اجتماعی هدایت می کند. بنابراین مشاوره گروهی آدلری روشی مؤثر در افزایش بهزیستی روانشناختی دانش آموزان است. پیشنهاد می شود مشاوران مدارس و مراکز روان درمانی از مشاوره گروهی آدلری در افزایش بهزیستی روانشناختی استفاده کنند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی صلاحیت حرفهای دبیران انجام پذیرفت. روش پژوهش: پژوهش مذکور از نظر هدف بنیادی- کاربردی و از نظر دادههای اطلاعاتی، از نوع آمیخته بود که در دو بخش کیفی و کمی انجام شد. از نظر نحوه اجراء، نیز از الگوهای پیمایشی در این پژوهش استفاده شد. جامعه آماری در بخش کیفی پژوهش، شامل خبرگان آموزش و پرورش بود که با نمونه گیری هدفمند تعداد 20 خبره انتخاب شدند. در بخش کمی نیز جامعه آماری، شامل دبیران زن دوره دوم متوسط شهر تهران بودند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 324 نفر انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها، در بخش کیفی پژوهش حاضر از مصاحبههای نیمه ساختاریافته استفاده شد. در بخش کمی نیز از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی و پایایی ابزارها مورد سنجش و تائید قرار گرفت. روش تحلیل داده ها در بخش کیفی کدگذاری نظری برگرفته از روش نظریه پردازی داده بنیاد بود. در بخش کمّی با توجه به سؤال های پژوهش از روش های آمار توصیفی و استنباطی تحلیل عاملی تأییدی، معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که مؤلفه های صلاحیت حرفه ای شامل، صلاحیت شناختی و قابلیتی (خودشناسی، دانش موضوعی، شناخت فرایند یادگیری)، مؤلفه های صلاحیت رفتاری- قضاوتی (صلاحیت ارزشی، صلاحیت نگرشی، صلاحیت علایق)، مؤلفه های صلاحیت مدیریتی رهبری (صلاحیت مرتبط با کلاس درس، صلاحیت مربوط به محیط آموزش، صلاحیت عملکردی، صلاحیت در هدایت)، مؤلفه های صلاحیت معنوی- اخلاقی (صلاحیت در رهبری، صلاحیت در رفتار اخلاق مدار، صلاحیت هنجاری) است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که صلاحیت حرفه ای معلمان تأثیر معناداری بر نشاط معنوی ایشان دارد.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی و امکان سنجی اجرای مولفه های الگوی برنامه درسی کارورزی در دوره کارشناسی دانشگاه فرهنگیان بود. این پژوهش بر مبنای هدف از نوع کاربردی و از حیث روش به دست آوردن داده ها از نوع توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه متخصصان برنامه ریزی درسی دانشگاه های شهر تهران و کارشناسان گروه های درسی دفتر تألیف و اساتید و معلمان راهنما کارورزی شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1399 می باشند. با استفاده از جدول مورگان و روش تصادفی طبقه ای به ترتیب برای متخصصان برنامه ریزی درسی 52 نفر و برای استادان و معلمان 84 نفر برآورد گردیده است. ابزار این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی پرسش نامه، توسط 6 نفر از صاحب نظران حوزه برنامه درسی و اساتید تأیید شد. مقدار آلفای کرونباخ برای کل پرسش نامه 89/0 بود. نتایج آزمون t تک متغیری نشان داد که در کل میانگین مولفه ها و شاخص های برنامه درسی کارورزی دوره کارشناسی دانشگاه فرهنگیان با میانگین فرضی نمونه، در سطح معناداری 05/0 تفاوت معناداری وجود دارد (05/0p-value ≤). بنابراین می توان این چنین استنباط کرد که میزان «مولفه ها و شاخص های برنامه درسی کارورزی دوره کارشناسی دانشگاه فرهنگیان» در حد «پایین تر از میانگین» ارزیابی شده است. بنابراین وضعیت شاخص های برنامه درسی کارورزی دوره کارشناسی دانشگاه فرهنگیان در اجرا مساعد نیست.

زمینه و هدف: انسان برای دستیابی به زندگی ارزشمند و معنا دار باید به خودشکوفایی برسد و خودشکوفایی بالاترین تمایل انسان است که می تواند منجر به رضایت از زندگی شود؛ لذا پژوهش حاضر با هدف طراحی الگو و اعتبار بخشی راهبردهای یادگیری و اثر آن برخود شکوفایی دانش آموزان انجام پذیرفت. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر برحسب هدف، کاربردی، برحسب زمان اجرای پژوهش، مقطعی؛ برحسب نوع داده، آمیخته (کیفی-کمی) از نوع اکتشافی؛ برحسب روش گردآوری داده ها و یا ماهیت و روش پژوهش، توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری بخش کیفی در این پژوهش شامل خبرگان و اساتید دانشگاه که به روش غیر تصادفی هدفمند انخاب شدند. جامعه آماری در بخش کمی شامل دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه شهر تهران، بودند. برای تعیین حجم نمونه بخش کمی از فرمول کوکران استفاده شد که جهت تعمیم پذیری بیشتر و جلوگیری از اُفت در نمونه 300 نفر انتخاب شدند. همچنین برای انتخاب نمونه ها از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای استفاده شد. ابزار پژوهش در بخش کیفی مصاحبه های نیمه ساختار یافته بود و در بخش کمی، پرسشنامه محقق ساخته و پرسشنامه خودشکوفایی جونز و کرندل (1986) بود. روایی و پایایی ابزارها مورد سنجش قرار گرفت و به تایید رسید. روش تحلیل داده ها در بخش کیفی کدگذاری نظری برگرفته از روش نظریه پردازی داده بنیاد بود. در بخش کمّی با توجه به سؤال های پژوهش از روش های آمار توصیفی (درصد، فراوانی، جداول، اشکال و نمودار، میانگین، انحراف معیار، چولگی و کشیدگی) و استنباطی (آزمون هایی نظیرهمبستگی پیرسون، تحلیل عاملی تأییدی، معادلات ساختاری) با استفاده از نرم افزارهای SPSS-v21 ، Smart Pls-v2 و Lisrel-v8.8 بهره گرفته شد. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان دادند که از میان 47 شاخص (گویه) موجود، 7 مولفه ی اصلی برای راهبردهای یادگیری قابل شناسایی است. بر این اساس، مشخص شد که مولفه های تکرار، بسط دهی، سازماندهی، ارزشیابی، از راهبردهای شناختی و مولفه های راهبرد برنامه ریزی، راهبرد نظارت، راهبرد نظم دهی جزء راهبردهای فراشناختی هستند. نتیجه گیری: نتایج نشان دادند که راهبردهای شناختی و فراشناختی بر خودشکوفایی دانش آموزان تاثیر معناداری دارند. بر این اساس الگویی طراحی شد که از اعتبار مطلوبی برخوردار بود.