خانواده درمانی کاربردی

خانواده درمانی کاربردی

خانواده درمانی کاربردی دوره سوم زمستان 1401 شماره 4 (پیاپی 13) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

اثربخشی توانبخشی شناختی بر عملکرد اجرایی و عملکرد حافظه فعال در سالمندان مبتلا به افسردگی غیر بالینی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۱۳۰
هدف: هدف این پژوهش تعیین اثربخشی توانبخشی شناختی بر عملکرد اجرایی و عملکرد حافظه فعال در سالمندان مبتلا به افسردگی غیر بالینی بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر یک تحقیق کاربردی و از نظر روش تحقیق از نوع تحقیقات نیمه آزمایشی از نوع تحقیقات پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه سالمندان مبتلا به افسردگی غیر بالینی که تعداد آنها 90 نفر زن و مرد بین دی ماه 1399 تا خرداد سال 1400 به مرکز مشاوره مهرگان در طول شش ماه مراجعه نمودند. نمونه مورد مطالعه 45 نفر سالمندان بود که به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه مساوی مداخله و یک گروه کنترل تقسیم شدند (هر گروه 15 نفر). دوره پیگیری پس از گذشت سه ماه از اتمام پس آزمون انجام شد. داده در این پژوهش با استفاده از پرسشنامه افسردگی بکII (بک، استیر و براون، 1996) پرسشنامه ی عملکرد اجرایی، پرسشنامه عملکرد حافظه فعال: توسط والات ازووی، پرادات دیل و ازووی (2012) بدست آمد. در این پژوهش از آزمون اندازه گیری مکرر و نرم افزارهای SPSS.22 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که توانبخشی شناختی بر عملکرد اجرایی و عملکرد حافظه فعال در سالمندان مبتلا به افسردگی غیر بالینی موثر بود و این نتایج تا دوره پیگیری ماندگار بود. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت که توانبخشی شناختی روش موثری برای بهبود عملکرد اجرایی و عملکرد حافظه فعال در سالمندان مبتلا به افسردگی غیر بالینی است و می توان از آن در جهت کاهش مشکلات سالمندان استفاده کرد.
۲.

اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر خواب و حل مسأله در دختران 14 تا 16 ساله(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۶۷ تعداد دانلود : ۱۰۵
هدف: این تحقیق با هدف اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر مشکلات خواب و حل مسأله انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری 3 ماهه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر 14 تا 16 ساله مشغول به تحصیل در مقطع متوسطه شهر کرمانشاه در سال 400-1399 بود. با روش نمونه گیری در دسترس تعداد 60 دانش آموز دختر انتخاب و به شیوه تصادفی سازی (قرعه کشی) به دو گروه مساوی 20 نفری گمارش شدند. گردآوری داده ها با پرسشنامه حل مسأله (هپنر و پترسون، 1988) و پرسشنامه سنجش خواب (بویس و همکاران، 1989) انجام شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 25 با روش های آمار توصیفی، پیش فرض های آماری و تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون بن فرونی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که درمان پذیرش و تعهد به طور معناداری بر بهبود مهارت حل مسأله و ابعاد آن در افراد گروه آزمایش اثربخش بوده است. همچنین، نتایج نشان داد که درمان پذیرش و تعهد بر مهارت حل مسأله افراد گروه آزمایش تأثیر مثبتی داشته است. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با بهره گیری از فنونی همانند کاربرد تکنیک های ذهنی، مشاهده خود به عنوان زمینه، تکنیک های گسلش شناختی، تصریح ارزش ها و عمل متعهدانه می تواند به عنوان یک درمان کارآمد جهت کاهش مشکلات خواب و بهبود شیوه های حل مسئله در دختران نوجوان مورد استفاده قرار گیرد.
۳.

تبیین روابط علی بین فراوالدگری و تنیدگی والدینی با نقش میانجیگر ذهن آگاهی و خودکارآمدی والدینی در مادران کودکان مبتلا به اوتیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۱۵ تعداد دانلود : ۱۸۱
هدف: ترکیب ذهن آگاهی، خودکارآمدی والدینی و فراوالدگری در کاهش تنیدگی والدین به ویژه مادران نقش بسزایی داشته و مدیریت تنیدگی والدینی جهت ارتقای بهزیستی امری مهم محسوب می شود. روش پژوهش: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجیگر ذهن آگاهی و خودکارآمدی والدینی در تبیین روابط علی بین فراوالدگری و تنیدگی والدینی در مادران کودکان مبتلا به اوتیسم انجام شد. طرح پژوهش همبستگی و مبتنی بر روش مدل یابی معادلات ساختاری و جامعه آماری شامل همه مادران دارای کودک 2 تا 14 سال مبتلا به اختلال اوتیسم مراجعه کننده به کلینیک های درمانی شهر تهران در سال 1400 بودند که 250 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به پرسشنامه های تنیدگی والدگری آبیدین (1995)، پرسشنامه ذهن آگاهی (براون و رایان، 2003)، پرسشنامه فراوالدگری (هاوک و هولدن، 2006) و خودکارآمدی والدینی (دومکا و همکاران، 1996) پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارAMOS  نسخه 24 انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که ضریب مسیر کل بین فراوالدگری و تنیدگی والدینی (01/0>p، 456/0-=β) منفی و ضریب مسیر بین ذهن آگاهی و تنیدگی والدینی (01/0>p، 474/0-=β) و خودکارآمدی والدینی و تنیدگی والدینی (01/0>p، 386/0-=β) منفی و در سطح 01/0 معنادار بودند که خودکارآمدی والدینی و ذهن آگاهی رابطه بین فرا والدگری و تنیدگی والدگری را به صورت منفی و معناداری میانجیگری کرد. نتیجه گیری: فراوالدگری به صورت مستقیم و ذهن آگاهی و خودکارآمدی والدینی به صورت مستقیم و غیرمستقیم، تنیدگی والدینی را در مادران کودکان مبتلا به اوتیسم پیش بینی می کند. ضرورت دارد جهت ارائه مداخلات به منظور کاهش یا جلوگیری از سطوح بالای تنیدگی والدینی در خانواده ها به مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی، خودکارآمدی و فراوالدگری در روابط والد فرزندی توجه ویژه ای گردد.
۴.

مقایسه اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد گشتالت درمانی و واقعیت درمانی بر تنظیم هیجان دختران نوجوان(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۶۹ تعداد دانلود : ۱۳۸
هدف: مقایسه اثربخشی مشاوره گروهی با رویکرد گشتالت درمانی و واقعیت درمانی بر تنظیم هیجان دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر تهران بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری بود. جامعه آماری شامل کلیه دختران نوجوان دوره اول متوسطه مدارس دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 بود. 45 نفر با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه 15 نفری قرارگرفتند. گروه آزمایش اول 10 جلسه 90 دقیقه ای مشاوره گروهی با رویکرد گشتالت درمانی و گروه آزمایش دوم 10 جلسه 90 دقیقه ای مشاوره واقعیت درمانی را دریافت کردند. ابزار پژوهش پرسشنامه تنظیم هیجان گارنفسکی و کاریج (2006) بود. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: بین گروه آزمایش اول مشاوره گروهی با رویکرد گشتالت درمانی، گروه آزمایش دوم واقعیت درمانی و گروه کنترل در تنظیم هیجان تفاوت معنی دار وجود دارد اما بین رویکرد گشتالت درمانی و واقعیت درمانی در تنظیم هیجان تفاوت معناداری مشاهده نشد (001/0P˃). نتیجه گیری: مشاوره گروهی گشتالت درمانی و واقعیت درمانی بر تنظیم هیجان تاثیر مثبت و معناداری داشته اند. بنابراین مشاوره گروهی گشتالت درمانی روشی و واقعیت درمانی روش های مناسبی برای افزایش تنظیم هیجان دانش آموزان هستند. با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاد می شود که مشاوران مدارس و مراکز روان درمانی از روش های مشاوره گروهی با رویکرد گشتالت درمانی و واقعیت درمانی در بهبود تنظیم هیجان استفاده کنند.
۵.

اثربخشی روان درمانی مثبت نگر بر رضایت از تصویر تن و شادکامی در دختران نوجوان ناراضی از تصویر تن(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۱۰۲
هدف: این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی روان درمانی مثبت نگر بر رضایت از تصویر تن و شادکامی در دختران نوجوان ناراضی از تصویر تن بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری بود. از بین دختران نوجوان ناراضی از تصویر تن نمونه ای به حجم 30 نفر به روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب و در دو گروه آزمایش (روان درمانی مثبت نگر) و گواه به صورت تصادفی ساده جایگزین شدند. (15 نفر در هر گروه). پس از ارزیابی، 30 نفر از دختران نوجوان ناراضی از تصویر تن که نمره پایین تر نمره برش پرسشنامه رضایت از تصویرتن را کسب نمودند و شرایط لازم را داشتند، شناسایی و سپس در دو گروه 15 نفری، یک گروه آزمایشی و یک گروه گواه اختصاص یافتند. سپس 8 جلسه 90 دقیقه ای روان درمانی مثبت نگر سلیگمن (2006) در گروه آزمایش به صورت حضوری و با رعایت پروتکل های بهداشتی انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه شادکامی (آرگایل و همکاران، 1989) و مقیاس رضایت از تصویرتن (سوئوتو و گارسیا، 2002) جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر با نرم افزار SPSS-22 انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که در مراحل پس آزمون و پیگیری، روان درمانی مثبت نگر بر رضایت از تصویر تن (86/49=F، 001/0>P) و شادکامی (53/13=F، 001/0>P) اثربخش بودند و در مراحل پس آزمون و پیگیری، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر رضایت از تصویر تن و شادکامی اثربخش بودند و در سایر موارد تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتیجه گیری: به طور کلی با توجه به نتایج پژوهش، احتمالاً بتوان از روان درمانی مثبت نگر و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در بهبود مسائل روان شناختی دختران نوجوان استفاده نمود.
۶.

ارائه الگوی ساختاری پیش بینی تحمل پریشانی بر اساس صفات تاریک شخصیت و حمایت اجتماعی ادراک شده با میانجی گری سبک های دفاعی در مراجعین خواستار طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۴۹
هدف: هدف از این پژوهش بررسی ارائه الگوی ساختاری پیش بینی تحمل پریشانی بر اساس صفات تاریک شخصیت و حمایت اجتماعی ادراک شده با میانجی گری سبک های دفاعی در مراجعین خواستار طلاق بود. روش پژوهش: روش این مطالعه تحلیلی -همبستگی به روش مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر مراجعین خواستار طلاق در کلینیک های مشاوره خانواده شهر تهران در سال 1400 بودند. حجم نمونه 260 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به مقیاس تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (2005)، مثلث تاریک شخصیت جانسون و وبستر (2010)، مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران (1988) و پرسشنامه مکانیزم دفاعی اندروز و همکاران (1993) پاسخ دادند. سپس الگوی پیشنهادی از طریق مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از SPSS و AMOS نسخه 24 تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد مسیرهای مستقیم صفات شخصیت و سبک های دفاعی بر روی تحمل پریشانی معنادار بود (01/0>P). مسیرهای مستقیم صفات شخصیت بر روی حمایت اجتماعی ادراک شده و سبک های دفاعی(رشد یافته و رشد نایافته) بر روی تحمل پریشانی معنادار بود (01/0>P). همچنین مسیرهای مستقیم حمایت اجتماعی ادراک شده بر روی سبک های دفاعی(روان آزرده و رشد نایافته) معنادار بود (01/0>P). مسیر مستقیم حمایت اجتماعی ادراک شده بر روی تحمل پریشانی و ضریب صفات شخصیت بر روی سبک دفاعی روان آزرده و ضریب مسیر مستقیم حمایت اجتماعی ادراک شده بر روی سبک دفاعی رشد یافته معنادار نبود (05/0<P). همچنین نتایج بیانگر آن بود که اثرات غیرمستقیم حمایت اجتماعی ادراک شده از طریق نقش میانجی سبک های دفاعی بر تحمل پریشانی معنادار بود (077/0=RMSEA، 912/0=GFI، 959/0=IFI و 957/0=CFI)، اما مسیر غیرمستقیم صفات شخصیت بر روی تحمل پریشانی با نقش میانجی سبک های دفاعی معنادار نبود. نتیجه گیری: این پژوهش، مدل ساختاری پژوهش اصلاح شده پژوهش برازش مطلوب و قابل قبول با داده های پژوهشی داشتو این گام مهمی در جهت شناخت عوامل مؤثر بر تحمل پریشانی در مراجعینی که خواستار طلاق هستند
۷.

تعیین برازش مدل معادلات ساختاری روابط بین سردرگمی هویت و شکست عاطفی براساس نقش واسطه ای مکانیزم های دفاعی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۱۴۴
هدف: هدف این پژوهش تعیین برازش معادلات ساختاری شکست عاطفی براساس سردرگمی هویت با میانجی گری مکانیزم های دفاعی بود. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر توصیفی و طرح پژوهش همبستگی از نوع مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این مطالعه شامل کلیه دختران نوجوان دانش آموز دارای شکست عاطفی در سال تحصیلی 99-98 شهرستان نورآباد بود. نمونه این پژوهش شامل 250 نفر که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه سندرم ضربه عشقی (راس، 1999)، پرسشنامه سازمان شخصیت (کرنبرگ، 2002) و پرسشنامه مکانیزم های دفاعی (اندروز و همکاران، 1993) جمع آوری شد. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، مدل معادلات ساختاری و نرم افزارهایSPSS نسخه ۲۲ و AMOS نسخه ۲۲ صورت گرفت. سطح معناداری در این پژوهش ۰٫۰۵ در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج نشان داد که سردرگمی اثر غیرمستقیم بر شکست عاطفی داشته است، بنابراین وجود رابطه غیرمستقیم بین متغیرهای پژوهش با 95 درصد اطمینان تایید می شود (05/0>P). نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت که سازمان شخصیت دارای نقش میانجی در رابطه بین مکانیزم های دفاعی و شکست عاطفی داشته است.
۸.

اثربخشی رفتار درمانی عقلانی هیجانی بر تصویر بدنی، شاخص توده بدنی و کاهش اضطراب اجتماعی نوجوانان دارای اضافه وزن(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۲۰
هدف: تعیین اثربخشی رفتار درمانی عقلانی هیجانی بر تصویر بدنی، شاخص توده بدنی و کاهش اضطراب اجتماعی نوجوانان دارای اضافه وزن بود. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش را نوجوانان دختر و پسر تشکیل می دادند که با مشکل اضافه وزن و چاقی به کلینیک های شهر تهران در سال 1398 مراجعه کرده بودند که از بین آنها 40 نفر با روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. پس از انتخاب افراد به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه گواه (هر گروه 20 نفر) گمارش شدند. مداخله گروه آزمایش به صورت گروه درمانی و براساس رفتاردرمانی عقلانی هیجانی (الیس و درایدن، 1997) و شامل هشت جلسه به مدت 120 دقیقه بود. داده ها با استفاده از پرسشنامه های نگرانی درباره تصویر بدن لیتلتون و همکاران (2005)، و پرسشنامه اضطراب اجتماعی کانور و همکاران (2000) و روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار spss.22 تحلیل شد. سطح معناداری در این پژوهش، 05/0 در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج نشان داد که رفتار درمانی عقلانی-هیجانی در تصویر بدنی (29/25=F، 001/0>P)، شاخص توده بدنی (59/3=F، 036/0=P)، و کاهش اضطراب اجتماعی (49/5=F، 026/0=P) نوجوانان دارای اضافه وزن اثربخش بودند (001/0>P). نتیجه گیری: براساس یافته های پژوهش می توان گفت رفتار درمانی عقلانی-هیجانی می توانند تاثیرات مثبتی را بر روی تصویر بدنی، شاخص توده بدنی و کاهش اضطراب اجتماعی نوجوانان داشت.
۹.

اثر بخشی درمان شناختی رفتاری بر افکار خود آسیب رسان و بهزیستی روانشناختی در دانش آموزان دچار انحلال روابط عاشقانه(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۰۵
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر افکار خود آسیب رسانی و بهزیستی روانشناختی در دانش آموزان دچار انحلال روابط عاشقانه بود. روش پژوهش: این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری با دو گروه آزمایش و گواه بود. جامعه آماری شامل 587 نفر از مراجعه کنندگان به مرکز مشاوره شهر ساری بود که از بین آنها 60 نفر از دانش آموزان که دارای انحلال روابط عاشقانه و بر اساس معیارهای ورود و خروج به مطالعه انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش گواه هر گروه 30 نفر قرار گرفتند. شرکت کننده ها، پرسشنامه خود آسیب رسانی سانسون و سانسون (2010) و پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف (1989) را در سه نوبت پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تکمیل کردند. گروه آزمایش 8 جلسه درمان شناختی رفتاری دریافت کردند و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. داده ها با استفاده از روش تحلیل اندازه گیری مکرر و با نرم افزار spss.22 تحلیل شد. یافته ها: در گروه آزمایش، میانگین (انحراف معیار) افکار خود آسیب رسان از 40/19 (84/1) در پیش آزمون به 80/9 (56/0) در پس آزمون کاهش یافت ولی در گروه گواه میانگین (انحراف معیار) افکار خود آسیب رسان در پیش آزمون 93/18 (90/1) و در پس آزمون 80/18(61/1) بود که تفاوتی نداشت . همچنین در گروه آزمایش میانگین (انحراف معیار) بهزیستی روانشناختی در پیش آزمون برابر با 73/36 (60/11) بود که در پس آزمون به 80/99 (12/4) افزایش یافت ولی در گروه گواه میانگین (انحراف معیار) بهزیستی روانشناختی در پیش آزمون 53/37 (13/14) و در مرحله پس آزمون 46/37 (91/13) بدست آمد. نتیجه گیری: مطالعه نشان داد که درمان شناختی رفتاری منجر به کاهش افکار خود آسیب رسان و افکار خودکشی گرایانه و موجب افزایش و بهزیستی روانشناختی در دانش آموزان دچار انحلال روابط عاشقانه شد.
۱۰.

اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر مهارت های ارتباطی دختران نوجوان(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۳۳
هدف: هدف از پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر مهارت های ارتباطی دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه همراه با مرحله پیگیری 2 ماهه بود. در این پژوهش جامعه آماری دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 30 نفر از آنان در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند (هر گروه 15 نفر). گروه آزمایش تحت 12 جلسه 90 دقیقه ای جلسات درمانی پذیرش و تعهد اقتباس از پترسون، ایفرت، فینگولد و دیویدسون (2009) قرار گرفت؛ اما گروه گواه هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند و در لیست انتظار باقی ماندند. از پرسشنامه تجدیدنظر شده مهارت های ارتباطی کوئین دام (2004) به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها از طریق نرم افزار SPSS نسخه 24 در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بن فرونی) انجام پذیرفت. یافته ها: نتایج نشان داد درمان پذیرش و تعهد در مرحله پسآزمون و پیگیری نسبت به گروه گواه اثربخشی معناداری بر درک پیام (37/6=F، 004/0=P)، تنظیم هیجان (62/8=F، 001/0>P)، گوش دادن (57/4=F، 017/0=P)، بینش به ارتباط (04/16=F، 001/0>P)، ابراز وجود (16/9=F، 001/0>P) دختران نوجوان دارد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر، می توان گفت که درمان پذیرش و تعهد می -تواند به عنوان شیوه های درمانی برای بهبود مهارت های ارتباطی دختران نوجوان در محیط های آموزشی و درمانی به کار برده شود.
۱۱.

مدل یابی نشانه های شخصیت مرزی بر اساس دلبستگی: نقش میانجی تمایز یافتگی خود و بدتنظیمی هیجانی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۶۲
هدف: هدف پژوهش حاضر، مدل یابی نشانه های شخصیت مرزی بر اساس دلبستگی: نقش میانجی تمایز یافتگی خود، و بدتنظیمی هیجانی بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی و به روش همبستگی (با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری) است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش شامل کلیه دختر و پسر جوان دانشجوی دانشگاه آزاد شهر تهران بود که در سال تحصیلی 98-99 مشغول به تحصیل بودند. نمونه پژوهش حاضر شامل 370 نفر بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه شخصیت مرزی (لیشنرنیگ، ۱۹۹۹)، پرسشنامه تجدید نظر شده در روابط نزدیک - ساختار رابطه (فرالی، والرو برنان، 2000)، پرسشنامه تمایزیافتگی خود اسکورن و فریدلندر (1998) و مقیاس دشواری تنظیم هیجانی گرتز و رومر (2004) به دست آمد. در پژوهش حاضر میانگین، انحراف معیار، همبستگی و نرمال بودن توزیع متغیر های پژوهش با استفاده از آمار توصیفی بررسی شد. همچنین به منظور تحلیل داده ها و پاسخ به پرسش های پژوهش از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده می شود که بعد از تحلیل عاملی تاییدی - در قسمت مدل اندازه گیری در قسمت مدل معادله ساختاری روابط علّی موجود میان متغیرهای مکنون مورد بررسی قرار می گیرد. در قسمت مدل تابع ساختاری شدت روابط علّی (مستقیم، غیر مستقیم و کل) میان متغیرهای مکنون و مقدار واریانس تبیین شده در کل مدل مشخص می شود. یافته ها: نتایج نشان داد دلبستگی (41/0=β)، تمایزیافتگی خود (24/0=β)، و تنظیم هیجان (31/0=β) دارای اثر مستقیم بر نشانه های شخصیت مرزی است (001/0>P). تمایز یافتگی خود و بدتنظیمی هیجانی در رابطه نشانه های شخصیت مرزی و دلبستگی دارای نقش میانجی بود. نتیجه گیری: در نتیجه می توان نتیجه گرفت مدل یابی نشانه های شخصیت مرزی بر اساس دلبستگی با نقش میانجی تمایز یافتگی خود، و بدتنظیمی هیجانی از برازش مطلوب برخوردار است.
۱۲.

مدل ساختاری کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان پستان براساس شخصیت تیپ D با نقش میانجی متابعت درمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۵۱
هدف: بررسی مدل ساختاری کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان پستان براساس شخصیت تیپ D با نقش میانجی متابعت درمانی می باشد. روش پژوهش: در این مطالعه کاربردی اطلاعات توصیفی زنان مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به بیمارستان شهدای تجریش و کلینیک آذر تهران در سال 1399-1398 جمع آوری گردید. حجم نمونه بر 440نفر تعیین گردید . ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه جمعیت شناختی کیفیت زندگی (EORTC QLQ –BR23) ،مقیاس تیپ شخصیتیD و پرسشنامه متابعت کلی و اختصاصی بیماران مزمن توسط هیز و همکاران (1994) بود. یافته ها: ضریب مسیر متغیر شخصیت تیپ Dبر متابعت درمانی زنان مبتلا به سرطان پستان که به مقدار 694/0 و همچنین آماره t به مقدار 121/7 است، ضریب مسیر متابعت درمانی بیماری بر کیفیت بیماران مورد مطالعه که به مقدار 887/0 و همچنین آماره t به مقدار 283/9 و نهایتا ضریب مسیر متغیر شخصیت تیپ Dبر کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان پستان به مقدار 523/0 و همچنین آماره t به مقدار 120/4 مشاهده گردید که همگی تاثیر معناداری داشت. نتیجه گیری: شخصیت تیپ D با میانجیگری متابعت درمانی بر کیفیت زندگی زنان مبتلا به سرطان پستان تاثیر معناداری داردوباعث کاهش کیفیت زندگی می شود.
۱۳.

مقایسه اثر بخشی درمان شناختی- رفتاری با آموزش هوش هیجانی بر سازگاری اجتماعی نوجوانان مبتلا به اختلال سلوک(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۱۵
هدف: این پژوهش به منظور مقایسه اثر بخشی درمان شناختی- رفتاری با آموزش هوش هیجانی بر سازگاری اجتماعی نوجوانان مبتلا به اختلال سلوک انجام شد. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه (دو گروه آزمایش و یک گروه گواه) بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه نوجوانان مبتلا به اختلال سلوک که درکانون اصلاح تربیت تهران در سال 1398حضور دارند، تشکیل دادند. نمونه ازبین افراد آزمودنی های مبتلا به اختلال سلوک غربال شدند، 45 نفر از نوجوانان به صورت تصادفی در سه گروه (دو گروه آزمایش و یک گروه گواه هر گروه 15 نفر) جای گرفتند. نمونه گیری، در مرحله انتخاب آزمودنی ها به صورت هدفمند و در مرحله جایگزینی در گروه های آزمایش و گواه به صورت تصادفی انجام گرفت. گروه آزمایش اول در طی هشت جلسه براساس پروتکل شناختی- رفتاری اسمیت (2000) و گروه آمایش دوم طی هشت جلسه براساس پروتکل آموزش هوش هیجانی برادبری و گریوزف (2001) تحت آموزش قرار گرفتند اما گروه گواه در لیست انتظار قرار گرفت. ابزار گردآوری داده ها در این تحقیق پرسشنامه سازگاری اجتماعی کالیفرنیا (1953) بود. جهت تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که درمان شناختی- رفتاری و آموزش هوش هیجانی بر افزایش سازگاری اجتماعی (49/6=F، 003/0=P)، قالب های اجتماعی (74/57=F، 001/0>P)، مهارتهای اجتماعی (33/7=F، 002/0=P)، علائق ضد اجتماعی (73/7=F، 001/0>P)، روابط خانوادگی (34/4=F، 010/0=P)، روابط مدرسه ای (13/4=F، 045/0=P) و روابط اجتماعی (97/4=F، 018/0=P) نوجوانان مبتلا به اختلال سلوک اثربخش است. همچنین مقایسه دو گروه آزمایش نشان داد که درمان شناختی-رفتاری تاثیر بیشتری در افزایش سازگاری اجتماعی نوجوانان دارد (001/0>P). نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت که درمان شناختی- رفتاری و آموزش هوش هیجانی بر افزایش سازگاری اجتماعی نوجوانان مبتلا به اختلال سلوک موثر بود.
۱۴.

مقایسه اثربخشی آموزش ایمن سازی در برابر استرس و آموزش تنظیم هیجان بر کفایت اجتماعی و رفتارهای پرخطر در دختران نوجوان(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۴۹
هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش ایمن سازی در برابر استرس و آموزش تنظیم هیجان بر کفایت اجتماعی و رفتارهای پرخطر در دانش آموزان دختر بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر، از نوع پژوهش های نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهرستان رامهرمز در سال تحصیلی 99-1398 بود که در مدارس این شهر مشغول به تحصیل بودند. از این جامعه آماری، به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای 3 مدرسه انتخاب شد. دو مدرسه به طور تصادفی به گروه های آزمایشی 1 و 2 و یک مدرسه به عنوان گروه گواه گمارده شدند. تعداد گروه آموزش ایمن سازی در برابر استرس براساس پروتکل مایکنبام (2007) شامل 23 نفر و گروه آموزش تنظیم هیجان گراس (2002) شامل 22 نفر و گروه گواه شامل 25 نفر، افراد شرکت کننده در این پژوهش بودند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه کفایت اجتماعی فلنر و همکاران (1990)، پرسشنامه خطرپذیری نوجوانان ایرانی زاده محمدی و احمدآبادی (1387) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر به کمک نرم افزار SPSS.22 صورت گرفت یافته ها: نتایج نشان داد که بین گروه های آزمایشی و گروه گواه از لحاظ متغیرهای کفایت اجتماعی (64/34=F، 001/0>P) و رفتارهای پرخطر (56/56=F، 001/0>P) تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین، مشخص شد که روش آموزش تنظیم هیجان تأثیر بیشتری بر میزان بهبود کفایت اجتماعی و رفتارهای پرخطر دارد. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت آموزش ایمن سازی در برابر استرس و آموزش تنظیم هیجان بر کفایت اجتماعی و رفتارهای پرخطر در دانش آموزان دختر موثر بود.
۱۵.

تدوین الگوی رضایت جنسی براساس فاکتورهای شناختی (رابطه جنسی اشتراکی، دشواری تنظیم هیجانی، تمایز یافتگی) اجتماعی (اعتماد در رابطه بین فردی) اخلاقی (عدالت اخلاقی)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۲۶ تعداد دانلود : ۱۳۲
هدف: هدف اصلی از انجام این پژوهش تدوین الگو رضایت جنسی بر اساس فاکتورهای شناختی، اجتماعی، اخلاقی است و روشن شدن اهمیت این فاکتورها در بهبود و ارتقا کیفیت رضایت رابطه جنسی سالم تر افراد می باشد. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی، معادلات ساختاری می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل ۳۰۰ نفر (۱۲۹مرد و ۱۶۱ زن) متاهل و مجرد که تجربه رابطه جنسی را داشته اند و از تحصیلات دیپلم تا دکتری را شامل می شدند بود. داده ها با استفاده از پرسشنامه رضایت جنسی، پرسشنامه دشواری های تنظیم، پرسشنامه رابطه جنسی، پرسشنامه مقیاس تمایز یافتگی، پرسشنامه اعتماد در روابط بین فردی و پرسشنامه عدالت اخلاقی به دست آمد. کلیه اطلاعات بدست آمده از این پژوهش به وسیله نسخه ۲۲ نرم افزار SPSS براساس شاخص های آمار توصیفی مانند فراوانی، میانگین و انحراف معیار تجزیه و تحلیل گردید و روش تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد رضایت جنسی با رابطه جنسی اشتراکی با توجه به مقدار ۴۲۷/۰با دشواری تنظیم هیجانی به مقدار ۲۵۸/۰، با تمایز یافتگی به مقدار ۲۴۳/۰ ، اعتماد در رابطه بین فردی به مقدار ۲۶۹/۰، عدالت اخلاقی به مقدار ۱۷۵/۰ با رضایت جنسی دیده می شود. نتیجه گیری: ابعاد فردی و بین فردی انسان ها روی رضایت جنسی می تواند تاثیرگذار باشد. پیشنهاد می شود آموزش های لازم با توجه به ابعاد مختلف انسانی به شکل الگویی که تمرکز آن روی مسائل شناختی، روابط بین فردی و بعد اخلاقی است صورت گیرد و شرایطی برای ارتقا رضایت جنسی و تداوم آن در محیطی امن و سالم مهیا شود تا به تداوم این مسیر کمک کند.
۱۶.

ارائه مدل ساختاری افسردگی بر اساس طرحواره های ناسازگار اولیه، تاب آوری و حمایت اجتماعی ادراک شده با میانجی گری شفقت بر خود و امیدواری در مردان و زنان مبتلا به سرطان(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۱۵۵
هدف:پژوهش حاضر پیش بینی افسردگی بر اساس طرحواره های ناسازگار اولیه، تاب آوری و حمایت اجتماعی ادراک شده با در نظر گرفتن نقش میانجی شفقت بر خود و امیدواری در مردان و زنان مبتلا به سرطان بود. روش پژوهش:روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری در این پژوهش شامل کلیه بیماران مبتلا به سرطان مراجعه کننده به انستیتو کانسر بیمارستان های امام خمینی و میلاد تهران بودند. تعداد افراد نمونه 300 بیمار مبتلا به سرطان بود که براساس ملاک های ورود و خروج پژوهش و با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه ی شفقت بر خود نف (2003)، پرسشنامه طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ(1998)، پرسشنامه تاب آوری کونور-دیویدسون (2005)، پرسشنامه حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران (1988)، مقیاس افسردگی بک(1961) و پرسشنامه امیدواری اسنایدر (1991) بودند. داده های گردآوری شده با روش مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته ها:یافته ها نشان داد که مدل پیش بینی افسردگی بر اساس طرحواره های ناسازگار اولیه، تاب آوری و حمایت اجتماعی ادراک شده با در نظر گرفتن نقش میانجی شفقت بر خود و امیدواری براساس داده های تجربی از برازش مطلوبی برخوردار است. همچنین اثر مستقیم و غیرمستقیم طرحواره های ناسازگار اولیه، تاب آوری و حمایت اجتماعی ادراک شده با در نظر گرفتن نقش میانجی شفقت بر خود و امیدواری بر افسردگی بیماران مبتلا به سرطان مورد تأیید قرارگرفت (p<0.05). شفقت بر خود به طور مستقیم بر افسردگی بیماران مبتلا به سرطان اثر می گذارد(p<0.05).همچنین امیدواری به طور مستقیم بر افسردگی بیماران مبتلا به سرطان اثر می گذارد(p<0.05). نتیجه گیری:براساس نتایج پژوهش برای اینکه بیماران مبتلا به سرطان عملکرد مناسبی داشته باشند لازم است از یک سو طرحواره های ناسازگار اولیه تعدیل شده ای داشته باشند، از سوی دیگر دوره های درمانی آنها باید مبتنی بر بهبود تاب آوری و حمایت اجتماعی ادراک شده باشد.
۱۷.

نقش واسطه ای پرخاشگری ارتباطی پنهان در رابطه بین عدم تحمل بلاتکلیفی با روابط فرازناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۱۰۲
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای پرخاشگری ارتباطی پنهان در رابطه بین عدم تحمل بلاتکلیفی با روابط فرازناشویی بود. روش پژوهش: این پژوهش توصیفی از نوع پژوهش های همبستگی است. جامعه آماری پژوهش را زوج های مراجعه کننده برای مشاوره زناشویی به مراکز مشاوره استان البرز در سال 1398 تشکیل می دادند. نمونه ی پژوهش به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. حجم نمونه مورد نیاز در این پژوهش بر اساس روش کوکران 260 نفر به دست آمد که با احتساب ریزش نمونه ها 254 نمونه (شامل 127 مرد و 127 زن) انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل مقیاس نگرش به روابط فرازناشویی ویتلی (2008)، مقیاس عدم تحمل بلاتکلیفی فریستون و همکاران (1994) و مقیاس پرخاشگری ارتباطی پنهان نلسون و کارول (2006) بودند. در این پژوهش جهت تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر با رعایت پیش فرض های مربوط به آن استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل داده ها نشان داد شاخص های برازش مدل در وضعیت مطلوبی قرار داشتند. عدم تحمل بلاتکلیفی به صورت مستقیم و غیرمستقیم (با در نظر گرفتن نقش واسطه ی پرخاشگری ارتباطی پنهان) بر روابط فرازناشویی اثر می گذارد (p<0.05). همچنین پرخاشگری پنهان بر روابط فرازناشویی به صورت مستقیم اثر می گذارد (p<0.05). نتیجه گیری: براساس یافته های پژوهش می توان گفت اصلاح عدم تحمل بلاتکلیفی و پرخاشگری پنهان به عنوان پیشایندهای روابط فرازناشویی، باعث می شود کیفیت زندگی زناشویی زوجین بهبود یابد، و تأثیر معنادار در پیش گیری از بروز روابط فرازناشویی دارد.
۱۸.

اعتباریابی الگوی بومی(اسلامی-ایرانی) فرزندپروری شفقت ورزانه بر اساس نظر متخصصان(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۲۲ تعداد دانلود : ۱۶۶
هدف: هدف این پژوهش ارائه الگوی بومی(اسلامی-ایرانی) فرزندپروری شفقت ورزانه بر اساس نظر متخصصان بود. روش پژوهش: این پژوهش از نوع آمیخته با هدف اعتباریابی الگوی بومی اجرا می شود. جامعه آماری پژوهش حاضر در بخش کیفی و کمّی کلیه متخصصان در حوزه مطالعات فرزندپروری و الگوهای بومی-اسلامی خواهند بود. نمونه ها در بخش کیفی از بین افراد متخصص به روش هدفمند و بر مبنای اشباع نظری خبرگان پژوهش و در بخش کمّی به شیوه غیر تصادفی در دسترس انتخاب خواهد شد، ابزار پژوهش در بخش کیفی شامل مصاحبه عمیق و در بخش کمّی نیز پرسشنامه محقق ساخته بوده است. یافته ها: در نهایت این نتیجه حاصل شده است که الگوی فرزندپروری بومی اسلامی ایرانی شفقت ورزانه با مولفه های خدامحوری رفتار والدین، احوالات مادر در ایام بارداری و شیردهی، دعوت فرزندان به فضایل اخلاقی، دلسوزی عمیق برای فرزندان، دعای خیر در حق والدین و فرزندان، اعتقاد به باارزش بودن فرزندان، آموزش صحیح فرزندان، تربیت صحیح و متفاوت در هفت سال اول و دوم و سوم، الگو بودن رفتار والدین، رسیدن به من حقیقی، اهل عمل بودن از روایی کمی صوری و روایی محتوایی مطلوبی برخوردار است. یعنی ملاحظه می گردد که تمامی بارهای عاملی سئوالات بالاتر از 5/0 بدست آمده است و این حاکی از تایید روایی سازه گویه ها می باشد. نتیجه گیری: طی تحلیل عاملی تاییدی نیز مشخص گردید مدل معادلات ساختاری در پژوهش حاضر از برازش مطلوبی برخوردار است. بنابراین این الگو از اعتبار کافی برخوردار است.
۱۹.

ارائه مدل پیش بینی دلزدگی زناشویی براساس تمایزیافتگی، هوش هیجانی و سلامت روان با میانجی گری تاب آوری در زوجین(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۸۵ تعداد دانلود : ۱۲۱
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین برازش مدل پیش بینی دلزدگی زناشویی براساس تمایزیافتگی، هوش هیجانی و سلامت روان با میانجی گری تاب آوری در زوجین انجام شد. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمامی زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره خانواده منطقه 1 شهر تهران در بازه زمانی نیمه دوم تیر تا پایان شهریور ماه سال 1400 بود، که 248 زوج ( 124 مرد و 124 زن) با روش نمونه گیری غیرتصادفی بصورت در دسترس انتخاب و با روش اجرای اینترنتی با استفاده از مقیاس های دلزدگی زناشوئی (پاینز، 1996)، هوش هیجانی شات، و همکاران (1998)، تاب آوری کانر و دیویدسون (2003) و پرسشنامه های تمایزیافتگی خود اسکورن و دندی، (2003) و سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر(1972) مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج به دست آمده از ارزیابی مدل پیشنهادی به روش معادلات ساختاری نشان داد شاخص های برازش مدل از سطح مطلوبی برخوردار است. بین تمایزیافتگی (05/0>P) و سلامت روانی (0۱/0>P) با دلزدگی زناشویی رابطه معناداری وجود دارد، اما بین هوش هیجانی با دلزدگی زناشویی رابطه معناداری وجود ندارد (05/0<P). همچنین تاب آوری در رابطه بین تمایزیافتگی، هوش هیجانی و سلامت روان با دلزدگی زناشویی زوجین نقش میانجی ندارد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان گفت که تمایزیافتگی و سلامت روانی نقش مهمی در دلزدگی زناشویی و به طور کلی روابط زناشویی زوجین دارد، لذا توجه به متغیرهای مذکور در پیشگیری و طراحی درمان های مناسب تر به پژوهشگران و درمانگران حوزه زوج و خانواده یاری می رساند.
۲۰.

پرسشنامه طرحواره مثبت یانگ(YPSQ) : ویژگی های روانسنجی و ساختار عاملی نسخه فارسی در دانشجویان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۷۳ تعداد دانلود : ۱۵۵
هدف: پژوهش حاضر به دلیل نبود نسخه فارسی ابزار حاضر به بررسی ویژگی های روانسنجی و بررسی ساختارعاملی پرسشنامه طرحواره مثبت یانگ در دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین پرداخت. روش پژوهش: تحقیق حاضر، از نوع تحقیق های توصیفی- کاربردی و با روش میدانی بود. ابزارهای جمع آوری داده شامل پرسشنامه طرحواره مثبت یانگ لوئیس و همکاران (2018)، فرم کوتاه پرسشنامه ی طرحواره ی یانگ ویلبورن و همکاران (2002)، مقیاس افسردگی و اضطراب و استرس لاویبند (1995) و پرسشنامه فرزندپروری یانگ یانگ و همکاران (2003) بود. جهت بررسی روایی صوری و محتوایی نظر 11 متخصص در حوزه روانشناسی و جهت بررسی روایی سازه و پایایی درونی 468 نمونه، جهت روایی واگرا داده های 135 نمونه و به منظور ارزیابی پایایی باز-آزمایی داده های 100 نمونه مورد تحلیل قرار گرفت. در این تحقیق از روش روایی محتوایی (CVR) و شاخص روایی محتوایی (CVI) برای محاسبه روایی محتوا استفاده شد. به منظور ارزیابی پایایی درونی پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده و به منظور ارزیابی پایایی زمانی از روش باز-آزمایی، روایی واگرا از همبستگی پیرسون با نرم افزار SPSS استفاده شد. جهت بررسی روایی سازه از تحلیل عاملی تاییدی با نرم افزار LISREL استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد مدل 76 سوالی با 17 عامل مورد تایید است. ضریب همبستگی پیرسون بین نمرات حاصل از دو اجرا در محدوده 68/0 تا 87/0 و همگی معنادار بودند (001/0>P) که نشان از همبستگی بالای دو آزمون و در نتیجه پایایی بازآزمایی مناسب تمامی خرده مقیاس های پرسشنامه طرحواره مثبت یانگ است. نتیجه گیری: بنابراین می توان نتیجه گرفت مدل 76 سوالی با 17 عامل پرسشنامه طرحواره مثبت یانگ ابزاری مطلوب برای شناسایی و ارزیابی طرحواره های مثبت است. مطلوب است تحقیقات آینده به بررسی اعتبار وپایایی پرسشنامه در خرده فرهنگ های دیگر و طیف های سنی و شغلی مختلف بپردازند.
۲۱.

اثربخشی توانمندسازی خانواده برتغییرجوعاطفی خانواده وپیشگیری از اعتیاد در نوجوانان دارای والدین وابسته به مواد(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۵۱ تعداد دانلود : ۱۰۳
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی توانمندسازی خانواده مبتنی بر یادگیری اجتماعی-هیجانی بر تغییر جو عاطفی خانواده و پیشگیری از اعتیاد در نوجوانان دارای والدین وابسته به مواد بود. مواد و روش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل و پیگیری بود که جامعه آماری آن را نوجوانان دارای والدین وابسته به مواد که جهت ترک اعتیاد به مراکز ترک اعتیاد دارویی شهر تبریز مراجعه کرده بودند تشکیل داده بود که از بین آنها 30 نفر به روش هدفمند و در دسترس نمونه گیری شده و با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه جو عاطفی خانواده نوردگاه فرد (1373) و مقیاس گرایش به اعتیاد موسوی و همکاران (1387) گردآوری و با تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شد. نتایج: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که توانمندسازی خانواده بر تغییر جو عاطفی خانواده و پیشگیری از اعتیاد در نوجوانان دارای والدین وابسته به مواد اثربخش بوده و این اثربخشی در پیگیری سه ماهه پایدار است. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که توانمندسازی خانواده مبتنی بر یادگیری اجتماعی-هیجانی جزو درمان های اثربخش بر جو عاطفی خانواده و پیشگیری از اعتیاد است.
۲۲.

اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر بهزیستی روانشناختی زنان و مردان مبتلا به درد مزمن عضلانی – اسکلتی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۰۷
هدف: درد به عنوان یک حس عمومی، دارای پایه های زیستی است، و نقش عوامل روانشناختی دارای اهمیت است؛ بنابراین هدف مطالعه حاضر تعیین اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر بهزیستی روانشناختی بیماران مبتلابه درد مزمن عضلانی – اسکلتی بود. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی افراد مبتلابه درد مزمن عضلانی – اسکلتی در تابستان 1399 شهر تربت جام بودند که از بین آن ها 30 نفر از افراد واجد شرایط به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. و به پرسش نامه بهزیستی روانشناختی پاسخ دادند. درمان پذیرش و تعهد طی هشت جلسه به صورت هفتگی آموزش داده شد. داده های آماری با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار -16 SPSS در سطح معنی داری 05/0= α تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان دادند که درمان پذیرش و تعهد بر ارتقای بهزیستی روانشناختی (03/39=F، 001/0=P) و ابعاد آن در مرحله پس ازمون موثر بود؛ این تاثیر در محله پیگیری پایدار بود (05/0>P). نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش می توان گفت درمان پذیرش و تعهد بر افزایش بهزیستی روانشناختی بیماران مبتلابه درد مزمن عضلانی – اسکلتی مؤثر بود و می توان از این روش در جهت بهبود مشکلات روان شناختی بیماران مبتلابه درد مزمن عضلانی – اسکلتی استفاده نمود.
۲۳.

اثربخشی آموزش فرزندپروری مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سبک های والدگری و اضطراب در مادران دارای فرزند با اختلال نارسایی توجه/فزون کنشی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۰۶ تعداد دانلود : ۸۷
هدف: هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش فرزندپروری مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سبک های والدگری و اضطراب در مادران دارای فرزند با اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی بود. روش: طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با دو گروه آزمایشی و گواه بوده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه مادران دارای فرزند با اختلال نارسایی توجه / فزون کنشی بود. نمونه این پژوهش شامل 30 نفر از مادران دارای فرزند با اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. سپس مادران گروه آزمایش تحت 9 جلسه 90 دقیقه ای هر هفته یک جلسه آموزش فرزندپروری مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند ولی گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکردند. ابزار پژوهش پرسشنامه های اضطراب بک و پرسشنامه سبک والدگری بامریند بوده است. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار Spss.23 تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش فرزندپروری مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سبک های والدگری مقتدرانه (001/0>P)، مستبدانه (001/0>P)، سهل گیرانه (001/0>P) و اضطراب (001/0>P) در مادران دارای فرزند با اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی تاثیر معناداری داشته است. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت آموزش فرزندپروری مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بر سبک های والدگری و اضطراب در مادران دارای فرزند با اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی موثر بود و می توان از نتایج این پژوهش در جهت کاهش مشکلات مادران دارای فرزند با اختلال نارسایی توجه/فزون کنشی استفاده کرد.
۲۴.

نقش میانجی ویژگی های شخصیتی در رابطه بین صمیمیت خانواده مبدا با اهمال کاری تحصیلی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۵۲ تعداد دانلود : ۱۲۶
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی ویژگی های شخصیتی در رابطه بین صمیمیت خانواده مبدا با اهمال کاری تحصیلی است. بدین منظور 300 نفر از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد بابل به صورت در دسترس پرسشنامه های خانواده مبدا (FOS)، اهمال کاری تحصیلی سولومون و راثبلوم و سنجش صفات پنج گانه شخصیتی(NEO-FFI) را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از روش تحلیل مسیر از طریق آزمون بوت استرپ و مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. براساس یافته های پژوهش همه ویژگی های شخصیتی روان آزرده خویی، برون گرایی، تجربه پذیری، توافق جویی و وظیفه شناسی توانستند در رابطه با صمیمیت خانواده مبدا و اهمال کاری تحصیلی به عنوان متغیر میانجی ایفای نقش کنند اما ویژگی روان آزرده خویی تاثیرش به طور منفی بود. در واقع می توان گفت در خانواده سالم رشد صمیمت و اعتماد به نفس منجر به شکل گیری ویژگی های شخصیتی همچون فعال بودن، وظیفه شناسی و نیز همدلی خواهد شد که بر پیشرفت تحصیلی و کاهش اهمال کاری تاثیرگذارند. در حالی که افراد روان آزرده خو با حس ناامنی و اضطراب بیشتر، معمولا با درگیری و تعارض، مانع ایجاد محیطی سرشار از شادی شده و کاهش حساسیت افراد نسبت به هم، کاهش اعتماد بین آنها را نیز سبب می شود. همچنین بجای بیان احساسات به طور منطقی، با رفتار پرخاشگرانه و خصومت بیشتر، مانع پیشرفت تحصیلی و افزایش اهمال کاری می شوند.
۲۵.

مقایسه اثربخشی شفقت ورزی و آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهزیستی روانشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۹۰ تعداد دانلود : ۱۴۵
پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی شفقت ورزی و آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد (اکت) بر بهزیستی روانشناختی انجام شد. و از جایی که از جمله دغدغه های متخصصان آموزشی هر جامعه ای، بررسی مشکلات عاطفی، روانی و رفتاری دانش آموزان از طرفی و ارتقاء سطح بهداشت روانی آنان از طرفی دیگر می باشد، به نظر می رسد این دو روش می توانند در این راستا به افزایش بهزیستی روانشناختی دانش آموزان کمک نمایند. این مطالعه، یک پژوهش تجربی با طرح پیش آزمون - پس آزمون باپیگیری و گروه کنترل بود. جامعه پژوهش، دانش آموزان پسر پایه یازدهم در ناحیه چهار آموزش و پرورش شهر مشهد در سال تحصیلی ۱۴۰1 - ۱۴۰0 بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای، از مدارسی که دارای حداقل چهار پایه یازدهم بودند یک مدرسه به شیوه تصادفی انتخاب و سپس سه کلاس به شیوه تصادفی انتخاب و به صورت قرعه کشی در سه گروه جایگزین شدند. گروه های آزمایش در ۸ جلسه 90 دقیقه ای به تفکیک با روش های شفقت ورزی و آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد (اکت) آموزش دیدند و گروه کنترل،آموزشی دریافت نکرد. ابزار پژوهش، مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف ( فتحی آشتیانی و همکاران، ۱۳۹۵) بود. داده ها در نرم افزار spss25 با روش های تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر عاملی تک متغیّره و آزمون تعقیبی بنفرونی تحلیل شدند. نتایج حاکی از اثربخشی هر دو روش شفقت و آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد (اکت) در افزایش بهزیستی روانشناختی بود (001/0 <P ). همچنین بین دو روش آموزشی در افزایش بهزیستی روانشناختی تفاوت معنی داری وجود نداشت (05/0 <P ). با توجه به یافته های پژوهش حاضر، برای افزایش بهزیستی روانشناختی دانش آموزان می توان از روش های شفقت ورزی و آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد (اکت) استفاده نمود.
۲۶.

اثربخشی روش تراپلی بر اختلال دلبستگی واکنشی کودکان 8 تا 12 سال(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۱۵۰
هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه میزان اثربخشی روش تراپلی بر اختلال دلبستگی واکنشی کودکان 8 تا 12 سال صورت گرفت. روش: روش پژوهش، از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری شامل کلیه کودکان 8 تا 12 سال شهر تهران که در فراخوان از طریق فضای مجازی ابراز تمایل کرده بودند، بود. از میان جامعه مذکور 32 کودک، انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. مداخله به صورت روش تراپلی به صورت هفتگی ارائه شد. شرکت کنندگان قبل از آغاز و پس از اتمام جلسات پرسشنامه اختلال دلبستگی راندولف، سیاهه رفتاری اخنباخ و آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین را تکمیل و سه ماه بعد پس آزمون تکرار گردید. داده ها از طریق نرم افزار SPSS با استفاده از روش آماری آنوای دو عاملی آمیخته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل داده ها اثرگذاری معنادار روش تراپلی را بر علایم اختلال دلبستگی واکنشی (رفتارهای ضد اجتماعی، تکانشگری و زورگویی) تایید کرد (05/0>P). نتیجه گیری: بنابر نتایج به دست آمده در این پژوهش استفاده از رویکرد تراپلی می تواند به عنوان درمان های موثر در کاهش علایم اختلال دلبستگی واکنشی متناسب با شرایط کودک به کار گرفته شود.
۲۷.

مقایسه اثربخشی آموزش مولفه های شناختی رفتاری با مولفه های مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تاب آوری و خودکنترلی زنان مطلقه(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۰۰
هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی مولفه های شناختی رفتاری با مولفه های مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تاب آوری و خودکنترلی زنان مطلقه بوده است. روش: پژوهش حاضر از نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود که با روش نمونه گیری در دسترس، از بین کلیه زنان مطلقه مراجعه کننده به مرکز مشاوره دادگستری شهرستان بابل نیمه دوم سال 1396 و نیمه اول سال 1397، تعداد 45 نفر انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. ابزار اندازه گیری شامل مقیاس تاب آوری و پرسشنامه خودکنترلی بود. برای اجرا، در ابتدا، از هر گروه پیش آزمون گرفته شد. سپس آموزش شناختی رفتاری طی 12 جلسه 90 دقیقه ای در گروه آزمایش صورت گرفت و بعد از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. سه ماه بعد از اجرای پس آزمون، دوره پیگیری اجرا شد. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار Spss.22 صورت گرفت. یافته ها: این مطالعه نشان داد که مولفه های شناختی رفتاری و مولفه های مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تاب آوری (001/0P<) و خودکنترلی (001/0P<) در زنان مطلقه مؤثر بودند. این مطالعه نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد نسبت به درمان شناختی رفتاری تأثیر بیشتری بر افزایش تاب آوری و خودکنترلی دارد (001/0P<). نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که آموزش مولفه های شناختی رفتاری و مولفه های مبتنی بر پذیرش و تعهد منجر به افزایش تاب آوری و خودکنترلی در زنان مطلقه شده و می توانند به عنوان روش های درمانی در بهبود مشکلات زنان مورد استفاده قرار گیرند.
۲۸.

اثربخشی آموزش مدل همسرآزاری بر کاهش گرایش به طلاق زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۹۰ تعداد دانلود : ۱۰۵
هدف: هدف از پژوهش حاضر اثربخشی آموزش مدل همسرآزاری بر کاهش گرایش به طلاق زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر سنندج بود. روش پژوهش: روش مطالعه حاضر جزء تحقیقات نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه گواه محسوب می شود. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره طلاق، بهزیستی، اورژانس اجتماعی و مراکز مشاوره سطح شهر سنندج در سال 1400 بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد 400 نفر انتخاب شدند. از بین 400 نفر، تعداد 30 نفر از زنانی که در پرسشنامه گرایش به طلاق روزلت، جانسون و مورو (1986) نمره بالا را کسب کردند و حاضر به شرکت بودند به شیوه در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) قرار گرفتند. پس از آموزش مدل بر اساس پروتکل آموزشی تدوین شده توسط محقق (گروه گواه هیچ آموزشی دریافت نکردند)، پس آزمون گرفته شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار SPSS-22 تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد به دلیل اینکه سطح معناداری به دست آمده برای آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر کمتر از 05/0 می باشد، لذا اختلاف معناداری بین گرایش به طلاق زوجین در گروه آزمایش و گروه گواه وجود دارد و گرایش به طلاق زوجین (42/6=F، 017/0=P) در گروه آزمایش کمتر از گرایش به طلاق زوجین در گروه گواه می باشد. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت مدل علی همسرآزاری بر کاهش گرایش به طلاق زوجین اثر دارد. با آموزش همسرآزاری می توان رفتار همسران را نسبت زنان در جامعه تغییر و از بروز خشونت و همسرآزاری در روابط زناشویی جلوگیری نمود و در نهایت می توان از آسیب های بعدی ممانعت به عمل آورد.
۲۹.

مدل ساختاری نقش ویژگی های شخصیت بر سلامت جسمانی با میانجی گری امید به زندگی و کنش های شناختی در زنان سالمند(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۵۸
هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش ویژگی های شخصیت بر سلامت جسمانی با میانجی گری امید به زندگی و کنش های شناختی در زنان سالمند بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی است و به روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه زنان سالمند مراجعه کننده به سراهای محله شهر تهران بین ماه های اردیبهشت تا خرداد ماه سال 1400 بود. نمونه پژوهش شامل تعداد 384 نفر از زنان سالمند مراجعه کننده به سراهای محله شهر تهران بود که با روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه ویژگی های شخصیتی پنج عاملی نئو (مک کری و کاستا، 1980)، پرسشنامه توانایی های شناختی نجاتی (1392)، پرسشنامه امید به زندگی ( هزاروسی، 1385) و پرسشنامه سلامت جسمی (اسپنس، هلمریچ و پرد، 1987) به دست آمد. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی، ماتریس همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شد. همچنین کلیه محاسبات آماری با استفاده از نرم افزار Lisrel 8.80 و SPSS.22 انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد ضرایب استاندارد و غیر استاندارد مسیر مستقیم مدل فرضی از ویژگی-های شخصیت به کنش های شناختی (48/0= β؛ 01/0 P)، ویژگی های شخصیت به امید به زندگی (58/0= β؛ 01/0 P)، کنش های شناختی به سلامت جسمی (20/0= β؛ 01/0 P)، امید به زندگی به سلامت جسمی (30/0= β؛ 01/0 P) معنی دار شده است. بررسی شاخص های برازش مدل حاکی از آن است که مدل مورد نظر برازش مطلوبی با داده ها دارد. که امید به زندگی و کنش های شناختی اثر غیرمستقیم بر سلامت جسمانی داشته است، بنابراین وجود رابطه غیرمستقیم بین متغیرهای پژوهش با 95 درصد اطمینان تایید می شود (05/0>P). نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت مدل ویژگی های شخصیت بر سلامت جسمانی با میانجی گری امید به زندگی و کنش های شناختی در زنان سالمند برازش دارد.
۳۰.

ارتباط ساختاری سازمان شخصیت مرزی و روابط موضوعی: نقش واسطه ای مقاومت پذیری در دختران و پسران جوان(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۲۲
هدف: پژوهش حاضر با هدف تبیین سازمان شخصیت مرزی براساس روابط موضوعی اولیه، و مقاومت پذیری انجام شد. روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی بود که به روش همبستگی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه های تهران در سال تحصیلی 1400-1401 بود، که 412 نفر از آنها با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان پرسش نامه های روابط موضوعی بل و همکاران (1985)، سازمان شخصیت مرزی کرنبرگ (2002) و مقیاس مقاومت پذیری عاشور پور و همکاران (2010) را تکمیل کردند. مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از داده های بدست آمده از پرسش نامه ها انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که روابط موضوعی به طور مستقیم 29/0 درصد و به واسطه مقاومت پذیری 19/0 درصد از ساختار شخصیت مرزی را تبیین می کند. در مجموع، برآورد مدل ساختاری که در آن روابط موضوعی متغیر پیش بین و مقاومت پذیری به عنوان متغیر میانجی وارد مدل شدند، نشان داد که این مدل 19/0 درصد از ساختار شخصیت مرزی را تبیین می کند (01/0>P). نتیجه گیری: بنابراین می توان چنین نتیجه گیری نمود که سازمان شخصیت مرزی تنها به صورت غیرمستقیم و از طریق مقاومت پذیری، توسط روابط موضوعی به صورت منفی تبیین می گردد.
۳۱.

بررسی روایی و پایایی مقیاس عملکرد اجرایی خانواده در بین افراد متاهل بالای 18 سال(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۳۴ تعداد دانلود : ۸۳
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی روایی و پایایی مقیاس عملکرد اجرایی خانواده در بین افراد متاهل بالای 18 سال شهر اصفهان انجام شد. بنابراین پژوهش از نوع زمینه یابی و ابزارسازی بود. روش: این پژوهش از نوع پیمایشی و ابزار سازی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه زنان و مردان متاهل بالای 18 سال شهر اصفهان تشکیل می دادند. نمونه آماری400 مرد و زن بودند که به شکل در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس عملکرد اجرایی(جیوآ، اسکوید، گای و کنوردی،2000) و پرسشنامه تجربه هیجانی نسبت به همسر (غفرالهی، یوسفی، 1399) بود. داده ها در دو بخش توصیفی (میانگین و انحراف استادارد) و استنباطی (همبستگی پیرسون، آلفای کرانباخ و تحلیل عامل اکتشافی) تحلیل گردید. یافته ها: نتایج نشان داد همسانی درونی (75/0=α)، پایایی بازآزمایی(450/0= r و 01/0>P) و هماهنگی سؤالات مناسب بود. از آنجا که نمره بالاتر در عملکرد اجرایی خانواده نشان از عملکرد اجرایی ضعیف تر است شواهد بررسی روایی واگرا با مقیاس تجربه هیجانی منفی(576/0= r و 01/0>P) نسبت به همسر رابطه مثبت و معنادار نشان داد و نتایج روایی همگرا نشان داد بین نمره کل این مقیاس با مقیاس تجربه هیجانی مثبت نسبت به همسر (276/0- = r و 01/0>P)و عملکرد خانواده (711/0- = r و 01/0>P)رابطه منفی و معنادار وجود دارد همچنین بین عملکرد اجرایی با عملکرد اجرایی خانوادگی رابطه منفی و معنادار وجود داشت (671/0- = r و 01/0>P)که موید روایی همزمان است. نتایج تحلیل عامل اکتشافی نشان داد که این مقیاس از هشت عامل تشکیل شده است. همچنین همبستگی هر عامل با نمره کل معنادار بود که همگی موید روایی سازه این مقیاس هستند . نتیجه گیری: با توجه به این یافته ها می توان گفت که مقیاس عملکرد اجرایی از ویژگی های مطلوب روان سنجی برخوردار است و می توان از آن در حوزه آموزشی و پژوهشی و مشاوره استفاده کرد.
۳۲.

بررسی رابطه تعارض کار- خانواده و استرس شغلی با خستگی عاطفی با میانجی گری توانمندی های منشی در کارمندان زن و مرد(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۱۷۸
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه تعارض کار- خانواده و استرس شغلی با خستگی عاطفی با میانجی گری توانمندی های منشی در کارمندان واحد بازرگانی شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. به منظور نیل به هدف، از جامعه 864 نفری کارکنان، 265 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و پرسشنامه تعارض کار- خانواده کارلسون و همکاران (2000)، استرس شغلی هلریگل و اسلوکام (2000)، فرسودگی شغلی مسلش (1981) و توانمندی های منش سلیگمن و پترسون (2004) را تکمیل نمودند. داده های حاصله با استفاده از همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چندگانه، بوت استرپ و تحلیل مسیر و با بکارگیری نرم افزار SPSS22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که تعارض کار- خانواده و استرس شغلی به واسطه توانمندی های منشی با خستگی عاطفی رابطه داشته و این رابطه به صورت مستقیم و غیر مستقیم معنادار بود. بین تعارض کار- خانواده با خستگی عاطفی رابطه مثبت معنادار، بین استرس شغلی و خستگی عاطفی رابطه مثبت معنادار، بین تعارض کار- خانواده و استرس شغلی و توانمندی های منشی رابطه منفی معنادار، بین استرس شغلی و توانمندی منشی با خستگی عاطفی رابطه مثبت معنادار، بین توانمندی های منشی و خستگی عاطفی رابطه منفی معنادار وجود داشت (05/0>P). نتیجه گیری: با توجه به ارتباط معنادار و منفی متغیر توانمندی های منشی با خستگی عاطفی و تعارض کار- خانواده، لازم است زمینه مناسب برای آشنایی کارکنان با مدیریت علمی تعارض کار- خانواده و آموزش و ارتقاء سطح این متغیر در کارکنان، از طرف سازمان ها مورد حمایت قرار گیرد.
۳۳.

ابعاد رضایت زناشویی در ایام کرونا: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۲۴
هدف: با توجه به اهمیت روابط زوج در خانواده این پژوهش با هدف تدوین الگوی رضایت زناشویی در ایام کرونا اجرا شد. روش پژوهش: این پژوهش به صورت کیفی از نوع نظریه داده بنیاد صورت گرفته است. در این مرحله پژوهشگر به شناسایی مولفه های سازنده در رضایت زناشویی در ایام کرونا و مقایسه دو گروه دارای رضایت زناشویی و عدم رضایت زناشویی پرداخته است. در این مرحله روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس بوده است. از بین این افراد 12 نفر از افرادی که دارای رضایت زناشویی پایین قرار داشتند و 12 نفر از افرادی که رضایت زناشویی خوبی داشتند، انتخاب شد و مصاحبه ای به عمل آمد. یافته ها:نتایج نشان داد عوامل اصلی موثر در رضایت زناشویی در ایام شیوع کرونا شامل هشت مورد عشق ورزی (همدلی، محبت، قدردانی، رضایت جنسی، درک متقابل و اهمیت دادن به خواسته های همسر)، مدیریت مرز (رعایت انصاف در تقسیم وظایف، مدیریت دخالت خانواده ها و حفظ استقلال، ایجاد حفظ حریم فرزندان و والدین، تامین نیازهای عاطفی والدین و حمایت و کمک به والدین)، تعادل کار خانوده (انعطاف پذیری در نقش ها، مسئولیت پذیری در انجام کارها، و اولویت دادن به خانواده در برابر کار بیرون)، دلبستگی ایمن (داشتن اعتماد به توانمندی های خود، داشتن دید مثبت نسبت به همسر و تعادل در صمیمیت و استقلال شخصی)، پختگی هیجانی (زنده نگهداشتن کودک درون، انعطاف پذیری و محدود کردن دخالت های خانواده ها)، اعتقادات مذهبی (اعتقاد به توکل به خدا، گذرا و موقتی بودن بودن درد و رنج، همکاری در خدمت رسانی خیرانه و حضور در مراسم مذهبی با رعایت پروتکل ها)، حل مساله (قناعت پیشه گی، گفت و گو کردن، رفع سوء تفاهم، مشورت کردن و کمک گرفتن از منابع بیرونی حمایتی) و مدیریت زمان (استفاده از فضای مجازی برای امور شخصی، تفریحات دو نفره بین زن و شوهر، داشتن اوقات فراغت برای خود و وقت گذاشتن برای تفریح خانواده) بود. ن
۳۴.

مقایسه تطبیقی اشتغال زوجه در نظام فقهی و حقوقی ایران و مصر و تأثیرآن بر سبک زندگی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حق اشتغال زوجه سبک زندگی اسلامی نظام حقوقی ایران نظام حقوقی مصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱ تعداد دانلود : ۶۷
هدف: هدف از پژوهش حاضر مقایسه تطبیقی اشتغال زوجه در نظام فقهی و حقوقی ایران و مصر و تأثیرآن بر سبک زندگی اسلامی بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر یک پژوهش مروری و توصیفی بود که با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شد. یافته ها: در آموزه های مکتب اسلام، نه تنها حق کار زنان به رسمیت شناخته شده است، بلکه در کنار آن، استقلال مالی آنان و دستمزد عادلانه نیز مورد تأکید قرار گرفته است. در فقه زنان و سبک زندگی اسلامی، پیوند زناشویی حقوقی را برای هر یک از همسران به همراه می آورد که متناسب با جایگاه اجتماعی او است. در قبال این امتیاز از زن خواسته شده است که برای انجام برخی فعالیت ها و رفت و آمدها نظر همسر و اجازه وی را کسب کند. گستره مواردی که در آن ها زن موظف به کسب اجازه از شوهر است موضوعی است که میان مذاهب مختلف اسلامی و بلکه میان مجتهدان یک مذهب، آرا و فتاوای مختلفی را پدید آورده است. از نظر مبانی فقهی، مسئله اذن زوجه از زوج در آیات به صورت اشاره و در روایات به طور صریح مطرح شده است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که در نظام حقوقی ایران و مصر، اشتغال زوجه یک حق مدنی محسوب شده است که تنها زمانی قابل سلب است که در تنافی با مصالح خانوادگی یا حیثیات زوج و زوجه بعد از اثبات در محاکم باشد. دیدگاه غالب در زمینه جایگاه اشتغال زوجه در حقوق ایران و مصر، این است که چنانچه زوجه حین ازدواج شاغل باشد و زوج بر این امر وقوف داشته باشد، در این صورت نیز حق مرد بر منع زوجه از اشتغال بر قوت خود باقی است، مگر آن که عقد نکاح مبنی بر ادامه اشتغال زوجه منعقد شده یا اشتغال ضمن عقد، شرط شده باشد، در این صورت این حق ساقط است

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۹