مجید علی عسگری

مجید علی عسگری

مدرک تحصیلی: دانشیار مطالعات برنامه درسی، دانشگاه خوارزمی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۵۶ مورد.
۱.

واکاوی ویژگی های الگوی برنامه درسی جهانی– محلّی مطالعات اجتماعی برپایه گزاره های نظریّه رابرتسون (الگوی اکر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی جهانی - محلی مطالعات اجتماعی رابرتسون الگوی اکر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷ تعداد دانلود : ۱۶۵
     هدف پژوهش حاضر واکاوی ویژگی های الگوی برنامه درسی جهانی – محلّی مطالعات اجتماعی بر پایه گزاره های نظریّه رابرتسون با الگوی اکر(Akker) است. رویکرد پژوهش، کیفی و ازنظر هدف کاربردی است. منابع گردآوری داده ها شامل تمامی متون و اسناد نظریّه جهانی شدن رابرتسون در بازه زمانی 1968 -2022 بوده است. نمونه گیری به شیوه هدفمند انجام شده است. در این پژوهش، محتوای منابع با استفاده از روش تحلیل محتوای استقرایی، مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته اند و برای اعتباریابی داده ها از روش های قابل قبول بودن و قابل اعتماد بودن استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که اهداف دارای ویژگی هایی مانند آشنایی با مفاهیم پایه و مهم جهانی شدن، توجّه به تنوّع و کثرت گرایی، پرورش مهارت های تفکّر خلاق و انتقادی است. محتوا منعطف پذیر و منطبق بر اهداف است. همچنین رویکردهای فعال تدریس، مناسب هستند. معلّم نقش راهنما و تسهیلگر دارد و می توان از منابع متنوّع استفاده کرد. زمان و مکان انعطاف پذیر و فعالیت ها باید در قالب گروه بندی های متفاوت و متنوّع انجام پذیرد. انواع روش های ارزشیابی کیفی، اهمّیّت دارند. درنهایت، نتیجه یافته های پژوهشی نظریّه جهانی شدن رابرتسون به شناسایی ویژگی های الگوی برنامه درسی جهانی- محلّی مطالعات اجتماعی با الگوی اکر(Akker) منجر گردید. براین اساس، پیشنهاد می گردد برنامه درسی قصد شده مطالعات اجتماعی دوره های ابتدایی و متوسّطه با استفاده از این الگو مورد ارزیابی قرار گیرد.
۲.

تبیین چیستی و چرایی نقشه برداری برنامه درسی برای معلمان ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نقشه برداری برنامه درسی سنتزپژوهی معلمان ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۵۸
دف از پژوهش حاضر، تبیین چیستی و چرایی نقشه برداری برنامه درسی در مقطع ابتدایی است. این پژوهش به روش سنتزپژوهی انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه مقالات علمی معتبر بین سال های 2000 تا 2021 است از جستجوی اولیه 200 مقاله و پس از بررسی چکیده اسناد با توجه به دو معیار "کیفیت" و "معتبر بودن" و غربال گری در نهایت 90 سند جهت تحلیل باقی ماند. روش نمونه گیری هدف مند و تا مرحله اشباع ادامه یافت. طبق یافته های بدست آمده نقشه برداری برنامه درسی از 2 بُعد و 12 مضمون تشکیل شد. بُعد «عناصرو مؤلفه های نقشه برداری» با 5 مضمون (اهدف/ سوالات اساسی، محتوای سازمان یافته و معنی دار، مهارت ها/ فرایندهای اساسی، تکالیف سنجشی/یادگیری، زمان بندی). بُعد «مزایا و کاربردهای نقشه برداری» با 7مضمون(توسعه فرهنگ مشارکت، ارتقای مدیریت دانش، زمینه حرفه ای شدن، شفافیت دروس برنامه درسی، تصویر سازی هوشمند، انعطاف پذیری، تقویت و توسعه فرایند یاددهی و یادگیری) کشف شد نتیجه گیری: پیشنهاد می گردد، پژوهش گران ، زمینه اجرای نقشه برداری برنامه درسی را فراهم کنند .این پژوهش می تواند مبنای طراحی سامانه نقشه برداری برنامه درسی قرار گیرد.
۳.

ارائه ی چارچوبی برای صلاحیت حرفه ای معلمان و دلالت های آن جهت بازطراحی برنامه درسی تربیت معلم بر اساس سنتزپژوهی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: صلاحیت حرفه ای معلمان ابعاد صلاحیت ارکان صلاحیت برنامه درسی تربیت معلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۷۷
با توجه به  ضرورت تغییر در برنامه های درسی تربیت معلم و آماده سازی معلم شایسته و حرفه ای، هدف این پژوهش، روشن ساختن چارچوب کلی شایستگی های حرفه ای معلمان با مطالعه ی نظام مند و ارائه ی فراترکیبی از الگوهای نظری و پژوهش های صورت گرفته  در این حوزه با تمرکز بر صلاحیت حرفه ای معلمان و ارائه ی مدل ادراکی آن جهت اصلاح و باز طراحی  برنامه ی درسی تربیت معلم می باشد.  رویکرد این پژوهش کیفی و از نوع سنتز پژوهی است که با روش تحلیل محتوا و با استفاده از راهبرد فراترکیب انجام شده و از نظر هدف، کاربردی می باشد. جامعه ی آماری پژوهش شامل تمام کتاب ها(20)، مقالات(156 )، پایان نامه ها( 16 ) و پژوهش های  متعدد در بازه ی زمانی(2023- 1980میلادی) در زمینه ی صلاحیت حرفه ای معلم در داخل و خارج از ایران می باشد. نمونه ی پژوهش شامل 68 مورد است که بر اساس ارتباط موضوعی و اشباع نظری داده ها به صورت هدفمند انتخاب و داده های پژوهش با روش تحلیل محتوا( کیفی)  مورد مطالعه قرار گرفته است که کد گذاری و طبقه بندی اطلاعات، 24 مؤلفه ی پرتکرار شناسایی و از 94 مفهوم نهایی، مقولات و مضامین اصلی استخراج شدند.  براساس تحلیل محتوای استقرایی و ترکیبی مقولات، یافته های پژوهش نشان داد که الگوی مورد نظر؛ 5 مقوله ی اصلی  ناظر بر ابعاد صلاحیت و 10 مقوله ی پایه ناظر بر ارکان صلاحیت و نیز 25 زیر مقوله ناظر بر انواع صلاحیت است که ترسیم چارچوب ادراکی صلاحیت برنامه درسی و نیز دلالت های آن برای  بازطراحی برنامه درسی  تربیت معلم از آن قابل تفکیک است.
۴.

گونه شناسی ادراک معلمان نمونه ابتدایی از تدریس: یک مطالعه پدیدارنگارانه(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۲۹ تعداد دانلود : ۱۶۰
هدف اصلی این مقاله، گونه شناسی ادراک معلمان نمونه ابتدایی از تدریس از منظر گفتمان دانش عملی است. در این راستا، از رویکرد کیفی و روش پژوهش پدیدارنگاری استفاده شد. 11 معلم نمونه ابتدایی از تمام پایه ها از سطح شهرستان ساری به روش نمونه گیری هدفمند، از نوع ملاکی با حداکثر تنوع با رعایت اصل اشباع نظری انتخاب شدند. داده های پژوهش از طریق یادداشت های میدانی، مصاحبه نیمه ساختارمند و مصاحبه بازسازی شده در طول یکسال تحصیلی گردآوری شد. برای تحلیل داده ها، از رویکرد تحلیل محتوا در پنج سطح استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد معلمان مورد مطالعه، سه رویکرد محتوامحوری، انتقادی جامعه محوری و یادگیرنده محوری نسبت به مفهوم تدریس دارند. از بین رویکردها، رویکرد یادگیرنده محوری، رویکردی جامع تری از مفهوم تدریس می باشد. همچنین، تحقق راهبردهای یاددهی- یادگیری سند برنامه درسی ملی در گرو تغییر وضعیت ادراک معلمان از تدریس، اصلاح فرهنگ آموزش و انتظارات اجتماعی از معلمان است.
۵.

ارزشیابی برنامه درسی جدید فیزیک در عمل: پژوهشی بر اساس خبرگی و نقد تربیتی آیزنر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی فیزیک ارزشیابی برنامه درسی برنامه درسی در عمل خبرگی و نقد تربیتی آیزنر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۲۸۴
برنامه درسی در عمل، درواقع تفسیر و برداشتی است که معلمان از برنامه قصد شده دارند و براین اساس آن را به اجرا درمی آورند. هدف پژوهش کاربردی حاضر، ارزشیابی برنامه درسی جدید فیزیک در عمل با استفاده از الگوی ارزشیابی انسان گرایانه خبرگی و نقد تربیتی آیزنر می باشد که با رویکرد کیفی و به شیوه نقادی زنده انجام شده است. در این پژوهش نمونه گیری به شیوه هدفمند در دسترس و جهت گردآوری داده ها از ابزار مشاهده با حضور مستمر نقاد در هفت کلاس درس فیزیک در مدارس متفاوت، مصاحبه نیمه ساختاریافته، پرسش نامه باز پاسخ، ضبط تعاملات گفتاری و تصویربرداری استفاده شده است. تحلیل داده ها به شیوه تحلیل مضمون و با استفاده از کدگذاری باز و محوری انجام و منجر به شناسایی ۸۸ مضمون پایه، ۲۰ مضمون سازمان دهنده و 5 مضمون فراگیر گردید. جهت اعتباربخشی به پژوهش معیارهای استحکام ساختاری، اعتبار اجماعی و کفایت ارجاعی برآورده شده است. با توجه به نتایج به دست آمده و عدم انطباق کافی برنامه ها، آموزش مؤثر معلمان در خصوص اسناد بالادستی و همچنین برنامه درسی جدید ضروری به نظر می رسد.  
۶.

تبیین عناصر برنامه درسی مبتنی بر طبیعت برای دوره ابتدایی: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۹۵ تعداد دانلود : ۱۴۹
پتانسیل طبیعت برای آموزش کودکان در دوره ابتدایی با وجود اهمیت آن همواره مغفول مانده است؛ استفاده از آن می تواند به عنوان یک فرصت مهم در آموزش کودکان مطرح گردد. با توجه به اطلاعات پراکنده در این زمینه در منابع مختلف، این پژوهش درصدد است با استفاده از روش سنتزپژوهی به شناسایی و تبیین عناصر برنامه درسی مبتنی بر طبیعت برای دوره ابتدایی، بپردازد. از مجموع 240 منبع اولیه، در مرحله ارزیابی 82 منبع جهت سنتزپژوهی انتخاب گردید. برای تحلیل داده ها از روش کدگذاری استفاده شد و داده ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA مورد تحلیل قرار گرفتند. با توجه به نتایج به دست آمده برای مقوله هدف 14 ویژگی، مقوله مواد و منابع یادگیری 7 ویژگی، مقوله طراحی فضای آموزش و یادگیری 10 ویژگی، مقوله راهبرد های یاددهی یادگیری 8 ویژگی و جهت مقوله ارزشیابی 16 ویژگی شناسایی گردید. با توجه به توصیفی بودن ارزشیابی در دوره ابتدایی در ایران ویژگی های شناسایی شده می تواند در جهت ارتقای کیفیت آموزش در دوره ابتدایی مؤثر واقع شود. گنجاندن ویژگی های عناصر مرتبط با برنامه درسی مبتنی بر طبیعت در سرفصل دوره کارشناسی آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان، موجب کارایی و اثربخشی آموزشِ معلمان ابتدایی خواهد شد. 
۷.

طراحی و اعتباربخشی مدل برنامه درسی کارآفرینی اجتماعی در آموزش عالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش عالی برنامه درسی کارآفرینی کارآفرینی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴ تعداد دانلود : ۱۵۹
هدف از پژوهش حاضر، طراحی و اعتباربخشی مدل برنامه درسی کارآفرینی اجتماعی در آموزش عالی بود. این پژوهش جزء پژوهش های ترکیبی، از نوع اکتشافی متوالی است. بخش کیفی با استفاده از روش تحلیل محتوا با رویکرد قیاسی و کدگذاری باز و محوری و در بخش کمی با استفاده از روش آمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون استنباطی و ناپارامتریک خی دو  و همچنین فریدمن جهت رتبه بندی گویه های هر عنصر استفاده شد. مشارکت کنندگان در بخش کیفی شامل 4 گروه، متخصصان کارآفرینی، برنامه ریزان درسی، جامعه شناسی و کارآفرینی اجتماعی و با تکنیک گلوله برفی بود که تا رسیدن به اشباع نظری مصاحبه به عمل آمد. جامعه آماری در بخش کمی شامل دانشجویان کارآفرینی و متخصصین کارآفرینی اجتماعی  و با روش هدفمند و در دسترس انجام شد. در بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که از روایی و پایایی قابل قبول برخوردار بودند. سپس با استفاده از نظر 7 متخصص کارآفرینی اجتماعی و برنامه ریز درسی مدل بدست آمده اعتبار بخشی  شد که مورد تأیید قرار گرفت. در پایان مدل نهایی برنامه درسی کارآفرینی اجتماعی در آموزش عالی با 87 عنوان در قالب عناصر دهگانه اکر، طراحی و تدوین شد. 
۸.

طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامه درسی آغازخدمت برای نومعلمان دوره ابتدایی با تأکید بر توسعه حرفه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۹۶ تعداد دانلود : ۱۴۲
هدف پژوهش حاضر طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامه درسی آغازخدمت برای نومعلمان دوره ابتدایی با تأکید بر توسعه حرفه ای است. در این پژوهش از روش کیفی استفاده شد. در مرحله طراحی، از روش تلفیقی: سنتزپژوهی و در مرحله اعتبارسنجی، از روش دلفی استفاده شد. جامعه هدف پژوهش حاضر شامل مطالعات نظری، تجربی و مروری از سال ۱۳۸۰ / ۲۰۰۰ تا 1400/2020 بود. در بخش افراد نیز صاحبنظران حوزه آغازخدمت نومعلمان بودند که پنج متخصص تعلیم و تربیت به روش هدفمند انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات از طریق برگه یادداشت، فیش برداری و پرسشنامه انجام شد. نتایج نشان داد الگوی برنامه درسی آغازخدمت نومعلمان دارای ویژگی های اساسی «حمایت و پشتیبانی عاطفی و روانی»، «بهبود کیفیت تدریس» و «کمک به جامعه پذیری نومعلمان» است و در نهایت الگوی برنامه درسی با الهام از الگوی اکر شامل منطق، هدف، محتوا، فعالیت های یادگیری، نقش مشارکت کنندگان، مواد و منابع، گروه بندی، موقعیت، زمان و ارزشیابی طراحی و اعتبارسنجی شد.
۹.

مطالعه تجارب ژرف نگری معلمان متخصص دوره ابتدایی و ارائه الگویی برای توسعه آن در دانشجو- معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ژرف نگری تجربه زیسته روایت معلم متخصص دانشجو- معلم دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۱۷۹
هدف مقاله حاضر مطالعه تجارب ژرف نگری معلمان متخصص دوره ابتدایی و ارائه الگویی برای توسعه آن در دانشجو- معلمان است. پژوهش حاضر از نظر روش، کیفی با رویکرد روایت پژوهی است. جامعه پژوهش شامل معلمان دوره ابتدایی، روش انتخاب مشارکت کنندگان نمونه گیری گلوله برفی و ابزار گردآوری و تحلیل داده ها به ترتیب مصاحبه نیمه ساختاریافته و روش تحلیل مضمون است. یافته های پژوهش نشان دادند که الگوی روایت پژوهی مبتنی بر کاربست سه گام اصلی "مهارت فهم "، "اصول فهم" و "مضامین تربیتی" است. بر این اساس، مشاهده انفعالی- تأملی، خلاقیت، مدارا، پرسشگری و سکوت مهم ترین مهارتهایی اند که معلمان متخصص در تعامل با رخدادهای زندگی حرفه ای مورد استفاده قرار می دهند. بنیان فکری این مهارتها مبتنی بر کاربست اصولی همچون وجه بی همتای انسان، محبت، ژرف اندیشی و مواجهه زیباشناسانه با هر تجربه زیسته است. تحقق پذیری این گام ، زمینه ای مناسب برای نگاه ژرف نگرانه معلم متخصص در حوزه های شناخت، یادگیری، تدریس، ارزشیابی و رهبری آموزشی فراهم می سازد. دانشجو- معلمان می توانند با بهره گیری از الگوی پیشنهادی، بینشی ژرف تر از تجارب معلمان متخصص کسب کنند و آن را در زندگی حرفه ای خویش به کار بندند.
۱۰.

شناسایی و بررسی الگوهای خارجی آموزش کارآفرینی در آموزش عالی و ارائه الگوی بومی برای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوهای آموزش کارآفرینی اشتغالزایی آموزش کارآفرینی الگوی بومی آموزش عالی مراکز کارآفرینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۲۸۸
در جهان پر از رقابت امروز کشورها، دانشگاه ها و سازمان هایی موفق هستند که توانا در بهره گیری بیشتر از اطلاعات و دانش باشند، به این خاطر بسیاری از دانشگاه ها و مراکز تربیتی، دانش مداری توسط آموزش های کارآفرینی را آغاز نموده اند. پژوهشگر در این تحقیق به دنبال شناسایی و بررسی الگوهای خارجی آموزش کارآفرینی و اسناد مراکز کارآفرینی دانشگاه های تهران در مقطع آموزش عالی و تدوین الگوی بومی ایرانی برای آموزش کارآفرینی می باشد. در این مطالعه برای شناسایی عناصر یک الگوی بومی آموزش کارآفرینی از رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون و برای تجزیه و تحلیل داده های کیفی به روش کد گذار ی داده ها، دسته بندی مقوله ها و استخراج مضامین مربوطه و برای بیان و تفسیر یافته ها، از نرم افزار مکس کیو دی ای، استفاده شده است، بنابراین در ابتدا 50 مدل استاندارد خارجی آموزش کارآفرینی و همچنین اسناد مراکز کارآفرینی دانشگاه های تهران توسط پژوهشگر شناسایی و انتخاب گردید و سپس تمام کلید واژه های درون الگوها و اسناد، کد گذاری باز شدند و 735 کد باز استخراجی به صورت مجزا برای متخصصان موضوعی فرستاده شد و با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس 23، مقدار کاپای کوهن محاسبه شد. یافته های تحقیق نشان داد که داده های حاصل از بررسی الگوهای خارجی آموزش کارآفرینی و اسناد مراکز کارآفرینی دانشگاه های تهران در سه دسته مضمون های قابلیت محور، شخصیت محور و درس محور دسته بندی شدند که با توجه به نتایج حاصل از اهمیت مولفه های پر کاربرد در اسناد مورد بررسی، می توان در طراحی الگوی بومی آموزش کارآفرینی برای دانشجویان آموزش عالی استفاده نمود.
۱۱.

شناسایی ساختار و مختصات برنامه درسی هنرهای بومی دوره دوم ابتدایی منطقه سیستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی هنرهای بومی دوره دوم ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰ تعداد دانلود : ۲۳۰
زمینه: توانمندسازی دانش آموزان با آموزش مهارت های حرفه ای متناسب با شرایط محلی و مهارت های عمومی اشتغال و کارآفرینی، همچون برنامه درسی هنر مبتنی بر هنرهای بومی استان می تواند موضوع و فعالیت مناسبی برای این کار به شمار آید. اما به دلیل عدم حمایت، بسیاری از هنرهای سنتی در مناطق مختلف ایران از جمله سیستان افول نموده و یا در وضعیت نابسامانی به سر می برند.. هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه های برنامه درسی هنرهای بومی منطقه سیستان در دوره دوم ابتدایی انجام گرفت. روش: پژوهش در دو مرحله و با روش پژوهش کیفی انجام پذیرفت. در مرحله اول، اسناد، مقالات و منابع مکتوب در دسترس مرتبط با موضوع، به روش سندکاوی مورد بررسی و داده ها جمع آوری گردید و این گردآوری اطلاعات تا مرحله اشباع نظری ادامه یافت. تجزیه و تحلیل اطلاعات این مرحله، از طریق کدگذاری موضوعی صورت پذیرفت. در مرحله دوم پژوهش به منظور بررسی تجارب زیسته هنرمندان بومی منطقه سیستان از روش پدیدارشناسی استفاده شد. در این مرحله، انتخاب شرکت کنندگان به روش نمونه گیری هدفمند ملاک محور، ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختار یافته و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات روش کلایزی (1978) بود. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش؛ 7 مؤلفه اهداف، محتوا، یادهی - یادگیری، مواد و منابع، فضا و مکان، زمان و ارزشیابی به عنوان مؤلفه های تشکیل دهنده برنامه درسی هنرهای بومی منطقه سیستان استخراج شدند. طبق نتایج پژوهش حاضر در منطقه سیستان باید بر عناصر برنامه درسی (اهداف، محتوا، روش تدریس، مواد و منابع آموزشی، زمان، مکان و ارزشیابی) و نقش هر کدام از این عناصر بر تربیت هنری، توسعه مهارت ها، دانش، توانایی ها و نگرش ها، خلاقیت، موفقیت تحصیلی، تقویت مهارت های ارتباطی، کلامی و حرکتی، حواس پنج گانه، توسعه قابلیت تفکر دانش آموزان و آموزش اجتماعی، فرهنگی و درسی دانش آموزان با استفاده از هنر و تهیه و تدوین برنامه هایی که آموزش را جذاب، لذت بخش و تأثیرگذارتر کنند؛ تأکید شود. نتیجه گیری: توجه به دانش بومی، حفظ و ارتقاء دانش و هویت بومی و محلی، پرورش روحیه زیباشناسی و رشد و پرورش قابلیت های وجودی برای بیان هنری در برنامه درسی هنر بومی منظقه سیستان ضروری است و برای تحقق و عملی کردن آن نیاز به پژوهش های بیشتر در این زمینه است.
۱۲.

رویکرد هرمنوتیکی به یادگیری کوانتومی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: یادگیری کوانتوم پارادایم کوانتومی پارادایم سادگی یادگیری کوانتومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۵ تعداد دانلود : ۳۲۸
این پژوهش با هدف تعیین مؤلفه های نظریه کوانتومی و با جستجو در داده های اولیه منابع گزینش شده بر اساس پاردایم کوانتومی و با روش پژوهش هرمنوتیک فلسفی، در پی این سوال بوده است که از دیدگاه کوانتومی، یادگیری چگونه اتفاق می افتد؟ نظریه کوانتمی در مقابل نظریه سادگی شکل گرفته است. در حالی که نظریه سادگی تحت تاثیر فرهنگ مدرنیته و دیدگاه های دکارت و نیوتن قرار داشت که اعتقاد داشتند می توان پدیده ها را به ساده ترین شکل خود کاهش داد، نظریه کوانتومی بر کل گرایی تاکید دارد و معتقد است که کل اجزای هستی، پویا و در ارتباط تعاملی با یکدیگر هستند. کاهش گرایی دکارتی باعث شد به ارتباطات خطی بین پدیده ها توجه شود و بر اساس آن معتقد بودند پدیده ها قابل پیش بینی و کنترل و در نتیجه دارای قطعیت هستند اما دیدگاه کوانتومی به جای سادگی و روابط خطی به پیچیدگی و درهم تنیدگی روابط توجه دارد. مباحث مربوط به یادگیری کوانتومی تحت تاثیر نظریه کوانتومی شکل گرفتند. و با تاکید بر کل گرایی، درهم تنیدگی و ارتباط تعاملی و پیچیده بین پدیده ها هم به ظرفیت های عینی و بیرونی و هم به ظرفیت های ذهنی و درونی توجه کردند و تحت تاثیر دیدگاه های روانشناختی شناختی به ظرفیت های نیمکره چپ و راست مغز در یادگیری توجه کردند. این دیدگاه به تفکر کوانتمی، یادگیری در کلاس های پرشور و نشاط و مشارکتی، یادگیری از طریق حافظه خودآگاه و ناخودآگاه و پردازش داده ها و مفهوم سازی آنها و چرخه مجدد پردازش مفهوم به عنوان داده ورودی، یادگیری دیداری، شنیداری و حسی حرکتی، یادگیری با توجه به ذهنیت و ارزش های یادگیرنده، توجه به زمینه و بافت رویداد و یادگیری و به طور کلی به روش ها و فرآیند هایی که توجه به کل پدیده و درهم تنیدگی را در موضوع یادگیری مد نظر داشتند منجر شد.
۱۳.

بررسی قابلیت های موردنیاز معلمان و شاگردان به منظور پرورش هوش هیجانی در دوره پیش دبستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تلفیقی بودن دروس کودکان پیش دبستانی هوش هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۲۲۷
این پژوهش با هدف شناسایی ویژگی معلمان و شاگردان برای پرورش هوش هیجانی در دوره پیش دبستان انجام شد. روش پژوهش، سنتزپژوهی بود. جامعه آماری پژوهش اسنادی کلیه اسناد شامل مقاله، کتاب علمی، رساله ها، منابع علمی و پایگاه های اطلاعات علمی مرتبط با مؤلفه های تعیین ویژگی های موردنیاز مربیان و شاگردان به منظور پرورش هیجانی در دوره پیش دبستان بود که 79 منبع با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. تجزیه وتحلیل داده ها به سه شیوه کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی انجام شد. یافته ها نشان داد که ویژگی های کودکان پیش دبستانی برای پرورش هوش هیجانی عبارت اند از: تعامل با محیط، تعامل محور بودن، تأثیرپذیری از هیجانات، انتخاب، تشخیص جنسیتی قدرت ادراک تفاوت ها و تشابهات، هیجانی بودن و غیره ویژگی های مربیان/معلمان برای پرورش هوش هیجانی عبارت اند از: بیانگری هیجان، طرح کننده و ناقل مفاهیم، سؤال گری، بازیگری، شناخت کودکان، هنرمندی، فرآیند محور بودن، شناخت بازی کودکان و غیره ازلحاظ موضوعی نیز دروس دوره پیش دبستانی تلفیقی است که مبتنی بر این مضامین در تلفیق است: تلفیق محتوا، تلفیق مهارتی، تلفیق فرآیندی، تلفیق محیط یادگیری، تلفیق موضوعی، تلفیق دروس، ترکیب نقشی و تلفیق فعالیتی.
۱۴.

تبیین عناصر برنامه درسی برای توانمندسازی شغلی کودکان کم توان ذهنی (سنتز پژوهی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عناصر برنامه درسی کودکان کم توان ذهنی توانمندسازی شغلی.

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۱ تعداد دانلود : ۳۴۶
هدف اصلی این مطالعه تبیین عناصر برنامه درسی برای توانمندسازی شغلی کودکان کم توان ذهنی است. رویکرد مورد استفاده، کیفی و از نوع سنتز پژوهی است. نتایج این مطالعه نشان داد که اهداف کلی آموزش کودکان کم توان ذهنی را می توان در چهار دسته؛ رشد همه جانبه کودکان کم توان ذهنی؛ برقرار نمودن روابط مفید و مؤثر با دیگران؛ پذیرش مسئولیت اجتماعی؛ کفایت اقتصادی تقسیم کرد؛ و به تبع این اهداف محتوای برنامه درسی برای کودکان کم توان ذهنی ارائه گردید؛ همچنین نتایج نشان داد که یک روش تدریس نمی تواند جوابگوی نیازهای همه جانبه کودکان کم توان ذهنی باشد، بنابراین معلمان می توانند از روش های تدریس مختلف استفاده کنند و روش سنجش عملکردی همراه با ارزشیابی ملاک مرجع مؤثرین روش ارزشیابی از آموخته های دانش آموزان کم توان ذهنی می تواند باشد.
۱۵.

طراحی و اعتباربخشی الگوی برنامه درسی فلسفه برای کودکان در دوره اول متوسطه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی الگوی برنامه درسی فلسفه برای کودکان (فبک) دوره اول متوسطه ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۸ تعداد دانلود : ۳۵۶
هدف اصلی این پژوهش، تبیین الگوی برنامه درسی فلسفه برای کودکان در دوره اول متوسطه ایران است. رویکرد پژوهش از نوع آمیخته اکتشافی می باشد. در ابتدا پس از بررسی مبانی نظری موجود در زمینه فبک و نمونه گیری هدفمند معیاری، نظرات 19 نفر از متخصصان برنامه درسی و فبک از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته جمع آوری و سپس با روش تحلیل تم، ساختارهای تماتیک منتج شد. در مرحله کمّی، از روش دلفی استفاده شد. برای تعیین میزان اتفاق نظر بین خبرگان، از ضریب هماهنگی کندال و برای ارزیابی روایی محتوایی پرسشنامه، از ضریب نسبی روایی محتوا (CVR) و شاخص روایی محتوا (CVI) و برای بررسی پایایی، از آلفای کرونباخ استفاده شد. بر اساس نتایج تحقیق تعداد 135 مولفه برنامه درسی فبک برای دوره اول متوسطه ایران شناسایی و مدل مفهومی در قالب عناصر ده گانه اکر طراحی شد که در قالب 10 بعد، منطق یا چرائی (26 شاخص)، اهداف (39 شاخص)، ویژگی های محتوا (8 شاخص)، فرم های محتوا (7 شاخص)، روش های یاددهی-یادگیری (13 شاخص)، ویژگی های تسهیلگر (12 شاخص)، ویژگی های محیط آموزش (4 شاخص)، ارزشیابی (19 شاخص)، گروهبندی (3 شاخص) و زمان (4 شاخص)، اولویت بندی شدند.
۱۶.

مفهوم سازی ارزشیابی نظام برنامه درسی در دانشگاه جامع علمی-کاربردی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزشیابی نظام برنامه درسی و دانشگاه جامع علمی-کاربردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۳ تعداد دانلود : ۳۳۴
هدف از انجام این پژوهش، مفهوم سازی ارزشیابی نظام برنامه درسی در دانشگاه جامع علمی-کاربردی است. پژوهش دارای رویکردی کیفی و از روش گراندد تئوری به عنوان روش تحقیق استفاده شده است. روش گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته با 16 نفر از نخبگان آگاه است. روش نمونه گیری از موارد مطلوب بوده است؛ یعنی افرادی که تجربه مستقیم از ارزشیابی برنامه های درسی دانشگاهی داشتند. برای تعیین اعتبار از راهبرد بازبینی مشارکت کنندگان، و بازبینی متخصصان استفاده شده است. به این منظور کدگذاری تحلیل در اختیار سه پژوهشگر قرار گرفت، که ضریب توافق 88/0 برآورد شد. از تحلیل محتوایی کیفی اطلاعات حاصل از نظرات متخصصان 4درون مایه اصلی شامل بافت، فرایند، مداخله گر و پیامد استخراج شد. در ارتباط با درون مایه اصلی بافت  تعداد 16درون مایه فرعی، در مجموع 144 فراوانی، و درون مایه اصلی فرایند تعداد 35 درون مایه فرعی، در مجموع با 179 فراوانی، در ارتباط با درون مایه مداخله گر تعداد 10 درون مایه فرعی، در مجموع 39 فراوانی، و در ارتباط با درون مایه پیامد نیز تعداد 7 درون مایه فرعی در مجموع 42 فراوانی به دست آمده است. نظر به ماهیت متفاوت برنامه های درسی نظام علمی-کاربردی، با سایر نظام های آموزش عالی، نسبت به لحاظ کردن دقیق همه ابعاد و مؤلفه های مستخرج از پژوهش حاضر در ارزشیابی از برنامه های درسی دقت نظر لازم و کافی اعمال شد. هر چند سال یکبار نسبت به بروزرسانی ابعاد و مؤلفه های مستخرج از پژوهش حاضر برای ارزشیابی نظام برنامه درسی در دانشگاه جامع علمی-کاربردی اقدام لازم صورت پذیرد.
۱۷.

تدوین چارچوب یادگیری محیط کار اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی مبتنی بر یک پژوهش داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: یادگیری محیط کار برنامه درسی روش داده بنیاد اتاق بازرگانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۲۹۲
هدف پژوهش حاضر تدوین چارچوب یادگیری محیط کار است. پارادایم پژوهش کیفی است و از روش داده بنیاد استفاده شد. این پژوهش از لحاظ هدف در دسته پژوهش های کاربردی قرار می گیرد. جامعه پژوهش کلیه کارکنان و اعضای اتاق بازرگانی اهواز و اطلاع رسان ها 18 نفر هستند که به شیوه نمونه گیری هدفمند از نوع ملاک محور تا رسیدن به اشباع داده ها انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته است و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از کدگذاری و مقوله بندی با استفاده از نرم افزار تحلیل داده های کیفی اطلس تی.آی و در سه مرحله توجه، جمع آوری و تفکر استفاده شده است. جهت بررسی صحت و استحکام داده ها در پژوهش حاضر از سه معیار «مقبولیت»، «قابلیت اطمینان» و «تاییدپذیری» استفاده شد. بر اساس یافته ها، یادگیری محیط کار در پنج حیطه شامل محیط کار (برابری و عدالت، جو حاکم بر محیط کار، فرهنگ یادگیری و محیط کار حمایت کننده)، کارکنان(علاقمندی به کار و یادگیری، مسئولیت پذیری و هوش و انضباط)، مدیریت (قدرت رهبری، سواد علمی و فضایل اخلاقی)، برنامه درسی محیط کار (هدف گذاری و هدفمندی، محتوای آموزشی، توان مدرسین، نظارت و اجرا، بازخورد و اصلاح) و تعامل و تلفیق (تعامل مدیریت و کارکنان، تعامل همکاران با یکدیگر، تلفیق آموزش رسمی و تجربی، تلفیق آموزش نظری و عملی) قابل شناسایی است. پیامدهای یادگیری محیط کار شامل کارآمدی و اثربخشی سازمان، منفعت مالی، انسجام و تخصص، پیشرفت شغلی همراه با رغبت و انگیزه کارکنان می شود.
۱۸.

تبیین و تحلیل عناصر یادگیری و جایگاه کودکان و تسهیلگران در مدارس طبیعت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: یادگیری مدرسه طبیعت برنامه درسی ارزشیابی طبیعت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۸ تعداد دانلود : ۲۹۶
اولین مدرسه طبیعت ایران، با نام «کاوی کنج» در سال1393در مشهد آغاز به کار نمود. با توجه به آمار ارائه شده در اسفند 1397تعداد61 مدرسه طبیعت در کشور ما مشغول فعالیت هستند. در این پژوهش سعی بر آن است که منابع یادگیری، ویژگی های یاددهی– یادگیری، شیوه های ارزشیابی و نقش کودکان و تسهیلگران در این مدارس موردبررسی قرار گیرد. پژوهش حاضر به روش کیفی از نوع پدیدارشناسی انجام شده است. به منظور انجام پژوهش از بین تسهیلگران مدارس طبیعت که در سال تحصیلی 98 -97 مشغول به کار بودند 12 تسهیلگر به عنوان اعضای نمونه انتخاب گردید و با آن ها مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام گرفت؛ همچنین به غیراز جمع آوری داده ها از طریق مصاحبه با تسهیلگران، از مشاهده و بازدید از مدارس طبیعت عضو نمونه و مطالعه پژوهش های پیشین و منابع مرتبط موجود مرتبط با مدارس طبیعت هم استفاده شد. نتایج به دست آمده حاکی از استفاده از منابع طبیعی موجود در طبیعت، حیوانات، گیاهان در این مدارس است. از مهم ترین ویژگی های در این مدارس بهره گیری از تجربه، بازی و حواس چندگانه در فرآیند یادگیری است. نقش کودکان در مدارس طبیعت محوریت دارند و معلمان نقش تسهیلگری را ایفا    می نمایند. در این مدارس برخلاف مدارس سنتی بر شیوه های ارزشیابی رایج تأکید نمی شود. 
۱۹.

ارائه چارچوب بهینه برای ارزشیابی نظام برنامه درسی در دانشگاه (پژوهش مروری نظامندبه همراه تحقیق کیفی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزشیابی دانشگاه جامع علمی-کاربردی سنتزپژوهی گراندد تئوری و نظام برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۴ تعداد دانلود : ۴۱۸
هدف: هدف از انجام این پژوهش، ارائه چارچوب بهینه برای ارزشیابی نظام برنامه درسی در دانشگاه است. روش : پژوهش دارای رویکردی کیفی و از روش سنتزپژوهی و گراندد تئوری به عنوان روش های تحقیق استفاده شده است. پژوهش براساس هدف، توصیفی و از نوع کیفی - کاربردی است. از این رو حوزه پژوهش شامل کلیه مقالات علمی پژوهشی دهه اخیر در زمینه ارزشیابی برنامه های درسی آموزش عالی می باشد که براساس روند بررسی مقالات 46 مقاله مورد بررسی قرار گرفت. از سوی دیگر در این پژوهش از مصاحبه نیمه ساختار یافته با 16 نفر از نخبگان آگاه نیز استفاده شد. روش نمونه گیری از موارد مطلوب بوده یعنی افرادی که تجربه مستقیم از ارزشیابی برنامه های درسی دانشگاهی داشتند. برای تعیین اعتبار از راهبرد بازبینی مشارکت کنندگان و بازبینی متخصصان استفاده شده است. به این منظور کدگذاری تحلیل در اختیار سه پژوهشگر قرار گرفت که ضریب توافق 88/0 برآورد شد. یافته ها: نتیجه نهایی تحلیل سنتزپژوهی و گراندد تئوری به صورت ترکیبی چارچوب دایره ای شکل را که بیانگر مؤلفه های مهم و اساسی برای ارزشیابی از نظام برنامه های درسی در دانشگاه جامع علمی کاربردی می باشد را تشکیل داده اند. این چارچوب شامل مؤلفه هایی در ابعاد : الف) بافت ( با مؤلفه های 1- ویژگی برنامه های درسی و 2- طراحی، تدوین و تصویب برنامه های درسی). ب) فرایند ( با مؤلفه های 1- نظام پذیرش و اجرای برنامه های درسی و 2- مدرسین). ج) مداخله گر ( با مؤلفه چالش ها و ضعف ها) د) پیامد (با مؤلفه های 1- ساختار 2- تعامل و 3- پیامدها ) می باشد. در ضلع دیگری از این دایره هر یک از مؤلفه ها خود چندین ریز مؤلفه را شامل می شود که این ریز مولفه ها در حقیقت آن مواردی است که در نتیجه مصاحبه های نیمه ساختاریافته با صاحب نظران و متخصصین کسب شده است. در ضلع بیرونی چارچوب دایره ای شکل ذیل ریز مؤلفه هایی متناظر با ریز مؤلفه های حاصل از مصاحبه آورده شده است که در حقیقت محصول انجام و پیاده سازی روش تلفیق (سنتز پژوهی) در این پژوهش می باشد.
۲۰.

بررسی تطبیقی میزان تأکید بر استفاده از رویکرد زیبایی شناسانه در تدریس در برنامه های تربیت معلم پیش از خدمت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زیبایی شناسی تدریس هنرمندی شایستگی صلاحیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۵۹۲
این پژوهش با هدف مقایسه صلاحیتها و شایستگیهای حرفه معلمی از منظر زیبایی شناسانه در هشت کشور جهان و ایران انجام شده است. انتخاب کشورها با در نظرگرفتن موفقیت آنها در مطالعات تیمز، پرلز و پیزا بوده است. این کشورها عبارت اند از: استرالیا، انگلستان، سنگاپور، فنلاند، کانادا، کره جنوبی، مالزی و هندوستان. چارچوب مطالعه شایستگیهای حرفه معلمی در پژوهش حاضر برگرفته از مقالات مهرمحمدی (1390 و 2017) بوده که عبارت اند از: کنش متأملانه، کنش متخیلانه، کنش خلاق، اتکا به دانش مربوط به پیشینه دانش آموزان، نسبت ویژه دیالکتیکی میان دانش نظری و عملی، دیدن(تشخیص) مسئله در موقعیت، اتکا به هوش تأملی به علاوه هوش تجربی، دغدغه یادگیری مادام العمر و مستمر، تولید دانش حرفه ای، انعطاف پذیری و سیالیت در اهداف یادگیری دانش آموزان، کمک به ایجاد یادگیری لذت بخش، التزام به استفاده از روشها یا اشکال گوناگون ارائه در آموزش و التزام به سنجش آموخته های دانش آموزان با روشهای غیر کمی(خبرگی). برای بررسی و تحلیل یافته ها از روش تطبیقی مقایسه ای و بر اساس الگوی چهار مرحله ای بردی یعنی توصیف، تفسیر، همجواری و مقایسه استفاده شده است. یافته ها نشان داده اند که شایستگیهای سیزده گانه موردنظر این پژوهش در برنامه های درسی تربیت معلم کشورهای مورد بررسی کمتر به رویکرد زیبایی شناسانه پرداخته اند. بر این اساس، برخی از کشورها، از طریق استانداردها یا الگوهایی به صلاحیتها و شایستگیهای حرفه معلمی پرداخته و برخی دیگر اسناد ملی و چارچوبهایی برای آماده سازی معلمان در نظر گرفته اند. در ایران نیز اسناد بالادستی همچون سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، سند برنامه درسی ملی و نیز سند معماری کلان دانشگاه فرهنگیان به برخی از وجوه و ویژگیهای حرفه معلمی پرداخته اند. شایان ذکر است که توضیحات ارائه شده در زمینه ویژگیهای حرفه معلمی در برخی از موارد، کافی، اما در اکثر موارد در حد عباراتی کوتاه و ناکافی بوده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان