فرج الله رهنورد

فرج الله رهنورد

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه مدیریت دولتی، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی، تهران، ایران.

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۹۳ مورد.
۲۱.

تحلیل نظام مند مفاهیم مرتبط با کار و زندگی/خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت دولتی ایران دوره سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 71 - 98

کلید واژه ها: توازن/ تعادل تعارض کار و خانواده کار و زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۶ تعداد دانلود : ۲۵۹
علی رغم توسعه مبانی نظری مرتبط با کار و زندگی و استفاده فراگیر آن در قلمروی منابع انسانی سازمان ها، این مفهوم در برخی کشورهای درحال توسعه هنوز در مرحله ابتدایی به سر می برد. این مقاله با استفاده از روش تحلیل نظام مند با شناسایی دقیق، منظم و برنامه ریزی شده مطالعات مرتبط با حوزه کار و زندگی/ خانواده بین سال های 1964 تا 2017، در پی بررسی گستره موضوعی، روش شناسی و روش تحلیل مورد استفاده پژوهشگران بوده است تا ضمن نقد و بررسی مضامین این حوزه، امکان رصد، ارزیابی و تلفیق متون موجود را بدهد. به لحاظ گستره، دو مفهوم «کار و زندگی» و «کار و خانواده» مورد تحلیل قرار گرفت. این دو عبارت ممکن است اغلب به جای یکدیگر و در یک مفهوم استفاده شوند؛ لیکن بررسی ها نشان می دهد، عبارت «کار- زندگی» از جامعیت بیشتری برخوردار است. پژوهش ها  از منظر روش شناسی به انواع پژوهش های کمی، کیفی و آمیخته تقسیم شد که در این تقسیم بندی پژوهش های کمی از اقبال بیشتری برخوردار بودند. همچنین دیدگاه غالب در گذشته دیدگاه تعارض بوده، اما در ادامه و با غالب شدن رویکرد مثبت گرا، مفاهیم مرتبط با توازن مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است.
۲۲.

تدوین چارچوبی برای توازن کار و زندگی در صنعت نفت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرآیند مدیریت و توسعه دوره ۳۳ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۲) ۳۱-۷۲

کلید واژه ها: توازن کار و زندگی نظریه زمینه ای چارچوب اشتراوس و کوربین صنعت نفت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۸ تعداد دانلود : ۳۴۹
ایجاد توازن بین کار و زندگی عبارتی است که برای بیان رویه ها و اقدام هایی در جهت دستیابی به توازن بین تقاضاهای زندگی کاری و غیرکاری بکار می رود. پژوهش حاضر به دنبال درک عمیق تر ابعاد و مولفه های کلیدی توازن کار و زندگی در سطح سازمانی در صنعت نفت است. از این رو، با استفاده از روش پژوهش کیفی داده بنیاد، چارچوب مفهومی پژوهش تدوین می شود. جامعه آماری شامل سیزده نفر از خبرگانی است که در حوزه کار زندگی دارای دانش کافی و تجربه عملی هستند. با گردآوری داده های مورد نیاز از روش نیمه ساختار یافته مبتنی بر چارچوب اشتراوس و کوربین، بر اساس یافته های پژوهش، علاوه بر ابعاد سه گانه درگیر شدن، رضایت مندی، و تخصیص زمان مفید که در مبانی نظری برای سنجش توازن کار زندگی مطرح است، بُعد جدید «مسئولیت پذیری» نیز در زمینه صنعت نفت ایران برای سنجش توازن کار زندگی شناسایی می شود. در ضمن، متناسب با زمینه مورد مطالعه، استقلال کار و زندگی، جوّ سازمانی، شرایط جغرافیایی، توسعه سرمایه انسانی، و مدیریت شغل جزو شرایط علّی؛ نگرش حمایتی در سازمان و نگرش جنسیتی شرط مداخله گر؛ و قواعد جاری سازمان، عوامل اقتصادی، و سبک زندگی از شرایط زمینه ای شناخته می شوند. در همین راستا مدیریت عملکرد، مدیریت فرهنگ، نگهداشت نیروی انسانی، آموزش مهارت های زندگی، و مدیریت کشف و پرورش استعداد به عنوان راهبردهای موثری هستند که به پیامدهایی از قبیل رفتارهای مثبت و سازنده در محیط کار، بهبود عملکرد سازمانی، و تعهد سازمانی منجر می شوند.
۲۳.

طراحی شاخص اندازه گیری کیفیت مدیریت منابع انسانی بر اساس رویکرد حکمرانی خوب در بخش دولتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت سازمان های دولتی سال هشتم بهار ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۳۰) 55 - 66

کلید واژه ها: کیفیت مدیریت منابع انسانی اندازه گیری کیفیت مدیریت منابع انسانی اعتبارسنجی ابزار پژوهش ترکیبی پژوهش اکتشافی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۸ تعداد دانلود : ۵۴۲
مدیریت منابع انسانی جزء جدایی ناپذیر سازمان بوده است و در تمامی مراحل زندگی سازمانی کارکنان؛ از تحلیل شغل گرفته تا دوران بازنشستگی آنان، دارای مسئولیت است. کیفیت مدیریت واحد منابع انسانی، به دلیل ماهیت کارکردی اش تأثیرات گسترده ای بر روی رفتارها و نگرش های کارکنان و به تبع آن عملکرد سازمانی دارد. بر این اساس، اهمیت کیفیت مدیریت منابع انسانى به عنوان سنگ بنای رفتاری و عملکردی کارکنان، امروزه بیش از پیش مدنظر قرار گرفته است. هدف غایی این پژوهش طراحی شاخص اندازه گیری کیفیت مدیریت منابع انسانی براساس رویکرد حکمرانی خوب در بخش دولتی ایران است. جهت طراحی این سنجه، در بخش پژوهش کیفی، یافته های حاصل از پیشینه و مصاحبه در چارچوب اصول حکمرانی خوب و ابعاد نظام اداری جمهوری اسلامی ایران دسته بندی و روایی محتوای آن توسط خبرگان تأیید شد. جهت اعتبارسنجی و بررسی روایی سازه در بخش کمی، روش تحلیل عاملی تأییدی استفاده و روایی آن تأیید شد. نتیجه حاصل، ابزاری روا؛ برای اندازه گیری کیفیت مدیریت منابع انسانی در سازمان های دولتی ایران است.
۲۴.

مدل سنجش میزان تمایل خط مشی گذاران به دولت باز در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت دولتی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۲ 35 - 64

کلید واژه ها: خط مشی عمومی دولت باز شفافیت پاسخگویی و مشارکت شهروندان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۲۰۵
هدف: دولت باز به عنوان یک خط مشی در جهت تقویت شفافیت، مشارکت و همکاری، در سرتاسر جهان در حال گسترش است. ازآنجاکه برای حرکت به سوی خط مشی گذاری و تدوین خط مشی های دولت باز، میزان تمایل خط مشی گذاران به دولت باز تعیین کننده است، هدف از این پژوهش ارائه مدلی برای سنجش میزان تمایل خط مشی گذاران به دولت باز و بررسی تفاوت سطح تمایل به دولت باز در گروه های مختلف خط مشی گذاران است. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: در این پژوهش از طرح پژوهش آمیخته اکتشافی استفاده شده است که در مرحله کیفی، روش فراترکیب و در مرحله کمّی، انجام پیمایش و تحلیل داده های پرسشنامه 116 نفر از خط مشی گذاران به کار گرفته شده است. یافته های پژوهش: «تمایل به دولت باز» سازه ای چندبُعدی است و عبارت است از: میل و رغبت خط مشی گذار نسبت به شفافیت، مشارکت شهروندان، همکاری، پاسخگویی دولت و پشتیبانی از نوآوری و کمک به توسعه کسب وکار. به علاوه نتایج حاکی از آن است که سطح تمایل خط مشی گذاران به دولت باز در ایران بالا است و میزان تمایل به دولت باز در میان گروه های سنی مختلف، گروه های دارای جایگاه فعلی مختلف و گروه های مختلف از نظر نحوه آشنایی با دولت باز متفاوت است. محدودیت ها و پیامدها: عدم امکان تعمیم پذیری نتایج پژوهش به همه جوامع و محدودیت ذاتی پرسشنامه از جمله محدودیت های پژوهش فعلی است. پیامدهای عملی: نیاز به برخورداری از یک نظام حاکمیتی کارآمد، شفاف، پاسخگو و مبتنی بر مشارکت مردم انکارناپذیر است. با توجه به چالش های موجود در موضوع های نام برده در کشور، این پژوهش به طراحی مدل مطلوب دولت باز برای ایران و تحقق ارزش های یادشده کمک خواهد کرد. ابتکار یا ارزش مقاله: دولت باز و داده باز، مفاهیم نو و جدیدی هستند و پژوهش های انجام شده در این زمینه در کشور بسیار اندک است؛ از این رو این پژوهش می تواند آغازگر باب جدیدی در تولید علم در کشور در این حوزه باشد و این شکاف مطالعاتی را از طریق ارائه مدل یادشده به عنوان نخستین مدل در این زمینه پر می کند.
۲۵.

نظریه سیاه چاله سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرآیند مدیریت و توسعه دوره ۳۳ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۱) 27-56

کلید واژه ها: سیاهچاله سازمانی نظریه پردازی استعاره دیدمان اثبات گرا دیدمان تفسیرگرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۷ تعداد دانلود : ۶۰۸
مسائلی در سازمان وجود دارند که حل آن نیازمند صورتبندی جدید نظری است. از این رو، نظریهپردازی به روش استعارهای در مطالعه سازمانها، برای تفسیر و فهم پیچیدگی آنها بکار گرفته میشود. در این روش، سازمان به موجودیتی تشبیه می شود و یکی از ویژگیهای کلیدی آن به سازمان تعمیم داده میشود. باید در نظر داشت که بیشتر نظریههای سازمانی بر دیدمان اثباتگرا استوار است که با تمرکز بر دانش و دادهها سعی دارند قانونمندی حاکم بر سامانههای اجتماعی را کشف کنند. این پژوهش تلاشی است برای نظریهپردازی مبتنی بر دیدمان تفسیرگرایی، که نظریه سیاهچاله سازمانی به روش استعارهای بر مبنای آن ساخته می شود. به سخن دیگر، نظریه سیاهچاله سازمانی با اقتباس از استعاره سیاهچاله کیهانی تدوین می شود. در گام نخست، ویژگیهای کلیدی سیاهچاله سازمانی، با رعایت تناظر 1-1 و اقتباس از ویژگیهای سیاهچاله کیهانی بر مبنای تفسیر پژوهشگر بهدست می آید. در گام دوم، تعریف سیاهچاله سازمانی مبتنی بر ویژگیهای کلیدی ارائه، و در گام سوم چارچوب کلی نظریه تدوین می شود. به علاوه، با تحلیل ویژگیهای نظریه سیاهچاله سازمانی، مشخص می شود که این نظریه در ذیل دیدمان تفسیرگرایی قرار میگیرد. در نهایت، چگونگی آزمون نظریه از نظر ابطالپذیری و سودمندی مطرح میشود.
۲۶.

مدل ساختاری التزام کارکنان در سازمان های دولتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرآیند مدیریت و توسعه دوره ۳۲ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۸) 31-59

کلید واژه ها: التزام کارکنان استقلال کاری حمایت سازمانی ارتباط اعتماد سازمانی انگیزش درونی امنیت شغلی و جبران خدمت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۴ تعداد دانلود : ۵۲۴
التزام کارکنان که گاهی با عنوان اشتیاق یا تعلق به کار خوانده می شود، زمانی به وجود می آید که افراد به شغل خود علاقه مند باشند، از آن لذت ببرند، و بخواهند برای انجام آن تلاش کنند. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی عوامل موثر در ارتقای التزام کارکنان در سطوح سه گانه فردی، گروهی، و سازمانی، و شناسایی و مدلسازی روابط بین متغیرهاست. این پژوهش با بررسی داده های گردآوری شده از 65 سازمان دولتی ایران با روش مدل معادله های ساختاری، به این نتیجه دست یافت که در سطح سازمانی، ساختار سازمانی، حمایت سازمانی، فرهنگ سازمانی، و جبران خدمت؛ در سطح گروهی، رهبری تاثیرگذار، محیط کاری خوب، مشارکت کارکنان، اعتماد سازمانی، بازخورد سازنده، وضوح نقش، و ارتباط با بالادستی؛ و در سطح فردی، امنیت شغلی، استقلال کاری، انگیزش درونی، تعهد سازمانی، عدالت سازمانی ادراک شده، تعصب مذهبی، و برون گرایی (شخصیت) بر التزام کارکنان موثر هستند. این پژوهش دارای راهکارهای اجرایی و پژوهشی است.
۲۷.

تاثیر اعتماد شهروندان بر مشارکت الکترونیکی آنان با تعدیل گری باور به فاصله قدرت و ریسک ادراک شده و میانجی گری ابهام پذیری و نگرش شهروندان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرآیند مدیریت و توسعه دوره ۳۲ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۹) 27-48

کلید واژه ها: مشارکت الکترونیکی اعتماد شهروندان گرایش شهروندان ریسک ادراک شده باورهای فردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۳۵۸
در دنیای کنونی، با توجه به پیشرفت فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی، بخش های دولتی و غیردولتی به استقرار مشارکت الکترونیکی در روابط بین سازمان های خدمت رسان و ذی نفعان کلیدی می پردازند. این پژوهش با هدف تعیین تاثیر اعتماد شهروندان بر مشارکت الکترونیکی و تعدیل گری ریسک ادراک شده و باور به فاصله قدرت، و میانجی گری نگرش شهروندان و ابهام پذیری انجام می شود. این پژوهش از نظر هدف شناختی، کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها، پیمایشی است. جامعه آماری، شهروندان خدمت گیرنده از سازمان شهرداری تهران هستند. از آن جایی که در تحلیل مسیر، حجم نمونه بر مبنای تعداد نماگرهای سازه ها و همچنین، سطح معناداری تعیین می شود، برای تعیین حجم نمونه با استفاده از جدول کوهن 364 پرسشنامه توزیع گردید. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که مشارکت الکترونیکی در سطح زیر متوسط قرار دارد. یافته های پژوهش بیانگر آن است که اعتماد شهروندان بر مشارکت الکترونیکی اثر مثبت دارد و ابهام پذیری در روابط بین این دو متغیر در نقش میانجی ظاهر می شود و بر مشارکت الکترونیکی اثر مثبتی می گذارد. در ضمن، یافته های پژوهش نشانگر اثرگذار نبودن گرایش شهروندان بر مشارکت الکترونیکی است. به علاوه، نتایج نشان می دهد که متغیر باور به فاصله قدرت، روابط بین اعتماد شهروندان و مشارکت الکترونیکی را به طور مثبت تعدیل می کند، ولی متغیر ریسک ادراک شده در روابط بین نگرش شهروندان و مشارکت الکترونیکی در نقش تعدیل کننده ظاهر نمی شود.
۲۸.

تبیین مفهوم تعادل در زندگی از دیدگاه اسلام و شناسایی عوامل سطح فردی مؤثر بر تعادل کار- خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ در دانشگاه اسلامی سال نهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۳۰) 23 - 44
تعداد بازدید : ۱۳۵۴ تعداد دانلود : ۶۶۷
هدف: پژوهش حاضر باهدف تبیین مفهوم تعادل در زندگی از دیدگاه اسلام و شناسایی عوامل سطح فردی مؤثر بر تعادل کار- خانواده انجام شد. روش: روش این پژوهش، کیفی از نوع اکتشافی است. برای تبیین مفهوم تعادل، علاوه بر پژوهشها و مقالات مختلف، به کتب المیزان و میزان الحکمه نیز رجوع شد. یافته ها: مفهوم و مؤلفه های تعادل و ابعاد زندگی انسان مسلمان، بر اساس بررسی منابع، تببین و عوامل سطح فردی مؤثر بر تعادل کار- خانواده، گردآوری و دسته بندی شد. نتیجه گیری: تعادل در زندگی، مفهومی است که برای غیر متدینین نیز قابل دستیابی است، ولی اسلام سبب تغییر نوع نگاه به آن و ارتقای سطح و کیفیت آن می شود. تعادل از سه مؤلفه زمان، رضایت و درگیری تشکیل می شود و برای رسیدن به تعادل، توجه به همه این مؤلفه ها لازم است. عوامل متعدد جمعیت شناختی، شخصی، سازمانی، خانوادگی و اجتماعی، در سطح فردی روی تعادل مؤثرند که می بایست در سیاستگذاری به آنها توجه کافی داشت.
۲۹.

تدوین چارچوبی برای پاسخگویی اجتماعی سازمان های دولتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت سازمان های دولتی سال هفتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 115 - 134

کلید واژه ها: پاسخگویی اجتماعی قرارداد اجتماعی واکنش شفافیت و مشارکت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۷ تعداد دانلود : ۴۷۵
پاسخگویی اجتماعی سازمان های دولتی یکی از الزامات حاکمیت عمومی در کشور است. این نوع پاسخگویی برای واکنش به گروه های اجتماعی صورت می گیرد. هدف این پژوهش تدوین چارچوبی برای استقرار پاسخگویی اجتماعی در سازمان های بخش دولتی ایران مبتنی بر روش کیفی داده بنیاد است. جامعه آماری این پژوهش شامل خبرگانی است که در حوزه پاسخگویی اجتماعی دارای دانش کافی و تجربه عملی هستند. با توجه به چارچوب پژوهش، برای گردآوری داده های موردنیاز پژوهش از روش نیمه ساخت یافته مبتنی بر نرم افزار Atlas ta استفاده شده است. پس از تحلیل متن مصاحبه ها، ابعاد سنجش پاسخگویی اجتماعی (شفاف سازی، مشارکت جویی، ارزشیابی عملکرد، رسیدگی به شکایات، خدمات پایدار و برآورده سازی) به عنوان مقوله محوری و متغیرهای علّی، میانجی و تعدیل کننده شناسایی شده و چارچوب نهایی تدوین شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که الزامات بین المللی، نوع مأموریت سازمان، فرهنگ سازمانی، الزامات قانونی، وجهه سازمانی و بلوغ فکری جامعه از عوامل مؤثر بر استقرار پاسخگویی اجتماعی در سازمان های دولتی است. در ضمن، استقرار پاسخگویی اجتماعی در سازمان های دولتی موجب پیامدهایی مانند افزایش اعتماد عمومی، رضایت عمومی و رشد و تعالی جامعه است.
۳۰.

طراحی چارچوب حاکمیت الکترونیک در تدوین خط مشی توسعه صادرات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت دولتی سال دهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۹ 102-129

کلید واژه ها: حاکمیت الکترونیک مشارکت الکترونیکی خط مشی گذاری مشارکتی تدوین خط مشی توسعه صادرات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۶ تعداد دانلود : ۳۷۱
هدف: نظر به اهمیت حاکمیت الکترونیک به عنوان یکی از مباحث کلیدی در خط مشی گذاری، و خلاء مطالعات و پژوهش های نظری مرتبط در ایران، هدف این پژوهش دست یابی به چارچوب استقرار حاکمیت الکترونیک در تدوین خط مشی توسعه صادرات است. روش شناسی : این تحقیق به روش کیفی داده بنیاد انجام شده است. جامعه آماری خبرگانی هستند که در زمینه تدوین خط مشی توسعه صادرات از دانش و تجربه عملی برخوردارند. خبرگان به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب و داده ها با استفاده از نرم افزار اطلس مدیریت شده است. یافته ها: پس از تجزیه و تحلیل متن مصاحبه ها، مقوله محوری تحت عنوان "استقرارحاکمیت الکترونیک در تدوین خط مشی توسعه صادرات" احصاء شد که شامل ابعاد اصلی (مشارکت ذینفعان، شفاف سازی، پاسخگویی، و دولت الکترونیک) است . یافته ها نشان داد که مطالبه گری صادرکنندگان، اولویت دهی به صادرات غیرنفتی، و گسترش ICT از عوامل موثر بر "استقرارحاکمیت الکترونیک در تدوین خط مشی توسعه صادرات" هستند. محدودیتها و پیامد ها: تفکر حاکمیت عمومی و جلب اعتماد صادرکنندگان از محدودیتهای استقرار حاکمیت الکترونیکی است. پیامدهای عملی: استقرار چنین حاکمیتی می تواند به پیامدهایی مانند اعتماد صادرکنندگان، رضایت ذینفعان حوزه صادرات، مشروعیت و بهبود کیفیت خط مشی های صادراتی منجر شود و آثار مثبتی مانند رضایت و اعتماد صادرکنندگان داشته و مشروعیت حکومت را در میان ذینفعان بالا برده و کیفیت خط مشی ها را در کشور ارتقاء می دهد. ابتکار یا ارزش مقاله : این تحقیق با شناسایی عوامل علّی، مداخله گر و تعدیل کننده و تدوین چارچوب نهایی به یافته های پژوهشی در حوزه حاکمیت الکترونیک و خط مشی گذاری توسعه صادرات می افزاید.
۳۱.

تحلیل نظام مند پژوهش های حوزه خط مشی گذاری سلامت در کشورهای در حال توسعه: رهنمودهایی برای پژوهشگران

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت دولتی ایران دوره دوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲

کلید واژه ها: تحلیل سیاستی خط مشی گذاری سلامت کشورهای در حال توسعه مطالعه نظام مند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۲ تعداد دانلود : ۷۱۳
علی رغم توسعه مبانی نظری تحلیل از سیاست گذاری عمومی در حوزه سلامت کشورهای توسعه یافته و استفاده فراگیر از آن، کاربست این مبانی در کشورهای در حال توسعه در مرحله ابتدایی به سر می برد. در این مقاله بر مبنای مرور روایتی مقالات منتشرشده در حوزه تحلیل از سیاست گذاری سلامت در این کشورها بین سال های 1994 تا 2017، گستره موضوعی، رویکرد روش شناسانه و رویکرد تحلیلی مورد استفاده پژوهشگران بررسی و تحلیل شده اند. هدف از تدوین این مقاله آن است که از طریق نشان دادن نقاط ضعف روش شناختی و رویکرد تحلیلی مقالات و تشویق پژوهشگران حوزه سیاست گذاری سلامت کشور به انجام پژوهش های بیشتر در این زمینه، به توسعه این حوزه نظری کمک کند. برای این کار مقالات بر اساس ۵ اولویتِ جستجو شناسایی و موارد منطبق با معیارهای ورود، شامل مجموعاً ۱۵ پژوهش انتخاب، مطالعه و تحلیل شدند. مقالات به لحاظ تعداد کم و به لحاظ گستره موضوعی متنوع بودند. اکثر مطالعات فارغ از بررسی چرایی تغییر سیاست ها به توصیف روایت وار رویدادها، ایجاد نظم مفهومی میان عوامل تأثیرگذار و یا آزمون مجموعه ای از فرضیات بسنده کرده بودند. به لحاظ روش شناسی نیز عمده پژوهش ها در قالب مطالعه موردی و بر روی یک سیاست خاص انجام شده و طرح پژوهش دارای نواقص زیادی بود. به لحاظ رویکرد تحلیلی نیز اکثر مطالعات از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و به جای تبیین فرایند عمدتاً بر توصیف رویدادهای تاریخی و آزمون فرضیات تمرکز کرده بودند. این در حالی است که درک عمیق موقعیت ها و چگونگی شکل گیری سیاست ها و پیامدهای حاصل از آن به واسطه تبیین پدیده تغییر سیاست می تواند به تقویت تدوین و اجرای سیاست ها کمک کند. بررسی این مطالعات نشان داد که تلاش های صورت گرفته تاکنون به لحاظ روش شناسی و رویکرد تحلیلی برای تبیین تغییرات سیاست در حوزه سلامت این کشورها بسیار محدود بوده است؛ به گونه ای که درک پدیده سیاست گذاری در این کشورها به طرح ریزی پژوهش های عمیق کیفی برای توسعه نظریه های موجود یا ارائه نظریه های جدید یا قدرت تبیین کنندگی بالا نیاز دارد. نتایج به دست آمده از این پژوهش پژوهشگران را به مطالعه سیاست گذاری به عنوان یک پدیده بسیط با بهره گیری حداکثری از رویکردهای پژوهش استقرایی برای حرکت به سمت توسعه مدل های نظری جدیدتر با قدرت تبیین کنندگی بالاتر یا تلاش برای بومی سازی نظریه های موجود برای تبیین دقیق تر تغییرات سیاست سلامت در کشور رهنمون می سازد.
۳۲.

چارچوب رابطه حکومت و مردم در ایران: رویکرد نهادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت دولتی دوره ۱۱ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 27 - 46

کلید واژه ها: رابطه حکومت و مردم مردم سالاری دینی نظام سیاسی نوع حکومت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۸ تعداد دانلود : ۱۸۷
هدف: نظر به اهمیت رابطه حکومت و مردم به عنوان یکی از مباحث کلیدی در گفتمان های سیاسی و خلأ مطالعات و پژوهش های نظری مرتبط در نظام جمهوری اسلامی، هدف این پژوهش دستیابی به مدل رابطه حکومت و مردم در ایران با رویکرد نهادی است. روش: این تحقیق به روش کیفی داده بنیاد انجام شده است. جامعه آماری آن خبرگانی هستند که در زمینه حقوق عمومی و ساختار سیاسی حکومت، از دانش و تجربه عملی برخوردارند. خبرگان به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند و داده ها با استفاده از نرم افزار اطلس مدیریت شده است. یافته ها: پس از تجزیه وتحلیل متن مصاحبه ها، مقوله محوری رابطه حکومت و مردم با عنوان «مردم سالاری دینی» احصا شد که ابعاد اصلی خادمیت، اقتدارگرایی، قانون گرایی الهی و نظارت و هدایت را دربرمی گیرد. پس از شناسایی عوامل علّی، میانجی و تعدیل کننده، چارچوب نهایی تدوین شد. یافته ها نشان داد که تفکر ایدئولوژیک دولت مردان، اعتدال گرایی (تساهل و تسامح)، التزام به قانون اساسی و تفکر حاکمیتی حکمرانان، از عوامل مؤثر بر رابطه حکومت و مردم هستند. در ضمن نوع رابطه حکومت و مردم می تواند پیامدهایی مانند اعتماد عمومی، رضایت عمومی، مشروعیت و شکاف اجتماعی را به دنبال داشته باشد. نتیجه گیری: تنظیم رابطه حکومت و مردم با رویکرد نهاد قانون اساسی، آثار مثبتی مانند رضایت و اعتماد عمومی به همراه دارد و مشروعیت حکومت را میان مردم افزایش داده و زمینه حذف شکاف اجتماعی را فراهم می کند.
۳۳.

تأثیر تسهیم دانش، تمایل به یادگیری و فناوری اطلاعات بر فراموشی سازمانی هدفمند در پرتو عدالت سازمانی ادراک شده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت دولتی سال نهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۳۳

کلید واژه ها: تسهیم دانش تمایل به یادگیری فناوری اطلاعات عدالت سازمانی فراموشی سازمانی هدفمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۴ تعداد دانلود : ۳۳۸
امروزه سازمان ها در محیطی به شدت رقابتی فعالیت دارند که لزوم پویایی های دانش برای آن ها افزایش یافته است. یکی از این پویایی ها پدیده ای تحت عنوان فراموشی سازمانی هدفمند است که مدیریت صحیح آن گامی مؤثر در رقابت پذیری سازمان محسوب می گردد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر تسهیم دانش و تمایل به یادگیری و فناوری اطلاعات بر فراموشی سازمانی هدفمند در پرتو عدالت سازمانی ادراک شده در سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات می باشد . این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها از نوع پیمایشی است. برای گردآوری داده های پژوهش ، نمونه آماری شامل275 نفر از کارکنان سازمان فناوری اطلاعات انتخاب شد . ابزار اندازه گیری پژوهش شامل پرسشنامه استاندارد تسهیم دانش دیکسون ، تمایل به یادگیری فیشر ، تمایل به استفاده از فناوری چنگ و عدالت سازمانی نیهوف و مورمن و در نهایت پرسشنامه محقق ساخته فراموشی هدفمند تدوین شد . برای تجزیه وتحلیل داده ها، روش های آماری t تک نمونه ای، تحلیل مسیر که به ترتیب از نرم افزارهای اس پی اس اس و پی ال اس استفاده شده است. نتایج نشان می دهد،که تسهیم دانش و تمایل به یادگیری و فناوری اطلاعات بر فراموشی هدفمند تأثیر معناداری دارد و عدالت سازمانی در این رابطه در نقش تعدیلگر ظاهر می شود.
۳۴.

تفکر سیستمی بستری برای ارتقای عملکرد رهبران و اثربخشی سازمان های دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرآیند مدیریت و توسعه دوره ۳۱ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۴) 111-142

کلید واژه ها: تفکر سیستمی پویایی سیستم ها منطق سیستم ها تصمیم گیری اثربخش عملکرد رهبری اثربخشی سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۹ تعداد دانلود : ۶۴۸۱
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر تفکر سیستمی بر عملکرد رهبران و اثربخشی سازمان های دولتی در شهر تهران انجام شد. پژوهش بر اساس هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش از نوع پژوهش های توصیفی و همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش تمامی سازمان های دولتی در شهر تهران بود. بر اساس جدول مورگان تعداد نمونه 80 سازمان محاسبه شد. داده ها با استفاده از روش نمونه در دسترس از مدیران میانی و عملیاتی سازمان های مورد مطالعه با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شد. نتایج پژوهش نشان داد؛ تفکر سیستمی بر عملکرد رهبری و اثربخشی سازمانی تأثیر دارد. عملکرد رهبری بر اثربخشی سازمانی تأثیر دارد و عملکرد رهبری در ارتباط بین تفکر سیستمی و اثربخشی سازمانی نقش میانجی دارد این بدین معناست؛ تفکر سیستمی با کمک به بهبود عملکرد رهبری ازجمله عملکرد راهبردی، عملکرد شخصی و عملکرد تعاملی رهبری مانند؛ دنبال کردن برنامه ریزی راهبردی، اجرا و پیگیری چشم اندازها و مأموریت های سازمانی، همکاری و تشریک مساعی، تشکیل تیم های مؤثر، ایجاد جوّ سازمانی مناسب، تشویق به یادگیری در سازمان و... می تواند منجر به سطوح بالایی از اثربخشی سازمانی شود.
۳۵.

مدل تمایل به اقتباس خط مشی دولت باز در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرآیند مدیریت و توسعه دوره ۳۱ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۶) 3-36

کلید واژه ها: خط مشی عمومی اقتباس خط مشی اشاعه خط مشی دولت باز شفافیت پاسخگویی مشارکت شهروندان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۴ تعداد دانلود : ۵۷۶
بر اساس چارچوب اشاعه خط مشی، برخی از خط مشی ها توسط خط مشی گذاران اقتباس می شوند. از سوی دیگر، «دولت باز» راه حل هایی را برای حل چالش های حکومت مانندفساداداری، بی اعتمادی شهروندان به دولت، ارتباط اندک بین حاکمیت و مردم، و ضعف در همکاری و تعامل میان اجزای نظام اداری ارائه می دهد. این پژوهش با هدف کلی ارتقای اثربخشی نظام خط مشی گذاری کشور، به تحلیل تمایل خط مشی گذاران در اقتباس خط مشی دولت باز می پردازد. در این پژوهش، از راهبردپژوهش آمیخته اکتشافی استفاده می شود. در مرحله کیفی با بهره گیری از روش فراترکیب، عوامل مؤثر بر تمایل خط مشی گذاران به اقتباس خط مشی در ایران و روابط میان متغیرها شناسایی می شوندو در مرحله کمّی، با انجام پیمایش و تحلیل داده ها، مدل نهایی ارائه می شود. نتایج پژوهش مبتنی بر تحلیل 116 خط مشی گذار نشان می دهدکه مطلوبیت ادراک شده، ریسک ادراک شده، ادراک از ظرفیت اجرای خط مشی، انگیزه رقابت جویی، شناخت موضوع، همسویی با فشارها، تمایل به نوآوری، احساس امنیت سیاسی، و حادبودن مساله بر تمایل به اقتباس خط مشی تأثیر مثبت دارند. همچنین، تمایل به دولت باز، رابطه میان ریسک ادراک شده، ادراک از ظرفیت اجرای خط مشی، و همسویی با فشارها را بر تمایل به اقتباس خط مشی تعدیل می کند. این پژوهش دارای راهکارهای اجرایی و پژوهشی است.
۳۶.

نظریه سازمانی حکمت گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات منابع انسانی سال ۸ بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۷ 77 - 102

کلید واژه ها: دانش حکمت دیدمان کارکردگرایی تفسیرگرایی ساختار گرای بنیادی انسان گرای بنیادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۶۵
نظریه های سازمانی متداول، مبتنی بر دیدمان کارکردگرا هستند، دیدمانی که از نظر هستی شناسی بر عینی گرائی و از نظر جامعه شناختی، نظم گراست. با توجه به انتقادهایی که بر این نظریه وارد شده است، گزینه های جایگزین از طرف طرفداران دیدمان های سه گانه دیگر (تفسیر گرایی، انسان گرای بنیادی، و ساختارگرای بنیادی) پیشنهاد شده و یا می شود. شکل گیری حکومت اسلامی در کشورهای اسلامی، نیاز به انتخاب نظریه سازمانی متناظر با مبانی اسلامی را مطرح ساخته است. این مقاله تلاشی است در این خصوص که چیستی نظریه سازمانی اسلامی را با امعان نظر به حکمت اسلامی مطرح کند. حکمت اسلامی، ناظر بر معرفت استوار و عاری از کذب، مصحلت اندیشی، جامع نگری، و اصابه حق از طریق علم و عقل است. بی شک، برمبنای چنین حکمتی، نظریه های سازمانی موجود قابل نقد هستند. از این رو، نظریه پردازی سازمانی مبتنی بر حکمت اسلامی نه یک گزینه، بلکه یک ضرورت استراتژیک است که در این مقاله مبانی اولیه آن ارائه شده است.
۳۷.

تاثیر هم سویی راهبرد های مدیریت دانش و سبک های وضعیت دانشی بر عملکرد سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بهبود مدیریت سال یازدهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۳۶) 29 - 49

کلید واژه ها: هم سویی جانمایی عملکرد سازمانی راهبرد مدیریت دانش وضعیت سبک های دانشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۲۱۸
امروزه، با گسترش رقابت، دغدغه عمده مدیران، واکنش به نیازهای دانشی از طریق مدیریت دانش است. هم سویی یکی از اقدامات کلیدی در مدیریت دانش است. از این رو، این پژوهش، هم سویی سبک های دانشی با راهبرد های مدیریت دانش را مورد بررسی قرار داده است. سنجش راهبرد های مدیریت دانش بر مبنای الگوی دو وجهی انسان گرایی، سیستم گرایی و سبک های مدیریت دانش بر مبنای الگوی چهار وجهی اجتماعی کردن، برونی سازی، ترکیب و درونی سازی صورت گرفته است. درضمن، هم سویی راهبردها و سبک های مدیریت دانش بر مبنای الگوی نقاط مرجع راهبردی در ماتریس مدل هال (2001)، سنجیده شده است. پژوهش حاضر، از نظر هدف کاربردی و از نظر روش و نحوه گردآوری داده های پژوهش، جزو پژوهش های توصیفی و غیر آزمایشی (پیمایشی)، قرار دارد. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل همه ی مدیران و کارشناسان ارشد سازمان های دولتی شهر تهران است. یافته های این پژوهش نشان    می دهد، راهبرد مدیریت دانش منفعل، با اجتماعی کردن، راهبرد مدیریت دانش سیستم گرا، با برونی سازی، راهبرد مدیریت دانش   انسان گرا، با درونی سازی و راهبرد مدیریت دانش پویا، با ترکیب، هم سو است. درضمن، هم سویی های فوق، منجر به افزایش عملکرد سازمانی می شود.
۳۸.

مدل ساختاری مدیریت منابع انسانی الکترونیک در دستگاه های عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات منابع انسانی سال ۷ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۶ 1 - 22

کلید واژه ها: مدیریت منابع انسانی مدیریت منابع انسانی الکترونیک فرهنگ حمایتی مدیریت دانش اعتماد و همکاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۶۹
 هدف اصلی این پژوهش، سنجش استقرار مدیریت منابع انسانی الکترونیک (eHRM) و شناسایی عوامل موثر بر آن در دستگاه های عمومی شهر کرج و نهایتاً تدوین مدل ساختاری مدیریت منابع انسانی الکترونیک است. به این منظور، تمامی کارشناسان و مدیران معاونت منابع انسانی و پشتیبانی و دیگر متخصصان، کارشناسان و افراد صاحب نظر و مطلع در زمینه منابع انسانی شاغل در دستگاه های عمومی شهر کرج  هستند که بالغ بر 77 سازمان هستند. به لحاظ روش شناسی، پژوهش از نوع پیمایشی- همبستگی بوده و مبتنی بر روش های توصیفی- تحلیلی است. روایی محتوایی  پرسش نامه بر مبنای نظر خبرگان، و پایایی سنجه نیز به روش آلفای کرونباخ محاسبه و تأیید شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، متغیرهای تأثیرگذار بر استقرار موفقیت آمیز مدیریت منابع انسانی را در قالب شش عامل تأثیر گذار طبقه کرد. یافته های تحلیل مسیر نشان داد که تنها چهار عامل حمایت مدیریت ارشد، فرهنگ سازمانی حمایتی، اعتماد و همکاری، و مدیریت دانش در شرایط بخش دولتی بر eHRM تأثیرگذار هستند.
۳۹.

عوامل مؤثر بر عملکرد ادغام سازمان ها در بخش دولتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت دولتی دوره ۹ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ 569 - 590

کلید واژه ها: ادغام اصلاح اداری اکتساب رویکرد ادغام کارت امتیاز متوازن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۱۱
ادغام سازمان های دولتی نوعی تجدید ساختار در بخش دولتی و یکی از راهبردهای اصلاح نظام اداری در این بخش بوده و هست که تشکیلات جدیدی در بدنه دولتی ایجاد می کند و بر عملکرد سازمان ها تأثیر زیادی می گذارد. مسئله اصلی در این پژوهش، ناکامی در ادغام موفقیت آمیز سازمان های دولتی در ایران است که رفع آن به بررسی علمی با رویکرد مدیریتی نیاز دارد. هدف اصلی تحقیق حاضر شناخت عوامل مؤثر بر ادغام موفقیت آمیز سازمان های دولتی ایران است. روش تحقیق از نظر هدف، شناختی کاربردی و به لحاظ نحوه گردآوری داده ها از نوع توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش، سازمان های ادغام شده در بخش دولتی ایران، به تعداد 35 دستگاه است که با توجه به جدول کرجسی و مورگان حجم نمونه 32 دستگاه انتخاب شده است.داده های مرتبط با متغیرهای پژوهش به روش پرسشنامه ای با مقیاس لیکرت هفت تایی گردآوری شد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که ادغام دستگاه های دولتی ایران موفق نیست و «اعتمادسازی و انصاف»، «مدیریت تفاوت ها»، «تعارض و ابهام» و «مدیریت دانش و همگرایی» عوامل مؤثر بر ادغام موفقیت آمیز در سازمان های ایران به شمار می آیند. یافته های این پژوهش می تواند در خط مشی گذاری ادغام سازمان های دولتی به کار گرفته شود و مدل احصاشده در ارتقای دانش بومی کشور در زمینه ادغام تأثیرگذار است.
۴۰.

مقایسه سه رویکرد مدل سازی فازی، استوار و استوار- فازی در بودجه ریزی بر مبنای عملکرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت در ایران دوره ۲۱ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۹۸)

کلید واژه ها: بودجه ریزی بر مبنای عملکرد مدلسازی فازی مدلسازی استواری مدلسازی استوار فازی شبیه سازی مونت کارلو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۰ تعداد دانلود : ۴۴۹
هدف از این تحقیق در درجه اول ارائه مدل بودجه ریزی بر مبنای عملکرد (PBB) در مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی می باشد به نحوی که از یک سو تخصیص بودجه به برنامه ها براساس اهمیت هر برنامه و از سوی دیگر براساس سرانه دانشجویی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری صورت گیرد. مدل برنامه ریزی آرمانی PBB با در نظر گرفتن معیارهای گوناگون در مؤسسه طراحی می گردد. نکته مهم در طراحی مدل استفاده از ضریب کارایی محاسبه شده براساس رویکرد تحلیل پوششی داده ها (DEA) جهت تعیین ضریب اهمیت هر گروه آموزشی و به منظور تخصیص بودجه به آن می باشد.  همچنین وزن آرمان ها و میزان اهمیت هر برنامه براساس مقایسات زوجی توسط خبرگان تعیین می شود. پس از طراحی مدل PBB برای مؤسسه و با توجه به عدم اطمینان موجود در پارامترهای مسأله با بهره گیری از منطق فازی و استواری، سناریوهایی برگرفته از مدل اسمی ارائه می گردد که عبارتند از مدل فازی، مدل استوارو مدل استوار فازی .در پایان به مقایسه نتایج حاصل از حل این مدل ها پرداخته و نقاط ضعف و قوت هریک از آنها بررسی میگردد. همچنین به منظور تحلیل دقیق تر قابلیت و کارایی مدلهای پیشنهادی از شبیه سازی مونت کارلو استفاده می شود. نتایج حل مدل ها و شبیه سازی اطلاعاتی مفید را در اختیار تصمیم گیرندگان قرار می دهد تا با برقراری توازن بین سطح ریسک تصمیم (احتمال نقض محدودیت ها) و سطح محافظه کاری، تصمیمی معقولانه اتخاذ نمایند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان