نعمت الله موسی پور

نعمت الله موسی پور

مدرک تحصیلی: دانشیار برنامه ریزی درسی گروه آموزش ابتدایی دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۱۲۰ مورد.
۶۱.

تأملی بر گزینه های سیاستی توسعه برنامه های میان رشته ای علوم انسانی در آموزش عالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی آموزش عالی سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۷ 7 - 35

کلید واژه ها: سیاستگذاری برنامه میان رشته ای ایران راهبرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۳۲۹
پژوهش حاضر با هدف شناسایی گزینه های سیاستی توسعه برنامه های میان رشته ای در ایران به انجام رسیده است. در  این پژوهش از روش های چندگانه بهره برده شده است. در عین حال بخش عمده پژوهش از نوع کیفی و در آن از روش«گروه کانونی» استفاده شده است. به این منظور 9 نفر از اعضاء هیات علمی که در زمینه پژوهش دارای تجربه و فعالیت پژوهشی بودند از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها به روش تحلیل محتوای کیفی انجام شد. برای تعیین اعتبار و روائی داده ها نیز از دو روش بازبینی مشارکت کنندگان و مرور خبرگان غیر شرکت کننده در پژوهش استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که بر مبنای 2 عامل «میزان آمیختگی» یعنی چند رشته ای یا میان رشته ای بودن و «زیست بوم» تحقق میان رشتگییعنی ایران و جهان می توان 9 سیاست را برای توسعه برنامه های میان رشته ای اتخاذ نمود. همچنین10 راهبرد و 18 راهکار اجرایی برای توسعه برنامه های میان رشته ای در نظام آموزش عالی ایران توصیه شده است.
۶۲.

واکاوی نیازهای آغازخدمت نومعلمان آموزش ابتدایی: چالش های ناهمساز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی آموزش عالی سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۰ 289 - 308

کلید واژه ها: نیازهای آغازخدمت نومعلمان چالش ها آموزش ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۰ تعداد دانلود : ۵۲۱
در این مقاله، «چالش های آغازخدمت نومعلمان» در محیط مدرسه، مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و با استفاده از روش تحقیق نظریه مبنایی صورت گرفته و ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختاریافته بوده است. اطلاع رسان کلیدی، 22 نومعلم دانش آموخته دانشگاه فرهنگیان با یک و دو سال سابقه خدمت بودند. از منظر نومعلمان، چالش های آغاز خدمت نومعلمان دوره اول ابتدایی در سه طبقه «چالش های فردی»، « چالش های حرفه ای» و « چالش های سازمانی» طبقه بندی می شوند. چالش های فردی نومعلمان شامل تنش و اضطراب در اوایل خدمت، عدم حمایت و احساس انزوا، چگونگی سازگاری با همکاران؛ چالش های حرفه ای شامل مدیریت کلاس درس، تسلط بر محتوا و تدریس موثر، ارزیابی دانش آموزان، رفع نیازهای دانش آموزان، جلب اعتماد و سازگاری با والدین؛ و چالش های سازمانی شامل آشنایی با مدرسه، آشنایی با رویه های مدرسه، منابع و جمعیت دانش آموزان است.
۶۳.

امکان سنجی و شناسایی عوامل تسهیل کننده و بازدارنده آموزش مبتنی بر شایستگی در تربیت معلمان شیمی (مطالعه موردی: استان زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی آموزش عالی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۳ 103-129

کلید واژه ها: آموزش مبتنی بر شایستگی امکان سنجی تربیت معلم شایستگی معلمان معلمان شیمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۵ تعداد دانلود : ۱۸۸
هدف پژوهش حاضر، تبیین شایستگی معلمان شیمی و شناسایی عوامل تسهیل کننده و بازدارنده آموزش مبتنی بر شایستگی در تربیت معلمان شیمی می باشد. پژوهش، از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، کمی و بر حسب گردآوری داده ها، توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری شامل 186 نفر از معلمان شیمی استان زنجان بوده که با جدول مورگان و کرجسی حجم نمونه 144 نفر با روش تصادفی ساده انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بوده که روایی آن با نظرات متخصصان و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ 91/0 بدست آمد. از آزمون t تک نمونه ای به منظور تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. پژوهش نشان داد در شش حوزه دانش و مهارت و سه حوزه نگرش و صفات رفتاری، شایستگی معلمان شیمی قابل قبول بوده ولی با حالت مطلوب فاصله وجود دارد. بیشترین سهم عامل تسهیل کنندگی/ بازدارندگی مربوط به دانش و مهارت اساتید در دوره های تربیت معلم 8/49 درصد در حوزه دانش و مهارت شایستگی و دلایل ساختاری با 3/40 درصد در حوزه نگرش و صفات رفتاری بوده است. کمترین سهم مربوط به دلایل فلسفی با 13/8 درصد در حوزه دانش و مهارت و توانایی و علاقه مندی دانشجومعلمان با 10 درصد در حوزه نگرش و صفات رفتاری را به خود اختصاص داده اند.
۶۴.

سنجش آثار برنامه درسی غیررسمی دانشگاه فرهنگیان در تحقق رسالت تربیت معلم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴۷ 1 - 36

کلید واژه ها: برنامه درسی ملی برنامه درسی غیررسمی فعالیت فرهنگی دانشگاه فرهنگیان تربیت معلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۵ تعداد دانلود : ۳۵۵
هدف این مقاله بررسی این پرسش بود که آیا برنامه های درسی غیررسمی به عنوان یکی از بخش های اصلی برنامه های درسی دانشگاه، از نگاه دانشجویان در تربیت و آماده سازی نیروی انسانی برای اجرای سند برنامه درسی ملی در بخش «حوزه یادگیری فرهنگ و هنر»، موفق بوده است یا خیر؟ جامعه پژوهش شامل تمامی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان بود و با روش های اسنادی و مشاهده مشارکتی (مشارکت کننده در نقش مشاهده گر) و مصاحبه (روش هدایت کلیات) انجام شد. در مصاحبه، 35 نفر از دانشجویان دانشگاه و 5 نفر از مدیران فرهنگی دانشگاه، با نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. مصاحبه ها با روش نظام دار منسوب به استراوس و کوربین در 4 سطح مورد تحلیل قرار گرفت. در جریان تحلیل، 695 مفهوم پدیدار شد که ذیل 12 مقوله و در 3 عنوان کلی چیدمان یافتند. جهت تأمین اعتبار داده ها از معیارهای چهارگانه گابا و لینکلن استفاده شد که از چهار معیار باورپذیری، انتقال پذیری، اطمینان پذیری و تاییدپذیری در پژوهش کیفی نام می برند. یافته ها نشان می دهند برنامه درسی غیررسمی دانشگاه فرهنگیان، با کارکردهای مورد انتظار، هم سو بوده و دانشجومعلمان فعال در این برنامه ها، توانمندی لازم برای تحقق کارکردهای یادشده را به شیوه های محسوس و نامحسوس یا مستقیم و غیرمستقیم، دریافت و تجربه می کنند.  
۶۵.

زمینه ها و راهبردهای اجرای برنامه درسی سواد مالی برای دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه و عمل در برنامه درسی سال نهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۷ 394-361

کلید واژه ها: برنامه درسی سواد مالی زمینه ها راهبردها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۲۲۴
هدف این مقاله تبیین زمینه ها و راهبردهای اجرای برنامه درسی سواد مالی برای دوره ابتدایی است. با استفاده از روش کیفی داده بنیاد، با 12 نفر از صاحب نظران حوزه برنامه ریزی درسی و آموزش ابتدایی، اقتصاد و امور مالی مصاحبه شد. یافته ها نشان داد که نیازها، سیاست ها و اهداف اجتماعی، اقتصادی، آموزشی و فرهنگی زمینه ساز تدوین و اجرای برنامه درسی سواد مالی دوره ابتدایی اند. مهمترین راهبردهای اجرای برنامه درسی سواد مالی در برگیرنده اقدامات آموزشی و ساختاری مانند غنی سازی برنامه درسی، فراهم ساختن امکانات دسترسی به منابع آموزشی، مشارکت معلمان در تولید برنامه درسی، ایجاد بستر همکاری ها بین سازمان های مالی با آموزش و پرورش، تبادل افکار و ایده های آموزشی بین کلاس ها و مدارس، همکاری سازمان ها در امر گسترش نوآوری های آموزشی در حیطه سوادمالی، تعامل مستمر با مراکز آموزشی و پرورشی حوزه مالی و توسعه تجهیزات آموزش مالی است.
۶۶.

راه های توسعه و ترویج فرهنگ اقامه نماز در بین دانش آموزان دختر دبیرستان های شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۴۷ 26 - 43

کلید واژه ها: راه های توسعه و دانش آموزان دختر متوسطه شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۸ تعداد دانلود : ۲۷۹
این پژوهش با هدف بررسی راه های توسعه و ترویج فرهنگ اقامه نماز در بین دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر تهران در نمونه ای به حجم 400 نفر دانش آموز، با روش توصیفی پیمایشی انجام شد. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری چند مرحله ای (ابتدا طبقه ای، بر حسب متغیرهای نوع مدرسه، منطقه آموزشی و بعد روش نمونه گیری خوشه ای) استفاده شد. داده های مورد نیاز با به کارگیری پرسش نامه جمع آوری شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون های مجذور  خی دو، رگرسیون لوجستیک استفاده شد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که دانش آموزان پایین شهر نسبت به دانش آموزان بالای شهر گرایش بیشتری به نماز دارند؛ دانش آموزان مدارس دولتی نسبت به دانش آموزان مدارس غیرانتفاعی گرایش بیشتری به نماز دارند. همچنین در زمینه تأثیر چهار دسته عوامل فردی، خانوادگی، درون مدرسه ای و اجتماعی، نتایج آزمون رگرسیون لوجستیک حاکی از آن است که عوامل خانوادگی (نماز خواندن پدر، نماز خواندن مادر، شرکت والدین در مراسم مذهبی و تشویق والدین) و عوامل درون مدرسه ای (برگزاری نماز اول وقت و وضعیت نماز خانه) در گرایش دانش آموزان به نماز تأثیر دارند. بر اساس معادله رگرسیون این عوامل در مجموع قادرند معادل 64/0 از واریانس گرایش به نماز را تبیین کنند. عوامل اجتماعی و فردی مورد بررسی بر اساس محاسبات انجام شده، دارای نقش معنی دار در تبیین گرایش دانش آموزان به نماز نبوده اند. به طور کلی می توان گفت که عوامل خانوادگی و عوامل درون مدرسه ای در گرایش دانش آموزان به نماز نقش  دارد.
۶۷.

طراحی و اعتبار سنجی الگوی تربیت اخلاقی در دوره ابتدایی نظام آموزشی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال پنجم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۶) 127-154

کلید واژه ها: تربیت اخلاقی الگوی تربیت اخلاقی دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۳۵۱
هدف : هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی تربیت اخلاقی در دوره ابتدایی بود. روش: روش پژوهش آمیخته با طرح کیفی - کمی انجام شد. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی، شامل مقالات، پایان نامه ها و رساله های دکتری، اسناد و کتب از سال 1390 تا 1398 و در بخش کمی معلمان دوره دوم ابتدایی شهر کرمان بودند. نمونه مورد مطالعه در بخش کیفی بر اساس روش نمونه گیری هدفمند و در بخش کمی روش نمونه گیری تصادفی ساده بود. ابزار جمع آوری اطلاعات در بخش کیفی فیش برداری از مقالات، پایان نامه ها و رساله های دکتری و کتب و در بخش کمی پرسشنامه بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی از روش تحلیل مضمون و در بخش کمی از تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دو استفاده گردید. یافته ها : یافته ها نشان داد که 35 مضمون پایه، یازده مضمون سازمان دهنده و سه مضمون فراگیر در سه حیطه شناخت، باور و رفتار اخلاقی شناسایی شدند، سپس پرسش نامه ای جهت اعتبارسنجی الگو با 35 گویه طراحی گردید. پایایی پرسش نامه با استفاده از آلفای کرونباخ (95/0) و روایی (صوری و محتوایی) بر اساس نظرات اساتید در حوزه تعلیم و تربیت و با استفاده از روش سیگمای شمارشی 85/0 محاسبه شد. جهت اعتبارسنجی الگوی پژوهش از روش تحلیل عاملی تأییدی استفاده گردید. در بخش کمی یافته ها نشان داد که همه مضامین با بار عاملی بالا مورد تأیید قرار گرفتند که نشان از اعتبار بالای الگو بود. نتیجه گیری : با توجه به نتایج این بررسی و با تمرکز بر الگوی تربیت اخلاقی می توان به بهبود سطح شناخت، باور و رفتار اخلاقی دانش آموزان دوره ابتدایی کمک کرد.
۶۸.

واکاوی و تبیین ماهیت و مبانی برنامه درسی هم افزا(سینرژیک)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه و عمل در برنامه درسی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۴ 97-148

کلید واژه ها: برنامه درسی هم افزا هم افزایی تلفیق تعامل و گفتمان نظام گرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۱ تعداد دانلود : ۳۳۹
مفهوم «هم افزایی» اولین بار در حوزه علوم زیستی و سپس در حوزه علوم مدیریتی پا به عرصه گذاشت. پس از ورود موفقیت آمیز این مفهوم در حوزه های علوم رفتاری، علوم اجتماعی، علوم سیاسی و علوم ارتباطات، بکارگیری آن در حوزه برنامه درسی نیز رایج شد. در این ورود، ترکیب «برنامه درسی هم افزا» شکل گرفت. این صورت بندی مفهومی به نوعی از برنامه ریزی درسی اشاره دارد که برنامه درسی را با پوششی گسترده تر از گذشته مطرح می کرد. «برنامه درسی هم افزا» ظرفیتی برای ورود کارگزاران مدرسه ای به عنوان اجزای برنامه درسی فراهم می آورد و از این طریق، از معنای مرسوم برنامه درسی فراتر می رود. این تصویر تازه از برنامه درسی، با تشریح دو بخش برنامه درسی صامت و برنامه درسی ناطق تبیین می گردد. در این مقاله، علاوه بر تشریح هویت این برنامه، مبانی، ویژگی ها و دستاوردهای برنامه درسی هم افزا معرفی می شود.
۶۹.

شناسایی و تبیین مشکلات ارتباط میان- فردی و اجتماعی دانش آموزان دوره دوم ابتدایی شهر تهران از دیدگاه معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعلیم و تربیت دوره ۳۷ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱۴۹ ۲۶-۹

کلید واژه ها: مشکلات ارتباطی ارتباط اجتماعی دوره دوم ابتدایی معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۸ تعداد دانلود : ۳۰۹
نقش آغازین مدرسه در بهبود روابط میان- فردی و اجتماعی به منظور حل مشکلات اجتماعی اهمیت حیاتی برای هر جامعه دارد. یکی از بهترین راهکارهای حل مسائل اجتماعی، شناسایی مشکلات ارتباطی و آموزش مهارتهای ارتباطی از سنین پایین تر به ویژه دوره آموزش ابتدایی است. بر این مبنا سؤال پژوهش حاضر این است که دانش آموزان دوره دوم ابتدایی چه مشکلات ارتباط میان- فردی و اجتماعی دارند؟ در این پژوهش از روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد تلخیصی استفاده شده است. پس از تحلیل متن مصاحبه با 20 نفر از معلمان سه منطقه از شهر تهران(مناطق 15، 16 و 19)، هشت دسته مشکلات ارتباط میان- فردی و اجتماعی دانش آموزان شناسایی شد که عبارت اند از: 1. مشکلات مربوط به کنترل احساسات و ایجاد تنش، 2. مشکلات مربوط به گفت وگو و انتقال پیام، 3. مشکلات مربوط به تشریک مساعی و کار گروهی، 4. مشکلات مربوط به حل مساله و تفکر کردن، 5. مشکلات پایه و شخصیتی، 6. مشکلات خودمراقبتی، 7. مشکلات ارتباط با خود و 8. ضعف در دوستیابی. بنابر نظر معلمان حل مشکلات ارتباطی صرفاً با آموزش به دانش آموزان امکان پذیر نمی باشد، بلکه نیازمند توجه به برخی متغیرها و بازنگری عواملی مانند هماهنگی کلیه نهادها(خانواده، محله، مدرسه، رسانه ها و ...)، میزان مهارت معلمان، شمار دانش آموزان، مدت زمان آموزشی، پایه تحصیلی دانش آموزان، کافی بودن نیروی آموزشی و محتوای آموزشی است.
۷۰.

رابطه سبک مدیریت کلاس درس معلمان با خودتنظیمی و مسئولیت پذیری دانش آموزان پایه ششم ابتدایی

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم انسانی سال هفتم بهار ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 15 - 30

کلید واژه ها: خودتنظیمی سبک مدیریت کلاس درس مسئولیت پذیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۳۲۲
هدف از این مطالعه بررسی رابطه سبک مدیریت کلاس درس معلمان با خودتنظیمی و مسئولیت پذیری دانش آموزان پایه ششم ابتدایی بود. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر و معلمان آن ها در پایه ششم ابتدایی منطقه 4 شهر تهران که مشتمل بر 4000 نفر بودند که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری در دسترس تعداد 310 دانش آموز و 35 نفر از معلمان آن ها به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. در این پژوهش از سه پرسشنامه سبک مدیریت کلاس ولفگانگ و گلیکمن (1986)، پرسشنامه مسئولیت پذیری نعمتی (1386) و پرسشنامه خودتنظیمی بوفارد و همکاران (1995) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی همزمان استفاده شده است. نتایج نشان داده است که بین سبک مدیریت کلاس درس با خودتنظیمی دانش آموزان رابطه معنی داری وجود دارد (01/0p<). همچنین، نتایج نشان داده است که، سبک مدیریت معلم در کلاس درس، خودتنظیمی را در دانش آموزان 17 درصد، تبیین می کند. همچنین یافته ها نشان داد بین سبک مدیریت کلاس درس با مسئولیت پذیری دانش آموزان، رابطه معنی داری وجود دارد (01/0p<). سبک مدیریت معلم در کلاس درس، مسئولیت پذیری را در دانش آموزان به میزان 23 درصد، تبیین می نماید.
۷۱.

تبیین دانش عملی (مهارتها و فعالیتها) آموزشگر تربیت معلم مبتنی بر شایستگی عمل فکورانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه و عمل در برنامه درسی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۲ 43-66

کلید واژه ها: دانش عملی برنامه درسی آموزشگر تربیت معلم شایستگی عمل فکورانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۴۴۱
پژوهش حاضر با هدف تبیین دانش عملی (مهارت ها و فعالیت ها) آموزشگر تربیت معلم مبتنی بر شایستگی عمل فکورانه می باشد. روش پژوهش تلفیقی: سنتز پژوهی است، با بررسی نظرات اندیشمندان و بزرگان تعلیم و تربیت در حوزه تربیت معلم و مبتنی بر عمل فکورانه تفسیر و تحلیل صورت گرفت. آنچه نتایج پژوهش تعیین دانش عملی نشان داد، "همکاری های گروهی"، "دوره های آموزشی یادگیری و یاددهی" و "استعداد و توانایی های فردی معلمی" موجب شکل گیری اصل «استعداد و توانایی های فردی در کنار همکاری های گروهی» است. "تشکل های اجتماعی"، " تشکل های تخصصی"، " تشکل های مدرسه ای" و " تشکل های فرا مدرسه ای" موجب شکل گیری اصل «تشکل های نامتجانس» است. "تجربیات مستقیم کلاس درس"، " توسعه کیفیت تجربیات آموزشی"، " تصمیم گیری و عمل در موقعیت"، " مساله مبتنی بر موقعیت تربیتی" و " تعامل یادگیرنده و یاددهنده" موجب شکل گیری اصل «تحلیل موقعیت تربیتی» است. " عمل عالمانه"، " ایجاد تغییر تربیتی" موجب شکل گیری اصل «بسط تفکر در عمل» است.
۷۲.

ارزشیابی شایستگى دانشجومعلمان آموزش زبان و ادبیات فارسی در تولید و اجرای آزمون های تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۸ 111 - 144

کلید واژه ها: شایستگى حرفه ای دانشجومعلمان شایستگی تولید و اجرای آزمون های تحصیلی آموزش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۲ تعداد دانلود : ۳۵۸
مقاله حاضر به سنجش میزان شایستگی دانشجومعلمان رشته آموزش زبان و ادبیات فارسی در زمینه های دسته بندی آزمون ها، طرح ریزی آزمون، تجزیه وتحلیل آزمون ها، روش ها و ابزارهای جدید در سنجش، و آزمون های هنجارشده می پردازد. بدین منظور از روش ارزشیابی با به کارگیری طرح سنجش دوگروهی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش دانشجومعلمان کارشناسی پیوسته رشته آموزش زبان و ادبیات فارسی و نمونه آماری آن از بین دانشجومعلمان مذکور، شامل دو ورودی، یعنی پذیرفته شدگان سال های 1394 و 1396، انتخاب شد. از بین دو گروه ورودی که تعدادشان جمعاً 694 نفر بود، از نمونه ای به حجم 283 نفر آزمون به عمل آمد. تحلیل داده ها نشان می دهد دانشجومعلمان در مؤلفه های پنج گانه بررسی شده، شایستگی لازم را احراز کرده اند. یعنی در سه مؤلفه، در سطحی متوسط و در مؤلفه دسته بندی آزمون ها در سطحی ضعیف حائز شایستگی شده اند. آنان در مؤلفه طرح ریزی آزمون در سطحی بسیار ضعیف قرار دارند. لذا می توان نتیجه گرفت که آنان در تولید و اجرای آزمون های تحصیلی مجموعاً شایستگى حرفه ای لازم را احراز کرده اند.
۷۳.

بررسی سبک زندگی اسلامی در برنامه درسی دوره ابتدایی از منظر اسناد تحول بنیادین آموزش وپرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۵۹ 7 - 36

کلید واژه ها: سبک زندگی اسلامی برنامه درسی دوره ابتدایی اسناد تحول بنیادین آموزش وپرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۸ تعداد دانلود : ۲۸۵
هدف این پژوهش، بررسی میزان توجه به سبک زندگی اسلامی در برنامه درسی دوره ابتدایی، مورد نظر اسناد تحول بنیادین آموزش وپرورش، بوده است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و از نوع تحلیل محتوا بود. ابتدا مؤلفه های ده گانه سبک زندگی اسلامی شامل مهارت های اجتماعی، اعمال عبادی، باورهای اعتقادی، ارزش های اخلاقی، مهارت های مالی، وظایف خانوادگی، مهارت های حفظ سلامت، دانش و مهارت های تفکر، دانش و مهارت های دفاعی امنیتی و زمان شناسی شناسایی شد و به تأیید رسید. سپس گزاره های مرتبط با این مؤلفه ها از اسناد تحولی شناسایی و استخراج و با اِعمال ضرایب در نظرگرفته شده، داده های حاصل مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که اسناد تحولی به طورکلی به اکثر مؤلفه های سبک زندگی اسلامی در برنامه درسی دوره ابتدایی توجه کرده و مؤلفه های مذکور پوشش دهی مناسبی داشته اند. در این میان، بیشترین پوشش دهی به ترتیب به مؤلفه های مهارت های اجتماعی، اعمال عبادی و ارزش های اخلاقی و کمترین پوشش به مؤلفه های مالی، مهارت های دفاعی- امنیتی و زمان شناسی اختصاص داده شده است.
۷۴.

واکاوی وضعیت موجود آموزش نیکوکاری در مدارس ابتدایی (مطالعه پدیدارنگارانه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۵۳ 27 - 54

کلید واژه ها: آموزش نیکوکاری مدرسه ابتدایی برنامه درسی روش پدیدارنگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۲۸۶
مقاله حاضر باهدف بررسی وضعیت موجود آموزش نیکوکاری انجام شد. بدین منظور، روش تحلیل کیفی از نوع پدیدار نگاری با استفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته مورد توجه قرار گرفت و نمونه آماری به صورت هدفمند از جامعه مدیران و معلمان 12 مدرسه دولتی، غیردولتی و قرآنی دخترانه و پسرانه مقطع ابتدایی شهر تبریز انتخاب شد. در بخش اول؛ به نوع و میزان فعالیت های آموزشی در مدارس مورد بررسی اشاره گردید و در بخش دوم؛ از روش تحلیل محتوای استقرایی جهت تحلیل مصاحبه ها استفاده شد. نتایج تحلیل نشان داد که مقوله های مربوط به استفاده از صندوق صدقات در مدارس و توزیع پاکت پول در پاسخ مدیران و مقوله انشانویسی در پاسخ معلمان بیشترین تکرار را داشته است. همچنین، طبق پاسخ اکثریت مدیران، زمان برگزاری غالباً در هفته نیکوکاری و مسئولیت اجرای آن در بخش مسئولین اغلب بر عهده معاون مدرسه و مربی پرورشی و در بخش دانش آموزی به صورت گروهی بوده است. طبق نظر اکثریت معلمان، مفهوم نیکوکاری از پایه دوم ابتدایی قابلیت درک بیشتری برای دانش آموزان داشته است و نقش فعالیت های عملی و محتوای کتب درسی را به یک میزان مؤثر و مکمل هم بیان نمودند. درنهایت، مصاحبه شوندگان به موانعی در مسیر آموزش این نوع محتوا اشاره کردند که بعد از تلخیص و طبقه بندی اطلاعات، چهار تم تحت عنوان برنامه درسی آشکار، پنهان، پوچ و فوق برنامه از آن استخراج گردید.
۷۵.

ارتقاء مهارت حرفه ای دانشجو معلمان با تاکید برتربیت هنری در قالب برنامه درسی پنهان

نویسنده:
منبع: راهبردهای نوین تربیت معلمان (تربیت معلم فکور) سال اول زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱ 67 - 78

کلید واژه ها: بدیهه سرایی برنامه درسی پنهان مهارت حرفه ای هنر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۲۷۱
هدف از این مقاله این است که در قالب برنامه درسی پنهان بر اساس دیدگاه آیزنر ، از طریق قرار دادن بعضی دروس هنری ازجمله بدیهه سرایی،موسیقی،نقاشی ،کارگردانی، درسرفصل دروس دانشگاه فرهنگیان ،بطور نامرئی ، به معلمان آینده کمک نماییم تا هنرمندانی متخصص در کلاس درس شده و بتوانند همه اشکال آگاهی وبیان راهمانند حساسیت موسیقیدان نسبت به آهنگهای ظریف،یک هنرپیشه نسبت به صدا ،اشارات وحرکات ،ویک نقاش نسبت به رنگها وخطوط دریابندد ،تا بدین طریق گامی موثر در ارتقای توانایی حرفه ای معلمان برداشته باشیم. پرسش اساسی ،که این تحقیق مطرح می کند با توجه به کیفیت بخشی به آموزش دانشجو یان در مراکز تربیت معلم این است که« آیاچنان اشکالی از تجربه هنری ویادگیری به طور پنهان، می تواند به عنوان مدل های آینده جهت آموزش معلم دیده شود وبرای نسل های بعدی معلمان وشاگردان آنها ، جنبه عملی پیدا کرده وبه نتایج مثبتی بیانجامد؟.».ودرنهایت مشخص شد که با قرار دادن دوره های هنری به مدت حداقل 3 ساعت در هفته به عنوان بخشی از آموزش دانشگاهی دانشجو معلمان می توان علاوه برتحقق اهداف رسمی واز پیش تعیین شده، زمینه ای فراهم کردتا فعالیت معلم به جای اینکه تحت تاثیر عادات باشد ،متاثر از کیفیت هایی باشد که پیش بینی نشده اند وهمچنین زمینه مناسبی برای رشد شخصیتی وتخصصی معلم فراهم می شود. روش پژوهش حاضر،روش توصیفی با رجوع به اسناد ومنابع چاپی والکترونیکی جهت یافتن پاسخی برای پرسش مطرح شده می باشد
۷۶.

تدریس موثر: نماد تمام نمای «عملی» بودن آموزشگر دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هشتم بهار ۱۳۹۳ شماره ۳۲ 67 - 104

کلید واژه ها: تدریس دانشگاهی تربیت معلم/ مدرس دانش تدریس عملی عمل فکورانه و معلمی کردن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۵ تعداد دانلود : ۱۶۵
تدریس ازجمله فعالیت هایی است که تعریف آن با همه سهولت ظاهری، از صعوبت زیادی برخوردار است. نقش انکارناپذیر این فعالیت در فرایندهای تربیتی موجب شده است که برای وضع مطلوب آن اندیشه ورزی شود و الگوهایی ارایه گردد. این تلاش ها با دستاوردهای متنوعی همراه بوده و به تبع آن، شواهد و دلایلی برای دفاع از الگوهای موردنظر تهیه و تولید شده است؛ اما آیا با اطمینان می توان از یک روش، الگو یا راهبرد مناسب تدریس سخن گفت و دفاع کرد؛ به گونه ای که آن روش یا الگو یا راهبرد به مثابه یک راه، معلم (از آموزگار تا استاد دانشگاه) را به مقصود برساند؟ ایده اساسی در این مقاله (که مخاطب خاص خود را مدرسان دانشگاهی می داند) آن است که اصولاً «معلمی کردن» با عمل در موقعیت های منحصر به فرد همراه است و برای چنین عملی «شایستگی تولید روش بر اساس دانش و تجربه»، نقش محوری بازی می کند. آنان که به کار معلمی تن می سپارند، نمی توانند برای اعمال خود به راهبرد، الگو و روشی خاص دل ببازند؛ اما نیاز دارند با آگاهی از این الگوها، بنای تدریس خود را در هر موقعیت خاص بسازند. آگاهی از دانش تدریس و تأمل بر تجارب تدریس خود، لازمه تولید روش و الگوی متناسب تدریس هر موضوع در هر زمان برای هر گروه از مخاطبان است و از این حیث، همه استادان (معلمان) مؤثر، «فکورانه» عمل می کنند و به واقع «عملی» هستند.
۷۷.

اثربخشی اجرای آموزش بالینی در برنامه درسی تربیت معلم بر تربیت حرفه ای دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان استان کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال شانزدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۶۳ 117 - 140

کلید واژه ها: آموزش بالینی تربیت معلم دانشگاه فرهنگیان دانشجومعلمان کارورزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۳
این مقاله با هدف بررسی اثربخشی آموزش بالینی بر بهبود عملکرد دانشجومعلمان در فرایند کارورزی انجام گرفت. روش پژوهش از نوع نیمه تجربی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل 160 نفر از دانشجومعلمان کارورز ترم 7 و 8 دانشگاه فرهنگیان کرمان بودند. بر اساس ملاک های ورود به مداخله تعداد 80 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب و با توجه به وجود دو جنسیت دختر و پسر، اعضای نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری به صورت تصادفی طبقه ای در دو گروه 40 نفری آزمایش و کنترل گمارده شدند. جهت دست یابی به اهداف پژوهش، دانشجومعلمان گروه کنترل به مدت دو نیم سال تحت برنامه آموزشی معمول و دانشجویان گروه آزمون نیز تحت شرایط آموزش بالینی، دوره ی کارورزی را پشت سر گذاشتند. ابزار پژوهش آزمون محقق ساخته ای بود که برای تعیین روایی آن از روایی محتوایی و جهت تعیین پایایی از روش ضریب دشواری و تمیز استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که کاربرد آموزش بالینی توانسته در به بود تربیت حرفه ای دانشجومعلمان به طور معناداری مؤثر واقع شود.  
۷۸.

چشم اندازی تاریخی به بازنگری برنامه های درسی تربیت معلم در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۴۶ 85 - 118

کلید واژه ها: بازنگری برنامه درسی تربیت معلم تاریخ بازنگری برنامه درسی برنامه های درسی تربیت معلم ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۲ تعداد دانلود : ۳۲۷
پژوهش حاضر با هدف تبیین سیر تاریخی بازنگری برنامه های درسی تربیت معلم در ایران صورت گرفته است. این پژوهش از نوع تحقیقات کیفی و تاریخی است و در پی پاسخگویی به این سؤال است که «بازنگری برنامه درسی تربیت معلم ایران» در گذشته چگونه انجام شده و هم اکنون چگونه دنبال می شود؟ یافته های حاصل از تحلیل تاریخی اسناد، گزارش ها، منابع کتابخانه ای و مصاحبه عمیق با پیشکسوتان حوزه تربیت معلم ایران نشان می دهد که برنامه درسی تربیت معلم در سیر تطور خود چهار دوره را تجربه کرده است: دوره اول: دوره برنامه درسی رشته ای (از 1297 تا 1312)؛ دوره دوم: دوره برنامه درسی چند رشته ای (از 1313 تا 1362)؛ دوره سوم: دوره برنامه درسی رشته ای (از 1363 تا 1392) و دوره چهارم: دوره برنامه درسی میان رشته ای (از 1393 تاکنون). بررسی و تحلیل شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در هر یک از این دوره ها و شناخت رویکرد حاکم بر بازنگری برنامه درسی تربیت معلم به دست اندرکاران تعلیم و تربیت کمک می کند تا ضمن درک عمیق تر شرایط کنونی به سبب آگاهی از صبغه تاریخی، برنامه های مناسبی را برای آینده پیش بینی نمایند.  
۷۹.

تاریخ تحولات «آموزش ریاضیات انتقادی» و عناصر اصلی برنامه درسی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال دهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۳۹ 7 - 48

کلید واژه ها: آموزش ریاضیات انتقادی آموزش و پرورش انتقادی اسکوزموزه گاتستاین فرنکنستاین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۷ تعداد دانلود : ۳۷۱
مقاله حاضر به تحلیل مفهوم آموزش ریاضیات انتقادی می پردازد، دیدگاه های نظریه پرداران برجسته آن را معرفی و عناصر اصلی برنامه درسی را در آن شناسایی و تحلیل می کند. در این مقاله پس از ارائه گزارشی کوتاه از تاریخچه آموزش ریاضیات انتقادی، مفاهیم کلیدی آن از جمله «ریاضیات» و «یادگیری» تعریف و دیدگاه ها و آرای فلسفی و آموزشی سه نظریه پرداز برجسته در این حوزه که عبارتند از اسکوزموزه، گاتستاین و فرنکنستاین ارائه می شود. سپس برخی از عناصر برنامه درسی در آموزش ریاضیات انتقادی از جمله اهداف و نقش معلم و دانش آموز به اختصار و محتوا و روش های آموزش به تفصیل تحلیل می شود. برای این تحلیل، داده های لازم از آثار نظریه پردازان این حوزه استخراج و به روش استنتاجی تجزیه و تحلیل می شود. در آموزش ریاضیات انتقادی، دانش آموزان فعالانه در طرح و حل مسائلی مشارکت می کنند که برای خود و جامعه شان مسئله برانگیز است. بنابراین در آموزش ریاضیات انتقادی تلاش بر این است تا در کنار آموزش مفاهیم اساسی ریاضیات، دانش آموزان با مسائل محیط پیرامونشان آشنا شده، نقادانه درباره آنها به بحث و گفت وشنود بنشینند و آگاهانه برای حل آنها اقدام کنند.
۸۰.

طراحی الگوی ارزیابی عملکرد اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزشی و آموزشگاهی دوره نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۲۴) 253 - 284

کلید واژه ها: توانمندسازی درس پژوهی دوره ابتدایی معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۲۶۳
پژوهش حاضر به منظور طراحی الگوی ارزیابی عملکرد اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان انجام گرفت. پژوهش با رویکرد آمیخته اکتشافی اجرا شد. مشارکت کنندگان در بخش کیفی 13 نفر از مدرسان و اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان و سایر دانشگاه های مرتبط با حوزه تربیت معلم بودند که با روش هدفمند انتخاب شدند. نمونه آماری در بخش کمی 260 نفر از مدرسان تربیت معلم بودند که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه های نیمه ساختاریافته، و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بود. تحلیل داده های بخش کیفی با روش تحلیل محتوا و در بخش کمی تحلیل عاملی تأییدی با نرم افزار Smart PLS برای اعتبارسنجی الگوی پژوهش انجام گرفت. با تحلیل محتوای مصاحبه ها، چهار مؤلفه دانش حرفه ای، مهارت حرفه ای، اخلاق حرفه ای و ویژگی های شخصیتی برای ارزیابی عملکرد استادان دانشگاه فرهنگیان شناسایی شد. همچنین، یافته های تحلیل عاملی تأییدی نشان داد همه گویه های دانش حرفه ای، مهارت حرفه ای، اخلاق حرفه ای و ویژگی های شخصیتی، به جز گویه قدرت نقد و تحلیل در دانش حرفه ای و صراحت در گفتار و رفتار در ویژگی های شخصیتی، واریانس نمرات مؤلفه های شناسایی شده را به خوبی تبیین می کنند. بنابراین، می توان گفت مؤلفه های چهارگانه شناسایی شده برای ارزیابی عملکرد اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان مناسب اند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان