احمد شعبانی

هدف پژوهش حاضر بررسی امکان پیاده سازی مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان بر اساس مدل بکوویتز و ویلیامز است. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی- پیمایشی، و جامعه آن کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1388-1389 است. به منظور تعیین حجم نمونه از فرمول نمونه گیری عمومی کوکران استفاده و تعداد 138 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته با مقیاس پنج درجه ای لیکرت است. روایی صوری پرسشنامه توسط اساتید مجرب تایید و به منظور پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ (80/0) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی به کمک نرم افزار آماری SPSS 16 استفاده شد. نتایج نشان داد که امکان پیاده سازی مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان بر اساس مدل بکوویتز و ویلیامز پایین تر از حد متوسط (36/19) است و پیاده سازی آن نیز بطور یکسان وجود ندارد. همچنین اختلاف مشاهده شده بین میانگین آزمودنی ها بر اساس عوامل جمعیت شناختی جنسیت، رشته ی تحصیلی، سابقه ی اشتغال، سطح تحصیلات، و نوع کار، و نوع کتابخانه تفاوت معنی داری وجود ندارد (05/0P>)، اما در متغیر سطح تحصیلات در مولفه تسهیم و ارزیابی دانش، تفاوت معناداری وجود دارد (05/0P

"مقدمه: فن آوری اطلاعات و توسعه اینترنت در جوامع علمی و تحقیقاتی موجب دگرگونی های گسترده ای شده و استفاده از فن آوری مزبور فعالیت های علمی پژوهشگران را تحت تاثیر قرار داده است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی تاثیر شبکه اینترنت بر رفتار اطلاع یابی اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد بوده است. روش بررسی: این مطالعه از نوع پیمایشی بوده، جامعه مورد مطالعه در این پژوهش اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بود. نتایج به وسیله نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از روشهای آمار توصیفی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد: میزان استفاده از اینترنت در جامعه مورد بررسی مطلوب بوده، از بانک های اطلاعاتی بیشترین استفاده صورت گرفته، تاثیر بهره جویی از اینترنت بر فعالیت های پژوهشی جامعه ی علمی بالا بوده و هدف از بهره وری از اینترنت، روز آمد کردن اطلاعات تخصصی بوده است. نتیجه گیری: در رابطه با پرسش ها و پاسخ اعضای هیات علمی، استفاده از اینترنت بر رفتار اطلاع یابی و فعالیت های پژوهشی اعضای تائیر قابل توجهی داشته، به نحوی که بهره جویی از شبکه ی مزبور در تالیف و ترجمه ی مقاله، همکاری در طرح های پژوهشی، و بهره مندی از پایان نامه های تحصیلی قابل ملاحظه می باشد. "

هدف:تبیین نظریه پردازی در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی با بهره گیری از روش شناسی عمومی لینهام. روش شناسی: با استفاده از روش کتابخانه ای و به صورت تحلیلی، نظریه پردازی با روش شناسی عمومی لینهام مورد مداقه قرار گرفت. یافته ها: لینهام در روش شناسی خود، دو جنبه دانش و تجربه در حوزه تخصصی را بسیار مهم و کانون تمرکز نظریه می داند. به زعم وی، نظریه پردازی یک نظام چرخه ای و پویاست که در پنج مرحله شکل دهی مفهومی؛ عملیاتی کردن؛ تأیید یا رد؛ کاربرد؛ و پالایش و توسعه مداوم قابل صورت بندی است. رشته های کاربردی همچون علم اطلاعات و دانش شناسی که بیشتر پژوهش های آنها از نوع کاربردی است، فاقد نظریه و نظری پردازی است. ابتکار روش شناسی لینهام در پیوند ابعاد عملی و نظری در این حوزه علمی است. نتیجه گیری:با توجه به موضوعات مطرح در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی و نیز قابلیت های روش شناسی عمومی لینهام چنین به نظر می رسد که با این روش شناسی بسیاری از الگوهای طرح شده در این حوزه قابلیت تبدیل شدن به نظریه را داشته باشند و بتوان از این روش شناسی و مراحل پنج گانه آن در جهت تقویت نظریه پردازی در این حوزه بهره گرفت.

اقتصاد جدید، اقتصاد دیجیتال و اقتصاد دانش پایه، عناوینی هستند که برای وضعیت اقتصاد معاصر جهانی مورد استفاده قرار میگیرند. ارتقای بسیار تأثیر دانش در دهههای اخیر، به عنوان عامل اصلی تولید ـ بهویژه در صنایع جدید و دانش بنیان ـ و نیز عامل مؤثر بر افزایش بهرهوری کلی عوامل تولید، در نظریهپردازی در حوزه اقتصاد دانش پایه مهم بوده است. به لحاظ تاریخی، تأثیر دانش در تولید و اقتصاد، در دههها و صدههای اخیر مورد توجه متفکران بزرگ اقتصادی ـ در مکاتب مختلف ـ بوده است، اما توسعه شتابنده فناوری اطلاعات و ارتباطات، سایر علوم جدید و جهانی شدن اقتصاد، موجب رشد و تأثیر بسیار آن در اقتصاد کنونی و نظریهپردازی در این شاخه علمی شده است. با توجه به تأثیر دانش پایه در اقتصاد کنونی، کشورهای مختلف و از جمله ایران، به دنبال سیاستگذاری توسعه اقتصادی خود مبتنی بر این عنصر بوده و هستند. در مقاله حاضر، به منظور فراهم کردن اطلاعات به منظور ارتقاء، تکمیل یا ترمیم سیاستهای توسعه دانش پایه در کشور، به ارزیابی نظری و بررسی تجربیات کشورهای پیشرو در این زمینه پرداخته شد. یافتههای پژوهش حاضر نشان میدهند موضوعاتی از جمله لزوم تجاری سازی فعالیتهای پژوهش و توسعه، سیاستگذاری منطقهای و بینمنطقهای توسعه دانش پایه، توسعه زیرساخت و خدمات دولت الکترونیک و غیره، از کاستیهای سیاستهای کنونی توسعه دانش پایه در کشور هستند.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی میزان کاربست مؤلفه های مدیریت راهبردی در کتابخانه های دانشگاه های اصفهان، صنعتی اصفهان، و علوم پزشکی اصفهان بود که به روش توصیفی– پیمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش را مدیران و کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان (134 نفر) تشکیل داده است. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته با 40 گویه بود که روایی آن از طریق روایی محتوایی، نوع صوری، اعتبار سازه ای، و نوع تحلیل عامل با استفاده از آزمون کمو و بارتلت مورد سنجش قرار گرفت و مقدار آن برابر 89/. و پایایی پرسشنامه نیز از طریق آلفای کرونباخ به میزان 97/. به دست آمد. یافته ها با استفاده از نرم افزارSPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان کاربست مؤلفه ها، به جز مؤلفه مراقبت از امور راهبردی،بیش از حد متوسط بود. نتایج حاصل از t2 هتلینگ نیز نشان دادکه میزان تأثیر مؤلفه ها یکسان نیست، به گونه ای که بیشترین توجه به مؤلفه تبادل اطلاعات و کمترین توجه به مؤلفه مراقبت از امور راهبردی بوده است. تحلیل نتایج نشان داد که برحسب ویژگی جمعیت شناختی رشته تحصیلی و نوع کار در کتابخانه تفاوت میانگین ها معنی دار بوده،اما برحسب ویژگی جمعیت شناختی دانشگاه محل خدمت، نوع کتابخانه، و سابقه خدمت تفاوت میانگین ها معنی دار نبوده است (05/0>p).

بنیادجامعه اطلاعاتی مبتنی بر فعالیت‌های متنوعی است که به نحو مستقیم با تولید، توزیع و کاربرد اطلاعات مرتبط می‌باشد . دانیل‌بل، ویلیام مارتین و صاحبنظران دیگر، تعاریف متنوعی را از جامعه اطلاعاتی ارائه کرده‌اند که در این مقاله مورد توجه قرار می‌گیرد. پرسش عمده در چارچوب جامعه اطلاعاتی ایران تأکید بر زیر ساختهای اختصاصی ، نرم‌افزار‌های عمومی، نرم‌افزار‌های اختصاصی و آموزش مورد نیاز کارکنان می‌باشد. بر این قرار نگرش نوین به زیر ساخت‌های اطلاعاتی برحسب استراتژی نوین دولت‌ جمهوری اسلامی ایران طراحی شده است. در این مقاله با توجه به منابع متنوع نگرش به بنیاد جامعه اطلاعاتی در ایران مورد توجه قرار می‌گیرد.

هدف: هدف اصلی این پژوهش تعیین میزان کاربست مؤلفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهرهای اصفهان و کرمان است. روش شناسی : در این پژوهش از روش توصیفی-پیمایشی استفاده شده است . جامعه آماری پژوهش، شامل 225 نفر از کتابداران کتابخانه های دانشگاه های شهرهای اصفهان و کرمان است، که 134 نفر با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند . داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد، که میزان به کارگیری مولفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های دانشگاه های شهرهای اصفهان و کرمان در حد متوسط می باشد، همچنین وضعیت به کارگیری مولفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمان نسبت به کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان تفاوت معنی داری ندارند، ولی وضعیت به کارگیری مولفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمان نسبت به کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان بهتر است.

پژوهش حاضر به منظور بررسی جو سازمانی دانشگاه صنعتی اصفهان (در 5 بعد فرهنگ سازمانی، نظام اجتماعی، روابط انسانی، امکانات و خدمات جنبی و نظام آموزشی) و ارتباط آن با سلامت روان دانشجویان کارشناسی این دانشگاه در سال تحصیلی 88 ـ 87 صورت پذیرفت. نوع تحقیق حاضر توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان کارشناسی (6994 نفر) دانشگاه صنعتی اصفهان در سال 88 ـ 87 بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 500 نفر از آنان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار اصلی جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته جو سازمانی شامل 52 سؤال و پرسشنامه معیار سلامت روانی با90 سؤال بود که هر کدام از دانشجویان گروه نمونه به هر دو پرسشنامه پاسخ دادند. پایایی پرسشنامه های جو سازمانی و سلامت روانی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 86/0 و 97/0 تعیین شد. روایی محتوایی پرسشنامه ها با نظر استادان مربوط و کارشناسان مرکز مشاوره دانشگاه صنعتی تایید گردید. در این پژوهش از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندمتغیره، آزمون t مستقل، آزمون تحلیل واریانس، آزمون شفه و آزمون همبستگی کونیکال) استفاده شد. یافته های به دست آمده از این پژوهش نشان داد بین همه مؤلفه های جو سازمانی (بجز مؤلفه نظام آموزشی) با سلامت روان دانشجویان در سطح 05/0P≤ ارتباط معنادار آماری وجود دارد و براساس ضریب بتا از میان مؤلفه های جو سازمانی بیشترین قدرت پیش بینی کنندگی برای سلامت روان دانشجویان در مرتبه اول مربوط به مؤلفه فرهنگ سازمانی و در مرتبه دوم مربوط به نظام اجتماعی بوده است.

مقدمه: دانشگاه ها اصلی ترین مؤسساتی هستند که سرمـایه ی دانش را در نیروی کار ایجـاد می کنند و می توانند اقتصاد دانش محور را حمایت کنند. این مقاله درصدد تعیین رابطه ی بین کاربست مؤلفه های مدیریت دانش با عملکرد آموزشی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال تحصیلی 91-1390 بود. روش بررسی: روش پژوهش توصیفی- همبستگی و جامعه ی آماری شامل اعضای هیأت علمی (643 نفر) و دانشجویان آنان (7006 نفر) در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود. حجم نمونه ی اعضای هیأت علمی 240 نفر و دانشجویان 1120 نفر بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های محقق ساخته ی کاربست مؤلفه های مدیریت دانش (ایجاد، ثبت، پالایش، انتشار و کاربرد دانش) و عملکرد آموزشی بود که روایی ابزارها با استفاده از روایی صوری و محتوایی و پایایی آنها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (87/0=r1) و (92/0=r2) محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 18 و آزمون t، ANOVA و رگرسیون چند متغیره صورت گرفت. یافته ها: بین ایجاد، پالایش، انتشار و کاربرد دانش با عملکرد آموزشی در سطح (05/0P<) رابطه ی چندگانه ی معنی دار وجود داشت. همچنین ضرایب بتا بین کاربست مؤلفه های مدیریت دانش با عملکرد آموزشی از نظر آماری معنادار بود (000/0 = P). ضریب همبستگی چندگانه 269/0 و ضریب تعیین اصلاح شده 20/7 بود. بنابراین 0/27 درصد از تغییرات مربوط به واریانس عملکرد آموزشی تحت تأثیر کاربست مؤلفه های مدیریت دانش بود و بین آنها هم خطی وجود نداشت و بنابراین مدل رگرسیون معنی دار بود. بین میانگین نمرات مدیریت دانش از دیدگاه اعضای هیأت علمی برحسب مشخصات دموگرافیک تفاوت معنی دار وجود نداشت، ولی بین عملکرد آموزشی اعضای هیأت علمی برحسب جنس و مرتبه ی علمی تفاوت معنی دار بود. نتیجه گیری: مدیریت دانش به عنوان ابزار کلیدی مدیریت قرن جدید، راهبردی سیستماتیک بوده و فرآیندهای تعریف، دستیابی، انتقال و به کارگیری اطلاعات و دانش توسط افراد سازمان های آموزشی است که موجب ایجاد نوآوری، توانایی رقابت و ارتقای بهره وری می شود و ضمن کمک به حل مشکل، تصمیم گیری، برنامه ریزی راهبردی، یادگیری پویا از زوال دارایی های ذهنی جلوگیری کرده به آگاهی سازمان های آموزشی می افزاید و انعطاف پذیری آنها را افزایش می دهد.

دستمزد و سیستم های دستمزدی همواره جامعه را در طبقات مختلف آن متأثر کرده و بر مسائل کلان اقتصاد جامعه از جمله تولید و توزیع درآمد تاثیر بالایی دارد، لذا برای نیل به پیشرفت و عدالت در جامعه باید با مقایسه سیستم های دستمزدی مختلف، بهترین سیستم را از لحاظ کارکردهای عدالت محور و همچنین کارکردهای اصلی اقتصادی در سطح کلان، ارائه نمود. عدالت نیز همواره یکی از اصول اساسی اسلام بوده و باید همواره در شرایط مختلف زمانی و مکانی، مبانی عدالت را با استفاده از دستورات اسلامی کشف کرد. لذا ما در این تحقیق با مقایسه­ای تحلیلی بین الگوهای مختلف دستمزدی و با استفاده از بازخوانی مفهوم عدالت، به دنبال الگویی از دستمزد خواهیم بود که اولا منجر به کارکرد مناسب اقتصادی از طریق تأثیرگذاری بر متغیرهای کلیدی و کلان اقتصادی گردد؛ و ثانیا سازگاری بالایی در تطبیق با معیارهای عدالت در توزیع درآمد در سطح کلان داشته باشد. بعد از بررسی موارد بالا می­توان الگوی تولید مشارکتی را در مقایسه با سایر الگوها در دو مورد بالا موفق دانست. این الگو دارای بهره وری و تولید بالاتر، ایجاد یک تقاضای متوازن تر، بازدارندگی بالا از رکودهای اقتصادی، مطلوبیت بالاتر برای طبقه کارگر و سازگاری بالا با عدالت کلان در توزیع درآمد خواهد بود.

هدف: هدف مطالعه دیدگاه کتابداران دانشگاهی نسبت به اجرای خدمات مرجع دیجیتال در دانشگاه های شهر اصفهان بر اساس مؤلفه های استاندارد ایفلا است. روش: روش انجام پژوهش توصیفی- پیمایشی، و جامعه آن کتابداران شاغل کتابخانه های دانشگاهی دولتی شهر اصفهان بود. حجم نمونه با استفاده از برآورد واریانس به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای برابر با 113 نفر محاسبه شد. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته بر اساس استانداردهای مرجع ایفلا بود. یافته ها: یافته ها نشان داد که میزان رعایت مؤلفه های مرجع ایفلا از دیدگاه جامعه مورد بحث در کتابخانه ها به طور یکسان نبود. بیشترین میزان رعایت مربوط به مؤلفه خط مشی با میانگین 64/2 و کمترین میزان، مربوط به مؤلفه ارزیابی با میانگین 30/2 بوده است. میانگین کل مؤلفه های پژوهش برابر با 97/1 بود که میزان رعایت خدمات مرجع دیجیتال را کمتر از حد متوسط نشان می دهد.با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاد می شود که خط مشی اختصاصی برای خدمات مرجع دیجیتال با توجه به استانداردهای ایفلا تدوین شود و با برنامه ریزی های کوتاه مدت و بلند مدت، اجرای برنامه های آموزش ضمن خدمت، طراحی و سفارش صفحات و منوی خدمات مرجع به ارتقاء سطح کمی و کیفی کتابخانه ها پرداخته شود.

شکاف دیجیتالی اختلاف سطح در دستیابی به امکانات سخت افزاری و تجهیزات نرم افزاری در بهره وری از دانش و معرفت روز آمد در سطح ملی و بین المللی است . در این چارچوب ، مسئله دسترسی به لوازم ارتباطی و سنجش معیارهای آن ، از مسائلی بوده که دیدگاه جامعه شناسان را در عدالت اجتماعی حوزه اطلاعات به خود معطوف داشته ، و راه های متنوعی در سنجش معیارهای دسترس پذیری به اطلاعات مورد توجه قرار گرفته است . ...