وحید آقاکیشی زاده

نقطه مشترک همگرایی مهارت های اطلاعاتی و ارتباطی، سواد اطلاعاتی، رفتار اطلاعاتی، خلاقیت های فردی-جمعی، هوش و مباحث شناختی-ادارکی، در مقوله ی هوش اطلاعاتی است. اندازه گیری هوش اطلاعاتی در جوامع اطلاعاتی، از اهمیت زیادی برخوردار است. پرداختن به شاخص های مؤثر در این موضوع، از مباحث تعیین کننده در میزان استفاده از اطلاعات و داده در جوامع اطلاعاتی است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی شاخص ها و سنجه های مؤثر در اندازه گیری هوش اطلاعاتی انجام شد. پژوهش از نوع کاربردی و با استفاده از روش کیفی شامل مطالعات کتابخانه ای، تحلیل محتوا و تحلیل نظرات خبرگان انجام شده است. ابزار جمع آوری داده ها شامل مطالعه متون تخصصی مرتبط با موضوع پژوهش، کدگذاری محتوا، و مصاحبه با متخصصین آشنا با مبحث هوش اطلاعاتی ( 8 نفر متخصص علم اطلاعات و دانش شناسی و 7 نفر متخصص روانشناسی) بود. جامعه پژوهش شامل متون تخصصی منتشر شده ی مرتبط، نظریات علمی مرتبط، و متخصصین حوزه علم اطلاعات- دانش شناسی و روانشناسی است. در مبحث هوش از نظریه هوش چندگانه گاردنر و در مبحث رفتار اطلاعاتی از نظریه های مختلف علمی استفاده شده است. طبق یافته های پژوهش، در نهایت 14 شاخص و 97 سنجه ی مؤثر برای اندازه گیری هوش اطلاعاتی در دو بُعد مدیریت و بازیابی اطلاعات شناسایی شد. همچنین در پایان یک چارچوب پیشنهادی برای اندازه گیری هوش اطلاعاتی ارایه شده است. از یافته ها چنین نتیجه گیری شد که در جوامع اطلاعاتی، سیاست گذاران و مدیران سازمان یا سازمان های مسئول درارتباط با افزایش سطح هوش اطلاعاتی جامعه، بایستی در تدوین راهبردهای کلی خود، راهبردهای خاص هوش اطلاعاتی جامعه را در نظر بگیرند. یکی از این اهداف راهبردی می تواند افزایش سطح هوش اطلاعاتی افراد، سازمان ها و جامعه باشد. برای این کار باید شاخص های مؤثر برای اندازه گیری و راهکارهای افزایش سطح هوش اطلاعاتی جامعه ی مورد نظر مشخص شود. پیشنهاد می شود این امر در اولویت های جامعه اطلاعاتی قرار گرفته و ابزار اندازه گیری بومی هوش اطلاعاتی بر اساس یافته های این پژوهش تهیه شود.

هدف: شناسایی رابطه میان خلاقیت سازمانی کتابخانه ها و مهارت های اطلاعاتی و ارتباطی کتابداران. روش شناسی: پیمایشی تحلیلی میان کتابداران کتابخانه های دانشگاهی آذربایجان شرقی انجام و داده ها با استفاده از دو پرسشنامه پژوهشگرساخته جمع آوری شد. یافته ها: میانگین خلاقیت سازمانی 831/26 با انحراف استاندارد 83/1 و میانگین مهارت های اطلاعاتی و ارتباطی 021/61 با انحراف استاندارد 6/2 محاسبه شد. تحلیل های آماری استنباطی (آزمون رگرسیون و پیرسون) در سطح معناداری کوچک تر از 05/0؛ رابطه میان خلاقیت سازمانی کتابخانه ها با مهارت های اطلاعاتی و ارتباطی کتابداران آذربایجان شرقی را با مقدار 615/0 R=تائید کردند. نتیجه گیری : نتایج نشان می دهند خلاقیت سازمانی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی و مهارت های اطلاعاتی و ارتباطی آنان در سطح خوبی قرار دارد و میان خلاقیت سازمانی کتابخانه ها با مهارت های اطلاعاتی و ارتباطی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی آذربایجان شرقی رابطه مستقیم، مثبت، و معناداری وجود دارد.

هدف: فرسودگی شغلی به عنوان یک بیماری و یکی از واقعیت های محیط کاری کتابداران شناخته شده است. هدف این پژوهش، سنجش میزان و ارتباط بین فرسودگی شغلی با انگیزش شغلی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی استان آذربایجان شرقی است.   روش پژوهش : روش تحقیق حاضر پیمایشی-توصیفی و به لحاظ هدف، کاربردی است. جامعه ی آماری پژوهش، کلیه ی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی استان آذربایجان شرقی است. ابزارهای جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه مشخصات جمعیت شناختی، پرسشنامه ی انگیزش شغلی دانت...و دیگران [1] (1996) و پرسشنامه ی سنجش فرسودگی شغلی هازل و مسلش[2] (1977) می باشد. داده های آماری با کمک فنون آماری توصیفی و شاخص های آمار استنباطی، یعنی ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن، تجزیه و تحلیل آماری شدند. یافته ها : فرسودگی و انگیزش شغلی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی استان آذربایجان شرقی بالاتر از متوسط ارزیابی شد و ارتباط معنی دار بین فرسودگی شغلی و انگیزش شغلی کتابداران مشاهده گردید. نتیجه گیری : وضعیت فرسودگی شغلی در کتابخانه های دانشگاهی (به علت بالاتر بودن میزان فرسودگی شغلی) لزوم توجه بیشتری را در مقایسه با سایر انواع کتابخانه ها می طلبد. بالا بردن انگیزش شغلی کتابداران خواهد توانست در کاهش شیوع فرسودگی شغلی، پیشگیری و درمان آن مؤثر باشد. <br clear="all" /> [1] Dunt et al [2] Hassles and Maslash

هدف:پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین هوش هیجانی و توانمندسازی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهرستان تبریز به انجام رسیده است. روش: پژوهش حاضر با روش پیمایشی تحلیلی انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش، کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهرستان تبریز با نمونه 136  نفر بود که با استفاده از جدول مورگان تعیین گردید.و نمونه گیری به روش تصادفی ساده انجام گرفت.برای بدست آوردن نتایج، دو ابزار برای جمع آوری اطلاعات مورد استفاده قرار گرفت:پرسشنامه سنجش هوش هیجانی، براساس مدل  و مقیاس هوش هیجانی بار-آن (شامل30سؤال برای سنجش هوش هیجانی کتابداران ) و پرسشنامه سنجش توانمند سازی کتابداران طبق مدل نوکلئین و روهوتی(شامل 10سؤال برای سنجش توانمند سازی کتابداران)، که در بین نمونه آماری پژوهش توزیع شد و نتایج آن تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از وجود رابطه معنادار مثبت بین مؤلفه های هوش هیجانی و توانمند سازی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی تبریز، بود. درنهایت بین هوش هیجانی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهرستان تبریز با توانمند سازی آنها رابطه معنی داری با ضریب همبستگی 404/0 و ضریب تعیین 163/0مشاهده گردید. نتیجه گیری: با توجه به وجود رابطه معنی دار بین هوش هیجانی و توانمند سازی کتابداران به مسؤولین کتابخانه ها پیشنهاد می شود که زمینه های لازم برای آموزش هوش هیجانی و افزایش مدیریت هیجانهایشان ، باعث ارتقاء هوش هیجانی آنها شوند که در نهایت بتواند کتابدارانی توانمند برای کتابخانه متبوع شان باشند.