سید مهدی شریفی

در سال های اخیر، تغییرات فراوان و افزایش رقابت در سازمان های رسانه ای- بویژه در بخش خبر و اطلاع رسانی- کار را برای پیشبرد اهداف و سیاست های بخش خبر رسانه ها، از جمله صدا وسمیا، دشوار کرده است. در این راستا، اتخاذ سیاست های جدید از جمله جذب استعدادها می تواند سرآغازی برای حرکت سنجیده و موثر در این زمینه باشد. با توجه به اینکه شناخت ویژگی ها و استعدادهای موردنیاز برای کار در بخش خبر سازمان صداو سیما، ضروری است، این پژوهش درصدد است استعدادهای مورد نیاز را برای فعالیت در بخش خبر صدا و سیما تبیین کند. پژوهش با استفاده از روش تحلیل مضمون و جمع آوری داده ها از طریق مصاحبه با مدیران و سردبیران خبرصدا و سیما و دیگر افراد صاحب نظر صورت پذیرفته است. بهره مندی از ویژگی های ذاتی موردنظر، ویژگی های مرتبط با یادگیری، آموزش های متناسب و ویژگی های حاصل از تجربه، سه مضمون فراگیر ازنتایج انجام این پژوهش است.  

امروزه بکارگیری استعدادها بعنوان منابع انسانی پیش برنده در سازمانهای مختلف از جمله خبر رسانه ملی به امری ضروری تبدیل شده که بایسته است الگوی تربیتی ویژه ای نیز مختص آنها طراحی و ارائه شود؛ توانمندسازی و ارتقاء بخشی از این الگوی تربیتی است که این پژوهش تلاش می کند به آن دست یابد. بدین منظور در جهت تعیین معیارها و روشهای توانمندسازی مبتنی بر الگو هاتوم و با بهره گیری از پژوهش ترکیبی کثرت گرا (گردآوری همزمان داده های کیفی و کمی، ترکیب آنها و استفاده از نتایج برای درک مسئله) و با استفاده از روش مصاحبه و پرسشنامه، از جامعه هدف 50 نفره متشکل از خبرگان خبر سیما، داده های مورد نیاز در بخش کیفی با حجم نمونه 20 نفره مبتنی بر اشباع نظری و انتخاب با تکنیک گلوله برفی و در بخش کمی با حجم نمونه 44 نفر مبتنی بر فرمول کوکران و نمونه گیری تصادفی ساده با جایگزین، جمع آوری گردید. داده های کیفی با استفاده از روش تحلیل مضمون و با بهره گیری از رویکرد آتراید-استرلینگ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته که در نهایت شبکه مضامین شامل 35 مضمون پایه، 13 مضمون سازمان دهنده و نیز 2 مضمون فراگیر حاصل شد که در نتیجه معیارهایی برای توانمندسازی استعدادها متناسب با عملکرد قوی در گذشته و پتانسیل قوی در آینده بعنوان دو مضمون فراگیر پیشنهاد و نیز روشهایی برای افزایش یادگیری شناختی، هوش عاطفی و تجربه برای بهبود شایستگیهای فنی، صلاحیت های بین فردی و شایستگی های مدیریتی ارائه گردید.

هدف: اغلب پژوهش های صورت گرفته در حوزه نگهداشت نیروی انسانی، به عوامل درون سازمانی ای اشاره کرده اند که باعث می شود کارکنان در سازمان بمانند؛ اما پژوهش هایی که به بررسی تأثیر روابط غیرکاری بر محیط کار بپردازند، زیاد نیستند. این پژوهش با هدف تحلیل پیشایندهای نگهداشت نیروی انسانی در سازمان های رسانه ای انجام شده و به بررسی تأثیر دو دسته عوامل غیرکاری و کاری بر قصد ترک خدمت کارکنان پرداخته است. روش: این پژوهش از نظر فلسفی اثبات گرا، از نظر رویکرد قیاسی، از نظر استراتژی پیمایشی، از نظر گزینش روش کمّی تک روشی و از نظر افق زمانی، تک مقطعی است. جامعه آماری پژوهش کارکنان خبری سازمان صداوسیما و ابزار گردآوری داده ها نیز پرسش نامه ای استاندارد، برگرفته از ادبیات پژوهش بود. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان به دست آمد و ۱۲۷نفر در نظر گرفته شد. به منظور تحلیل داده های حاصل پرسش نامه، از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی استفاده شد. یافته ها: نتایج آزمون فرضیه های پژوهش بدین شرح است: پیوندهای خانوادگی، بر درهم تنیدگی اجتماعی تأثیر معنادار و مستقیم دارد. درهم تنیدگی اجتماعی، تأثیری معنادار و معکوس بر قصد ترک جامعه می گذارد. قصد ترک جامعه، بر قصد ترک خدمت تأثیری معنادار و مستقیم دارد. درهم تنیدگی سازمانی بر ترک خدمت تأثیری معنادار و معکوس می گذارد. به علاوه، فرضیه مربوط به تأثیر پیوندهای دوستی بر درهم تنیدگی اجتماعی، در بین کارکنان خبر سازمان صداوسیما تأیید نشد. متغیرهای جنسیت کارکنان، وضعیت شغل همسر کارکنان، وضعیت مالکیت خانه و مدت اقامت کارکنان خبری سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، به عنوان متغیرهای تعدیلگر در نظر گرفته شدند. با توجه به نتایج، این متغیرها رابطه بین درهم تنیدگی اجتماعی و قصد ترک جامعه را تعدیل نمی کنند؛ بنابراین تفاوتی بین کارکنان خبری زن و کارکنان خبری مرد و همچنین، برای وضعیت شغل همسر کارکنان در درهم تنیدگی آن ها وجود ندارد؛ یعنی نمی توان گفت کارکنانی که همسران آن ها کارمندند، درهم تنیدگی بیشتری با جامعه دارند و همچنین، کمتر احتمال دارد جامعه را ترک کنند. بر اساس نتایج به دست آمده وضعیت مالکیت خانه نیز، حالت مشابهی با سایر متغیرهای تعدیلگر دارد؛ یعنی تفاوتی بین کسانی که صاحب خانه یا مستأجرند، در درهم تنیدگی اجتماعی آن ها وجود ندارد. به بیان دیگر، نمی توان ادعا کرد کارکنانی که صاحب خانه اند با جامعه شان بیشتر درهم تنیده شده اند و احتمال ترک جامعه و در نهایت ترک سازمان بیشتری دارند. نتیجه گیری: اغلب مطالعات انجام شده در حوزه سنجش عوامل درون شغلی یا درهم تنیدگی سازمانی و عوامل برون شغلی یا هر دو عامل منجر به جابه جایی کارکنان، روی افرادی صورت گرفته است که به عنوان کارکنان صنایع خلاق شناخته نمی شدند؛ از این رو در مطالعه حاضر مدلی برای تحلیل عوامل مؤثر بر قصد ترک خدمت کارکنان صنایع خلاق ارائه و آزمون شد. نتایج این پژوهش با برخی از نتایج پژوهش های قبلی هم سو و با برخی دیگر ناهم سو بود که علل دستیابی به چنین نتایجی به تفصیل بیان شده است.

ظهور شبکه های اجتماعی باعث تغییراتی در ابعاد مختلف زندگی بشر شده و بازاریابی نیز یکی از حوزه هایی است که تحت تاثیر قرار گرفته است. با پیدایش تاثیرگذارانی با قابلیت نفوذ و تاثیر روی دنبال کنندگان گسترده در شبکه های اجتماعی، علاقه برندها به بازاریابی تاثیرگذاران به سرعت در حال رشد است و امروزه برندها قسمت اعظمی از بودجه های تبلیغاتی خود را برای بازاریابی تاثیرگذاران هزینه می کنند. در پژوهش حاضر با بهره گیری از مدل احتمال موشکافی اقناع و مفاهیمی چون تعامل فرا اجتماعی و بازاریابی شفاهی الکترونیک، بررسی تاثیر نشانه های اقناعی زنان تاثیرگذار بر روی قصد خرید دنبال کنندگان را به عنوان هدف پژوهش دنبال کردیم. مطالعه موردی این پژوهش، زنان تاثیرگذار زیبایی در اینستاگرام بود که به این منظور با شناسایی 4 تاثیرگذار مطرح زیبایی در میان کاربران ایرانی به بررسی صفحات این زنان تاثیرگذار در اینستاگرام پرداخته شده است. پژوهش حاضر از جنبه هدف کاربردی، از نظر ماهیت توصیفی بوده و روش آن از نوع پیمایشی و ابزارگردآوری داده ها نیز پرسشنامه آنلاین است. با روش نمونه گیری در دسترس 396 پرسشنامه جمع آوری گردید. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارهای SPSS نسخه 3 و SmartPls نسخه 26 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد نشانه های اقناعی زنان تاثیرگذار که مربوط به «تخصص»، «قابلیت اطمینان» و «تجربه» با متغیر واسطه «اعتبار منبع» و نشانه های اقناعی مربوط به «خودافشاگری»، «جذابیت اجتماعی»، «نگرش همدلانه» با متغیر واسطه «تعامل فرا اجتماعی» بر روی «تبلیغات شفاهی الکترونیک» و در نهایت «قصد خرید دنبال کنندگان» تاثیر دارند و برخلاف انتظار محققان، «جذابیت فیزیکی زنان تاثیرگذار» تاثیری روی «تعامل فرا اجتماعی» و در نهایت تبلیغات شفاهی الکترونیک و قصد خرید دنبال کنندگان ندارد.

شرایط رقابتی و پر چالش امروز، سازمان های رسانه ای را بر آن می دارد که برای پیشرفت و دستیابی به اهداف کلان خود در یک چشم انداز بلندمدت برنامه ریزی کنند. در این میان، مشاغل راهبردی، یکی از مهم ترین سرمایه های انسانی اثرگذار در پیشبرد اهداف سازمانی هستند که در فرایندهای محوری نقش آفرینی می کنند و به این ترتیب، بر عملکرد باقی مشاغل سازمان نیز تأثیر قابل توجهی دارند. این پژوهش که با هدف شناسایی شایستگی های مشاغل راهبردی در حوزه تولید محتوای سازمان صداوسیما (معاونت های صدا، سیما، فضای مجازی، استان ها و سیاسی سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران) انجام شده است، از نظر هدف، کاربردی و از منظر نتیجه، توسعه ای بوده و با رویکرد کیفی، روش تحلیل مضمون را انتخاب کرده است. برای گردآوری اطلاعات، از شیوه نمونه گیری هدفمند و مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته استفاده شده و برای شناسایی شایستگی های مشاغل راهبردی، با توجه به مطالعه موردی، با 15 نفر از معاونان و مدیران ارشد معاونت های صدا، سیما، فضای مجازی، استان ها و سیاسی سازمان صداوسیما مصاحبه شده است. نتایج حاصل، به شناسایی شایستگی ها در دو بخش شایستگی های عمومی و تخصصی انجامیده و در نهایت، در بخش شایستگی های عمومی، 21 مؤلفه و 66 طبقه و در بخش شایستگی های تخصصی 12 مؤلفه و 53 طبقه احصاء و در چهار بعد شایستگی های شخصیتی (ویژگی های شخصیتی، نگرش ها و ارزش ها)، شایستگی های رفتاری (مهارت های ارتباطی و مهارت های رفتاری)، شایستگی های مدیریتی (ویژگی های شغلی و ویژگی های مدیریتی) و شایستگی های دانشی (دانش عمومی و دانش تخصصی) دسته بندی شده اند.

در عصر حاضر که رقابت و چالش برای بقا به امری مهم و جدی برای همه سازمان ها تبدیل شده است، کانال های خبری پیام رسان های اجتماعی نیز از آن مستثنی نیستند و با آن درگیرند؛ چنانچه می بینیم کانال های ناکام خبری به سرعت با ریزش اعضاء مواجه و حذف می شوند. در چنین شرایطی، داشتن شهرت و حفظ آن و بهینه سازی اعتبار کانال، از ضروری ترین ابزار برای پیشبرد فعالیت رسانه های خبری در شبکه های پیام رسان به شمار می رود. پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد تفسیری و روش کیفی، الگویی از شهرت رسانه ای کانال های پیام رسان خبری را ارائه می دهد. استراتژی این پژوهش نظریه داده بنیاد مبتنی بر رویکرد گلیزری و روش تجزیه وتحلیل اطلاعات نیز بر اساس گام های کدگذاری گلیزر است. جامعه موردمطالعه، مدیران و کارشناسان فعال در حوزه ی فضای مجازی و رسانه های خبری هستند که در این راستا با 11 نفر از مدیران و خبرگان که نسبت به رسانه های اجتماعی خصوصاً حوزه ی خبر در فضای مجازی و پیام رسان ها آگاهی کافی داشته و آن را درک کرده اند، مصاحبه های عمیق صورت گرفت. به منظور ارائه الگو با توجه به نتایج مصاحبه ها و تحلیل های صورت گرفته، از خانواده شش سی گلیزر استفاده شد. حاصل پژوهش، درنهایت، 7 مقوله شامل مقوله ی محوری "مدیریت حرفه ای و متعهدانه"، مقوله های " الزامات اخلاقی"، "ویژگی های حرفه ای خبر"، " محیط تعاملی"، "محیط رقابتی"، "زیرساخت و قابلیت دسترسی پیام رسان" و درنهایت، " شهرت رسانه ای کانال پیام رسان خبری" نیز به عنوان پیامد، بوده است.

مساله اصلی این پژوهش، خلاء نظری موجود در تحقیقات پیرامون روش جذب گروه های تروریستی است. داده ها از طریق روش های گردآوری اسناد و مدارک کتابخانه ای و با بهره گیری از هوشمندی منبع باز جمع آوری شده اند. ابتدا با روش «مطالعه موردی» و روش نمونه گیری «گلوله برفی» 124 نفر از اعضای اروپایی داعش مورد مطالعه قرار گرفته و برای هرکدام پروفایل جداگانه ساخته شد. سپس 7 نظریه مطرح علوم اجتماعی و علوم سیاسی «هویت مقاومت کاستلز، ذهن بی خانمان پیتر برگر، کنترل ذهن آدورنو و مارکوزه، شستشوی مغزی ادگار شاین، کاپلان و سادوک، محرومیت نسبی تد رابرت گر، از خودبیگانگی یا الیناسیون مارکس و حاد واقعیت ژان بودریار» با شاخص های «فنون اقناع رسانه ای»، «طریق جذب» و «دلیل جذب» اروپایی های جذب شده توسط این گروه تروریستی تطبیق داده شد. دلیل انتخاب این هفت نظریه «هویتی – رفتاری- رسانه ای» استخراج مستمر کدها و مشاهده روندی تکرارپذیر بود که در پروفایل این افراد مشاهده گردید. هر 7 نظریه با قوت و ضعف هایی تایید شدند. سه نظریه «هویت مقاومت»، «شستشوی مغزی» و «حادواقعیت» نظریه های اصلی این پژوهش تلقی می شوند که با درصد بالایی اثبات شده و می توانند چراغ راه پژوهش های بعدی باشند. دو نظریه «ذهن بی خانمان» و «کنترل ذهن» نیز تقریبا بیش از نیمی از موارد مطالعه را در بر گرفته اند و گاه «سیگنال ضعیف» و گاهی دیگر «هشدار زودهنگام» نسبت به جوامع مسلمانان و شهروندان درجه دو اروپایی محسوب می شوند.  از بین 14 فن اقناع 5 فن «تطمیع»، «برجسته سازی»، «همراهی با جماعت»، «اغراق» و «تداعی» بالاترین رتبه را در فرایند اقناع و جذب نیروی داعش به خود اختصاص داده اند. ترکیب برنده اول «همراهی با جماعت، تطمیع، برجسته سازی، اغراق» بوده است. ترکیب «تداعی، تطمیع، اغراق، برجسته سازی» درجایگاه دوم و ترکیب «همراهی با جماعت، تطمیع، اغراق، مقایسه، برجسته سازی» در جایگاه سوم می ایستند. بنا به یافته های این تحقیق، داعشی ها در استفاده از فنون اقناعی «تکرار»، «ترس»، «نمادها»، «ترین ها» و «طنز» موفق عمل نکرده اند. 

هدف: استفاده از اینترنت و امکانات رو به توسعه آن، به گونه ای با زندگی انسان ها عجین شده است که بسیاری از کارها، فقط از طریق استفاده از این فضا انجام می شود. جنبه دیگر استفاده از اینترنت و فضای مجازی، ذخیره سازی دست کم بخشی از اطلاعات افراد در سرورهای مختلف است که این مهم، برای ایجاد اعتماد کاربران فضای اینترنت است تا از داده های آنان حفاظت شود. در پژوهش حاضر تلاش شده است تا به این سؤال پاسخ داده شود: «مؤلفه های تأثیرگذار محافظت از داده ها در اعتمادزایی کاربران رسانه های اجتماعی کدامند؟». روش: مشارکت کنندگان این پژوهش، 27 نفر از خبرگان حوزه فضای مجازی و رسانه های اجتماعی بوده است که از طریق نمونه گیری های قضاوتی و گلوله برفی انتخاب شده اند. روش تحلیل داده، تئوری داده بنیاد با رویکرد تحلیل موقعیت کلارک است. یافته ها: مؤلفه های محافظت از داده ها در رسانه های اجتماعی و عاملان انسانی/ غیرانسانی محافظت از داده های مؤثر بر اعتماد کاربران رسانه های اجتماعی شناسایی شد. طبق نتایج، مؤلفه های فنی و سخت افزاری، پشتیبان رسانه اجتماعی برای طی کردن این مسیر خواهند بود. از موضوعات مهمی که اعتماد به رسانه های اجتماعی را کاهش می دهد و سبب واپس زدگی جامعه به آن ها می شود، می توان به کیفیت نامطلوب، صعبوت کاربری، دسترسی نهادهای اطلاعاتی و امنیتی نظام جمهوری اسلامی ایران به داده های کاربران و به دنبال آن، بازاریابی نابرابر رسانه های اجتماعی ایرانی در قبال رسانه های اجتماعی خارجی و انحصارطلبی رسانه های اجتماعی ایرانی با انجام فیلترینگ گسترده نسبت به اغلب رسانه های اجتماعی خارجی، اشاره کرد. نتیجه گیری: یکی از چالش های پیش روی هر رسانه آنلاین، جلب اعتماد مخاطبان است. رسانه های آنلاین باید تلاش کنند که مخاطبان را راضی کنند تا اطلاعات خود را با آن ها در میان بگذارند و این امر، بر  پایه اعتماد بنا می شود. در فضای مجازی، افراد آزادانه اطلاعات روزانه خود را در اختیار دیگران می گذارند، بدون توجه به اینکه این پلتفرم ها قادرند علایق و سرگرمی هایی را که آن ها به اشتراک می گذارند، تحت نظارت قرار دهند. این امر می طلبد که پلتفرم ها در حفظ حریم خصوصی کاربران کوشا باشند تا اثر شبکه ای آن ها افزایش یابد.

علوم شناختی می تواند ساز و کارهایی را ایجاد کند که روند توسعه منابع انسانی تسهیل و تسریع شود. در این بین، صنایع خلّاق فرهنگی با توجه به نقش و جایگاه آن می تواند نقش بسزایی در توسعه ی اقتصادی و فرهنگی کشور داشته باشد که سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به عنوان طلایه دار حرکت فرهنگی کشور می تواند بر اساس تقویت و توانمندسازی کارکنان نسبت به افزایش صنایع خلّاق فرهنگی اقدام نماید. به همین منظور، مقاله حاضر با هدف ارائه ی الگوی شناختی توسعه ی کارکنان صنایع خلّاق فرهنگی در سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. از لحاظ رویکرد پژوهش، روش کیفی به طور ویژه روش تحلیل مضمون بکار برده شده است. ابتدا محقق نسبت به تهیه پروتکل مصاحبه بر اساس ابعاد و مؤلفه های به دست آمده از مبانی نظری و پیشینه ی تحقیق اقدام نمود و سپس محقق از طریق روش تحلیل مضمون، نسبت به مصاحبه با 20 نفر از خبرگان حوزه ی منابع انسانی در سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران اقدام نمود و با کاربرد مراحل تحلیل مضمون، الگوی مفهومی در پنج لایه ی مفهومی، مقوله ای و کدها به دست آمد. نتایج تحقیق نشان داد که با توجه به مصاحبه های به عمل آمده و انجام فرآیند تحلیل مضمون ابعاد شامل 1-توسعه ی روحی – روانی کارکنان، 2-توسعه ی رفتاری کارکنان، 3-توسعه ی مهارتی کارکنان، 4-توسعه ی تحلیلی کارکنان و 5-توسعه ی حمایتی کارکنان می باشد که در قالب یک الگوی شبکه ای ارائه گردید.

استفاده از شبکه های اجتماعی در امور دیپلماتیک یکی از رایج ترین عرصه های پیوند دیپلماسی و فناوری است که به نام دیپلماسی دیجیتال شناخته می شود. هدف از مقاله حاضر مطالعه تطبیقی دیپلماسی دیجیتال آمریکا و بریتانیا (حافظان نظم لیبرال) و چین و روسیه (تجدیدنظرطلب) و دست یابی به نقاط اشتراک و افتراق آن هاست. چارچوب نظری حاکم بر این پژوهش، سازه انگاری است و از روش تحلیل مضمون برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. این پژوهش، از نظر جهت گیری کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی است. جامعه تحقیق، مجموعه اسناد منتشر شده مرتبط با دیپلماسی دیجیتال کشورهای مورد مطالعه است. نمونه تحقیق، متشکل از 20 مقاله علمی- پژوهشی، 5 مقاله اینترنتی، 2 سند دولتی و 1 مصاحبه منتشرشده از سال 2010 تا 2021 است که به صورت هدفمند انتخاب شده اند. نتایج حاصل نشان می دهد مقابله با هژمونی آمریکا، ایجاد تمایز شناختی با غرب، نمایش هویت مستقل از غرب و اقتدارگرایی دیجیتال، چهار مؤلفه هویتی مشترک دیپلماسی دیجیتال چین و روسیه هستند. در حالی که آمریکا و بریتانیا به دنبال ترویج گفتمان آزادی اینترنت و ارزش های ادعایی لیبرال هستند. هر چهار کشور دارای کارگزاران تکنوفیل (دوست دار فناوری) بوده و از دیپلماسی دیجیتال برای ترویج گفتمان خود، تضعیف رقبا و مدیریت فضای اطلاعاتی استفاده می کنند. چین، بریتانیا و آمریکا دارای ساختار مناسب برای پذیرش و به کارگیری فناوری هستند.

ریسک سرمایه گذاری به منظور کسب موفقیت مالی در محصولاتی همچون فیلم های سینمایی که عمر کوتاهی دارند بسیار بالاست. در مطالعات گذشته برای تحلیل پویایی های این صنعت از مدل های خطی و ایستایی استفاده شده است که به خاطر خطی بودنشان، قادر به تحلیل واقع نگر پیچیدگی ها و پویایی های حاکم بر صنعت سینما نیستند. با توجه به اهمیت بسیار زیاد فروش فیلم های سینمایی برای سرمایه گذاران آن ها، این پژوهش با ارائه مدلی پویا مبتنی بر رویکرد پویایی سیستم به پیش بینی فروش و ارزیابی موفقیت مالی فیلم ها پرداخته است. مطالعه حاضر، با بررسی دقیق پژوهش های پیشین و همچنین از طریق مصاحبه عمیق با شش تن از خبرگان سینمایی، تمام عواملی را که ممکن است در فروش فیلم های سینمایی تأثیرگذار باشند استخراج کرده و روابط بین آن ها را مورد ارزیابی قرار داده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که مهم ترین عامل مؤثر بر فروش یک فیلم شناخت مخاطب هدف آن است. از سویی دیگر، نتایج حاکی از آن است که برای افزایش موفقیت یک فیلم در گیشه، الزامی به صرف هزینه های سنگین به منظور حضور بازیگران ستاره گران قیمت در آن نیست. همچنین عواملی دیگر مانند بازاریابی فیلم، تعداد روز های تعطیل، نظر منتقدان و کاربران، و در نهایت ژانر فیلم تأثیر بسزایی در موفقیت فروش این محصولات رسانه ای در گیشه های سینما دارند. در نهایت، پیامدهای نظری و عملی این پژوهش در عرصه صنعت سینما مورد بحث قرار گرفته است.

در حوزه خبر و اطلاع رسانی، با ورود و گسترش رسانه ها و شبکه های اجتماعی و تنوع پلتفرم های رسانه ای در دنیای امروز، میزان وابستگی مخاطبان به رسانه ملی برای کسب اخبار و اطلاعات بسیار کاهش یافته است. در این پژوهش بررسی شده است که هم گرایی رسانه ای، چه در تولید رسانه ای و چه در مصرف رسانه ای، چگونه یکی از اصلی ترین راهبردهای رسانه ای برای تطبیق سازمان رسانه ای (به طور مشخص شبکه خبر) با شرایط روز بازار فنّاوری و نیاز مخاطبان است. این پژوهش با استفاده از روش تحقیق کیفی تحلیل مضمون و با ابزار مصاحبه عمیق و با نمونه گیری نظری از سه دسته مختلف جامعه آماری (شامل مدیران و مسئولان سازمان صداوسیما، استادان دانشگاه و متخصصان فعال رسانه ای) صورت گرفته و یافته های آن نیز با استفاده از نرم افزار تحلیل کیفی MAXQDA کدگذاری و تحلیل شده است. با تحلیل کدهای استخراج شده از این پژوهش، پنج راهبرد اصلی برای بهره مندی شبکه خبر از ظرفیت های هم گرایی رسانه ای استخراج شدند: 1. هم گرایی در مالکیت پلتفرم ها و ابزارها؛ 2. آموزش و نهادینه شدن فرهنگ هم گرایی؛ 3. هم گرایی در ارائه پیام به مخاطب؛ 4. هم گرایی تاکتیکی با دیگر فضاهای رسانه ای و 5. هم گرایی ساختاری. همچنین راهکارهای اجرایی هر راهبرد ارزیابی و تحلیل شدند.

نیروی انسانی خلاق، سرمایه ای حیاتی برای سازمان های رسانه ای است. اما علاوه بر نیروی انسانی خلاق، شرایط ظهور خلاقیت در سازمان ها نیز اهمیت بسیاری دارد. این پژوهش درصدد است شرایط ظهور خلاقیت نیروی انسانی در یک سازمان رسانه ای را بسنجد. برای رسیدن به این هدف، روش پیمایشی به کار گرفته شده است. به منظور سنجش جو سازمانی متناسب با بروز خلاقیت در خبرگزاری صداو سیما، از پرسشنامه استاندارد «چشم انداز موقعیتی» استفاده شده است. این پرسشنامه شامل 9 بُعد و 9 سؤال برای سنجش ابعاد جو سازمانی است. خبرگزاری صدا و سیما، به عنوان جامعه آماری پژوهش انتخاب شده است. بنا بر نتایج به دست آمده، این خبرگزاری برای بهبود جو سازمانی خود، لازم است تمایل شغلی کارکنان خود را بالا ببرد، آزادی عمل آنها را افزایش دهد و شرایط کاری محافظه کارانه را از بین ببرد.

برنامه ریزی جدول پخش یا چینش کنداکتور، یکی از مؤلفه های مهم جذب مخاطب است که سیمای جمهوری اسلامی ایران برای حضور موفق در عرصه رقابت رسانه ای، باید به آن توجهی ویژه داشته باشد. برای شناسایی و تبیین اصول و مؤلفه های مؤثر در طراحی جدول پخش شبکه های سیما، با استفاده از روش دلفی و بهره گیری از آرای 12 تن از صاحب نظران که به صورت هدفمند انتخاب شدند، در سه راند و براساس قاعده اشباع نظری، متغیرهای مورداجماع صاحب نظران، شناسایی شدند. توجه به جدول پخش رسانه های رقیب و همسو، الگوی اختصاصی و عمومی تماشا، چینش برنامه ها براساس مؤلفه پرایم تایم، استفاده از میخ های جدول پخش، مصلحت و نیاز مخاطبان، شخصی سازی چینش جدول پخش، در نظر گرفتن اهداف و مأموریت های شبکه، داشتن سناریو برای پخش و چیدمان جدول پخش، ایجاد انحصار و مرجعیت در حوزه موضوعی و تخصصی شبکه، حفظ ضرباهنگ و ریتم برنامه ها، لحاظ کردن فلات یادگیری، هم جواری و لحاظ کردن طیف تنش و آرامش در برنامه ها، برخی از مهم ترین متغیرهای مورداجماع کارشناسان بودند که در قالب چهار مقوله زمان بندی (13 گویه)، تناسب (17 گویه)، مخاطب (14 گویه) و سیاست گذاری و مدیریت (14 گویه) تفکیک شدند. بر این اساس، متغیرهای حوزه تناسب، بیشترین فراوانی را در میان مؤلفه های مؤثر در چینش جدول پخش، به خود اختصاص داد.

هدف: توسعه رسانه های اجتماعی، ارتباط با مخاطبانِ سازمان های رسانه ای را تسهیل و امکان مشارکت آن ها در فرایند مدیریت شهرت را ایجاد کرده است. بی توجهی بخش خبرِ سازمان صداوسیما به کاربران در رسانه های اجتماعی که در توسعه یا تهدید شهرت سازمان تأثیر دارد، چالش هایی را در مدیریت شهرتِ این سازمان ایجاد کرده است. در این پژوهش به دنبال امکان سنجی استفاده از داده های رسانه های اجتماعی (توییتر) در توسعه مدل شهرت بخش خبرِ سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران بوده ایم.روش: پژوهش با رویکرد کیفی و با استفاده از روش دلفی در سه مرحله اجرا شد. مشارکت کنندگان به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند که 16 نفر متشکل از سردبیران، خبرنگاران، مدیران و تحلیلگران رسانه های اجتماعی بودند.یافته ها: الگوی به دست آمده 21 عنصر را دربرمی گیرد که در قالب سه بُعد پیش نیازهای سازمانی، مدیریت شهرت و درگیرسازی ذی نفعان است. بُعد اول شامل عناصری مانند تغییر سیاست های بخش خبری به منظور استفاده از توئیتر برای مدیریت شهرت، ایجاد مرکز رصد و تحلیل داده های توئیتر، تدوین برنامه های راهبردی مدیریت شهرت، جذب کارکنان جوان و خلاق و...؛ بعد دوم شامل سه عنصر جمع آوری داده، تحلیل داده ها و اقدام و بعد سوم نیز شامل عناصری مانند حضور رسمی سردبیران و خبرنگاران در توییتر، شناسایی و دسته بندی ذی نفعان و... است. این مدل می تواند شکاف موجود در رابطه با چگونگی استفاده از داده های رسانه های اجتماعی برای توسعه شهرت سازمان را پُر کند.نتیجه گیری: عناصر احصا شده در این پژوهش، الگوی کاربست داده های رسانه اجتماعی توئیتر در مدیریت شهرت بخش خبرِ سازمان صدا و سیما را تشکیل می دهد که در نتیجه به توسعه شهرت و ایجاد روابط پایدار با ذی نفعان سازمان منجر می شود.

رسانه ها نهاد هایی هستند که با اصلاح آنها امید است تقوا در جامعه انتشار یابد و کل جامعه اصلاح شود. پژوهش در باب رسانه های اسلامی از سویی به دلیل شناسایی و ایجاد رسانه های منطبق بر جهان بینی و ارزش های اسلامی و از سویی دیگر برای استفاده صحیح و حداکثری از توانمندی های رسانه در مسیر تحقق آرمان های الهی و در نهایت نیل به سعادت حقیقیِ دنیوی و اخروی امری ضروری است. اگرچه رسانه ها کارکردهای مختلفی چون آموزش، تفریح و سرگرمی دارند، اما درمقایسه با سایر بخش ها، نیاز محسوس تر به اخبار، اهمیت آن را دوچندان کرده است. می توان گفت خبر و اطلاع رسانی مهم ترین کارکرد رسانه درباره درگیری و هدایت افکار عمومی محسوب می شود. در پژوهش حاضر با استفاده از تحلیل محتوای کیفیِ آیات و روایات اسلامی و باتکیه بر درس تفسیر قرآن آیت الله جوادی آملی تلاش شده است تا مبنایی برای کارکرد اطلاع رسانی در رسانه تنظیم شود. نتایج به دست آمده را می توان در دو بخش وظایف و الزامات اخلاقی دسته بندی کرد. از مهم ترین وظایف رسانه های اسلامی در حوزه اطلاع رسانی، می توان به «تبیین هدف آفرینش انسان»، «تبیین نگاه انسان به دنیا»، «عقلانی کردن جامعه» و «ارائه رویکرد تحلیلی» اشاره کرد و از مواردی همچون «پرهیز از علم بی عمل و عمل بی علم»، «پرهیز از رویکرد ماکیاولی»، «پرهیز از ریا و شهرت طلبی» و «عدم تجسس در امور دیگران» به عنوان اهم الزامات اخلاقی یاد کرد.

امروزه در همه سازمانها، مهمترین رکنی که در رسیدن به اهداف سازمان تأثیر میگذارد، مدیریت است. مدیر در سازمان بهعنوان نماینده رسمی، بهمنظور برقراری هماهنگی و افزایش اثربخشی در رأس امور قرار میگیرد. لذا، یکی از عواملی که برای مدیران بسیار ضروری و حیاتی است، وجود شایستگیهای مدیریتی است و یکی از حوزههای که نیازمند مدیران شایسته است، صنایع خلاق است. هدف پژوهش حاضر ارائه طراحی مدل شایستگی مدیران صنایع خلاق در خبر تلویزیون است. روش پژوهش مورد استفاده کیفی و از نظریه داده بنیاد است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل مدیران و خبرگان فعال در حوزه صنایع خلاق و مخصوصاً بخش خبر تلویزیون بود. نمونهگیری در پژوهش حاضر به صورت نظری انجام گرفت که تعداد 11 نفر از مدیران و خبرگان با استفاده از این روش انتخاب گردیدند. در این تحقیق از ابزار مصاحبه برای جمعآوری دیدگاههای مدیران و متخصصان حوزه صنایع خلاق استفاده شده است. ابزار پژوهش شامل مصاحبه بدون ساختار و باز بود. نتایج به دست آمده به صورت کلی نشان داد که شایستگیهای موردنیاز مدیران صنایع خلاق در خبر تلویزیون شامل چهار مقوله کلی شایستگیهای مدیریتی، شایستگیهای کاربردی، شایستگیهای فردی و شایستگیهای تخصصی میشود که شایستگیهای کاربردی خود شامل چهار زیر مقوله (آگاهی به عوامل محیط دور و نزدیک، دانش تخصصی و حرفهای، دانش مکمل، تجربه و حسن شهرت) است. شایستگیهای فردی شامل چهار زیر مقوله (شجاعت و جسارت، هوش هیجانی بالا، رفتار سازمانی مثبتگرا، خویشتنشناسی) است. شایستگیهای مدیریتی شامل سه زیر مقوله (مهارتهای فنی و اجرایی، مهارتهای انسانی و ارتباطی، مهارتهای ذهنی و فکری) است و شایستگیهای تخصصی نیز شامل دو زیر مقوله (خبرشناسی و مخاطبشناسی) است.

توانایی تاثیرگذاری بر دانش، نگرش، کنش و نهایتاً اقناع مخاطب، از اهداف هرسازمان رسانه ای است. تنها رسانه هایی می توانند به اهداف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی ودیگر اهداف مورد نظر خود دست یابند که در شیوه های ارتباطی توانمندی و مهارت اقناع مخاطب را به وسیله شناخت ظرفیت ها و ویژگی های انسان و تنظیم فرایند ارتباط بر اساس آن را دارا باشند. پیچیدگی و پویایی ابعاد پر رمز و راز شخصیت مخاطبان، نشانگر سختی امکان برقراری ارتباطات اقناعی اثربخش و همچنین ضرورت تدوین مطالعات گسترده در این حوزه است. پژوهش حاضر با روش مرور نظام مند منابع به معرفی و بررسی هفت مورد از این ویژگیها (انگیزه ها، ویژگی های روانی، باورهای قبلی، قضاوت های اخلاقی، خلق وخوی، الگوهای ذهنی و سواد رسانه ای) که از مهم ترین عوامل شناخته شده از شخصیت متنوع مخاطبان است، پرداخته و با تلاش برای دستیابی به تصویری چندبعدی از مخاطب شناسی، سعی بر این دارد تا با ارائه توصیه هایی کاربردی، مقدمات برقراری ارتباطات اقناعی اثربخش را مطرح و پیشنهاد کند.

مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه ای در وزارت امور خارجه ج.ا.ایران، متولی امر دیپلماسی رسانه ای در دستگاه دیپلماسی کشور است. موضوع پژوهش حاضر، بررسی و پیاده سازی الگوی دیپلماسی رسانه ای در وزارت امور خارجه ج.ا.ایران است. این پژوهش به روش کیفی منتج از مصاحبه عمقی با 19 تن از مسئولین فعلی و سابق این وزارتخانه اعم از سخنگویان فعلی و گذشته، مدیران دیپلماسی رسانه ای و تعدادی از کارشناسان این حوزه که متولی امر دیپلماسی رسانه ای هستند، اساتید دانشگاه و صاحب نظران در حوزه دیپلماسی رسانه ای و است. تحلیل مصاحبه ها با روش تحلیل مضمونی صورت گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که الگوی دیپلماسی رسانه ای در دستگاه سیاست خارجی، در وهله اول اقدام به رصد اخبار و وقایع در سراسر دنیا می نماید. در وهله دوم از طریق اطلاع رسانی اطلاعات، موضع گیری و جریان سازی، به تحولات پیش آمده پاسخ می دهد. طی این چرخه اقدام به ارزیابی اقدامات نموده، سپس در صورت لزوم به فعالیتهای سلبی رسانه ها، واکنش نشان می دهد. در پایان الگوی مطلوب دیپلماسی رسانه ای مبتنی بر نظرات کارشناسان این حوزه و در راستای رفع محدودیتها و نقطه ضعفها تدوین شده است.

تنوع نیروی انسانی امروزه به عنوان یکی از پدیده های مهم در عرصه مدیریت شناخته می شود. و بسیاری از سازمان ها درصدد هستند تا با مدیریت صحیح درتنوع از مزایای مثبت آن بهره گرفته و ضمن افزایش اثربخشی و کارایی سازمان، عدالت اجتماعی در سازمان را نیز گسترش دهند. با این حال به برخی از سازمان های رسانه ای از جمله سازمان صدا وسیما با کاستی ها و انتقاداتی مواجه اند. ابتدا این سوال مطرح است که چهارچوب مدیریت تنوع در این سازمان ها چگونه است؟ بر همین اساس در این مقاله، با استفاده از مرور نظری انجام شده و بررسی تحقیقات پیشین و مدل های مرتبط مدیریت تنوع، چهارچوبی برای مدیریت تنوع در سازمان صدا وسیما پیشنهاد شده است. این چهارچوب مشتمل بر فرهنگ سازمانی تیمی به عنوان پشتیبان تنوع، اصول چهارگانه مدیریت تنوع، ابعاد تنوع، استراتژی مدیریت تنوع فعال، مؤلفه های چهارگانه مدیریت تنوع و پیامدهای آن است. این چهارچوب مسیری را عینیت می بخشد که می توان بواسطه آن نسبت به برنامه ریزی برای مدیریت تنوع فعال و مؤثر در سازمان صدا وسیما اقدام کرد.