واکاوی عوامل موثر بر افزایش تبدیل روستا به شهر و ایجاد خامشهرها در ایران (مطالعه موردی: استان سمنان) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
طی سه دهه اخیر، یکی از اثرات فرآیند شهرگرایی شتابان بر ساختار فضایی و جمعیتی کشور، رشد فزاینده تعداد شهرها، از طریق تبدیل مراکز روستایی به شهرهای کوچک و شکل گیری طبقه خامشهر در انتهای هرم شبکه شهری کشور است که این تبدیل بدون ایجاد بسترهای مناسب علاوه بر افزایش هزینه های بخش عمومی سبب افزایش سطح توقع ساکنان این سکونتگاه ها شود. لذا هدف از انجام این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر گسترش خامشهرها در سطح استان سمنان است که بیش از 50 درصد شهرهای استان را تشکیل می دهند. برای این منظور از روش توصیفی تحلیلی مبتنی بر اطلاعات کتابخانه ای پیمایشی استفاده شد. بدین صورت که با استفاده از آمار و اسناد ابتدا عوامل موثر بر این فرایند شناسایی و سپس برای بررسی آسیب های موجود از تکنیک دلفی فازی استفاده شد. براساس یافته های پژوهش تعداد 7 خامشهر در سطح استان به نام های میامی، بیارجمند، امیریه، کلاته رودبار، کهن آباد، رویان و رضوان شناسایی شدند. که با دسته بندی عوامل ارتقاء در سه دسته طبیعی، سیاسی و برنامه-ریزانه، مشخص شد که مهمترین عامل برای گسترش خامشهرهای استان مولفه سیاسی است، که باعث ایجاد پنج خامشهر شده است و سپس عوامل جمعیتی و برنامه ریزانه هر کدام باعث ایجاد یک شهر شده اند. همچنین با استفاده از مدل تحلیل ساختاری درباره آسیب شناسی در تبدیل روستا به شهر ، مهم ترین آسیب دخالت نمایندگان محلی در ارتقاء نقاط روستایی به شهر شناسایی شد. بنابراین اینگونه نتیجه گیری شد که در اکثر دوره های سرشماری از سال 1335، شهرهای زیر 5000 نفر وجود داشته است اما این موضوع در سه دهه اخیر با توجه به دستکاری زیاد قانون افزایش پیدا کرده است.Analyzing the Factors Affecting the Increase in the Transformation of Villages into Cities and the Creation of Premature Cities in Iran (Case Study: Semnan Province)
During the last three decades, one of the effects of the accelerated urbanization process on the spatial structure of the country is the increasing growth of the number of cities through the transformation of villages into towns and the formation of premature cities at the end of the pyramid of the country's urban network. Therefore, this research aims to identify the factors for expanding raw cities in Semnan province. For this purpose, a descriptive-analytical method based on library-field information was used. Using statistics and documents, the factors of this process were first identified. The fuzzy Delphi technique was used to investigate the existing damages, and 15 experts in this field were selected by purposeful sampling. The research findings identified seven premature cities in Semnan province: Mayamy, Biarjmand, Amirieh, Kalate-Roudbar, Kohanabad, Royan, and Rezvan. By categorizing the promotion factors into three natural, political, and planning categories, it was found that the most important factor is the political component, which has created five premature cities. Each of the demographic and planning factors has also each created a city. Regarding the pathology in the transformation of the village to the city, the most important harm of the parliamentarians' involvement in the upgrading of rural areas to the city was identified, and the one-dimensionality of the law and only attention to the demographic factor was identified as the second most important harm in the process of the transformation of the village to the city. According to the findings, it was concluded that in most of the census periods since 1335, there were cities with less than 5000 people, but this issue has increased in the last three decades due to the large manipulation of the law.
تبلیغات
