تدوین مدل تجربه خشونت توسط همسر در زنان براساس ویژگی های شخصیتی با نقش میانجی پریشانی روانشناختی

چکیده

مقدمه: یکی از مصادیق خشونت علیه زنان همسرآزاری است. به دلیل مرد سالاری در جوامع ایران همسرآزاری عمدتاً از سوی مردان و علیه زنان و به شکل های مختلف اعمال می شود. هدف: این پژوهش با هدف تدوین مدل تجربه خشونت توسط همسر در زنان براساس ویژگی های شخصیتی با نقش میانجی پریشانی روانشناختی انجام شد. روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف جزء تحقیقات کاربردی- بنیادی و از حیث اجرا توصیفی از نوع معادلات ساختاری است. جامعه پژوهش را کلیه زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره طلاق، بهزیستی، اورژانس اجتماعی و مراکز مشاوره سطح شهر سنندج در سال ۱۴۰۰ تشکیل دادند که از بین آن ها به شیوه نمونه گیری در دسترس ۴۰۰ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل: پرسشنامه همسرآزاری، صفات تاریک شخصیت، ناگویی خلقی و پریشانی روانشناختی بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS نسخه ۲۵ و SmartPLS نسخه ۳.۲.۸ استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که صفات تاریک شخصیت (۰/۳۵۱= β )، ناگویی خلقی (۰/۱۶۸= β ) و پریشانی روانشناختی (۰/۴۷۰= β ) به طور مستقیم و مثبت تأثیر معناداری (۰/۰۰۱> p ) بر همسرآزاری دارند و همچنین صفات تاریک شخصیت (۰/۱۹۸= β ) و ناگویی خلقی (۰/۲۰۷= β ) به طور غیر مستقیم و از طریق پریشانی روانشناختی تأثیر مثبت و معناداری (۰/۰۰۱> p ) بر همسرآزاری دارند. ریشه میانگین مربعات باقیمانده استاندارد شده ۰/۰۶۷ بود که نشان دهنده برازش مناسب مدل بود. نتیجه گیری: زنان دارای نمرات بالای ناگویی خلقی، صفات تاریک شخصیت و پریشانی روانشناختی بیشتر مورد همسرآزاری قرار می گیرند و می توان با کنترل این ویژگی ها رفتار همسران را نسبت به زنان تغییر داد و در نهایت بتوان از همسرآزاری و آسیب های بعدی ممانعت به عمل آورد.